-
1. ์ ๋ก
-
2. A์ B CFRD ์ผ๋ฐ ํํฉ
-
3. ์ฝํฌ๋ฆฌํธ ์ฌ๋๋ธ ๊ฑฐ๋ ๋ถ์
-
3.1 ์ฝํฌ๋ฆฌํธ ์ฌ๋๋ธ์ ๋ณํ๋ฅ
-
3.2 ์์ง์ด์๋ถ ์ํ๋ณ์
-
3.3 ์ฃผ๋ณ์ด์๋ถ ๋ณ์
-
4. ๋์๋
-
5. ๊ฒฐ ๋ก
1. ์ ๋ก
์ฐจ์๊ธฐ๋ฅ์ ๋ ์๋ฅํ๋ฉด์ ์ฝํฌ๋ฆฌํธ ์ฌ๋๋ธ์ ์ํด ํ๋ณดํ๋ ํ์์ ๋กํ๋์ ์ฝํฌ๋ฆฌํธ ํ๋ฉด์ฐจ์๋ฒฝํ ์๊ดด๋(concrete faced rockfill dam,
CFRD)์ด๋ผ ์นญํ๊ณ , ์ฉ์ด๊ฐ ๊ธธ๊ธฐ ๋๋ฌธ์ ์งง๊ฒ ํ์ฌ CFRD๋ก ํ๊ธฐํ๋ ๊ฒ์ด ์ผ๋ฐ์ ์ด๋ค. ๋ฐ๋ฉด, ์ ์ฒด ์ค์์ ์ ํ ์ฝ์๋ก ์ฐจ์๊ธฐ๋ฅ์ ๊ฐ๋ ํ์์
๋กํ๋์ ์ค์ฌ์ฝ์ํ ๋กํ๋(earth core rockfill dam, ECRD) ๋๋ ์ฌ๋ ฅ๋์ด๋ผ ๋ถ๋ฅธ๋ค.
CFRD๋ ์ ์ฌ ํ์์ ์ฌ๋ ฅ๋์ ๋นํด ๋กํ(์๊ดด ๋๋ ์์)๋ก ์ ์ฒด๊ฐ ๊ตฌ์ถ๋๋ฏ๋ก ์์ ํ๊ณ , ์ ์ฒด ๋จ๋ฉด์ด ์๊ณ , ์๊ณต ์ค ๊ธฐํ ์กฐ๊ฑด์
์ํฅ์ ์๊ฒ ๋ฐ๋๋ค. ๋, ๋์๊ฐ ์ ์ฒด์ ์์ ์ฑ์ ๋ฏธ์น๋ ์ํฅ์ด ๋ฏธ๋ฏธํ๊ณ , ๋ด์ง์ ๊ฐํ๊ณ , ๊ณต์ฌ๊ธฐ๊ฐ์ด ์งง๊ณ , ๊ฒฝ์ ์ ์ธ ์ด์ ๋ฑ์ผ๋ก ์ธํด ์ธ๊ณ์ ์ผ๋ก
๋๋ฆฌ ๋ณด๊ธ๋๊ณ ์๋ค(Hacelas et al., 1987; Khalid et al., 1990; Massiรฉra and Hammamji, 2007;
Materรณn et al., 2008; Sherard and Cooke, 1987; Uddin and Gazetas, 1995; Xing et al.,
2006). 1987๋
๋ถํฐ 2007๋
๊น์ง 20๋
๋์ ๋์ด 50m์ด์์ CFRD๊ฐ ์ ์ธ๊ณ์ ์ผ๋ก 390๊ฐ๊ฐ ๊ฑด์ค๋์๋ค(Materรณn et al.,
2008). ๊ตญ๋ด์ ๊ฒฝ์ฐ๋ 1985๋
๋์ ๋๋ณต CFRD๊ฐ ๊ตญ๋ด ์ต์ด๋ก ์ค๊ณต ๋ ํ, 17๊ฐ๊ฐ ๊ฑด์ค๋์๋ค. ์ด๋ค์ ๋๋ถ๋ถ์ 2000๋
๋ ์ด์ ์ค๊ณต๋์๋ค.
Table 1์ 1971๋
๋์ด๊ฐ 110m์ธ Cethana๋์ด ์ค๊ณต๋ ์ดํ๋ก ๋์ด์ ๊ด์ ์์ ์ ๋ฆฌํ CFRD์ ๋ฐ๋ฌ๊ณผ์ ์ ๋ํ๋ด๊ณ ์๋ค(Materรณn,
2007). ํ์ฌ ์ธ๊ณ์์ ๊ฐ์ฅ ๋์ CFRD์ ์ค๊ตญ์ Shuibuya๋ก ๋์ด๋ 233m์ด๋ค.
Cooke and Sherard (1987)๊ฐ ์ฌ๋ก๋ถ์์ ํตํด ๋ฐํํ ๋ ํธ์ ๋
ผ๋ฌธ(Concrete face rockfill dams โ
. Assessment
and concrete face rockfill dam: โ
ก. Design)์ CFRD์ ์ค๊ณ์ ์๊ณต์ ๊ดํ ๊ธฐ๋ณธ ์ง์นจ์๋ก ํ์ฉ๋๊ณ ์๋ค. ์ด ๋
ํธ์ ๋
ผ๋ฌธ์ด ๋ฐํ๋ ํ CFRD๋ ๊ธ์ํ๊ฒ ํ๋ ๋ฐ ๋ณด๊ธ๋์์ผ๋ฉฐ ํ์ฌ๊น์ง ์ค๊ณ ๋ฐ ์๊ณต์ ์ง์นจ์๋ก ์ ์ฉํ๊ฒ ํ์ฉ๋๊ณ ์๋ค.
Table 1. Height Variation of CFRDs by Country (Materรณn, 2007)
|
Dam Name
|
Height (m)
|
Country
|
Face Slab Area (m2)
|
Year of Completion
|
Remarks Highest Period
|
Cethana
|
110
|
Australia
|
30,000
|
1971
|
1971-1974
|
Alto Anchicaya
|
140
|
Colombia
|
22,000
|
1974
|
1974-1980
|
Mohale
|
145
|
Lesotho
|
87,000
|
2002
|
Highest in Africa
|
Salvajina
|
148
|
Colombia
|
57,500
|
1983
|
Highest in gravels
|
Xingรณ
|
150
|
Brazil
|
13,500
|
1994
|
|
Messochora
|
150
|
Greece
|
51,000
|
1995
|
Highest in Europe
|
Porce โ
ข
|
155
|
Colombia
|
57,000
|
2010
|
|
Foz do Areia
|
160
|
Brazil
|
139,000
|
1980
|
1980-1993
|
Tankeng
|
161
|
China
|
68,000
|
2006
|
|
Tiang Shen Qiao
|
178
|
China
|
180,000
|
1999
|
|
Hongjiadu
|
182
|
China
|
76,000
|
2007
|
|
Barra Crande
|
185
|
Brazil
|
108,000
|
2006
|
|
Mazar
|
185
|
Ecuador
|
45,000
|
2008
|
|
Sanbanxi
|
186
|
China
|
94,000
|
2008
|
|
Aguamilpa
|
187
|
Mexico
|
137,000
|
1993
|
1993-2006
|
EI Cajรณn
|
189
|
Mexico
|
99,000
|
2006
|
|
Kรกrahnjรบkar
|
196
|
Iceland
|
93,000
|
2007
|
|
Campos Novos
|
202
|
Brazil
|
106,000
|
2006
|
2006 Highest
|
Bakun
|
205
|
Malaysia
|
127,000
|
2007
|
|
La Yesca
|
210
|
Mexico
|
129,000
|
2010
|
|
Shuibuya
|
233
|
China
|
120,000
|
2009
|
2009-Present
|
Fitzpatrick et al. (1985)์ Eqs. (1) and (2)์ ๋ํ๋ธ ์๊ณต ์ค ๋ณํ๊ณ์์ ๋ด์ ์ค ๋ณํ๊ณ์๋ฅผ ์ด์ฉํ์ฌ ์ ์ฒด์ ๋ณํ
๊ฑฐ๋์ ๊ฐ๋จํ๊ฒ ์์ธกํ๋ ๋ฐฉ๋ฒ์ ์ ์ํ์๋ค.
