-
1. ์ ๋ก
-
2. ์ด๋ก ์ ๊ณ ์ฐฐ
-
2.1 Intelligent Compaction Roller
-
2.2 Compaction Meter Value
-
2.3 Compaction Meter Value์ ์ ์ฉ ๊ธฐ์ค
-
3. ์ง๋ฅํ ๋ค์ง ์์คํ
๊ฐ๋ฐ
-
3.1 ์์คํ
ํ๋์จ์ด ๊ฐ๋ฐ
-
3.2 ์์คํ
์ํํธ์จ์ด ๊ฐ๋ฐ
-
4. ํ์ฅ ์ ์ฉ ํ
์คํธ
-
4.1 ํ๋น์ฑ ๊ฒ์ฆ ํ
์คํธ
-
4.2 ๋ค์ง์ ๋ณด ์๊ฐํ
-
5. ๊ฒฐ ๋ก
1. ์ ๋ก
๋ค์ง๊ณต์ฌ์์ ์ง๋ฐ์ ์ญํ์ ํน์ฑ์ ๊ณ ๋ คํ์ฌ ๋ค์ง ๋๊ป๋ฅผ ์ฐ์ ํ๊ณ ๋ค์ง์ฅ๋น์ ์ด์ฉ์ ๊ณํํ๋ ๊ฒ์ ๋๋ถ๋ถ ์ฒด๊ณ์ ์ธ ํ๊ฐ ๋ฐ ๊ด๋ฆฌ์์คํ
์ ๋ถ์ฌ๋ก ์์
์
์์ ์ ์ธ์์ ์ธ ํ๋จ์ ์ํด ์์
์ด ์งํ๋๋ค. ์ด๋ฌํ ๋ฌธ์ ๋ ๋ค์ง ํ์ง์ ํ๊ฐํ๊ธฐ ์ํ ์๋ฃ ์ฑ์ทจ์ ์์น ๋ฌธ์ , ์ผ์ ์ํ์ ์ํ ๋ํ์ฑ ๋ฌธ์ , ์ํ์์
์ค์ฐจ ๋ฐ ํ ์ง ์ข
๋ฅ์ ๋ฐ๋ฅธ ์ญํ์ ํน์ฑ ๋ฑ ์ง๋ฐ๊ณตํ์ ์ผ๋ก ๊ณ ๋ คํด์ผ ํ ์ค์ํ ์์๊ฐ ๋ง์์๋ ๋ถ๊ตฌํ๊ณ ๋จ์ง ์ฅ๋น์ ์ผ์ ํ ๋ค์งํ์์ ์ํด ์ถฉ๋ถํ ๋ค์ ธ์ง๋ค๊ณ
๊ฐ๊ณผํ ์ ์๋ค.
์ด์ ๊ฐ์ ๋จ์ ์ ๋ณด์ํ๊ธฐ ์ํด ์ง๋ 30๋
๋์ ์ ๋ฝ, ๋ฏธ๊ตญ ๋ฑ์ ์ค์ฌ์ผ๋ก ์ฐ์๋ค์ง๊ด๋ฆฌ(CCC: Continuous Compaction Control)์
๋ํ ์ฐ๊ตฌ๊ฐ ํ๋ฐํ ์งํ๋๊ณ ์๋ค. ์ฐ์๋ค์ง๊ด๋ฆฌ ๋ฐฉ๋ฒ์ ๋ค์ง์๊ณต ์ ๋ค์งํ๊ฐ๋ฅผ ๋์์ ์ฐ์์ ์ผ๋ก ์ํํ ์ ์๋ ๋ฐฉ๋ฒ์ผ๋ก ์ง๋ ๋ค์ง ๋กค๋ฌ์ ๊ฐํด์ง๋
์ง๋๊ณผ ์ด๋ก ์ธํ ์ง๋ฐ ๋ฐ๋ฐ๋ ฅ์ ๊ด๋ก๋ก ์ง๋ฐ๊ฐ์ฑ์ ์ธก์ ํ๋ ๋ฐฉ๋ฒ์ด๋ค. ์ด๋ฌํ ์ฐ์๋ค์ง๊ด๋ฆฌ ๊ธฐ์ ์ ์ ์ฉํ ๋กค๋ฌ๋ฅผ IC ๋กค๋ฌ๋ผ ์นญํ๊ณ ์์ผ๋ฉฐ, ์ธ๊ตญ์
๊ฒฝ์ฐ ์ด๋ฏธ IC ๋กค๋ฌ์ ๋ํ ๋ง์ ์๋ฐฉ๊ธฐ์ค๋ค์ด ์ ์๋๊ณ ์๋๋ฐ ๋ํ์ ์ธ ์๋ก ์ค์จ๋ด์ โROAD94โ, ์ค์คํธ๋ฆฌ์์ โTechnical Contract
Stipulation RVS 8S.02.6, Earthworks, Continuous Compaction Integrated Compaction-
Proof (Proof of compaction)โ ๋ฑ์ด ์์ผ๋ฉฐ, ๋ฏธ๊ตญ์ ๊ฒฝ์ฐ 2007๋
โCompaction by IC, LFWD & Test Rolling-Pilot
Specification for Embankment Grading Materialsโ์ด ๋ฏธ๋ค์ํ์ฃผ ๊ตํต๊ตญ(Mn/ DOT)์ ์ํด ์๋ฐฉ๊ธฐ์ค์ ์ ์ํ๊ณ
์๋ค(Kim and Park, 2010). ์ด์ธ์๋ ์ ๋ฝ, ๋ฏธ๊ตญ, ์ผ๋ณธ ๋ฑ์์๋ ๊ฐํธ์ฑ, ์ ์์ฑ, ๊ฒฝ์ ์ฑ, ์ ๊ทผ์ฑ ๋ฑ์ด ์ฐ์ํ ์๋ก์ด ๋ค์งํ๊ฐ์ฅ๋น์ธ
์ง์ค๊ฒ์ด์ง(Geogauge), ๋์ ์ฝ๊ด์
์ํ๊ธฐ(Dynamic Cone Penetrometer, ์ดํ DCP), ๋ํํ์ฌํ์ํ๊ธฐ(Light Weight
Falling Deflectometer, ์ดํ LFWD) ๋ฑ์ ๊ฐ๋ฐํ์ฌ ์ฌ์ฉํ๊ณ ์๋ค.
IC ๋กค๋ฌ๋ GPS์ ๊ฐ์๋๊ณ๋ฅผ ์ด์ฉํ์ฌ ์์น์ ๋ณด์ ํ์ง์ ๋ณด์ธ CMV๋ฅผ ๋์ถํ๊ณ ์ด๋ฅผ ํตํด ์ฐ์๋ค์ง๊ด๋ฆฌ, ์ฆ, ์ฐ์ ๋ค์ง๊ฐ๋ ์ธก์ ์ ํ๋ค. CMV๋ฅผ
ํตํ ์ฐ์ ๋ค์ง๊ฐ๋ ์ธก์ ๋ฐฉ๋ฒ์ 1970๋
์ ์ต์ด๋ก ์ ์๋์์ผ๋ฉฐ, ๋ค์ํ ํ์ฅ ํ์ง์ํ๊ณผ ๋น๊ตํ์ฌ ๊ฐ์ฅ ๋์ ์๊ด๊ด๊ณ๋ฅผ ๋ณด์ด๊ณ ์๋ค. ๋ฐ๋ผ์ ์ง๋ฐ์
๋ค์ง๊ฐ๋๋ฅผ ์ฐ์์ ์ผ๋ก ์ธก์ ํ๋ ๋ฐฉ๋ฒ์ ๋ํ์ ์ผ๋ก ์ฌ์ฉ๋๊ณ ์๋ค. IC ๋กค๋ฌ๋ฅผ ํตํ ๋ค์ง๊ณต์ฌ๋ ์ ๊ณต์ฌ ์ง์ญ์์ ๋ค์ง์ด ๋ถ์กฑํ ์ง์ญ์ ์ ํํ ์ ์
์์ผ๋ฉฐ, ๋์ผ์ง์ญ์ ๋ค์งํ์ ๋ฐ ๋ค์ง๊ฒฝ๋ก๋ฅผ ์ ์ ์์ผ๋ฏ๋ก ์ ๋ฐ๋ค์ง ์ฌ๋ถ๋ฅผ ๋ชจ๋ํฐ๋ง ํ ์ ์๊ธฐ ๋๋ฌธ์ ์ง๋ฐ ํ์ง๊ด๋ฆฌ์ ์ฉ์ดํ๋ค.
