-
1. μ λ‘
-
2. μΌν΄ λ΄κ΅¬μ± ν΄μ
-
2.1 ν΄μ λͺ¨λΈ λ° κ°μ
-
2.1.1 μΌνλ¬Όμ μν μ² κ·Όμ½ν¬λ¦¬νΈ ꡬ쑰물μ μ΄ν
-
2.1.2 λ΄κ΅¬μ± μλͺ
μ μ μ
-
2.1.3 λ΄κ΅¬μ± ν΄μ λͺ¨λΈ
-
2.1.4 ν΄μ쑰건μ κ³ μ°°
-
3. λ΄κ΅¬μ± ν΄μ λ° μ€κ³ 쑰건
-
3.1 λͺ©ν λ΄κ΅¬μλͺ
-
3.2 μκ³ μΌνλ¬Ό λλ
-
3.3 νλ©΄ μΌνλ¬Ό λλ
-
3.4 νΌλ³΅λκ»
-
3.4 νΌλ³΅λκ»
-
3.6 μ¬λ Ή κ³μ
-
4. μ€κ³ λν λ° νμ©
-
4.1 μ€κ³ λν
-
4.2 μ€κ³λν μ μ© μμ
-
4.2.1 μν΄μ ν΄μꡬ쑰물
-
4.2.2 λν΄μ ν΄μκ°μ ꡬ쑰물
-
5. κ²° λ‘
1. μ λ‘
μ½ν¬λ¦¬νΈλ λ΄κ΅¬μ±μ΄ μ°μν μ¬λ£λ‘μ¨ μ¬νκ°μ μλ³Έμ 건μ€μ ν° λΉμ€μ μ°¨μ§νκ³ μμΌλ©°, μ½ν¬λ¦¬νΈ ꡬ쑰물μ κ°κ΅¬μ‘°λ¬Όμ λΉν΄ νΉλ³ν μ μ§ κ΄λ¦¬ μμ΄λ μ₯κΈ°
λ΄κ΅¬μ±μ΄ λμ μ¬λ£λ‘ μλ €μ Έ μλ€(Jang et al. 2015). κ·Έλ¬λ μ΅κ·Ό μ°κ΅¬λ€(Kim et al. 2006a; Kim et al. 2006b;
Shin et al. 2007; Lee and Kim 2014)μ λ°λ₯΄λ©΄, ν΄μꡬ쑰물 λλ ν΄μμ μΈμ ν μ½ν¬λ¦¬νΈ ꡬ쑰물μ ν΄μ νκ²½ νμ μ₯κΈ°κ°
λ
ΈμΆλλ©΄μ ν΄μμμ ννμ μμ©μ μν΄ μ½ν¬λ¦¬νΈ λ΄λΆμ 묻ν μ² κ·Όμ λΆμμ΄ λ°μνλ νμμ΄ λ°μνκ³ μλ€. μ² κ·Όμ΄ λΆμλ κ²½μ° μ²΄μ ν½μ°½μΌλ‘ μΈν΄ μ½ν¬λ¦¬νΈμ
κ· μ΄κ³Ό λ°λ¦¬κ° λ°μνλ©° μ² κ·Όμ λΆμ°©μ±λ₯μ΄ μ νλκ³ , κ²°κ³Όμ μΌλ‘ ꡬ쑰물μ λ΄κ΅¬μ±κ³Ό μμ μ±μ΄ μ νλλ€.
λ°λΌμ ν΄μμ΄λ ν΄μμ μΈμ ν ꡬ쑰물μ νμν λ΄κ΅¬μ±λ₯μ ν보νκΈ° μν΄ μμμ νΌλ³΅λκ»λ₯Ό κ°μ ΈμΌ νλ©°, λͺ©νμ±λ₯μ λ°λ₯Έ μ¬λ£μ μ ν λ±κ³Ό κ°μ μ‘°μΉλ₯Ό
μ€κ³λ¨κ³μμλΆν° κ³ λ €ν΄μΌ νλ€. μ΄λ¬ν μΌν΄ λ΄κ΅¬μ± μ€κ³λ ꡬ쑰물μ μΌν΄ λ
ΈμΆ νκ²½ 쑰건μ κ³ λ €νμ¬ μ΄λ£¨μ΄μ ΈμΌ νλ€. κ΅λ΄μ κ²½μ°μλ μ§μλ³λ‘ νλ,
μ‘°μκ°λ§ λ±μ 물리μ μμ©μ΄ λ€λ₯΄λ©°, κ±΄μ΅ λ°λ³΅μ μν₯μ μν μΌν΄ λ©μ»€λμ¦μ΄ λ€λ₯΄λ―λ‘, κ° μ§μμ ν경쑰건μ κ³ λ €νμ¬ λ΄κ΅¬μ± μ€κ³λ₯Ό μννμ¬μΌ νλ€(Kim
et al. 2006a). μ΅κ·Ό λ€μ΄ μ½ν¬λ¦¬νΈ ꡬ쑰물μ μΌν΄ μμ λ° λ΄κ΅¬ μλͺ
μ λν μ°κ΅¬ κ²°κ³Όκ° μΆμ λ¨μ λ°λΌ μΌνλ¬Όμ λν νμ° ν΄μμ ν΅νμ¬
μΌν΄ μ§ν μ 보μ λ΄κ΅¬μλͺ
μ μ§μ μμΈ‘νκ³ μ€κ³μ μ μ©ν μ μκ² λμλ€(RILEM 1996, RILEM 2000). νμ§λ§ μ΄λ¬ν λ°©λ²λ€μ 볡μ‘ν
μμμ νμ©νλ κ³μ°κ³Όμ μ ν¬ν¨νλ λ΄κ΅¬μ± κ³μ°μ νκ±°λ, κ΄λ ¨ μννΈμ¨μ΄ ν΄μμ μννμ¬μΌ νκΈ° λλ¬Έμ μΌλ° μ€κ³ κΈ°μ μλ€μ΄ μ κ·ΌνκΈ°μ μ©μ΄νμ§
μλ€(Shin et al. 2012). λ°λΌμ λ³Έ λ
Όλ¬Έμμλ μΌλ° μ€κ³ κΈ°μ μλ€μ΄ μΌλ ¨μ λ΄κ΅¬μ± ν΄μ κ³Όμ μ κ±°μΉμ§ μκ³ μ½κ² κΈ°λ³Έμ μΈ μΌν΄ λ΄κ΅¬μ±
μ€κ³λ₯Ό μνν μ μλλ‘ κ³ μ λ³μμ μ€κ³λ³μλ₯Ό μ€μ νμ¬ μ£Όμ΄μ§ 쑰건μ λ°λΌ λ΄κ΅¬μ± μ€κ³λ₯Ό ν μ μλ μ€κ³λνλ₯Ό μ μνμλ€. λ΄κ΅¬μ± μ€κ³λ κ²°μ λ‘ μ
λ°©λ²λ‘ μ μ¬μ©νμμΌλ©°, μΈλΆμ μΈ μ‘°κ±΄λ€μ μ½ν¬λ¦¬νΈνμ€μλ°©μ(Korea Standard Specification 2009)μ λ΄κ΅¬μ±νΈμ κΈ°λ³ΈμΌλ‘ μ μ©νμλ€.
