๊ฐ์ฐฌ๋ชจ
(Chanmo Kang)
1
์ ์ฐ์
(Younshik Chung)
2โ
๋ฐ์ฌํ
(Jaehyung Park)
3
-
์ ํ์โค์๋จ๋ํ๊ต ๋์๊ณตํ๊ณผ ๋ฐ์ฌ๊ณผ์
(Yeungnam Universityโคiaenmoo@ynu.ac.kr)
-
์ข
์ ํ์โค๊ต์ ์ ์โค์๋จ๋ํ๊ต ๋์๊ณตํ๊ณผ ๋ถ๊ต์
(Corresponding AuthorโคYeungnam Universityโคtpgist@yu.ac.kr)
-
๋ฉํ๋น๋(์ฃผ) SW์ฐ๊ตฌ๋ณธ๋ถ ๋ณธ๋ถ์ฅ
(Metabuild Co. Ltd.โคjhpark@metabuild.co.kr)
Copyright ยฉ 2021 by the Korean Society of Civil Engineers
๊ฒ์์ด
์์จ์ฃผํ, ๊ตํต์ ๋ณด, ๋์ ์ง๋์ ๋ณด, ๋๋กยท๊ตํต ์ ๋ณด ํ์ฑํ ๊ตฌ๊ฐ
Key words
Autonomous driving, Traffic information, Local dynamic map (LDM), ADAS horizon
1. ์ ๋ก
์์จ์ฃผํ ์๋์ฐจ๋ ์ฐจ๋ ์ผ์๋ฅผ ํตํด ์์ง๋๋ ์๋ฃ์ ์ด๋ฅผ ํด์ํ๋ ๊ธฐ์ ์ ํตํด ๊ตฌํ ๊ฐ๋ฅํ ๊ฒ์ผ๋ก ์ถ์ง๋์ด ์๋ค. ์ฒจ๋จ ์ด์ ์ ์ง์ ์์คํ
(Advanced
Driving Assistant System: ADAS)์ GNSS (Global Navigation Satellite System), ์นด๋ฉ๋ผ, ๋ ์ด๋
๋ฑ์ ์ผ์ ๊ธฐ์ ๋ฐ ์ด๋ฅผ ํตํฉํ๋ ๊ธฐ์ ์ ์ฐจ๋ ๊ธฐ๋ฐ ์์จ์ฃผํ ๊ธฐ์ ์ ๋ํ์ ์ฌ๋ก๊ฐ ๋๋ค(Na et al., 2020). ๊ทธ๋ฌ๋ ์ด๋ฌํ ์ฐจ๋ ์ผ์ ๊ธฐ๋ฐ ์์จ์ฃผํ ๊ธฐ์ ์๋ ํ๊ณ๊ฐ ์์์ ๋ํ ์ธ์์ด ์ฆ๊ฐํ๋ฉด์(Kim et al., 2017a), ๋๋กยท๊ตํต ์ธํ๋ผ ๊ธฐ์ , ์ฐจ๋๊ณผ ๋๋กยท๊ตํต ์ธํ๋ผ ๊ฐ ํต์ ๊ธฐ์ , ๋ฐ์ดํฐ ์กยท์์ ๋ฐ ์ ์ฅยท๋ถ์ ๊ธฐ์ ๋ฑ์ ํ๋ ฅ์ด ๋ณด๋ค ์์ ํ๊ณ ํ์ค์ ์ธ ์์จ์ฃผํ(cooperative
connected autonomous vehicles: CAV)์ด ๊ฐ๋ฅํจ์ ์ธ์ ํ๊ณ ์๋ค. ์ด๋ฌํ ๊ฒฐ๊ณผ๋ก ๋๋กยท๊ตํต ์ธํ๋ผ์ ๋ํ ๊ด๋ฆฌ์ ์ด์์ ๋ด๋นํ๋
๊ตญํ ๊ตํต๋ถ(Ministry of Land, Infrastructure and Transport: MOLIT)์์๋ 2022๋
๋ ๋ฒจ3 ์์จ์ฃผํ ์๋์ฐจ
์ฌ์ฉํ ๋๋ฅด๋งต์ ์๋ฆฝํ๋ ๋ฑ ์์จ์ฃผํ ๊ธฐ์ ๊ฐ๋ฐ์ ์ ๊ทน์ ๊ฐ๋ดํ๊ณ ์๋ค(MOLIT, 2021).
