-
1. μ λ‘
-
2. μ€λ§νΈ κ°μ°μ μ PSC μ€ κ΅λ μ μ©
-
2.1 μ€λ§νΈ κ°μ°μ κ°μ
-
2.2 μ€ κ΅λ μ μ©
-
2.3 κ³μΈ‘ κ²°κ³Ό
-
3. μ€ κ΅λμ μ¦μμμ€
-
3.1 λ§μ°°μ μν μμ€
-
3.1.1 κ° μ
-
3.1.2 λ§μ°°κ³μ μ°μ λ°©λ²
-
3.1.3 μ€ κ΅λμ λ§μ°°κ³μ μ°μ κ²°κ³Ό
-
3.2 μ μ°©μ₯μΉμ νλμ μν μμ€
-
3.3 μ½ν¬λ¦¬νΈμ νμ±μμΆμ μν μμ€
-
3.4 μ¦μμμ€ μ’
ν©
-
4. μ€ κ΅λμ μκ° μμ‘΄μ μμ€
-
4.1 μ½ν¬λ¦¬νΈμ μμΆμ μν μμ€
-
4.2 μ½ν¬λ¦¬νΈμ ν¬λ¦¬νμ μν μμ€
-
4.3 κΈ΄μ₯μ¬μ 릴λμΈμ΄μ
μ μν μμ€
-
4.4 μκ° μμ‘΄μ μμ€ μ’
ν©
-
5. κ²° λ‘
1. μ λ‘
ν리μ€νΈλ μ€νΈ μ½ν¬λ¦¬νΈ(Prestressed concrete, μ΄ν PSC) ꡬ쑰물μμ κΈ΄μ₯μ¬μ λμ
λ κΈ΄μ₯λ ₯μ΄ μ€κ³κ°κ³Ό ν¬κ² λ¬λΌμ§λ©΄ ꡬ쑰물μ μ¬μ©μ±κ³Ό
μμ μ±μ μν₯μ λ―ΈμΉ μ μλ€. λ°λΌμ κΈ΄μ₯λ ₯μ ν¬κΈ° λ° λΆν¬λ₯Ό μ¬λ°λ‘ μμΈ‘νλ κ²μ PSC ꡬ쑰물 μ€κ³ λ° μ μ§κ΄λ¦¬μ μμ΄ ν΅μ¬μ μΈ μ¬νμ΄λ€. μ€μ
κΈ΄μ₯μ¬ λΆμ λ±μ μν νλ¨μΌλ‘ μΈν΄ κ΅λ κ΅¬μ‘°λ¬Όμ΄ λΆκ΄΄λ μ¬λ‘κ° ν΄μΈμμ λ³΄κ³ λκ³ μμΌλ©°(Lee 2016), κ΅λ΄μμλ μ΅κ·Ό μμΈμ λ΄λΆμνλ‘ λ°μ€κ±°λκ΅μμ
νλ¨λ κΈ΄μ₯μ¬κ° λ°κ²¬λ ν κΈ΄μ₯μ¬ μ μ§κ΄λ¦¬μ μ€μμ±μ λν 곡κ°λκ° νμ±λμλ€.
κ·Έκ° κΈ΄μ₯μ¬ κΈ΄μ₯λ ₯μ ν¬κΈ°λ₯Ό μμΈ‘νκΈ° μν μ°κ΅¬κ° λ€μ μνλμμΌλ μ€μ ꡬ쑰물μ κΈ΄μ₯λ ₯ λΆν¬λ₯Ό μΆμ μ‘°μ¬ν μ¬λ‘λ λ§€μ° λλ¬Όλ€. κΈ΄μ₯λ ₯μ ν리μ€νΈλ μ€μ
μ₯λ¨κΈ° μμ€μ μν₯μ μν΄ κ°μ°μ κΈΈμ΄λ°©ν₯μΌλ‘ μΌμ νμ§ μμ λΆν¬λ₯Ό κ°μ§κ² λλλ° μ΄λ¬ν μ 체μ μΈ λΆν¬λ₯Ό μ§μ κ³μΈ‘νκΈ° μν΄μλ κ°μ°μ μ μ κΈ°μ νμ
μΌμλ₯Ό λΆμ°©ν΄μΌ νλ λ±μ λ²κ±°λ‘μμ΄ μλ°λλ€. νμ§λ§ λΉλ‘ λΆμ°© λ° λΉλΆμ°© κΈ΄μ₯μ¬ μ¬λΆ, λ΄λΆ λ° μΈλΆ κΈ΄μ₯μ¬ μ¬λΆ, ν¬μ€νΈν
μ
λ° ν리ν
μ
μ¬λΆ
λ±μ λ°λΌ μμ
λμ΄λμ μ°¨μ΄λ μμ§λ§ μ€ κ΅¬μ‘°λ¬Όμ κ°μ°μ μ κ΄ν ν μ΄λ¬ν μ ν΅μ μΈ λ°©μμ κ³μΈ‘μΌλ‘λ μ λ’°μ± μλ μλ£λ₯Ό ν보νκΈ° μ½μ§ μλ€(Han
et al. 2014; Jeon et al. 2015). μ§λ νΉμ±(Ho et al. 2010; Kim and Jeong 2002), μ΄μν(Rizzo
2006; Washer et al. 2002), μν₯λ°©μΆ λ° μλ ₯ν(Chaki and Bourse 2009; Chen and Wissawapaisal
2001; Kim et al. 2012a), μκΈ°μ₯(Cho et al. 2015; Lee 2016; Lee 2017), λ‘λμ
(Load cell),
μ²μ§(Gupta 2005) λ±μ μ΄μ©ν λΉκ΅μ μλ‘μ΄ κΈ΄μ₯λ ₯ κ³μΈ‘λ°©λ² λν μ€μ©μ±μ΄ λ¨μ΄μ§κ±°λ μ μ© κ°λ₯ν μ€ κ΅¬μ‘°λ¬Όμ΄ μ νμ μ΄λ€. λν λλΆλΆμ
κ²½μ° κΈ΄μ₯μ¬μ νκ· μ μ΄κ³ λλ΅μ μΈ κΈ΄μ₯λ ₯ λλ λ¨λΆμμμ κΈ΄μ₯λ ₯μ λν λ¨νΈμ μΈ μ 보λ§μ μ 곡ν μ μμ λΏμ΄λ€.
κ²°κ΅ λλΆλΆμ PSC ꡬ쑰물μμλ κΈ΄μ₯ μ μ(Jack)μμ μΈ‘μ ν κΈ΄μ₯λ ₯ μ΄μΈμλ λ€μμ κ°μ μ΄ ν¬ν¨λ μ΄λ‘ μ μΈ ν리μ€νΈλ μ€μ μμ€ κ³μ°μμ ν΅ν΄
κΈ΄μ₯λ ₯μ λΆν¬ λ° λ³λμ μ μΆνκ³ μλ€. μ΄λ¬ν μ΄λ‘ μ κΈ΄μ₯λ ₯ λΆν¬μ λ€λ₯Έ μν©μ΄ λ°μν κ²½μ° μμμΉ λͺ»ν ꡬ쑰거λμ λ³΄μΌ μλ μλ€.
ννΈ μ΅κ·Ό νκ΅κ±΄μ€κΈ°μ μ°κ΅¬μμμλ κ°μ°μ (7μ°μ )μ μ¬μ μ κ΄μ¬μ μΌμκ° λ΄μ₯λ μ¬μ μΌλ‘ κ΅μ²΄ν μ€λ§νΈ κ°μ°μ μμ€ν
μ κ°λ°ν λ° μλ€(KICT 2013;
Kim et al. 2015). μ΄λ₯Ό μ΄μ©νλ©΄ κΈ΄μ₯μ¬μ μμΉμ λ°λ₯Έ κΈ΄μ₯λ ₯ λΆν¬λ₯Ό λΉκ΅μ μ νν μ μΆν μ μμΌλ©°, λ€μν μ€νμ ν΅ν΄ μ μ©μ± λ°
κ³μΈ‘κ°μ μ λ’°μ±μ κ²μ¦νμλ€(Jeon et al. 2015; Kim 2015; Shin et al. 2017).
μ΄ μ°κ΅¬μμλ μ€λ§νΈ κ°μ°μ μ 60m κ²½κ°μ μ€μ PSC κ±°λκ΅ 2κ°μμ μ μ©νμ¬ μ곡 λ¨κ³μ λ°λ₯Έ κΈ΄μ₯λ ₯ λΆν¬μ λ³νλ₯Ό μΆμ μ‘°μ¬νμλ€. κ·Έκ° λΆμ¬
μ€νμ ν΅ν΄ ν리μ€νΈλ μ€μ μμ€μ μ°κ΅¬ν μ¬λ‘λ λ€μ μ‘΄μ¬νλ(Burns et al. 1991; Pessiki et al. 1996; Sharif
et al. 1993), μ΄μ²λΌ μ€ κ΅¬μ‘°λ¬Ό μ°¨μμμ κΈ΄μ₯λ ₯μ λΆν¬λ₯Ό μ λ°νκ² κ³μΈ‘νκ³ μμ€κ³Ό κ΄λ ¨μ§μ΄ λΆμν μ¬λ‘λ κ΅λ΄μΈμμ λ§€μ° λλ¬Όλ€. μ΄ μ°κ΅¬μμλ
μ΄λ¬ν κ³μΈ‘κ°μ ν리μ€νΈλ μ€μ μ₯λ¨κΈ° μμ€μ λ°μν μ΄λ‘ κ°κ³Ό λΉκ΅ν¨μΌλ‘μ¨ κ·Έκ° μ€κ³ μ μ¬μ©νμ¬ μλ μ΄λ‘ μμ νλΉμ±λ κ²μ¦ν΄ 보μλ€.
