์ฌ์ฌ์ผ
(Jae-Il Sim)
1
์๊ทผํ
(Keun-Hyeok Yang)
2
์ด์ฑํ
(Seong-Tae Yi)
3โ
โ2015 by Korea Concrete Institute
Key words (Korean)
ํฌ๊ธฐํจ๊ณผ, ์์ถ๊ฐ๋, ๊ธฐ๊ฑด๋จ์์ง๋, ์์ธก๋ชจ๋ธ
Key words
size effect, compressive strength, dried unit weight, prediction model
-
1. ์ ๋ก
-
2. ๊ธฐ์กด ์์ถ๊ฐ๋์ ๋ํ ํฌ๊ธฐํจ๊ณผ ๋ชจ๋ธ
-
2.1 Baลพant์ ํฌ๊ธฐํจ๊ณผ ๋ชจ๋ธ
-
2.2 Kim and Eo์ ํฌ๊ธฐํจ๊ณผ ๋ชจ๋ธ
-
3. ๋ชจ๋ธ์ ๊ฐ๋ฐ
-
3.1 ๊ธฐ๋ณธ๊ฐ์
-
3.2 ๋ชจ๋ธ์ ์ ์
-
4. ๋ชจ๋ธ์ ๊ฒ์ฆ
-
4.1 ๋ฐ์ดํฐ๋ฒ ์ด์ค ๊ตฌ์ถ
-
4.2 ๊ธฐ์กด ์ฐ๊ตฌ๊ฒฐ๊ณผ์์ ๋น๊ต
-
5. ๊ฒฐ ๋ก
1. ์ ๋ก
์ฝํฌ๋ฆฌํธ์ ํฌ๊ธฐํจ๊ณผ๋ Gonnerman1)์ ์คํ์ ์ํด ์ต์ด๋ก ์ฆ๋ช
๋์์ผ๋ฉฐ, ์ดํ ๋ค์ํ ๊ฒฝ์ฐ์ ๋ํ ์คํ์ ํตํด ์ฝํฌ๋ฆฌํธ์ ํฌ๊ธฐํจ๊ณผ๊ฐ ์ฝํฌ๋ฆฌํธ ๊ณต์์ฒด์ ๋จ๋ฉดํํ, ํฌ๊ธฐ, ํ์๋น ๋ฐ ๊ตต์๊ณจ์ฌ์
์ต๋์น์ ๋ฑ์ ์ํฅ ๋ฐ์์ด ํ์ธ๋์๋ค.2-4) Weibull์ Griffith์ ๊ฐ์ ์ ๋์
ํ์ฌ ์ ํํ์ฑ ํ๊ดด์ญํ์ ๊ทผ๊ฑฐํ ํต๊ณ์ ์ ๊ทผ ๋ฐฉ๋ฒ์ ์ํด ์ต์ด๋ก ํฌ๊ธฐํจ๊ณผ๋ฒ์น(size effect law)์
์ ์ํ์๋ค.5) ๊ทธ๋ฌ๋ ์ฝํฌ๋ฆฌํธ์ ํ๊ดด๋ ๋ฏธ์ธ๊ท ์ด์์ญ์ ๋ฐ๋ฌ๊ณผ ํจ๊ป ์ฃผ๊ท ์ด์ด ์์ํ ๋ฐ์๋๋ฉด์ ์ผ์ด๋๋ค.6) ์ด๋ ์ ํํ์ฑ ํ๊ดด์ญํ์ ๊ฐ์ ๊ณผ ๋ชจ์๋๋ฉฐ ์ด๋ฅผ ํด๊ฒฐํ๊ธฐ ์ํด ๋น์ ํ ํ๊ดด์ญํ์ด ๋์
๋์๋ค. Baลพant5)๋ ๋น์ ํ ํ๊ดด์ญํ์ ๊ธฐ๋ฐํ์ฌ ๊ธฐํํ์ ์ผ๋ก ์ ์ฌํ ๊ณต์์ฒด์ ๋ํ ํฌ๊ธฐํจ๊ณผ๋ฒ์น์ ์ ์ํ์๋ค. ์ดํ Kim and Eo7)๋ ํฌ๊ธฐ์ ๋ฌด๊ดํ ํญ์ ๋์
ํ์ฌ Baลพant5)์ ํฌ๊ธฐํจ๊ณผ๋ฒ์น์ ์์ ํ์๋ค. ๊ทธ๋ฌ๋ ์ง๊ธ๊น์ง์ ํฌ๊ธฐํจ๊ณผ๋ฒ์น์ ๋ชจ๋ ๋ณดํต์ค๋ ์ฝํฌ๋ฆฌํธ์ ๊ธฐ๋ฐํ๊ณ ์์ด ํ๊ดดํน์ฑ์ด ๋ค๋ฅธ ๊ฒฝ๋๊ณจ์ฌ ์ฝํฌ๋ฆฌํธ์์ ๊ทธ ํ์ฉ์ฑ์ด
์๋ฌธ์๋๊ณ ์๋ค.
์ฝํฌ๋ฆฌํธ์ ํ๊ดด๋ ์ผ๋ฐ์ ์ผ๋ก ๊ณจ์ฌ ํ๊ดด, ํ์ด์คํธ ํ๊ดด ๋ฐ ๊ณจ์ฌ์ ํ์ด์คํธ์ ๊ณ๋ฉด ํ๊ดด ๋ฑ์ผ๋ก ๋๋ ์ ์์ผ๋ฉฐ, ์ฝํฌ๋ฆฌํธ์ ์์ถ๊ฐ๋๊ฐ ๋์ผ๋ฉด ๊ณจ์ฌ์
์ํด ๊ทธ ๋ด๋ ฅ์ด ๊ฒฐ์ ๋๋ค. ์ฝํฌ๋ฆฌํธ ๋ด์ ๊ณจ์ฌ๋ ์ฝํฌ๋ฆฌํธ ์ ์ฒด ์ฒด์ ์ ์ฝ 60~70%๋ก ๊ณจ์ฌ์ ๊ฐ๋์ ๊ฐ์ฑ์ ์ํด ์ฝํฌ๋ฆฌํธ์ ์ญํ์ ํน์ฑ์ด ๊ฒฐ์ ๋๋ค.