๊ฒฐ๊ณผ์ ์ผ๋ก, ์์จ์ฃผํ ์๋์ฐจ์ ์ฃผํ ์์ ์ฑ์ ๋์ด๊ธฐ ์ํด์๋ ์ฐจ๋ ๋ฐ ๋๋ก ์ธํ๋ผ์ ์ค์น๋ ์ผ์๋ก๋ถํฐ ์์ง๋ ์ ๋ณด์ ์ด๋ค ์ผ์๋ก ์์ง๋์ง ์๋ ์ ๋ณด๋ฅผ
ํ์ฉํ ํ์๊ฐ ์๋ค. ํนํ, ๋ ๋ฒจ3 ์ด์์ ์์จ์ฃผํ ๊ธฐ์ ์ ์์จ์ฃผํ ์๋์ฐจ๊ฐ ์ค์ค๋ก ์ฃผํ ์ ์ด๋ฅผ ํ๊ฒ ๋จ์ผ๋ก ์ผ์๋ค์ ์ธก์ ๊ฐ๋ฅํ ์๊ณต๊ฐ์ ๋ฒ์๋ฅผ
๋์ด์๋ ์์จ์ฃผํ ์ ๋ณด์ ์์ง ๋ฐ ํ์ฉ์ด ํ์ํ๋ค. ์ฆ, ์์จ์ฃผํ ์ฐจ๋์ ์ฃผํ ๊ฒฝ๋ก ์์ ์งํ์ ๋ณด, ์์น์ ๋ณด, ๊ตํต์ ๋ณด ๋ฑ ์์จ์ฃผํ์ ํ์ํ ์ ์
๋ฐ ๋์ ์ ๋ณด๋ฅผ ๊ตฌ์ฑํ๊ณ ๊ณต์ ํ๋ ๊ฒ์ผ๋ก ์ ์๋๋ ๋์ ์ง๋์ ๋ณด(local dynamic map: LDM)๊ฐ ํ์ํ๋ค. ์ผ์ ๊ธฐ๋ฐ ์์จ์ฃผํ ๊ธฐ์ ์ ํ๊ณ๋ฅผ
๋ณด์ํ๊ธฐ ์ํด LDM ๋ถ์ผ ์ฐ๊ตฌ๊ฐ ์ผ๋ถ ์ํ๋์์ง๋ง(Blervaque et al., 2006; Horita and Schwartz, 2015; Shimada et al., 2015; Yang et al., 2017), ์ ๋ณด์ ์๊ณต๊ฐ์ ํ์ฑํ ๊ตฌ๊ฐ ์ฐ์ , ์ฆ, ๋๋ก์ ์ ํ๋ณ, ์ฐจ๋์ ์๋๋ณ ์ ๋ณด์ ์๊ณต๊ฐ์ ํ์ฑํ ๊ตฌ๊ฐ์ ๋ํ ์ฐ๊ตฌ๋ ๋งค์ฐ ์ ํ์ ์ด๋ค. ๋ฐ๋ผ์ ๋ณธ
์ฐ๊ตฌ์ ๋ชฉ์ ์ ์ฐ์ LDM ๋ฐ์ดํฐ ์์ฑ์ ๊ฒํ ํ๊ณ , ์ด์ ๊ด๋ จ๋ LDM ์ฐ๊ตฌ๋ฅผ ๋ถ์ยท๊ฒํ ํ์ฌ LDM ๊ด๋ จ ์ฐ๊ตฌ์ ํ๊ณ ๋ฐ ์์ฌ์ ์ ๋์ถํ๋ฉฐ, ์ด๋ฅผ
๊ธฐ๋ฐ์ผ๋ก LDM ๊ธฐ๋ฐ ๋๋กยท๊ตํต์ ๋ณด์ ์๊ณต๊ฐ์ ํ์ฑํ ๊ตฌ๊ฐ ์ฐ์ ํ๋ ์์ํฌ๋ฅผ ์ ์ํ๊ณ ์ ํ๋ค.
2. LDM ์ ์ ๋ฐ ๊ฐ๋
LDM์ด๋ ITS-station์ ๋ด์ฌ๋๊ณ , ์งํ, ์์น, ์ํ ์ ๋ณด์ ๊ด๋ จ๋ ITS-station ์ ๋ณด๋ฅผ ํฌํจํ๋ ๊ฐ๋
์ ๋ฐ์ดํฐ ์ ์ฅ์๋ฅผ ๋งํ๋ฉฐ,
์ค์๊ฐ ๋๋กยท๊ตํต ์ ๋ณด์ ๋ํ ์์งยท์ ์ฅยท๊ด๋ฆฌยท์ ๊ณต๊ณผ ITS-Station๊ฐ ์ ๋ณด ๊ณต์ , C-ITS ๋ฐ ์์จํ๋ ฅ์ฃผํ ์๋น์ค ๊ตฌํ์ ๊ฐ๋ฅํ๊ฒ ํ๋ ๊ธฐ์ ์ด๋ค.
LDM ๋ฐ์ดํฐ๋ 4๊ฐ์ ๋ ์ด์ด(layer)๋ก ๊ตฌ์ฑ๋๋ฉฐ, ์๊ตฌ ์ ์ ์ ๋ณด(permanent static data), ์ผ์์ ์ ์ ์ ๋ณด(transient
static data), ์ผ์์ ๋์ ์ ๋ณด(transient dynamic data), ์์ ๋์ ์ ๋ณด(highly dynamic data)๋ก ๋๋๋ค(Fig. 1 ์ฐธ์กฐ). LDM ๊ด๋ จ ํ์ค์ผ๋ก๋ ETSI TR 102 863(2011), ETSI EN 302 895(2014), ISO 18750 ๋ฑ์ด ์์ง๋ง ๋ณธ ์ฐ๊ตฌ์์๋ LDM ๋ฐ์ดํฐ ์์ฑ์ ๋ํ ์ ์ ๋ฐ ์ค๋ช
์ด ์๋์ด ์๋ ETSI TR 102 863์ ์ฐธ๊ณ ํ์๋ค.
Fig. 1. Concept of the LDM Layer(Shimada et al., 2015)
ETSI TR 102 863์ ITS ํ์ค์ ๊ทผ๊ฑฐํ LDM ๊ฐ์ด๋์ค๋ฅผ ์ ๊ณตํ๊ณ , LDM ์์๋ฅผ ํน์ ํ๊ฑฐ๋ ์ ์ํ๋ค. ํํธ, LDM ์ํคํ
์ฒ๋ ETSI
EN 302 895๋ฅผ ์ฐธ์กฐํ๋ค. LDM ์ํคํ
์ฒ๋ LDM ๊ด๋ฆฌ ์์คํ
(LDM Management)์ ๋ฐ์ดํฐ ์ ์ฅ์(Data Store)๋ก ๋๋๋ฉฐ(Fig. 2 ์ฐธ์กฐ), ITS ์ดํ๋ฆฌ์ผ์ด์
์ LDM ์ด์๊ด๋ฆฌ ์์คํ
์ ํตํด ์์จ์ฃผํ ์๋์ฐจ๊ฐ ํ์ํ ๋๋กยท๊ตํต ์ ๋ณด๋ฅผ ์ ๋ฌํ๋ค. ๋ณธ ์ฐ๊ตฌ์์๋ ITS ์ดํ๋ฆฌ์ผ์ด์
์
์ค์ฌ์ผ๋ก ๊ฒํ ํ์์ผ๋ฉฐ, Table 1์ ITS ์ดํ๋ฆฌ์ผ์ด์
์ ๋ฐ์ดํฐ ์์ฑ ์ธก๋ฉด์ ์ ๋ฆฌํ ๊ฒ์ด๋ค. ์ด ํ๋ ๊ตญ๋ด์์ ์ต๊ทผ ์ํ๋ LDM ๊ด๋ จ ์ฐ๊ตฌ๋ก, ์ ๋ฐ์ ์์ง๋ ๊ธฐ๋ฐ์ LDM ๊ฐ๋ฐ์
์ํด LDM ๊ฐ๋
๋ฐ ์ํคํ
์ฒ, LDM ๊ธฐ๋ฅ์ ์๊ตฌ์ฌํญ ๋ฑ์ ์ ์ํ์๋ค(ITS-K, 2020). ์ฐ๊ตฌ์ง์ LDM ๋ฐ์ดํฐ ์์ฑ ๋ฐ ๋ฐ์ดํฐ ์กยท์์ ๋ฑ์ ๋ํ ์ธํฐํ์ด์ค ์ ์๋ฅผ ์ํด ITS-Station ์ดํ๋ฆฌ์ผ์ด์
์ ์๊ฐ ์ฐ์ ๋์ด์ผ ํ๋ค๊ณ ์ฃผ์ฅํ์ผ๋ฉฐ,
LDM ๋ฐ์ดํฐ๋ฅผ ๋ค ๊ฐ์ง ์์ฑ์ผ๋ก ๊ตฌ๋ถํ์๋ค(Table 1 ์ฐธ์กฐ).
