1. ์ ๋ก
์ถ์ ์ง ํฅ์์ผ๋ก ์ธํด ํ๊ฒฝ์ ๋ํ ๊ด์ฌ์ด ์ฆ๋๋๋ฉด์ ์ฃผ๊ฑฐํ๊ฒฝ์ ์ค์์ฑ ๋ํ ๋์์ง๊ณ ์์ผ๋ ์ต๊ทผ ์์์ผ๋ก ์ธํ ์ด์ ๊ฐ์ ๋ถ์์ฌ๋ก๊ฐ ์ฆ๊ฐํ๊ณ ์๊ณ
์ด๋ ๋จ์ํ ๊ฐ๋ฑ์ ๋์ด ํญ๋ ฅ, ๋ฐฉํ ๋ฑ ๋ฒ์ฃ์ ํ์๋ก๊น์ง ์ด์ด์ง๊ณ ์๋ค. ํ๊ฒฝ๋ถ ์์ ๊ธฐ๊ด์ธ ์ค์ํ๊ฒฝ๋ถ์์กฐ์ ์์ํ์ ๋ฐ๋ฅด๋ฉด, 2000๋
๊น์ง 60๊ฑด์ด์๋
ํ๊ฒฝ๋ถ์์ด 2015๋
์ 210๊ฑด์ผ๋ก 3๋ฐฐ ์ด์ ์ฆ๊ฐํ์ผ๋ฉฐ ํ๊ฒฝ๋ถ์์ ํผํด์์ธ ์ค 85 %๋ ์์ ๋ฐ ์ง๋์ผ๋ก ์ธํ ํผํด์ด๋ค(NEDRC 2016).
2005๋
๊น์ง๋ ์ธต๊ฐ์์๊ณผ ๊ด๋ จํ์ฌ ๋ณ๋์ ์์๊ธฐ์ค์ด ์กด์ฌํ์ง ์์์ผ๋ 2005๋
๋ถํฐ ๊ตญํ ๊ตํต๋ถ์์๋ ์ธต๊ฐ์์ ๋ฐฉ์ง๋์ฑ
์ผ๋ก ๋ฐ๋ฅ๋๊ป๋ฅผ ์ ํํจ์ผ๋ก์จ
์พ์ ํ ์ฃผ๊ฑฐํ๊ฒฝ์ ์กฐ์ฑํ๊ณ ์ ํ์๊ณ , 2014๋
์๋ ์ฃผํ๊ฑด์ค์ ๋ฐ๋ฅ๋๊ป๋ฅผ ์ ํํ ๊ฑด์ค๊ธฐ์ค๋ฟ๋ง ์๋๋ผ ์ํ๊ธฐ์ค์ ํฌํจํ ์ ์ฑ
์ ์ ์ ํ์ฌ ์ํํ๊ณ ์๋ค(MLIT
2017).
๊ฑด์ถ๋ฌผ์ ์ฃผ๋ก ์ฌ์ฉ๋๊ณ ์๋ ์ฒ ๊ทผ์ฝํฌ๋ฆฌํธ ๊ตฌ์กฐ๋ ์๋์ ์ผ๋ก ์ ๋ ดํ๊ณ ๊ตฌ์กฐ์ ์ผ๋ก ์ฐ์ํ๋ ์ค๋์ด ๋ฌด๊ฑฐ์ด ๋จ์ ์ ์ง๋๊ณ ์๋ค. ์์ ๊ท์ ๋ฑ์ผ๋ก ์ธํ
์ฌ๋๋ธ ๋๊ป์ ์ฆ๊ฐ๋ ์ฃผ๋ณ ๋ถ์ฌ์ ํฌ๊ธฐ ๋ฐ ์ค๋์ ์ฆ๋๋ก ์ด์ด์ง๊ณ , ๊ฒฐ๊ตญ ๊ฑด์ถ๋ฌผ ์ ์ฒด ์์ค ๋ฐ ์์ ๋ฌผ๋์ด ์ฆ๊ฐํ๊ฒ ๋์ด ์ง์งํ์ค์๋ ์ทจ์ฝ์ฑ์ ์ง๋๊ฒ
๋๋ค.
์ด๋ฌํ ๋ฌธ์ ๋ฅผ ํด๊ฒฐํ๊ธฐ ์ํ ๋์์ผ๋ก ์ค๋์ ์ ๊ฐ์ํฌ ์ ์๋ ์ค๊ณต์ฌ๋๋ธ ์์คํ
์ ์ ์ฉํ ์ ์๋ค. ์ค๊ณต์ฌ๋๋ธ ์์คํ
์ ์ฌ๋๋ธ ๋จ๋ฉด์์ ๊ตฌ์กฐ์ ์ผ๋ก
์ํฅ์ ๋ง์ด ๋ฐ์ง ์๋ ๋ณต๋ถ ๋ถ๊ทผ์ ์ฝํฌ๋ฆฌํธ๋ฅผ ๊ฒฝ๋์ ์ค๊ณต์ฌ๋ก ๋์ฒดํจ์ผ๋ก์จ ์ค๋์ ๊ฐ์์ํค๊ณ , ๊ตฌ์กฐ์ ์ผ๋ก๋ ๋๋ฑํ ์์ค์ ์ฑ๋ฅ์ ์ง๋ ๊ฒฝ์ ์ ์ธ ์์คํ
์ผ๋ก
์ฅ์คํฌ ๊ตฌ์กฐ๊ฐ ๊ฐ๋ฅํด์ง๋ฉฐ ์ง์งํ์ค์ผ๋ก ์ธํ ํผํด๋ ๊ฐ์์ํฌ ์ ์๋ค.
์ค๊ณต์ฌ๋๋ธ ์์คํ
์ ๊ฒฝ์ฐ 1950๋
๋์ ๊ฐ๋ฐ๋ ์ดํ ๊ตญ์ธ์์๋ ๋ง์ ์ฐ๊ตฌ์ ๊ฐ๋ฐ์ ํตํด ์๊ณต๋ฒ ๋ฐ ๊ฒฝ์ ์ฑ, ๊ตฌ์กฐ์ ์์ ์ฑ ๋ฑ์ ๋ํ ๋ฐ์ดํฐ๋ฅผ ์ถ์ ํด๊ฐ๊ณ
์์ผ๋, ๊ตญ๋ด์์๋ 2000๋
๋ ์ด๋ฐ๋ถํฐ ์ค๊ณต์ฌ๋๋ธ์ ๊ตฌ์กฐ์ ์ธ ํน์ฑ์ ๊ดํ ์ฐ๊ตฌ๊ฐ ์งํ๋๊ธฐ ์์ํ์ฌ ์์ง ์ค์ ๊ฑด์ถ๋ฌผ์์์ ์ ์ฉ ์ฌ๋ก๋ ๊ตญ์ธ์ ๋นํด
ํ๋ฐํ์ง ์์ ์ค์ ์ด๋ค(Kim 2011).
๊ตญ์ธ์์ ๊ฐ๋ฐ ๋ฐ ์ฌ์ฉ ์ค์ธ ์ค๊ณต์ฌ๋๋ธ ์์คํ
์ผ๋ก๋ ์ค์์ค์ H์ฌ์์ ๊ฐ๋ฐํ ์์ ๊ตฌํ์ ํ๋ผ์คํฑ ๋ณผ์ ์ค๊ณต์ฌ๋ก ์ฝ์
ํ๋ Cobiax Technologies
AG๊ณต๋ฒ, ์ดํ๋ฆฌ์์ D์ฌ์์ ๊ฐ๋ฐํ ์ฌ๋ค๋ฆฌ๊ผด ๋ฐ ์ง์ก๋ฉด์ฒด ๋ชจ์์ ์ค๊ณต์ฌ๋ฅผ ์ฌ์ฉํ๋ U-boot ์์คํ
๋ฑ์ด ์์ผ๋ฉฐ(Han et el. 2011),
๊ตญ๋ด์์ ๊ฐ๋ฐ๋ ์ค๊ณต์ฌ๋๋ธ ์์คํ
์ผ๋ก๋ K์ฌ์ VOIDDECK SLAB ์์คํ
(VDS : Tํ DECK TYPE), H์ฌ์ HVS I(์บก์/์์ด์ด๋ฉ์ฌํ),
HVS II(๋
์ฝฉ/ํ๋ ์ํ), HVS III(์บก์/๋ชจ๋ํ๋ ์ํ), HVS IV(์บก์/๋ถ๋ฆฌํ๋ ์ํ) ๋ฑ์ด ์๋ค.
์ฌ์ฉ๋๋ ์ค๊ณต์ฌ์ ํํ๋ ๋ฐฐ์ด ๋ฐฉ๋ฒ ๋ฑ์ ๋ฐ๋ผ ์ข
๋ฅ๊ฐ ๋ค์ํจ์๋ ๋ถ๊ตฌํ๊ณ ์ค๊ณต์ฌ๋๋ธ ์์คํ
์ ํน์ฑํ๋์ด ์ ์ฉ์ํค๊ธฐ ์ํ ์ค๊ณ ๊ธฐ์ค์ด ๋ณ๋๋ก ์กด์ฌํ์ง
์์ ๊ธฐ์กด์ ์ผ๋ฐ์ฌ๋๋ธ ๊ธฐ์ค์์ ์ฌ์ฉํ๊ณ ์์ผ๋ฉฐ, ๊ตฌ์กฐ์ฑ๋ฅ์ด๋ ์์ ๋ฐ ์ง๋์ฑ๋ฅ ๋ฑ์ ๋ํด์๋ ์ฐ๊ตฌ์ ์ํ ๊ฒ์ฆ์ ์์กดํ๊ณ ์๋ค. ๋ํ ์๊ณต ์ ์์
์์
ํ์ค์ผ๋ก ์ธํ ์ค๊ณต์ฌ ์นจํ ๋ฐ ํ์ค ์ ์ฝํฌ๋ฆฌํธ์ ๋ถ๋ ฅ์ผ๋ก ์ธํ ์ค๊ณต์ฌ ๋ถ์ ๋ฑ์ผ๋ก ์ธํด ์ค๊ณต์ฌ๋ฅผ ์ค๊ณํ ์์น์ ๊ณ ์ ํ๊ธฐ ์ด๋ ค์ด ๋จ์ ์ ์ง๋๊ณ ์์ด
์ด๋ฅผ ์ํ ์ฐ๊ตฌ๋ ์์ง ์งํ ์ค์ ์๋ค.