์ด์ ACI 3188) ๋ฐ CEB-FIP9) ์ค๊ณ๊ธฐ์ค์์๋ ์ฝํฌ๋ฆฌํธ์ ์ญํ์ ํน์ฑ์ ์์ธกํ ๋ ์ฝํฌ๋ฆฌํธ ๊ธฐ๊ฑด๋จ์์ง๋์ ํจ์๋ก ๊ณจ์ฌ์ ํน์ฑ์ ๋ํ๋ด๊ณ ์๋ค. ํนํ, Sim and Yang10)์ ์ธ๊ณต๊ฒฝ๋๊ณจ์ฌ๋ฅผ ์ฌ์ฉํ ์ฝํฌ๋ฆฌํธ ์์ถ๊ฐ๋์ ํฌ๊ธฐํจ๊ณผ์ ๋ํ ์คํ์ ํตํด ๊ฒฝ๋๊ณจ์ฌ ์ฝํฌ๋ฆฌํธ์ ํ๊ดด์งํ์์ญ์ ๋ณดํต์ค๋ ์ฝํฌ๋ฆฌํธ๋ณด๋ค ์๊ณ ๊ณจ์ฌ์ ํ๊ดด์
์ํด ํฌ๊ธฐํจ๊ณผ์ ๋ ๋ฏผ๊ฐํด ์ง์ ๋ณด์๋ค.
๋ณธ ์ฐ๊ตฌ์ ๋ชฉ์ ์ ์ฝํฌ๋ฆฌํธ์ ๊ธฐ๊ฑด๋จ์์ง๋์ ๊ณ ๋ คํ์ฌ ์์ถ๊ฐ๋์ ํฌ๊ธฐํจ๊ณผ์ ๋ํ ์์ธก๋ชจ๋ธ์ ๊ฐ๋ฐํ๋ ๊ฒ์ด๋ค. ์ด๋ฅผ ์ํด ๋น์ ํ ํ๊ดด์ญํ์ ๊ธฐ๋ฐํ Baลพant5)์ Kim and Eo7)์ ์์ธก๋ชจ๋ธ๋ค์ ๋ถ์ํ์ฌ ์ฝํฌ๋ฆฌํธ์ ๊ธฐ๊ฑด๋จ์์ง๋์ ๊ณ ๋ คํ ์์ถ๊ฐ๋์ ํฌ๊ธฐํจ๊ณผ์ ๋ํ ์์ธก๋ชจ๋ธ์ ์ ์ํ์๋ค. ๋ํ ์์ธก๋ชจ๋ธ์ ์ ํ์ฑ์ ํ๊ฐํ๊ธฐ ์ํด
๊ธฐ์กด ์ฐ๊ตฌ๊ฒฐ๊ณผ๋ค์ ๋ฐ์ดํฐ๋ฒ ์ด์คํํ์ฌ ์ด ์ฐ๊ตฌ์์ ์ ์ํ ๋ชจ๋ธ์ Baลพant5)์ Kim and Eo7)์ ๋ชจ๋ธ๊ณผ ๋น๊ตํ์๋ค.
2. ๊ธฐ์กด ์์ถ๊ฐ๋์ ๋ํ ํฌ๊ธฐํจ๊ณผ ๋ชจ๋ธ
2.1 Baลพant์ ํฌ๊ธฐํจ๊ณผ ๋ชจ๋ธ
Baลพant๋ ์๋์ง ํํ๋ฒ์น์ ๊ธฐ๋ฐ์ผ๋ก ๋น์ ํ ํ๊ดด์ญํ์ ๊ทผ๊ฑฐํ์ฌ ๊ธฐํํ์ ์ผ๋ก ์ ์ฌํ ๊ณต์์ฒด์ ๋ํ ํฌ๊ธฐํจ๊ณผ ๋ชจ๋ธ์ ์ (1)๊ณผ ๊ฐ์ด ์ ์ํ์๋ค.
(1)
์ฌ๊ธฐ์, ๋ ๊ณต์์ฒด์ ๊ณต์นญํ๊ดด๊ฐ๋(MPa), ๋ ์์ถ๊ฐ๋(MPa), ๋ ๊ณต์์ฒด์ ํฌ๊ธฐ(mm), ๋ ๊ตต์๊ณจ์ฌ์ ์ต๋์น์(mm), ์ ๋ ์คํ์์๋ฅผ ๋ํ๋ธ๋ค.
์ด ๋ชจ๋ธ์ ๊ธฐ๋ณธ๊ฐ์ ์ ์ฝํฌ๋ฆฌํธ ๊ณต์์ฒด์ ๊ท ์ด์ง์ ์ ํ์ํ ์๋์ง๋ ๊ท ์ด๊ธธ์ด()์ ๊ท ์ด์งํ์์ญ์ ๋ฉด์ ()์ ๋น๋กํ๋ค๋ ๊ฒ์ด๋ค. ๊ท ์ด์งํ์์ญ์ ๋ฉด์ ์ ๊ท ์ด๊ธธ์ด์ ๊ท ์ด ํญ()์ ๊ณฑ์ผ๋ก ๊ณ์ฐ๋๋ฉฐ, ๊ท ์ด์ ํญ์ ๊ท ์ด์ ์งํ์์์ ๋ถ์ํ์ฌ ๊ตต์๊ณจ์ฌ ์ต๋์น์์ ๋น๋กํ๋ค๊ณ ๊ฐ์ ํ๋ค. ๊ทธ๋ฌ๋ Baลพant์ ํฌ๊ธฐํจ๊ณผ ๋ชจ๋ธ์ ๊ณต์์ฒด์
ํฌ๊ธฐ๊ฐ ์ฆ๊ฐํจ์ ๋ฐ๋ผ ์์ถ๊ฐ๋๊ฐ ์ง์์ ์ผ๋ก ๊ฐ์ํ์ฌ Fig. 1์์์ ๊ฐ์ด ๊ณต์์ฒด์ ํฌ๊ธฐ๊ฐ ๋ฌดํ๋๋ก ์ฆ๊ฐํ๋ฉด ์์ถ๊ฐ๋๊ฐ โ0โ์ ์๋ ดํ๋ ๋ฌธ์ ๊ฐ ๋ฐ์ํ๋ค.
|
Fig. 1 Comparison of the size effect between Baลพant model and Kim and Eo model
|
2.2 Kim and Eo์ ํฌ๊ธฐํจ๊ณผ ๋ชจ๋ธ
Kim and Eo๋ Baลพant์ ๋ชจ๋ธ์ ๊ธฐ๋ฐ์ผ๋ก ํน์ฑ๊ธธ์ด() ๋ฐ ๊ณต์์ฒด์ ํฌ๊ธฐ์ ๋ฌด๊ดํ ํญ()์ ๋์
ํ์ฌ ์์ ๋ ํฌ๊ธฐํจ๊ณผ(modified size effect law) ๋ชจ๋ธ์ ์ (2)์ ๊ฐ์ด ์ ์ํ์๋ค.
