-
1. ์ ๋ก
-
2. ์๋ฃ ๋ฐ ๋ฐฉ๋ฒ
-
2.1 ๋์ ์ง์ญ
-
2.2 ์ฆ๋ฐ์ฐ๋ ์ฐ์ ๋ฐฉ๋ฒ
-
2.2.1 ์ค์ ์ฆ๋ฐ์ฐ๋ ์ธก์
-
2.2.2 GG๋ฐฉ๋ฒ์ ์ํ ์ฆ๋ฐ์ฐ๋ ์ฐ์ ๋ฐฉ๋ฒ
-
2.3 ๋ด๊ธ์ง ๊ธฐ๋ฒ(Simulated Annealing, SA)
-
3. ๊ฒฐ๊ณผ ๋ฐ ๊ณ ์ฐฐ
-
3.1 GG๋ฐฉ๋ฒ ๊ธฐ๋ฐ ์ฆ๋ฐ์ฐ๋ ์ฐ์ ๋ฐ ๋ถ์
-
3.2 ํด์์ง์ญ์์์ GG๋ฐฉ๋ฒ ๋งค๊ฐ๋ณ์ ์ถ์ ๋ฐ ๋ถ์
-
4. ๊ฒฐ ๋ก
1. ์ ๋ก
์ฆ๋ฐ์ฐ๋์ ์์์ ๋ถ์กด๋ ํ๊ฐ, ๋ฌผ์์ง ๋ถ์, ์ง๊ตฌ์ ๋ฌผ ์ํ ๋ฐ ์๋์ง ์ํ์ ์ดํดํ๊ธฐ ์ํด์ ์์์ผ ํ ํ์์ ์ธ ์๋ฌธ๋์ด๋ค. ์ต๊ทผ์๋ ๊ธฐํ๋ณํ๋ก
์ธํด ๋ฌผ ์ํ์ ๋ํ ์ ํํ ์ดํด๊ฐ ์๊ตฌ๋๊ณ ์๋ค(Badawy, 2009). ๋ถ์ ํํ ์ฆ๋ฐ์ฐ๋์ ์ธก์ ์ ๋ฌผ ์ํ์ ๋ํด ๋ถ์ ํํ ์์ธก์ผ๋ก ์ด์ด์ง๊ธฐ
๋๋ฌธ์, ์ ํํ ๋ฌผ ์ํ์ ์ดํดํ๊ธฐ ์ํด์๋ ์ฆ๋ฐ์ฐ๋ ์ธก์ ์ ์ ํ์ฑ์ด ์๊ตฌ๋๋ค(Kondoh and Nishiyama, 2000). ๊ทธ๋ฌ๋, ์ฆ๋ฐ์ฐ๋์
์ง์ ์ ์ผ๋ก ์ธก์ ํ๊ธฐ๋ ์ด๋ ต๊ธฐ ๋๋ฌธ์ ์ผ๋ฐ์ ์ผ๋ก ๋จ์ํ ๊ฐ์ ๋ฐ ๊ฒฝํ์์ ์ฌ์ฉํด ์ฆ๋ฐ์ฐ๋์ ์ถ์ ํ๋ ๋ฐฉ๋ฒ๋ค์ด ๋ง์ด ์ฐ๊ตฌ๋์ด์ ธ ์๋ค.
์ฆ๋ฐ์ฐ๋์ ์ถ์ ํ๊ธฐ ์ํ ๋ํ์ ์ธ ๋ฐฉ๋ฒ์ผ๋ก ์๋์ง์ ๊ณต๊ธฐ๋๋ ฅํญ์ ์กฐํฉ์ผ๋ก ์ด๋ฃจ์ด์ง Penman์, Penman-Monteith์ ๋ฑ์ด ์๋ค(Penman,
1948; Allen et al., 1998). Penman-Montieth ์์ ๋ฌผ๋ฆฌ์ ์ธ ์ด๋ก ์ ๋ฐํ์ ๋๊ณ ์์ด ์ผ๋ฐ์ ์ผ๋ก ๊ฐ์ฅ ์ ๋ขฐํ ์ ์์ผ๋
ํ์๋ณต์ฌ์ด, ํ์, ์จ๋, ์ต๋ ๋ฑ ๋ค์ํ ๊ธฐ์ ์๋ฃ๋ฅผ ํ์๋ก ํ๋ ํ๊ณ๋ฅผ ๊ฐ์ง๊ณ ์๋ค. ์ด์ ์ ํ๋ ์์ ๊ธฐ์ ์๋ฃ๋ฅผ ํ์ฉํ์ฌ ์ฆ๋ฐ์ฐ๋์ ์ฐ์ ํ
์ ์๋ ๊ฒฝํ์์ด ์ ์๋์ด ์์ผ๋ฉฐ, Hargreaves ๊ณต์, ์ฆ๋ฐ์ฐ๋์ ๋ณด์๊ด๊ณ(Complementary relationship)๋ฅผ ๊ธฐ๋ฐ์ผ๋ก ํ๋
์ฌ๋ฌ ๋ชจํ ๋ฑ์ด ์๋ค(Priestley and Taylor, 1973; Hargreaves and Samani, 1982; Morton, 1983;
Granger, 1991).
Hargreaves ๊ณต์์ ์จ๋๋ง์ ํ์ฉํ์ฌ ์ฆ๋ฐ์ฐ๋์ ์ถ์ ํ๋ ๋ฐฉ๋ฒ์ด๋ค(Hargreaves and Samani, 1982). ์จ๋์ ๋ณต์ฌ์ด์ ์ฆ๋ฐ์ฐ๋์
๊ฒฐ์ ํ๋ ์ฃผ์์ธ์๋ก, ํนํ ์จ๋์ง์ญ์์ ์ ํ๋๊ฐ ๋๋ค๊ณ ์๋ ค์ ธ ์๋ค. ํ์ง๋ง ์ฆ๋ฐ์ฐ๋์ ์งํ ๋ฐ ์ง๋ฆฌ์ ์กฐ๊ฑด, ๋ค์ํ ๊ธฐ์ ๋ฐ ๊ธฐํ์ ๋ง์ ์ํฅ์
๋ฐ๊ธฐ ๋๋ฌธ์ ์ฆ๋ฐ์ฐ๋์ ๋จ์ํ ๊ฐ์ ๋ฐ ๊ฒฝํ์์ ์ด์ฉํด ์ถ์ ํ ๋์๋ ์ ๋ขฐ์ฑ์ ๋ฌธ์ ๊ฐ ๋ฐ์ํ๊ณ , ์ด์ ๋ชจ์๋ค์ ๊ฐ ์ง์ญ์ ๋ง๊ฒ ์๋ก ์ถ์ ํ๋ ์ฐ๊ตฌ๋ค์ด
์ด๋ฃจ์ด์ ธ ์๋ค. Lee and Park (2008)์ ์ฐ๋ฆฌ๋๋ผ ์ ์ญ์ ๊ฑธ์ณ ์ฆ๋ฐ์ฐ๋์ ์ฐ์ ํ๊ธฐ ์ํด Hargreaves ๊ณต์์ ๋งค๊ฐ๋ณ์๋ฅผ ๊ธฐ์ ๊ด์ธก
์ง์ ๋ณ๋ก ์ถ์ ํ์๋ค.