(1)
(2)
์ฌ๊ธฐ์, : ์๊ณต ์ค ๋ณํ๊ณ์(MPa),
: ๋ด์ ์ค ๋ณํ๊ณ์(MPa),
: ๋กํ์ ๋จ์์ค๋(kN/m3),
H : ์นจํ๋์ ์ธต์์ ์ฑํ ๊ณ (m),
: ์นจํ๋์ ์ธต์ ๋๊ป(m),
: ์นจํ๋์์ธต์์ ์นจํ๋(mm),
: ๋ฌผ์ ๋จ์์ค๋(kN/m3),
h : ์ ์์๋ฉด์ผ๋ก๋ถํฐ ์์์ ๊น์ด(m)
: ์์์ ๊น์ด h์์ ์ฝํฌ๋ฆฌํธ ์ฌ๋๋ธ๋ถํฐ ๊ธฐ์ด์๋ฐ๊น์ง์ ๋ฒ์ ๊ฑฐ๋ฆฌ(m)
: ์์์ ๊น์ด h์์ ์ฝํฌ๋ฆฌํธ ์ฌ๋๋ธ์ ๊ตด์ (mm)
๋ด์ ์ค ๋ณํ๊ณ์()๋ ์ต์ด๋ด์ ์ค ์ฝํฌ๋ฆฌํธ ์ฌ๋๋ธ์ ๋ณํ ์์ธก์๋ง ์ฌ์ฉ๋๋ ๋ณํ๊ณ์์ด๋ค(Fitzpatrick et al., 1985). Hunter์ Fell (2003)์
์ํ๋ฉด ๋ด์ ์ค ๋ณํ๊ณ์()๋ ์๊ณต ์ค ๋ณํ๊ณ์ ()๋ณด๋ค 1~3๋ฐฐ ์ ๋ ํฌ๊ณ , ์ ๋ฐ์ ์ผ๋ก 2.5๋ฐฐ ์ ๋ ํฐ ๊ฒ์ผ๋ก ๋ณด๊ณ ํ๊ณ ์๋ค. Eq. (1)์ ์ด์ฉํ์ฌ ์๊ณต ์ค ์ ์ฒด ๋ด๋ถ ์นจํ๋์ ์์ธกํ ๊ฒฝ์ฐ
์ต๋ ์นจํ๋์ ํญ์ ์ ์ฒด ๋์ด์ ์ค์์ ์์นํ๊ฒ ๋๋ค. Hunter and Fell (2003)์ 35๊ฐ์ CFRD ์ฌ๋ก๋ถ์์ ํตํด ๋กํ์ ์
๋๋ถํฌ
๋ฐ ๋ค์ง๋ฐฉ๋ฒ, ์์ ์ผ์ถ์์ถ๊ฐ๋, ์ ์ฉ๋ ์์ง์๋ ฅ๊ณผ ๊ณ๊ณกํํ(Valley shape) ํจ๊ณผ, ๊ทธ๋ฆฌ๊ณ ์๋ฅ์ฌ๋ฉด์ ๊ธฐ์ธ๊ธฐ ๋ฑ์ ๊ณ ๋ คํ์ฌ ์๊ณต ์ค๊ณผ ๋ด์
์ค ๋ณํ๊ณ์๋ฅผ ๊ตฌํ๋ ๋ฐฉ๋ฒ์ ์ ์ํ์๋ค. Eqs. (1) and (2)๋ ์ ์ฒด ์ค์์์์ ์์ง๋ณํ๊ณผ ์ต์ด ๋ด์ ์ค ์ฝํฌ๋ฆฌํธ ์ฌ๋๋ธ์ ๋ณํ ๊ฑฐ๋ ์์ธก์
ํ์ฉ๋๊ณ ์๋ค.
Clements (1984), Sherard and Cooke (1987), Hunter and Fell (2003), ๊ทธ๋ฆฌ๊ณ Hunter et al.
(2003)์ ๋ ๋์ด์ ๋ํ ์ฅ๊ธฐ ์ ๋ถ ์นจํ๋น๋ฅผ ์ด์ฉํ์ฌ ์ค๊ณต ํ ์ฅ๊ธฐ ๋ ์ ๋ถ ์นจํ๋์ ์์ธกํ๋ ๋ฐฉ๋ฒ์ ์ ์ํ์๋ค.
๋ค์์ ์ฐ๊ตฌ์๋ค(Amaya and Marulanda, 1985; Arrau et al., 1985; Hunter, 2003; Leps et al.,
1985; Millet et al., 1985; Sherard and Cooke, 1987)์ ์ํ๋ฉด CFRD์ ์ ์ฒด์ ์ฌ๋๋ธ์์์ ๋๋ถ๋ถ์ ๋ณํ์
์ต์ด ๋ด์๊ธฐ๊ฐ์ ๋ฐ์ํ๊ณ , ์ต๋ ๋์๋ ๋ํ ์ด๊ธฐ ๋ด์๊ธฐ๊ฐ์ ๋ํ๋๋ค. ๊ทธ๋ฆฌ๊ณ ๋์์ ์ฃผ์ ์์ธ์ ๋ด์ํ์ค์ผ๋ก ์ธํ ์ฝํฌ๋ฆฌํธ ์ฌ๋๋ธ์ ๋ณํ๊ณผ ๊ท ์ด,
์์ง์ด์๋ถ์ ์ฃผ๋ณ์ด์๋ถ์ ๋ณํ, ๊ทธ๋ฆฌ๊ณ ์ ์ฒด ์ข์ฐ ์์ ๊ฒฝ๊ณ๋ฉด์์์ ๋ณํ ๋ฑ์ ์ํ ๊ฒ์ผ๋ก ๋ณด๊ณ ํ๊ณ ์๋ค.
2003๋
๋ถํฐ 2006๋
๊ธฐ๊ฐ์ 4๊ฐ์ ๋๋(Barra Grande (185m- Brazil), Campos Novos (202m-Brazil),
Mohale (145m-Lesotho), Tianshenqiao 1 (178m-China))์์ ์ด๊ธฐ ๋ด์ ์ค ๊ฐ์์ค๋ฝ๊ฒ ๋ฐ์๋ ์ฝํฌ๋ฆฌํธ ์ฌ๋๋ธ์
ํ๊ดด๋ CFRD ์ ๋ฌธ๊ฐ๋ค์ ๋๋ผ๊ฒ ํ์์ผ๋ฉฐ, ์ฝํฌ๋ฆฌํธ ์ฌ๋๋ธ์ ํ๊ดด๋ก ์ธํด 1000l/sec์ด์์ ๋์๋์ด ๋ฐ์ํ์๋ค. ๊ทธ๋ผ์๋ ๋ ์ ์ฒด๋ ์์ ํ์๊ณ ,
ํผํด ๋ณต๊ตฌ ํ ๋์๋๋ ์์ ๋์ด ๋ชจ๋ ์ ์์ ์ผ๋ก ๊ฐ๋ ์ค ์ด๋ค(Materรณn et al., 2008). ์ต๊ทผ์ ๊ฑด์ค๋ ์ด๋ค CFRD ๋๋์์์ ์ด๊ธฐ
๋ด์ ์ค ๊ฐ์์ค๋ฐ ์ฝํฌ๋ฆฌํธ ์ฌ๋๋ธ์ ํ๊ดด๋ ํ๊ดด๋ฅผ ์์ธกํ ์ ์๋ ์๋ก์ด ๊ณ์ธก ์์คํ
์ ๋์
๊ณผ ์ฌ๋๋ธ์ ๊ฑฐ๋์ ๋ํ ๊ด์ฌ์ด ๋ ๋ก ์ปค์ง๊ณ ์๋ค. CFRD์
์ค๊ณ๋ ์ด๋ก ๋ณด๋ค๋ ๋ฐ์ดํฐ ์๋ฃ์ ๊ฒฝํ์ ์์กดํ๋ ๊ฒฝํฅ์ด ์๋ค. ๋ ๊ด๋ จ ์๋ฃ๋ ์ ํ์ ์ด๊ณ ํน์ ํ ๋ถ๋ถ์ ๊ตญํ ๋๋ ๊ฒฝํฅ์ด ์๋ค.