(2)
์ฌ๊ธฐ์, ๋ ํฌ๊ธฐ์ ๋ฌด๊ดํ 1.0๋ณด๋ค ์์ ์์์ด๋ค.
Kim and Eo๋ ๊ธฐํํ์ ์ผ๋ก ์ ์ฌํ๋ฉฐ ์๋๊ท ์ด๊ธธ์ด์ ๋น๊ฐ ์ผ์ ํ ๊ณต์์ฒด๋ก๋ถํฐ, Baลพant์ ํฌ๊ธฐํจ๊ณผ ๋ชจ๋ธ์์ ๋งค๊ฐ๋ณ์()๋ ์์๊ฐ ์๋๋ผ ์ ํจ์์์ ๋ณด์๋ค. ์ด๋ฅผ ํตํด ์ต์ด ๊ท ์ด์ ๋ฐ์์ํค๋๋ฐ ํ์ํ ์๋ ฅ์ผ๋ก ์๊ฐํ ์ ์๋ ์์ํญ์ ๋์
ํ์๋ค. ๋ํ ์ฝํฌ๋ฆฌํธ์ ์ ์กฐ๋ฅผ ์ํด ์ฌ์ฉ๋๋
๊ตต์๊ณจ์ฌ์ ์ต๋์น์๋ 20~70 mm๋ก ๊ตต์๊ณจ์ฌ์ ์ต๋์น์๊ฐ ๋ฏธ์ธ๊ท ์ด์์ญ์ ํญ์ ๋ฏธ์น๋ ์ํฅ์ด ํฌ๊ธฐ ์์์ผ๋ก ๊ตต์๊ณจ์ฌ ์ต๋์น์์ ์ํฅ์ ๋ฌด์ํ์๋ค.
Kim and Eo์ ํฌ๊ธฐํจ๊ณผ ๋ชจ๋ธ์ Fig. 1๊ณผ ๊ฐ์ด Baลพant์ ํฌ๊ธฐํจ๊ณผ ๋ชจ๋ธ์ ํจ๊ณผ์ ์ผ๋ก ๊ฐ์ ํ์๋ค๊ณ ํ๋จ๋๋ค.
3. ๋ชจ๋ธ์ ๊ฐ๋ฐ
3.1 ๊ธฐ๋ณธ๊ฐ์
๊ฒฝ๋๊ณจ์ฌ ์ฝํฌ๋ฆฌํธ์ ์์ถ๊ฐ๋์ ๋ํ ํฌ๊ธฐํจ๊ณผ์ ์ด๋ก ๋ชจ๋ธ์ ์ ์ํ๊ธฐ ์ํ ๊ฐ์ ์ ๋ค์๊ณผ ๊ฐ๋ค.
โ ์ฝํฌ๋ฆฌํธ์ ํ๊ดด๊ฐ ์ผ์ด๋ ๋ ์์๋๋ ์ด์๋์ง ํด๋ฐฉ๋์ ๊ท ์ด๊ธธ์ด์ ํจ์์ด๊ณ , ๊ท ์ด์งํ์์ญ์ ๋ฉด์ ์ ๋น๋กํ๋ค.
โก์ฝํฌ๋ฆฌํธ์ ๊ท ์ด์งํ์์ญ์ ํญ์ ๊ตต์๊ณจ์ฌ์ ์ต๋์น์์ ๋ณดํต ์ฝํฌ๋ฆฌํธ์ ๊ธฐ๊ฑด๋จ์์ง๋()์ ์ฝํฌ๋ฆฌํธ์ ๊ธฐ๊ฑด๋จ์์ง๋()์ผ๋ก ๋๋ ๊ฐ()์ ๋น๋กํ๋ค. ์ฌ๊ธฐ์, ๋ณดํต ์ฝํฌ๋ฆฌํธ์ ๊ธฐ๊ฑด๋จ์์ง๋์ 2,300 kg/m3์ ์๋ฏธํ๋ค.
โข์ฝํฌ๋ฆฌํธ์ ๊ท ์ด์งํ์์ญ์ ๋ฉด์ ์ ์์ถ๊ฐ๋์ ์ฝํฌ๋ฆฌํธ์ ๊ธฐ๊ฑด๋จ์์ง๋์ ๋ฐ๋น๋กํ๋ค.
ํํธ, ์ฝํฌ๋ฆฌํธ์ ๊ท ์ด์งํ์์ญ์ ๋ฉด์ ์ ๊ท ์ด์งํ์์ญ์ ํญ๊ณผ ๊ธธ์ด์ ๊ณฑ์ผ๋ก ๋ํ๋ผ ์ ์๋ค. ๊ท ์ด์งํ์์ญ์ ํญ์ ์ฌ์ฉ์ฌ๋ฃ์ ์ํ์ฒด์ ํ์ ๋ฑ ๋ค์ํ
๋ณ์์ ์ํฅ์ ๋ฐ๊ธฐ ๋๋ฌธ์ ์ ํํ ํ๊ฐ๊ฐ ์ด๋ ต๋ค. ๊ทธ๋ฌ๋ Baลพant6)๋ Fig. 2์ ๋ํ๋ธ ๋ฐ์ ๊ฐ์ด ์ฝํฌ๋ฆฌํธ์ ๋ฏธ์ธ๊ท ์ด์ ๊ณจ์ฌ๋ฅผ ํผํด์ ๋ฐ์ํ๋ค๊ณ ๊ฐ์ ํ์ฌ ๊ท ์ด์งํ์์ญ์ ํญ์ ๊ตต์๊ณจ์ฌ ์ต๋์น์()์ ํจ์๋ก ์ด์ํํ์๋ค. ๋ํ Kim and Eo11)๋ Blank and McNamara์ ์คํ๊ฒฐ๊ณผ2)๋ฅผ ๋ถ์ํ์ฌ ์ฝํฌ๋ฆฌํธ์ ์์ถ๊ฐ๋๊ฐ ์ฆ๊ฐํจ์ ๋ฐ๋ผ ๊ท ์ด์งํ์์ญ์ด ์์์ง์ผ๋ก ๊ท ์ด์งํ์์ญ์ ํญ์ ๊ตต์๊ณจ์ฌ์ ์ต๋์น์ ๋ฟ๋ง ์๋๋ผ ์ฝํฌ๋ฆฌํธ์ ์์ถ๊ฐ๋์
์ํฅ์ด ์์์ ๋ณด์๋ค.