๊ตญยท๋ด์ธ LDM ๋ฐ์ดํฐ ์์ฑ์ ๋ํ ๋ํ์ ์ธ ์ฐ๊ตฌ ์ฌ๋ก๋ฅผ ๊ฒํ ํ ๊ฒฐ๊ณผ, LDM ๋ฐ์ดํฐ๋ ์ผ๋ฐ์ ์ผ๋ก 4๊ฐ์ง๋ก ๊ตฌ๋ถํ ์ ์์ผ๋ฉฐ, ๋ ์ด์ด๋ณ ์์ฑ ์ ๋ณด์
๋ํด์๋ ์ฐจ์ด๊ฐ ์๋ ๊ฒ์ผ๋ก ๋ํ๋ฌ๋ค. ETSI TR 102 863์ ๊ฒฝ์ฐ, Layer 1์ ํด๋นํ๋ ์ง๋ ์ ๋ณด๋ฅผ ๊ฐ๋ตํ๊ฒ ํํํ์์ง๋ง, ITS-K์
๊ฒฝ์ฐ, ์ฐจ์ ์ ๋ณด, ์ ์ง์ ์ ๋ณด, ๋
ธ๋์ ๋ณด, ๋งํฌ์ ๋ณด ๋ฑ ๊ฐ๋ณ์ ์ผ๋ก ์ ์ํ์๋ค. ๋ํ ITS-K๋ ๋
ธ๋ฉดํ์ง์ ๋ณด๋ ๊ตํต์์ ํ์ง์ ๋ณด, ์ ํธ๋ฑ ์์น์ ๋ณด ๋ฑ์ด
Layer 1๋ก ์ ์๋์ด ์์ผ๋ ETSI TR 102 863์ Layer 2๋ก ์ ์๋ ๊ฒ์ผ๋ก ๋ํ๋ฌ๋ค. ๊ทธ๋ฌ๋ Layer 3, 4์ ๋ฐ์ดํฐ ์์ฑ ์ ๋ณด๋
๋น๊ต์ ์ ์ฌํ ๊ฒ์ผ๋ก ๋ํ๋ฌ๋ค.
๊ฒฐ๊ณผ์ ์ผ๋ก, LDM ๊ด๋ จ ๊ตญ๋ด์ฐ๊ตฌ ๋ฐ ๊ตญ์ ํ์ค์ ๊ฒํ ํ ๊ฒฐ๊ณผ, LDM ๋ฐ์ดํฐ ์์ฑ์ ์ ์๋ ๋ฐ์ดํฐ ํ์ฉ ๋ชฉ์ ์ ๋ฐ๋ผ ๋ฌ๋ผ์ง ์ ์๋ค. ๋ํ LDM
ํ์ค์ ํ์ฌ์๋ ์ฐ๊ตฌ๋๊ณ ์์ผ๋ฉฐ, ๊ธฐ์ ๊ณผ ํ๊ฒฝ์ ๋ณํ์ ๋ฐ๋ผ ์ง์์ ์ธ ์ฐ๊ตฌ๊ฐ ํ์ํ ๊ฒ์ผ๋ก ํ๋จ๋๋ค.