2. μΌν΄ λ΄κ΅¬μ± ν΄μ
2.1 ν΄μ λͺ¨λΈ λ° κ°μ
2.1.1 μΌνλ¬Όμ μν μ² κ·Όμ½ν¬λ¦¬νΈ ꡬ쑰물μ μ΄ν
ν΄μμ μ‘΄μ¬νλ μΌμμ΄μ¨(Cl-)μ μλ©νΈ μνμμ±λ¬Ό Ca(OH)2μ λ°μνμ¬ CaOο½₯CaCl2ο½₯2H2Oλ₯Ό μμ±νλ€. μμ±κ³Όμ μμ μ©μ μ΄ ν½μ°½νκ² λλ©° κ·Έμ λ°λΌ μ½ν¬λ¦¬νΈκ° νλ©΄μμλΆν° μ΄ννκ² λλ€(Song et al. 2007). μ΄μ λλΆμ΄ μΌμμ΄μ¨μ΄
μ½ν¬λ¦¬νΈμ 기곡 λ° κ³¨μ¬ κ³λ©΄μ μ²μ΄λλ₯Ό ν΅νμ¬ μ§μ νμ°, μΉ¨ν¬νμ¬ μ½ν¬λ¦¬νΈ λ΄λΆμ μ² κ·Όμ λΆμμν€κ² λλ€. μΌνλ¬Όμ μν μ½ν¬λ¦¬νΈμ μ΄νκ³Όμ 보λ€
μΌμμ΄μ¨μ΄ μ² κ·Όμ λΆλννΌλ§μ νκ΄΄νμ¬ μ΄νλλ κ³Όμ μ΄ μλμ μΌλ‘ λ¨κΈ°κ°μ μ§νλκ³ (Song et al. 2009) ꡬ쑰물μ μ 체μ μΈ λ΄κ΅¬μ±μ μ£Όλ
μν₯μ΄ ν¬λ―λ‘, λ³Έ λ
Όλ¬Έμμλ μ² κ·Όμ μ΄νκ³Όμ μ κΈ°μ€μΌλ‘ λ΄κ΅¬μ±μ νκ°νμλ€.
2.1.2 λ΄κ΅¬μ± μλͺ
μ μ μ
μΌν΄μ μν μ² κ·Ό μ½ν¬λ¦¬νΈ ꡬ쑰물μ λ΄κ΅¬μ± μμ€μ μ½ν¬λ¦¬νΈλ₯Ό ν¬κ³Όν μΌλΆμ μν΄ μ² κ·Ό μμΉμ μΌμμ΄μ¨ λλκ° νκ³κ°μ μ΄κ³Όνλ©΄ μ² κ·Ό μ£Όμμ λΆλν
νΌλ§μ΄ νκ΄΄λκ³ μ² κ·Ό λΆμμ΄ μμλλ€. μ΄λ μ² κ·Όμ λΆμμ΄ μ§νλ¨μ λ°λΌ μ² κ·Ό μ£Όμλ ν½μ°½νκ² λλ©°, κ·Έ ν½μ°½μμ λ°λΌ μ½ν¬λ¦¬νΈμ λ°λ¦¬ λλ νλ½μ΄
μΌμ΄λλ©΄μ ꡬ쑰μ±λ₯μ μ νλ‘ μ΄μ΄μ§κ² λλ€(Lee et al. 2008). λ°λΌμ μλ°ν μλ―Έμμμ λ΄κ΅¬μ± μμ€ μκΈ°λ μΌλΆ μΉ¨ν¬λ‘ μΈν΄ μ² κ·ΌμμΉμμμ
μΌμμ΄μ¨μ λλκ° μκ³κ°μ μ΄κ³Όνκ³ , μ² κ·Όμ λΆμ κ°μλ‘ μΈν μ² κ·Όμ λ¨λ©΄μ μ΄ κ°μνκ³ λΆμ°©κ°λκ° μ νλμ΄ λ¨λ©΄ ꡬ쑰μ±λ₯μ μ νκ° λ°μνλ μκΈ°μ΄λ€.
νμ§λ§ μ² κ·Όμ λΆμ κ°μ μ΄ν μ² κ·Όμ£Όλ³ μ½ν¬λ¦¬νΈμ κ· μ΄ λλ λ°λ¦¬λ₯Ό κ΄μ°°νκΈ°κΉμ§λ ν΅μ 3βΌ5λ
μ λμ μκ°μ΄ μμλλ©°, μ΄λ‘ μΈν ꡬ쑰물μ μ 체μ μΈ
λ΄κ΅¬μ±μ νλ¨νκΈ°κΉμ§λ μΆκ°μ μΈ μμμκ°μ΄ νμνλ€. μ΄μ λ°λΌ λ³Έ λ
Όλ¬Έμμλ 곡νμ μΌλ‘ λͺ
ννκ² μ μλλ μμ μΈ μ² κ·Ό μ£Όμμ μΌμμ΄μ¨ λλκ° μκ³κ°μ
λλ μμ μ λ΄κ΅¬μλͺ
μ νκ³μ μΌλ‘ μ μνμλ€.