์ฝํฌ๋ฆฌํธ์์ ๊ท ์ด์งํ์์ญ์ ํญ์ Fig. 2์์์ ๊ฐ์ด ์ฝํฌ๋ฆฌํธ ๊ธฐ๊ฑด๋จ์์ง๋์ ํจ์๋ก ๋ํ๋ผ ์ ์๋ค. ๊ฒฝ๋๊ณจ์ฌ ์ฝํฌ๋ฆฌํธ์ ๊ท ์ด์งํ์์ญ์ ํญ์ ์ผ๋ฐ์ ์ผ๋ก
๋ณดํต์ค๋ ์ฝํฌ๋ฆฌํธ๋ณด๋ค ์์๋ฐ, ์ด๋ ๊ณจ์ฌ์ ๊ฐ๋์ ๊ธฐ์ธํ ๊ฒ์ผ๋ก ๋ณดํต์ค๋ ์ฝํฌ๋ฆฌํธ์์ ๊ท ์ด์ด ๊ณจ์ฌ๋ฅผ ๋ง๋๋ฉด ๊ฐ๋๊ฐ ํฐ ๊ณจ์ฌ๋ฅผ ํผํด ๊ณจ์ฌ์ ์๋ฉํธ ํ์ด์คํธ์
๊ณ๋ฉด์ ๋ฐ๋ผ ์ฑ์ฅํ๋ค. ๊ทธ๋ฌ๋ ๊ฒฝ๋๊ณจ์ฌ ์ฝํฌ๋ฆฌํธ๋ ๊ท ์ด์ด ๊ฒฝ๋๊ณจ์ฌ์ ๋ฎ์ ๊ฐ๋๋ก ์ธํด ํ๊ดด ์ ๊ณจ์ฌ๋ฅผ ๊ดํตํ์ฌ ์ฑ์ฅํ๊ธฐ ๋๋ฌธ์ด๋ค.
|
(a) light weight concrete
|
(b) normal weight concrete
|
Fig. 2 The width of the fracture process zone in concrete
|
3.2 ๋ชจ๋ธ์ ์ ์
์ฝํฌ๋ฆฌํธ๊ฐ ๋ณํ๋๊ธฐ ์ํด ํ์ํ ์๋์ง()๋ ์ฝํฌ๋ฆฌํธ์ ์ฒด์ ๋ฐ ์๋์ง ๋ฐ๋()์ ๋น๋กํ๋ฏ๋ก ์ (3)๊ณผ ๊ฐ์ด ๋ํ๋ผ ์ ์๋ค.
(3)
์ฌ๊ธฐ์, ๋ ์ฝํฌ๋ฆฌํธ ๊ณต์์ฒด์ ๋จ๋ฉด์ ์ผ๋ก , ๋ ๊ณต์์ฒด ๋จ๋ฉดํํ์ ๋ํ ๊ณ์๋ก์ ์ํ๋จ๋ฉด์ , ๊ฐํ๋จ
๋ฉด์ 1.0 ์ด๋ค. ๋ ์ฝํฌ๋ฆฌํธ ๊ณต์์ฒด์ ๋์ด, ๋
๋ณด์ ๊ณ์๋ก์ ๊ท ์ด๊ธธ์ด์ ๊ด๋ จ๋ ์ ๊ท ์ด์งํ
์์ญ์ ๋ฉด์ ์ ๊ด๋ จ๋ ์ ํฉ์ฑํจ์์ด๋ค. ์ฌ๊ธฐ
์, ๋ ๊ท ์ด์งํ์์ญ์ ํญ์ด๋ค.
Baลพant and Oh๊ฐ ์ ์ํ ๊ท ์ด๋ ์ด๋ก 12)์ ๋ฐ๋ฅด๋ฉด, Fig. 3์ ๋ํ๋ธ ๋ฐ์ ๊ฐ์ด ๋ฏธ์ธ๊ท ์ด์ ๊ณ ๋ คํ ์ด์ฐํ๋ ์๋ ฅ-๋ณํ๋ฅ ๊ด๊ณ๋ก๋ถํฐ ๊ท ์ด์ด ์ง์ ๋๊ธฐ ์ํ ์กฐ๊ฑด์ ์ (4)์ ๊ฐ๋ค.
|
Fig. 3 Idealized tensile stress-strain curve of the concrete
|
(4)
์ฌ๊ธฐ์, ๋ ๋จ์๊ธธ์ด์ ๊ท ์ด์ ์ง์ ์ํค๋ ๋ฐ ํ์ํ ํ๊ดด์๋์ง, ์ ๊ท ์ด๋ ๋ด์ ๊ท ์ด๊ฐ์, ์ ๊ณต์์ฒด์ ํ์๋น, ๋ ๊ท ์ด๊ธธ์ด, ๊ณผ ๋ ์คํ์์๋ฅผ ๋ํ๋ธ๋ค.
์๋์ง ํํ์กฐ๊ฑด์ ์ํด ๊ท ์ด์ง์ ์ ์ํ ์ฝํฌ๋ฆฌํธ์ ๋ณํ์๋์ง๋ ๊ท ์ด๋์์ ๊ท ์ด๋ฐ์์ ์ํด ํ์ํ ์๋์ง์ ๊ฐ์ผ๋ฉฐ, ์ด๋ ์ (5)์ ๊ฐ์ด ๋ํ๋ผ ์
์๋ค.
(5)
์ (3)๊ณผ ์ (4)๋ฅผ ์ (5)์ ๋์
ํ์ฌ ์ ๋ํด ์ ๋ฆฌํ๋ฉด, ์ (6)๊ณผ ๊ฐ์ด ๋๋ค.
(6)
์ (6)์ ๋ํ๋ ๋ ๊ฐ์ ๋ณ์๊ฐ ๊ฒฐํฉ๋ ํฉ์ฑํจ์์ ๋ฏธ๋ถ์ ๊ณ์ฐํ๊ธฐ ์ํ chain rule์ ์ (7)๊ณผ ๊ฐ๋ค.
(7)
๊ณผ ๋ก ์นํํ๋ฉด ์ (7)์ ์ (8)๊ณผ ๊ฐ
์ด ๋๋ค.
(8)
์ (8)์ ์ด์ฉํ์ฌ ์ (6)์ ์ ๋ฆฌํ๋ฉด ์ (9)์ ๊ฐ๋ค.
(9)
๊ท ์ด๋ ์ด๋ก 12)์ ์ํ๋ฉด ๋ ์ ๊ฐ์ผ๋ฏ
๋ก, ์ด๋ฅผ ์ (9)์ ๋์
ํ๊ณ ์ ๋ฆฌํ๋ฉด ์ (10)๊ณผ ๊ฐ์ด ๋๋ค.