์์ ๊ฐ์ ๋ฐฐ๊ฒฝ ์๋ ๋ณธ ๋
ผ๋ฌธ์์๋ ๋ ๊ฐ์ CFRDs์์ ๊ณ์ธก๋ ๋ฐ์ดํฐ๋ฅผ ์ค์ฌ์ผ๋ก ์ด๊ธฐ ๋ด์ ์ค ์ฌ๋๋ธ์ ๊ฑฐ๋ ํน์ฑ๊ณผ ๋์๋์ ๋ํด ๋ถ์ํ์ฌ ํฅํ
CFRD์ ํ๋, ๋ณด๊ธ ๋ฐ ์ค๊ณ์ ์ ์ง๊ด๋ฆฌ์ ๊ธฐ์ฌํ๊ณ ์ ํ๋ค.
2. A์ B CFRD ์ผ๋ฐ ํํฉ
์ด๊ธฐ๋ด์ ์ค ์ฌ๋๋ธ ๊ฑฐ๋ ๋ถ์์ ํ์ฉ๋ CFRD๋ ๋์ด๊ฐ 90m์ 62m์ธ ๋๋์ผ๋ก ์ฃผ์ ์ ์์ Table 2์ ๊ฐ๋ค. A์ B CFRD ๊ธฐ์ด์ ์ฃผ
์๋ฐ์ ๊ฐ๊ฐ ๋
น์์ฌ์๊ณผ ํ๊ฐ์์ด๊ณ , ์ฌ์ฉ๋ ๋กํ ์ฌ๋ฃ์ ํ๊ท ์ผ์ถ์์ถ๊ฐ๋๋ ๊ฐ๊ฐ 163MPa๊ณผ 107MPa์ด๋ค.
Table 2. Main Statistics for A and B CFRDs
|
Description
|
Values
|
A
CFRD
|
Dam height
|
90.0m
|
Crest length
|
400.0m
|
Upstream and downstream slopes
|
1V : 1.4H
|
Highest water level
|
E.L. 593.0m
|
Normal water level
|
E.L. 576.3m
|
Lowest water level
|
E.L. 546.5m
|
B
CFRD
|
Dam height
|
62.0m
|
Crest length
|
300.0m
|
Upstream and downstream slopes
|
1V : 1.4H
|
Highest water level
|
E.L. 264.0m
|
Normal water level
|
E.L. 257.0m
|
Lowest water level
|
E.L. 247.9m
|
|
Table 3. Placement and Compaction Characteristics of Embankment Zones
|
Zone
|
Layer thickness
(mm)
|
Compaction
|
Type of roller
|
No. of passes
|
Water addition
|
1A
|
300
|
Sheepfoot roller (19ton)
|
6
|
-
|
1B
|
300
|
Sheepfoot roller (19ton)
|
6
|
-
|
2A
|
500
|
Vibratory roller (10ton)
|
6
|
-
|
2B
|
400
|
Vibratory roller (10ton)
|
6
|
-
|
3A
|
400
|
Vibratory roller (10ton)
|
6
|
15% of Volume
|
3B
|
1000
|
Vibratory roller (10ton)
|
6
|
15% of Volume
|
3C
|
1600
|
Vibratory roller (10ton)
|
6
|
15% of Volume
|
Table 3 and Fig. 1์ A์ B CFRD ์ ์ฒด ๋จ๋ฉด์ ๊ตฌ์ฑ๊ณผ ๋ค์ง๋ฐฉ๋ฒ ๋ฑ์ ๋ํ๋ด๊ณ ์๋ค. A์ B CFRD ๋จ๋ฉด์ ๊ตฌ์ฑ๊ณผ ๋ค์ง๋ฐฉ๋ฒ์
๊ฐ๊ณ , ์โคํ๋ฅ ์ฌ๋ฉด์ ๊ฒฝ์ฌ๋ 1:1.4์ด๋ค. Table 4, Figs. 2 and 3์ A์ B CFRD์ ์๋ฅ์ฌ๋ฉด ์ฝํฌ๋ฆฌํธ ์ฌ๋๋ธ์ ์ค์น๋ ์ฃผ์
๊ณ์ธก๊ธฐ๊ธฐ์ ์์น๋ฅผ ๋ํ๋ด๊ณ ์๋ค.
๋ณธ ์ฐ๊ตฌ์์๋ ์ด ๋ค ์ฝํฌ๋ฆฌํธ ์ฌ๋๋ธ์ ์ค์น๋ ๋ณํ๋ฅ ๊ณ(cluster strain gauge)์ ์์ง์ด์๋ถ ์ํ๋ณ์์ธก์ ๊ณ(face slab jointmeter)
๊ทธ๋ฆฌ๊ณ ์ฃผ๋ณ์ด์๋ถ ๋ณ์์ธก์ ๊ณ(perimetric joint meter) ๋ฑ์์ ๊ณ์ธก๋ ๋ฐ์ดํฐ๋ฅผ ์ค์ฌ์ผ๋ก ์ด๊ธฐ๋ด์ ์ค ์ฌ๋๋ธ์ ๋์๋์ ๊ฑฐ๋ ํน์ฑ์
๊ท๋ช
ํ๊ณ ์ ํ๋ค.
3. ์ฝํฌ๋ฆฌํธ ์ฌ๋๋ธ ๊ฑฐ๋ ๋ถ์
|
(a) Cross-Section at STA. 12, A CFRD
|
|
(b) Cross-Section at STA. 9, B CFRD
|
Fig. 1. Zoning Cross-Sections for A and B CFRDs
|
Table 4. Location of the Installed Instrumentations
|
Dam Name
|
Instrumentation
|
Symbol
|
Location (EL. m)
|
A
CFRD
|
Cluster strain gauge
|
CGA1~CGA4
|
580.00
|
CGA5~CGA8
|
560.00
|
Face slab jointmeter
|
JMA1~JMA4
|
580.00
|
JMA5~JMA8
|
560.00
|
Perimetric jointmeter
|
PJA1
|
553.53
|
PJA2
|
532.06
|
PJA3
|
514.02
|
PJA4
|
507.97
|
PJA5
|
532.00
|
B
CFRD
|
Cluster strain gauge
|
CGB1~CGB4
|
250.00
|
CGB5~CGB6
|
230.00
|
Face slab jointmeter
|
JMB1~JMB5
|
250.00
|
JMB6~JMB7
|
230.00
|
Perimetric jointmeter
|
PJB1
|
240.00
|
PJB2
|
210.00
|
PJB3
|
213.00
|
PJB4
|
223.00
|
PJB5
|
240.00
|
|
Fig. 2. Main Instrumentations for A CFRD Slab
|
|
|
Fig. 3. Main Instrumentations for B CFRD Slab
|
3.1 ์ฝํฌ๋ฆฌํธ ์ฌ๋๋ธ์ ๋ณํ๋ฅ
์ธ๋ถ ์๋ ฅ ๋ฐ ์จ๋ ๋ณํ ๋ฑ์ ์ํ ์ฝํฌ๋ฆฌํธ ์ฌ๋๋ธ์ ๋ณํ๋ฅ ์ ์ธก์ ํ๊ธฐ ์ํ ๋ณํ๋ฅ ๊ณ๋ ๋ณํ๋ฅ ์ธก์ ๊ณ 3๊ฐ๊ฐ ํ๋์ ์กฐ๋ก ๋งค์ค๋์ด ์์ง, ์ํ, ๋๊ฐ๋ฐฉํฅ์
์ฌ๋๋ธ ๋ณํ๋ฅ ์ ์ธก์ ํ๋๋ก ๋์ด์๋ค. A์ B CFRD์ ๋งค์ค๋ ๋ณํ๋ฅ ์ธก์ ๊ณ๋ ์ง๋ํ์์ผ๋ก ์ธก์ ๋ฒ์๋ 3,000ใฒ์ด๋ค.