์ด์ฐ์ ๋ฑ์ ํ์๊ตฌ๋ฅผ ์ฌ์ฉํ ์ค๊ณต์ฌ๋๋ธ์ ํจ ๋ฐ ์ง๋ ์คํ์ ์งํํจ์ผ๋ก์จ ํํ ์ค๊ณ๊ธฐ์ค์ ์ฌ์ฉํ์ฌ ์ค๊ณตํ ์ฌ๋๋ธ๋ฅผ ์์ ์ธก์ผ๋ก ์ค๊ณํ ์ ์๋ค๋ ๊ฒฐ๊ณผ๋ฅผ
๋์ถํด ๋ด์์ผ๋ฉฐ(Lee et al. 2009), ์ตํ๋ฏผ ๋ฑ์ ๊ณต๊ธฐํฅ์์ ์ํด ํํ์ค๊ณต์ฌ๋ฅผ ์ ์ํ๊ณ ์ ์ํ ์ค๊ณต์ฌ์ ๋ถ๋ ฅ์ ๋ฐฉ์งํ๊ธฐ ์ํด ์ค๊ณต์ฌ ๊ณ ์ ์ฅ์น๋ฅผ
๊ฐ๋ฐํ์์ผ๋ฉฐ, ์คํ์ ํตํด ์ฅ์น์ ๋ํ ์ฑ๋ฅ์ ๊ฒ์ฆํ๊ณ ์ ๋จํ๊ดด์ ๋ํ ์ ์ ํ ์ค๊ณ์์ ๋์ถํด๋ด๊ณ ์ ํ์๋ค(Choi et al.2015).
๋ฐํฌํ๋ ์ดํธ๋ฅผ ํ์ฉํ ์ค๊ณต์ฌ๋๋ธ ๊ณต๋ฒ์ ๊ดํ ์ฐ๊ตฌ๋ ์งํ๋์์ผ๋ฉฐ ํด๋น ๊ณต๋ฒ์ ๋ฐํฌํ๋ ์ดํธ๋ฅผ ๊ฑฐํธ์ง ๋์ฉ์ผ๋ก ํ์ฉํจ์ผ๋ก์จ ๊ณต์ฌ๋น ์ ๊ฐ ๋ฐ ๊ตฌ์กฐ์ฑ๋ฅ ํฅ์
๋ฑ์ด ๊ฐ๋ฅํ๋๋ก ํ์๋ค(Yoon 2014). ๊ทธ๋ฌ๋ ๊ณต๋์ฃผํ์์๋ ํฉํ๊ฑฐํธ์ง์ ๋ฐํฌํ๋ ์ดํธ๋ก ๋์ฒดํ๊ธฐ ๋์ดํ์ฌ ๊ณต๋์ฃผํ์ด ์ฃผ๊ฑฐ ํํ์ ๋ง์ ๋ถ๋ถ์
์ฐจ์งํ๋ ๊ตญ๋ด์ ๊ฒฝ์ฐ ํด๋น ๊ณต๋ฒ์ ์ ์ฉํ๊ธฐ์ ์ฉ์ดํ์ง ์๋ค. ์ด์ ๋ฐํฌํ๋ ์ดํธ์ ๋ฌธ์ ์ ์ ๊ฐ์ ํ๊ณ ๊ฑฐํธ์ง์ ๋ถ๋ฆฌ ๊ฐ๋ฅํ๋๋ก ํ์ฌ ์๊ณต์ฑ์ ๋์ธ ๋ ์ผํ
์ค๊ณต์ฌ๋๋ธ ๊ณต๋ฒ์ด ๊ฐ๋ฐ๋์์ผ๋ฉฐ, ํด๋น ๊ณต๋ฒ์ ์ค๊ณต์ฌ ๊ณ ์ ๊ตฌ๋ฅผ ๋ ์ผ์ ์ฒด๊ฒฐํ์ฌ ์ค๊ณต์ฌ์ ๋ ์ผ๊ณผ ๊ฒฐํฉํ๊ณ ๋ ์ผ์ ๊ตฌ๋ฉ์ผ๋ก ๊ฑฐํธ์ง์ ๊ณ ์ ํจ์ผ๋ก์จ ๋ถ๋ ฅ์
๋ฐฉ์งํ์๋ค(Yoon and Yoon 2013).
๋ณธ ์ฐ๊ตฌ์์๋ ๊ฐํ๊ฐ๊ด์ ์๊ณต ์ ์ฝํฌ๋ฆฌํธ์ ๋ถ๋ ฅ์ผ๋ก ์ธํ ์ค๊ณต์ฌ์ ๋ถ์์ ๋ฐฉ์งํ๊ธฐ ์ํ ๋์ฑ
์ผ๋ก ํ์ฉํ๊ณ ์ ํ์์ผ๋ฉฐ, ๋ํ ์์ ์์ ๋ ๋ ์ผ์ ์์ฐ์ฑ
ํ๋ณด ๋ฐ ์ค๊ณต์ฌ ๊ณ ์ ์ฅ์น์ ์ค์น๋ฅผ ์ํด ์ ์ฉ๋์๋ค. ๊ฐํ๊ฐ๊ด์ ๊ณต์ฅ์์ฐ์ผ๋ก ์ธํด ํ์ฅ๊ฐ๊ณต์ ๊ณต์ ์ด ์๋ต๋๊ณ ์ค๊ณต์ฌ ๊ณ ์ ์ฅ์น์ ์ค์น๊ฐ ์ฉ์ดํ ๊ฒ์ผ๋ก
๋ณด์ฌ์ง๋ฉฐ, ํ์ฉ๋ ๊ฐํ๊ฐ๊ด์ด ์ค๊ณต์ฌ๋๋ธ์ ๊ตฌ์กฐ์ฑ๋ฅ์ ์ํฅ์ ๋ฏธ์น ๊ฒ์ผ๋ก ์์๋๊ธฐ ๋๋ฌธ์ ๊ฐํ๊ฐ๊ด๋ง์ ์ ์ฉํ ์ค๊ณต์ฌ๋๋ธ์ ์คํ์ ํตํด ํจ ๋ด๋ ฅ์ ๋ํ
๊ตฌ์กฐ์ฑ๋ฅ์ ์ธก์ ํ๊ณ ์ ํ์๋ค.
2. ์คํ ๊ณํ
2.1 ์คํ์ฒด ๊ณํ
ํจ ๋ด๋ ฅ ๊ฒํ ๋ฅผ ์ํ ์คํ์ฒด๋ ์ค๊ณต์ฌ์ ์ ๋ฌด, ๊ฐํ๊ฐ๊ด์ ์ค์น ๋ฐฉํฅ ๋ฐ ๋จ์ ์ฌ๋ถ๋ฅผ ์ฃผ์ ๋ณ์๋ก ํ์ฌ Table 1๊ณผ ๊ฐ์ด ์ด 5๊ฐ์ ์คํ์ฒด๋ฅผ ์ ์ํ์์ผ๋ฉฐ,
์คํ์ฒด ๋ช
์นญ ๋ํ ์คํ์ฒด์ ๋๊ป ๋ฐ ์ฃผ์ ๋ณ์์ ๋ฐ๋ผ ๋ช
๋ช
๋์๋ค.
Table 1 List of specimens
Name of specimens
|
Ratio of hollow (%)
|
Thick
-ness
(mm)
|
Direction of steel pipe
|
Continuity of steel pipe
|
B-S-280-R0
|
0
|
280
|
-
|
-
|
B-S-200-R0
|
0
|
200
|
-
|
-
|
B-V-280-R1
|
28.6
|
280
|
Longitudinal direction
|
Continuous arrangement
|
B-V-280-R2
|
28.6
|
280
|
Longitudinal direction
|
Segmented arrangement
|
B-V-280-R3
|
28.6
|
280
|
Perpendicular to the axial direction
|
Continuous arrangement
|
๊ธฐ์ค ์คํ์ฒด๋ B-S-280-R0์ผ๋ก ์ค๊ณต์ฌ๊ฐ ์กด์ฌํ์ง ์์ผ๋ฉฐ ํญ 600 mm, ๋์ด 280 mm, ๊ธธ์ด 4,000 mm๋ก ์ค๊ณต์ฌ๊ฐ ์กด์ฌํ๋ ๋ค๋ฅธ
์คํ์ฒด๋ค์ ํฌ๊ธฐ์ ๋์ผํ๋ค. B-S-200-R0 ์คํ์ฒด๋ ์ค๊ณต์ฌ๊ฐ ์กด์ฌํ์ง ์๋ ์คํ์ฒด์ด๋ ๋๊ป๊ฐ ๋ค๋ฅด๋ฉฐ, ์ค๊ณต์ฌ๊ฐ ์กด์ฌํ๋ ์คํ์ฒด์ ์ฝํฌ๋ฆฌํธ ์ฒด์ ๊ณผ
๋์ผํ ์ฒด์ ์ ์ง๋๋ค. ์ฌ๋ฃ์ ์์ด ์ผ์ ํ ๋ ๊ตฌ์กฐ์ ์ฑ๋ฅ์ด ์ฆ๊ฐ๋๋ ํจ๊ณผ๋ฅผ ๋ณด๊ธฐ์ํด ์ ์๋ ์คํ์ฒด๋ก ๋์ผ์ฒด์ ๋๋น ์คํ์ฒด์ ํจ์ฑ๋ฅ์ ๋น๊ตํ๊ณ ์ ํ์๋ค.