(10)
๊ฐ์ ์ฌํญ์์ ๊ท ์ด์งํ์์ญ์ ํญ()์ ์ด
๋ฉฐ, ํ์๋น()๋ ์ด๋ค. ์ด๋ฅผ ์ (10)์ ๋์
ํ์ฌ ์ ๋ฆฌํ๋ฉด ์ (11)๊ณผ ๊ฐ๋ค.
(11)
์ (11)์ ์ ๋ํด์ ์ ๋ฆฌํ๊ณ ๋จ์ํํ๋ฉด ์ (12)์ ๊ฐ์ด ๋๋ค.
(12)
์ฌ๊ธฐ์, ์ ์ด๊ณ ์ ์ ๋ํ๋ธ๋ค.
Kim and Eo7)๋ ๋ณดํต์ค๋ ์ฝํฌ๋ฆฌํธ์์ ๊ตต์๊ณจ์ฌ์ ์ต๋์น์๊ฐ ์ฝํฌ๋ฆฌํธ์ ๊ท ์ดํญ์ด ๋ฏธ์น๋ ์ํฅ์ด ๋ฏธ๋ฏธํจ์ ๋ณด์๋ค. ํนํ, ๊ฒฝ๋๊ณจ์ฌ ์ฝํฌ๋ฆฌํธ์์๋ ๊ฒฝ๋๊ณจ์ฌ๋ฅผ ๊ดํตํ์ฌ
๊ท ์ด์ด ์ง์ ๋๋ฏ๋ก ๊ตต์๊ณจ์ฌ ์ต๋์น์์ ์ํฅ์ ๋ฌด์ํ ์ ์๋ค. ์ด์ ์ (12)์์ ๊ตต์๊ณจ์ฌ ์ต๋์น์์ ์ํฅ์ ๋ฌด์ํ๊ณ ์ ๋ฆฌํ๋ฉด ์ (13)๊ณผ ๊ฐ๋ค.
(13)
์ฌ๊ธฐ์, ๋ ์คํ์์์ด๋ค.
์ (13)์ Baลพant์ ํฌ๊ธฐํจ๊ณผ ๋ชจ๋ธ๊ณผ ๊ฐ์ ํ์์ผ๋ก ๊ณต์์ฒด์ ํฌ๊ธฐ๊ฐ ์ฆ๊ฐํจ์ ๋ฐ๋ผ ์ง์์ ์ผ๋ก ์์ถ๊ฐ๋๊ฐ ๊ฐ์ํ๊ฒ ๋์ด ์๋ค. ๊ทธ๋ฌ๋ Kim
and Eo๊ฐ ์ ์ํ ๊ฒ์ฒ๋ผ ์ฝํฌ๋ฆฌํธ ๊ณต์์ฒด์ ํฌ๊ธฐ๊ฐ ์ฆ๊ฐํด๋ ์์ถ๊ฐ๋๊ฐ ๋ ์ด์ ๊ฐ์ํ์ง ์๊ณ ์๋ ดํ๋ ๋ถ๋ถ์ด ๋ํ๋๊ฒ ๋๋ค. ์ด๋ฅผ ๊ณ ๋ คํ์ฌ ์
(13)์ ์์ ํ๋ฉด ์ (14)์ ๊ฐ์ด ๋๋ค.
(14)
์ฌ๊ธฐ์, ๋ ์ฝํฌ๋ฆฌํธ ๊ณต์์ฒด์ ํฌ๊ธฐ์ ๋ฌด๊ดํ๊ฒ ๊ณต์์ฒด์ ์ด๊ธฐ๊ท ์ด์ ๋ฐ์์ํค๋ ๋ฐ ํ์ํ ์๋ ฅ์ด๋ค.
4. ๋ชจ๋ธ์ ๊ฒ์ฆ
4.1 ๋ฐ์ดํฐ๋ฒ ์ด์ค ๊ตฌ์ถ
์ด ์ฐ๊ตฌ์์๋ ์ฝํฌ๋ฆฌํธ์ ํฌ๊ธฐํจ๊ณผ์ ๋ํ ๊ธฐ์กด์ฐ๊ตฌ ๊ฒฐ๊ณผ๋ค1,2,13-18)์ ๋ฐ์ดํฐ๋ฒ ์ด์ค๋ก ๊ตฌ์ถํ์๋ค. ๋ฐ์ดํฐ๋ฒ ์ด์ค์์ ์ ๋ณด๊ฐ ์ ๊ณต๋์ง ์์ ๊ณต์์ฒด๋ค์ ๊ธฐ๊ฑด๋จ์์ง๋์ ์ ์๋ ๋ฐฐํฉํ๋ฅผ ์ด์ฉํ์ฌ ACI 3188)์ ์ ์๋ ๊ธฐ๊ฑด๋จ์์ง๋ ์์ธก๋ชจ๋ธ์ ์ํด ๊ณ์ฐํ์๋ค. ๊ตฌ์ถ๋ ๋ฐ์ดํฐ๋ฒ ์ด์ค์ ์ฃผ์๋ณ์๋ค์ ๋ถํฌ๋ฅผ Fig. 4์ ๋ํ๋ด์๋ค. ๋ฐ์ดํฐ๋ฒ ์ด์ค๋ ๋ณดํต์ค๋ ์ฝํฌ๋ฆฌํธ
1449๊ฐ, ๊ฒฝ๋๊ณจ์ฌ ์ฝํฌ๋ฆฌํธ 251๊ฐ๋ก ์ด 1700๊ฐ๊ฐ ์์ง๋์๋ค. ๋ฐ์ดํฐ๋ฒ ์ด์ค์ ์์ถ๊ฐ๋ ๋ฒ์๋ 6.6~128 MPa์ด๋ฉฐ, ์์ถ๊ฐ๋ 40 MPa
์ดํ๊ฐ ์ฝ 67%๋ฅผ ์ฐจ์งํ์๋ค. ๊ณต์์ฒด์ ํฌ๊ธฐ๋ ๋ณดํต์ค๋ ์ฝํฌ๋ฆฌํธ์์ 37.5~915 mm, ๊ฒฝ๋๊ณจ์ฌ ์ฝํฌ๋ฆฌํธ๋ 50~400 mm ๋ฒ์์ ์์๋ค.