Table 1. Classification by ITS Application Information Elements(ITS-K, 2020)
Type of LDM data
|
Category
|
Details
|
Permanent static data
|
Local road topography
|
|
Lane precise local road topography
|
|
Positions of permanent local point of interest (POI)
and services (including public car parks)
|
Name, Type, Location information, Total number of
parking spaces, Park & Walk or Park & Ride
|
Positions of local toll collection points
|
Name, Location information, Direction
|
Statutory speed limit descriptor
|
Location information, Direction, Speed
|
Transient static data
|
Traffic signals and traffic signs
|
Location information of signals and signs
|
Positions and meaning of new signs not in the pre-loaded map data
|
Location information of road sign, Type, Sign parameters
|
Positions of new POI and services
(including public car parks)
|
Name, Type, Location information, Total number of
parking spaces, Park & Walk or Park & Ride
|
Toll charge for each collection point
|
|
Transient dynamic data
|
Locations and dimensions of road works
|
Location information, Direction affected, Speed limitations
|
Temporary speed limit descriptor,
Current status of traffic signals
|
Location information, Direction, Speed
|
Current status of traffic signals
|
Phase currently facing host vehicle
|
Locations and dimensions of hazard (including stationary vehicle and weather conditions)
|
Location information of hazard
|
โ
|
Identity of lane affected, Hazard type, Propagation range
of hazard report, Propagation direction of hazard report,
Current status of hazard
|
Temporary changes in lane or road
direction restrictions
|
Lane identifier, Restriction type, Direction of traffic flow,
Speed limitation, Location information
|
Designed progression speed through linked
traffic signals
|
Location information of linked signals,
Direction of traffic flow, Progression speed
|
Positions of temporary points of interest
(including public car parks)
|
Name, Type, Location information, Total number of
parking spaces, Park & Walk or Park & Ride
|
Current status of all permanent and temporary
local parking facilities
|
Open/Closed status, Number of free spaces/percentage full
|
Position and meaning of temporary signs not
in the preloaded map data
|
Location information of road sign, Type, Sign parameters
|
Highly dynamic data
|
Current speed, position and direction of all
ITS Stations within range of the host
|
Pseudonym, Vehicle Type, Current status, Speed,
Direction, Location information, Lane occupied
|
3. ์ ํ์ฐ๊ตฌ ๊ฒํ
LDM ๋ฐ์ดํฐ ์์ฑ์ ์ ์ํ๊ฑฐ๋ LDM ๋ฐ์ดํฐ๋ฅผ ํ์ฉํ๋ ๋ฐฉ์์ ๋ค์ํ์ง๋ง, ๊ด๋ จ ํ์ค์ด ์์ง ์์ฑ๋์ง ์์์ผ๋ฉฐ, ํนํ ์์จ์ฃผํ ์ฐจ๋์ด ์ด๋ํ๋ ๋๋ก์
์ ํ๋ณ ํน์ ์ฐจ๋์ ์๋์ ๋ฐ๋ฅธ ์๊ณต๊ฐ์ ์ ๋ณด์ ํ์ฑํ ๊ตฌ๊ฐ์ ๋ํ ์ฐ๊ตฌ๋ ์ถฉ๋ถํ ๊ฒ์ฆ๋์ง ๋ชปํ ์ํ๋ค. ๋ฐ๋ผ์ ๋ณธ ์ฐ๊ตฌ์์๋ ITS ๋ฐ์ดํฐ์ ๊ด์ ์์
๊ธฐ์กด ์ฐ๊ตฌ๋ฅผ ๊ฒํ ํ์์ผ๋ฉฐ ์ง๋ ๋ฐ์ดํฐ ๋ณํ๊ด๋ จ ์ฐ๊ตฌ, ๊ธฐ์กด LDM ๋ฐ์ดํฐ๋ฅผ ํ์ฉํ ์๋ก์ด ๊ตํต์ ๋ณด ์์ฑ ์ฐ๊ตฌ, LDM ๋ฐ์ดํฐ ํ์ฉ ์ฐ๊ตฌ, ์์จ์ฃผํ
์คํ์ผ๋ก ๊ตฌ๋ถํ์ฌ ์ ํ์ฐ๊ตฌ๋ฅผ ์ ๋ฆฌํ๊ณ ์ ํ์๋ค.
3.1 ์ง๋ ๋ฐ์ดํฐ ๋ณํ
Horita and Schwartz(2015)๋ ์์จ์ฃผํ์ ์ํ ADAS ์ดํ๋ฆฌ์ผ์ด์
์ ํ์ ๋ฐ์ดํฐ ๋์ ๋ฎ์ถ๋ ํํธ, ์์จ์ฃผํ์ด ๊ฐ๋ฅํ๋๋ก ์ถฉ๋ถํ ๋ฐ์ดํฐ ์ ๊ณต์ ์ต์ ์ ์ ์ฐพ๊ธฐ ์ํด ADASIS
(advanced driver assistance systems interface specification) v2 ๋ฐ LDM์ ๊ฐ๋
์ ํ์ฅํ๊ณ ์ ํ์๋ค.
๊ฒฐ๊ณผ์ ์ผ๋ก MPP (most probable path) ๊ฐ๋
๊ธฐ๋ฐ ์ค์ ๋ ๊ฒฝ๋ก๋ฅผ ๊ฑฐ์์ ๊ด์ ์ path map๊ณผ ๋ฏธ์์ ๊ด์ ์ spatial map์
์ ๋์ ์ผ๋ก ์ฌ์ฉํ๋ ํ์ด๋ธ๋ฆฌ๋ ํํ์ ๋ฐ์ดํฐ ๋ชจ๋ธ์ ๊ตฌ์ถํ์๋ค. ์ด๋ฅผ ํ์ฉํ์ฌ ์คํํ ๊ฒฐ๊ณผ, 30 km/h ์์ค์ ์์จ์ฃผํ ํ
์คํธ์ ์ฑ๊ณตํ์์ผ๋ฉฐ,
์ฐจ์ ๋ณ๊ฒฝ ๋ฐ ๊ต์ฐจ๋ก ์ดํ์ด ๊ฐ๋ฅํ ๊ฒ์ผ๋ก ๋ํ๋ฌ๋ค. ๋ํ ๋งํฌ ์๊ฐ ๋ง์ ๊ตฌ๊ฐ์ ๊ฒฝ์ฐ, ๋ฐ์ดํฐ ๊ฐ์์จ์ด ์ต๋ 80 %๊น์ง ๋ํ๋ ์์จ์ฃผํ ํ๊ฒฝ์์์
๋ฐ์ดํฐ ์ฌ์ฉ๋ ๊ฐ์ ์ธก๋ฉด์ ๋ง์ ์ด์ ์ด ์๋ ๊ฒ์ผ๋ก ํ๋จ๋๋ค. Yang et al.(2017)์ LDM ๋ฐ์ดํฐ์ ๋น ๋ฅด๊ณ ์ ํํ ์กยท์์ ํจ์จ์ ๋์ด๊ธฐ ์ํด ๊ตญํ ์ ๋ณด์ง๋ฆฌ์์ ์ ๋ฐ์ ์์ง๋ ๋ฐ์ดํฐ ๊ตฌ์กฐ์ ๋ณํ๊ณผ LDM์ ์์ฒด์ ์ธ DM (dynamic
map) ํ๋กํ ์ฝ์ ์ ์ํ์๋ค. ๊ฒฐ๊ณผ์ ์ผ๋ก ์ ๋ฐฉ์ ๋ฐ์ดํฐ ํ์ฑํ ๊ตฌ๊ฐ์ด ๋์ด์ง์๋ก ๋ฐ์ดํฐ์ ํฌ๊ธฐ์ ๋ฐ์ดํฐ ์ฒ๋ฆฌ ์์์๊ฐ์ด ์ฆ๊ฐํ๋ ๊ฒ์ผ๋ก ๋ํ๋ฌ์ผ๋ฉฐ,
์ด๋ฅผ ๋ฐํ์ผ๋ก, 0.2 s ๊ธฐ์ค ์ต๋ 250 m์ ๋ฐ์ดํฐ ๊ตฌ๊ฐ์ ๋ํ ๋ฐ์ดํฐ ์ฒ๋ฆฌ ๊ธฐ์ค์ ์ ์ํ์๋ค.