ννΈ, μ½ν¬λ¦¬νΈνμ€μλ°©μ λ΄κ΅¬μ±νΈμμλ μ (1)κ³Ό κ°μ΄ μΌν΄μ λν νκ²½κ³μμ λ΄κ΅¬μ±κ°μκ³μλ₯Ό μ μ©νμ¬ μ½ν¬λ¦¬νΈ ꡬ쑰물μ λ΄κ΅¬μ±μ νκ°νλλ‘ κ·μ λμ΄
μμΌλ©°(Korea Standard Specification 2009), λ³Έ μ°κ΅¬μμλ μ΄ κ·μ μ λ°λΌ νκ²½κ³μμ λ΄κ΅¬μ± κ°μκ³μλ₯Ό κ³ λ €νμ¬ λ΄κ΅¬μλͺ
μ
κ³μ°νμλ€.
(1)
μ¬κΈ°μ, μ λ νκ²½κ³μμ λ΄κ΅¬μ± κ°μκ³μμ΄λ©°, λ³Έ μ°κ΅¬μμλ μ½ν¬λ¦¬νΈνμ€μλ°©μμ λ°λΌ 1.11κ³Ό 0.86μ κ°κ° μ¬μ©νμλ€. μ λ μ² κ·ΌμμΉμμ μΌνλ¬Ό μ΄μ¨λλμ μμΈ‘κ°κ³Ό μκ³μΌνλ¬Όμ΄μ¨ λλλ₯Ό μλ―Ένλ€.
2.1.3 λ΄κ΅¬μ± ν΄μ λͺ¨λΈ
μ½ν¬λ¦¬νΈ μΌν΄λ₯Ό ν΄μνλ λ°©λ² μ€μμ κ°μ₯ 보νΈμ μΌλ‘ νμ©νλ λ°©λ²μ Fickμ νμ° μ 2λ²μΉ(Fickβs Second Law of Diffusion)μ
κΈ°λ°ν λ°©λ²μΌλ‘μ¨ μ½ν¬λ¦¬νΈ λ΄λΆμ μΌμμ΄μ¨ μΉ¨ν¬λ₯Ό μκ°κ³Ό κΉμ΄μ ν¨μλ‘ λνλ΄λ λ°©λ²μ΄λ€(Lee et al. 2008). Fickμ νμ° μ 2λ²μΉμ
κΈ°λ³Έ λ°©μ μμ μ (2)μ κ°μ΄ ννμ΄ κ°λ₯νλ€.
(2)
μ¬κΈ°μ, Cλ μκ° tλμ μΌλΆμ λ
ΈμΆλ μ½ν¬λ¦¬νΈμ νλ©΄μμ xλ§νΌ λ¨μ΄μ§ μμΉμμμ μΌμμ΄μ¨ λλμ΄λ©°, D(t)λ μκ°μ λ°λ₯Έ μ½ν¬λ¦¬νΈμ μΌμμ΄μ¨
νμ°κ³μμ΄λ€. D(t)λ₯Ό μ΄κΈ°μΌμμ΄μ¨ νμ°κ³μμ λν ν¨μλ‘ λνλ΄λ©΄ μ (3)κ³Ό κ°μ΄ ννν μ μλ€(Kim et al. 2006).
(3)
μ¬κΈ°μ, D0λ μκ° t0μμμ νμ°κ³μλ₯Ό λνλ΄λ©°, mμ μκ°μ λ°λ₯Έ μΌμμ΄μ¨μ νμ°κ³μ λ³νλ₯Ό λ°μν μ¬λ Ή κ³μμ΄λ€.
ννΈ, μ΄κΈ°μ‘°κ±΄κ³Ό κ²½κ³μ‘°κ±΄μΌλ‘ μ΄κΈ°μΌμμ΄μ¨ λλκ° 0μ΄κ³ νλ©΄μΌμμ΄μ¨λλκ° μΌμ ν κ²½μ°λ₯Ό κ°μ νμ¬ νΈλ―ΈλΆλ°©μ μμ νλ©΄, λ¨λ©΄ μμμ μμΉμμμ μΌμμ΄μ¨λλλ
μ (4)μ κ°μ΄ λνλΌ μ μλ€(Kim et al. 2006).
(4)
μ¬κΈ°μ, λ μλ¬ν¨μλ₯Ό λνλ΄λ©° Dmμ μ (5), (6)κ³Ό κ°μ΄ ννλλ μκ° tκΉμ§μ νκ· μΌμμ΄μ¨ νμ°κ³μμ΄λ€.
(5)
(6)
μ¬κΈ°μ, tcλ μΌμμ΄μ¨μ νμ°κ³μ λ³νκ° μΌμ΄λμ§ μλ μμ μ λνλ΄λ©°, λ³Έ μ°κ΅¬μμλ 30λ
μΌλ‘ κ°μ νμλ€.
ννΈ, μ (4)λ μκ°μ λ°λ₯Έ λ¨λ©΄μ μΌνλ¬Ό λλλ₯Ό κ³μ°νκΈ° μ½λλ‘ μ κ°λμ΄μ§ μμ΄λ€. λ°λ©΄ μ€κ³λ¨κ³μμλ μ΄λ¬ν ννμ μμ 보λ€λ, μ£Όμ΄μ§ 쑰건νμμ
νμν μ€κ³ λ³μμ κ°μ μΌλ§μΈμ§ μ§μ κ³μ°νλ μμ΄ μ 리νλ€. λ°λΌμ, μ€κ³ 쑰건μ λ°λΌ μμ νΌλ³΅λκ»λ₯Ό μ§μ ꡬνλ μμ΄λ μμ νμ°κ³μμ μ΅λκ°μ
ꡬνλ μ λ±μ μ λνμ¬ μ¬μ©νλ κ²μ΄ λ°λμ§νλ€. λ€μμ μ (7)κ³Ό (8)μ μ£Όμ΄μ§ μΌνλ¬Ό λ
ΈμΆ λ° μ€κ³ 쑰건μ λνμ¬ νμν μμ νμ°κ³μ λλ
μμ νΌλ³΅ λκ»λ₯Ό ꡬνλ μμ΄λ€.