2. μ€λ§νΈ κ°μ°μ μ PSC μ€ κ΅λ μ μ©
2.1 μ€λ§νΈ κ°μ°μ κ°μ
PSC ꡬ쑰물μ κ°μ°μ μΌλ‘λ μΌλ°μ μΌλ‘ μ§κ²½ 12.7 mm λλ 15.2 mmμ 7μ°μ μ μ¬μ©νλ€(KATS 2011). 7μ°μ μ μ€μ¬μ μ¬μ κ³Ό μ£Όλ³μ
κ°μΈλ 6κ°μ μΈ‘μ μΌλ‘ μ΄λ£¨μ΄μ Έ μλ€. κΈ°μ‘΄μλ κ°μ°μ μ νΉμ ν μ μμμ κΈ΄μ₯λ ₯μ μ μΆνκΈ° μν΄μλ μΈλΆμ λ
ΈμΆλ μΈ‘μ μ μ κΈ°μ νμ λ³νλ₯ μΌμλ₯Ό
λΆμ°©νλ κ²½μ°κ° λ§μλ€. νμ§λ§ νΉν ν¬μ€νΈν
μ
λ°©μμ κ²½μ° μΈ‘μ μ λΆμ°©λ μΌμ λλ 리λμ μ κΈ΄μ₯μ¬ μ½μ
λ° κΈ΄μ₯ κ³Όμ μμ μμλλ κ²½μ°κ° λ§λ€.
κ°μ°μ μΆλ°©ν₯μ λν΄ μΌμ ν κ°λλ₯Ό κ°μ§κ³ κ°κ²¨ μλ μΈ‘μ μ λ³νλ₯ μ΄ μ€μ κ°μ°μ μ λ³νλ₯ μ λνν μ μλκ°λ λ λ€λ₯Έ λ¬Έμ μ΄λ€(Jeon et al.
2015).
μ΄λ¬ν κΈ°μ‘΄ κΈ΄μ₯λ ₯ κ³μΈ‘λ°©μμ λ¨μ μ κ°μ νκΈ° μνμ¬ κ°λ°λ μ€λ§νΈ κ°μ°μ μ Fig. 1κ³Ό κ°μ΄ μ¬μ μ FBG(Fiber Bragg Grating)
λ°©μμ κ΄μ¬μ μΌμκ° λ΄μ₯λ CFRP(Carbon Fiber Reinforced Polymer) μ¬μ μΌλ‘ λ체ν κ²μ΄λ€(KICT 2013; Kim
et al. 2015). μΈ‘μ μ μΌλ° κ°μ°μ κ³Ό λμΌνλ€. μ΄λ₯Ό ν΅ν΄ μΌμμ μμμ μ΅μννμ¬ μμ μ μΈ κ³μΈ‘μ΄ κ°λ₯νκ³ , κΈ°μ‘΄ λ°©μμ λΉν΄ κ³μΈ‘ μμ
μ΄
λ§€μ° μ©μ΄νλ©°, μ€μ νμν κ°μ°μ μΆλ°©ν₯μ λ³νλ₯ μ μ§μ κ³μΈ‘νλ€λ μ₯μ λ μλ€. κ³μΈ‘ λͺ©μ λΏ μλλΌ μΌλ° κ°μ°μ κ³Ό μ μ¬ν ꡬ쑰μ μ±λ₯μ λ°ννλ―λ‘
κΈ° μ€κ³λ ꡬ쑰물μ μΌλ° κ°μ°μ μ λ체νμ¬ μ½μ
ν μλ μλ€(Kim 2015). μ΅κ·Όμ μ μ¬ν κ³μΈ‘λ°©λ²λ μ μλμμΌλ(Kim et al. 2012b),
μ΄ μ°κ΅¬μ μ¬μ©λ μ€λ§νΈ κ°μ°μ μ κΈ°μ‘΄μ μ μ¬ λ°©λ²μ λΉν΄ μ μμ μ©μ΄μ±, μΌμμ λ΄κ΅¬μ±, μ°μ μ¨ λ±μ λν 보μν κ²μ΄λ€.
κ³μΈ‘λ κ°μ°μ λ³νλ₯ μ κ°μ°μ νμ±κ³μ λ° λ¨λ©΄μ μ κ³±ν΄ κΈ΄μ₯λ ₯μΌλ‘ λ³νν μ μλ€. νμ§λ§ μ€λ§νΈ κ°μ°μ μμλ μ¬μ κ³Ό μΈ‘μ μ μμ¬κ° λ€λ₯΄λ―λ‘ μ΄λ₯Ό
λ°μν λ³νμμ μ λνμ¬ μ μ©νμλ€(Cho et al. 2013; Jeon et al. 2015). μ΄ κ²½μ° λμΌν λ³νλ₯ μμ μ€λ§νΈ κ°μ°μ μ κΈ΄μ₯λ ₯μ
μΌλ° κ°μ°μ λ³΄λ€ 6 %μ λ μκ² μ°μ λμ§λ§ μ€μ©μ μΌλ‘ μ μ¬ν μμ€μ΄λ€.
2.2 μ€ κ΅λ μ μ©
μ€λ§νΈ κ°μ°μ μ μ΄μ©νμ¬ μ€ κ΅¬μ‘°λ¬Όμ κ±°λμ νμ
ν΄ λ³΄κ³ μ κ²½κ° 60mμ PSC κ±°λκ΅ 2κ°μ(μ΄ν A λ° B κ΅λμΌλ‘ νκΈ°)μ Fig. 2μ κ°μ΄
μ μ©νμλ€. κ±°λμ κ±°μΉλλ μμΉμ λ°λ₯Έ μν₯μ κ³ λ €νκΈ° μν΄ λ΄μΈ‘ λ° μΈμΈ‘ κ±°λλ₯Ό κ΅λλΉ 1κ°μ© μ λ³ν ν μ λ³λ κ±°λμ 1κ°λ₯μ μ€λ§νΈ κ°μ°μ μ
μ½μ
νμλ€. A κ΅λμ λ΄μΈμΈ‘ κ±°λ λͺ¨λ Fig. 3(a)μ G1βΌG7κ³Ό κ°μ΄ 7κ°μ FBGκ° λ°°μΉλ μ€λ§νΈ κ°μ°μ μ μ½μ
νμλ€. μ΄λ κ°μ°μ λ¨λΆμ
FBGλ₯Ό μ§μ€ λ°°μΉν ννμ΄λ€. ννΈ Fig. 3(b)μ κ°μ΄ B κ΅λμ λ΄μΈ‘ κ±°λμλ A κ΅λκ³Ό κ°μ μ€λ§νΈ κ°μ°μ μ΄ μ½μ
λ λ°λ©΄ μΈμΈ‘ κ±°λμλ
λ±κ°κ²©μΌλ‘ 7κ°μ FBGκ° λ°°μΉλ μ€λ§νΈ κ°μ°μ μ μ¬μ©νμλ€.
Fig. 2
Application of smart strand to PSC girder bridges
κ° κ±°λμ λ°°μΉλ λͺ κ°μ μ¬μ€κ΄λ€ μ€ μ€λ§νΈ κ°μ°μ μ λμ΄λ°©ν₯ 곑λ₯ μ΄ κ°μ₯ 컀μ λ§μ°°μμ€λ κ°μ₯ ν΄ κ²μΌλ‘ μμλλ Fig. 3μ μμ νμλ μ΅μλΆ
μ¬μ€κ΄μ μ½μ
νμλ€. λμ κ΅λμλ λͺ¨λ μ§κ²½ 15.2 mm, μΈμ₯κ°λ 1,860 mPaμ κ°μ°μ μ΄ μ μ©λμμΌλ©°, μ€λ§νΈ κ°μ°μ μ μ μλ μ΄μ κ±°μ
λμΌνλ€. ν΄λΉ μ¬μ€μ μ½μ
λλ μλμ μ΄ κ°μ°μ κ°μλ A κ΅λμ 21κ°, B κ΅λμ 11κ°μ΄λ€. μ€κ³μμ κ°μ°μ μ€ 1κ°λ₯μ λ체νμ¬ μ€λ§νΈ κ°μ°μ μ
μ½μ
ν μλ μμΌλ, μ΄ μ°κ΅¬μμλ κΈ°μ‘΄ κ°μ°μ λ€μ κ·Έλλ‘ λ μνμμ μ€λ§νΈ κ°μ°μ μ μΆκ°λ‘ μ½μ
νμλ€. μ΄λ ν΄λΉ μ¬μ€μ λμ
λλ κΈ΄μ₯λ ₯μ μ΄ν©μ
ꡬ쑰 κ±°λμ΄ λ¬λΌμ§μ§ μλλ‘ μμ€κ³μ λμΌνκ² μ μ§νμμΌλ―λ‘ κ°λ³ κ°μ°μ μ λμ
λλ κΈ΄μ₯λ ₯μ A κ΅λμμ 4.5 %, B κ΅λμμ 8.3 % κ°μνμλ€.
λ§μ½ μ€λ§νΈ κ°μ°μ μΌλ‘ κ³μΈ‘ν κΈ΄μ₯λ ₯μ κ°μ§κ³ ν΄λΉ μ¬μ€ λ΄ ν
λμ μ΄ κΈ΄μ₯λ ₯μ ꡬν λμλ κ·Όμ¬μ μΌλ‘ μ€λ§νΈ κ°μ°μ κ°μ μ΄ κ°μ°μ κ°μλ₯Ό κ³±νμ¬
ꡬν μ μλ€. νμ§λ§ κΈ΄μ₯ κ³Όμ μμ λμΌ μ¬μ€ λ΄ κ°λ³ κ°μ°μ κΈ΄μ₯λ ₯ κ°μλ λ€μμ μ°¨μ΄κ° λ°μν μ μλ€λ μ μ κ³ λ €ν΄μΌ νλ€.