๋ํ, Bouchet (1963)์ด ์ ์ํ ์ ์ฌ ์ฆ๋ฐ์ฐ๊ณผ ์ค์ ์ฆ๋ฐ์ฐ๋๊ฐ์ ๋ณด์๊ด๊ณ๋ฅผ ์ด์ฉํ๋ ๋ฐฉ๋ฒ๋ค๋ ๋ค์ ์ ์๋์๋ค. ๋ณด์๊ด๊ณ์ ๋ฐ๋ฅด๋ฉด ์ค์ ์ฆ๋ฐ์ฐ๋์
์ต์ค์กฐ๊ฑด์ ์ฆ๋ฐ์ฐ๋์ 2๋ฐฐ์์ ์ ์ฌ ์ฆ๋ฐ์ฐ๋์ ์ ํ ๊ฐ๊ณผ ๊ฐ๋ค. Advection-Aridity (AA)๋ฐฉ๋ฒ(Priestley and Taylor,
1973), Complementary Relationship Areal Evapo-transpiration (CRAE)๋ฐฉ๋ฒ(Morton, 1983),
Granger and Gary (GG)๋ฐฉ๋ฒ(Granger and Gray, 1989)๋ฑ์ ํฌํจํ๋ค. Liu et al. (2006)์ ์ค๊ตญ ํฉํ ์ ์ญ์์
๋ฌผ์์ง๋ชจํ ๊ฒฐ๊ณผ์ AA๋ฐฉ๋ฒ, CRAE๋ฐฉ๋ฒ, GG๋ฐฉ๋ฒ์ ํ์ฉํด์ ์ฐ์ ํ ์ฆ๋ฐ์ฐ๋์ ๋น๊ตํ๊ณ , ๊ฐ ๋ชจํ์ ๊ฒฝํ์ ์ธ ๋งค๊ฐ๋ณ์๋ฅผ ์ง์ญ์ ๋ง๊ฒ ์ถ์ ํด์ผ ํ๋ค๊ณ
์ ์ํ์๋ค. ๋น์ทํ ๋ฐฉ๋ฒ์ผ๋ก Kim and Lee (2014)๋ ์ฐ๋ฆฌ๋๋ผ์ ๋ณตํ์ฒ ์ค์๋ฅ ์ง์ญ์์ AA๋ฐฉ๋ฒ๊ณผ CRAE๋ฐฉ๋ฒ์ ์ ์ฉ์ฑ์ ํ๊ฐํ๊ธฐ๋ ํ์๋ค.
Fluxnet์ ํตํ์ฌ ์๋๊ณต๋ถ์ฐ๋ฒ(Eddy covariance method)์ ํ์ฉํ๋ Fluxํ์์์ ์ธก์ ๋ ์๋ฃ์ ๊ณต์ ๊ฐ ์ ์ธ๊ณ์ ์ผ๋ก ํ๋ฐํ
์ด๋ฃจ์ด์ง์ ๋ฐ๋ผ ์ฆ๋ฐ์ฐ๋์ ํฌํจํ ๋ฌผ๊ณผ ์๋์ง์์ง ์๋ฃ, ๊ธฐ์ ์๋ฃ๋ค์ ํ์ฉ์ด ์ฉ์ดํด์ก๋ค. ์ด์ Anayah and Kaluarachchi (2014)๋
์ ์ง๊ตฌ์ ์ผ๋ก ๋ถํฌํด์๋ 34๊ฐ์ Fluxnet ์๋ฃ๋ฅผ ์ด์ฉํ ์ค์ ์ฆ๋ฐ์ฐ๋์ ํ์ฉํ์ฌ CRAE๋ฐฉ๋ฒ, AA๋ฐฉ๋ฒ, GG๋ฐฉ๋ฒ์ ๋น๊ต ํ๊ฐํ์๋ค. ์ด ์ค
GG๋ฐฉ๋ฒ์ ์ ๋ขฐ์ฑ์ด ๊ฐ์ฅ ๋๋ค๊ณ ํ๋จํ๊ณ GG๋ฐฉ๋ฒ์ ํ์ฉํ๋ ๊ตฌ์ฒด์ ์ธ ๋ฐฉ์์ ์ ์ํ๊ธฐ๋ ํ์๋ค.
์ด์ ๋ณธ ์ฐ๊ตฌ์์๋ ์์ ๋ ๋ณด์๊ด๊ณ๋ฅผ ๊ธฐ๋ฐ์ผ๋ก ํ๋ ๋ฐฉ๋ฒ ์ค์์ GG๋ฐฉ๋ฒ์ ์ด์ ์ ๋ง์ถ๊ณ , ์ด ๋ฐฉ๋ฒ๋ก ์ ์์์ ์ ์ฉ์ฑ์ ํ๋จํ๊ณ ์ ํ๋ค. Fluxnet์์
์ ๊ณตํ๋ ์์์ 10๊ฐ Fluxํ์์์ ๊ด์ธก๋ ์ฆ๋ฐ์ฐ๋ ๋ฐ ๊ธฐ์ ์๋ฃ๋ฅผ ํ์ฉํ์ฌ GG๋ฐฉ๋ฒ ๊ธฐ๋ฐ ์ฆ๋ฐ์ฐ๋์ ๋น๊ตํ์๋ค. Fluxnet ์ง์ ์ ๋ด๋ฅ์ง์ญ๊ณผ
ํด์์ง์ญ์ผ๋ก ๋๋์์ผ๋ฉฐ, ์๋์ ์ผ๋ก ๋ด๋ฅ์ง์ญ์์ ์ ํ๋๊ฐ ๋์์ ํ์ธํ์๋ค. ๋ํ, ํด์์ง์ญ์์๋ GG๋ฐฉ๋ฒ์ ๋งค๊ฐ๋ณ์๋ฅผ ๋ด๊ธ์ง ๊ธฐ๋ฒ(Simulated
Annealing, SA)์ ํตํ์ฌ ์ฌ์ถ์ ํ์ฌ ๋ชจํ์ ์ ํ๋๋ฅผ ํฅ์์ํค๊ณ ์ ํ์๋ค.