๋ณธ ์ฐ๊ตฌ๋ ์ ํ์ฐ๊ตฌ ์กฐ์ฌ๋ฅผ ํตํ ๊ตญ๋ด์ธ IC ๋กค๋ฌ์ ํํฉ์ ๊ฒํ ํ๊ณ , ํ๋์จ์ด, ์ํํธ์จ์ด๋ฅผ ๊ฐ๋ฐ ๋ฐ ๊ตฌ์ถํ์๋ค. ํ์ฅ ํ์ง์ํ๊ณผ ๋น๊ตํ์ฌ ๊ฐ๋ฐํ
IC ์์คํ
์ ์ฌ์ฉ ํ๋น์ฑ์ ๊ฒ์ฆํ์๊ณ , IC ์์คํ
์ ์ค์ ํ ๊ณตํ์ฅ์ ์ ์ฉํ์ฌ ๋ค์ง์ ๋ณด(์์น์ ๋ณด, ํ์ง์ ๋ณด)๋ฅผ ์๊ฐํํ์๋ค. ๋ค์ง์ ๋ณด์ ์๊ฐํ ๋ฐฉ๋ฒ์ผ๋ก๋
๊ตญํ ๊ตํต๊ณผํ๊ธฐ์ ์งํฅ์ ์ฐํ โICT๋ฅผ ํ์ฉํ ๊ฑด์ค์ฅ๋น ๊ด์ ๋ฐ ์ค๋งํธ ์๊ณต ๊ธฐ์ ๊ฐ๋ฐโ ๊ณผ์ ๋ฅผ ํตํด ๊ฐ๋ฐ๋ Web-GIS ๊ธฐ๋ฐ ํ ๊ณต๊ด์ ํ๋ก๊ทธ๋จ์ ๊ธฐ๋ฐ์ผ๋ก
ํ์์ผ๋ฉฐ, ์์คํ
์ IC Control ๊ธฐ๋ฅ์ ์ถ๊ฐ ๊ฐ๋ฐํ์ฌ ํ์ฅ๊ด๋ฆฌ์๋ ๊ฐ๊ฐ์ ๋ค์ง์ ๋ณด๋ฅผ ๋ชจ๋ํฐ๋งํ๊ณ ํ์ฅ ๋ค์ง๊ธฐ์ค์ ์ ํฉํ์ง ๋ถ์ํ ์ ์๋๋ก
ํ์๋ค.
Fig. 1์ ๋ณธ ์ฐ๊ตฌ์ ์ ์ฒด ๋ฒ์ ๋ฐ ๋ฐฉ๋ฒ์ ๋ํ๋ธ๋ค.
Fig. 1.
Scope and Method of IC System Research
๋กค๋ฌ์ ๋ดยท์ธ๋ถ์ GPS ์ปจํธ๋กค๋ฌ์ ๊ฐ์๋๊ณ๋ฅผ ์ค์นํ๋ค. GPS๋ก๋ถํฐ ์ป์ ์ ์๋ NMEA-0183 (National Marine Electronics
Association-0183)ํ๋กํ ์ฝ ๋ฐ์ดํฐ์ ๊ฐ์๋๊ณ ๋ฐ์ดํฐ๋ก๊ฑฐ๋ก๋ถํฐ ์ป์ ์ ์๋ ์๊ฐ๋น ๊ฐ์๋ ๋ฐ์ดํฐ๋ฅผ DB (Data Base)ํ ํ๋ค.
Web-GIS ๊ธฐ๋ฐ ํ ๊ณต๊ด์ ํ๋ก๊ทธ๋จ์ ์ถ๊ฐ ERD (Entity Relationship Diagram) ์์ฑ ๋ฐ ์์คํ
์๊ณ ๋ฆฌ์ฆ์ ์ค๊ณํ๊ณ IC ๋กค๋ฌ๋ฅผ
์ปจํธ๋กค ํ ์ ์๋ UI (User Interface)๋ฅผ ๊ตฌ์ฑํ๋ค. NMEA-0183 ํ์ค์์ ์ ์ํ๋ ์ฌ๋ฌ ๋ฐ์ดํฐ ๊ท๊ฒฉ ์ค GGA ํฌ๋งท์ ํตํด ์๋,
๊ฒฝ๋, ๋ฐ ์๊ฐ ์ ๋ณด๋ฅผ ์ถ์ถํ๊ณ , ๊ฐ์๋ ๋ฐ์ดํฐ๋ฅผ FFT (Fast Fourier Transform) ํ์ฌ ์๊ฐ, CMV ์ ๋ณด๋ฅผ ์ถ์ถํจ๊ณผ ๋์์ ํด๋น
์ ๋ณด๋ฅผ ๋งค์น์์ผ GIS ๋งต ์์ ํ์ํ๋ค.
๊ฐ๋ฐ ๊ฒฐ๊ณผ์ ๊ฒ์ฆ์ ์ํ์ฌ ๋ ๊ณณ์ ์ํ ์ฅ์๋ฅผ ์ ์ ํ๊ณ ์์คํ
ํ๋น์ฑ ๊ฒ์ฆ ํ
์คํธ๋ฅผ ์ค์ํ๋ค. ํ๋น์ฑ ๊ฒ์ฆ ํ
์คํธ๋ฅผ ์ํ์ฌ ๋ค์ง ํ์์ ๋ฐ๋ฅธ CMV์
๋ณํ์ ๋ค์ง ํ์์ ๋ฐ๋ฅธ ํ์ฅ ํ์ง์ํ ๊ฐ(์ง์ง๋ ฅ๊ณ์)์ ๋ณํ๋ฅผ ํ์ธํ๊ณ CMV์ ํ์ฅ ํ์ง์ํ ๊ฐ๊ณผ์ ์๊ด๊ด๊ณ๋ฅผ ๋น๊ตํ๋ค. ๋ํ, ๊ฐ๋ฐ ๋ ์์คํ
์
ํ์ฉํ์ฌ ๋กค๋ฌ์ ๋ค์ง์ ๋ณด๋ฅผ GIS-Web ์์ ์๊ฐํํ๋ค.
2. ์ด๋ก ์ ๊ณ ์ฐฐ
2.1 Intelligent Compaction Roller
IC ๋กค๋ฌ๋ ํ์ฌ ๋ฏธ๊ตญ ์ฐ๋ฐฉ๋๋ก๊ด๋ฆฌ์ฒญ์์ ์ผ๋จ์๋ก ์ง์ฒ๋๋ฅผ ํ์ธํ ๋งํผ ์ค์ํ ๊ธฐ์ ๋ก ๋ถ๋ฅ๋๋ฉฐ, ๊ธฐ์ ์ฌ์ฉ์ ๋๋ฆฌ ํ์ฅ์ํค๊ธฐ ์ํด ๊ธฐ์ ๊ฐ๋ฐ, ๊ต์ก
๋ฑ๊ณผ ๊ฐ์ ๋ง์ ํฌ์๊ฐ ์ด๋ฃจ์ด์ง๊ณ ์๋ค. 2004๋
์ Minnesota์์ ์ํ๋๋ก(MnRoad)์ ์ํํ ๊ฒ์ ์์์ผ๋ก 2015๋
ํ์ฌ๊น์ง ์ฝ 140๊ฐ
ํ์ฅ์์ ์ฌ์ฉ๋์ด ์๊ณ , Minnesota, Texas, California, Pennsylvania์ฃผ์์ ๋๋ถ๋ถ ์ํ๋๊ณ ์๋ค. ์ธ๋์ ๋์ฃผ๋ 2009๋
Trans Tec, FHWA, INDOT ๊ณต๋์ผ๋ก IC ๋กค๋ฌ๋ฅผ ์ด์ฉํ์ฌ ์ฝ 2๋ง์ผ ์ ๋์ ์์คํํธ ๋๋ก์ ์ํ์๊ณต์ ํ๋ค. ์ดํ ์ธ๋์ ๋์ฃผ์์๋ ์ํ์
์ฑ
์์ ์๊ณตํ์ง๊ด๋ฆฌ ๊ณต์ฌ์ ํํ์ฌ, ๋
ธ์์ธต์ด๋ ์์คํํธ์ธต ์๊ณต ์ IC ๋กค๋ฌ๋ฅผ ์ ํ์ ์ผ๋ก ์ฌ์ฉํ ์ ์๋๋ก ํ๊ณ ์๋ค(Lee, 2015).
IC ๋กค๋ฌ๋ ์ค์๊ฐ์ผ๋ก ์ง๋ฐ์ ๋ค์ง์ ์ ์ดํ๋ ๊ธฐ์ ๋ก ๋ฐ์ดํฐ์ ์ฐ์์ ์์ง์ด ๊ฐ๋ฅํ๋ค. ๋ํ, ๋ค์ง๊ณต์ฌ์์ ๋ค์ง๊ณต์ ๊ณผ ํ์ง๊ด๋ฆฌ๋ฅผ ๋ถ๋ฆฌํ์ฌ ์งํํ๋
๊ณต์ ์ ๋ค์ง ์งํ๊ณผ ๋์์ ๋ค์ง์ ๋ฐ๋ฅธ ํ์ง๊ด๋ฆฌ๋ฅผ ์ฐ์์ ์ผ๋ก ์ํํ ์ ์๋ ๋ค์ง๋ฐฉ๋ฒ์ด๋ค. IC ๋กค๋ฌ๋ GPS, ๊ฐ์๋๊ณ, ์จ๋์ผ์, ๋ชจ๋ํฐ์ฅ์น๊ฐ
ํ์ฌ๋์ด ์๊ณ ๋ชจ๋ฐ์ผ๊ณผ ์น์ ์ฐ๋๋์ด ์์ด ์์
์์ ํ์ฅ๊ด๋ฆฌ์๊ฐ ํฌ์ฅ ๋ค์ง์ ํ๋ฉด์ ์ค์๊ฐ์ผ๋ก ํฌ์ฅ์ํ์ ๋ชจ๋ํฐ๋ง์ด ๊ฐ๋ฅํ ๊ฒ์ด ๊ฐ์ฅ ํฐ ์ฅ์ ์ด๋ค.