3.2 ๊ตํต์ ๋ณด ์์ฑ
Yang and Jeon(2018a)์ ์์จ์ฃผํ ํ๊ฒฝ์ ๋์ ์ ํ๋์ ์์น์ ๋ณด๊ฐ ํ์ํ๋ฉฐ, ๋ค์ํ ์ง๋ ์ ๋ณด ๊ฐ์ ์์น์ ๋ณด๋ฅผ ๊ตํํ๋ ๋ฐฉ๋ฒ๋ก ๊ฐ๋ฐ์ด ํ์ํ๋ค๊ณ ์ธ๊ธํ์๋ค. ์ด๋ฅผ ์ํด
์ง๋ ๊ฐ ๊ณต์ ๋ฐ์ดํฐ๋ฒ ์ด์ค ์์ด ์์น์ ๋ณด์ ๊ตํ์ด ๊ฐ๋ฅํ ๋์ ์์น์ฐธ์กฐ ๋ฐฉ๋ฒ์ ๊ฐ๋ฐํ์๋ค. ์ธ์ฝ๋ฉ/๋์ฝ๋ฉ์ ๊ณผ์ ์ ํตํด ์ค์ฐจ 25 cm ๋ฏธ๋ง์ ์ ํ๋๋ฅผ
๊ฐ์ง๋ L-LRM (lane-level location referencing method) ํ๋ ์์ํฌ๋ฅผ ์ค๊ณํ์์ผ๋ฉฐ, ๊ตฌ์ถ๋ ํ๊ฐ ํด์ ํ์ฉํ์ฌ ๋ฐฉ๋ฒ๋ก ์
ํ๊ฐํ์๋ค. ๋ ๋์๊ฐ ์ง๋ ์ ๋ณด๋ฟ ์๋๋ผ ๋๋ก ์ ์ด๋ฒคํธ ์ ๋ณด์ ๋ํ ์ฐจ๋ก ์์ค์ ์์น ํ์
์ด ๊ฐ๋ฅํ ๋์ ์์น์ฐธ์กฐ๋ฐฉ๋ฒ์ ๊ฐ๋ฐํ์์ผ๋ฉฐ, ์ด๋ฒคํธ ๋์ ์ ๋ณด์
ํ์ฉ์ด ๊ฐ๋ฅํ ๋์งํธ ๋๋ก ์ด๋ฒคํธ ๊ด๋ฆฌ ์์คํ
์ ๊ฐ๋ฐํ์๋ค(Yang and Jeon, 2018b; Yang and Jeon, 2018c).
3.3 ์ดํ๋ฆฌ์ผ์ด์
๊ฐ๋ฐ
Blervaque et al.(2006)์ ์ผ์ ์ ๋ณด ๊ธฐ๋ฐ์ ADAS๋ฅผ ๋์งํธ ์ง๋์ ์ฐจ๋ ์์น ์ ๋ณด๋ฅผ ํ์ฉํ์ฌ ์ ๋ฐฉ ๋๋กยท๊ตํต ์ํฉ์ ํ์
ํ์ฌ ๊ทธ ๊ธฐ๋ฅ์ ํ๋ํ๊ณ ์ ํ์๋ค. ๋ํ, ADAS
์ดํ๋ฆฌ์ผ์ด์
์ง์์ด ๊ฐ๋ฅํ ์ง๋ ๋ฐ์ดํฐ์ ํ์ค ์ธํฐํ์ด์ค๋ฅผ ๊ฐ๋ฐํ๊ณ ํ๊ฐํ์๋ค. ๊ฒฐ๊ณผ์ ์ผ๋ก ์ง๋ ๋ฐ์ดํฐ์ ADAS ์ดํ๋ฆฌ์ผ์ด์
์ ๊ทผ์ ๊ฐ๋ฅํ์์ผ๋ฉฐ,
ํต์ ๋์ญํญ ์๊ตฌ ์ฌํญ์ ๋ฒ์ค ์ฉ๋ 0.1 ~ 1.5 %๋ก ๋ํ๋ฌ๋ค. ๋ํ ๋ฐฑ๊ทธ๋ผ์ด๋ ํธ๋ํฝ์ ๋ถ๊ณผ๋๋ ๋๊ธฐ์๊ฐ์ ์ต๋ 0.53 ms๋ก ๋ํ๋ฌ์ผ๋ฉฐ,
์ง๋-ADAS๊ฐ ๋ฐ์ดํฐ ์คํธ๋ฆผ ๋๊ธฐ์๊ฐ์ ์ต๋ 1 ms๋ก ๋ํ๋ฌ๋ค. Shimada et al.(2015)์ C-ITS ๊ด์ ์์ ์ฐจ๋ ์ ์ด ๋ฉ์ปค๋์ฆ ์ฐ๊ตฌ๋ฅผ ์ํํ์์ผ๋ฉฐ, ์ถฉ๋ ๊ฐ์ง ์ดํ๋ฆฌ์ผ์ด์
๊ธฐ๋ฐ LDM์ ๊ตฌํํ๊ณ ํ๊ฐํ์๋ค. ์ฐจ๋ก, ์ฐจ๋์๋ ๋ฐ์ดํฐ๋ฅผ
ํ์ฉํ์ฌ ์ ์ง์๊ฑฐ ์ฐ์ถ, ์ ์ง๊ฑฐ๋ฆฌ ์๊ณ ๋ฆฌ์ฆ(stopping distance algorithm: SDA) ์ ์ฉํ ์ถ๋ ์ํ ๊ฒฝ๊ณ (longitudinal
collision risk warning: LCRW) ์ดํ๋ฆฌ์ผ์ด์
์ ๋ํ ์คํ์ ์งํํ์๋ค. LCRW ์ฐ์ถ ์ฃผ๊ธฐ๋ 100 ms, 500 ms์ด๋ฉฐ,
์ฐจ๋์ ๋ณด๋ 50 ms๋ง๋ค ๊ฐฑ์ ํ์๋ค. ๊ฒฐ๊ณผ์ ์ผ๋ก ์ปดํจํฐ ์ฑ๋ฅ์ ๋ฐ๋ผ ๋ฐ์ดํฐ ์๋ต์๊ฐ์ด 6 ~ 15 ms๋ก ํฐ ์๊ฐ ์ฐจ์ด๋ฅผ ๋ณด์์ผ๋ฉฐ, ์ฐจ๋ ๋์๊ฐ ์ฆ๊ฐํจ์
๋ฐ๋ผ LDM ๋ด๋ถ ์ฐ์ฐ ๋ถํ๊ฐ ๋์์ง๋ ๊ฒ์ผ๋ก ๋ํ๋ฌ๋ค. ์ฑ๋ฅ์ด ๋ฎ์ ์ปดํจํฐ์ ๊ฒฝ์ฐ, ์ฐจ๋ ์ ๋ณด ์ฐ์ถ์ด ๋์ง ์๋ ๊ฒฝ์ฐ๋ ๋ฐ์ํ๋ ๊ฒ์ผ๋ก ๋ํ๋ฌ๋ค.