Fig. 4์์ Fig. 7์ A์ B CFRD์์ ๊ณ์ธก๋ ๋ณํ๋ฅ ์ ๊ฒฝ์๋ณํ๋ฅผ ๋ํ๋ด๊ณ ์๋ค. ์ด๋ค ๊ทธ๋ฆผ ๋ฒ๋ก์์ V, D, H๋ ๋ณํ๋ฅ ์ธก์ ๊ณ์
๊ณ์ธก๋ฐฉํฅ์ผ๋ก ๊ฐ๊ฐ ์ฌ๋๋ธ ๋ฉด๊ณผ ํํ, ๋๊ฐ, ์ง๊ฐ ๋ฐฉํฅ์ ์๋ฏธํ๋ค(Fig. 4์ 6์ฐธ์กฐ). A CFRD์ ๊ฒฝ์ฐ ์ค์น๋ 8๊ฐ์กฐ๋ ๋ชจ๋ Fig. 4์
์ ์ฌํ ๊ฑฐ๋์ ๋ํ๋ด๊ณ ์ผ๋ถ ๋ณํ๋ฅ ์ธก์ ๊ณ์์ ๋ฐ๋ณต์ ์ผ๋ก ํฐ ๊ฐ์ ์ธ์ฅ๊ณผ ์์ถ๋ฐฉํฅ์ ๋ณํ๋ฅ ์ ๋ํ๋ด๋ ์ ๋ขฐ์ฑ์ด ์์ ๋ฐ์ดํฐ๋ฅผ ์ ์ธํ ๊ฒฝ์ฐ, ๊ฐ๊ฐ์
๋ณํ๋ฅ ์ธก์ ๊ณ์ ์ํด ๊ณ์ธก๋ ๋ณํ๋ฅ ์ -150~150ใฒ๋ฒ์์์ ๊ณ์ ์ ๋ณํ์ ๋ฐ๋ฅธ ์จ๋ ์ฐจ์ ์ํด ๋์ ๊ธฐ์๋ ์์ถํ๊ณ , ํ์ ๊ธฐ์๋ ํฝ์ฐฝํ๋ ๊ฒฝํฅ์
๋ํ๋ด๊ณ ์๋ค. ๋, ์ ์์ ๋ณํ๊ฐ ๋ฐ๋ณต๋จ์ ๋ฐ๋ผ ์ฆ๊ฐํ๋ ๊ฒฝํฅ์ ๋ํ๋ด๊ณ ์๋ค.
|
Fig. 4. Strain Gauge Readings for CGA7 Cluster on A CFRD Slab
|
|
(a) Vertical Strain Gauge Readings for CGA1 to CGA8 Clusters on A CFRD Slab
|
|
(b) Diagonal Strain Gauge Readings for CGA1 to CGA8 Clusters on A CFRD Slab
|
|
(c) Horizontal Strain Gauge Readings for CGA1 to CGA8 Clusters on A CFRD Slab
|
Fig. 5. Strain Gauge Readings for CGA1 to CGA8 Clusters on A CFRD Slab
|
B CFRD์ ๊ฒฝ์ฐ๋ ์ค์น๋ 6๊ฐ์กฐ ๋ชจ๋์์ Fig. 6๊ณผ ์ ์ฌํ -90~90ใฒ๋ฒ์์ ๋ณํ๋ฅ ์ ๋ํ๋ด๊ณ ์๋ค. ๋ณํ๋ฅ ๊ฑฐ๋์ ๊ณ์ ์ ์ธ ์จ๋๋ณํ์ ์ํฅ์
๋ฐ๋ ๊ฒ์ผ๋ก ๋ํ๋ฌ๋ค. A CFRD์ ๋ง์์(E.L 593.0m)์ ์ ์์(E.L 546.5m) ์ฐจ๋ 46.5m์ด๊ณ B CFRD์ ๊ฒฝ์ฐ๋ ๋ง์์(E.L
264.0m)์ ์ ์์(E.L 247.9m) ์ฐจ๋ 16.1m๋ก A CFRD์ ์์์ฐจ๊ฐ B CFRD ๋ณด๋ค ์ฝ 3๋ฐฐ ์ ๋ ํฌ๋ค. ์๋์ ์ผ๋ก ๋ ๋์ด๊ฐ
์ปค ์์์ฐจ๊ฐ ํฐ A CFRD์์์ ๋ณํ๋ฅ ์ด B CFRD ๋ณด๋ค ์ ๋ฐ์ ์ผ๋ก 60ใฒํฐ ๋ณํ๋ฅ ์ ๋ํ๋ด๊ณ ์์ด ๋ ๋์ด์ ๋ฐ๋ฅธ ๋ด์ํ์ค์ด ํด์๋ก ๋ณํ๋ฅ ์ด
์ฆ๊ฐํ๋ ๊ฒฝํฅ์ ๋ํ๋ด๊ณ ์๋ค.
Table 5๋ ์ฝํฌ๋ฆฌํธ ์ฌ๋๋ธ์ ๋ณํ๋ฅ ์ ๋ถ์ํ๊ธฐ ์ํด ์ฌ์ฉ๋ ๋์ ๊ธฐ๋ณธ ์ ๋ณด๋ฅผ ๋ํ๋ด๊ณ ์๋ค. ์ฌ๋๋ธ์ ๋๊ป๋ 0.47~0.87m๋ก ๋์ด์ ๋น๋กํ์ฌ
์ปค์ง๊ณ , A์ B๋์ ๋ณด๊ฐ ์ฒ ๊ทผ์์ ์ฌ๋๋ธ ์ฒด์ ์ 0.4%๋ก Foz do areia๋๊ณผ ๊ฐ๊ณ , Cethana๋๊ณผ Winneke๋์ 0.6%์ 0.45%๋ณด๋ค๋
์๋ค.
Casinader and Watt (1985)์ Winneke๋์์ ์ฝ 5๋
๋์ ๊ณ์ธก๋ ์ต๋ ์ธ์ฅ ๋ฐ ์์ถ๋ณํ์ 200ใฒ๊ณผ 500ใฒ์ด๊ณ , Fitzpatrick
et al. (1986)์ ์ํ๋ฉด Cethana๋์์ 10๋
๋์ ๊ณ์ธก๋ ์ต๋ ์์ถ๋ณํ์ 400ใฒ, Foz do Areia๋์ ๊ฒฝ์ฐ๋ 665ใฒ์ ์ต๋
์์ถ๋ณํ์ด ๋ฐ์ํ์๋ค. Fitzpatrick (1985)์ ์ฝํฌ๋ฆฌํธ ์ฌ๋๋ธ์ ํ๊ดด ์ ๋ณํ์ 1,000~3,000ใฒ์ด๊ณ , ๊ธ์ ํ๊ดด์ ๊ฒฝ์ฐ๋ 1,000ใฒ,
์ ์ง์ ์ธ ํ๊ดด์ ๊ฒฝ์ฐ๋ 3,000ใฒ์ ๊ทผ์ ํ ๊ฒ์ผ๋ก ๋ณด๊ณ ํ๊ณ ์๋ค.
๋ณธ ์ฐ๊ตฌ๋์ A์ B CFRD ์ฌ๋๋ธ์์ ๊ณ์ธก๋ ์ ๋ฐ์ ์ธ ๋ณํ๋ฅ ์ ๊ฐ๊ฐ ยฑ150ใฒ์ ยฑ90ใฒ ๋ฒ์ ๋ด๋ก ๋ํ๋ด๊ณ ์์ด ์๋์ ์ผ๋ก ์์ ์ ์ธ ๊ฑฐ๋์ ํ๋
๊ฒ์ผ๋ก ํ๋จ๋๋ค.
|
Fig. 6. Strain Gauge Readings for CGB5 Cluster on B CFRD Slab
|
Table 5. Basic Physical Properties of CFRD Cases Considered in this Study
|
Dam Name
|
Height
H (m)
|
Year
Completed
|
Slopes
|
Concrete face slab
|
Reservoir
capacity
(ร106m3)
|
Upst.
|
Downst.
|
Thickness (m)
|
Reinforcement (%)
|
Face area (ร103m2)
|
A
|
90
|
2007
|
1.4
|
1.4
|
0.3+0.003H=0.57
|
0.4
|
34.4
|
7.1
|
B
|
62
|
2007
|
1.4
|
1.4
|
0.3+0.003H=0.48
|
0.4
|
19.6
|
10.2
|
Cethana
|
110
|
1971
|
1.3
|
1.3
|
0.3+0.002H=0.52
|
0.6
|
24.0
|
109.0
|
Foz do areia
|
160
|
1980
|
1.4
|
1.4
|
0.3+0.00357H=0.87
|
0.4
|
139.0
|
6,100.0
|
Winneke
|
85
|
1979
|
1.5
|
2.2
|
0.3+0.002H=0.47
|
0.45
|
83.0
|
100.0
|
3.2 ์์ง์ด์๋ถ ์ํ๋ณ์
์์ง์ด์๋ถ ์ํ๋ณ์์ธก์ ๊ณ๋ ์ฝํฌ๋ฆฌํธ ์ฌ๋๋ธ์ ์์ง์ด์๋ถ์์ ์ํ๋ฐฉํฅ์ ๋ณ์๋ฅผ ์ธก์ ํ๋ ๊ณ์ธก๊ธฐ๊ธฐ์ด๋ค. ์ํ๋ณ์์ธก์ ๊ณ๋ ์์ง์ด์๋ถ์ ์ง๊ฐ๋ฐฉํฅ์ผ๋ก ์ด์๋ถ๋ฅผ
ํก๋จํ๋๋ก ์ค์นํ๋ค. Figs. 2 and 3์ ๋ํ๋ธ ๋ฐ์ ๊ฐ์ด A CFRD์๋ 8๊ฐ, B CFRD์๋ 7๊ฐ์ ์์ง์ด์๋ถ ์ํ๋ณ์๊ณ๋ฅผ ์ค์นํ์๋ค.