2.3 κ³μΈ‘ κ²°κ³Ό
λ κ΅λ λͺ¨λ μ€λ§νΈ κ°μ°μ μ΄ μ½μ
λ μ¬μ€κ΄μμλ μλ¨ κΈ΄μ₯μ μ€μνμμΌλ©° κΈ΄μ₯ ν 곧λ°λ‘ κ·ΈλΌμ°ν
μ μ€μνμλ€. Fig. 4λ B κ΅λμμ μ€λ§νΈ
κ°μ°μ μ΄ μ½μ
λ μ¬μ€μ κΈ΄μ₯μ¬λ€μ λ¨κ³λ³λ‘ κΈ΄μ₯νλ κ³Όμ μμ μΈ‘μ ν μ€λ§νΈ κ°μ°μ 1κ°λ₯μ κΈ΄μ₯λ ₯ λΆν¬λ₯Ό 보μ¬μ£Όκ³ μλ€. A λ° B κ΅λ λͺ¨λ μ€κ³
κΈ΄μ₯λ ₯μ κ°μ°μ μΈμ₯κ°λμ 64βΌ65 % μμ€μ΄μλ€. μ΄μ²λΌ FBG μΌμ μμΉμμ μΈ‘μ ν κΈ΄μ₯λ ₯μ μ΄μ©νμ¬ μ 체 κΈ΄μ₯λ ₯ λΆν¬λ₯Ό μΆμ ν μ μλ€. μλ¨
κΈ΄μ₯ μ μ΄λ‘ μ μΌλ‘λ λ§μ°°μμ€μ λ°μ κ²½ν₯μ κΈ΄μ₯λ ₯ λΆν¬κ° κ±°λ μ€μμ κΈ°μ€μΌλ‘ μ’μ° λμΉμ μ΄λ£¨μ΄μΌ νμ§λ§, μΈ‘μ κ²°κ³Ό Fig. 4μ κ°μ΄ μλ²½ν
λμΉμ μ΄λ£¨μ§λ μλ κ²μΌλ‘ λνλ¬λ€. κ·Έ μ£Όλ μμΈμ κ°μ°μ μ½μ
κ³Όμ μμ μΌλΆ κ°μ°μ λ€ κ°μ λΆκ°νΌν κΌ¬μ νμμ΄ λ°μνκ³ κ·Έ μνλ‘ κΈ΄μ₯μ μ€μνκΈ°
λλ¬ΈμΌλ‘ μκ°λλ€. λν κ°μ λ°©μμΌλ‘ κΈ΄μ₯λ ₯μ μ¦κ°μν¨ λ΄μΈ‘ λ° μΈμΈ‘ κ±°λ κ°μλ κΈ΄μ₯λ ₯ λΆν¬μ λ€μμ μ°¨μ΄λ₯Ό 보μλ€. μ΄μ²λΌ μ€μ μ κΈ΄μ₯λ ₯ λΆν¬λ
μ΄λ‘ μ μΈ λΆν¬μ μ°¨μ΄κ° λ°μν μμΈλ€μ΄ μ‘΄μ¬ν¨μ μ μ μλ€.
Fig. 4
Distribution of prestressing force during tensioning (Bridge B)
Fig. 4λ μ μ°© μ κΉμ§μ κΈ΄μ₯λ ₯ λΆν¬μ΄λ―λ‘ ν리μ€νΈλ μ€μ μ¬λ¬ κ°μ§ μμ€ μμΈ μ€ λ§μ°°μμ€λ§μ΄ λ°μν μνμ΄λ€. λ€μμ 보λ―μ΄ μ μ°© νμλ μ μ°©μ₯μΉ
νλ μμ€μ΄ λ°μνλ©΄μ μλ¨ κ·Όμ²μμ κΈ΄μ₯λ ₯μ΄ κ°μνκ³ , λ€λ₯Έ μ¬μ€κ΄λ€μ κΈ΄μ₯μ¬λ₯Ό κΈ΄μ₯ν λμλ νμ±μμΆ μμ€μ μν΄ μΆκ°μ μΈ κ°μ νμμ΄ μλ€.
μ΄νμλ λ°λ₯ν νμ€, λ€λ¨κ³ κΈ΄μ₯ μ 2μ°¨ κΈ΄μ₯(B κ΅λμ κ²½μ°), ν¬μ₯ λ° λ°©νΈλ²½/μ€μλΆλ¦¬λ μ곡 λ± νμ 곡μ , κ³΅μ© μ μ°¨λ ν΅ν, μ½ν¬λ¦¬νΈμ
건쑰μμΆ λ° ν¬λ¦¬νμ κ°μ μ₯κΈ° κ±°λ λ±μ΄ μμΈμ΄ λμ΄ μΆκ°μ μΌλ‘ κΈ΄μ₯λ ₯μ΄ λ³λνλ€. μ€λ§νΈ κ°μ°μ μ ν΅ν΄ μ΄λ¬ν μΌλ ¨μ κ³Όμ λ€μ΄ κΈ΄μ₯λ ₯μ λ―ΈμΉλ
μν₯μ κ³μμ μΌλ‘ κ³μΈ‘ μ€μ΄λ©°, μ΄ λ
Όλ¬Έμμλ μ¦μμμ€μ μ€μ¬μΌλ‘ μκ° μμ‘΄μ μμ€μ μν₯κΉμ§ μΌλΆ λ€λ£¨κ³ μ νλ€.
3. μ€ κ΅λμ μ¦μμμ€
3.1 λ§μ°°μ μν μμ€
3.1.1 κ° μ
ν¬μ€νΈν
μ
λ°©μ PSC κ±°λμ κΈ΄μ₯ μ κΈ΄μ₯μ¬μ μ¬μ€ μ¬μ΄μ λ§μ°°λ‘ μΈν΄ κΈ΄μ₯λ ₯μ κΈ΄μ₯λ¨μμ λ©μ΄μ§μλ‘ κ°μνλ€. μ΄λ¬ν λ§μ°°μμ€μ μ¬μ€κ΄μ κ°λ
λ³νμ μν 곑λ₯ λ§μ°°μμ€κ³Ό κΈΈμ΄μ λ°λ₯Έ νμ λ§μ°°μμ€λ‘ λλμ΄ μ (1)κ³Ό κ°μ΄ μ°μ ν μ μλ€(Nilson 1987).
(1)
μ¬κΈ°μ, λ° λ λ° μμΉμμμ κΈ΄μ₯λ ₯μΌλ‘, κ° κΈ΄μ₯λ¨μμ κ°κΉμ΄ μμΉμ΄λ€. λ 곑λ₯ λ§μ°°κ³μ, λ νμ λ§μ°°κ³μ, λ° μ κ°κ° κ³Ό μ¬μ΄μ κ° λ³νλ λ° κΈΈμ΄ λ³νλμ μλ―Ένλ€. κ΅λ΄μΈ μ£Όμ μ€κ³κΈ°μ€, μλ°©μ λ±μ λͺ
μλ λ§μ°°κ³μλ κΈ°ν μ°κ΅¬μμ λΉκ΅λΆμλ λ° μλ€(Jeon et
al. 2009; Jeon et al. 2015). κ·Έλ¬ν λ§μ°°κ³μ κ°μ κΈ°μ€μ΄λ μλ°©μλ³λ‘ μ°¨μ΄κ° ν¬κ³ , λμ λ²μλ‘ μ£Όμ΄μ§λ κ²½μ°κ° λ§μ μ€λ¬΄μλ€μκ²
νΌλμ μ£Όμ΄μλ€. λ°λΌμ μ’ λ μ€μ νμκ³Ό λΆν©νλ λ§μ°°κ³μ κ°μ λμΆνκΈ° μν μ°κ΅¬λ€μ΄ μνλμ΄ μλ€. νμ§λ§ μ£Όλ‘ μν체 μ€νκ²°κ³Όλ₯Ό μ΄μ©νκ±°λ(Gupta
2005; Jeon et al. 2015) μ€ κ΅λμ κΈ΄μ₯ μμ
μ μμμ μΈ‘μ ν κΈ΄μ₯λ ₯ λ° μ μ₯λ λ°μ΄ν°λ₯Ό μ΄μ©νμμΌλ―λ‘(Jeon et al. 2009),
μ€ κ΅λ κΈ΄μ₯μ¬μ κΈ΄μ₯λ ₯ λΆν¬λ₯Ό μ§μ κ³μΈ‘νμ¬ μ΄λ₯Ό λ§μ°°μμ€ λΆμμ νμ©νλ€λ λ° μ΄ μ°κ΅¬μ μμκ° μλ€.
3.1.2 λ§μ°°κ³μ μ°μ λ°©λ²
μ€λ§νΈ κ°μ°μ μΌλ‘ κ³μΈ‘ν κΈ΄μ₯λ ₯ λΆν¬λ₯Ό μ΄μ©νμ¬ λ§μ°°κ³μλ₯Ό ꡬνλ λ°©λ²λ‘ μ ν¬κ² λ€μκ³Ό κ°λ€.