์ ์ฒด ๊ณต์์ฒด ์ค์ 300 mm ์ด์์ ๋ํ ๊ณต์์ฒด๋ 73๊ฐ๋ก ์ฝ 4.3%๋ฅผ ์ฐจ์งํ๊ณ ์์ผ๋ฉฐ, ๋๋ถ๋ถ์ด 100~200 mm ๋ฒ์์ ์กด์ฌํ๋ค. ๊ณต์์ฒด์
ํ์๋น๋ 0.5~4.0๊น์ง ๋ค์ํ๋ฉฐ, ์ ์ฒด ๊ณต์์ฒด์ ์ฝ 55%๋ ํ์๋น 2.0์ ํ์ค๊ณต์์ฒด์๋ค. ๊ตต์๊ณจ์ฌ์ ์ต๋์น์๋ 4.7~228.6 mm ๋ฒ์์
์์ผ๋ฉฐ, ์ ์ฒด ๊ณต์์ฒด์ ์ฝ 97%๋ ๊ตต์๊ณจ์ฌ ์ต๋์น์๊ฐ 40 mm ์ดํ์ ๋ถํฌํ์๋ค. ๊ณต์์ฒด์ ๋์ด๋ 38.1~ 1828.8 mm๊น์ง ๋์ ๋ถํฌ๋ฅผ
๋ณด์๋ค. ์ฝํฌ๋ฆฌํธ์ ๊ธฐ๊ฑด๋จ์์ง๋์ 1570~2510 kg/m3 ๋ฒ์์ ์์ผ๋ฉฐ, ์ ์ฒด ๊ณต์์ฒด์ ์ฝ 62%๋ ๊ธฐ๊ฑด๋จ์์ง๋ 2300~2400 kg/m3์ ๋ณดํต์ค๋ ์ฝํฌ๋ฆฌํธ์ด๋ค.
4.2 ๊ธฐ์กด ์ฐ๊ตฌ๊ฒฐ๊ณผ์์ ๋น๊ต
|
|
|
|
|
|
Fig. 4 Distribution of values with main parameter in the database. (NWC: normal weight
concrete, SLWC; sand light-weight concrete, ALWC; all light-weight concrete)
|
|
๊ตฌ์ถ๋ ๋ฐ์ดํฐ๋ฒ ์ด์ค๋ฅผ ์ด์ฉํ ๋น์ ํ ํ๊ท๋ถ์์ ํตํด ๊ธฐ์กด ์์ธก๋ชจ๋ธ๋ค๊ณผ ์ (14)์ ๋ํ ์คํ์์๋ค์ ๊ฒฐ์ ํ์ฌ Table 1์ ๋ํ๋ด์๊ณ ์ด ์คํ์์๋ค์
์ด์ฉํ์ฌ ์ฝํฌ๋ฆฌํธ์ ๊ธฐ๊ฑด๋จ์์ง๋์ ๋ฐ๋ฅธ ๊ณต์์ฒด ํฌ๊ธฐ(d)์ ์์ถ๊ฐ๋ ๋น์ ๊ด๊ณ๋ฅผ Fig. 5์ ๋ํ๋ด์๋ค. ์ฝํฌ๋ฆฌํธ์ ๊ธฐ๊ฑด๋จ์์ง๋์ด 2350 kg/m3์์ 1650 kg/m3์ผ๋ก ๊ฐ์ํจ์ ๋ฐ๋ผ ์ฝํฌ๋ฆฌํธ์ ์์ถ๊ฐ๋์ ๋ํ ํฌ๊ธฐํจ๊ณผ๊ฐ ๋ ํ์ฐํ์๋ค. ์ฝํฌ๋ฆฌํธ์ ๊ธฐ๊ฑด๋จ์์ง๋์ธ 1650ยฑ50 kg/m3์์ ์ฝํฌ๋ฆฌํธ ๊ณต์์ฒด์ ํฌ๊ธฐ๊ฐ 300 mm์ผ ๋ ๋ ํ๊ท 0.82์ ๋์์ง๋ง ๊ธฐ๊ฑด๋จ์์ง๋์ด 2350ยฑ50 kg/m3์์ ์ฝํฌ๋ฆฌํธ ๊ณต์์ฒด์ ํฌ๊ธฐ๊ฐ 300 mm์ผ ๋์ ๋ ํ๊ท 0.87๋ก 1.06๋ฐฐ ๋์๋ค. ์ด๋ Fig. 2์ ๋ํ๋ธ ๋ฐ์ ๊ฐ์ด ์ฝํฌ๋ฆฌํธ์ ๊ธฐ๊ฑด๋จ์์ง๋์ด ์ฝํฌ๋ฆฌํธ ํ๊ดด์์ญ์ ํญ์ ๊ฒฐ์ ํ๊ธฐ ๋๋ฌธ์ผ๋ก ํ๋จ๋๋ค.
์ด ๊ทธ๋ฆผ์ผ๋ก๋ถํฐ ์ฝํฌ๋ฆฌํธ์ ๊ธฐ๊ฑด๋จ์์ง๋์ ๊ณ ๋ คํ ๋ณธ ์ฐ๊ตฌ์ ์์ธก๋ชจ๋ธ์ด Baลพant์ Kim and Eo์ ์์ธก๋ชจ๋ธ๋ณด๋ค ์คํ๊ฒฐ๊ณผ๋ฅผ ๋ ์ ์์ธกํ๊ณ ์์์
์ ์ ์๋ค.