2. ์๋ฃ ๋ฐ ๋ฐฉ๋ฒ
2.1 ๋์ ์ง์ญ
๋ณธ ์ฐ๊ตฌ์์๋ Fig. 1๊ณผ ๊ฐ์ด ์์์ ์ง์ญ ๋ด ์์นํ๊ณ ์๋ 10๊ฐ ์ง์ ์ Fluxnet ์๋ฃ๋ฅผ ํ์ฉํ์๋ค. Fluxnet์ ์ ์ธ๊ณ์ ์์นํ๊ณ
์๋ fluxํ์์์ ์๋๊ณต๋ถ์ฐ๋ฒ ๋ฑ์ ํ์ฉํ์ฌ ์ธก์ ๋ ๋ฏธ๊ธฐ์ ์๋ฃ๋ฅผ ๊ณต์ ํ๋ ๋คํธ์ํฌ์ด๋ค. ๋ณธ ์ฐ๊ตฌ์์๋ Fluxnet์์ ์ ๊ณตํ๋ gap-filling
์๋ฃ ์ค์์ FLUXNET2015 ์๋ฃ๋ฅผ ํ์ฉํ๋ค(fluxnet.fluxdata.org). Table 1๊ณผ ๊ฐ์ด ์ค๊ตญ์ 7๊ฐ ์ง์ (CN-Cha, CN-Cng,
CN-Dan, CN-Din, CN-Ha2, CN-Ham, CN-Qia), ์ผ๋ณธ์ 2๊ฐ ์ง์ (JP-Mbf, JP-Smf), ๋ง๋ ์์์ 1๊ฐ ์ง์ (MY-Pso)์
ํฌํจํ๋ค. ๋ณธ ์ฐ๊ตฌ์์๋ ์ต์ 1๋
์ด์์ ์ฐ์ ์๋ฃ๋ฅผ ์ ๊ณตํ๋ ์ง์ ์ ์๋ฃ๋ฅผ ํ์ฉํ์์ผ๋ฉฐ, ์ง์ญ๋ณ๋ก ์งง๊ฒ๋ 1๋
6๊ฐ์, ๊ธธ๊ฒ๋ 7๋
์ ์ ์๋ฃ๋ฅผ
์์งํ์๋ค. ๊ฐ ์ง์ ์ ๋ํ์ฌ ํด์์ผ๋ก๋ถํฐ 100 km ์ด๋ด์ ์์นํ๊ณ ์๋ ๊ฒฝ์ฐ๋ ํด์์ง์ญ, 100 km ์ด์ ๋จ์ด์ง ๊ฒฝ์ฐ์๋ ๋ด๋ฅ์ง์ญ์ผ๋ก ๋๋์ด
๋ถ์์ ์งํํ์๋ค. ์ฐ๊ตฌ์ง์ญ ์ค ๋ด๋ฅ์ง์ญ์ ์ค๊ตญ์ 7๊ฐ ์ง์ ์ด๋ฉฐ, ํด์์ง์ญ์ ์ผ๋ณธ๊ณผ ๋ง๋ ์ด์์์ 3๊ฐ ์ง์ ์ด๋ค. ๋ํ ๊ฐ ์ง์ ์ ํ ์งํผ๋ณต ํน์ฑ์ ์ด์ง,
์ฌ๋ฐ๋, ์ฐ๋ฆผ ๋ฑ์ผ๋ก ๋ค์ํ์๋ค. ์๋๊ณต๋ถ์ฐ๋ฒ์ ํ์ฉํ์ฌ ์ธก์ ๋ ์ฆ๋ฐ์ฐ๋ ๋ฐ GG๋ฐฉ๋ฒ์ ํ์ํ ์จ๋, ๋ณต์ฌ๋ ํฌ์ฐจ ๋ฑ ๋ฏธ๊ธฐ์ ์๋ฃ๋ฅผ Fig. 2์
๋์ํ์๋ค. ์ด๋๊ธฐํ์ ์ํ๋ ์ง์ ์ธ MY-Pso์์ ์ ํ๊ท ์จ๋ ๋ฐ ๊ฐ์ฉ ์๋์ง(์๋ณต์ฌ๋-์ง์ค์ด์ ๋๋)๋ ๋ค๋ฅธ ์ง์ ๊ณผ ๋ฌ๋ฆฌ ๋์ ํ๊ท ๊ฐ๊ณผ ์์
๋ณ๋ํญ์ ๊ฐ์ง๋ค.
Fig. 1.
Study Area:โ and โฒ Represent the Fluxnet Sites Over Asia in the Land and Coastal Areas,
Respectively
Table 1. Description of Study Area
|
Fig. 2.
Box Plot of Monthly Temperature, Radiation and Vapor Pressure Deficit in Study Area
2.2 ์ฆ๋ฐ์ฐ๋ ์ฐ์ ๋ฐฉ๋ฒ
2.2.1 ์ค์ ์ฆ๋ฐ์ฐ๋ ์ธก์
Fluxํ์์์๋ ์๋๊ณต๋ถ์ฐ๋ฒ์ ์ด์ฉํ์ฌ ๋ฌผ, ์๋์ง, ํ์ Flux๋ฅผ ๊ด์ธกํ๋ค(Baldocchi et al., 1988; Aubinet et al.,
2012). ์๋๊ณต๋ถ์ฐ๋ฒ์ ๊ธฐ๋ณธ์ ์ผ๋ก ์งํ๋ฉด์ด ์ํ์ ์ผ๋ก ๊ท ์ผํ๊ณ ํธํํ๋ฉฐ ์ด๋ค ํก์๊ณผ ๋ฐ์์ด ์กด์ฌํ์ง ์๋ ์ด์์ ์ธ ์กฐ๊ฑด์ ๊ฐ๋ ๊ฒ์ผ๋ก ๊ฐ์ ํ๋ค.