์ด๋ฌํ ๋ชจ๋ํฐ๋ง์ ํตํด ๊ตฌ๊ฐ๋ณ ๋กค๋ฌ ํต๊ณผ ํ์, ํฌ์ฅ ์จ๋, ๋ค์ง๊ฐ๋์ ๊ฐ์ ์ ๋ณด๋ฅผ ์ ์ ์๊ธฐ ๋๋ฌธ์ ๊ท ๋ฑํ ํฌ์ฅ ํ์ง๊ณผ ์ต์ ์ ํฌ์ฅ์ํ๋ก์ ๋ค์ง
์๊ณต์ด ๊ฐ๋ฅํ๋ค. ํนํ ์ผ๊ฐ์์
์ ๋ชจ๋ํฐ๋ฅผ ํตํด ์ค์๊ฐ ๋ค์ง ๋ฒ์์ ์ํ๋ฅผ ์ด์ ์๊ฐ ํ์ธ ๊ฐ๋ฅํ๊ธฐ ๋๋ฌธ์ ๊ธฐ์กด์ ๋ค์ง์ฅ๋น์ ๋นํด ํฅ์๋ ๋ค์ง ํ์ง์
๋ณด์ฅ๋ฐ์ ์ ์๋ค. ๋ํ, ํ์ฅ ํ์ง์ํ์ ์์ด ์ธ์ ๋ฐ ์ฅ๋น์ ๊ณผ๋ค ์์๋ฅผ ๋ฐฉ์ง ํ ์ ์๊ณ ๊ณต์ฌ ์ค ์ค์๊ฐ ํ์ง๊ด๋ฆฌ๊ฐ ๊ฐ๋ฅํ์ฌ ๋ถ๋ฑ์นจํ ๋ฐ์๊ตฌ๊ฐ์
๋ํ ์ฆ๊ฐ ์ ์ธ ๋์ฒ๊ฐ ๊ฐ๋ฅํ๋ค.
Fig. 2๋ ๋ค์ง๊ณต์ฌ์์ IC ๋กค๋ฌ์ ํ์ฉ ๊ฐ์์ด๋ค. GPS์์์ ์์น์ ๋ณด, ๊ฐ์๋๊ณ์์์ ์ง๋ฐ ํ์ง์ ๋ณด๋ฅผ ์์ ๋ฐ์ ๋ค์ง๊ด๋ฆฌ ํ๋ก๊ทธ๋จ์ ์์๋ณ
๋จ๊ณํํ๊ณ , ์์
๊ด๋ฆฌ์์ ์ด์ ์๋ ์ด๋ฅผ ๋ชจ๋ํฐ๋ง ํจ์ผ๋ก์ ๋กค๋ฌ์ ์ฒด๊ณ์ ์ธ ์์
๊ณํ์ ์๋ฆฝํ ์ ์๋ค. Fig. 2์ โ๋ ์์น์ ๋ณด๋ฅผ ์์๋ณ ๋จ๊ณํํ
๊ฒ์ผ๋ก ์ ์ฒด ์ง๋ฐ์ ๋ค์ง๊ฐ๋ ํ์ธ ํ ์ถ๊ฐ ๋ค์ง ๊ตฌ์ญ ๋ฐ ๋ค์ง ํ์๋ฅผ ์ฐ์ ํ์ฌ ์ด์ ์์๊ฒ ์ ๊ณตํ๋ค. โ๋ ํ์ง์ ๋ณด๋ฅผ ์์๋ณ ๋จ๊ณํํ ๊ฒ์ผ๋ก ์ง๋ฐ์
๋ค์ง ๊ฐ๋๋ฅผ ๋ํ๋ธ๋ค. ๋น๋ค์ง ๊ตฌ๊ฐ ๋๋ ๊ณผ๋ค์ง ๊ตฌ๊ฐ์ ๋ํ์ฌ ๋ถ์ํ ์ ์์ผ๋ฉฐ, ์ด๋ฅผ ์ ๋ํ ํ์ฌ ๊ธฐ๋กํ๋ค. โ์ ๊ฒฝ์ฐ ๋ค์ง๊ด๋ฆฌ ํ๋ก๊ทธ๋จ์ ํ์ํ
๋กค๋ฌ์ ๊ท๊ฒฉ์ ์ ์ํ๋ค. ํด์ธ ์ค์ฅ๋น ํ์ฌ์ธ AMMANN์ Map Grid Size๋ฅผ ๋๋ผ ํญ์ 1/10, Relation Distance๋ฅผ 0.5m,
Machine (Route Line) Width๋ฅผ ๋๋ผ ํญ์ ๋ง์ถฐ ์ฌ์ฉํ๋ค(FHWA Report, 2011).
Fig. 2.
Overview of the IC Rollers Uses
2.2 Compaction Meter Value
CMV๋ Eq. (1)๊ณผ ๊ฐ์ผ๋ฉฐ ์ง๋๋กค๋ฌ์ ๊ฐํด์ง๋ ์ง๋๊ณผ ์ง๋์ผ๋ก ์ธํ ๋ฐ๋ฐ๋ ฅ์ ๊ด๊ณ๋ฅผ ์ด์ฉํ์ฌ ์ง๋ฐ์ ๊ฐ๋๋ฅผ ์ธก์ ํ๋ ๋ฐฉ๋ฒ์ด๋ค.
(1)
์ฌ๊ธฐ์, C = ์์(์ง๋ฐ๊ณผ ๊ด๋ จ ์๋ ์์๋ก 300์ผ๋ก ์ฃผ๋ก ์ฌ์ฉ๋จ; Mooney and Adam, 2007); A๐บ = ์ฒซ ๋ฒ์งธ ์กฐํ์ฑ๋ถ์ ๊ฐ์๋ ํฌ๊ธฐ; ๊ทธ๋ฆฌ๊ณ A2๐บ = ๊ธฐ๋ณธ์ฃผํ์ ์ฑ๋ถ์ ๊ฐ์๋ ํฌ๊ธฐ.
์ฆ, CMV๋ ์ง๋ฐ์ ๊ฐ๋๋ฅผ ๋์ถํ๋ ๋ฐฉ๋ฒ์ผ๋ก์ ์๋ ฅ์ ๋ณํ๋๊ณผ ์ง๋ฐ์ ์นจํ๋์ ์ํด ๊ฒฐ์ ๋๋ฉฐ, ์๋ ฅ์ ๋ณํ๋์ ๊ฐ์๋๊ณ์์ ์ธก์ ๋๋ ์์ง๊ฐ์๋์
๋น๋กํ๊ธฐ ๋๋ฌธ์ ๋กค๋ฌ์ ๊ฐ์๋๊ณ๋ฅผ ์ฅ์ฐฉํ์ฌ ๊ฐ ์ง๋์์ ์ํ ๊ฐ์๋๋ฅผ ์ธก์ ํ๊ณ , FFTํ์ฌ CMV ๊ฐ์ ๋์ถํจ์ผ๋ก์ ์ง๋ฐ์ ๋ค์ง๊ฐ๋๋ฅผ ๊ฐ์ ์ ์ผ๋ก ์ธก์ ํ๋ค(Radowski,
2008).
์ง๋๋กค๋ฌ์ ์ง๋์ฃผ๊ธฐ์ ๋ฐ๋ฅธ ํ๊ณผ ์ง๋ฐ๋ฐ๋ ฅ์ ์ง๋ฐ์ ๊ฐ์ฑ์ ๋ฐ๋ผ ๋ค์ํ ํํ๋ก ๋ํ๋๋ฉฐ, ์ฌ๊ธฐ์ ์ป์ด์ง ์ง๋ ๊ฐ์๋ ๊ฐ์ ๋ํด FFT๋ฅผ ์ ์ฉํ์ฌ ์ฃผํ์
ํ์์คํํธ๋ผ(์งํญ)์ ์ด์ฉํ CMV๋ฅผ ๋์ถํ๋ค.