λ¨Όμ μ°λ¦½λ°©μ μλ²(SEM : Simultaneous Equations Method)μ μμ λ μμΉμ κΈ΄μ₯λ ₯μ λ§μ°°μμ€ κ³μ°μ μν μ (1)μ λμ
νμ¬
μ¬λ¬κ°μ μλ€μ ꡬμ±ν ν, μ΄ μλ€μ λ μμ© μ§μ§μ΄ μ°λ¦½λ°©μ μμ ꡬμ±ν¨μΌλ‘μ¨ λ§μ°°κ³μλ₯Ό ꡬνλ λ°©λ²μ΄λ€. μ΄λ μμ λ μμΉ μ¬μ΄μ κ° λ³νλ
λ° κΈΈμ΄ λ³νλμ κΈ°μ§μ κ°μ΄λ―λ‘, λ―Έμ§μμΈ νμ λ§μ°°κ³μ λ° κ³‘λ₯ λ§μ°°κ³μλ₯Ό ꡬν μ μλ€. νμ§λ§ μ§μ§μμ§ μ°λ¦½λ°©μ μλ§λ€ μ νν λμΌν λ§μ°°κ³μλ€μ
μ°μΆνμ§λ μμΌλ―λ‘ νκ· λ±μ ν΅κ³μ μΈ κΈ°λ²μ΄ μꡬλλ€. νΉμν κ²½μ°λ‘μ κ°μ°μ μ μ§μ ꡬκ°μ΄ μ‘΄μ¬ν κ²½μ° μ΄λ¬ν μ§μ ꡬκ°μ λν΄ μ (1)μμ
=0μΌλ‘ λκ³ νμ λ§μ°°κ³μλ₯Ό λ¨Όμ ꡬν ν, μ΄λ₯Ό 곑μ ꡬκ°μ μΌλ°μμΈ μ (1)μ λμ
νμ¬ κ³‘λ₯ λ§μ°°κ³μλ₯Ό μ°μ ν μλ μλ€(Jeon et al.
2015).
λν μ΅μμ κ³±λ²(LSM : Least Squares Method)(Kreyszig 2011)μ ν΅ν΄μλ λ§μ°°κ³μλ₯Ό λμΆν μ μλ€. μ¦, μ (1)μ
λ³ννμ¬ μ (2)μ κ°μ μ κ³±μ ν© ννλ₯Ό λ§λ€λ μμ λ μμΉμ κ°λ₯ν λͺ¨λ μ‘°ν©μ μ¬κΈ°μ ν¬ν¨μν¨λ€. κ·Έ ν μ΄λ₯Ό μ΅μννλ κ°μ λ§μ°°κ³μλ‘
보λ λ°©λ²μ΄λ€.
(2)
μ΄λ ν λ°©λ²μ μ μ©ν건 μ΄ μ°κ΅¬μ κ²½μ° FBG μΌμκ° μμΉν 7κ° μ μμ μΈ‘μ ν κΈ΄μ₯λ ₯μ νμ©ν μ μλ€. νμ§λ§ Fig. 4μμ 보λ―μ΄ λ§μ°°μμ€μ΄
λ°μλ μΌλ°μ μΈ κΈ΄μ₯λ ₯ λΆν¬μΈ μ (1)μμ λΉκ΅μ ν¬κ² λ²μ΄λ μλ μ μ κ³μ°μ μ λ°λλ₯Ό μ νμν¬ μ μμΌλ―λ‘ κ³μ°μμ μ μΈν΄μΌ νλ€.
3.1.3 μ€ κ΅λμ λ§μ°°κ³μ μ°μ κ²°κ³Ό
μκΈ°μ κ°μ λ°©λ²μΌλ‘ μ°μ ν λ§μ°°κ³μλ₯Ό μ 리νλ©΄ Table 1κ³Ό κ°λ€. μ΄λ Fig. 4μμ μ΅μ’
κΈ΄μ₯ λ¨κ³μ λν΄ κ΅¬ν κ²μ΄λ©°, A λ° B κ΅λμ
λ΄μΈ‘ λ° μΈμΈ‘ κ±°λμ κ³μΈ‘κ°μ λνμ¬ μ°λ¦½λ°©μ μλ²κ³Ό μ΅μμ κ³±λ²μ μ μ©νμ¬ κ΅¬ν λ§μ°°κ³μ κ°λ€ μ€ μ’ λ ν©λ¦¬μ μ΄λΌ μκ°λλ κ²°κ³Όλ₯Ό λνλ΄μλ€. A
κ΅λ μΈμΈ‘ κ±°λμ κ²½μ° μ°λ¦½λ°©μ μλ²κ³Ό μ΅μμ κ³±λ²μ κ²°κ³Όκ° λμΌνμμ§λ§, B κ΅λμμλ λ λ°©λ²μ κ²°κ³Όκ° μ°¨μ΄λ₯Ό 보μλ€. μ°Έκ³ λ‘ κ΅λ΄μμ μ¬μ©λλ μ€κ³κΈ°μ€λ€μ
μ μλ λ§μ°°κ³μ λ° κΈ°μ‘΄ μ°κ΅¬μ λ§μ°°κ³μλ ν¨κ» λΉκ΅νμλ€.
λΆμ κ²°κ³Ό λ§μ°°κ³μμ μν₯μ μ€ μ μλ λ€μν λ³μλ€μ λ°μνμ¬ μ€νν μ νμ°κ΅¬(Jeon et al. 2015)μ λΆμ¬μ€ν κ²°κ³Όμ μ€ κ΅λμμ μ°μΆν
λ§μ°°κ³μλ λ€μ μ°¨μ΄λ₯Ό 보μλ€. λΆμ¬μ€νμμλ κ΅λ΄ μ€κ³κΈ°μ€ λ§μ°°κ³μμ μ€κ°κ°μ κ°κΉμ΄ κ²°κ³Όλ₯Ό μ°μΆνμλ€. ννΈ, μ€ κ΅λμ νμ λ§μ°°κ³μλ κ΅λ΄
μ€κ³κΈ°μ€μ μ΅μκ°μ κ°κΉμ μ§λ§, 곑λ₯ λ§μ°°κ³μλ λΆμν κ°μ°μ μ λ°λΌ κ·Έ κ°μ μ°¨μ΄κ° λΉκ΅μ ν¬κ² λνλ¬λ€. νμ§λ§ λμΌν κ΅λμμλ λ§μ°°κ³μ μ°μ
λ°©λ², κ³μΈ‘κ° μ‘°ν© λ°©λ² λ° κΈ΄μ₯ μμ
μ€ κΈ΄μ₯λ ₯μ μΈ‘μ μμ μ λ°λΌ μλ‘ λ€λ₯Έ λ§μ°°κ³μκ° μ°μ λλ―λ‘ μΌκ΄μ± μλ λ§μ°°κ³μλ₯Ό λμΆνλ κ²μ μ©μ΄νμ§
μμλ€.
Fig. 5μμλ λμ κ΅λμ μ€κ³ μ κ°μ ν λ§μ°°κ³μλ‘λΆν° ꡬν κΈ΄μ₯λ ₯ λΆν¬μ μ΄ μ°κ΅¬μμ λμΆν λ§μ°°κ³μλ₯Ό μ μ©νμ λμ κΈ΄μ₯λ ₯ λΆν¬λ₯Ό μ€μΈ‘κ°κ³Ό
λΉκ΅νμ¬ λ³΄μ¬μ£Όκ³ μλ€. Fig. 5 λ° μ΄ν κ·Έλ¦Όμμ μ κΈ΄μ₯λ ₯(Jacking force)μΌλ‘ ννν κ²μ ν΄λΉ μ¬μ€κ΄μμμ μ κΈ΄μ₯λ ₯ μ΄ν©μ κ°μ°μ
κ°μλ‘ λλμ΄ κ΅¬ν μ΄λ‘ μ μΈ κ°μ΄λ€. λ°λΌμ κ°μ°μ κ° κΈ΄μ₯λ ₯ μ°¨μ΄λ₯Ό κ³ λ €ν λ μ€λ§νΈ κ°μ°μ λ¨λΆμμμ μ€μ μ κΈ΄μ₯λ ₯κ³Όλ λ―Έμν μ°¨μ΄κ° μμ μλ
μλ€. μ€κ³ μ λ§μ°°κ³μ κ°μ κ°μ κΈ΄μ₯ μμ
μ κ°μ°μ μ μ₯λμ μμΈ‘νλλ° μ¬μ©νκ³ , μ΄κ²μ΄ μ€μ μΈ‘μ λ μ μ₯λκ³Ό νμ©μ€μ°¨ μ΄λ΄(κ΅λ΄μ κ²½μ° λ³΄ν΅
Β±5 %)μ΄λ©΄ κ°μ λ λ§μ°°κ³μκ° νλΉνλ€κ³ λ³Έλ€. νμ§λ§ λμ κ΅λμ κ²½μ° Fig. 5μμ 보λ―μ΄ μ΄λ¬ν κΈ°μ‘΄ λ°©μμ μν λ§μ°°κ³μ λ° κΈ΄μ₯λ ₯ λΆν¬λ
μ€μ μ λΉκ΅μ ν° μ°¨μ΄λ₯Ό 보μλ€. μ¦, μ€κ³ λ§μ°°κ³μλ₯Ό μ¬μ©νμ λ κ²½κ° μ€μμμμ μ΄λ‘ κΈ΄μ₯λ ₯μ κ³μΈ‘ κΈ΄μ₯λ ₯ λλΉ A κ΅λμμλ 6.2βΌ7.5 %
μ»Έκ³ , B κ΅λμμλ 5.8βΌ7.5 % μκ² λνλ¬λ€.
Table 1 Summary of friction coefficients
|
Fig. 5
Distribution of prestressing force as affected by friction coefficients
λ°λ©΄ κΈ΄μ₯λ ₯ μ€μΈ‘κ°μΌλ‘λΆν° ꡬν λ§μ°°κ³μλ₯Ό μ μ©ν κ²½μ° μ€μ λΆν¬μ μ’ λ κ·Όμ ν¨μ μ μ μλ€. μ¦, κ³μΈ‘κ° λλΉ μ΄λ‘ κ°μ΄ A κ΅λμμλ 0.6βΌ1.9
% ν° μ λλ‘ κ·Έ μ°¨μ΄κ° μ€μ΄λ€μκ³ , B κ΅λμμλ λ΄μΈ‘ κ±°λμ κ²½μ° 4.5 % ν¬κ², μΈμΈ‘ κ±°λμ κ²½μ° λμΌνκ² λνλ¬λ€. μ΄λ PSC ꡬ쑰물μ
λ§μ°°κ³μλ₯Ό ꡬνλ λ°μλ μ€λ§νΈ κ°μ°μ μ΄ μ μ©νκ² νμ©λ μ μμμ μλ―Ένλ€.