(7)
(8)
μ¬κΈ°μ, erfinvλ μλ¬ν¨μμ μν¨μλ₯Ό λ»νλ€. μ½ν¬λ¦¬νΈμ νμ°κ³μ μ°μ μμ 30λ
μ κΈ°μ€μΌλ‘ λ¬λΌμ§κ² λκΈ° λλ¬Έμ, κ³μ°λ μ (7)κ³Ό (8)μ
λ΄κ΅¬μ± μλͺ
μ΄ 30λ
μ΄μ(tc)μΈ κ²½μ°μ μ ν¨ν μμ΄λ€. μ€κ³μκ° μ§μ μ΄λ€ μμ νμ©νμ¬ λ΄κ΅¬μ± κ΄λ ¨ κ³μ° λ° μ€κ³λ₯Ό μνν μ μκ² μ§λ§, μ°μ°μ κ³Όμ κ³Ό λ¨μμ μΌμΉ λ± μ¬λ¬
κ°μ§ μ€λ₯κ° κ°μ
λ κ°λ₯μ±μ΄ ν¬λ€. λ°λΌμ, μΌλ°μ μΌλ‘ κ°μ λλ κ°λ€μ λ²μλ₯Ό μ°Έμ‘°νμ¬ μΌν΄ λ΄κ΅¬μ± μ€κ³ κ³μ°μ κ°λ¨ν μ€κ³λνλ‘ λνλ΄κ³ μ νμλ€.
2.1.4 ν΄μ쑰건μ κ³ μ°°
μΌν΄ λ΄κ΅¬μ± ν΄μ λ° μ€κ³μ μ¬μ©λλ λνμ μΈ λ³μλ λ΄κ΅¬μλͺ
, νΌλ³΅λκ», νλ©΄μΌνλ¬Όλ, μκ³μΌνλ¬Όλ, μ½ν¬λ¦¬νΈ νμ°κ³μ, μ½ν¬λ¦¬νΈ μ¬λ Ήκ³μ μ΄λ€.
μ¬κΈ°μ νλ©΄μΌνλ¬Όλ, μκ³μΌνλ¬Όλ, κ·Έλ¦¬κ³ νμ°κ³μ λ±μ μ€κ³λ³μλ ꡬ쑰물μ λ
ΈμΆ 쑰건 λ° μ¬μ© μ½ν¬λ¦¬νΈμ νΉμ±μ λ°λΌ μ¬λ¬ κ°μ§ λ€μν κ°μ΄ μ¬μ©λ
μ μλ€. λ°λ©΄ λ΄κ΅¬μλͺ
, νΌλ³΅λκ», μ¬λ Ήκ³μλ κ²½νμ μΌλ‘ νΉμ λ²μμ κ°λ€μ΄ μ£Όλ‘ μ¬μ©λκ³ μλ€. λ°λΌμ, μΌνλ¬Ό λ΄κ΅¬μ± μ€κ³ λνλ₯Ό μμ±νκΈ° μν΄μλ
μ€κ³ λ¨κ³μμ μ°μ μ μΌλ‘ κ²°μ λλ μΈμλ€μ μ μ νκ³ μ΄λ₯Ό λ¨μννμ¬ κ³ μ μ€κ³ λ³μλ‘ μ ννκ³ , κ·Έμ λ°λΌ νμν μ€κ³ 쑰건μ ꡬνλ λ°©λ²μ μ¬μ©νμλ€.
λ³Έ λ
Όλ¬Έμμλ ꡬ쑰물μ λ΄κ΅¬μλͺ
κ³Ό μ½ν¬λ¦¬νΈμ μ¬λ Ήκ³μλ₯Ό μ€κ³ κ³ μ λ³μλ‘ μ€μ νμμΌλ©°, νλ©΄μΌνλ¬Όμ΄μ¨ λλμ μ½ν¬λ¦¬νΈμ νμ°κ³μ, κ·Έλ¦¬κ³ μ² κ·Όμ νΌλ³΅λκ»λ
μ€κ³ λνλ₯Ό ν΅ν΄ κ³μ°ν μ μλ μ€κ³λ³μλ‘ μ€μ νμλ€.
3. λ΄κ΅¬μ± ν΄μ λ° μ€κ³ 쑰건
3.1 λͺ©ν λ΄κ΅¬μλͺ
μ½ν¬λ¦¬νΈνμ€μλ°©μμ λ΄κ΅¬μ±νΈμ λ°λ₯΄λ©΄ μ½ν¬λ¦¬νΈ ꡬ쑰물μ λͺ©νμλͺ
μ κ΅¬μ‘°λ¬Όμ΄ νΉλ³ν μ μ§κ΄λ¦¬ μμ΄ μΌμμ μΈ μ μ§κ΄λ¦¬ νμμ λ΄κ΅¬μ νκ³μνμ λλ¬νκΈ°κΉμ§μ
κΈ°κ°μΌλ‘ μ μλλ©°, Table 1κ³Ό κ°μ΄ λ΄κ΅¬λ±κΈμ΄ ꡬ쑰물μ λͺ©νλ΄κ΅¬μλͺ
μ λ°λΌ μ ν΄μ§λ€.
λ³Έ μ°κ΅¬μμλ μ½ν¬λ¦¬νΈνμ€μλ°©μμ λͺ
μλ κΈ°μ€μ λ°λΌ λͺ©νλ΄κ΅¬μλͺ
μ 100, 65, 30λ
μΌλ‘ κ³ μ νμκ³ , κ°κ°μ λͺ©νλ΄κ΅¬μλͺ
μ λν μ€κ³ λνλ₯Ό
μ μνμλ€.