FFT๋ ํ๋์ค์ ์ํ์ ํธ๋ฆฌ์(J.B.A. Fourier)๊ฐ ๋ฐ๊ฒฌํ FT (Fourier Transform)์ ๋ณํ ์ด๋ก ์ผ๋ก, ์ด๋ ํ ์ ํธ ํํ์ด๋ผ๋
๊ทธ ํํ์ ๋ฐ๋ณต์ด ์์ผ๋ฉด ์ฌ๋ฌ ๊ฐ์ง ์ฃผํ์์ ์ผ๊ฐํจ์(sinํ, cosํ)๋ก ๋ถํดํ ์ ์๋ค๋ ์ด๋ก ์ด๋ค. ์ด ์ด๋ก ์ ๋ฐ๊ฒฌ์ผ๋ก ์๋ฆฌ๋ ์ง๋ ๋ฑ์ ์๊ฐ
์ ํธ๋ฅผ ์ฃผํ์ ์ฑ๋ถ๋ณ๋ก ๋ถํดํ ์ ์๊ฒ ๋์ด ์ด๋ฅผ ์์ฉํ ๊ธฐ๊ณ, ์ ์๋ถ์ผ์ ๋ง์ ๋ฐ์ ์ ์ด๋ฃจ๊ฒ ๋์๋ค. FT ์์ฒด๋ง์ผ๋ก๋ ๊ณ์ฐ๋์ด ๋ง์ ์ฃผํ์๋ฅผ ์ฑ๋ถ๋ณ๋ก
๋ถํดํ๋๋ฐ ์๊ฐ์ด ๋ง์ด ๊ฑธ๋ฆฌ๊ธฐ ๋๋ฌธ์ ํ์ฌ์๋ ๋น ๋ฅธ ์๋๋ก ์ฃผํ์ ์ฑ๋ถ ๋ถํด๊ฐ ๊ฐ๋ฅํ FFT ์๊ณ ๋ฆฌ์ฆ์ ์ฌ์ฉํ๋ ๊ฒ์ด ์ผ๋ฐ์ ์ด๋ค.
2.3 Compaction Meter Value์ ์ ์ฉ ๊ธฐ์ค
Table 1์ ์ง์ค๋ค์ด๋ด๋ฏน ์ฌ์์ ์ฌ์ฉํ๋ ๋ค์ํ ์ง๋ฐ์ ๋ํ CMV์ ํ๋จ ๋ฒ์๋ฅผ ๋ํ๋ธ๋ค. ์ฆ, ์ธก์ ๋ CMV์ ๊ฐ๊ณผ ๋น๊ตํ์ฌ ์ง๋ฐ์ ์ํ๋ฅผ
์ ์ถํ ์ ์์ผ๋ฉฐ, ์ง๋ฐ์ ๋ค์ง๊ฐ๋๋ฅผ ํ๋จํ๋ ์ฒ๋๋ก ์ฌ์ฉ๋๋ค.
Table 1. Criteria for Compaction Meter Value
Soil Type
|
Compaction Meter Value
|
Rock fill
|
60 ~ 100
|
Gravel
|
30 ~ 80
|
Sand
|
20 ~ 50
|
Clay and Silt
|
5 ~ 30
|
์ผ๋ฐ์ ์ผ๋ก ๋ค์ง๊ณต์ฌ์ ๊ฒฝ์ฐ ์ค๋ด์ํ์ ํตํ ์ง๋ฐ์ ํ ์ง ๋ถ์์ ์ค์ํ๊ณ ๊ทธ์ ๋ฐ๋ฅธ ์ต๋ ์ง์ง๋ ฅ๊ณ์ ๊ธฐ์ค์น๋ฅผ ์ฐ์ ํ๋ค. ๋ํ, ํ์ฅ ํ์ง์ํ์ ์ค์ํ์ฌ
์ธก์ ๋ ์ง์ง๋ ฅ๊ณ์๊ฐ ๊ธฐ์ค์น ์ด์์ ๋ง์กฑํ๋์ง ํ์
ํจ์ผ๋ก์จ ๋ค์ง๊ณต์ ์ ๋ง๋ฌด๋ฆฌํ๋ค. CMV๋ฅผ ํ์ฉํ ๋ค์ง๊ณต์ฌ์ ๊ฒฝ์ฐ๋ CMV์ ์ง์ง๋ ฅ๊ณ์์ ์๊ด๊ด๊ณ๊ฐ
๋งค์ฐ ๋ฐ์ ํ๊ธฐ ๋๋ฌธ์ ํ์ฅ์ํ์ ํตํด ์ป์ด์ง ์ง์ง๋ ฅ๊ณ์ ๋์ CMV ๊ฐ์ ์ด์ฉํ์ฌ ํ์ ๋ค์ง์ ๋๋ฅผ ํ๋จํ ์ ์๋ค.
3. ์ง๋ฅํ ๋ค์ง ์์คํ
๊ฐ๋ฐ
์์คํ
ํ๋์จ์ด ๊ฐ๋ฐ์๋ GPS์ ๊ฐ์๋๊ณ๊ฐ ํต์ฌ ๋ชจ๋๋ก ์ฅ์ฐฉ๋๋ฉฐ, ๋ ๋ชจ๋์์ ์์ ๋๋ ๋ฐ์ดํฐ๋ฅผ ์๋ฒ์ ์์ ํ๊ธฐ ์ํ ๋ฌด์ ๋คํธ์ํฌ ํ๊ฒฝ์ ๊ตฌ์ถํ๋ค.
์์ ๋ ๋ ์ข
๋ฅ์ ๋ฐ์ดํฐ๋ Time log ํ์์ผ๋ก ๋งค์น๋์ด Web-GIS ๊ธฐ๋ฐ ํ ๊ณต๊ด์ ํ๋ก๊ทธ๋จ์์ ๋ชจ๋ํฐ๋ง์ด ๊ฐ๋ฅํ๋ค. ๋ณธ ์ฐ๊ตฌ์์ ๊ฐ๋ฐํ ์ฐ์๋ค์ง๊ด๋ฆฌ
์์คํ
์ Web ๊ธฐ๋ฐ ๊ด์ ํ์์ด๊ธฐ ๋๋ฌธ์ ์ธํฐ๋ท์ด ๊ฐ๋ฅํ ์ด๋ ๊ณณ์ด๋ ์ฌ์ฉ ๊ฐ๋ฅํ๋ฉฐ, ์ด๋ ๊ณต์ฉ์ฑ ์ธก๋ฉด์์ ๋์ด ํ๊ฐํ ์ ์๋ค. ์์
๊ด๋ฆฌ์์ ์ฌ๋ฌด์ค,
๋ชจ๋ฐ์ผ ๋ฐ ์์
์์ ์์
ํ๊ฒฝ์์ ๋ณ๋์ ์์คํ
์ถ๊ฐ ๊ตฌ์ถ ์์ด๋ ๋ชจ๋ํฐ๋ง์ด ๊ฐ๋ฅํ๋ค. ๋ณธ ์์คํ
์ ํ์ฉํ๋ฉด ๊ธฐ์กด์ ๊ฐ๋ฐ๋ ์์คํ
๋ค์ ๊ตฌ์ถ ์์๋น์ฉ
๊ฐ์ ๋ฐ ํธ์์ฑ์ ์ฆ๋์ํฌ ์ ์๋ค. ๋ํ, Google Map์ ๊ธฐ๋ฐํ๊ธฐ ๋๋ฌธ์ ์ต์ ์ง๋ ์ ๋ณด๋ฅผ ๊ฐ๊ณ ์์ผ๋ฉฐ, DB ๋ด ์ ์ฅ๋ ์ ๋ณด๋ฅผ ๋ ์ง ๋ฐ
์๊ฐ ๋ณ๋ก ํ์ธํ ์ ์๋ค.
3.1 ์์คํ
ํ๋์จ์ด ๊ฐ๋ฐ
๊ณ ์ ๋ฐ DGPS ์ํ
๋ 1๊ฐ์ ์ฐ๋๋ GPS ์ปจํธ๋กค๋ฌ๋ก๋ถํฐ ์ ๋ฐํ ์์น ๋ฐ์ดํฐ๋ฅผ ์ ์ก๋ฐ์ NMEA์์ ์ ์ํ NMEA-0183 ํ์ค์ UTC (Coordinated
Universal Time: ํ์ ์ธ๊ณ์) ์๊ฐ ๋ณ๋ก Web-GIS ๊ธฐ๋ฐ ํ ๊ณต ๊ด์ ํ๋ก๊ทธ๋จ์ DBํํ๋ค. ์ฌ๊ธฐ์, NMEA 0183 ํ์ค์์ ์ ์ํ๋
์ฌ๋ฌ ๋ฐ์ดํฐ ๊ท๊ฒฉ ์ค GGA ํฌ๋งท์ ์ด์ฉํ์ฌ ์๋, ๊ฒฝ๋ ๋ฐ UTC ์๊ฐ ์ ๋ณด๋ฅผ ์ถ์ถํ ์ ์์ผ๋ฉฐ, ์ด๋ฅผ DBํ ํ๊ณ GIS ๋งต ์์ ํํํ๋ค.
๋ํ, ๋กค๋ฌ ๋๋ผ์ ํ์ ์ถ์ ๊ฐ์๋๊ณ๋ฅผ ๋ถ์ฐฉํ๊ณ ๊ฐ์๋ ๋ฐ์ดํฐ๋ฅผ 0.01์ด๋ง๋ค ์ ์ก๋ฐ์ FFT ๋ถ์์ ์ค์ํ๋ค. ์ธก์ ๋ ๊ฒฐ๊ณผ์ 1์ด ๊ฐ๊ฒฉ ๋ด์์ ๊ธฐ๋ณธ
์ฃผํ์ ์ฑ๋ถ์ ๊ฐ์๋ํฌ๊ธฐ์ ์ฒซ ๋ฒ์งธ ์กฐํ์ฑ๋ถ์ ๊ฐ์๋ ํฌ๊ธฐ๋ฅผ ๋๋์ด UTC ์๊ฐ์ ๋ฐ๋ฅธ CMV ์ ๋ณด๋ฅผ DBํํ๋ค. ์์คํ
ํ๋์จ์ด ์ ์ฒด ๊ตฌ์ฑ ๋ฐ ํ๊ฒฝ์
Fig. 3๊ณผ ๊ฐ๋ค.