3.4 ์์จ์ฃผํ ์คํ
Kim et al.(2017b)์ DGPS (differential global positioning system), 3D LiDAR ์ ๋ณด ์์ด ์ ๋ฐ๋๋ก์ง๋ ์ ๋ณด๋ง ํ์ฉํ์ฌ ์์จ์ฃผํ์ด
๊ฐ๋ฅํ ์์คํ
์ ๊ฐ๋ฐํ์๋ค. LiDAR, RADAR, GPS ์ ๋ณด์ ์ ๋ฐ ๋๋ก์ง๋๋ฅผ ๋น๊ตํ๋ฉฐ ํ์ ๋ฐ์ดํฐ์ ์ ํ์ฑ์ ๋์์ผ๋ฉฐ, ์์ฐจ ์์น์ ๋ณด ๋ฐ ๋
ธ๋ยท๋งํฌ
์ ๋ณด ๊ธฐ๋ฐ ๊ฒฝ๋ก๋ฅผ ์์ฑํ์๋ค. ๊ฒฐ๊ณผ์ ์ผ๋ก 40 km/h ์ดํ ์๋์์ ์์จ์ฃผํ์ด ๊ฐ๋ฅํ ๊ฒ์ผ๋ก ๋ํ๋ฌ๋ค. Jung et al.(2021)์ ๊ณ ์ ๋ฐ ์ง๋๋ฅผ ๊ธฐ๋ฐ์ผ๋ก ์ฐจ์ ์ ๋ณด ๋ฐ ์ฐจ๋ ์ฃผ๋ณ ์ ๋ณด๋ฅผ ํ์ฉํ์ฌ ์์จ์ฃผํ ํ๊ฒฝ์ ๋ง๋ ๊ฒฝ๋ก ์ ๋ณด๋ฅผ ์์ฑํ๋ ์ฐ๊ตฌ๋ฅผ ์งํํ์์ผ๋ฉฐ, ๋ชฉ์ ์ง๊น์ง ์ฃผํ
์ค ๊ฒฝ๋ก ์์ ์๋ ์ฅ์ ๋ฌผ ํํผ๋ฅผ ๋ชฉ์ ์ผ๋ก ๊ฒฝ๋ก ์์ฑ ์๊ณ ๋ฆฌ์ฆ์ ์ ์ํ์๋ค. ์๋ฎฌ๋ ์ด์
์ ํตํด ๊ฒฝ๋ก ์์ฑ ์๊ณ ๋ฆฌ์ฆ์ ํจ๊ณผ๋ฅผ ์ธก์ ํ์์ผ๋ฉฐ, ๊ฒฐ๊ณผ์ ์ผ๋ก
๊ฒฝ๋ก์ ๊ธธ์ด๊ฐ ๋์ด๋ ์๋ก, ์ฅ์ ๋ฌผ์ ๊ฐ์๊ฐ ๋์ด๋ ์๋ก ์ฐ์ฐ์์ ์ฆ๊ฐํ๋ ๊ฒ์ผ๋ก ๋ํ๋ฌ๋ค. ํ์ง๋ง ๋์ถ๋ ์๊ณ ๋ฆฌ์ฆ์ DWA (dynamic window
approach)์ ํ๊ณ์ ์ ๋ณด์ํ๋ฉฐ, ํ๋ ๋ท ์ขํ ๊ฒฝ๋ก์ ์ฅ์ ์ ์ด๋ ์ ๋ ๊ฐ์ง ์ ์๋ ํจ๊ณผ์ ์ธ ์๊ณ ๋ฆฌ์ฆ์ผ๋ก ํ๋จ๋๋ค.