๋๋ฅ์ ์ํ ์ฐ์ง Flux๋ ๋ก ๋ํ๋ผ ์ ์๋ค. ์ฌ๊ธฐ์ ๋ ํ๊ท ๊ณต๊ธฐ๋ฐ๋๋ก๋ถํฐ์ ํธ์ฐจ, ๋ ํ๊ท ๊ณต๊ธฐํ์์ผ๋ก๋ถํฐ์ ํธ์ฐจ๋ฅผ ๋ํ๋ธ๋ค. ์๋์ ๊ฐ์ด ์ ์ด Flux๋ ์์ฆ๊ธฐ์ ์ฐ์งํ์์ ๊ณต๋ถ์ฐ์ผ๋ก ์ ์ํ๊ณ ์ฆ๋ฐ์ฐ๋์ ์ฐ์ ํ ์ ์๋ค.
(1)
(2)
์ฌ๊ธฐ์ ๋ ์ ์ด Flux, ์ ์ ์ฌ์ฆ๊ธฐํ์ด์ ์๋ฏธํ๋ค. ๋ ์ฆ๋ฐ์ฐ๋์ผ๋ก ์ ์ด Flux์์ ์ด์ ๋จ๊ณ์()์ ๋ฌผ์ ๋ฐ๋()๋ฅผ ์ด์ฉํ์ฌ ์ฐ์ ํ๋ค.
2.2.2 GG๋ฐฉ๋ฒ์ ์ํ ์ฆ๋ฐ์ฐ๋ ์ฐ์ ๋ฐฉ๋ฒ
Bouchet (1963)๋ ๋์์ง์ญ์ด ๊ฑด์กฐํด์ง๋ฉด ๊ฐ์ฉ์๋ถ๋์ด ์ค์ด๋ค๊ธฐ ๋๋ฌธ์ ์ค์ ์ฆ๋ฐ์ฐ๋()์ด ์ค์ด๋ค๊ณ , ์ค์ ์ฆ๋ฐ์ฐ๋์ด ๊ฐ์ํ ๋งํผ ์ ์ฌ ์ฆ๋ฐ์ฐ๋()์ ์ฆ๊ฐํ๋ค๋ ๋ณด์๊ด๊ณ๋ฒ์ ์ ์ํ์๋ค. ๋ํ ๊ฑด์กฐํ์ฌ ์ฆ๋ฐ์ฐ์ ์ํ ๊ฐ์ฉ์๋ถ์ด ์์ ๊ฒฝ์ฐ์ ์ค์ ์ฆ๋ฐ์ฐ์ ์์ 0์ด ๋๊ณ ์ ์ฌ ์ฆ๋ฐ์ฐ๋์ ์ต๋๊ฐ
๋๋ค. ๋ฐ๋ฉด ๊ณต๊ธฐ๊ฐ ์์ ํฌํ๋์ด ์ตํ ๊ฒฝ์ฐ์๋ ์ค์ ์ฆ๋ฐ์ฐ๋์ ์ต๋, ์ ์ฌ ์ฆ๋ฐ์ฐ๋์ ์ต์๊ฐ ๋๋ฉฐ ์ด๋ ์ค์ ์ฆ๋ฐ์ฐ๋๊ณผ ์ ์ฌ ์ฆ๋ฐ์ฐ๋์ ์ต์ค์กฐ๊ฑด์
์ฆ๋ฐ์ฐ๋()์ด ๋๋ค. ์ด๋ฅผ ๊ธฐ๋ฐ์ผ๋ก ๋ณด์๊ด๊ณ๋ฒ์ ์ค์ ์ฆ๋ฐ์ฐ๋์ด ์ต์ค์กฐ๊ฑด์ ์ฆ๋ฐ์ฐ๋์ 2๋ฐฐ์์ ์ ์ฌ ์ฆ๋ฐ์ฐ๋์ ์ ํ ๊ฐ๊ณผ ๊ฐ๋ค๊ณ ์ ์ํ์์ผ๋ฉฐ, ๋ค์์ Eq.
(3)์ผ๋ก ํํ๋๋ค(Fig. 3).
(3)
Fig. 3.
Complementary Relationship (Morton, 1983)
์์ ๋ณด์๊ด๊ณ์์ ์ฌ์ฉํ์ฌ ์ฆ๋ฐ์ฐ๋์ ์ฐ์ ํ๊ธฐ ์ํด์๋ ์ต์ค์กฐ๊ฑด ์ฆ๋ฐ์ฐ๋๊ณผ ์ ์ฌ ์ฆ๋ฐ์ฐ๋์ ์ฐ์ ํด์ผํ๋ค. ๋ํ์ ์ผ๋ก CRAE๋ฐฉ๋ฒ, AA๋ฐฉ๋ฒ์ด ์์ผ๋ฉฐ,
๊ฐ๊ฐ ๋ค๋ฅธ ๊ฒฝํ์์ ํ์ฉํ๋ค. Granger and Gray (1989)์ ๊ธฐ์กด์ ๋ณด์๊ด๊ณ๋ฒ์ Eq. (3)์ ๋ณํํ์ฌ ์๋ Eq. (4)์ ๊ฐ์
์๋ก์ด ์์ ๋ ๋ณด์๊ด๊ณ๋ฒ์ ์ ์ํ์์ผ๋ฉฐ ์ด๋ฅผ ๋ฐํ์ผ๋ก ์ฆ๋ฐ์ฐ๋์ ๊ตฌํ๋ GG๋ฐฉ๋ฒ์ ์ ์ํ์๋ค.
(4)
๋ํ Relative drying power (D; Eq. (5)), Relative evaporation (G; Eq. (7))์ ๊ฐ๋
์ ๋์
ํ์ฌ
์ฆ๋ฐ์ฐ๋์ ๊ตฌํ๋ ๋ฐฉ๋ฒ์ ์ ์ํ์๋ค.
(5)
(6)
(7)
์ฌ๊ธฐ์ ๋ Drying power of air (mm month-1), ๋ ์๋ณต์ฌ(Net radiation) (mm month-1), ๋ ์ง์ค ์ด์ ๋๋(Soil heat flux) (mm month-1), ๋ 1, U๋ ์ง์์์ 2 m ์๊ณต์ ํ์ (ms-1), ๋ ํฌํ์์ฆ๊ธฐ์(mmHg), ๋ ์ค์ ์์ฆ๊ธฐ์(mmHg)์ ๋ํ๋ธ๋ค.
Granger and Gray (1989)๋ ์บ๋๋ค ์๋ถ semi-arid ์ง์ญ์ ์๋ฃ๋ฅผ ์ด์ฉํ์ฌ ๋ค์ Eq. (8)๊ณผ ๊ฐ์ด G์ D์ ๊ด๊ณ๋ฅผ ๋ํ๋ด์๋ค.