์ค๊ณต์ฌ๊ฐ ์กด์ฌํ๋ ์คํ์ฒด๋ค์ ๊ฐํ๊ฐ๊ด์ ์ค์น ์ํ์ ๋ฐ๋ฅธ ํจ์ฑ๋ฅ์ ์ฐจ์ด๋ฅผ ๋ณด๊ณ ์ ํ์์ผ๋ฉฐ, ์ ์๋ ์คํ์ฒด์ ๋จ๋ฉด์ Fig. 1๊ณผ ๊ฐ๋ค.
Fig. 1
Details of specimen (unit: mm)
2.2 ์ฌ๋ฃ ์คํ
์ฝํฌ๋ฆฌํธ์ ์ค๊ณ๊ธฐ์ค์์ถ๊ฐ๋(fck)๋ 30 MPa๋ก ๊ณํํ์์ผ๋ฉฐ, ์ค๊ณ๊ธฐ์ค์ ๋ฐ๋ผ Table 2์ ๊ฐ์ด ๋ฐฐํฉํ๊ณ ๋ณด์จ์์ํ์๋ค. KS F 2405์ ๋ฐ๋ผ(KSIC 2010) โ
100
mm ร 200 mm์ ๊ณต์์ฒด๋ฅผ ์ ์ํ์ฌ ์ฝํฌ๋ฆฌํธ ์์ถ๊ฐ๋ ์ํ์ ํ ๊ฒฐ๊ณผ, ํ๊ท ์์ถ๊ฐ๋๋ 25.1 MPa์ด์๋ค.
Table 2 Mixing design of concrete
W/C
(%)
|
Unit weight (kg/m3)
|
Water
|
Cement
|
Fine aggregate
|
Coarse aggregate
|
Admixture
|
43.11
|
169
|
392
|
825
|
952
|
3.528
|
์โงํ๋ถ์ ๋ฐฐ๊ทผํ ์ฃผ๊ทผ ๋ฐ ๋ฐฐ๋ ฅ๊ทผ ๋ชจ๋ ์ค๊ณ๊ธฐ์คํญ๋ณต๊ฐ๋(fy) 400 MPa์ธ SD400์ D10 ์ฒ ๊ทผ์ ์ฌ์ฉํ์์ผ๋ฉฐ, KS B 0802์ ๋ฐ๋ผ(KSIC 2003) ์ธ์ฅ์คํ์ ํ ๊ฒฐ๊ณผ ์ฒ ๊ทผ์ ํ๊ท ํญ๋ณต๊ฐ๋
๋ฐ ์ธ์ฅ๊ฐ๋๋ Table 3๊ณผ ๊ฐ๋ค.
Table 3 Properties of rebar
Rebar
|
Yield strength (MPa)
|
Tensile strength (MPa)
|
D10
|
491.30
|
574.29
|
์คํ์ฒด์ ์ฃผ์๋ณ์๋ก ์์ฉํ๋ ์ค๊ณต์ฌ ๋ฐ ๊ฐํ๊ฐ๊ด์ Fig. 2์ ๊ฐ์ ํ์์ผ๋ก ์ค๊ณต์ฌ ๊ฐ์ฅ์๋ฆฌ์ ์ค๋ชฉํ ๋ถ๋ถ์ ๊ฐํ๊ฐ๊ด์ ๋ฐฐ์นํ์ฌ ์ค๊ณต์ฌ์ ๋ถ์์
๋ฐฉ์งํ๊ณ , ๊ณ ์ ์ฅ์น์ ์ค์น๋ฅผ ๊ฐ๋ฅํ๋๋ก ํ์๋ค. ์ค๊ณต์ฌ๋ ๋ฐํฌํด๋ฆฌ์คํธ๋ ์ฌ์ง๋ก ๋ ๊ฒฝ๋ ์ฑํ์ฌ์ด๋ฉฐ ๋ณํ๋ ๋ฐ์คํ ์ค๊ณต์ฌ๋ฅผ ์ ์ฉํจ์ผ๋ก์จ ํ์ฅ์์ ์ฌ์ฉํ๊ธฐ
์ฉ์ดํ๋ฉด์๋ ๋์ ์ค๊ณต๋ฅ ์ ์ง๋ ์ ์๋๋ก ํ์๋ค. ์ด ์ฒด์ ์ ๋ํ ์ค๊ณต๋ฅ ์ 28.6 %์ผ๋ก ์ค๊ณต์ฌ๊ฐ ์กด์ฌํ๋ ๋ชจ๋ ์คํ์ฒด์ ์ค๊ณต๋ฅ ์ ๋์ผํ๋ค.
Fig. 2
Polystyrene void foamer and rectangular shape steel pipe
๊ฐํ๊ฐ๊ด์ ์ฌ๋๋ธ ์ ์ ๋ฐ ์๊ณต ์ ์ค๊ณต์ฌ์ ๋ถ์์ ๋ฏธ์ฐ์ ๋ฐฉ์งํ๋๋ก ํ์์ผ๋ฉฐ, ์ค๊ณต์ฌ ๊ณ ์ ์ฅ์น์ ์ค์น ๋ฐ ์ค๊ณต์ฌ ์ฐ๊ฒฐ์ฒ ๋ฌผ์ ์์ฐ์ฑ ํ๋ณด๋ฅผ ์ํด ํ์ฉ๋์๋ค.
์ฌ์ฉ๋ ๊ฐ๊ด์ ์ค๊ณ๊ธฐ์คํญ๋ณต๊ฐ๋(fy) 245 MPa์ธ SPSR400์ผ๋ก 400 MPa์ด์์ ์ธ์ฅ๊ฐ๋ ๋ฐ 245 MPa ์ด์์ ํญ๋ณต๊ฐ๋, 23 % ์ด์์ ์ ์ฅ๋ฅ ์ ์ง๋๋ฉฐ ํฌ๊ธฐ๋ ๋ณ์
๊ธธ์ด 40 mm ร 20 mm, ๋๊ป 1.4 mm์ธ ์ง์ฌ๊ฐ๊ด์ ์ฌ์ฉํ์๋ค. ๊ฐํ๊ฐ๊ด์ด ์คํ์ฒด์ ๊ธธ์ด๋ฐฉํฅ์ผ๋ก ๋ฐฐ์น๋ ์คํ์ฒด ์ค ๊ฐ๊ด์ด ๋จ์๋์ง ์์
๊ฒฝ์ฐ์๋ ๊ธธ์ด 3,000 mm๋ก 2์ด ๋ฐฐ์นํ์์ผ๋ฉฐ ๋จ์๋์ด ๋ถ์ฐ์์ ์ธ ๊ฐ๊ด์ ์ด ๊ธธ์ด 2,920 mm๋ก 2์ด ๋ฐฐ์นํ์๋ค. ๋ํ ์คํ์ฒด์ ๊ธธ์ด๋ฐฉํฅ์
๋ํด ์์ง์ธ ๋ฐฉํฅ์ผ๋ก ๋ฐฐ์นํ ๊ฒฝ์ฐ์๋ 600 mm ๊ธธ์ด์ ๊ฐ๊ด์ ์ด 10๊ฐ ๋ฐฐ์นํ์๋ค.
2.3 ๊ฐ๋ ฅ ๋ฐ ๊ณ์ธก ๊ณํ
๋ถ๋ ฅ๋ฐฉ์ง์ฉ ์ฅ์น์ ์ค์น๋ฅผ ์ํ ๊ฐํ๊ฐ๊ด์ ํ์ฉํ ์ค๊ณต์ฌ๋๋ธ์ ํจ ์คํ ์ํ์ ์ํด Fig. 3๊ณผ ๊ฐ์ด ์คํ์ฒด๋ฅผ ์ค์นํ๊ณ 2์ ๊ฐ๋ ฅํ์๋ค. ์คํ์ฒด์
์๋จ๋ถ์์ ์ค์๋ถ๋ก 200 mm ์์นํ ๊ณณ์ ๋ฐ๋ ฅํ์ง๋ฅผ ์ค์นํ์์ผ๋ฉฐ, ๊ฐ๋ ฅํ์ง๋ ์๋ถ ์ค์์์ ์๋จ์ผ๋ก 200 mm์ ์์นํ ๊ณณ์ ์ค์นํ์๋ค. ๊ฐ๋ ฅํ์ง์
์๋ถ์ ๊ฐ๋ ฅํ๋ ์์ ์ค์นํ๊ณ ์ต๋ ์ฉ๋ 500 kN์ธ ์คํฌ๋ฅ์ญ ํ์ค์ํ๊ธฐ๋ฅผ ์ฌ์ฉํ์ฌ ๊ฐ๋ ฅํ์์ผ๋ฉฐ, 3 mm/min์ ์๋๋ก ๋ณ์ ์ ์ดํ์๋ค.