Table 1 Durability rating with respect to the target service life of concrete structure
|
3.2 μκ³ μΌνλ¬Ό λλ
μ½ν¬λ¦¬νΈνμ€μλ°©μμ λ°λ₯΄λ©΄ λͺ©νλ΄κ΅¬μλͺ
λμ μ μ
λλ μΌνλ¬Όλμ΄ μκ³μΌνλ¬ΌλλμΈ 1.2 kg/m3μ΄λ λ¨μκ²°ν©μ¬λμ 0.4 %λ₯Ό μ΄κ³Όνμ§ μλλ‘ μ λνκ³ μλ€(Korea Standard Specification 2009). 1.2 kg/m3μ μκ³μΌνλ¬Όμ΄μ¨λλλ λ¨μμλ©νΈλ 300 kg/m3μ ν΄λΉνλ κ°μ΄λ€. ννΈ, κΈ°μ‘΄ μ°κ΅¬μλ€μ μ°κ΅¬ κ²°κ³Ό(Kim et al. 2007)μ μΌλ³Έν λͺ©ννμ λ³΄κ³ (Japan Concrete Standard
Specification 2002)μ λ°λ₯΄λ©΄, μΌλ°μ μΈ νλ‘ μ‘°κ±΄μ μ€νμμ νκ³ μΌνλ¬Ό λλλ 1.2βΌ2.4 kg/m3 μ λλ‘ μλ €μ Έ μλ€.
3.3 νλ©΄ μΌνλ¬Ό λλ
νλ©΄μΌνλ¬Όμ΄μ¨ λλλ ꡬ쑰물μ λ
ΈμΆ λ° νκ²½ 쑰건μ λ°λΌ λ³νλλ€. μ¦, κ°λ§λμ λ¬Όλ³΄λΌ μ§μμ μ‘°μμ κ°λ§, νλμ 물보λΌμ μν 건μ΅λ°λ³΅μ μν₯μ
λ°λΌ λμ νλ©΄μΌνλ¬Όμ΄μ¨ λλλ₯Ό 보μΈλ€. μ½ν¬λ¦¬νΈ νμ€μλ°©μ ν΄μ€μ λ°λ₯΄λ©΄ μ½ν¬λ¦¬νΈ ꡬ쑰물μ νλ©΄ μΌνλ¬Όμ΄μ¨λλλ Table 2μ κ°μ΄ μβ§λ¨ν΄μκ³Ό
λν΄μμ λ
ΈμΆ νκ²½ 쑰건μ λ°λΌ μ£Όμ΄μ§λ€. ν΄μμ§μμ μμΉνλ ꡬ쑰물μ μ€κ³ μμλ μ§μ λ° λ
ΈμΆ 쑰건μ λ°λΌ νλ©΄μΌνλ¬Όμ΄μ¨ λλλ₯Ό κ³ λ €νμ¬μΌ νλ€.
ννΈ, ν΄μκ°λ₯Ό λ°λΌ 건μ€λ μ½ν¬λ¦¬νΈ ꡬ쑰물μ ν΄μμ μ§μ μ νμ§ μλλΌλ ν μκ³Ό λκΈ° μ€μ ν΄μΌμ
μμ μν΄ μΌν΄μ μν₯μ λ°λλ€. ν΄μκ°μμ μ μ°¨
λ©μ΄μ§μ λ°λΌ μ½ν¬λ¦¬νΈμ νλ©΄μ μΌνλ¬Όμ΄μ¨ λλλ μμμ§κ² λλ―λ‘, μ½ν¬λ¦¬νΈ νμ€μλ°©μ(Korea Standard Specification 2009)μμλ
Table 3κ³Ό κ°μ΄ ꡬ쑰물과 ν΄μ거리μ λ°λ₯Έ νλ©΄μΌνλ¬Όμ΄μ¨ λλλ₯Ό μ μνκ³ μλ€.
λ³Έ λ
Όλ¬Έμμλ Tables 2μ 3μ μ μλ μ½ν¬λ¦¬νΈ νμ€μλ°©μ(Korea Standard Specification 2009)μ νλ©΄μΌνλ¬Όμ΄μ¨ λλλ₯Ό
κ³ λ €ν μ μλλ‘ μ€κ³λνλ₯Ό μ μνμλ€. μΌν΄ λ΄κ΅¬μ± κ³μ° μ (7)κ³Ό μ (8)μμλ νλ©΄μΌνλ¬Όλλμ μκ³μΌνλ¬Όλλ κ°κ°μ μ λκ°λ³΄λ€λ λ κ°μ
λΉμ¨μ΄ λ°μλλλ‘ κ΅¬μ±λμ΄ μλ€. λ°λΌμ νλ©΄μΌνλ¬Όλλμ μκ³μΌνλ¬Όλλμ λΉμ¨μΈ Cs/Ccrμ μ€κ³λ³μλ‘ μ€κ³λνλ₯Ό μμ±νμ¬ νμ©νλλ‘ κ΅¬μ±νμλ€.
Table 2 Surface chloride ion concentration with respect to the location and exposure
conditions
|
Table 3 Chloride ion concentration on coastal area
|
3.4 νΌλ³΅λκ»
μ½ν¬λ¦¬νΈμ μ΅μνΌλ³΅λκ»λ ν리μ€νΈλ μ€ λ° ν리μΊμ€νΈ μ¬λΆ, μ¬μ©λ μ² κ·Όμ μ’
λ₯, μ½ν¬λ¦¬νΈμ λ
ΈμΆ νκ²½ λ±μ λ°λΌ μꡬλλ κ·μ μ λ§μ‘±νμ¬μΌ νλ€.
μ½ν¬λ¦¬νΈ ꡬ쑰기μ€μ λ°λ₯΄λ©΄ ν΄μμμ 250 m μ΄λ΄μ μμΉνλ ꡬ쑰체λ‘μ μΆκ°μ νλ©΄μ²λ¦¬ 곡μ¬λ₯Ό μννμ§ μκ³ μ§μ μΈλΆμ λ
ΈμΆλμ΄ μΌν΄λ₯Ό λ°λ κ²½μ°,
νΉμ νκ²½μ λ
ΈμΆλλ μ½ν¬λ¦¬νΈμ νΌλ³΅λκ» κ·μ μ λ°λΌμΌ νλ©°, μμΈκ·μ μ Table 4μ κ°λ€.