3.5 ์์ฝ ๋ฐ ์์ฌ์
๊ธฐ์กด LDM ๊ด๋ จ ์ฐ๊ตฌ๋ฅผ ๊ฒํ ํ ๊ฒฐ๊ณผ, ์ฐ๊ตฌ ์ฃผ์ ๋ณ ํน์ง์ ๋์ถํ ์ ์์๋ค. ๋จผ์ , ๋ฐ์ดํฐ ํ์ค๊ณผ ๊ด๋ จ๋ ์ฐ๊ตฌ์ ๊ฒฝ์ฐ, ISO 18750, ESTI
TR 102 863, OpenDRIVE ๋ฑ ๋ค์ํ ํ์ค์ ๋น๊ตํ๋ฉฐ, ๋ณด์์ ์ ์ฐพ์๊ฐ๋ ค๋ ์๋๊ฐ ์ฃผ๋ฅผ ์ด๋ฃจ์๋ค. ์ง๋ ๋ฐ์ดํฐ ๋ณํ๊ณผ ๊ด๋ จ๋ ์ฐ๊ตฌ์์๋
์ง๋ ๋ฐ์ดํฐ ํ์ฉ์ ๋ํ ํจ์จ์ฑ์ ์ ์๋ฏธํ ์ฐ๊ตฌ ๊ฒฐ๊ณผ๊ฐ ๋ํ๋ฌ๋ค. ํ์ง๋ง LDM layer๋ฅผ ์ค์ฌ์ผ๋ก ์ฐ๊ตฌ๋ ์ฌ๋ก๋ ๋ฏธํกํ์์ผ๋ฉฐ, ๋๋ถ๋ถ ์ ๋ฐ๋๋ก์ง๋
๋ฐ์ดํฐ ์ค์ฌ์ ํ์ค ์ฐ๊ตฌ๊ฐ ์งํ๋ ๊ฒ์ผ๋ก ๋ํ๋ฌ๋ค. ์ต๊ทผ Vehice LDM. RSU (road side unit) LDM ๋ฐ์ดํฐ์ ์ฒ๋ฆฌ์๋์ ๋ํ
์๊ตฌ์ฌํญ์ ์ ์ํ๊ฑฐ๋(Roh, 2020), ISO 22726-1์ด ์๋ก ํ์คํ๋๊ณ ์์ผ๋ฉฐ,โBeltโ์ ๊ฐ์ ์๋ก์ด ํ์์ ์ ๋ฐ๋๋ก์ง๋๊ฐ ์ ์ฉ๋๊ณ ์๋ ๋งํผ ํ์ค ์ ๋ฆฝ์ ๋ํ ๋ค์ํ ์ฐ๊ตฌ์ฌ๋ก๊ฐ
์ง์์ ์ผ๋ก ์ด๋ฃจ์ด์ ธ์ผ ํ ๊ฒ์ผ๋ก ๋ณด์ธ๋ค.
๋ค์ํ LDM ๋ฐ์ดํฐ๋ฅผ ๊ธฐ๋ฐ์ผ๋ก ๋ค๋ฅธ ๋๋กยท๊ตํต์ ๋ณด๋ฅผ ์์ฑํ์ฌ ๋๋ก ์ด์์ ํ์ฉํ๊ฑฐ๋(Yang and Jeon, 2018a; Yang and Jeon, 2018b; Yang and Jeon, 2018c), ์์จ์ฃผํ ์๋์ฐจ๊ฐ ์ฃผํ ์ค ํ์ํ ์ ๋ณด(SDA, LCRW ๋ฑ)๋ฅผ ์์ฑํ์ฌ ์ฃผํ ์์ ์ฑ์ ๋์ด๋ ๊ฒ์ด ๊ฐ๋ฅํ ๊ฒ์ผ๋ก ๋ํ๋ฌ๋ค. Joung et al.(2021)์์๋ LDM ๋ฐ์ดํฐ ์ ์ก๊ฑฐ๋ฆฌ ์ฆ๊ฐ ๋ฐ ์ ์ก์ฃผ๊ธฐ ๊ฐ์์ ๊ดํ ์ฐ๊ตฌ๊ฐ ์งํ๋๊ธฐ๋ ํ์๋ค. ํ์ง๋ง LDM ๋ฐ์ดํฐ๋ฅผ ํ์ฉํ ์์จ์ฃผํ ์คํ์ ๋งค์ฐ ์ ํ์ ์ธ
๋ฐ์ดํฐ๋ง์ ํ์ฉํ์ฌ ์งํ๋์์ผ๋ฉฐ, ์คํ๊ฒฐ๊ณผ๋ ์ ํ์ ์ผ๋ก๋ง ํ์ฉ๋ ์ ์์ ๊ฒ์ผ๋ก ํ๋จ๋๋ค.
์ฐจ๋ ์ผ์๋ง ์์กดํ ์์จ์ฃผํ์๋ ํ๊ณ๊ฐ ์กด์ฌํ๋ฉฐ, ์ผ์๋ก ์์งํ์ง ๋ชปํ๋ ๊ณต๊ฐ์ ๋ํ ๊ตํต์ํฉ์ ๋์ฒํ๊ธฐ ์ํด ๋ ๋์ ๊ณต๊ฐ์ ๋ํ ์ ๋ณด ์์ง์ด ํ์ํ๋ค.
๊ทธ๋ฌ๋ ๊ธฐ์กด ์ฐ๊ตฌ๋ค์ ๊ฒฝ์ฐ, LDM ๋ฐ์ดํฐ ์์ฑ ์ ์, LDM ๋ฐ์ดํฐ ํ์ฉ์ฑ ๋ฐ ํจ์จ์ฑ ์ค์ ์ ์ฐ๊ตฌ ๋ฑ ๋ฐ์ดํฐ ์ธก๋ฉด์์์ ์ฐ๊ตฌ๊ฐ ์ฃผ๋ฅ๋ฅผ ์ด๋ฃจ์์ผ๋ฉฐ,
์ฃผํ ์ค ํ์ฉํด์ผ ํ LDM ๋ฐ์ดํฐ์ ์๊ณต๊ฐ์ ์ ๊ณต๋ฒ์์ ๋ํ ๊ณ ๋ ค๋ ์ด๋ฃจ์ด์ง์ง ์์ ๊ฒ์ผ๋ก ๋ํ๋ฌ๋ค. ๋ฐ๋ผ์ ์์ ํ ์์จ์ฃผํ์ ์ํด์๋ LDM ๋ฐ์ดํฐ์
์๊ณต๊ฐ์ ํ์ฑํ(ADAS horizon) ์ ๋ต์ ๋ํ ์ฐ๊ตฌ๊ฐ ํ์ํ๋ค.