Fig. 3
Specimen set-up (unit: mm)
๋ณํ๋ฅ ์ ์ธก์ ํ๊ธฐ ์ํด ์คํ์ฒด ์ ์ ๋จ๊ณ์์ ๊ฐ๊ด ๋ฐ ํ๋ถ์ฒ ๊ทผ ์ค์๋ถ์ ์คํธ๋ ์ธ ๊ฒ์ด์ง๋ฅผ ๋ถ์ฐฉํ์์ผ๋ฉฐ, ํ์ค ์ฆ๊ฐ์ ๋ฐ๋ฅธ ์คํ์ฒด์ ์ฒ์ง์ ์ธก์ ํ๊ธฐ
์ํด ์ค์๋ถ ํ๋จ์ ์ ํ ๋ณํ๊ณ(LVDT)๋ฅผ ์ค์นํ์๋ค. ์ค์น๋ ํ์ค์ํ๊ธฐ, ์คํธ๋ ์ธ ๊ฒ์ด์ง, ์ ํ ๋ณ์๊ณ๋ก๋ถํฐ ๊ณ์ธก๋๋ ๋ฐ์ดํฐ๋ ๋ฐ์ดํฐ๋ก๊ฑฐ๋ฅผ ํตํด
๋ฐ์๋ค์ด๊ณ ์ปดํจํฐ๋ฅผ ์ด์ฉํ์ฌ ์์งํ์๋ค.
2.4 ํจ ๊ฐ๋ ์ฐ์ ์
์ค๊ณต์ฌ์ ํ์ ๋ฐ ๋ฐฐ์ด ๋ฑ์ ๋ฐ๋ฅธ ์ค๊ณต์ฌ๋๋ธ์ ํจ๊ฐ๋๋ฅผ ์ฐ์ ํ๋ ์ค๊ณ๊ธฐ์ค์์ด ์กด์ฌํ์ง ์๊ธฐ ๋๋ฌธ์, ๋ณธ ์ฐ๊ตฌ์์๋ ๊ตญ๋ด ์ฝํฌ๋ฆฌํธ ๊ตฌ์กฐ์ค๊ณ๊ธฐ์ค(MLTMA
2007)์์ ๊ท์ ํ๋ ์ (1)๊ณผ ๊ธฐ์กด์ ์ค๊ณต์ฌ๋๋ธ์ ํจ์ฑ๋ฅ ์ฐ๊ตฌ(Lee et al. 2009)์์ ๊ณ ์ ์ฒ ๋ฌผ์ ์ํฅ์ ๊ณ ๋ คํ์ฌ ์ ์๋ ์ (2)๋ฅผ
์ด์ฉํ์ฌ ํจ๊ฐ๋๋ฅผ ์ฐ์ ํ์๋ค.
(1)
(2)
์ฌ๊ธฐ์, Mn: ๊ณต์นญํจ๊ฐ๋(kNโคmm)
As: ์ธ์ฅ์ฒ ๊ทผ์ ๋จ๋ฉด์ (mm2)
fy: ์ธ์ฅ์ฒ ๊ทผ์ ํญ๋ณต๊ฐ๋(MPa)
d: ๋ณด์ ์ ํจ๊น์ด(mm)
a: ๋ฑ๊ฐ์๋ ฅ๋ถํฌ์ ๊น์ด(mm)
As,i': ๊ณ ์ ์ฒ ๋ฌผ์ ๋จ๋ฉด์ (mm2)
fy,i': ๊ณ ์ ์ฒ ๋ฌผ์ ํญ๋ณต๊ฐ๋(MPa)
di': ๊ณ ์ ์ฒ ๋ฌผ์ ์ ํจ๊น์ด(mm)
๋ํ ์ (3)๋ฅผ ํตํด ์์์ต๋ํ์ค์ ์ฐ์ ํ๊ณ , ์คํ์ผ๋ก ์ธก์ ๋๋ ํจ ๋ด๋ ฅ๊ณผ ๋น๊ตํ๊ณ ์ ํ์๋ค.
(3)
์ฌ๊ธฐ์, Pn : ์ต๋์์ํ์ค(kN)
la : ์ง์ ์์ ๊ฐ๋ ฅ์ ๊น์ง์ ๊ฑฐ๋ฆฌ(mm)
3. ์คํ๊ฒฐ๊ณผ
3.1 ๊ท ์ด ์์
ํจ ๋ด๋ ฅ ํ๊ฐ๋ฅผ ์ํด ๋ชจ๋ ์คํ์ฒด๋ ํจ ํ๊ดด๊ฐ ์ ๋๋๋๋ก ์ค๊ณ๋์์ผ๋ฉฐ, ๊ท ์ด ์์์ Fig. 4์ ๊ฐ๋ค. ์ ์ฒด์ ์ธ ๊ท ์ด ์์์ ์ฌ๋๋ธ ์ค์๋ถ์์ ์์ง์ธ
๋ฐฉํฅ์ผ๋ก ๋ฐ์ํ๋ ์ผ๋ฐ์ ์ธ ํจ ๊ท ์ด์ด ๋ฐ์ํ์๋ค. ์ด๊ธฐ ๊ท ์ด์ ํ๋จ๋ถ์ ์ฝํฌ๋ฆฌํธ์์ ๋ฐ์ํ์ฌ ์๋จ๋ถ๋ฅผ ํฅํด ์์ง์ธ ๋ฐฉํฅ์ผ๋ก ์ง์ ๋์ด ๊ฐ์ผ๋ฉฐ, ํ์ค์ด
์ฆ๊ฐํจ์ ๋ฐ๋ผ ์คํ์ฒด ์ค์๋ถ์์ ์๋จ๋ถ๋ก ๊ท ์ด์ด ํ์ฐ๋จ์ ํ์ธํ ์ ์์๋ค.
์ค๊ณต์ฌ๊ฐ ์กด์ฌํ์ง ์๋ B-S-280-R0์ B-S-200-R0 ์คํ์ฒด์ ๊ฒฝ์ฐ ํ๋จ๋ถ ์ค์์์ ๋ฐ์ํ ๊ท ์ด์ ํญ์ด ๋ค๋ฅธ ๊ท ์ด์ ๋นํด ๊ฐ์ฅ ํฌ๊ฒ ๋ํ๋ฌ์ผ๋ฉฐ,
๊ฐ ๊ท ์ด๋ค์ ๊ฐ๊ฒฉ์ 300~400 mm์ด๋ค. ์ค๊ณต์ฌ ๋ฐ ๊ฐํ๊ฐ๊ด์ด ์กด์ฌํ๋ ์คํ์ฒด์ ๊ฒฝ์ฐ ์ฌ๋๋ธ ์ค์๋ถ์ ์์นํ ์ค๊ณต์ฌ์ ๊ฐ์ฅ์๋ฆฌ ํ๋จ๋ถ์์ ๋ฐ์ํ
๊ท ์ด์ ๊ท ์ดํญ์ด ๊ฐ์ฅ ํฌ๊ฒ ๋ํ๋ฌ์ผ๋ฉฐ, ์ด ๊ท ์ด์ ์ค๊ณต์ฌ๋ฅผ ์ง๋ ์คํ์ฒด ์๋จ์ ์์นํ๋ ๊ฐ๋ ฅ์ ์ ํฅํด ์ง์ ๋์๋ค.
์คํ์ฒด์ ๊ธธ์ด๋ฐฉํฅ์ ๋ํด ์ง๊ฐ๋ฐฉํฅ์ผ๋ก ๊ฐํ๊ฐ๊ด์ด ์กด์ฌํ๋ B-V-280-R3 ์คํ์ฒด์ ๊ฒฝ์ฐ, ์ต๋ํ์ค ๋๋ฌ ์ดํ ํ์ค์ด ๊ฐ์ํ๋ ์ค ๊ธ์์ค๋ฌ์ด ํ๊ดด๊ฐ
๋ฐ์ํ์๋ค. ์คํ์ฒด ํ๋ถ์ ๋ฐฐ๊ทผ๋ ์ฒ ๊ทผ์ด ์ต๋๊ท ์ด์ด ๋ฐ์ํ ์ง์ ๋ถ๊ทผ์์ ํ๋จ๋๋ฉด์ ์คํ์ฒด์ ํ๊ดด๊ฐ ๋ฐ์ํ ๊ฒ์ผ๋ก ๋ณด์ ๋ฐฐ๊ทผ๋ ์ฒ ๊ทผ์ด ๋ ์ด์ ๊ฐํด์ง๋
์ธ๋ ฅ์ ๊ฒฌ๋์ง ๋ชปํ๊ณ ํ๋จ๋๋ฉด์ ๊ธ์์ค๋ฝ๊ฒ ํ๊ดด๊ฐ ๋ฐ์ํ ๊ฒ์ผ๋ก ํ๋จ๋๋ค. ๊ทธ๋ฌ๋ ํญ๋ณต๊ฐ๋์ ์์ ์ต๋๊ฐ๋์ ๊น์ง ๋ณ์๊ฐ ์ฆ๊ฐ๋๋ ๋น์จ์ ๋นํด ํ์ค์
์ฆ๊ฐ์จ์ด ํ์ ํ ๋ฎ๊ฒ ๋ํ๋ฌ์ผ๋ฉฐ ์คํ์ฒด๊ฐ ํ๊ดด๋๊ธฐ ์ ๊น์ง๋ ์ฐ์ฑ๊ฑฐ๋์ ํ ๊ฒ์ผ๋ก ๋ณด์ฌ์ง๋ค.