3.2 μ μ°©μ₯μΉμ νλμ μν μμ€
μ μ°©μ₯μΉ νλ μμ€μ μΈμ₯ μμ
μΌλ‘ λμ΄λ κΈ΄μ₯μ¬κ° μ μ°©μ₯μΉμ κ³ μ λλ κ³Όμ μμ λ―Έμνκ² λ―Έλλ¬μ§λ©΄μ κΈΈμ΄κ° λ€μ 짧μμ§μ λ°λΌ λ°μνλ κΈ΄μ₯λ ₯μ
μμ€μ΄λ€. λ―Έλλ¬μ§λ κΈΈμ΄λ μ μ°©μ₯μΉμ μ’
λ₯μ λ°λΌ λ€λ₯΄μ§λ§ κ°μ°μ μ μ¬μ©λλ μκΈ°μ μ μ°©μ₯μΉμ κ²½μ° 3βΌ6 mmμ νλλμ΄ μΌλ°μ μ΄λ©°, μ΄ κ³μ°μμλ
6 mmλ₯Ό μ¬μ©νμλ€. κ·Έλ°λ° κΈ΄μ₯μ¬μ μ¬μ€ μ¬μ΄μ λ§μ°°μ΄ μ‘΄μ¬νλ κ²½μ° μ μ°©μ₯μΉμ νλ μμλ λ§μ°°μ μν₯μ λ°μΌλ―λ‘, κΈ΄μ₯μ¬μ μ ꡬκ°μ΄ μλ
κΈ΄μ₯λ¨ λΆκ·Όμ κ΅λΆμ μΈ κ΅¬κ°μμλ§ κΈ΄μ₯λ ₯μ΄ κ°μνλ©°, κ·Έ κ²°κ³Ό νλ μμ€ μ ν κΈ΄μ₯λ ₯ λΆν¬κ° λμΉμ κ°κΉμ΄ ννλ₯Ό 보μ΄κ² λλ€. μ μ°©μ₯μΉ νλμ μν₯μ
λ°λ ꡬκ°μ κΈΈμ΄ λ° κΈ΄μ₯λ ₯ μμ€μ Fig. 6μΌλ‘λΆν° μ°λ¦½λ°©μ μμ ꡬμ±νμ¬ κ°κ° μ (3) λ° (4)μ κ°μ΄ μ λν μ μλ€(Nilson 1987).
(3)
(4)
μ¬κΈ°μ, μ μ μ°©μ₯μΉ νλμ μν₯μ λ°λ 거리, μ μ μ°©μ₯μΉ νλλ, λ λ¨μκΈΈμ΄λΉ κΈ΄μ₯λ ₯μ λ§μ°°μμ€, λ κΈ΄μ₯λ¨μμμ μ μ°©μ₯μΉ νλ μμ€, λ° λ κ°κ° κΈ΄μ₯μ¬μ νμ±κ³μ λ° λ¨λ©΄μ μ΄λ€.
Fig. 7μμ μ μ°©μ₯μΉ νλ μμ€μ΄ λ°μλ μ΄λ‘ κ° λ° κ³μΈ‘κ°μ λΉκ΅ν΄ 보μμΌλ©°, λνμ μΌλ‘ A κ΅λμ λ΄μΈ‘ κ±°λ, B κ΅λμ μΈμΈ‘ κ±°λλ₯Ό λΆμνμλ€.
κ³μΈ‘κ°μ μ΄ν΄λ³Ό λ κΈ΄μ₯λ¨ λΆκ·Όμμ μ μ°©μ₯μΉ νλ μμ€μ΄ μ§μ€μ μΌλ‘ λ°μνλ κ²½ν₯μ 보μ΄κΈ°λ νμ§λ§ κΈ΄μ₯λ ₯ λΆν¬ νμμ΄ Fig. 6κ³Ό κ°μ΄ μμ ν
λμΉμ μ΄λ£¨μ§λ μμλ€. νμ§λ§ μ΄λ¬ν κ²½ν₯μ μ΄λ‘ κ°μμλ λ§μ°¬κ°μ§μλ€. μλνλ©΄ μκΈ° μ λλ Fig. 6μμ νλ μ΄μ μ κΈ΄μ₯λ ₯ λΆν¬κ° μ νμ΄λΌλ
κ°μ μ κ·Όκ±°νκ³ μμΌλ, μ€μ λ‘λ μ (1)κ³Ό κ°μ΄ 곑μ νμμ΄λ―λ‘ μ€μ°¨κ° λ°μνκΈ° λλ¬Έμ΄λ€. νΉν λμ κ΅λκ³Ό κ°μ΄ μ₯κ²½κ°μ κ²½μ° κ·Έ μ°¨μ΄κ° λμ±
컀μ§λ€. ννΈ, μ΄λ‘ μ μΈ μ λ κ΅λ λͺ¨λ μ½ 20m λ΄μΈλ‘ μ°μ λμμΌλ, κ³μΈ‘μ μμ΄μλ λ¨λΆμμ νλ μμ€μ΄ ν¬κ² λ°μνλ ꡬκ°μ΄ μ΄λ‘ μ μΈ λ³΄λ€ μ§§μ λ°λ©΄ κ°μ°μ μ κΈ°ν ꡬκ°μμλ μ½κ°μ νλ μμ€μ΄ λ°μνλ νΉμ§μ΄ μμλ€.
Fig. 7
Distribution of prestressing force as affected by immediate losses
3.3 μ½ν¬λ¦¬νΈμ νμ±μμΆμ μν μμ€
νμ±μμΆ μμ€μ ν¬μ€νΈν
μ
λ°©μμμ κΈ΄μ₯λ ₯μ΄ λμ
λ λ μ½ν¬λ¦¬νΈμ μμΆμ μν΄ λ°μνλ μμ€μ΄λ€. λͺ¨λ κ°μ°μ μ νλ²μ κΈ΄μ₯ν λμλ λ°μνμ§ μμ§λ§,
μ¬λ¬κ°μ μ¬μ€κ΄μ΄ λ°°μΉλμμ λ μ¬μ€κ΄λ³λ‘ μμ°¨μ μΌλ‘ κΈ΄μ₯λ ₯ λμ
μ μ ν κΈ΄μ₯λ κΈ΄μ₯μ¬μ κΈΈμ΄κ° 짧μμ§λ©΄μ μμ€μ΄ λ°μνλ€(Nilson 1987).
μμ°¨μ κΈ΄μ₯ μ μ΄λ¬ν νμ±μμΆ μμ€μ μ¬μ€κ΄λ§λ€ λ€λ₯΄κ² λ°μνμ§λ§, μ€κ³ λͺ©μ μΌλ‘λ νκ· κ°μ μ¬μ©νλ κ²μ΄ 보ν΅μ΄λ€. νμ§λ§ μ΄ μ°κ΅¬μμλ μ€λ§νΈ
κ°μ°μ μ κ³μΈ‘κ°κ³Ό μ΄λ‘ μ μΌλ‘ λΉκ΅κ²ν νλ κ²μ΄ λͺ©μ μ΄λ―λ‘, μ (5) λ° (6)κ³Ό κ°μ΄ κΈ΄μ₯μ¬λ€μ μμΉ λ° κΈ΄μ₯ μμλ₯Ό μλ°ν κ³ λ €νμ¬ μ€λ§νΈ κ°μ°μ μ
νμ±μμΆ μμ€μ μΆμ ν΄ λ³΄μλ€. Fig. 3μμ μ€λ§νΈ κ°μ°μ μ΄ μ½μ
λ μ¬μ€κ΄μ κΈ΄μ₯μ¬λ€μ κ°μ₯ λ¨Όμ κΈ΄μ₯λμμΌλ―λ‘ νμ κΈ΄μ₯μ λ°λ₯Έ νμ±μμΆ μμ€μ΄
ν¬κ² λ°μνλ€. νμ§λ§ νμ±μμΆμ κΈ΄μ₯ μμ
κ³Όμ μ€, μ¦, κ·ΈλΌμ°ν
μ΄μ μ κΈ΄μ₯μ¬κ° λΉλΆμ°©λ μνμμ λ°μνλ μμ€μΈλ° λ°ν΄ μμ μμμλ μ½ν¬λ¦¬νΈμ
κ°μ°μ μ΄ μΌμ²΄λ‘ κ±°λνλ€κ³ κ°μ νκ³ λκ°μ§ μ¬λ£μ νμ±κ³μλΉλ₯Ό μ¬μ©νκ³ μμΌλ―λ‘ μ νν μΆμ μλ νκ³κ° μλ€.