(8)
์ฌ๊ธฐ์ , , ์ด๋ค.
์๋ Eq. (9)์ ์ต์ค์กฐ๊ฑด ์ฆ๋ฐ์ฐ๋์ ๋ํ๋ด๋ Penman์(1948)์ด๋ฉฐ ์ด์ Eq. (7)์ ์์ ๋ ๋ณด์๊ด๊ณ๋ฒ(Eq. (4))์ ๋์
ํ๋ฉด Eq.
(10)์ ๊ฐ์ด ์ฆ๋ฐ์ฐ๋์ ์ฐ์ ํ ์ ์๋ค.
(9)
(10)
์ฌ๊ธฐ์ ๋ Rate of change of saturation vapor pressure์ด๋ฉฐ, ฮณ๋ ๊ฑด์ต์์(Psychrometric constant)์ด๋ค.
GG๋ฐฉ๋ฒ์ ๊ธฐ์กด์ ๋ณด์๊ด๊ณ๋ฒ๊ณผ ๊ฐ์ด , ๋ฅผ ๋์์ ๊ตฌํ์ง ์๊ณ ์ ๋ฅผ ๊ตฌํ ์ ์๋ ๋ฐฉ๋ฒ์ด๋ฉฐ Eq. (4)์ ํตํ์ฌ ๋ฅผ ๊ตฌํ ์ ์๋ค.
2.3 ๋ด๊ธ์ง ๊ธฐ๋ฒ(Simulated Annealing, SA)
SA๋ ๊ธ์ ๊ฒฐ์ ์ ์ํํ ํ์ฑ์ ์ํด ๊ฐ์ด๊ณผ ๋๊ฐ์ ์กฐ์ ํด์ผํ๋ ๊ธ์์ ๋ด๊ธ์ง(annealing) ๊ธฐ์ ์์ ์ ๋๋ Optimi-zation์ ํ
๋ฐฉ๋ฒ์ผ๋ก Kirkpatrick et al. (1983)์ ์ํด ์ฒ์์ผ๋ก ์ ์๋์๋ค(Fig. 4). ๊ธ์์ ๋ด๊ธ์ง์์ ์์ํ ๋๊ฐ์ํค๋ฉด ์ต์ด์ ์ํ๋ณด๋ค
๋ ๋ฎ์ ๋ด๋ถ ์๋์ง๋ฅผ ๊ฐ์ง๋ ํ๊ฒฝ์ ์ฐพ์ ์ ์๋ ๊ธฐํ๋ฅผ ๋ ๋ง์ด ๊ฐ์ง๊ฒ ๋์ง๋ง ๋ง์ ์๊ฐ์ด ์์๋๊ฒ ๋๊ณ , ์ด๋ฌํ ์๋ฆฌ๋ฅผ ์ต์ ํ์ ์ ์ฉํ ์ ์๋ค.
SA ์๊ณ ๋ฆฌ์ฆ์ Fig. 4์ ๊ฐ์ ๊ณผ์ ์ ๊ฑฐ์น๋ค. ์์์ ์ด๊ธฐํด(initial solution)๋ฅผ ์์ฑํ์ฌ ๊ทธ ํด๋ก๋ถํฐ ์์์ ํดํด๋ฅผ ์ ํํ๊ณ ์ด๋
๋ชฉ์ ํจ์ ๊ฐ๊ณผ ๊ธ๋ก๋ฒ ํ๋ผ๋ฏธํฐ, ์ฆ annealing temperature์ ์ํฅ์ ๋ฐ์ผ๋ฉฐ ๊ธฐ์กด์ ํด์ ์๋ก์ด ํด์ ๋ชฉ์ ํจ์(objective function)๊ฐ์
๋น๊ตํ๊ฒ ๋๋ค. ์๋ก์ด ํด์ ๋ชฉ์ ํจ์๊ฐ ๋ ์ข์ ๊ฐ์ ๊ฐ์ง๊ฒ ๋๋ฉด ๊ทธ ํด๋ฅผ ์ ํํ๊ณ ๊ทธ๋ ์ง ์์ ๊ฒฝ์ฐ์๋ ์ด๊ท ํ ํ
์คํธ(thermal equilibrium
test)๋ฅผ ๊ฑฐ์ณ ์๋ฝ ํน์ ๋๋ฝ ์ฌ๋ถ๊ฐ ๊ฒฐ์ ๋๋ค. ์ด์ ๊ฐ์ ๊ณผ์ ์ด ๋ฐ๋ณต์ ์ผ๋ก ์ํ๋์ด ์ต๋ ๋ฐ๋ณตํ์์ ๋๋ฌํ๊ฑฐ๋ ์ด๊ท ํ ์จ๋๊ฐ ์ต์ ์จ๋์ ๋๋ฌํ๊ฒ
๋๋ ๊ฒฝ์ฐ SA ์๊ณ ๋ฆฌ์ฆ์ ์ข
๋ฃ๋๋ค. SA ์๊ณ ๋ฆฌ์ฆ์ ์ ์ ์ ์๊ณ ๋ฆฌ์ฆ(Generic algorithm, GA)๊ณผ ๊ฐ์ด ๋ณต์กํ ์ ์ฝ์์ ๊ฐ์ง๋ ์กฐํฉ
์ต์ ํ๋ฌธ์ ์์ ํ๋ฅ ์ ํ์์ ๊ธฐ๋ฐ์ผ๋ก ํ์ฌ ์์์ ๊ฒฝ์ฐ์ ์๊ฐ ๋ง์ ๊ฒฝ์ฐ ์ ํด์ง ์กฐ๊ฑด์์ ์ต์ ๊ฐ์ ๊ทผ์ ํ ํด๋ฅผ ๊ตฌํ๊ธฐ ์ํ ๋ฐฉ๋ฒ์ด๋ผ๊ณ ํ ์ ์๋ค(Jeon
and Lee, 2005; Jeon et al., 2013).
Fig. 4.
Flowchart of Simulated Annealing (SA) Algorithm
์์์ ์ธ๊ธ๋์๋ ๋ฐ์ ๊ฐ์ด ๋ณธ ์ฐ๊ตฌ์์ ๊ธฐ์กด์ GG๋ฐฉ๋ฒ์ ์ด์ฉํ์ฌ ์ฐ์ ํ ์ฆ๋ฐ์ฐ๋์ ๊ด์ธก๋ ์ฆ๋ฐ์ฐ๋๊ณผ ๋น๊ตํ์๊ณ , ์ฐ์ ๋ ๊ฐ์ ๋ณด์ ํ๊ณ ์ ์ Eq.