์ด์ ๊ฐํ๊ฐ๊ด์ด ์คํ์ฒด์ ๊ธธ์ด๋ฐฉํฅ์ผ๋ก ๋ฐฐ์น๋์ง ์์ ๊ฒฝ์ฐ์๋ ์ฌ๋๋ธ์ ํจ ๋ด๋ ฅ ์ฆ์ง ๋ฐ ๊ท ์ด ์ ์ด ๋ฑ์ ๊ฐ๊ด์ ์ํฅ์ ๋ฏธ์น์น ์๋ ๊ฒ์ผ๋ก ์ฌ๋ฃ๋๋ฉฐ,
ํจ ๋ด๋ ฅ ์ฆ๋ ํจ๊ณผ๋ฅผ ์ํด ๊ฐํ๊ฐ๊ด์ ๋ฐฐ์น ๋ฐฉํฅ ๋ํ ๊ณ ๋ คํด์ผ ํ ์ฌํญ์ผ๋ก ๋ณด์ฌ์ง๋ค.
3.2 ํจ ๋ด๋ ฅ ๋น๊ต
์คํ์ ํตํด ์ธก์ ๋ ํ์ค-๋ณ์ ๊ณก์ ์ Fig. 5์ ๊ฐ์ผ๋ฉฐ, ๋ชจ๋ ์คํ์ฒด๋ค์ ํญ๋ณตํ์ค์ ๋๋ฌํ ์ดํ ์คํ ์ข
๋ฃ ์ง์ ๊น์ง ์ฐ์ฑ๊ฑฐ๋์ ํ๋ ๊ฒ์ ํ์ธํ
์ ์๋ค.
Fig. 5
Load-deflection curve of specimens
๊ธฐ์ค์คํ์ฒด์ธ B-S-280-R0์ ์ด๊ธฐ๊ท ์ด์ ๋ถ์ฌ์ ์ค์๋ถ ํ๋จ์ ๋ณ์๊ฐ 0.75 mm์ผ ๋ ๋ฐ์ํ์์ผ๋ฉฐ, ๊ทธ ๋ ์ธก์ ๋ ํ์ค์ 17.775 kN์ด๋ค.
์ด๋ ๋ค๋ฅธ ์คํ์ฒด๋ค๊ณผ ๋น๊ตํ์ฌ ๊ฐ์ฅ ํฐ ๊ฐ์ด๋ฉฐ ํด๋น ์คํ์ฒด์ ์ต๋๋ด๋ ฅ์ 26.115 kN์ด๋ค. ๋์ผ์ฒด์ ์คํ์ฒด์ธ B-S-200-R0์ ์ต๋๋ด๋ ฅ์ 17.485
kN์ผ๋ก ์คํ์ฒด๋ค ์ค ๊ฐ์ฅ ์์ ๋ด๋ ฅ์ ์ง๋๊ณ ์์ผ๋ฉฐ ์ด ๋ ์ธก์ ๋ ๋ณ์๋ 112.91 mm์ด๋ค. ๊ฐ์ฅ ํฐ ๋ด๋ ฅ์ ์ง๋๋ ์คํ์ฒด๋ B-V-280-R1์ผ๋ก
์คํ์ฒด๊ฐ ๊ฒฌ๋ ์ ์๋ ์ต๋ํ์ค์ 44.045 kN์ด๊ณ , ๊ทธ ๋์ ๋ณ์๋ 18.065 mm์ด๋ค.
์คํ์ฒด๋ค์ ์ด๊ธฐ๊ท ์ด์ ๋ฐ ํญ๋ณตํ์ค์ , ์ต๋ํ์ค์ ์์์ ํ์ค ๋ฐ ๋ณ์๊ฐ์ ๋ํ ์คํ๊ฒฐ๊ณผ๋ฅผ Table 4์ ๋ํ๋ด์๋ค. ์คํ์ผ๋ก ์ธก์ ๋ ํ์ค-๋ณ์ ๊ณก์ ์์
๋๋ ทํ ํญ๋ณต์ ์ ํ์ธํ๊ธฐ ์ด๋ ค์ฐ๋ฏ๋ก ์ต๋ํ์ค์ 75 %์ ํด๋นํ๋ ํ์ค๊ฐ์ ์์ ์ผ๋ก๋ถํฐ ์ฐ๊ฒฐํ ์ง์ ๊ณผ ์ต๋ํ์ค์ ๊ธฐ์ธ๊ธฐ์ ์ ์ฐ๊ฒฐํ์ฌ ๋ง๋๋ ์ ์์์
๋ณ์๋ฅผ ํญ๋ณต๋ณ์๋ก ํ๊ณ ๊ทธ ๋์ ๋ด๋ ฅ์ ํญ๋ณตํ์ค์ผ๋ก ์ ์ํ๋ Park Method๋ฅผ ํตํด ํญ๋ณตํ์ค์ ์ ๋ํ๋ด์๋ค(Chung et al. 2014).
Table 4 Test result and strength ratio with standard specimen and identical volume
specimen
Name of
specimens
|
Initial crack point
|
Yield point
|
Ultimate point
|
Yield strength ratio
|
Ultimate strength ratio
|
Load
(kN)
|
Deflection
(mm)
|
Load
(kN)
|
Deflection
(mm)
|
Load
(kN)
|
Deflection
(mm)
|
Ratio โ
|
Ratio โก
|
Ratio โ
|
Ratio โก
|
B-S-280-R0
|
17.775
|
0.750
|
19.145
|
3.420
|
26.115
|
69.795
|
1.00
|
1.38
|
1.00
|
1.49
|
B-S-200-R0
|
8.350
|
1.285
|
13.851
|
21.517
|
17.485
|
112.91
|
0.72
|
1.00
|
0.67
|
1.00
|
B-V-280-R1
|
11.015
|
0.785
|
38.133
|
11.557
|
44.045
|
18.065
|
1.99
|
2.75
|
1.69
|
2.52
|
B-V-280-R2
|
12.295
|
1.00
|
25.279
|
8.053
|
30.040
|
40.055
|
1.32
|
1.83
|
1.15
|
1.72
|
B-V-280-R3
|
5.60
|
0.290
|
19.125
|
18.883
|
24.280
|
100.65
|
1.00
|
1.38
|
0.93
|
1.39
|
Ratio โ : strength ratio with standard specimen
Ratio โก : strength ratio with identical volume specimen
|
๊ฐ๊ด์ด ์คํ์ฒด์ ๊ธธ์ด๋ฐฉํฅ์ผ๋ก ์กด์ฌํ๋ B-V-280-R1, B-V-280-R2 ์คํ์ฒด์ ์ด๊ธฐ๊ท ์ด ๋ฐ์ ์ ํ์ค์ ๊ฐ๊ฐ 11.015 kN, 12.295
kN์ผ๋ก ๊ธฐ์ค์คํ์ฒด์ ๋นํด ๋ค์ ์์ผ๋ ์ด๋ค ์คํ์ฒด๊ฐ ์ง๋๋ ์ต๋๋ด๋ ฅ์ ํจ์ฌ ๋ ํฐ ๊ฐ์ ์ง๋์ ํ์ธํ ์ ์์๋ค. ๊ฐ ์คํ์ฒด๋ค์ ์ต๋ด๋ด๋ ฅ์ ๊ธฐ์ค์คํ์ฒด
๋๋น 68.66 %, 15.02 % ์ฆ๊ฐํ์์ผ๋ฉฐ, ๊ฐํ๊ฐ๊ด์ ์ ๋ฌด๋ ์ฌ๋๋ธ์ ํจ ๋ด๋ ฅ ์ฆ์ง์ ์ํฅ์ ๋ฏธ์น๋ ๊ฒ์ผ๋ก ์ฌ๋ฃ๋๋ค. ๋ํ B-V-280-R2์
์ต๋๋ด๋ ฅ์ด B-V-280-R1๊ณผ ๋น๊ตํ์ฌ ์๊ฒ ๋ํ๋ ๊ฒ์ผ๋ก ๋ณด์ ๊ฐ๊ด์ด ๋ถ์ฐ์์ ์ผ๋ก ์กด์ฌํ๋ ๊ฒฝ์ฐ ๋จ์๋ ๋ถ๋ถ์์ ์ ์ญํ ์ ํ์ง ๋ชปํด ์ฐ์์ ์ผ๋ก
๋ฐฐ์น๋ ๋ถ์ฌ์ ๋นํด ํจ์ฑ๋ฅ์ ๊ธฐ๋ํ๊ธฐ ์ด๋ ค์ด ๊ฒ์ผ๋ก ๋ณด์ฌ์ง๋ค.