Fig. 3.
Entire Structure and Environment of the System Hardware
3.2 ์์คํ
์ํํธ์จ์ด ๊ฐ๋ฐ
GPS ์์น์ ๋ณด๋ฅผ ์ด์ฉํ์ฌ ๊ฐ ์ฅ๋น์ ์๊ฐ ๋ก๊ทธ ์ ๋ณด๋ฅผ ๋ถ์ํ ์ ์๋ Web-GIS ๊ธฐ๋ฐ ํ ๊ณต๊ด์ ํ๋ก๊ทธ๋จ์ Google Map ๋ฐ JAVA Script
API ๊ธฐ์ ์ ํ์ฉํ์ฌ ์ด๋ ์์น์์๋ ์น ์๋ฒ์ GIS ์์ฉ ํ๋ก๊ทธ๋จ ์๋ฒ์ ์์ธ์คํ์ฌ ๊ด๋ฆฌํ ์ ์๋ Web-GIS ๊ธฐ์ ๋ก ๋ง๋ค์ด์ก๋ค(Lee et
al., 2018).
๋ณธ ์ฐ๊ตฌ์์๋ GPS ์์น์ ๋ณด์ ์ด์ฉ๋ฟ๋ง ์๋๋ผ ๊ฐ์๋๊ณ๋ก๋ถํฐ ์ทจ๋๋๋ ๊ฐ์๋์ ๋ณด์ ์ด์ฉ์ ๊ณ ๋ คํ์๋ค. Fig. 4๋ ๋ณธ ์์คํ
์ ์๊ณ ๋ฆฌ์ฆ ์ค๊ณ๋์ด๋ฉฐ
๋กค๋ฌ์ ์ด๋๊ฒฝ๋ก๋ฅผ ํ๋จํ๊ธฐ ์ํ์ฌ ์๊ฐ์ ๋ฐ๋ฅธ ์์น์ ๋ณด๋ฅผ ์ทจ๋ํ๊ณ ๊ฐ์๋๊ณ๋ก๋ถํฐ ์ป์ด์ง๋ ๋ฐ์ดํฐ ๋ถ์์ ํตํด ๋ ๋ฐ์ดํฐ์ ํ์๋งค์น๋ฅผ ์ค์ํ๋ค. CMV์
๊ธฐ์ค์ฒ๋๋ก 100 ์ด์์ ๋ฐ์ดํฐ๋ ๋ถ์ ๊ฒฐ๊ณผ์์ ์ ์ธํ์์ผ๋ฉฐ, 100 ์ด๋ด์ ๊ฒฐ๊ณผ๋ ๋ฑ๊ธ๋ณ ์์์ ์
ํ ํํํ์๋ค.
Fig. 4.
Design of the System Algorithm
์ค๊ณ๋ ์๊ณ ๋ฆฌ์ฆ์ ํตํ์ฌ Web-GIS ๊ธฐ๋ฐ ํ ๊ณต๊ด์ ํ๋ก๊ทธ๋จ์ IC Control ๊ธฐ๋ฅ์ ์ถ๊ฐ ๊ฐ๋ฐํ์๋ค. ๊ฐ๋ฐํ๊ฒฝ์ GPS ์ปจํธ๋กค๋ฌ์ ๋ฐ์ดํฐ ๋ก๊ฑฐ๋ฅผ
๋ฌด์ ๋ผ์ฐํฐ์ ์ฐ๋ํ์ฌ Web-GIS ๊ธฐ๋ฐ ํ ๊ณต๊ด์ ํ๋ก๊ทธ๋จ ์๋ฒ์ ์ค์๊ฐ ์ฐ๊ณํ๊ณ ์ฅ๋น์ ์์น์ ๋ณด ๋ฐ ํ์ง์ ๋ณด ๊ด๋ จ ๋ฐ์ดํฐ๋ฅผ ์ก์์ ํ๋๋ก ํ์๋ค.
์ฌ๊ธฐ์ ์์น์ ๋ณด์ UI๋ IC Control์ด๊ณ ํ์ง์ ๋ณด์ UI๋ CMV๋ผ ํํํ์์ผ๋ฉฐ, ์ ์ฅ๋ ์ ๋ณด๋ ํ๋ก์ ํธ ๋จ์๋ณ, ๋ ์ง๋ณ๋ก ํ์ธ์ด ๊ฐ๋ฅํ๋ค.
์ต์ด๋ก ์ฌ์ฉ์๋ ํ๋ก์ ํธ๋ฅผ ๋ฑ๋กํ๊ณ ๊ด๋ จ ์ ๋ณด(ํ๋ก์ ํธ ๋ช
์นญ, ์ฃผ์, ์์
๊ด๋ฆฌ์, ์ด์ ๊ธฐ์ฌ, ํ์ฅ์ฌ์ง ๋ฑ)๋ฅผ ๋ฑ๋กํ๋ค. ๋ค์์ผ๋ก ํด๋น ํ๋ก์ ํธ ๋ด์
Geo-Fence๊ธฐ๋ฅ์ ์ฌ์ฉํ์ฌ ๋งต์ ์ง์ ํด๋ฆฌ๋ผ์ธ์ ๊ทธ๋ ค์ ํด๋ฆฌ๊ณค ํํ์ ์์ญ์ ๋ณด๋ฅผ ์
๋ ฅํ๋ค. ์์คํ
์ ๊ธฐ๋ณธ์ ์ผ๋ก ํ๋ก์ ํธ ๊ตฌ์ญ, ๋กค๋ฌ ๊ฒฝ๋ก ๋ฑ์ด
์ธ์์๋ก ์ค์ ๋์ด ์์ผ๋ฉฐ, ์ฌ์ฉ์๊ฐ ์ถ๊ฐ ํ์ฌ ๋งต์ ์ ๋ณดํ ํ ์ ์๋ค. ๋ํ, ํ๋ก์ ํธ์ ํ์ฉ๋๋ ๋กค๋ฌ์ ์ ์์ ๋ฑ๋กํ ์ ์์ผ๋ฉฐ, ์ฌ์ ์ ๋ค๋ฅธ
ํ๋ก์ ํธ์ ํ์ฉ๋์๋ ๋กค๋ฌ์ ์์น์ ๋ณด์ ํ์ง์ ๋ณด๋ DB์ ์ ์ฅ๋์ด ์์ด ๋ถ๋ฌ์ฌ ์ ์๋ค.
์์น์ ๋ณด๋ ์ด 12๊ฐ์ ์์์ผ๋ก ํํ๋๋ฉฐ ๋์ผ ์ง๋ฐ์ ๋ํ ๋กค๋ฌ์ ๋ค์ง ํ์ ๋ฐ ํ๋ก์ ํธ ์ ๋ฒ์์์์ ์ด๋๊ฒฝ๋ก๋ฅผ ํ์
ํ ์ ์๋ค. ๊ทธ๋ฆฌ๊ณ ํ์ง์ ๋ณด๋
์ด 5๊ฐ์ ์์์ผ๋ก ํํ๋๋ฉฐ ๋กค๋ฌ๊ฐ ํ๋ก์ ํธ ์ ๋ฒ์์์ ๋ค์ง์ ์๋ฃํ๋ฉด ์ฌ์ฉ์๋ ํํ๋ ์์์ ๋ณด๋ฅผ ํตํ์ฌ ๋ค์ง์ ๋ณด๋ฅผ ํ์ธํ ์ ์์ผ๋ฉฐ ๋ค์ง์ ๋ณด๋ฅผ
ํตํด ๋กค๋ฌ์ ์ด๋ํ์, ์ค์ฒฉํ์, ์ด๋๊ฒฝ๋ก, ์ง๋ฐํ์ง ์ํ ๋ฑ์ ์ฒดํฌํ ์ ์๋ค.
์์คํ
์ํํธ์จ์ด ์คํ ํ๋ฉด์ Fig. 5์ ๊ฐ๋ค.
Fig. 5.
Screen of the System Software
4. ํ์ฅ ์ ์ฉ ํ
์คํธ
Table 2์ ๊ฐ์ด ํ
์คํธ๋ ์ด ๋ ๊ณณ์ ํ์ฅ์์ ์ค์๋์๋ค. ์ค์ผํ ์นํ๊ณต์ฌ ํ์ฅ๊ณผ ํ์ฌ์ฅ ์กฐ์ฑ๊ณต์ฌ ํ์ฅ ๋ชจ๋ ๋์ผํ ๋กค๋ฌ๋ก ํ
์คํธ๋ฅผ ์งํํ์์ผ๋ฉฐ,
ํฌ์
๋ ๋กค๋ฌ์๋ ์ง๋ฅํ ๋ค์ง ์์คํ
์ด ๊ตฌ์ถ๋์ด์๋ค. ์ง๋ฅํ ๋ค์ง ์์คํ
์ ํต์ฌ ๋ชจ๋์๋ Leica DGPS์ RADIAN ๊ฐ์๋๊ณ๊ฐ ์์ผ๋ฉฐ, ๊ทธ ์ธ
์ ๋ ฅ๊ณต๊ธ ๋ชจ๋, ๋ฒ ์ด์ค์คํ
์ด์
, ๋ฐ์ดํฐ ๋ก๊ฑฐ๊ฐ ์๋ค.