(5)
(6)
μ¬κΈ°μ, λ νμ±μμΆ μμ€, μ νμ±κ³μλΉ, λ μ€λ§νΈ κ°μ°μ κ³Ό λμΌν μμΉμ μ½ν¬λ¦¬νΈ μλ ₯, λ νμ κΈ΄μ₯μ¬λ€μ μ΄κΈ° κΈ΄μ₯λ ₯ ν©μΌλ‘ κ·Όμ¬μ μΌλ‘ μ¦μμμ€ ν λ‘ κ°μ νμκ³ , λ° λ κ°κ° μ½ν¬λ¦¬νΈμ λ¨λ©΄μ λ° λ¨λ©΄2μ°¨λͺ¨λ©νΈ, λ μμ€μ μν ν¨λͺ¨λ©νΈμ΄λ©° μ°μμ§μ§λμλ κ±°λκ° κΈ΄μ₯ μ μμ(Camber)μ μν΄ λ¨μμ§μ§ ννλ‘ λ°λμ λ°λΌ μμ€μ μν₯μ΄ λ°νλλ€. ννΈ λ λ¨λ©΄ λμ¬μμ νμ κΈ΄μ₯μ¬λ€κΉμ§μ νκ· νΈμ¬, μ λ¨λ©΄ λμ¬μμ μ€λ§νΈ κ°μ°μ κΉμ§μ νΈμ¬μ λνλΈλ€. κΈ΄μ₯ μ λ¨λ©΄μμλ μ¬μ€ λ¨λ©΄μ μ μ μΈν μλ¨λ©΄μ μ¬μ©νμ¬ κ³μ°νλ κ²μ΄ λ°λμ§νμ§λ§ μ¬κΈ°μμλ
νΈμμ μ½ν¬λ¦¬νΈ μ΄λ¨λ©΄μ μ¬μ©νμλ€.
Fig. 7κ³Ό κ°μ΄ μ€μ κ³μΈ‘λ νμ±μμΆ μμ€μ μ΄λ‘ μ μμΈ‘λ³΄λ€ ν¬κ² λ°μνμμΌλ©°, μμ€ ν κΈ΄μ₯λ ₯ λΆν¬ νμμμλ μ°¨μ΄λ₯Ό 보μλ€. μ΄λ μμμ μΈκΈν
κ³μ° μ κ°μ λ€κ³Ό λλΆμ΄ μ½ν¬λ¦¬νΈ νμ±κ³μμ λΆμ νμ± λλ¬ΈμΌλ‘ νλ¨λλ€. μ¦, μ (5)μμ μ ꡬν λ μ½ν¬λ¦¬νΈμ νμ±κ³μλ μ½ν¬λ¦¬νΈκ΅¬μ‘°κΈ°μ€(KCI 2012)μ μμ μ¬λ Ή 1λ¬μ κΈ΄μ₯ μμ μ κ³ λ €νμ¬ μ€κ³κΈ°μ€κ°λ(A κ΅λ : 60 mPa,
B κ΅λ : 80 mPa)λ₯Ό λμ
νμ¬ μ¬μ©νμμΌλ, κ·Έ λ³λμ±μ΄ λ§€μ° ν° κ²μΌλ‘ μλ €μ Έ μλ€.
3.4 μ¦μμμ€ μ’
ν©
μ΄μκ³Ό κ°μ΄ λ§μ°°μμ€, μ μ°©μ₯μΉ νλ μμ€, νμ±μμΆ μμ€κ³Ό κ°μ μ¦μμμ€μ μν΄ κΈ΄μ₯λ ₯ λΆν¬κ° λ³νλ κ³Όμ μ Fig. 7μ λνλ΄μλ€. λ¨, λ§μ°°μ
κ³ λ €ν μ΄λ‘ μ κΈ΄μ₯λ ₯ λΆν¬λ₯Ό ꡬν λμλ μ€κ³μμ λ§μ°°κ³μκ° μλ μ΄ μ°κ΅¬μμ λμΆν λ§μ°°κ³μλ₯Ό μ¬μ©νμλ€. Fig. 7μμ νμ
ν μ μλ―μ΄ μ΄λ‘ μμ
ν΅ν΄ λλ΅μ μΈ κΈ΄μ₯λ ₯ λΆν¬λ₯Ό μ μΆν μλ μμ§λ§ μ€μ κ³μΈ‘κ°κ³Όλ κ·Έ ν¬κΈ° λ° λΆν¬μ μμ΄ μ°¨μ΄λ₯Ό 보μλ€. μ΄ μ°κ΅¬μμλ λ κ΅λ λͺ¨λ μ¦μμμ€μ λͺ¨λ
λ¨κ³λ³λ‘ μ€λ§νΈ κ°μ°μ μΌλ‘ κ³μΈ‘λ κΈ΄μ₯λ ₯μ΄ μ΄λ‘ μ μΈ κΈ΄μ₯λ ₯λ³΄λ€ μλ€λ νΉμ§μ΄ λνλ¬μΌλ©°, λͺ¨λ μ¦μμμ€ νμλ κ²½κ° μ€μμμμ κ³μΈ‘ κΈ΄μ₯λ ₯μ΄ μ΄λ‘
κΈ΄μ₯λ ₯λ³΄λ€ A κ΅λμ 5.9 %, B κ΅λμ 8.9 %λ§νΌ μκ² λνλ¬λ€.
λ§μ½ μ΄λ¬ν μ°¨μ΄κ° ν΄ κ²½μ° λΉλ‘ μ€κ³μμλ κΈ΄μ₯ μ μ½ν¬λ¦¬νΈ μλ ₯μ΄ νμ©μλ ₯ μ΄λ΄μΌμ§λΌλ μ€μ λ‘λ μ΄λ₯Ό μ΄κ³Όν κ°λ₯μ±λ μλ€. λν μ΄λ μ΄λ‘ μμ
νκ³μ λλΆμ΄ κΈ°μ‘΄ μ΄λ‘ μμ ννλ₯Ό κ°μ νκ±°λ κ°μ λ λ³μλ€μ μ‘°μ ν¨μΌλ‘μ¨ κ³μΈ‘κ°κ³Ό λμ± λΆν©ν μ μλ κ°λ₯μ±μ μμ¬νλ€. μλ₯Ό λ€μ΄ μ΄ μ°κ΅¬μμλ
λ§μ°°κ³μ κ°μ μ’ λ μ€μ μ μΌλ‘ μ‘°μ νμμΌλ, κ·Έ μΈμλ μ μ°©μ₯μΉ νλλ λ± λͺκ°μ§ κ°μ ν μ μλ μ¬νλ€μ΄ μλ€κ³ νλ¨λλ€.
4. μ€ κ΅λμ μκ° μμ‘΄μ μμ€
4.1 μ½ν¬λ¦¬νΈμ μμΆμ μν μμ€
κΈ΄μ₯μ¬ κΈΈμ΄ λ°©ν₯μΌλ‘ λ°μνλ μ½ν¬λ¦¬νΈμ 건쑰μμΆμ΄λ μκΈ°μμΆκ³Ό κ°μ μμΆμ μν΄ κΈ΄μ₯μ¬ κΈΈμ΄λ ν¨κ» 짧μμ Έμ κΈ΄μ₯λ ₯ μμ€μ΄ λ°μνκ² λλ€. μ΄λ
κΈ΄μ₯μ¬μ λ³νλ₯ λ³νλ μ½ν¬λ¦¬νΈμ μμΆ λ³νλ₯ κ³Ό λμΌνλ€κ³ κ°μ νλ€. μ½ν¬λ¦¬νΈμ μμΆμ μκ°μ ν¨μμ΄λ©° μ½ν¬λ¦¬νΈ λ°°ν©μ΄λ μ£Όλ³ νκ²½μ λ°λΌ λ§€μ° ν°
λ³λμ±μ 보μ΄λ―λ‘ μ νν μμΈ‘νκΈ° μ΄λ ΅λ€. λν, κΈ΄μ₯ μμ
μ΄μ μ λ°μνλ μμΆμ μμ€κ³Ό κ΄λ ¨μ΄ μμΌλ―λ‘ μ μΈν΄μΌ νλ€. λμ κ΅λμ κ²½μ° μ½ν¬λ¦¬νΈ
νμ€ ν 1λ¬ μ λ κ²½κ³Όν μμ μμ κΈ΄μ₯νμμΌλ―λ‘, μ¬μ€μ νμ€ μ΄κΈ°μ μλΉλΆλΆ λ°μνλ μμΆμ μμ€μ μν₯μ λ―ΈμΉμ§ μλλ€. λλ‘κ΅μ€κ³κΈ°μ€(KRTA
2010)μ λ°λ₯΄λ©΄ ν리μ€νΈλ μ€ λμ
μμ μ΄ μ¬λ Ή 28μΌμΈ κ²½μ°μ μμΆλ₯ μ 20Γ10-5μ΄λ©° μ΄λ₯Ό κΈ΄μ₯λ ₯ μμ€λ‘ νμ°νλ©΄ 5.5 kn μ λμ΄λ€. ννΈ μμ λλ‘κ΅μ€κ³κΈ°μ€(KRTA 2010)μ μ μλ μμΆμ μν μ΅μ’
μμ€μ κ°νΈμμΈ μ
(7)μ λ°λ₯΄λ©΄ 5.0 knμ΄ μ°μΆλλ€. μ΄ μ°κ΅¬μμλ νμλ₯Ό κ³ λ €νμλ€.
(7)
μ¬κΈ°μ, λ μμΆ μμ€, μ μ°νκ· μλμ΅λμ΄λ©° 70 %λ‘ λ³΄μλ€.
4.2 μ½ν¬λ¦¬νΈμ ν¬λ¦¬νμ μν μμ€
κ°μ°μ κΈ΄μ₯μ μν΄ μμΆμλ ₯μ λ°λ μ½ν¬λ¦¬νΈκ° ν¬λ¦¬νλ‘ μΈνμ¬ μΆκ°μ μΌλ‘ μμΆνλ©΄μ κ°μ°μ κΈΈμ΄λ ν¨κ» 짧μμ Έμ μμ€μ΄ λ°μνκ² λλ€. λμ κ΅λκ³Ό
κ°μ΄ κΈ΄μ₯μ¬κ° λΆμ°©λμ΄ κΈ΄μ₯μ¬μ μ£Όλ³ μ½ν¬λ¦¬νΈμ λ³νλ₯ μ΄ λμΌνλ€λ©΄ ν¬λ¦¬ν μμ€μ μ (8)κ³Ό κ°μ΄ μ λλ μ μλ€(Nilson 1987).