๊ธฐ์ค์คํ์ฒด ๋ฐ ๋์ผ์ฒด์ ์คํ์ฒด ๋๋น ํญ๋ณตํ์ค๊ณผ ์ต๋ํ์ค์ ๋น ๋ํ Table 4์ ๋ํ๋ด์๋ค. ๊ฐํ๊ฐ๊ด์ด ๋ถ์ฌ์ ๊ธธ์ด๋ฐฉํฅ์ผ๋ก ์กด์ฌํ๋ ์คํ์ฒด ์ค ๊ฐ๊ด์ด
๋ถ์ฐ์์ ์ผ๋ก ์กด์ฌํ๋ B-V-280-R2์ ํญ๋ณตํ์ค์ 25.279 kN์ด๊ณ ์ด๋ ๋ถ์ฌ์ ๊ธธ์ด๋ฐฉํฅ์ผ๋ก ๊ฐํ๊ฐ๊ด์ด ์กด์ฌํ์ง ์๋ ์คํ์ฒด์ ํญ๋ณตํ์ค์ธ 19.125
kN๋ณด๋ค ํฌ๋ฉฐ, ๊ฐ ์คํ์ฒด์ ์ต๋ํ์ค์ 30.040 kN, 24.280 kN์ด๋ค. B-V-280-R2์ ๋ฐฐ์น๋ ๊ฐํ๊ฐ๊ด์ ๊ธธ์ด๊ฐ B-V-280-R3๊ณผ
๋น๊ตํ์ฌ ๋ค์ ์งง์์๋ ๋ถ๊ตฌํ๊ณ ๋ ํฐ ์ต๋๋ด๋ ฅ์ ์ง๋๊ณ ์์์ ํ์ธํ ์ ์์์ผ๋ฉฐ, ํญ๋ณตํ์ค ๋ฐ ์ต๋๋ด๋ ฅ์ด ๋ชจ๋ ๋ ํฌ๊ฒ ๋ํ๋ ๊ฒ์ผ๋ก ๋ณด์ ๊ฐํ๊ฐ๊ด์ด
๋ถ์ฌ์ ๊ธธ์ด๋ฐฉํฅ์ ๋ํด ์์ง์ธ ๋ฐฉํฅ์ผ๋ก ๋ฐฐ์นํ๋ ๊ฒฝ์ฐ์ ๋นํด ๊ฐ๊ด์ด ๋จ์๋์ด ๋ถ์ฐ์์ ์ผ๋ก ๋ฐฐ์น๋๋๋ผ๋ ๋ถ์ฌ์ ๊ธธ์ด๋ฐฉํฅ์ผ๋ก ๋ฐฐ์นํ๋ ๊ฒฝ์ฐ ํจ๋ด๋ ฅ ์ฆ์ง์
๋ ์ ๋ฆฌํ ๊ฒ์ผ๋ก ํ๋จ๋๋ค.
๊ฐํ๊ฐ๊ด์ด ์คํ์ฒด์ ๊ธธ์ด๋ฐฉํฅ์ ๋ํด ์์ง์ธ ๋ฐฉํฅ์ผ๋ก ์กด์ฌํ๋ ์คํ์ฒด์ธ B-V-280-R3์ ๊ธฐ์ค์คํ์ฒด ๋๋น ์ต๋ ๋ด๋ ฅ์ 0.93์ผ๋ก ๊ธฐ์ค์คํ์ฒด์ ๋นํด
๋ค์ ์์ ๋ด๋ ฅ์ ์ง๋๊ณ ์์ผ๋ฉฐ, B-V-280-R1 ๋ฐ B-V-280-R2 ์คํ์ฒด์ ๋ค๋ฅด๊ฒ ํด๋น ์คํ์ฒด์ ๊ฒฝ์ฐ ๊ฐํ๊ฐ๊ด์ผ๋ก ์ธํด ์ ๋ฐ๋๋ ํจ ๋ด๋ ฅ
์ฆ๋ ํจ๊ณผ๋ ๋ํ๋์ง ์์ ๊ฒ์ผ๋ก ๋ณด์ฌ์ง๋ค. ์ด์ ๊ฐ๊ด์ด ์คํ์ฒด์ ๊ธธ์ด๋ฐฉํฅ์ผ๋ก ์กด์ฌํ์ง ์๋ ๊ฒฝ์ฐ ์ค๊ณต์ฌ์ ๋์ผํ๊ฒ ๊ฐํ๊ฐ๊ด์ด ๊ตฌ์กฐ์ ์ฑ๋ฅ์ ๋ฐํํ๊ธฐ
์ด๋ ค์ด ๊ฒ์ผ๋ก ๋ณด์ฌ์ง๋ฉฐ, ๊ฐํ๊ฐ๊ด์ ์ค์น ๋ฐฉํฅ์ด ํจ์ฑ๋ฅ ์ฆ๊ฐ ์ฌ๋ถ์ ์ํฅ์ ๋ฏธ์น๋ ๊ฒ์ผ๋ก ํ๋จ๋๋ค.
B-S-200-R0๊ณผ B-V-280-R3์ ์ต๋๋ด๋ ฅ ์ฐจ์ด๋ฅผ ๋น๊ตํ๊ธฐ ์ํด ๊ธฐ์ค์คํ์ฒด๋ฅผ ๊ธฐ์ค์ผ๋ก ๋น๊ตํด๋ณด๊ณ ์ ํ์์ผ๋ฉฐ, B-S-200-R0์ ์์ถ์ฐ๋จ์์
์ธ์ฅ์ฒ ๊ทผ ์ค์ฌ๊น์ง์ ๊ฑฐ๋ฆฌ๋ 165 mm๋ก ๋ค๋ฅธ ์คํ์ฒด๋ค๊ณผ ๋น๊ตํ์ฌ ์ ์ ๊ฐ์ ์ง๋๊ณ ์๋ค. ๋์ผ์ฒด์ ์คํ์ฒด ๋๋น ๊ธฐ์ค์คํ์ฒด์ ์ต๋๋ด๋ ฅ ๋น ๋ฐ ๋ชจ๋ฉํธ
ํ๊ธธ์ด๋น๋ ๋ชจ๋ 1.49๋ก ํจ ๊ฐ๋๊ฐ ๋ชจ๋ฉํธ ํ๊ธธ์ด์ ๋น๋กํจ์ ๋ณด์ฌ์ฃผ๋ ์ด๋ก ์๊ณผ ๋์ผํ๊ฒ ์คํ์ผ๋ก ์ธก์ ๋๋ ์ต๋ ํ์ค ๋ํ ๋ชจ๋ฉํธ ํ๊ธธ์ด์ ๋น๋กํจ์
ํ์ธํ ์ ์์๋ค.
B-S-280-R0๊ณผ B-V-280-R3 ์คํ์ฒด์ ์ต๋๋ด๋ ฅ๋น๋ฅผ ํตํด B-V-200-R3์ ์ต๋๋ด๋ ฅ์ ์์ธกํ๊ณ , ์์ ๋ฐฉ์๊ณผ ๋์ผํ๊ฒ ์ฐ์ ๋ ์ต๋๋ด๋ ฅ๋น
๋ฐ ๋ชจ๋ฉํธ ํ๊ธธ์ด๋น๋ ๊ฐ๊ฐ 1.50๊ณผ 1.49์ด๋ค. ๋ ์คํ์ฒด ๋ํ ์ต๋ํ์ค์ด ๋ชจ๋ฉํธ ํ๊ธธ์ด์ ๋น๋กํจ์ ํ์ธํ ์ ์์์ผ๋ฉฐ, B-V-280-R3์
์ต๋ ๋ด๋ ฅ์ด B-S-200-R0์ ์ต๋ ๋ด๋ ฅ๋ณด๋ค ๋ ํฐ ๊ฐ์ ์ง๋๋๋ ๊ฒ์ B-V-280-R3์ ์ ํจ๊น์ด์ ๋นํด B-S-200-R0์ ์ ํจ๊น์ด๊ฐ ์๊ธฐ
๋๋ฌธ์ธ ๊ฒ์ผ๋ก ๋ณด์ฌ์ง๋ค. ์ด์ ๋์ผํ ์ฒด์ ์ ์ง๋์๋ ๋ถ๊ตฌํ๊ณ , B-S-200-R0๊ณผ ๊ฐํ๊ฐ๊ด์ด ๋ถ์ฌ์ ๊ธธ์ด๋ฐฉํฅ์ผ๋ก ์กด์ฌํ์ง ์๋ ์คํ์ฒด์ธ B-V-280-R3์
์ฌ์ด์์ ๋ฐ์ํ๋ ์ต๋๋ด๋ ฅ ์ฐจ์ด๋ ์ด๋ค์ ๋ชจ๋ฉํธ ํ๊ธธ์ด์ ์ํ ๊ฒ์ผ๋ก ์ฌ๋ฃ๋๋ค.
์คํ์ฒด์ ์ด์ค๋ ๋๋น ์ต๋๋ด๋ ฅ์ ๋น๋ฅผ ํตํด ์ค๊ณต์ฌ๋๋ธ์ ๊ตฌ์กฐ์ ๊ฒฝ์ ์ฑ์ ๋ณด๊ณ ์ Table 5์ ๊ฐ์ด ๋น๊ตํ์๋ค. ์ค๊ณต์ฌ๊ฐ ์กด์ฌํ์ง ์๋ B-S-280-R0
์คํ์ฒด์ ์ค๋์ ๋ํ ๋ด๋ ฅ๋น๋ฅผ ๊ธฐ์ค์ผ๋ก ์คํ์ฒด๋ค์ ๋น๊ตํ ๊ฒฐ๊ณผ ๊ฐํ๊ฐ๊ด ๋ฐ ์ค๊ณต์ฌ๊ฐ ์กด์ฌํ๋ ์คํ์ฒด์ ์ค๋์ด ๋ ๋ฎ์์ก์์๋ ๋ถ๊ตฌํ๊ณ ์ต๋ ๋ด๋ ฅ์ด
๋ ํฌ๊ฒ ๋ํ๋ ๊ฒ์ ํ์ธํ ์ ์์๋ค. ๋ํ B-V-280-R3์ ๊ธฐ์ค์คํ์ฒด๋ณด๋ค ๋ค์ ๋ฎ์ ์ต๋๋ด๋ ฅ์ ์ง๋๋ ๊ฒ์ผ๋ก ์ธก์ ๋์์ผ๋, ์ค๋ ๋๋น ๋ด๋ ฅ์ผ๋ก
๋น๊ตํ ๊ฐ์ ํตํด ์ผ๋ฐ์ฌ๋๋ธ๋ณด๋ค๋ ๊ตฌ์กฐ์ ์ผ๋ก ๊ฒฝ์ ์ ์ธ ๋ถ์ฌ๋ก ๋ณด์ฌ์ง๋ค.