Table 2. Experimental Environment for Applying the Roller to the Spot
Classification
|
Details
|
Project name
|
Contaminated soil replacement
|
Event stadium construction
|
Project whole view
|
|
|
Ground extent
|
8,300m2 |
11,500m2 |
Equipment information
|
|
|
Attached GPS device
|
Leica DGPS (GPS 80 controller + iCG 60 antenna)
|
Attached Accelerometer
|
RADIAN ARE-A (with Data Logger)
|
์ ์ฒด์ ์ธ ์์คํ
๋์์งํ์ ๋จผ์ ํ์ฅ ๋ค์ง๊ฐ๋ ์ํ์ ๋์ ํ์ฌ CMV๋ฅผ ์ ์ฉํ๊ธฐ ์ํ ํ๋น์ฑ ๊ฒ์ฆ ํ
์คํธ๊ฐ ์ด๋ฃจ์ด ์ก์ผ๋ฉฐ, CMV์ GPS๋ก ์ธก์ ๋
์์น์ ๋ณด์ ํ์ง์ ๋ณด๋ฅผ Web-GIS ๊ธฐ๋ฐ ํ ๊ณต๊ด์ ํ๋ก๊ทธ๋จ์ ํ์ํ๊ณ ๋ถ์ํ์๋ค.
4.1 ํ๋น์ฑ ๊ฒ์ฆ ํ
์คํธ
๋ณธ ํ๋น์ฑ ๊ฒ์ฆ ํ
์คํธ์ ์ฌ์ฉ๋ ํํ์ฌํ์ํ์ ์ ์ฉ ๋ฐฉ๋ฒ์ ์๋์ ๊ฐ๋ค.
โ ์ํ์ง๋ฐ์ ์ํํ๊ฒ ๊ณ ๋ฅธ ํ ์ฌํํ ๋ฐ ์ธก์ ์ฅ์น ์ค์น
โก 0.35kg/cm2์ ํ์ค์ ๊ฐํด ์ฌํํ์ ์ง๋ฉด์ ์์ ์ํค๊ณ ๊ฒ์ด์ง๋ฅผ โ0โ์ผ๋ก ์กฐ์
โข 0.35kg/cm2์ฉ ํ์ค์ ๊ฐํ์ฌ ๊ฐ๊ฐ์ ํ์ค๊ณผ ์นจํ๋ ๊ธฐ๋ก
โฃ ์นจํ๋์ด 1.5cm์ ๋ฌํ๊ฑฐ๋ ํ์ค๊ฐ๋๊ฐ ์ง๋ฐ์ ํญ๋ณต์ ์ ๋์ ๋ ์ข
๋ฃ
โค 0.25cm์์์ ํ์ค๊ฐ๋๋ฅผ ๊ตฌํ๊ณ ์ง์ง๋ ฅ๊ณ์(kgf/cm3)๋ฅผ ๊ตฌํ์ฌ ํํ์ฌํ์ํ ํ์ ๊ธฐ์ค๊ณผ ๋น๊ต
ํํ์ฌํ์ํ์ ์ง์ง๋ ฅ๊ณ์ ์ฐ์ ์ ์ํ ํ์ ๊ธฐ์ค์ Table 3์ ํ๊ตญ๋๋ก๊ตํต๊ณต์ฌํ์ค์๋ฐฉ์์ ์๊ฑฐํ์์ผ๋ฉฐ, ์๋ก ๋ค๋ฅธ ์ง๋ฐ์ ์ฑ์ง์ ๊ฐ๋ ๋ ๊ฐ์ ํ์ฅ์์
์ค์ํ์๋ค. ํ์ฅ์ ํน์ ๊ตฌ๊ฐ์์ ๋กค๋ฌ๊ฐ 1ํ ๋ค์ง ์ 3ํ์ ๊ฑธ์ณ ํํ์ฌํ์ํ์ ์ค์ํ์์ผ๋ฉฐ, ๋กค๋ฌ๊ฐ ์ง๋๊ฐ 1์ด~3์ด๋ ๊ตฌ๊ฐ, 8~10์ด๋ ๊ตฌ๊ฐ,
18~20์ด๋ ๊ตฌ๊ฐ์ผ๋ก ๋ถ๋ฅํ์ฌ ์ด 24ํ ์ค์ํ์๋ค. ์นจํ๋ 0.25cm์์ ์ข
๋ฃํ์๊ณ ๊ทธ ์์น๋ ์ํ ๊ธฐ๋ก์ผ์ง์ ๊ธฐ์ฌํ์๋ค.
Table 3. Criteria for Plate Bearing Test (Standard specification of Korea Road Transport
Cooperation (KS F 2310))
Division
|
Pavement of cement concrete
|
Pavement of asphalt concrete
|
Settlement (cm)
|
0.125
|
0.25
|
Bearing coefficients
|
Embankment
|
10 or more
|
15 or more
|
On ground
|
15 or more
|
20 or more
|
Auxiliary substratum, back filling
|
20 or more
|
30 or more
|
ํ
์คํธ ๊ฒฐ๊ณผ๋ Fig. 6์ ๊ทธ๋ํ์ ๊ฐ์ผ๋ฉฐ ์ค์ผํ ์นํ๊ณต์ฌ ํ์ฅ์ ๊ฒฝ์ฐ 8ํ ๋ค์ง ์ ์ง์ง๋ ฅ๊ณ์๊ฐ 12 ์ด์์์ ํ์ธํ์์ผ๋ฉฐ, ์ด๋ ์๋ฉํธ ์ฝํฌ๋ฆฌํธ
ํฌ์ฅ์ ๋
ธ์ฒด 10์ด์์ ๋ง์กฑํ๋ค. ํ์ฌ์ฅ ์กฐ์ฑ๊ณต์ฌ ํ์ฅ์ ๊ฒฝ์ฐ 3ํ ๋ค์ง ์ ์ง์ง๋ ฅ๊ณ์๊ฐ 15 ์ด์์์ ํ์ธํ ์ ์์ผ๋ฉฐ, ์ด๋ ๋น๊ต์ ์ ๋ค์ ธ์ง
์ง๋ฐ์ด๋ผ ํ๋จํ ์ ์๋ค.
Fig. 6.
Change of the Bearing Capacity Coefficients according to the Times of Compaction
๋ํ, ๋ ํ์ฅ์ ๋น๊ตํ๋ฉด ํ์ฌ์ฅ ์กฐ์ฑ๊ณต์ฌ ํ์ฅ์ ํ
์คํธ ๊ตฌ๊ฐ์ด ๋น๊ต์ ์ ๋ค์ง๋์์ผ๋ฉฐ ์ค์ผํ ์นํ๊ณต์ฌ ํ์ฅ์ ๊ฒฝ์ฐ 5ํ ๋ค์ง ์ ์ธก์ ํ ์ง์ง๋ ฅ๊ณ์๋ณด๋ค
3ํ ๋ค์ง ์ ์ธก์ ํ ์ง์ง๋ ฅ๊ณ์๊ฐ ๋น๊ต์ ๋๊ฒ ๋์๊ธฐ์ ํ
์คํธ ๊ตฌ๊ฐ ๋ด ๋ชจ๋ ์ง๋ฐ์ด ๊ท ์ผํ๊ฒ ๋ค์ง๋์ง ์์์์ ํ์ธํ์๋ค.
์ด์ ๋น๊ตํ๊ธฐ ์ํ์ฌ CMV ๋ฐ์ดํฐ๋ฅผ ๋ถ์ํ ๊ฒฐ๊ณผ๋ Fig. 7์ ๊ทธ๋ํ์ ๊ฐ์ผ๋ฉฐ, ์ค์ผํ ์นํ๊ณต์ฌ ํ์ฅ ๋ณด๋ค ํ์ฌ์ฅ ์กฐ์ฑ๊ณต์ฌ ํ์ฅ์ CMV๊ฐ ๋งค์ฐ
๋๊ฒ ๋์๋ค. ํํ์ฌํ์ํ๊ณผ ๋์ผํ๊ฒ CMV ๋ํ ํ์ฌ์ฅ ์กฐ์ฑ๊ณต์ฌ ํ์ฅ์์ ๋ ๋๊ฒ ์ธก์ ๋์์ผ๋ฉฐ, ํํ์ฌํ์ํ๊ณผ ๊ฐ์ด ์ค์ผํ ์นํ๊ณต์ฌ ํ์ฅ์ 5ํ
๋ค์ง ์ CMV๋ณด๋ค 3ํ ๋ค์ง ์ CMV๊ฐ ๋ ๋๊ฒ ๋์์์ ํ์ธํ์๋ค. ์ด๋ CMV์ ์ง์ง๋ ฅ๊ณ์๊ฐ ์๋ก ๋น๋กํ๊ฒ ์ฆ๊ฐํ๊ณ ๊ฐ์ํ๋ ๊ฒ์ ํ์ธํ ์
์์ผ๋ฉฐ, ๋ ๊ฒฐ๊ณผ ๊ฐ์ ์ฐ๊ด์ฑ์ด ๋งค์ฐ ๋์์ ์ฆ๋ช
ํ๋ค.