(8)
μ¬κΈ°μ, μ ν¬λ¦¬ν μμ€, μ νμ±κ³μλΉ, λ μκ°μ λ°λ₯Έ ν¬λ¦¬νκ³μ, λ μ (6)μ μ°Έμ‘°νλ μ₯κΈ°μμ€μ 미리 κ³ λ €νμ¬ λμ λ₯Ό μ¬μ©νμλ€. ννΈ μΆκ°μ μΈ μ§μνμ€μ΄ μλ€λ©΄ μ (6)μ μΆκ°λ‘ κ³ λ €ν΄μΌ νλ μ΄ κ³μ°μμλ 무μνμλ€. μ΅μ’
ν¬λ¦¬νκ³μ λ μ¬λ¬ κ°μ§ λ³μμ μν₯μ λ°μΌλ©° μ¬νμκΈ°, μ¦, κΈ΄μ₯λ ₯ λμ
μμ λ ν° μν₯μ λ―ΈμΉλ€. λμ κ΅λμ 1λ¬ μ¬λ Ήμμ κΈ΄μ₯νμμΌλ―λ‘, λλ‘κ΅μ€κ³κΈ°μ€(KRTA
2010)μ μν΄ λ³΄ν΅μλ©νΈ μ¬μ© λ° 28μΌ μ¬λ Ή μ¬νμ ν΄λΉλλ 3.0μ μ¬μ©νμλ€. ν¬λ¦¬νκ³μμ μκ°μ λ°λ₯Έ μ¦κ° ν¨μλ ACI 209(ACI
Committee 209 1997)μ μ μλ μ (9)λ₯Ό μ¬μ©νμλ€. ννΈ, νμ±κ³μλΉ μμ μκ°μ ν¨μλ‘ λ³Ό μ μμ§λ§ κΈ΄μ₯ μ¬λ Ήμ μ€κ³κΈ°μ€κ°λλ‘
κ³μ°ν κ°μ΄ μΌμ νκ² μ μ§λλ€κ³ 보μλ€.
(9)
4.3 κΈ΄μ₯μ¬μ 릴λμΈμ΄μ
μ μν μμ€
릴λμΈμ΄μ
μ κ°μ°μ μ΄ κΈ΄μ₯λ μνμμ μΌμ ν κΈΈμ΄λ‘ μ μ§λμ΄λ μκ° κ²½κ³Όμ λ°λΌ μΈμ₯λ ₯μ΄ κ°μνλ νμμ΄λ€. λ°λΌμ μ€λ§νΈ κ°μ°μ λ±κ³Ό κ°μ΄ κ°μ°μ
λ³νλ₯ μ κΈ°λ°μΌλ‘ κΈ΄μ₯λ ₯μ μ μΆνλ κ²½μ° λ¦΄λμΈμ΄μ
μμ€μ μ§μ ꡬνκΈ°λ μ΄λ ΅λ€. λμ 릴λμΈμ΄μ
μ€νμ΄λ μμΈ‘μμ ν΅ν΄ λ³λλ‘ λ°μν΄μΌ νλ€.
4.4 μκ° μμ‘΄μ μμ€ μ’
ν©
Fig. 8μμλ λνμ μΌλ‘ B κ΅λμ λ΄μΈ‘ κ±°λμ λνμ¬ κΈ΄μ₯ ν 106μΌκ°μ μ₯κΈ° κ³μΈ‘ κ²°κ³Όμ μ΄λ‘ μ μΆμ κ°μ λΉκ΅νμλ€. 4.3μ μμ μ€λͺ
ν
λ°μ κ°μ΄ κ³μΈ‘κ°κ³Όμ 곡μ ν λΉκ΅λ₯Ό μν΄ μ΄λ‘ κ°μμ 릴λμΈμ΄μ
μμ€μ μ μΈν κ²°κ³Όμ΄λ€. μκ° μμ‘΄μ μμ€μ μν΄ κΈ΄μ₯λ ₯μ΄ κ°μνλ κ²½ν₯μ μ΄λ‘ κ° λΏ
μλλΌ κ³μΈ‘κ°μμλ λͺ
νν κ΄μ°°λμμΌλ κΈ΄μ₯λ ₯ λΆν¬μλ μ°¨μ΄λ₯Ό 보μλ€. μ¦, κΈ΄μ₯μ¬μ μμΉ λ° μμ μ λ°λΌ κ³μΈ‘κ°κ³Ό μ΄λ‘ κ°μ μλμ ν¬κΈ° κ²½ν₯μ΄ νΌμ¬νμλ€.
λ°λΌμ μ€κ³ μ μ¬μ©νμ€ μνμμ μ½ν¬λ¦¬νΈ μλ ₯μ΄ νμ©μλ ₯ μ΄λ΄μΌμ§λΌλ μλ ₯μ μ¬μ λΆμ΄ ν¬μ§ μμ κ²½μ° μ€μ λ‘λ μ΄λ₯Ό μ΄κ³Όνλ μν©μ΄ λ°μν μλ
μλ€.
Fig. 8
Distribution of prestressing force as affected by time- dependent losses (Bridge B,
inner girder)
μ°¨μ΄κ° λ°μν μ μλ λνμ μμΈμ λ€μκ³Ό κ°λ€. λ¨Όμ μκ° μμ‘΄μ μμ€ κ³μ° μ μκΈ°μ κ°μ κ°μ λ€μ΄ ν¬ν¨λ μ κ³Ό λλΆμ΄, κ±°λ λ¨λ©΄μ κΈ°μ€μΌλ‘
κ³μ°νκ³ λ°λ₯ν νμ€μ μν λ¨λ©΄ λ³ν λ° κ±°λμ λ°λ₯νμ ν©μ±μμ©(Yon and Kim 2004)μ 무μνκΈ° λλ¬Έμ΄λ€. λν λ°λ₯ν νμ€μ΄λ λ€λ¨κ³
κΈ΄μ₯ μ 2μ°¨ κΈ΄μ₯ λ±μ μν΄ κΈ΄μ₯μ¬ μλ ₯μ΄ μΆκ°μ μΌλ‘ λ³νκ² λλλ° μ΄λ‘ κ°μμλ μ΄λ₯Ό κ³ λ €νμ§ μμλ€.
μ€λ§νΈ κ°μ°μ κ³μΈ‘κ°μλ μ΄μ²λΌ μ΄λ‘ μ μΈ μκ° μμ‘΄μ μμ€ μμΈ‘ μ κ³ λ €νκΈ° μ΄λ ΅κ±°λ λ§€μ° λ²κ±°λ‘μ΄ μ¬νλ€(Yang 2006) λ° νμ μ곡 λ¨κ³μ
μν₯ λ±μ΄ μμ°μ€λ½κ² λ°μλλ―λ‘ μ€μ κ΅λμ κ±°λμ λμ± λͺ
ννκ² λ³΄μ¬μ£Όλ μ₯μ μ΄ μλ€. Fig. 9λ κ±°λ μ€μ(Fig. 3(b)μ G4 μμΉ)μμ
μκ°μ λ°λΌ λ³λνλ κΈ΄μ₯λ ₯μ μ΄λ‘ κ° λ° κ³μΈ‘κ°μ λΉκ΅νμ¬ λ³΄μ¬μ£Όκ³ μλ€. μ΄λ‘ κ° λ° κ³μΈ‘κ° λͺ¨λ μκ° μμ‘΄μ μμ€μ μ΄κΈ° μ¬λ Ήμμ μ§μ€μ μΌλ‘ λ°μν
ν μ°¨μ°¨ λλκ² λ°μνλ κ²½ν₯μ΄ λνλ¬λ€. μ΄κΈ° μ¬λ Ή μ΄ν κ³μΈ‘κ°μμλ μκ° μμ‘΄μ μμ€λ³΄λ€ μ곡 λ¨κ³μ μν₯μ΄ λμ± μ§λ°°μ μΌλ‘ λνλ¬λ€. μ¦, κ³μΈ‘κ°μ
λ°λ₯ν νμ€ μ λ°λ₯ν μμ€μ μν΄ κ±°λμ μΆκ°μ μ²μ§μ΄ λ°μνκ³ κΈ΄μ₯μ¬κ° λ―Έμνκ² λμ΄λλ©΄μ μ¦κ°λλ κΈ΄μ₯λ ₯μ 보μ¬μ£Όκ³ μλ€. λν 2μ°¨ κΈ΄μ₯ μ
μΆκ°λ‘ λ°μνλ νμ±μμΆ μμ€ λν κ³μΈ‘κ°μ λ°μλμ΄ μλ€. λ°λΌμ μ€λ§νΈ κ°μ°μ κ³μΈ‘κ°μ ν리μ€νΈλ μ€μ μμ€ λ°μ κ²½ν₯λΏ μλλΌ, μ곡 λ¨κ³λ³λ‘
νλΉν ꡬ쑰거λμ 보μ΄κ³ μ΄μ μν©μ΄ λ°μνμ§ μλμ§ νλ¨νλλ° μ μ©νκ² νμ©λ μ μμμ μ μ μλ€.