Table 5 Comparison of load and weight
Name of specimens
|
Load
(kN)
|
Weight (ton)
|
Load
/Weight
|
Ratio with B-S-280-R0
|
B-S-280-R0
|
26.115
|
1.613
|
16.19
|
-
|
B-S-200-R0
|
17.485
|
1.152
|
15.18
|
0.94
|
B-V-280-R1
|
44.045
|
1.157
|
38.07
|
2.35
|
B-V-280-R2
|
30.040
|
1.157
|
25.97
|
1.60
|
B-V-280-R3
|
24.280
|
1.157
|
20.98
|
1.30
|
3.3 ํจ ๊ฐ๋ ์ฐ์ ์ ๋น๊ต
์คํ์ ํตํด ์ธก์ ๋ ํจ ๋ด๋ ฅ๊ณผ์ ๋น๊ต๋ฅผ ์ํด ์ฝํฌ๋ฆฌํธ ๊ตฌ์กฐ์ค๊ณ๊ธฐ์ค์์ ๊ท์ ํ๋ ์ (1)๊ณผ ๊ธฐ์กด์ ์ฐ๊ตฌ์์ ์ ์๋ ์ (2)์ ์ํด ์์๋ด๋ ฅ์ ์ฐ์ ํ์์ผ๋ฉฐ,
์คํ ๋ฐ ์ฐ์ ์์ผ๋ก ์ป์ด์ง ์ต๋๋ด๋ ฅ์ Fig. 6๊ณผ ๊ฐ๋ค. ์ ์๋ ์ (1)์ ์ค๊ณต์ฌ ๋ฐ ๊ฐํ๊ฐ๊ด์ ์ํฅ์ ๊ณ ๋ คํ์ง ์์ ํจ ๊ฐ๋ ์ฐ์ ์์ผ๋ก, ์ค๊ณต์ฌ๊ฐ
์กด์ฌํ์ง ์๋ ์ผ๋ฐ์ฌ๋๋ธ์ ์ค๊ณต์ฌ๋๋ธ์ ํจ ๊ฐ๋๊ฐ ๋์ผํ๊ฒ ์์ธก๋๋ค.
Fig. 6
Experimental flexural strength and expected flexural strength by traditional equation
and equation depending on steel pipe existence
์ค๊ณ๊ธฐ์ค์์ผ๋ก ์์ธกํ์์ ๊ฒฝ์ฐ ์คํ์ฒด๋ค์ ์์ ์ต๋ํ์ค ๋๋น ์คํ ์ต๋ํ์ค์ 1.40~2.54๋ก ๋ค์ ๋์ ๋ฒ์๋ฅผ ์ง๋๊ณ ์์ผ๋ฉฐ, ๊ฐํ๊ฐ๊ด์ด ์คํ์ฒด์
๊ธธ์ด๋ฐฉํฅ์ผ๋ก ์กด์ฌํ๋ ์คํ์ฒด์ ์คํ ์ต๋ํ์ค์ ํ์ ํ ํฌ๊ฒ ๋ํ๋ ๊ณผ์ํ๊ฐ๋์ด ์์ธก๋์์์ ํ์ธํ ์ ์์๋ค. ์ด๋ ๊ฐ๊ด์ด ํด๋น ๋ถ์ฌ์ ํจ๋ด๋ ฅ์ ์ฆ์ง์ํค๋
๊ฒ์ด๋ฏ๋ก ๊ฐํ๊ฐ๊ด์ ์ํฅ์ ๊ณ ๋ คํ ์์ ํจ๊ฐ๋๋ฅผ ์ฌ์ฐ์ ํ๊ธฐ ์ํด ๊ฐ๊ด์ด ์ธ์ฅ์ธก ์ฒ ๊ทผ๊ณผ ๊ตฌ์กฐ์ ์ผ๋ก ๋์ผํ๊ฒ ๊ฑฐ๋ํ๋ค๊ณ ๋ณด๋ ์ (2)์ ์ด์ฉํ์๋ค.
๊ฐํ๊ฐ๊ด์ด ์คํ์ฒด ๊ธธ์ด๋ฐฉํฅ์ ์์ง์ผ๋ก ๋ฐฐ์น๋ B-V-280-R3 ์คํ์ฒด์ ๊ฒฝ์ฐ๋ ๊ฐ๊ด์ ์ํฅ์ ๊ณ ๋ คํ์ง ์์๋ค.
์ (2)๋ก ์ฐ์ ๋ ํจ๋ด๋ ฅ๊ณผ์ ๋น๊ต๋ฅผ ํตํด B-V-280-R2๋ ์คํ์ผ๋ก ์ธก์ ๋๋ ํจ๋ด๋ ฅ๋ณด๋ค ํฌ๊ฒ ์์ธก๋๋ ๊ฒ์ ํ์ธํ ์ ์์์ผ๋ฉฐ ์ด์ ๊ฐํ๊ฐ๊ด์ด
๋จ์๋์ด ์กด์ฌํ๋ ๊ฒฝ์ฐ ๊ฐ๊ด์ ์ ์ฒด ๊ธธ์ด์ ๋นํด ํจ๋ด๋ ฅ์ด ์จ์ ํ ๋ฐํ๋์ง ์๊ณ ๋ถ์ฐ์์ ์ธ ๋ถ๋ถ์์ ๊ฐ๊ด์ด ์ ์ญํ ์ ํ์ง ๋ชปํ๋ ๊ฒ์ผ๋ก ๋ณด์ฌ์ง๋ค.
๋ํ ์ (2)์์ ๋ฑ๊ฐ์๋ ฅ๋ถํฌ ๊น์ด๋ ์ฒ ๊ทผ ์ธ์ฅ์๋ ฅ์ ํฉ๋ ฅ๋ง์ ๊ณ ๋ คํ ๊ธธ์ด์ด๋ฏ๋ก, ๊ฐํ๊ฐ๊ด๊ณผ ์ฒ ๊ทผ์ผ๋ก ์ธํ ์ธ์ฅ์๋ ฅ์ ํฉ๋ ฅ์ ๋ชจ๋ ๊ณ ๋ คํ ๊น์ด๋ก
์ฌ์ฐ์ ํ์ฌ ์ ์ฉํด์ผ ๋๋ค๊ณ ํ๋จ๋๋ค. ์ด์ ๊ฐํ๊ฐ๊ด์ ๋จ์์ฌ๋ถ์ ์ฒ ๊ทผ๊ณผ ๊ฐํ๊ฐ๊ด์ ์ํฅ์ ํจ๊ป ๊ณ ๋ คํ์ฌ ์ฌ์ฐ์ ํ ํจ ๊ฐ๋์์ ์ (4)์ ๊ฐ๋ค. ๋ฑ๊ฐ์๋ ฅ๋ถํฌ
๊น์ด๋ ์ฒ ๊ทผ๊ณผ ์ค๊ณต์ฌ ๊ณ ์ ์ฉ ๊ฐ๊ด์ผ๋ก ์ธํ ์ธ์ฅ์๋ ฅ์ ๋ชจ๋ ๊ณ ๋ คํ์ฌ
์ ๊ฐ์ด ์ฌ์ฐ์ ํ์๊ณ , ์ ํจ๊น์ด๋ ๋ ์ฒ ๋ฌผ์ ์ธ์ฅ์๋ ฅ์ ํฉ๋ ฅ์ด ์์ฉํ๋ ๊ธธ์ด๋ฅผ ์ ์ฉํ๊ธฐ ์ํด
์ ๊ฐ์ด Varignon ์ ๋ฆฌ๋ฅผ ์ด์ฉํ์๋ค. ์ด๋ ds๋ฐ ds'์ ์์ถ์ฐ๋จ์์ ์ธ์ฅ์ฒ ๊ทผ ๋ฐ ๊ฐํ๊ฐ๊ด์ ์ค์ฌ๊น์ง์ ๊ฑฐ๋ฆฌ์ด๋ค.
(4)
์ฌ๊ธฐ์, lm: ๋ณด์ ์ค์๋ถ์ ์์นํ ๊ฐ๊ด์ ๊ธธ์ด(mm)
l: ๋ณด์ ์ ์ฒด ๊ธธ์ด(mm)
d: ์ธ์ฅ์ฒ ๊ทผ๊ณผ ๊ฐ๊ด์ ์ ํจ๊น์ด(mm)
a: ๋ฑ๊ฐ์๋ ฅ๋ถํฌ ๊น์ด(mm)
์ (4)๋ฅผ ํตํด ์ฌ์ฐ์ ํ ์์ ์ต๋ํ์ค๊ณผ ์ค์ ์ธก์ ๋ ์คํ ์ต๋ํ์ค๊ณผ์ ๋น๊ต๋ฅผ ์ํด Fig. 7๊ณผ ๊ฐ์ด ๋ํ๋ด์์ผ๋ฉฐ, ๊ธฐ์กด์ ํ์ผํ๋ ์ฐ์ ์์ ๋นํด
์ต๋ํ์ค์ ๊ฒฝํฅ์ ์์ธกํ๊ธฐ์ ํฉ๋ฆฌ์ ์ธ ๊ฒ์ผ๋ก ํ์ธ๋์๋ค. B-V-280-R2์ ์์ ์ต๋ํ์ค์ ๋จ์๋์ด ์ํฅ์ ๋ฏธ์น์ง ์๋ ์์ชฝ ๊ฐ๊ด์ ๊ณ ๋ คํ์ฌ ๊ฐ์์จ์
25 %๋ฅผ ๋จ์ ๋ฐ์ํ์์ผ๋, ์ด์ ๋ํ ์ถ๊ฐ์ ์ธ ์ฐ๊ตฌ๊ฐ ํ์ํ๋ค.