์ค์น๋ ๋ณ์์ธก์ ๊ณ๋ ์ง๋ํ์์ผ๋ก ์ธก์ ๋ฒ์๋ 0~50mm(ยฑ25mm)์ด๋ค.
Figs. 8 and 9๋ A์ B CFRD์์ ๊ณ์ธก๋ ๋ฐ์ดํฐ์ ๊ฒฝ์๋ณํ๋ฅผ ๋ํ๋ด๊ณ ์๋ค. A CFRD์์ ์ํ๋ณ์๊ณ JMA1~4๋ EL. 580m,
JMA5~8์ EL. 560m์ ์์นํ๋ค. ์ด๋ค ์ํ๋ณ์๊ณ๊ฐ ๋ด์๋๊ธฐ ์ ์ธ 2005๋
9์ 1์ผ๋ถํฐ ์ฝ 2006๋
9์ 20์ผ๊น์ง ๊ณ์ธก๋ ๋ฐ์ดํฐ๋
0~9mm์ ๋ฒ์๋ฅผ ๋ํ๋ด๊ณ ์๋ค. ์ด์ค ์ต๋ 9mm์ ๋์ ๋ณ์๋ฅผ ๋ํ๋ธ JMA4์ JMA8์ ์์ธ์ ์ธ ๊ฐ์ผ๋ก ๊ฐ์ฃผํ๋ฉด ๋ณ์๋ 0~0.5mm์ด๊ณ ์ ๋ฐ์ ์ธ
๋ณ์๋ ๋์ ๊ธฐ์ธ 2006๋
1์์๋ 0.5mm, ํ์ ๊ธฐ์ธ 2006๋
7์์๋ 0.0mm์ ๋๋ฅผ ๋ํ๋ด๊ณ ์์ด ๋ฏธ๋ฏธํ์ง๋ง ๊ฒจ์ธ์ ์์ถํ์์ผ๋ก ์ธํด ์์ง์ด์๋ถ์
๋ณ์๊ฐ ํฌ๊ฒ ๋ฐ์ํ ๊ฒ์ผ๋ก ํ๋จ๋๋ค. ์ํ๋ณ์๊ณ๊ฐ ๋ด์๋ก ๋ฌผ์ ์ ๊ธด 2006๋
9์ 20์ผ ์ดํ ๋ณ์๋ 0์์ ยฑ4mm๋ก ์ฆ๊ฐํ ํ JMA5๋ฅผ ์ ์ธํ๊ณ ๋
์ผ์ ํ ๊ฒฝํฅ์ ๋ํ๋ด๊ณ , JMA3์ 6์ ๊ฒฝ์ฐ๋ ์ธก์ ๋ฒ์๋ฅผ ๋๋ ๋ฐ์ดํฐ๋ฅผ ๋ํ๋ด๊ณ ์๋ค. ์ ๋ฐ์ ์ผ๋ก ๋ด์ํ์ค์ผ๋ก ์ธํด ์์ง์ด์๋ถ์ ์ํ๋ณ์๋ ์ฆ๊ฐํ๋
๊ฒฝํฅ์ ๋ํ๋ด๊ณ ์๋ค. A CFRD ์ฌ๋๋ธ์ ๊ฒฝ์ฐ๋ ์จ๋ํ์ค๋ณด๋ค๋ ๋ด์ํ์ค์ผ๋ก ์ธํด ์์ง์ด์๋ถ์ ์ํ๋ณ์๊ฐ ์ฆ๊ฐํ๋ ๊ฒฝํฅ์ ๋ํ๋ด๊ณ ์๋ค.
B CFRD์ ๊ฒฝ์ฐ ์ํ๋ณ์๊ณ JMB1~5๋ EL. 250m, JMB6~7๋ EL. 230m์ ์์นํ๋ค. B CFRD์ ๊ฒฝ์ฐ๋ ์ํ๋ณ์๊ณ์ ๊ณ์ธก๊ณผ
๊ฑฐ์ ๋์์ ๋ด์๊ฐ ์งํ๋์๋ค. ๊ณ์ธก์ 2004๋
7์ 1์ผ๋ถํฐ ์์๋๊ณ , ๋ด์๋ 2004๋
7์ 5์ผ ๋ถํฐ ์์๋์ด 2004๋
7์ 10์ผ ๊ฒฝ์
JMB6~7๊ฐ ์ค์น๋ EL. 230m๊น์ง ์ ์์๊ฐ ์ ์ฅ๋๊ณ ๊ณ์ ์งํ๋์ด 2004๋
10์ 4์ผ๋ถํฐ EL. 248m์ ์ ์์๋ฅผ 2005๋
7์ 8์ผ๊น์ง
์ ์งํ ํ 2005๋
7์ 20์ผ ๊ฒฝ์๋ JMB1~5๊ฐ ๋งค์ค๋ EL. 250m๊น์ง ๋ด์๋๊ณ 2006๋
8์ 29์ผ์ ๋ง์์(EL. 264m)์ ๊ทผ์ ํ
EL. 263m๊น์ง ๋ด์๋์๋ค. JMB6๋ ๋ด์ ์ด๊ธฐ์ -4mm๊น์ง ์ฆ๊ฐํ ํ ์ ์์์ ๊ด๊ณ์์ด -3~-4mm, JMB2๋ ์ ์์์ ๊ด๊ณ์์ด 0~1mm
๋ฒ์์ ๋ณ์๋ฅผ ๋ํ๋ด๊ณ ์๋ค. JMB1, 3, 4, 7์ ๊ฒฝ์ฐ๋ 0~5mm์ ๋ฒ์์ ๋ณ์์์ ๊ณ์ ์ ๋ฐ๋ผ ๊ฒจ์ธ์๋ ์ฆ๊ฐํ๊ณ ์ฌ๋ฆ์๋ ๊ฐ์ํ๋ ๊ฒฝํฅ์
๋ํ๋ด๊ณ ์๋ค. JMB1์ ๊ฒฝ์ฐ 2007๋
7์ 1์ผ๋ถํฐ 2005๋
3์ 3์ผ๊น์ง 0์์ 3.357mm๊น์ง ์ฆ๊ฐํ ํ 2005๋
6์ 16์ผ๊น์ง 0.771mm๊น์ง
๊ฐ์ํ๊ณ ๋ค์ 2006๋
3์ 7์ผ๊น์ง 5.821mm๊น์ง ์ฆ๊ฐํ๊ณ ๋ค์ 2006๋
9์ 26์ผ๊น์ง 1.393mm๋ก ๊ฐ์ํ ํ 2007๋
1์ 30์ผ๊น์ง
5.259mm์ฆ๊ฐํ ํ ๊ฐ์ํ๋ ๊ฒฝํฅ์ ํ๋๋ด๊ณ ์๋ค. JMB1, 3, 4, 7 ๊ฒฝ์ฐ ์์ง์ด์๋ถ ์ํ๋ณ์๋ ๋ด์ํ์ค๋ณด๋ค๋ ๊ณ์ ์ ์ธ ์จ๋๋ณํ์ ์ํฅ์
ํฌ๊ฒ ๋ฐ๋ ๊ฒ์ผ๋ก ๋ํ๋ฌ๋ค.