(8)์ ๋งค๊ฐ๋ณ์()๋ค์ SA๋ฅผ ์ฌ์ฉํ์ฌ ์ฌ์ถ์ ํ์๋ค.
3. ๊ฒฐ๊ณผ ๋ฐ ๊ณ ์ฐฐ
3.1 GG๋ฐฉ๋ฒ ๊ธฐ๋ฐ ์ฆ๋ฐ์ฐ๋ ์ฐ์ ๋ฐ ๋ถ์
๋ณธ ์ฐ๊ตฌ์์๋ ์์์์ Fluxnet ์ง์ ์์ ์ธก์ ๋ ์ฆ๋ฐ์ฐ๋๊ณผ GG๋ฐฉ๋ฒ์ผ๋ก ์ฐ์ ํ ์ฆ๋ฐ์ฐ๋์ ๋น๊ตํ์๋ค. GG๋ฐฉ๋ฒ์ ๋งค๊ฐ๋ณ์๋ ์๋ถ ์บ๋๋ค์ semi-arid
์ง์ญ์์ ๋์ถ๋ ๊ฒฝํ์ ๋งค๊ฐ๋ณ์์ด๊ณ ์ด์ ์ด์ ํ์ฉ์ฑ์ ์์์ ์ง์ ์์ ํ์ธํ ํ์๊ฐ ์๋ค. ์ด์ ๊ด์ธก๊ฐ๊ณผ GG๋ฐฉ๋ฒ์ผ๋ก ๊ตฌํ ํ๊ท ์ฆ๋ฐ์ฐ๋, ์ฐ์ ๊ฐ
์ฌ์ด์ RMSE, R2, |BIAS|๋ฅผ ํ๊ฐํ์๋ค. ์ง์ ์ ๋ด๋ฅ์ง์ญ๊ณผ ํด์์ง์ญ์ผ๋ก ์์๋ก ๋๋์ด ์งํํ์๋ค.
Fig. 5์ ๋ด๋ฅ์ง์ญ์ธ 7๊ฐ ์ง์ ์ ์๋ณ ์ฆ๋ฐ์ฐ๋์ ๋์ํํ์๋ค. ๊ด์ธก๋ ์ฆ๋ฐ์ฐ๋์ ๊ณ์ ์ ๋ณํ๋ GG๋ฐฉ๋ฒ์ ํ์ฉํ์ฌ ๋ชจ์ํ ์ ์์๋ค. ๋ค๋ง ๊ณ์ ์
๋ณํ์ ์งํญ์ด GG๋ฐฉ๋ฒ์ ์ฌ์ฉํ์์ ๊ฒฝ์ฐ ๊ด์ธก๊ฐ์ ๋นํด ์๋์ ์ผ๋ก ์์๋ค. ๋ชจ๋ ์ง์ ์์ ์ฌ๋ฆ์ฒ ์ฆ๋ฐ์ฐ๋์ ๊ณผ์ ์ฐ์ ์ ํ์ธํ ์ ์์์ผ๋ฉฐ, ๊ฒจ์ธ์ฒ
์ฆ๋ฐ์ฐ๋์ ๊ณผ๋ ์ฐ์ ๋ํ CN-Dan, CN-Ham, CN-Ha2 ์ง์ ๋ฑ์์ ํ์ธํ ์ ์์๋ค. ์ ์ฒด ๊ธฐ๊ฐ ๋์ ํ๊ท ๊ฐ์ ์ดํด๋ณด๋ฉด(Table 2)
ํ๊ท ์ ์ผ๋ก๋ CN-Ha2, CN-Ham, MY-Pso์์ GG๋ฐฉ๋ฒ์ผ๋ก ๊ณผ๋ ์ฐ์ ๋์๊ณ ๋๋จธ์ง ์ง์ ์์๋ ๊ณผ์ ์ฐ์ ๋์๋ค. Table 3๊ณผ ๊ฐ์ด ๋ด๋ฅ์ง์ญ์
ํ๊ท RMSE๋ 5.994 (mm/month), ํ๊ท R2๋ 0.930, ํ๊ท |BIAS|๋ 4.066 (mm/month)์ผ๋ก ๋ํ๋ฌ๋ค.
Fig. 5.
Observed and GG-based Evapotranspiration in the Land Area
Table 2. Result of Observed and GG-based Mean Evapotranspiration (mm/month)
|
Table 3. Statistical Comparison of Observed and GG-based Evapotranspiration in the
Land Area
|
Fig. 6์ ํด์์ง์ญ์ธ 3๊ฐ ์ง์ ์ ์๋ณ ์ฆ๋ฐ์ฐ๋์ผ๋ก, MY-Pso ์ง์ญ์ ๊ฒฝ์ฐ์๋ GG๋ฐฉ๋ฒ์ผ๋ก ์ถ์ ํ ์ฆ๋ฐ์ฐ๋์ด ์ ์ฒด์ ์ผ๋ก Flux ๊ด์ธก ์ฆ๋ฐ์ฐ๋์
๋นํด ๊ณผ๋ ์ฐ์ ๋์์ ๋ฟ ์๋๋ผ ๊ณ์ ์ ๋ณํ๋ ๋ง์ด ๋ค๋ฅด๊ฒ ๋ํ๋๋ค. ๋์กฐ์ ์ผ๋ก JP-Smf ์ง์ญ์์๋ ์ ๋ฐ์ ์ผ๋ก GG๋ฐฉ๋ฒ์ผ๋ก ์ถ์ ํ ์ฆ๋ฐ์ฐ๋์ด ๊ด์ธก๋
์ฆ๋ฐ์ฐ๋์ ๋นํด ๊ณผ์ ์ฐ์ ๋์๋ค. ๊ด์ธก๋ ์ฆ๋ฐ์ฐ๋๊ณผ GG๋ฐฉ๋ฒ์ ์ด์ฉํ์ฌ ์ถ์ ํ ์ฆ๋ฐ์ฐ๋๊ณผ์ ๊ด๊ณ๋ฅผ ํ์ธํ ๊ฒฐ๊ณผ, ํ๊ท RMSE๋ 8.427 (mm/month),
ํ๊ท R2๋ 0.772, ํ๊ท |BIAS|๋ 5.907 (mm/month)๋ก ๋ํ๋ฌ๋ค(Table 4). ๋ด๋ฅ์ง์ญ ๊ฒฐ๊ณผ์ ๋นํด RMSE์ |BIAS|๋ ์๋์ ์ผ๋ก
ํฌ๊ณ R2๋ ์์์ผ๋ฉฐ, ์ด๋ ํด์์ง์ญ์์ GG๋ฐฉ๋ฒ์ ์ด์ฉํ ์ฆ๋ฐ์ฐ๋ ์ถ์ ์ ํ๊ณ๊ฐ ์์์ ์ ์ํ๋ค.