Fig. 7
Comparison of experimental flexural strength and expected flexural strength depending
on rectangular shape steel pipeโs length
์คํ ์ต๋ํ์ค๊ณผ ๊ธฐ์กด์ ํจ๊ฐ๋์ฐ์ ์์ผ๋ก ์์ธก๋ ์์ ์ต๋ํ์ค ๋ฐ ์ฌ์ฐ์ ๋ ์์ ์ต๋ํ์ค์ ๋ด๋ ฅ๋น(์คํ์ต๋ํ์ค/์์์ต๋ํ์ค)๋ Table 6๊ณผ ๊ฐ๋ค.
๊ฐํ๊ฐ๊ด์ด ๊ธธ์ด๋ฐฉํฅ์ผ๋ก ์กด์ฌํ๋ ์คํ์ฒด์ ๊ฒฝ์ฐ ์ (2)์ ํตํด ์ฐ์ ๋ ๋ด๋ ฅ๋น๋ 1.20 ๋ฐ 0.82๋ก ๋ค๋ฅธ ์คํ์ฒด๋ค์ ๋นํด ํ์ ํ ๋ฎ๊ฒ ๋ํ๋ฌ์ผ๋ฉฐ,
B-V-280-R2์ ๋ด๋ ฅ๋น๊ฐ 1๋ฏธ๋ง์ผ๋ก ์คํ ์ต๋ํ์ค๋ณด๋ค ์์ ์ต๋ํ์ค์ด ๋ ๋๊ฒ ๋ํ๋ฌ๋ค.
Table 6 Strength comparison of test and calculation
Name of
specimens
|
Pu,test
(kN)
|
Pu,cal1
(kN)
|
Pu,test
/Pu,cal1 |
Pu,cal2
(kN)
|
Pu,test
/Pu,cal2 |
B-S-280-R0
|
26.115
|
17.34
|
1.51
|
17.34
|
1.51
|
B-S-200-R0
|
17.485
|
11.63
|
1.50
|
11.63
|
1.50
|
B-V-280-R1
|
44.045
|
36.60
|
1.20
|
31.03
|
1.42
|
B-V-280-R2
|
30.040
|
36.60
|
0.82
|
21.52
|
1.40
|
B-V-280-R3
|
24.280
|
17.34
|
1.40
|
17.34
|
1.40
|
Pu,test : Experimental flexural strength
Pu,cal1 : Calculated flexural strength using equation (2)ใ
Pu,cal2 : Calculated flexural strength using equation (4)
|
์ (4)๋ฅผ ํตํด ์ฌ์ฐ์ ๋ B-V-280-R1๊ณผ B-V-280-R2์ ์์ ์ต๋ํ์ค ๋๋น ์คํ ์ต๋ํ์ค์ 1.42 ๋ฐ 1.40์ผ๋ก ๋ค๋ฅธ ์คํ์ฒด๋ค๊ณผ
๋น๊ตํ์ฌ ์ ์ฌํ๊ฒ ๋ํ๋ฌ๋ค. ๊ฐ๊ด์ ์ ๋ฌด๋ง์ ๊ณ ๋ คํ์ฌ ์์ธกํ์์ ๊ฒฝ์ฐ ์คํ์ฒด๋ค์ ๋ด๋ ฅ๋น๋ 0.82~1.51๋ก ๋ค์ ๋์ ๋ฒ์๋ฅผ ์ง๋๊ณ ์์์ผ๋, ๊ฐํ๊ฐ๊ด์
๊ธธ์ด ๋ฐ ์ฒ ๊ทผ๊ณผ์ ์ํฅ์ ํจ๊ป ๊ณ ๋ คํ ๊ฒฝ์ฐ 1.40~1.51๋ก ๋น์ทํ ๋ฒ์ ๋ด์์ ์์ธก๋๋ ๊ฒ์ผ๋ก ๋ณด์ ๊ฐํ๊ฐ๊ด์ ์ ๋ฌด ๋ฐ ๊ธธ์ด, ๋จ์ ์ฌ๋ถ ๋ฑ์ด
์ค๊ณต์ฌ๋๋ธ์ ํจ ๊ฐ๋ ์ฐ์ ์์ ํฌํจ๋์ด์ผ ํ ๊ฒ์ผ๋ก ์ฌ๋ฃ๋๋ค.
4. ๊ฒฐ ๋ก
๋ณธ ์ฐ๊ตฌ๋ ์ค๊ณต์ฌ๋๋ธ์ ๋ถ๋ ฅ๋ฐฉ์ง ๋์ฑ
์ผ๋ก ๊ฐํ๊ฐ๊ด์ ํ์ฉํ๊ณ ์ ํ์์ผ๋ฉฐ ์ฌ๋๋ธ ์ ์ ๋ฐ ์๊ณต ์ ์ค๊ณต์ฌ์ ๋ถ์์ด ๊ฐํ๊ฐ๊ด์ผ๋ก ๋ฏธ์ฐ์ ๋ฐฉ์ง๋์์ผ๋,
์ด๋ ๊ตฌ์กฐ์ฑ๋ฅ์ ์ํฅ์ ๋ฏธ์น ๊ฒ์ผ๋ก ์์๋์ด ๊ฐํ๊ฐ๊ด์ ์ ๋ฌด ๋ฐ ๋จ์์ฌ๋ถ, ์ค์น ๋ฐฉํฅ ๋ฑ์ ์ฃผ์ ๋ณ์๋ก ํ์ฌ ์คํ์ ์ํํ์๋ค. ์ด์ ๋ํ ๊ฒฐ๋ก ์
๋ค์๊ณผ ๊ฐ๋ค.
1) ๊ธฐ์ค ์คํ์ฒด ๋๋น ์ค๊ณต์ฌ ๋ฐ ๊ฐํ๊ฐ๊ด์ด ์กด์ฌํ๋ ์คํ์ฒด์ธ B-V-280-R1๊ณผ B-V-280-R2์ ์ต๋๋ด๋ ฅ๋น๋ 2.52 ๋ฐ 1.72๋ก ํ์ ํ
๋์ ์ต๋๋ด๋ ฅ์ ์ง๋๋ ๊ฒ์ผ๋ก ๋ณด์ ๊ฐํ๊ฐ๊ด์ ์ ๋ฌด๋ ํจ ์ฑ๋ฅ์ ์ํฅ์ ๋ฏธ์น๋ ๊ฒ์ผ๋ก ํ๋จ๋๋ฉฐ, ๋ ์คํ์ฒด์ ๋ด๋ ฅ์ฐจ์ด๋ฅผ ํตํด ๊ฐ๊ด์ ๋จ์ ์ฌ๋ถ์ ์ํด์
ํจ์ฑ๋ฅ์ด ๋ณํ๋จ์ ํ์ธํ ์ ์๋ค.
2) B-V-280-R2๋ B-V-280-R3์ ํญ๋ณตํ์ค ๋ฐ ์ต๋๋ด๋ ฅ๊ณผ ๋น๊ตํ์ฌ ๋ ๋๊ฒ ๋ํ๋จ์ ํ์ธํ ์ ์์์ผ๋ฉฐ, ๋์ผ์ฒด์ ์คํ์ฒด์ ๋นํด B-V-280-R3์
์ต๋๋ด๋ ฅ์ ํ์ ํ ๋์ผ๋ ๊ธฐ์ค์คํ์ฒด์ ๋นํด์๋ ๋ค์ ๋ฎ๊ฒ ๋ํ๋ ๊ฒ์ผ๋ก ๋ณด์ ๊ฐํ๊ฐ๊ด์ด ์คํ์ฒด์ ๊ธธ์ด๋ฐฉํฅ์ผ๋ก ๋ฐฐ์น๋์ง ์์ ๊ฒฝ์ฐ ํจ ๋ด๋ ฅ์ ์ํฅ์
๋ฏธ์น์ง ์์ผ๋ฉฐ, ๊ธธ์ด๋ฐฉํฅ์ ๊ฒฝ์ฐ๋ ๋จ์๋ ๊ฒฝ์ฐ๋ผ ํ๋๋ผ๋ ๊ทธ ๋ฐฐ์น์ ๋ฐ๋ผ ํจ๊ฐ์ฑ์ ๊ธ์ ์ ์ธ ์ํฅ์ผ๋ก ์์ฉํ๋ ๊ฒ์ ์ ์ ์๋ค.
3) ์ผ๋ฐ์ฌ๋๋ธ์ ๋นํด ๊ฐํ๊ฐ๊ด์ ์ํฅ์ ๋ฐ๋ ์ค๊ณต์ฌ๋๋ธ์ ๊ฒฝ์ฐ ํํ๊ธฐ์ค์ผ๋ก ์์ธก๋๋ ํจ ๊ฐ๋๋ ์คํ์ผ๋ก ์ธก์ ๋๋ ํจ ๊ฐ๋์ ๋นํด ๊ณผ์ํ๊ฐ๋๋ ๊ฒ์ผ๋ก
๋ํ๋ฌ๋ค. ์ด์ ๊ฐํ๊ฐ๊ด์ ๋จ์์ฌ๋ถ ๋ฐ ๊ธธ์ด๋ฅผ ๊ณ ๋ คํ์ฌ ์ฌ์ฐ์ ํ ์ (4)๋ฅผ ํตํด ์ผ๋ฐ์ฌ๋๋ธ์ ์ ์ฌํ ๋น์จ๋ก ์์ธกํ ์ ์์์ผ๋ฉฐ, ์ด์ ๊ฐ์ด ๊ฐํ๊ฐ๊ด์
์ํฅ์ ๊ณ ๋ คํ ํจ ๊ฐ๋ ์ฐ์ ์์ด ํ์ํ ๊ฒ์ผ๋ก ํ๋จ๋๋ค.