ννΈ, λ³Έ μ°κ΅¬μμλ μ½ν¬λ¦¬νΈ ꡬ쑰기μ€(Structural Concrete Design Code 2012)μμ μꡬνλ νΉμνκ²½μ λ
ΈμΆλλ μ½ν¬λ¦¬νΈμ
μ΅μνΌλ³΅λκ» λ²μμΈ 40βΌ80 mmλ₯Ό νμ₯νμ¬, λ²μ©μ μΌλ‘ μ¬μ©λλ κ°μΈ 40, 60, 80, 100, 120, 140 mmμ νΌλ³΅λκ»λ₯Ό λμμΌλ‘
μ€κ³λνλ₯Ό λμνμλ€.
Table 4 Cover thickness under special environments
|
3.5 νμ° κ³μ
νμ°κ³μλ μ½ν¬λ¦¬νΈ λ΄μμ μΌνλ¬Ό μ΄μ¨μ΄ νμ°λλ μ λλ₯Ό λνλ΄λ κ°μΌλ‘μ, μΌν΄ λ΄κ΅¬μ±λ₯μ κ²°μ νλ κ°μ₯ μ€μν μ€κ³λ³μμ΄λ€. νμ°κ³μλ λ¬Ό-κ²°ν©μ¬
λΉμ¨λΏλ§ μλλΌ νΌνμ¬μ μ¬μ©λκ³Ό μ¬μ©ν μ¬λ£μ νΉμ±μ λ°λΌ λ¬λΌμ§λ κ²½ν₯μ΄ μκΈ° λλ¬Έμ ꡬ쑰물μ μ€κ³λ¨κ³μμ μ£Όμ΄μ§ μ€κ³κ°λλ‘λΆν° λ¨μν μΆμ νμ¬
μ¬μ©νκΈ°λ μ΄λ ΅λ€.
λ°λΌμ λ³λμ λ΄κ΅¬μ± μ€κ³ μ μ°¨λ₯Ό ν΅νμ¬ μ£Όμ΄μ§ ꡬ쑰물μ μ¬μ©λ μ½ν¬λ¦¬νΈμ μ΅μ μ±λ₯μ μ νν¨μΌλ‘μ¨ μμ λ΄κ΅¬μ±μ ν보ν μ μλλ‘ νλ μ±λ₯κΈ°λ°μ€κ³
κ°λ
μ μ¬μ©νλ κ²μ΄ λ°λμ§ ν κ²μ΄λ€.
λ³Έ μ°κ΅¬μμλ μ μν μ€κ³λνλ₯Ό νμ©νμ¬ μ£Όμ΄μ§ μ€κ³ 쑰건μμ μμ λ΄κ΅¬μ±λ₯ ν보λ₯Ό μν΄ νμν μ΅λ νμ°κ³μ κ°μ μ°ΎμλΌ μ μλλ‘ νμλ€. μ¬λ£
μ€κ³ λ¨κ³μμλ μ¬λ Ή 28μΌ μ½ν¬λ¦¬νΈμ λνμ¬ NT Buid 492μ κ°μ μ€ν λ°©λ²μΌλ‘ μ½ν¬λ¦¬νΈμ νμ°κ³μλ₯Ό κ²μ¦ν μ μλ€.
Table 5 Conditions for analysis and design charts
|
3.6 μ¬λ Ή κ³μ
μ¬λ Ήκ³μλ μ½ν¬λ¦¬νΈμ μνμ μν μκ°μ λ°λ₯Έ νμ°κ³μμ λ³νλ₯Ό λνλ΄λ κ°μΌλ‘μ, μ½ν¬λ¦¬νΈμμ μΌνλ¬Όμ νμ° νΉμ±μ μ μνλ μ€μν μμμ΄λ€. νμ°κ³μλ
λΉκ΅μ κ°λ¨νκ² μ€νμΌλ‘ νμΈν μ μλ λ°λ©΄, μ¬λ Ήκ³μλ μ€λ κΈ°κ°μ μ€ν λ°μ΄ν°λ‘λΆν° μΆμ ν μ μλ μμμ΄λ€. λ°λΌμ, μ¬λ Ήκ³μλ μ€κ³ λ° μ곡λ¨κ³μμ
μμΈ‘νκ±°λ κ²μ¦νκΈ° μ΄λ €μ΄ νΉμ±μ΄ μλ€.
κΈ°μ‘΄μ μ°κ΅¬κ²°κ³Ό(Thomas and Bentz 2014)μ λ°λ₯΄λ©΄ μ¬λ Ήκ³μλ νλΌμ΄ μ μ λ° μ¬λκ·Έμ νΌμ
λ₯ μ λ°λΌ κ²°μ μ΄ λλ κ²μΌλ‘ μλ €μ Έ μλ€.
νλΌμ΄ μ μ λ° μ¬λκ·Έλ μ‘°κΈ° νμ° κ³μ λ° μκ³ μΌνλ¬Ό λλμ μν₯μ λ―ΈμΉμ§λ μμ§λ§ νμ°κ³μμ κ°μμ¨μ μν₯μ λ―ΈμΉλ―λ‘ μ¬λ Ήκ³μμ μν₯μ μ£Όκ²
λλ©°, λ λ¬Όμ§κ³Ό μ¬λ Ήκ³μμμ κ΄κ³λ μ (9)μ κ°μ΄ ννμ΄ λλ€.