Fig. 7.
Change of CMV according to the Times of Compaction
Fig. 8๊ณผ ๊ฐ์ด ๋ ๊ฐ์ ํ์ฅ์ CMV์ ์ง์ง๋ ฅ๊ณ์์ ๋ํ ํ๊ท๋ถ์์ ์ค์ํ ๊ฒฐ๊ณผ, CMV์ ์ง์ง๋ ฅ๊ณ์๊ฐ ๋น๋กํ๊ณ ํต๊ณ์ ์ผ๋ก ์กฐ๋ฐํ ๋ถํฌ๋ฅผ ๋ํ๋ด๊ณ
์์ด ์๊ด๊ด๊ณ๊ฐ ๋งค์ฐ ๋์์ ํ์ธํ์๋ค. ์ฆ, ๊ธฐ์กด ์ฌ๋์ ๋ฐฉ๋ฒ์ ๋์ฒดํ ์ ์๋ ์ฐ์ ๋ค์ง๊ฐ๋ ์ธก์ ๋ฐฉ๋ฒ์ธ CMV์ ํ์ฉ ํ๋น์ฑ์ ํ์ธํ์๋ค.
Fig. 8.
Correlation between CMV and Bearing Coefficients
4.2 ๋ค์ง์ ๋ณด ์๊ฐํ
Fig. 9๋ ๊ฐ๋ฐ๋ ํ๋ก๊ทธ๋จ์ ๊ธฐ๋ฐ ํ์ฌ ์์น์ ๋ณด๋ฅผ ์ด์ฉํ ๋กค๋ฌ์ ์ด๋๊ฒฝ๋ก๋ฅผ ์๊ฐํํ ๊ฒฐ๊ณผ์ด๋ค. ์ด 12ํ ๋ค์ง ํ์๋ฅผ Step ๋ณ ์์์ผ๋ก ๊ตฌ๋ถํ๊ณ
1ํ ๋ค์งํ ๋กค๋ฌ์ ์ด๋๊ตฌ๊ฐ์ ํ๋์์ผ๋ก ํ์๋๋ฉฐ, ๋ค์ง ํ์๊ฐ ์ฆ๊ฐํจ์ ๋ฐ๋ผ ๋นจ๊ฐ์์ผ๋ก ํ์๋๋ค. ํ์๋ ์ ์ ๊ตต๊ธฐ๋ 1.8m๋ก ๋กค๋ฌ ๋๋ผ์ ํญ๊ณผ
๋์ผํ๋ฉฐ ๋งต Grid Size๋ 0.18m, ๋กค๋ฌ์ Relation Distance๋ 0.5m๋ก ์ค์ ํ์๋ค.
Fig. 9.
Results of Visualizing the Position
ํด๋น ์์คํ
์ ํ์ฉํ์ฌ ์์
๊ด๋ฆฌ์์ ์ด์ ์๋ ๊ณํ ๋ค์ง์ง๋ฐ์ ๋น๋ค์ง ๊ตฌ๊ฐ ๋ฐ ๊ณผ๋ค์ง ๊ตฌ๊ฐ์ ํ๋จํ ์ ์์ผ๋ฉฐ, ์ค์๊ฐ ๋ชจ๋ํฐ๋ง์ด ๊ฐ๋ฅํ๊ธฐ ๋๋ฌธ์ ์ฆ๊ฐ์
๋ค์ง๊ณํ ๋ณ๊ฒฝ ๋ฐ ๋กค๋ฌ์ ์์
ํํฉ์ ๋ํ ํ์
์ด ๊ฐ๋ฅํ๋ค. ๋ํ, ํ์ง์ ๋ณด ๋ฐ์ดํฐ์ ๋น๊ตํ์ฌ ๊ฐ๊ฐ์ ํ์ฅ ํน์ฑ์ ๋ง๊ฒ ๋ค์งํ์๋ฅผ ์กฐ์ ํ ์ ์๋ค.
๋ ๊ฐ์ ํ์ฅ ๋ชจ๋ ๋๋ถ๋ถ์ ์ง๋ฐ ๋ค์ง์์
ํ์๊ฐ 5ํ ์ด๋ด์ด๋ฉฐ ๋ค์ง๊ตฌ๊ฐ ๋ฐ๊นฅ๊ตฌ์ญ์ ์์ชฝ๊ตฌ์ญ์ ๋นํ์ฌ ์๋์ ์ผ๋ก ๋ค์งํ์๊ฐ ์ ์์ ์ ์ ์๋ค. ์ด๋
์ด์ ์๊ฐ ๋ชจ๋ ๊ตฌ๊ฐ์ ๋ํ์ฌ ๋์ผ ๋ค์งํ์๋ฅผ ์ ์ฉํ๋ค๊ณ ํ๋จํ ์ ์๋ ๊ฒฝํ์ ์ค์ฐจ๋ฅผ ์๋ฐฉํ ์ ์๋ค.
Fig. 10์ ์ด 5๊ฐ์ ๋ฒ์ ๋ด CMV ๊ฒฐ๊ณผ๋ฅผ Step ๋ณ ์์์ผ๋ก ๊ตฌ๋ถํ ๊ฒฐ๊ณผ์ด๋ค. 0~20์ CMV๋ ํ๋์์ผ๋ก ํ์ํ์์ผ๋ฉฐ, CMV๊ฐ ์ฆ๊ฐํ
๋๋ง๋ค ์ด๋ก์, ๊ฐ์ ๋ฑ์ผ๋ก ๋ณํ์ฌ ๋ง์ง๋ง 80~100์ ๋ฒ์๋ ๋นจ๊ฐ์์ผ๋ก ํ์ํ์๋ค.
Fig. 10.
Results of Visualizing the Quality Information
๋ณธ ์์คํ
์ ์ง๋ฐ์ ๋ค์ง๊ฐ๋๋ฅผ ํ์ธํ ์ ์์ผ๋ฉฐ, ๋กค๋ฌ ์ด์ฉ๊ณํ ์๋ฆฝ์ ํตํ์ฌ ๋ค์งํ์ ์กฐ์ ์ด ๊ฐ๋ฅํ๋ค. ์ค์ผํ ์นํ๊ณต์ฌ ํ์ฅ์ ๊ฒฝ์ฐ ๋๋ถ๋ถ์ ์ง๋ฐ์ด
40~60์ CMV๋ก ํํ๋๋ฉฐ, ํน์ ๊ตฌ๊ฐ์ 20~40์ CMV๋ฅผ ๊ฐ๋๋ค. ์ด๋ ํ์ฌ์ฅ ์กฐ์ฑ๊ณต์ฌ ํ์ฅ๊ณผ ๋น๊ตํ ๊ฒฝ์ฐ ์๋์ ์ผ๋ก ๋ฎ์ ์์น๋ฅผ ๋ณด์ธ๋ค.
์ค์ ๋ ๊ฐ์ ํ์ฅ ๋ชจ๋ ๋์ผํ ๋ค์งํ์๋ฅผ ์ ์ฉํ์ฌ ์งํํ์์ผ๋ ๋ค์ง๊ฐ๋๋ ์ฐจ์ด๋ฅผ ๋ณด์ด๋ฏ๋ก ์ค์ผํ ์นํ๊ณต์ฌ ํ์ฅ์์๋ ํด๋น ์์คํ
์ ์ด์ฉํ์ฌ ๋กค๋ฌ์
์ถ๊ฐ ๋ค์ง์ด์ฉ ๊ณํ์ ์๋ฆฝํ ํ์๊ฐ ์๋ค.
๋ํ, Fig. 8 ํ์ฌ์ฅ ์กฐ์ฑ๊ณต์ฌ ํ์ฅ์ ์๊ด๊ด๊ณ ๊ทธ๋ํ๋ CMV๊ฐ 40 ์ด์์ผ ๊ฒฝ์ฐ์ ์ง์ง๋ ฅ๊ณ์์ ๊ธฐ์ค์น(๋
ธ์ฒด:15) ์ด์์์ ํ์ธํ์๋ค. ๋ฐ๋ผ์
Fig. 10์ ํ์ฌ์ฅ ์กฐ์ฑ๊ณต์ฌ ํ์ฅ์ ํ์ง์ ๋ณด ํ๋ฉด์ ๋ชจ๋ ์ง๋ฐ์ด CMV 40 ์ด์์ ๋ง์กฑํ๋ฏ๋ก ์ต์ ์ ๋ค์ง์๊ณต์ ์งํํ๋ค ๋ณผ ์ ์๋ค.