์์ง์ด์๋ถ ์ํ๋ณ์๋ ยฑ5mm ๋ฒ์์์ ๋ฏธ๋ฏธํ๊ฒ A CFRD์ ๊ฒฝ์ฐ๋ ๋ด์ํ์ค์ ์ํฅ์ ํฌ๊ฒ ๋ฐ๊ณ , B CFRD์์๋ ๋ด์ํ์ค๋ณด๋ค ๊ณ์ ์ ์ธ ์จ๋๋ณํ์
์ํฅ์ ํฌ๊ฒ ๋ฐ๋ ๊ฒ์ผ๋ก ๋ํ๋ฌ๋ค.
|
(a) Vertical Strain Gauge Readings for CGB1 to CGB6 Clusters on B CFRD Slab
|
|
(b) Diagonal Strain Gauge Readings for CGB1 to CGB6 Clusters on B CFRD Slab
|
|
(c) Horizontal Strain Gauge Readings for CGB1 to CGB6 Clusters on B CFRD Slab
|
Fig. 7. Strain Gauge Readings for CGB1 to CGB6 Clusters on B CFRD Slab
|
|
Fig. 8. Horizontal Displacement Reading of JMA1 to JMA8 Face Slab Jointmeter on A
CFRD
|
|
|
Fig. 9. Horizontal Displacement Readings of JMB1 to JMB7 Face Slab Jointmeter on B
CFRD
|
3.3 ์ฃผ๋ณ์ด์๋ถ ๋ณ์
CFRD์ ์๋ฅ์ฌ๋ฉด์ธ ์ฝํฌ๋ฆฌํธ ์ฌ๋๋ธ์ ํ๋ฆฐ์ค(plinth)์ ์ฐ๊ฒฐ๋ถ(์ฃผ๋ณ์ด์๋ถ)์ ๋ํ 3์ฐจ์ ๋ฐฉํฅ(๋ฒ์ด์ง(O), ์นจํ(S), ์ ๋จ(T))์ ๋ณ์๋ฅผ
์ธก์ ํ๊ธฐ ์ํด 3๊ฐ์ ๋ณ์์ธก์ ๊ณ๋ฅผ 1๊ฐ์กฐ๋ก ์ค์นํ์๋ค. ์ฃผ๋ณ์ด์๋ถ ๋ณ์์ธก์ ๊ณ๋ Table 4, Figs. 2 and 3์ ๋ํ๋ธ ๋ฐ์ ๊ฐ์ด A์ B
CFRD์ ๊ฐ๊ฐ 5๊ฐ์กฐ๋ฅผ ์ค์นํ์๋ค. A์ B CFRD์ ๋งค์ค๋ ๋ณ์๊ณ๋ ์ง๋ํ์์ผ๋ก 100mm(=(ยฑ50mm))์ ์ธก์ ๋ฒ์๋ฅผ ๊ฐ๊ณ ์๋ค.
|
Fig. 10. Displacement Readings of PJA5 Perimetric Jointmeter on A CFRD
|
|
(a) Opening Displacement Readings of PJA1 to PJA5 Perimetric Jointmeter on A CFRD
|
|
(b) Settlement Displacement Readings of PJA1 to PJA5 Perimetric Jointmeter on A CFRD
|
|
(c) Shear Displacement Readings of PJA1 to PJA5 Perimetric Jointmeter on A CFRD
|
Fig. 11. Displacement Readings of PJA1 to PJA5 Perimetric Jointmeter on A CFRD
|
Figs. 10~13์ ๋งค์ค๋ ๊ฐ๊ฐ์ ์ฃผ๋ณ์ด์๋ถ ๋ณ์์ธก์ ๊ณ๋ก๋ถํฐ ๊ณ์ธก๋ ๊ฒฝ๊ณผ์๊ฐ์ ๋ฐ๋ฅธ ๋ณ์๋ฅผ ๋ํ๋ด๊ณ ์๋ค. ์ด ๋ค ๊ทธ๋ฆผ์ ๋ฒ๋ก์์ O๋ ๋ฒ์ด์ง์
๋ํ๋ด๊ณ +๋ ์ด๋ฆผ, -๋ ๋ซํ; S๋ ์นจํ๋ฅผ ๋ํ๋ด๊ณ +๋ ์ต๊ธฐ๋ฅผ, -๋ ์นจํ; T๋ ์ ๋จ๋ณํ์ ๋ํ๋ด๋ฉฐ +๋ ์ผ์ชฝ ๋ฐฉํฅ, -๋ ์ค๋ฅธ์ชฝ ๋ฐฉํฅ์ ๊ฐ๊ฐ
์๋ฏธํ๋ค.
Figs. 10 and 11์ A CFRD์ ๋ํ์ ์ธ ์ฃผ๋ณ์ด์๋ถ ๋ณ์๊ณ PJA5์์ ๊ณ์ธก๋ ๋ณ์์ ๊ฒฝ์๋ณํ์ 5๊ฐ์กฐ์์ ๊ณ์ธก๋ 3์ฐจ์ ๋ฐฉํฅ ๋ณ ๋ณ์์
๊ฒฝ์๋ณํ๋ฅผ ๋ํ๋ด๊ณ ์๋ค. PJA5์ ๊ฒฝ์ฐ ์ด๊ธฐ ๋ด์ ์ ๋ณ์๋ -1mm์ ๋ ์ด๊ณ , ์ ์์๊ฐ ๋ณ์๊ณ๋ฅผ ์ค์นํ ๊ณ ๋์ ๊ทผ์ ํ์ฌ ๋์์ง๊ธฐ ์์ํ๋ฉด์ ์ ์ฆ์ ์ผ๋ก
์ฆ๊ฐํ๊ณ ์๋ค. 2006๋
6์ 1์ผ๋ถํฐ 2006๋
10์ 2์ผ๊น์ง 4๊ฐ์ ๊ฐ ์ ์์๊ฐ EL. 534.0m์์ EL. 586.3m๋ก 52.3m์ฆ๊ฐํ๋ฉด์
๋ณ์๋ 0~-2mm์์ -15~20mm๋ก ๊ธ๊ฒฉํ๊ฒ ์ฆ๊ฐํ๊ณ ์๋ค. Fig. 11์ ๋ํ๋ธ ๋ฐ์ ๊ฐ์ด, ๋๋จธ์ง ์ฃผ๋ณ์ด์๋ถ ๋ณ์๊ณ์์๋ PJA5์ ์ ์ฌํ
๊ฑฐ๋์ ๋ํ๋ด๊ณ ์๋ค. ์ฃผ๋ณ์ด์๋ถ ๋ณ์๊ณ์ ์ค์น๋ ๊ณ ๋๊ฐ EL. 514.02m์ EL. 507.97m๋ก ์๋์ ์ผ๋ก ๋ฎ์ ์ ์ฒด ์ค์๋ถ PJA3์ PJA4์
๊ฒฝ์ฐ ๋ณ์๋ ๊ฐ๊ฐ ยฑ0.2mm์ 0.1~-3.5mm๋ฒ์๋ฅผ ๋ํ๋ด๊ณ ์๋ค. PJA3์ PJA4๋ณด๋ค ์ต์ 18m์ด์ ๋๊ฒ ์ค์น๋ ์ข์ฐ ์์๋ถ PJA1,
2, 5์์์ ๋ณ์๋ ยฑ20mm๋ฒ์๋ก ์๋์ ์ผ๋ก ํฌ๊ฒ ๋ํ๋๊ณ ์๋ค. ํนํ, EL. 532m ์ง์ ์์ ์ค์น๋ PJA 2์ PJA5์์ ํฐ ๋ณ์๋ฅผ ๋ํ๋ด๊ณ
์๊ณ , PJA2-O์ ๊ฒฝ์ฐ๋ ์ต๋ -70mm๋ก ๊ณ์ธก๋ฒ์๋ฅผ ๋ฒ์ด๋๋ ๊ฐ์ ๋ํ๋ด๊ณ ์๋ค. A CFRD์์์ ์ฃผ๋ณ์ด์๋ถ์ ๋ณ์๋ ์จ๋๋ณํ์ ์ํฅ์ ๋ฏธ๋ฏธํ๊ณ ,
๋ด์ํ์ค์ ์ํฅ์ ํฌ๊ฒ ๋ฐ๊ณ ์์ผ๋ฉฐ ๊ทธ ์ํฅ์ ์ค์๋ณด๋ค๋ ์ข์ฐ ์์์ชฝ์์ ์๋์ ์ผ๋ก ํฌ๊ฒ ๋ฐ๋ ๊ฒ์ผ๋ก ๋ํ๋ฌ๋ค.