(9)
μ¬κΈ°μ, FAλ νλΌμ΄ μ μμ νΌμ
λΉμ¨μ΄λ©° SGλ μ¬λκ·Έμ νΌμ
λΉμ¨μ΄λ€. μΌλ°μ μΌλ‘ νμ©λλ μ½ν¬λ¦¬νΈμ κ²½μ°, νλΌμ΄ μ μ λλ μ¬λκ·Έλ κ°κ° μ΅λ
50 %, 70 % μ΄μμ νΌμ
λ₯ μ μ΄κ³Όνμ§ μμμΌλ‘ μ¬λ Ήκ³μλ λλΆλΆ 0.2βΌ0.6 μ¬μ΄μ μμΉ λ΄μμ κ²°μ μ΄ λλ€.
μ¬λ Ήκ³μλ ꡬ체μ μΈ λ°°ν©μ΄ κ²°μ λκΈ° μ μΈ κ΅¬μ‘°λ¬Ό μ€κ³ λ¨κ³μμλ νΉμ νκΈ° μ΄λ ΅λ€. λ°λΌμ μΌν΄ λ΄κ΅¬μ± μ€κ³ κ³Όμ μμλ μΌλ°μ μΌλ‘ μ¬λ¬ κ°μ μ¬λ Ήκ³μμ
λνμ¬ λ΄κ΅¬ μ±λ₯μ λ§μ‘±νκΈ° μν μ½ν¬λ¦¬νΈμ νμ°νΉμ±μ μ μνλ λ°©λ²μ μ¬μ©νλ κ²μ΄ μ μ©ν κ²μ΄λ€. λ°λΌμ λ³Έ μ°κ΅¬μμλ μ¬λ Ήκ³μμ λ²μλ₯Ό 0.2,
0.3, 0.4, 0.5, 0.6λ‘ μ€μ νκ³ , κ·Έμ λν μ€κ³λνλ₯Ό μ μνμλ€.
4. μ€κ³ λν λ° νμ©
4.1 μ€κ³ λν
μΌν΄ λ΄κ΅¬μ± μ€κ³μ μ¬μ©λλ λ³μλ€μ κ³ μ λ³μμ μ€κ³λ³μλ‘ λλμ΄ μ€κ³λνλ₯Ό μ μνμλ€. κ³ μ λ³μλ λͺ©νλ΄κ΅¬μλͺ
, μ¬λ Ήκ³μ, μΌν΄λ
ΈμΆμ‘°κ±΄, μκ³μΌνλ¬Όλλμ΄κ³ ,
μ€κ³λ³μλ νμ°κ³μ, νΌλ³΅λκ»μ΄λ€. λνλ₯Ό νμ©ν μ€κ³ μ μ°¨μ μλ₯Ό Fig. 1μ λνλ΄μκ³ , λͺ©νλ΄κ΅¬μλͺ
κ³Ό μ¬λ Ήκ³μμ μ‘°ν©μΌλ‘ λνλΈ λνλ₯Ό Figs.
2~4μ λνλ΄μλ€. μ°μ κ³ μ λ³μμΈ κ΅¬μ‘°λ¬Όμ λͺ©νλ΄κ΅¬μλͺ
κ³Ό ꡬ쑰물μ μΌν΄ λ
ΈμΆμ‘°κ±΄(νλ©΄ μΌνλ¬Ό λλ), μκ³μΌνλ¬Όλκ³Ό μ¬λ Ήκ³μλ₯Ό μ ν νμ Figs.
2~4μμ λͺ©νλ΄κ΅¬μλͺ
κ³Ό μ¬λ Ήκ³μμ λ°λ₯Έ λνλ₯Ό μ ννλ€. μ νν λνμμ Cs/Ccrκ³Ό νΌλ³΅λκ»μ μκ΄κ΄κ³λ₯Ό ν΅ν΄ λ΄κ΅¬μ±λ₯ ν보λ₯Ό μν μ΅λνμ°κ³μλ₯Ό λμΆν μ μλ€. λ§μ½ μ€κ³ μ μ°¨μμ νμ°κ³μ쑰건μ μκ³ μκ³ , λ΄κ΅¬μλͺ
μ λ§μ‘±νλ
νΌλ³΅λκ»λ₯Ό μ°Ύκ³ μ νλ€λ©΄, Cs/Ccrμ νμ°κ³μ쑰건μ μκ΄κ΄κ³λ₯Ό ν΅ν΄ νΌλ³΅λκ»λ₯Ό λμΆν μ μλ€.
Fig. 1
Flow chart for a design process using proposed charts
4.2 μ€κ³λν μ μ© μμ
4.2.1 μν΄μ ν΄μꡬ쑰물
첫 λ²μ§Έ μμ λ μλ¨ν΄μμ μμΉν ꡬ쑰물 λ΄κ΅¬μλͺ
μ λͺ©νκ° 100λ
μ΄κ³ , κ³ λ‘μ¬λκ·Έ 35 % μΉνμ¨κ³Ό νΌλ³΅λκ»κ° 80 mmμΈ λ¬Όλ³΄λΌμ§μμ μ¬μ©κ°λ₯ν
μ½ν¬λ¦¬νΈμ νμ°κ³μ 쑰건μ μ°Ύλ μμ μ΄λ€.
κ³ λ‘μ¬λκ·Έ 35 % λ°°ν©μ κ°μ νλ€λ©΄ μ¬λ Ήκ³μλ μ (8)μ λ°λΌ 0.4λ‘ κ³μ°μ΄ λλ©°, μ΄μ λ°λΌ λ΄κ΅¬μλͺ
100λ
, μ¬λ Ήκ³μ 0.4μ 쑰건μ ν΄λΉνλ
Fig. 2(b)μ λνλ₯Ό νμ©νλ©΄ λλ€. μλ¨ν΄μ λ¬Όλ³΄λΌ μ§μμ κ²½μ°, νλ©΄μΌνλ¬Ό μ΄μ¨λλ (Cs)λ 7.5 kg/m3μ΄λ©° μκ³μΌνλ¬Όλλ(Ccr)λ 1.2 kg/m3 μ΄λ―λ‘ Cs/Ccrμ 6.25κ° λλ€. λ°λΌμ κ°λ‘μΆ 6.25 κ°κ³Ό νΌλ³΅λκ» 80 mmμ μ κ³Ό κ΅μ°¨μ§μ μ μ°ΎμΌλ©΄, μ£Όμ΄μ§ 쑰건μμ μꡬλλ μ½ν¬λ¦¬νΈμ νμ°κ³μμΈ 3.5Γ10-12 m2/sλ₯Ό λμΆν μ μλ€.