์์ถ๊ฐ๋์ ํฌ๊ธฐํจ๊ณผ์ ๋ํด ๊ตฌ์ถ๋ ๋ฐ์ดํฐ๋ฒ ์ด์ค์ ์คํ๊ฒฐ๊ณผ์ ์์์ ๋ถ์๋ ์์ธก๋ชจ๋ธ๋ค์ ๋น๊ต๋ฅผ Fig. 6์, ๊ทธ๋ฆฌ๊ณ ์คํ๊ฒฐ๊ณผ์ ๋ํ ์์ธก๋ชจ๋ธ๋ค์ ํ๊ท (), ํ์คํธ์ฐจ(), ๋ณ๋๊ณ์() ๋ฐ ์๋ฌ๊ณ์()๋ฅผ Table 1์ ๋ํ๋ด์๋ค. Baลพant์ ์์ธก๋ชจ๋ธ์ ๋ฅผ ์ฃผ์ ๋ณ์๋ก ๊ตฌ์ฑ๋์ด ์์ผ๋ฉฐ, ๊ฐ 10 ์ดํ์์๋ ๋จ๋ถ๊ตฌ์ํจ๊ณผ๋ก ์ธํด ์ ๋ฒ์๊ฐ ๋๊ฒ ๋ถํฌํ๊ณ ์์๋ค. ๊ฐ 10 ์ด์์์ ๋ ์ผ๋ฐ์ ์ผ๋ก ๋ณดํต์ค๋ ์ฝํฌ๋ฆฌํธ์ ๊ฐ์ด ๊ฒฝ๋๊ณจ์ฌ ์ฝํฌ๋ฆฌํธ๋ณด๋ค ์ปธ์ผ๋ฉฐ, ๊ทธ ๊ฒฝํฅ์ ํ์๋น๊ฐ ๊ฐ์ํ ์๋ก ์ฆ๊ฐํ์๋ค. Baลพant์ ์์ธก๋ชจ๋ธ์ ์คํ๊ฒฐ๊ณผ์
๋ํ ์์ธก๊ฐ์ ํ๊ท ์ ๋ณดํต์ค๋ ์ฝํฌ๋ฆฌํธ์ ๊ฒฝ๋๊ณจ์ฌ ์ฝํฌ๋ฆฌํธ์์ ๊ฐ๊ฐ 1.050๊ณผ 1.060์ด์๋ค. ๋ํ ์๋ฌ๊ณ์๋ ๊ฒฝ๋๊ณจ์ฌ ์ฝํฌ๋ฆฌํธ๊ฐ ๋ณดํต์ค๋ ์ฝํฌ๋ฆฌํธ์
์ฝ 65%์ ๋๋ก ๋ฎ์๋ค. ์ด๋ ๊ฒฝ๋๊ณจ์ฌ ์ฝํฌ๋ฆฌํธ์ ๋ํ ๋ฐ์ดํฐ์ ์๊ฐ ๋ณดํต์ค๋ ์ฝํฌ๋ฆฌํธ๋ณด๋ค ์ ์๊ธฐ ๋๋ฌธ์ผ๋ก ํ๋จ๋๋ค. ๊ณต์์ฒด์ ํฌ๊ธฐ๋ฅผ ์ ์ธํ ๋ชจ๋
๋ณ์๋ฅผ ์คํ์์๋ก ์ ์ํ๊ณ ์๋ Kim and Eo์ ์์ธก๋ชจ๋ธ์ ๊ณต์์ฒด ํฌ๊ธฐ๊ฐ 200 mm ์ดํ์์ ํ์๋น๊ฐ ์์์๋ก ๋ ๋์ ๋ถํฌ๋ฅผ ๋ณด์๋ค. ์ด๋
ํ์๋น๊ฐ ์์์๋ก ๋จ๋ถ๊ตฌ์์ ์ํฅ์ด ๋ ๋ฏผ๊ฐํ๊ฒ ๋ํ๋๊ธฐ ๋๋ฌธ์ผ๋ก ํ๋จ๋๋ค. Kim and Eo์ ์์ธก๋ชจ๋ธ์ ์ ๋ฐ์ ์ผ๋ก ์คํ๊ฒฐ๊ณผ๋ฅผ ๊ณผ์ํ๊ฐํ๊ณ ์๋ค.
Kim and Eo์ ์์ธก๋ชจ๋ธ์ ์คํ๊ฒฐ๊ณผ์ ๋ํ ์์ธก๊ฐ์ ํ๊ท ์ด ๋ณดํต์ค๋ ์ฝํฌ๋ฆฌํธ์์ 1.010์ผ๋ก ๊ฒฝ๋๊ณจ์ฌ ์ฝํฌ๋ฆฌํธ๋ณด๋ค ๋ ์ ์์ธกํ์์ผ๋ฉฐ, ์๋ฌ๊ณ์๋
0.220์ผ๋ก ๊ตต์๊ณจ์ฌ ์ต๋์น์๋ฅผ ๋ณ์๋ก ์ฌ์ฉํ Baลพant์ ์์ธก๋ชจ๋ธ๋ณด๋ค ๋ ์ฐ์ํ์๋ค. ์ด๋ ๊ตต์๊ณจ์ฌ์ ์ต๋์น์๋ณด๋ค๋ ๋ ๋ค๋ฅธ ๋ณ์๊ฐ ํฌ๊ธฐํจ๊ณผ์
๋ ํฐ ์ํฅ์ ๋ฏธ์น๊ธฐ ๋๋ฌธ์ผ๋ก ํ๋จ๋๋ค.
์ด ์ฐ๊ตฌ์์ ์ ์๋ ์์ธก๋ชจ๋ธ์ ๊ธฐ๊ฑด๋จ์์ง๋์ ํฌํจํ ๋ฅผ ์ฃผ์ ๋ณ์๋ก ํฌํจํ๊ณ ์๋ค. ์ด ์ฆ๊ฐํ ์๋ก ๋ ๊ฐ์ํ์์ผ๋ฉฐ, ๊ทธ ๊ฒฝํฅ์ ํ์๋น๊ฐ ํด์๋ก ์ฆ๊ฐํ์๋ค. ๋ ๊ฐ 200 ์ดํ์์๋ ๋์ ๋ถํฌ๋ฅผ ๋ณด์์ง๋ง ๊ทธ ์ด์์์๋ ์ข์ ์์ญ์์ ์ผ์ ํ ๊ฒฝํฅ์ ๋ณด์๋ค. ํ์๋น๊ฐ 2.0 ์ดํ์ธ ๊ณต์์ฒด์ ๋ ๊ทธ ์ด์์ ๊ณต์์ฒด๋ณด๋ค ๋์์ผ๋ฉฐ, ๋ณธ ์ฐ๊ตฌ๊ฒฐ๊ณผ์ ์์ธก๋ชจ๋ธ์ ์ด๋ฅผ ์ ๋ฐ์ํ๊ณ ์์๋ค. ๋ณธ ์ฐ๊ตฌ์ ์์ธก๋ชจ๋ธ์ ์คํ๊ฒฐ๊ณผ์ ๋ํ ์์ธก๊ฐ์ ํ๊ท ์ผ๋ก ๋ณดํต์ค๋
์ฝํฌ๋ฆฌํธ์ ๊ฒฝ๋๊ณจ์ฌ ์ฝํฌ๋ฆฌํธ์์ ๋์ผํ๊ฒ 1.010์ด์์ผ๋ฉฐ, ์๋ฌ๊ณ์๋ ๊ฒฝ๋๊ณจ์ฌ ์ฝํฌ๋ฆฌํธ์ ๊ฒฝ์ฐ ๋ณดํต์ค๋ ์ฝํฌ๋ฆฌํธ๋ณด๋ค ๋ ๋ฎ์๋ค. ์ด๋ ์ฝํฌ๋ฆฌํธ์
๊ธฐ๊ฑด๋จ์์ง๋์ ๊ณ ๋ คํจ์ผ๋ก์จ ์ฝํฌ๋ฆฌํธ์ ํ๊ดด์งํ์์ญ์์์ ๊ฒฝ๋๊ณจ์ฌ์ ์ํฅ์ ์ ๊ณ ๋ คํ์๊ธฐ ๋๋ฌธ์ผ๋ก ํ๋จ๋๋ค.