Figs. 12 and 13์ B CFRD์ ๋ํ์ ์ธ ์ฃผ๋ณ์ด์๋ถ ๋ณ์๊ณ PJB1์์ ๊ณ์ธก๋ ๋ณ์์ ๊ฒฝ์๋ณํ์ 5๊ฐ์กฐ์์ ๊ณ์ธก๋ 3์ฐจ์ ๋ฐฉํฅ ๋ณ ๋ณ์์
๊ฒฝ์๋ณํ๋ฅผ ๋ํ๋ด๊ณ ์๋ค. PJB1์ ๊ฒฝ์ฐ ์ ์์๊ฐ ์ฆ๊ฐํ๋ฉด์ ๋ณ์๊ฐ ์ ์ฆ์ ์ผ๋ก ์ฆ๊ฐํ์ฌ -0.5~4.5mm ๋ฒ์์ ๋ณ์๋ฅผ ๋ํ๋ด๊ณ ์๋ค. B CFRD์
๊ฒฝ์ฐ ๋ณ์๊ณ์์ ๊ณ์ธก๋ ๋ณ์๋ ์ผ์์ ์ผ๋ก ์์ธ์ ์ธ ๊ฐ๋ ์์ผ๋ ์ ๋ฐ์ ์ธ ๊ณ์ธก ๋ฐ์ดํฐ๋ -1~5mm ๋ฒ์ ๋ด์์์ ๊ฑฐ๋์ ๋ํ๋ด๊ณ ์๋ค. EL. 210.0m๋ก
๊ฐ์ฅ ๋ฎ์ ๊ณณ์ ์ค์น๋ PJB2์ ๊ฒฝ์ฐ ๊ณ์ธก ์ค ๊ทธ ๊ธฐ๋ฅ์ ๋ฉ์ถ PJB2-T๋ฅผ ์ ์ธํ ๋ณ์๋ 0~0.5mm๋ก ์๋์ ์ผ๋ก ์์ ๊ฐ์ ๋ํ๋ด๊ณ ์๋ค.
์ ๋ฐ์ ์ผ๋ก ์ข์ฐ ์์์ ํด๋น๋๋ PJB1๊ณผ 5์์์ ๋ณ์๊ฐ ํฌ๊ฒ ๋ํ๋๊ณ ์์ด ๋ด์ํ์ค์ ์ํฅ์ ์ค์๋ณด๋ค๋ ์ข์ฐ ์์์์ ํฌ๊ฒ ๋ฐ๋ ๊ฒฝํฅ์ด ์๋ ๊ฒ์ผ๋ก
ํ๋จ๋๋ค.
|
Fig. 12. Displacement Readings of PJB1 Perimetric Jointmeter on B CFRD
|
|
(a) Opening Displacement Readings of PJB1 to PJB5 Perimetric Jointmeter on B CFRD
|
|
(b) Settlement Displacement Readings of PJB1 to PJB5 Perimetric Jointmeter on B CFRD
|
|
(c) Shear Displacement Readings of PJB1 to PJB5 Perimetric Jointmeter on B CFRD
|
Fig. 13. Displacement Readings of PJB1 to PJB5 Perimetric Jointmeter on B CFRD
|
์ฃผ๋ณ์ด์๋ถ์ ๋ณํ์ ์จ๋๋ณด๋ค๋ ๋ด์ ํ์ค์ ์ํฅ์ ํฌ๊ฒ ๋ฐ๊ณ , ๊ทธ ์ํฅ์ ์ค์๋ณด๋ค๋ ์ข์ฐ ์์์์ ํฌ๊ฒ ๋ฐ๋ ๊ฒ์ผ๋ก ๋ํ๋ฌ๋ค. ๋ด์ํ์ค ์์ฉ ์ ์ฃผ๋ณ์ด์๋ถ์
์ค์๋ถ๋ ์ธ์ฅ๊ณผ ์์ถํ์ค์ ๋ฐ๊ณ ์ข์ฐ ์์์ ์ธ์ฅํ์ค์ ์ฃผ๋ก ๋ฐ๊ธฐ ๋๋ฌธ์ ์ข์ฐ ์์์์ ์๋์ ์ผ๋ก ํฐ ๋ณ์๊ฐ ๋ฐ์๋ ๊ฒ์ผ๋ก ํ๋จ๋๋ค.
4. ๋์๋
๋ค์์ ์ฐ๊ตฌ์๋ค(Amaya and Marulanda, 1985; Arrau et al., 1985; Hunter, 2003; Leps et al.,
1985; Materรณn et al., 2008; Millet et al., 1985; Sherard and Cooke, 1987)์ CFRD์์์
๋์๋ ์ฃผ๋ก ์ฃผ๋ณ์ด์๋ถ, ์ฝํฌ๋ฆฌํธ ์ฌ๋๋ธ์ ๊ท ์ด, ์์๋ถ์์ ํ๋ฆฐ์ค์ ์ ํฉ๋๋ ๋ถ๋ถ์์์ ๊ท ์ด ๋๋ ํ ๋ฑ์ ํตํด์ ๋ฐ์ํ๋, ๋์๊ฐ ์ ์ฒด์ ์์ ์ฑ์
๋ฏธ์น๋ ์ํฅ์ ๋ฏธ๋ฏธํ ๊ฒ์ผ๋ก ๋ณด๊ณ ํ๊ณ ์๋ค. Materรณn et al. (2008)์ Barra Grande CFRD (185m-Brazil)์ Campos
Novos CFRD (202m-Brazil)์ ๊ฒฝ์ฐ ์ด๊ธฐ ๋ด์ ๊ธฐ๊ฐ์ 1,000~1,500l/sec์ ๋์๋์ด ๋ฐ์ํ์์ผ๋ ๋ ๋ ๋ชจ๋ ์ ์ฒด๋ ์์ ํ
๊ฒ์ผ๋ก ๋ณด๊ณ ํ๊ณ ์๋ค. Freitas (2005)์ ์ํ๋ฉด Ita CFRD (125m-Brazil)์ ๊ฒฝ์ฐ ์ด๊ธฐ ๋ด์ ๊ธฐ๊ฐ์ 1,732l/sec์
๋์๋์ด ๋ฐ์ํ์์ผ๋ ๋ ์ ์ฒด๋ ์์ ํ ๊ฒ์ผ๋ก ๋ณด๊ณ ํ๊ณ ์๋ค.
Won and Kim (2008)์ ๋์ด๊ฐ 122m ์ดํ์ธ CFRD์ ๊ฒฝ์ฐ ์ ๋ฐ์ ์ธ ๋์๋์ 10l/sec์ดํ์ ๊ฑฐ๋์ ๋ํ๋ด๊ณ , ๋ ๋์ด๊ฐ 125m
์ด์์ธ ๊ฒฝ์ฐ๋ 45~160l/sec๋ก ๊ธ๊ฒฉํ๊ฒ ์ปค์ง๋ ๊ฒฝํฅ์ด ์๋ ๊ฒ์ผ๋ก ๋ณด๊ณ ํ๊ณ ์๋ค. Freitas (2005)๋ ์ผ๋ฐ์ ์ธ CFRD์์์ ๋์๋์
20~300l/sec๋ฒ์ ์ด๊ณ , 400l/sec์ด์์ธ ๊ฒฝ์ฐ ๋์ ์์ ์ฑ์๋ ์ด์์ด ์์ผ๋ ๋์ ๊ณ ์ ๊ธฐ๋ฅ์ธ ์ ์๊ธฐ๋ฅ์ ๋ฌธ์ ๊ฐ ๋๊ณ , ์ ์ง๊ด๋ฆฌ ๋น์ฉ์ด
์ฆ๊ฐํ๋ฏ๋ก ๋์ฑ
์ด ํ์ํ ๊ฒ์ผ๋ก ๋ณด๊ณ ํ๊ณ ์๋ค.