Fig. 2
Design charts for service life 100 years
4.2.2 λν΄μ ν΄μκ°μ ꡬ쑰물
λ λ²μ§Έ μμ λ λν΄μμ ν΄μμ μ μμΉν μ½ν¬λ¦¬νΈ ꡬ쑰물μ λ΄κ΅¬μλͺ
κ³Ό μ¬μ©λλ μ½ν¬λ¦¬νΈμ 쑰건(νμ°κ³μ, μ¬λ Ήκ³μ)μ κ°μ νμ¬ λ΄κ΅¬ μ±λ₯μ λ§μ‘±μν€κΈ°
μν νΌλ³΅λκ»λ₯Ό μ°Ύλ κ³Όμ μ λν μμ μ΄λ€.
λ΄κ΅¬μλͺ
μ 65λ
μ κ°μ νμκ³ , νμ°κ³μ 3.5Γ10-12 m2/sμ΄κ³ μ¬λ Ήκ³μ 0.5μ λ§μ‘±νλ μ½ν¬λ¦¬νΈλ₯Ό μ¬μ©νλ€κ³ κ°μ νμλ€. Table 3μΌλ‘λΆν° λν΄μμ ν΄μμ μ μμΉν μ§μμ νλ©΄ μΌνλ¬Ό λλλ₯Ό μ°ΎμΌλ©΄
7.0 kg/m3μ΄λ©° μκ³μΌνλ¬Όλλ(Ccr)λ 1.2 kg/m3μ΄λ―λ‘ Cs/Ccrμ 5.83μ΄ λλ€. λ΄κ΅¬μλͺ
65λ
κ³Ό μ¬λ Ήκ³μ 0.5μ ν΄λΉνλ λνλ Fig. 3(c)μ΄λ©°, κ°λ‘μΆ(Cs/Ccr)μ 5.83 μ§μ κ³Ό μΈλ‘μΆ(νμ°κ³μ)μ 3.5Γ10-12 m2/s μ§μ μΌλ‘λΆν° κ΅μ°¨μ μ μμΉλ₯Ό μ°ΎμΌλ©΄, νΌλ³΅λκ» 40 mmμ 60 mm μ¬μ΄μ μμΉν¨μ μ μ μμΌλ©°, μ΄λ‘λΆν° μ΅μνΌλ³΅λκ» 60 mmλ₯Ό μ°μ ν
μ μλ€
Fig. 3
Design charts for service life 65 years
Fig. 4
Design charts for service life 30 years
.
5. κ²° λ‘
λ³Έ μ°κ΅¬μμλ 볡μ‘ν μΌν΄ λ΄κ΅¬μ± ν΄μμ μ°¨λ₯Ό κ±°μΉμ§ μκ³ μ½κ² μΌν΄ λ΄κ΅¬μ± κ³μ° λ° μ€κ³κ° κ°λ₯νλλ‘ μΌν΄ λ΄κ΅¬μ± μ€κ³λνλ₯Ό μ μνμλ€.
μ€κ³λνλ κ²°μ λ‘ μ μ€κ³ λ°©λ²λ‘ μ λ°λΌ μμ±λμμΌλ©°, μ°λ¦¬λλΌ μ½ν¬λ¦¬νΈ νμ€μλ°©μ λ΄κ΅¬μ±νΈμ νκ²½κ³μμ λ΄κ΅¬μ± κ°μκ³μλ₯Ό λ°μνμλ€. μΌν΄ λ΄κ΅¬μ±
μ€κ³μ μ¬μ©λλ μ¬λ¬ κ°μ§ μΈμλ€μ λΆμνμ¬ λͺ©νλ΄κ΅¬μλͺ
, μ¬λ Ήκ³μ, μΌν΄λ
ΈμΆμ‘°κ±΄, μκ³μΌνλ¬Όλλλ μ€κ³μ μμ κ²°μ ν΄μΌ νλ μ€κ³κ³ μ λ³μλ‘ κ°μ νμλ€.
μ€κ³λνλ μ£Όμ΄μ§ 쑰건μμ λ΄κ΅¬μ± μ€κ³ 쑰건μ λ§μ‘±νλ μ½ν¬λ¦¬νΈμ νμ°κ³μμ νΌλ³΅λκ»μ κ΄κ³λ₯Ό λνλΈλ€.
μ¬μ©μλ μ μλ λνλ₯Ό μ¬μ©νμ¬ μ€κ³κ³ μ λ³μμ κ°μ κ²°μ ν νμ, λ΄κ΅¬μλͺ
μ λ§μ‘±νκΈ° μν μ¬λ£μ λͺ©ννμ°κ³μμ νΌλ³΅λκ»μ μ‘°ν©μ μ°Ύμ λΌ μ μμΌλ©°,
쑰건μ λ§μ‘±νλ μ½ν¬λ¦¬νΈλ₯Ό μ¬λ£ μ€κ³μ λ°μνλ λ°©μμΌλ‘ μΌν΄ λ΄κ΅¬μ± μ€κ³λ₯Ό μνν μ μμ κ²μ΄λ€.
μ μλ λνλ μΌν΄ λ΄κ΅¬μ± ν΄μμ λν κΈ°λ³Έ μ§μμ κ°μΆ μ€κ³ κΈ°μ μλ€μ΄ 볡μ‘ν μ°μ°μ΄λ μ μ© μννΈμ¨μ΄ μμ΄ μΌν΄ λ΄κ΅¬μ± μ€κ³λ₯Ό μννλλ° νμ©ν
μ μμ κ²μ΄λ©°, μλΉ μ€κ³ μ μ°¨ λ±μμ κ°λ΅νκ² λ΄κ΅¬μ± μλͺ
μ νκ°νλ μ©λλ‘ μ μ©νκ² μ¬μ©ν μ μμ κ²μ΄λ€.