Fig. 9
Change of prestressing force as affected by time- dependent losses and construction
sequence (Bridge B, inner girder, midspan)
νμ¬ λμ κ΅λμμλ μ΄ μ°κ΅¬μμ λΆμν 106μΌ μ΄μ μ₯κΈ° κ³μΈ‘μ μ€μνκ³ μμΌλ©°, λμ κ΅λμ μ₯λ¨κΈ° 건μ μ± νκ°μ νμ©νκ³ μλ€. μ΄μ²λΌ μ€λ§νΈ
κ°μ°μ μ ꡬ쑰물μ ν¨μ¨μ μ μ§κ΄λ¦¬λ₯Ό μν SHM(Structural Health Monitoring)μ΄λ BMS(Bridge Management System)
λ±μ μ μ©λ κ²½μ° PSC ꡬ쑰물μ κΈ΄μ₯λ ₯κ³Ό κ΄λ ¨λ μ μ©ν μ 보λ₯Ό μ 곡ν μ μμ κ²μΌλ‘ κΈ°λλλ€.
5. κ²° λ‘
PSC ꡬ쑰물μμ κΈ΄μ₯λ ₯μ μμΈ‘ λ° κ΄λ¦¬λ ꡬ쑰 μμ μ± λ° μ¬μ©μ± νκ°μ μμ΄ ν΅μ¬μ μΈ μ¬νμ΄λ€. νμ§λ§ PSC ꡬ쑰물μ μ μ§κ΄λ¦¬ λ° λ΄νλ ₯ μ°μ μ
μμ΄ κ·Έκ° κΈ΄μ₯λ ₯ λ°μ΄ν°λ₯Ό μ κ·Ήμ μΌλ‘ νμ©ν μ¬λ‘κ° λ§€μ° λλ¬Όλ€κ³ μκ°λλλ°, μ΄λ κΈ°μ‘΄ κ³μΈ‘λ°©μμΌλ‘λ κΈ΄μ₯μ¬μ κΈ΄μ₯λ ₯ λΆν¬ λ° ν¬κΈ°λ₯Ό μ ννκ² μΆμ νλ
κ²μ΄ λ§€μ° λ²κ±°λ‘κ³ μ΄λ €μ κΈ° λλ¬Έμ΄λ€. λ°λΌμ μ΄ μ°κ΅¬μμλ μμΉλ³ κΈ΄μ₯λ ₯μ μ λ°νκ² κ³μΈ‘νκΈ° μν΄ κ°λ°λ κ΄μ¬μ κΈ°λ° μ€λ§νΈ κ°μ°μ μ PSC μ€
κ΅λμ μ μ©νμ¬ κ·Έ νμ© κ°λ₯μ±μ κ³ μ°°ν΄ λ³΄μλ€. κ·Έ κ²°κ³Ό κ΅λμ μ곡 λ¨κ³ λ° μκ°μ λ°λΌ λ³λνλ κΈ΄μ₯λ ₯μ λΆν¬λ₯Ό μ λ°νκ² μΆμ ν΄κ°λ©° κ³μΈ‘ν μ
μμμΌλ©°, μ΄λ κ΅λ΄μΈμ μΌλ‘ λ§€μ° λλ¬Έ μ¬λ‘μ΄λ€. μ°κ΅¬κ²°κ³Όλ₯Ό μμ½νλ©΄ λ€μκ³Ό κ°λ€.
1)μ€λ§νΈ κ°μ°μ μΌλ‘ μΈ‘μ ν κΈ΄μ₯ μ κΈ΄μ₯λ ₯ λΆν¬λ‘λΆν° μ€μ κ΅λμ νμ λ° κ³‘λ₯ λ§μ°°κ³μλ₯Ό μΆμ ν μ μμλ€. κ³μΈ‘κ°μ λν΄ μ°λ¦½λ°©μ μλ² λλ μ΅μμ κ³±λ²μ
μ μ©νμ¬ λΆμν κ²°κ³Ό νμ λ§μ°°κ³μλ 0.0012βΌ0.0018 /m λ²μλ‘ κ΅λ΄ μ€κ³κΈ°μ€μ μ΅μκ°μ κ°κΉμ κ³ , 곑λ₯ λ§μ°°κ³μλ 0.105βΌ0.266
/rad λ²μλ‘ κ·Έ λ³λνμ΄ ν° κ²μΌλ‘ νμ
λμλ€.
2)μ€λ§νΈ κ°μ°μ μΌλ‘ μ€ κ΅λ κ°μ°μ κΈ΄μ₯ λ° μ μ°© κ³Όμ μ κΈ΄μ₯λ ₯μ νμ
ν¨μΌλ‘μ¨ μ΄λ‘ μ μΈ μ¦μμμ€, μ¦, λ§μ°°μμ€, μ μ°©μ₯μΉ νλ μμ€, νμ±μμΆ
μμ€μ΄ λ°μνλ κ³Όμ μ μΆμ μ‘°μ¬ν μ μμλ€. μ΄λ¬ν κ°κ°μ μμ€μ΄ μ€μ κΈ΄μ₯ μμ
λ¨κ³λ³λ‘ λ°μνμ¬ κΈ΄μ₯λ ₯μ μν₯μ μ£Όλ κ²μ νμΈνμμΌλ©°, μ΄λ‘ μ
κΈ΄μ₯λ ₯ λΆν¬μ μ€λ§νΈ κ°μ°μ κ³μΈ‘κ°μ λΉλ‘ ννμμ μ μ¬μ±μ΄ μμμ§λ§ λͺ¨λ μ¦μμμ€ νμ μ΄λ‘ κΈ΄μ₯λ ₯κ³Ό κ³μΈ‘ κΈ΄μ₯λ ₯ κ°μλ κ²½κ° μ€μμ κΈ°μ€μΌλ‘ 6βΌ9
% μ°¨μ΄κ° λ°μνμλ€. λμ κ΅λκ³Ό κ°μ΄ μλ¨ κΈ΄μ₯μ μ€μν κ²½μ°μλ κ°μ°μ μ½μ
λ° κΈ΄μ₯ κ³Όμ μμ κΈ΄μ₯λ ₯ λΆν¬κ° μμ ν λμΉμ μ΄λ£¨μ§λ μμλ€.
μ΄λ₯Ό ν΅ν΄ μ¬λ¬ κ°μ§ κ°μ μ ν¬ν¨νμ¬ κ³μ°ν μ΄λ‘ κ°μ΄ λ°λμ μ³μ κ²μ μλμ μ μ μμμΌλ©°, μ€λ§νΈ κ°μ°μ κ³μΈ‘μ ν΅ν΄ λ§μ°°κ³μλ μ μ°©μ₯μΉ νλλ
λ± κ³μ° μμ κ°μ μ μ’ λ μ€μ μ κ°κΉκ² κ°μ ν μ μλ μ¬μ§λ λ°κ²¬ν μ μμλ€.
3)μ€λ§νΈ κ°μ°μ κ³μΈ‘μ ν΅ν΄ μ€ κ΅λμ μ₯κΈ°μ μΈ κΈ΄μ₯λ ₯ λΆν¬μ λ³λμ νμΈν¨μΌλ‘μ¨ μ€λ§νΈ κ°μ°μ μ PSC ꡬ쑰물μ μ μ§κ΄λ¦¬ λ° κ±΄μ μ± νκ°μ νμ©ν
μ μλ κ°λ₯μ±μ νμΈνμλ€. μ½ν¬λ¦¬νΈμ 건쑰μμΆ λ° ν¬λ¦¬νμ μν ν리μ€νΈλ μ€μ μ΄λ‘ μ μΈ μκ°μ μμ€μ΄ μ€μ λ°μν¨μ νμΈνμμ§λ§, 건쑰μμΆκ³Ό ν¬λ¦¬νλ§μ
κ³ λ €ν μ΄λ‘ μ μμ€μ μ€λ§νΈ κ°μ°μ κ³μΈ‘κ°κ³Ό λ€μμ μ°¨μ΄λ₯Ό 보μλ€. μ΄λ μ΄λ‘ μ κ³μ° μ κ±°λμ λ°λ₯νμ ν©μ±μμ©μ μλ°νκ² κ³ λ €νμ§ μμ λ±μ κ°μ μ΄
ν¬ν¨λμκ³ , λν μ€λ§νΈ κ°μ°μ κ³μΈ‘κ°μλ λ°λ₯ν νμ€μ΄λ 2μ°¨ κΈ΄μ₯κ³Ό κ°μ νμ μμ
μ΄ μλ°λ λμ κΈ΄μ₯λ ₯ λ³λμ΄ μΆκ°λ‘ λ°μλμκΈ° λλ¬Έμ΄λ€. μ΄μ²λΌ
κ΅λ μ곡 μ€μ μμ μ±μ΄λ ꡬ쑰거λμ νλΉμ± νκ° μ μ΄λ‘ μ μΌλ‘ λΆμνκΈ° μ΄λ ΅κ±°λ λ²κ±°λ‘μ΄ λΆλΆμ 극볡νκΈ° μνμ¬ μ€λ§νΈ κ°μ°μ μ΄ νμ©λ μ μμ
κ²μΌλ‘ κΈ°λλλ€.
4)μ΄ μ°κ΅¬λ₯Ό ν΅ν΄ κ³μΈ‘ μ νλκ° λ¨μ΄μ§λ κΈ°μ‘΄ μΌμμ λ¨μ μ κ°μ ν μ€λ§νΈ κ°μ°μ μ νλμ νμ©μ±μ κ²μ¦ν΄ λ³Ό μ μμλ€. μ€λ§νΈ κ°μ°μ μ μ μ©ν¨μΌλ‘μ¨
PSC ꡬ쑰물μ μ€κ³, ν΄μ, μ곡 λ° μ μ§κ΄λ¦¬ μ κ΄κ±΄μ΄ λλ λ€μν λ¬Έμ λ€μ μ’ λ ν¨κ³Όμ μΌλ‘ ν΄κ²°νκ³ , κ΄λ ¨ μ€κ³μλ€μ κ°μ νμ¬ μμΈ‘ μ λ°λλ₯Ό
λμ΄λλ° κΈ°μ¬ν μ μμ κ²μΌλ‘ κΈ°λλλ€.