Table 1 Statistical comparisons of predictions by some models and test results
|
Type
|
Baลพant
|
Kim and Eo
|
This study
|
Prediction model
|
|
|
|
Light
-weight aggregate
|
|
1.060
|
0.950
|
1.010
|
|
0.135
|
0.112
|
0.117
|
|
0.127
|
0.118
|
0.116
|
|
0.146
|
0.124
|
0.120
|
Normal
-weight aggregate
|
|
1.050
|
1.010
|
1.010
|
|
0.228
|
0.223
|
0.107
|
|
0.217
|
0.220
|
0.106
|
|
0.226
|
0.220
|
0.125
|
Note] ,,, and are the mean, standard deviation, coefficient of variation, and error coefficient,
respectively.
where is the mean of the measured compressive strengths and is the number of measured points.
|
|
|
Fig. 5 with lateral dimension of specimen
|
ํํธ, ๊ตต์๊ณจ์ฌ ์ต๋์น์์ ์ํฅ์ Kim and Eo์ ์ฐ๊ตฌ์์ ์ฒ๋ผ ๊ทธ ์ํฅ์ ๋ฌด์ํ๊ณ ์ ๋ํ ์ (14)๊ฐ ์คํ๊ฒฐ๊ณผ๋ฅผ ๊ฐ์ฅ ์ ์์ธกํ๋ ๊ฒ์ผ๋ก
๋์์ผ๋ฏ๋ก ์ด ์น์๊ฐ ์์ถ๊ฐ๋์ ๋ฏธ์น๋ ์ํฅ์ ๋งค์ฐ ์ ๋ค๊ณ ํ ์ ์๋ค.
|
(a) Baลพant
|
|
(b) Kim and Eo
|
|
(c) This study
|
Fig. 6 with main parameter (NWC: normal weight concrete, SLWC; sand light-weight concrete,
ALWC; all light-weight concrete)
|
5. ๊ฒฐ ๋ก
์ด ์ฐ๊ตฌ์์๋ ์ฝํฌ๋ฆฌํธ์ ๊ธฐ๊ฑด๋จ์์ง๋์ ๊ณ ๋ คํ ์์ถ๊ฐ๋์ ํฌ๊ธฐํจ๊ณผ์ ๋ํ ์์ธก๋ชจ๋ธ์ ๊ฐ๋ฐํ๊ณ ๊ธฐ์กด ์ฐ๊ตฌ๊ฒฐ๊ณผ๋ฅผ ๋ฐ์ดํฐ๋ฒ ์ด์คํํ์ฌ ๋ช๋ช ์ฐ๊ตฌ์๋ค์ ์ฐ๊ตฌ๊ฒฐ๊ณผ์
๋น๊ตโค๋ถ์ํ ๊ฒฐ๊ณผ, ๋ค์๊ณผ ๊ฐ์ ๊ฒฐ๋ก ์ ์ป์๋ค.
1)ํ์ฌ๊น์ง ๋ฐํ๋ ํฌ๊ธฐํจ๊ณผ๋ฒ์น์ ๋ณดํต์ค๋ ์ฝํฌ๋ฆฌํธ์ ๊ธฐ๋ฐํ๊ณ ์์ด ํ๊ดดํน์ฑ์ด ๋ค๋ฅธ ๊ฒฝ๋๊ณจ์ฌ ์ฝํฌ๋ฆฌํธ์์ ๊ทธ ํ์ฉ์ฑ์ด ์๋ฌธ์๋๊ณ ์๋ค.
2)์ด์ ์ด ์ฐ๊ตฌ์์๋ ๋น์ ํ ํ๊ดด์ญํ์ ๊ธฐ๋ฐํ Baลพant์ Kim and Eo์ ์์ธก๋ชจ๋ธ๋ค์ ๋ถ์ํ๊ณ ์ฝํฌ๋ฆฌํธ์ ๊ธฐ๊ฑด๋จ์์ง๋์ ๊ณ ๋ คํ ์์ถ๊ฐ๋์
ํฌ๊ธฐํจ๊ณผ์ ๋ํ ์์ธก๋ชจ๋ธ์ ์ ์ํ์๋ค.
3)๊ธฐ์กด์ ์ฐ๊ตฌ๊ฒฐ๊ณผ๋ค์ ์ด์ฉํด ๋ฐ์ดํฐ๋ฒ ์ด์ค๋ฅผ ๊ตฌ์ถํ์ผ๋ฉฐ ์ด์ ๋ํ ๋น์ ํ ํ๊ท๋ถ์์ ํตํด ๊ธฐ์กด ์์ธก๋ชจ๋ธ๋ค๊ณผ ์ ์๋ ๋ชจ๋ธ์ ๋ํ ์คํ์์๋ค์ ๊ฒฐ์ ํ๋ค.
์ด๋ก๋ถํฐ ์ฝํฌ๋ฆฌํธ์ ๊ธฐ๊ฑด๋จ์์ง๋์ ๊ณ ๋ คํ ๋ณธ ์ฐ๊ตฌ์ ์์ธก๋ชจ๋ธ์ด Baลพant์ Kim and Eo์ ์์ธก๋ชจ๋ธ๋ณด๋ค ์คํ๊ฒฐ๊ณผ๋ฅผ ์ ์์ธกํ๊ณ ์์์ ์ ์
์์๋ค.
4)์ฝํฌ๋ฆฌํธ ์์ถ๊ฐ๋์ ํฌ๊ธฐํจ๊ณผ์ ๋ํ ํต๊ณ์ ๋ถ์๊ฒฐ๊ณผ ๋ณธ ์ฐ๊ตฌ์ ์์ธก๋ชจ๋ธ์ Baลพant์ Kim and Eo์ ์์ธก๋ชจ๋ธ๋ณด๋ค ๋ณ๋๊ณ์์ ์๋ฌ๊ณ์๊ฐ
๋ ์์๋ค. ๋ํ, ๋ณธ ์ฐ๊ตฌ์ ์์ธก๋ชจ๋ธ์ ํตํด ๊ฒฝ๋๊ณจ์ฌ ์ฝํฌ๋ฆฌํธ์์ ๊ตต์๊ณจ์ฌ์ ์ต๋์น์๊ฐ ์์ถ๊ฐ๋์ ๋ฏธ์น๋ ์ํฅ์ ๋ฏธ๋ฏธํจ์ ํ์ธํ๋ค.