5. ๊ฒฐ ๋ก
๋ณธ ์ฐ๊ตฌ์์๋ ์ฐ์ ๋ค์ง๊ฐ๋ ์ธก์ ๋ฐฉ๋ฒ์ธ ์ง๋ฅํ ๋ค์ง ์์คํ
์ ๊ฐ๋ฐํ์์ผ๋ฉฐ, ํด๋น ์์คํ
์ฌ์ฉ ํ๋น์ฑ์ ์
์ฆํ๊ณ ๋กค๋ฌ์ ์์น์ ๋ณด์ ํ์ง์ ๋ณด๋ฅผ ์๊ฐํํ์๋ค.
์์คํ
๊ฐ๋ฐ์ ํฌ๊ฒ ํ๋์จ์ด์ ์ํํธ์จ์ด ๋ถ๋ถ์ผ๋ก ๋๋๋ฉฐ, ํ๋์จ์ด์ ํต์ฌ ์์๋ GPS์ ๊ฐ์๋๊ณ๊ฐ ์๋ค. GPS์ ๊ฐ์๋๊ณ๋ฅผ ํตํ์ฌ ์์ ๋ฐ๋
์์น์ ๋ณด์ ํ์ง์ ๋ณด๋ ๊ฐ๋ฐ ์ํํธ์จ์ด ํ๋ฉด์ ํ๊ธฐ๋์ด ์ฌ์ฉ์์๊ฒ ์ ๊ณต๋๋ค. ๊ฐ๋ฐํ ์ง๋ฅํ ๋ค์ง ์์คํ
์ ํ๋น์ฑ ๊ฒ์ฆ ๋ฐฉ๋ฒ์ ์ด 3๊ฐ์ง ๋จ๊ณ๋ก ๊ตฌ์ฑ๋๋ค.
์ฌ๋์ ๋ค์ง๊ฐ๋ ์ธก์ ๋ฐฉ๋ฒ์ ํ์ฉํ ํ์งํ๊ฐ ํ
์คํธ, CMV๋ฅผ ํ์ฉํ ํ์งํ๊ฐ ํ
์คํธ๋ฅผ ์งํํ๊ณ ๋ง์ง๋ง์ผ๋ก ๋ ํ
์คํธ ๊ฒฐ๊ณผ์ ์๊ด๊ด๊ณ ๋์ถ ๋ฐ ํ๊ท๋ถ์์
์งํํ์๋ค.
ํ๊ท๋ถ์์ ์ํ ๋ ์ํ์ ํน์ ๊ตฌ์ญ์ ์ ์ ํ๊ณ ๋กค๋ฌ์ ๋ฐ๋ณต๋ค์ง๊ณผ ํํ์ฌํ์ํ์ ๋์์ ์งํํ๋ค. ํ๊ท๋ถ์ ๊ฒฐ๊ณผ CMV์ ์ง์ง๋ ฅ๊ณ์๊ฐ ๋น๋กํ๊ณ ํต๊ณ์ ์ผ๋ก
์กฐ๋ฐํ ๋ถํฌ๋ฅผ ๋ํ๋ด๊ณ ์์ด ์๊ด๊ด๊ณ๊ฐ ๋งค์ฐ ๋์์ ํ์ธํ์๋ค. ์ฆ, CMV๊ฐ ์ฌ๋์ ๋ฐฉ๋ฒ์ ๋์ฒดํ์ฌ ํ์ฉ ํ ์ ์๋ ํ๋น์ฑ์ ์
์ฆํ์๋ค.
๋ํ, ๋ ์ํ์กฐ๊ฑด์์ ์ค์ ํ์ฅ๊ท๋ชจ๋ก ๋ค์ง์ ์ํํ ํ ์ฐ์ ๋ค์ง๊ฐ๋ ์ธก์ ๋ฐฉ๋ฒ์ ๊ฒฐ๊ณผ๋ฅผ Web-GIS ๊ธฐ๋ฐ ํ ๊ณต๊ด์ ํ๋ก๊ทธ๋จ IC Control์
์์น์ ๋ณด์ ํ์ง์ ๋ณด๋ก ๊ตฌ๋ถํ์ฌ ํํํ์๋ค. ์์น์ ๋ณด๋ ์ด 12ํ ๋ค์ง ํ์๋ฅผ Step ๋ณ ์์์ผ๋ก ๊ตฌ๋ถํ์์ผ๋ฉฐ, 1ํ ๋ค์ง๋ถํฐ 12ํ ๋ค์ง๊น์ง ํ๋์์์
๋นจ๊ฐ์์ผ๋ก ์์ํ ํ์๋ค. ํ์ง์ ๋ณด์์๋ CMV์ ๊ฒฐ๊ณผ๋ฅผ Step ๋ณ ์์์ผ๋ก ๊ตฌ๋ถํ๊ณ 0~20, 21~40, 40~60, 60~80, 80~100์
CMV๊น์ง ์ด 5๊ฐ์ ๊ตฌ๊ฐ์ผ๋ก ์์ํ ํ์๋ค. ์์ํ ํ์ฌ ํ์ํ ์ ์ ๊ตต๊ธฐ๋ 1.8m๋ก ๋กค๋ฌ ๋๋ผ์ ํญ๊ณผ ๋์ผํ๋ฉฐ ๋งต Grid Size๋ 0.18m,
๋กค๋ฌ์ Relation Distance๋ 0.5m๋ก ์ค์ ํ์๋ค.
ํ์ง์ ๋ณด ๋ถ์๊ฒฐ๊ณผ ์ค์ผํ ์นํ๊ณต์ฌ ํ์ฅ์ ๋๋ถ๋ถ์ ์ง๋ฐ์ด 40~60์ CMV๋ก ํํ๋๋ฉฐ, ํน์ ๊ตฌ๊ฐ์ 20~40์ CMV๋ฅผ ๊ฐ๋๋ค. ์ด๋ ํ์ฌ์ฅ ์กฐ์ฑ๊ณต์ฌ
ํ์ฅ๊ณผ ๋น๊ตํ ๊ฒฝ์ฐ ์๋์ ์ผ๋ก ๋ฎ์ ์์น์ด๋ฉฐ, ๋ค์ง์์
์ด ๊ณ ๋ฅด๊ฒ ์ด๋ฃจ์ด์ง์ง ์์์ ํ์ธํ์๋ค. ๊ฒฐ๊ณผ์ ์ผ๋ก ์ค์ผํ ์นํ๊ณต์ฌ ํ์ฅ์ ํ์ง์ ๋ณด ๋ถ์๊ฒฐ๊ณผ๋
๋ค์งํ์๋ฅผ ์ฆ๊ฐ์ํฌ ํ์๊ฐ ์์์ ํ์ธํ์๋ค. ํ์ฌ์ฅ ์กฐ์ฑ๊ณต์ฌ ํ์ฅ์์ ๋ ๊ฒฐ๊ณผ ๊ฐ์ ์๊ด๊ด๊ณ๋ CMV๊ฐ 40์ด์์ผ ๊ฒฝ์ฐ ์ง์ง๋ ฅ๊ณ์ 15์ด์์ ๋ง์กฑํ๋ค.
ํ์ฌ์ฅ ์กฐ์ฑ๊ณต์ฌ ํ์ฅ์ ํ์ง์ ๋ณด๋ ๋ชจ๋ ์ง๋ฐ์์ CMV 40 ์ด์์ ๋ง์กฑํ๋ฏ๋ก ์ต์ ์ ๋ค์ง์๊ณต์ ์งํํ๋ค ๋ณผ ์ ์๋ค.
๋ณธ ์ฐ๊ตฌ ๊ฐ๋ฐ์ ๋ค์ง๊ณต์ฌ์ ์ฒด๊ณ์ ์ธ ๊ณต์ ๊ด๋ฆฌ์ ํฐ ๋์์ ์ค ๊ฒ์ผ๋ก ๊ธฐ๋๋์ง๋ง, ํ์ฌ ์ง๋ฐ์ ์ข
๋ฅ์ ๋ฐ๋ฅธ CMV์ ํ์ฉ ๊ธฐ์ค์น์ ๋ํ ๊ธฐ์ค์ ํ๋ฆฝ๋์ง
์๋๋ค. ํฅํ ์๋ง์ ์ฐ๊ตฌ๊ฐ ๋ค์ํ ์ข
๋ฅ์ ์ง๋ฐ์์ ์ด๋ฃจ์ด์ง๊ณ ๊ทธ ๊ฒฐ๊ณผ๋ฅผ ํตํด ์ง๋ฐ์ ์ข
๋ฅ์ ๋ฐ๋ฅธ CMV์ ํ์ฉ ๊ธฐ์ค์น๊ฐ ํ๋ฆฝ๋๋ฉด, ํ๊ตญ๋๋ก๊ตํต๊ณต์ฌํ์ค์๋ฐฉ์์
๊ธฐ์ฌ๋ผ ์ฐ๋ฆฌ๋๋ผ ์ ๋ฒ์ ๋ค์ง๊ณต์ฌ์์ ์ด์ฉ ๊ฐ๋ฅํ ๊ฒ์ผ๋ก ์ฌ๋ฃ๋๋ค.