Figs. 14 and 15๋ A์ B CFRD์์์ ์ด๊ธฐ ๋ด์๊ธฐ๊ฐ ๋์๋ ๊ฑฐ๋์ ๊ฐ๊ฐ ๋ํ๋ด๊ณ ์๋ค. ๋์ด๊ฐ 90m์ธ A CFRD์ ๊ฒฝ์ฐ ๋ด์ ์ด๊ธฐ
์ ์์๊ฐ E.L 223m์์ E.L 584m๋ก ์ฆ๊ฐํจ์์ ๋ฐ๋ผ ๋์๋์ 1~2l/sec์์ 15l/sec๋ก ๊ธ๊ฒฉํ๊ฒ ์ฆ๊ฐํ ํ ์ ์์์ ๋์ด์ ๋ฐ๋ผ
5~15l/sec์ ๋ฒ์์ ๋์๋ ๊ฑฐ๋์ ๋ํ๋ด๊ณ ์๋ค. ๋์๋์ ๊ฑฐ๋์ ์ข์ฐ ์์์ ์์นํ ์ฃผ๋ณ์ด์๋ถ ๋ณ์๊ณ PJA1, 2, 5์์์ ๋ณ์ ๊ฑฐ๋๊ณผ
์ ์ฌํ ๊ฒฝํฅ์ ๋ํ๋ด๊ณ ์๋ค. ๋ฐ๋ผ์, ๋์๋์ ์ฆ๊ฐ ํ์์ Figs. 10 and 11์ ๋ํ๋ธ ๋ฐ์ ๊ฐ์ด ์ฃผ๋ก ๋ด์ํ์ค์ ์ํ ์ข์ฐ ์์์ ์์นํ
์ฃผ๋ณ์ด์๋ถ์ ๋ณ์ ์ฆ๊ฐ์ ๊ธฐ์ธ๋ ๊ฒ์ผ๋ก ํ๋จ๋๋ค. ๋์ด๊ฐ 62m์ธ B CFRD์์์ ๋์๋ ๊ฒฝ์ฐ ๋ด์ ์ด๊ธฐ 1~43l/sec๋ก ๊ธ ์ฆ๊ฐ ํ ์ ์์๋ฉด์
๋์ด์ ๊ด๊ณ์์ด 1.5l/sec์ ๋์ ์ผ์ ํ ๊ฐ์ ๋ํ๋ด๊ณ ์๋ค. ์ด๊ธฐ ๋ด์ ์ง์ 43l/sec์ ๋์๋์ด ๊ด์ธก๋ ์์ธ์ ๋ถ๋ถ๋ช
ํ๋ค. Hunter
(2003)๋ ์ด๋ฌํ ์์ธ ๋ชจ๋ฅผ ๋์๋ ๊ธ ์ฆ๊ฐ ํ์์ ๋ด์์ด๊ธฐ์ ์ฃผ๋ก ๊ด์ธก๋๋ค๊ณ ๋ณด๊ณ ํ๊ณ ์๋ค.
|
Fig. 14. Recorded Leakage and Reservoir Level Since Impounding at A CFRD
|
|
|
Fig. 15. Recorded Leakage and Reservoir Level Since Impounding at B CFRD
|
์ ์์์ ๋ฐ๋ฅธ ๋ด์ํ์ค ์ฆ๊ฐ๋ก ์ฃผ๋ณ์ด์๋ถ์ ๋ณํ์ด ์๋์ ์ผ๋ก ํฌ๊ฒ ๋ฐ์ํ A CFRD์์ B CFRD๋ณด๋ค ํฐ ๋์๋์ด ๊ด์ธก๋๊ณ , ๋์๋์ ์ฆ๊ฐ๋ ์ฃผ๋ณ์ด์๋ถ์
๋ณํ์ ๋น๋กํ์ฌ ์ฆ๊ฐํ๋ ๊ฒฝํฅ์ ๋ํ๋ด๊ณ ์๋ค. ๋ฐ๋ผ์, ๋์์ ์ฃผ์ ์์ธ์ ๋ด์ํ์ค์ผ๋ก ์ธํ ์ฃผ๋ณ์ด์๋ถ์ ๋ณํ, ํนํ ์ ์ฒด ์ข์ฐ ์์ ์ฃผ๋ณ์ด์๋ถ์
๋ณํ์ ์ํ ๊ฒ์ผ๋ก ํ๋จ๋๋ค.
5. ๊ฒฐ ๋ก
๋ณธ ์ฐ๊ตฌ์์๋ CFRD์ ์ด๊ธฐ๋ด์ ๊ธฐ๊ฐ ๊ณ์ธก๋ ๋ฐ์ดํฐ๋ฅผ ๊ทผ๊ฑฐ๋ก ์ฝํฌ๋ฆฌํธ ์ฌ๋๋ธ์ ๋์๋์ ๊ฑฐ๋์ ๋ถ์ํ์๋ค. ์ด๋ก๋ถํฐ ๋์ถํ ์ฃผ์ ๊ฒฐ๋ก ์ ๋ค์๊ณผ ๊ฐ๋ค.
(1)์ฝํฌ๋ฆฌํธ ์ฌ๋๋ธ์ ๋ณํ๋ฅ ์ ยฑ150ใฒ๋ฒ์์์ ๋ฏธ๋ฏธํ๊ฒ ๊ณ์ ์ ๋ณํ์ ๋ฐ๋ฅธ ์จ๋ ์ฐจ์ ์ํด ๋์ ๊ธฐ์๋ ์์ถํ๊ณ , ํ์ ๊ธฐ์๋ ํฝ์ฐฝํ๊ณ , ์ ์์๊ฐ
์ฆ๊ฐํจ์ ๋ฐ๋ผ ์ฆ๊ฐํ๋ ๊ฒฝํฅ์ด ์๋ ๊ฒ์ผ๋ก ๋ํ๋ฌ๋ค.
(2)์์ง์ด์๋ถ ์ํ๋ณ์๋ ยฑ5mm ๋ฒ์์์ ๋ฏธ๋ฏธํ๊ฒ A CFRD์ ๊ฒฝ์ฐ๋ ๋ด์ํ์ค์ ์ํฅ์ ํฌ๊ฒ ๋ฐ๊ณ , B CFRD์ ๊ฒฝ์ฐ๋ ๋ด์ํ์ค๋ณด๋ค ๊ณ์ ์ ์ธ
์จ๋๋ณํ์ ์ํฅ์ ํฌ๊ฒ ๋ฐ๋ ๊ฒ์ผ๋ก ๋ํ๋ฌ๋ค. ์ด๋ฌํ ํ์์ ๋ ๋์ด ์ฐจ์ ์ํ ๋ด์ํ์ค์ ์ํฅ์ ์ํ ๊ฒ์ผ๋ก ํ๋จ๋๋ค.
(3)์ฃผ๋ณ์ด์๋ถ์ ๋ณํ์ ์จ๋๋ณด๋ค๋ ๋ด์ํ์ค์ ์ํฅ์ ํฌ๊ฒ ๋ฐ๊ณ , ๊ทธ ์ํฅ์ ์ค์๋ณด๋ค๋ ์ข์ฐ ์์์์ ํฌ๊ฒ ๋ฐ๋ ๊ฒ์ผ๋ก ๋ํ๋ฌ๋ค. ๋ด์ํ์ค ์์ฉ ์
์ฃผ๋ณ์ด์๋ถ์ ์ค์๋ถ๋ ์ธ์ฅ๊ณผ ์์ถํ์ค์ ๋ฐ๊ณ ์ข์ฐ ์์์ ์ธ์ฅํ์ค์ ์ฃผ๋ก ๋ฐ๊ธฐ ๋๋ฌธ์ ์๋์ ์ผ๋ก ์ข์ฐ ์์์์์ ๋ณ์๊ฐ ํฌ๊ฒ ๋ฐ์๋ ๊ฒ์ผ๋ก ํ๋จ๋๋ค.
(4)๋์๋์ ์ฌ๋๋ธ์ ์์ง์ด์๋ถ ๋ณด๋ค๋ ์ฃผ๋ณ์ด์๋ถ์ ๋ณํ๊ณผ ๋ด์ํ์ค์ ์ํฅ์ ํฌ๊ฒ ๋ฐ๊ณ , ๋์์ ์ฃผ์ ์์ธ์ ๋ด์ํ์ค์ผ๋ก ์ธํ ์ฃผ๋ณ์ด์๋ถ์ ๋ณํ,
ํนํ ์ ์ฒด ์ข์ฐ ์์์ ๋ณํ์ ์ํ ๊ฒ์ผ๋ก ๋ํ๋ฌ๋ค.