Fig. 6.
The Same as Fig. 5, But for the Asiaflux Sites in the Coastal Area
Table 4. The Same as Table 2, But for the Coastal Area
|
3.2 ํด์์ง์ญ์์์ GG๋ฐฉ๋ฒ ๋งค๊ฐ๋ณ์ ์ถ์ ๋ฐ ๋ถ์
JP-Mbf, JP-Smf, MY-Pso ์ง์ ์ ํฌํจํ ํด์์ง์ญ์์์ GG๋ฐฉ๋ฒ ๊ธฐ๋ฐ ์ฆ๋ฐ์ฐ๋ ์ถ์ ๊ฒฐ๊ณผ๊ฐ ๋ด๋ฅ์ง์ญ์ ๋นํ์ฌ ์๋์ ์ผ๋ก ๊ฐ์ ์ด ํ์ํจ์
์์ ํ์ธํ์๋ค. ์ด์ ๋ณธ ์ ์์๋ ํด์์ง์ญ ์ง์ ์์ GG๋ฐฉ๋ฒ์ ๋งค๊ฐ๋ณ์๋ฅผ SA ์๊ณ ๋ฆฌ์ฆ์ ํ์ฉํด ์ถ์ ํ์ฌ ๋ณด์๋ค. Eq. (11)๊ณผ ๊ฐ์ ๋ชฉ์ ๋ฐฉ์ ์์
ํ์ฉํ์ฌ Eq. (8)์ ๋งค๊ฐ๋ณ์(C1, C2, C3)๋ฅผ ์๋กญ๊ฒ ์ถ์ ํ์๋ค. Table 5์ ๊ฐ์ด SA ์๊ณ ๋ฆฌ์ฆ์ผ๋ก ์ถ์ ๋ ์๋ก์ด GG๋ฐฉ๋ฒ ๋งค๊ฐ๋ณ์
C1์ 1.0576, C2๋ 0.0013, C3๋ 11.5887์ด๋ค.
(11)
ํด์์ง์ญ์์ ๊ธฐ์กด์ GG๋ฐฉ๋ฒ ์ฆ๋ฐ์ฐ๋๊ณผ ์๋ก์ด ๋งค๊ฐ๋ณ์๋ฅผ ํ์ฉํ ์ฆ๋ฐ์ฐ๋์ ๊ด์ธก๋ ๊ฐ๊ณผ ๋น๊ตํ์๋ค(Fig. 6 and Table 2). ์๋กญ๊ฒ ๋ชจ์๋
์ฆ๋ฐ์ฐ๋์ ๊ธฐ์กด์ GG๋ฐฉ๋ฒ ๊ธฐ๋ฐ์ ์ฆ๋ฐ์ฐ๋์ ๋นํด ๊ณผ์ ํน์ ๊ณผ๋ ๋ชจ์๋์๋ ํธ์ด๊ฐ ์ถ์๋์์์ ํ์ธํ ์ ์์๋ค. Table 4์ ๊ฐ์ด RMSE๋
6.699 (mm/month), R2๋ 0.804, |BIAS|๋ 3.641 (mm/month)๋ก ๋ชจ๋ ์งํ๊ฐ ๊ฐ์ ๋์์์ ํ์ธํ ์ ์์๋ค. ๊ทธ๋ฌ๋, MY-Pso์์ ํน์ ํด(2005๋
,
2009๋
๋ฑ) ๋์์ ๊ณผ๋๋ชจ์ ๊ฐ์ ์๋ ํ๊ณ๊ฐ ์์๋ค. ํด์์ง์ญ์์๋ ์ ํ๋ ๊ธฐ์์ธ์๋ง ํ์ฉํ ๊ฒฝํ์์๋ ๋ฐ์๋์ง ์์ ์์๊ฐ ์ฆ๋ฐ์ฐ๋์ ์ํฅ์
๋ฏธ์น ๊ฐ๋ฅ์ฑ์ด ๋ด๋ฅ์ง์ญ์ ๋นํ์ฌ ๋๊ธฐ ๋๋ฌธ์ธ ๊ฑธ๋ก ์ถ์ ํ ์ ์๋ค. ์ฆ, ํด์์ง์ญ์์๋ GG๋ฐฉ๋ฒ๊ณผ ๊ฐ์ ๊ฒฝํ์์ ํ์ฉํ๋ ๋ฐ๋ ํ๊ณ๊ฐ ์๋ค. ์ด๋ฌํ
๊ฒฝ์ฐ์๋ ์๋์ง์ ๊ณต๊ธฐ๋๋ ฅํญ์ ์กฐํฉ์ผ๋ก ์ด๋ฃจ์ด์ง Penman-Monteith์ ๋ฑ ๋ฌผ๋ฆฌ๊ธฐ๋ฐ ์์ด ํ์ฉ๋์ผ ํ ๊ฒ์ผ๋ก ํ๋จ๋๋ค.
Table 5. Parameters for GG Method
|
4. ๊ฒฐ ๋ก
๋ณธ ์ฐ๊ตฌ์์๋ Fluxํ์์์ ์๋๊ณต๋ถ์ฐ์ ์ด์ฉํ์ฌ ์ธก์ ๋ ์ฆ๋ฐ์ฐ๋๊ณผ GG๋ฐฉ๋ฒ์ผ๋ก ์ถ์ ๋์ด์ง ์ฆ๋ฐ์ฐ๊ณผ์ ์๊ด๊ด๊ณ๋ฅผ ๋น๊ตํ์ฌ GG๋ฐฉ๋ฒ์ ์์์ง์ญ์์์
ํ์ฉ์ฑ์ ํ์ธํ๊ณ ์ ํ์๋ค.
์ฒซ์งธ, ๋์์์ ์ง์ญ์ ์ค์ ์ฆ๋ฐ์ฐ๊ณผ ๋ค์ํ ๊ธฐ์ ์๋ฃ๋ฅผ ์ด์ฉํ์ฌ ์ฆ๋ฐ์ฐ๋์ ์ถ์ ํ๋ GG๋ฐฉ๋ฒ์ ์ด์ฉํ ์ฆ๋ฐ์ฐ๋์ ๋ํ์ฌ ๋น๊ต ๋ฐ ๋ถ์์ ์ค์ํ์๋ค.
๋์์ง์ญ์ ํด์์ง์ญ๊ณผ ๋ด๋ฅ์ง์ญ์ผ๋ก ๋๋์ด ๋ถ์์ ์ค์ํ์๋ค.
๋์งธ, ๋์์์ ์ง์ญ์ Fluxnet์์ ๊ด์ธก๋ ์ฆ๋ฐ์ฐ๋ ์๋ฃ์ ์จ๋, ์ต๋, ์๋ณต์ฌ๋ ๋ฑ์ ๊ธฐ์ ์๋ฃ๋ฅผ ํ์ฉํ์๋ค. ์ค๊ตญ, ์ผ๋ณธ, ๋ง๋ ์ด์์์ ๋ถํฌํด
์๋ ์ด 10๊ฐ์ ์ง์ ์ ๋ํ์ฌ ์๋ฃ๋ฅผ ์์งํ์๋ค. ๋ํ, ๊ด์ธก๋ ์ฆ๋ฐ์ฐ๋๊ณผ GG๋ฐฉ๋ฒ์ผ๋ก ์ถ์ ํ ์ฆ๋ฐ์ฐ๋์ ๋น๊ตํ๊ธฐ ์ํ์ฌ ์๋ณ ์๋ฃ๋ฅผ ์ด์ฉํ์๋ค.
๋ง์ง๋ง์ผ๋ก, ๊ด์ธก๋ ์ฆ๋ฐ์ฐ๋๊ณผ GG๋ฐฉ๋ฒ์ผ๋ก ์ถ์ ํ ์ฆ๋ฐ์ฐ๋๊ณผ์ ์๊ด๊ด๊ณ๋ฅผ ๋น๊ตํ์ฌ ๋์์์ ์ง์ญ์์์ ํ์ฉ์ฑ์ ๊ฒํ ํ์๋ค. ๋ด๋ฅ์ง์ญ์ ๊ฒฝ์ฐ GG๋ฐฉ๋ฒ์ผ๋ก
์ถ์ ํ ์ฆ๋ฐ์ฐ๋๊ณผ ๊ด์ธก๋ ์ฆ๋ฐ์ฐ๋์ ๋น๊ตํ์ ๋ ํ๊ท R2๊ฐ 0.930์ด์๋ค. ์ฌ๋ฆ์ฒ ์ ์ฆ๋ฐ์ฐ๋์ด ๊ณผ์ ์ฐ์ ๋๋ ๊ฒฝํฅ์ ํ์ธํ ์ ์์์ง๋ง ๋์ฒด์ ์ผ๋ก ๋์ ์๊ด๊ด๊ณ๋ฅผ ๋ณด์๋ค. ํด์์ง์ญ์ ๊ฒฝ์ฐ ํ๊ท R2๋ 0.722๋ก ๋ํ๋ฌ์ผ๋ฉฐ ๋ด๋ฅ์ง๋ฐฉ์ ๋นํด ๊ด์ธก๊ฐ๊ณผ์ ์ฐจ์ด๊ฐ ์์์ ํ์ธํ์๋ค. ๋ฐ๋ผ์ GG๋ฐฉ๋ฒ์ ๋งค๊ฐ๋ณ์๋ฅผ SA ์๊ณ ๋ฆฌ์ฆ์ ํ์ฉํ์ฌ ์ฌ์ฐ์ ํ์๊ณ ,
์ด๋ฅผ ํตํด R2๊ฐ 0.804๋ก ๊ฐ์ ๋์๋ค. ๋ณธ ์ฐ๊ตฌ๋ฅผ ํตํ์ฌ ํด์์ง์ญ๋ณด๋ค๋ ๋ด๋ฅ์ง์ญ์์ GG๋ฐฉ๋ฒ์ ์ฌ์ฉํจ์ด ์ ํฉํจ์ ์ ์ ์์๋ค. ์ด๋ GG๋ฐฉ๋ฒ์ด ์๋ถ ์บ๋๋ค์
semi-arid ์ง๋ฐฉ์ ์๋ฃ๋ฅผ ํตํด ์ ์๋ ๋ฐฉ๋ฒ์ด๋ผ๋๋ฐ ๊ธฐ์ธํ๋ค. ํด์์ง์ญ์ GG๋ฐฉ๋ฒ์ ์ ์ฉํ๊ธฐ ์ํด์๋ ์๋ก์ด ๋ชจ์๋ฅผ ์ถ์ ํ์ฌ ์ ์ฉํด์ผ ํ ๊ฒ์ผ๋ก
ํ๋จ๋๋ค.
๋ณธ ์ฐ๊ตฌ๋ ์์์์ ๋ด๋ฅ์ง์ญ์์๋ ๊ธฐ์กด์ GG๋ฐฉ๋ฒ์ด ์ ์ฉํ๊ฒ ํ์ฉ๋ ์ ์์ง๋ง ํด์ ์ง์ญ์์๋ GG๋ฐฉ๋ฒ๊ณผ ๊ฐ์ ๊ฒฝํ์์ ํ์ฉํ๋ ๋ฐ๋ ํ๊ณ๊ฐ ์๋ค๋
๊ฒฐ๋ก ์ ์ ์ํ๋ค. ํฅํ ๋ณด์๊ด๊ณ๋ฅผ ํ์ฉํ๋ ๋ค๋ฅธ ์ฆ๋ฐ์ฐ๋ ์ถ์ ๋ฐฉ๋ฒ(์ฆ, AA๋ฐฉ๋ฒ, CRAE๋ฐฉ๋ฒ)๊ณผ์ ์ํธ ๋น๊ต๋ฅผ ํตํด ์ ๊ฒฐ๋ก ์ ๋ณด์ถฉํ ์ ์์
๊ฒ์ด๋ค. ํด์์ง์ญ์์๋ ๊ฒฝํ์๋ณด๋ค๋ ์๋์ง์ ๊ณต๊ธฐ๋๋ ฅํญ์ ์กฐํฉ์ผ๋ก ์ด๋ฃจ์ด์ง Penman- Monteith์ ๋ฑ์ ๋ฌผ๋ฆฌ๊ธฐ๋ฐ ์์ ํ์ฉํด์ผ ํ ๊ฒ์ผ๋ก
์ฌ๋ฃ๋๋ค.