4. ๋๋กยท๊ตํต์ ๋ณด ํ์ฑํ ๊ตฌ๊ฐ ์ฐ์ ํ๋ ์์ํฌ
4.1 ๋๋กยท๊ตํต์ ๋ณด ํ์ฑํ ๊ตฌ๊ฐ ํน์ฑ
์์จ์ฃผํ์ ์ํด์๋ ์๋ง์ ์๋์ฐจ ๋ฐ ๋๋ก ์ธํ๋ผ ์ผ์๋ก๋ถํฐ ์์ง๋๋ ๋น
๋ฐ์ดํฐ๋ฅผ ์์ง, ๋ถ์, ํ์ฉํ๋ ๊ฒ์ด ํ์ํ๋ค. ๊ทธ๋ฌ๋ ๊ตํต์ํฉ์ด๋ ๋๋ก์ํฉ,
์ฐจ๋ ์ํ๋ฅผ ๊ณ ๋ คํ์ง ์์ ๋ฌด๋ถ๋ณํ ๋๋กยท๊ตํต์ ๋ณด ์์ง์ ๋นํจ์จ์ ์ด๋ฉฐ ์์จ์ฃผํ ์๋์ฐจ์ ๋ฐ์ดํฐ ์ฐ์ฐ์ ๋ถํ๊ฐ ์ฃผ์ด์ง ์ ์๋ค. ๋ฐ๋ผ์ ์ด์ ์๊ฐ ์ฃผํ
์ค ๊ตํต์ ๋ณด๋ฅผ ์ ๋ณํ์ฌ ํ์ฉํ๋ฏ ์์จ์ฃผํ ์๋์ฐจ๋ ์ค์ค๋ก ์ฃผํ์ ํ์ํ ์ ๋ณด๋ฅผ ์ ๋ณํ์ฌ ์ฃผํํ ํ์๊ฐ ์๋ค. ์ฆ, ๋๋กยท๊ตํต์ ๋ณด ํ์ฑํ ๊ตฌ๊ฐ ์ฐ์ ์
์ํ ํ๋ ์์ํฌ๋ ๋์ผํ ๋ฐฉ์์ผ๋ก ์งํ๋ ์ ์์ผ๋ฉฐ, ์ ๋ณด์ ํ์ฑํ ์ฐ์ ์ ์ํด์๋ ๋ช ๊ฐ์ง ๊ฐ์ ์ด ํ์ํ๋ค.
์์จ์ฃผํ ์๋์ฐจ๋ ๋ชฉ์ ์ง๊ฐ ์ ํด์ง๋ฉด ์ถ์ฒ ๊ฒฝ๋ก๋ก ์ฃผํํ๊ฒ ๋๋ค. ์ด๋ ์์จ์ฃผํ ์๋์ฐจ์ ๋๋กยท๊ตํต์ ๋ณด ํ์ฑํ ๊ตฌ๊ฐ์ ์ฃผํ ๊ฒฝ๋ก ์ ์ ๋ฐฉ๋๋ก๊ตฌ๊ฐ์ ์ค์ ๋๋ฉฐ,
๋๋กยท๊ตํต์ ๋ณด ํ์ฑํ ๊ตฌ๊ฐ ๋ด ์กด์ฌํ๋ ๋งํฌ์ ๋ํ ์ ๋ณด ์์ง์ด ๊ฐ๋ฅํ ๊ฒ์ผ๋ก ๊ฐ์ ํ์๋ค. Fig. 3์ ๋๋กยท๊ตํต์ ๋ณด ํ์ฑํ ๊ตฌ๊ฐ ๋ด ์กด์ฌํ๋ ๋งํฌ ๊ตฌ๊ฐ์ ๋ฐ๋ผ ๊ตํต์ ๋ณด ์์ง ๋ฒ์๋ฅผ ๋ํ๋ธ ๊ทธ๋ฆผ์ด๋ค.
Fig. 3. Relationship Between the ADAS Horizon and Information Collection Section
๋ค์์ผ๋ก ์์จ์ฃผํ ์๋์ฐจ๊ฐ ๊ฒฝ๋ก ์ ๋งํฌ๋ฅผ ํต๊ณผํ ๋๋ง๋ค ์๋ก์ด ์ถ์ฒ ๊ฒฝ๋ก๋ฅผ ํ์ํ๋ ๊ฒ์ ๊ฐ์ ํ์๋ค. Fig. 3๋ ์ ๋ฐฉ์ ๋๋ฐ ์ํฉ ์์น ๋ฐ ์ฐจ๋ ์์น์ ๋ฐ๋ผ ์์จ์ฃผํ ์๋์ฐจ์ ์ฃผํ ๊ฒฝ๋ก ์ ํ ์ํฉ์ ๋ณด์ฌ์ค๋ค. Case1์ ๊ฒฝ์ฐ ์์จ์ฃผํ ์๋์ฐจ๊ฐ ์ ๋ฐฉ ๋๋ฐ
์ํฉ์ ๋ํ ๋์ฒ๊ฐ ๋ถ๊ฐ๋ฅํ ์ํฉ์ด๋ค. Case2์ ๊ฒฝ์ฐ ๋คํํ๋ ๋ชฉ์ ์ง๊น์ง์ ์ํํ ์ฃผํ์ด ๊ฐ๋ฅํ ์ํฉ์ด์ง๋ง ๋๋ก์ํฉ์ ๋ฐ๋ผ Case3์ฒ๋ผ ์ฃผํ
๊ฒฝ๋ก ์์์ ํฌ๊ฒ ๋ฒ์ด๋์ผ ํ ๊ฒฝ์ฐ๊ฐ ๋ฐ์ํ๊ธฐ๋ ํ๋ค. ๋ฐ๋ฉด, Fig. 4์์์ ๊ฐ์ด ์ ๋ฐฉ ๋๋ฐ ์ํฉ ์ ๋ณด๋ฅผ ๋ฏธ๋ฆฌ ์์งํ ์ ์๋ค๋ฉฐ, Fig. 4์ Case3๊ณผ ๊ฐ์ ์ํฉ์์๋ ๋ค๋ฅธ ๊ฒฝ๋ก ์ ํ์ ํตํด ์์ ์ ์ธ ์ฃผํ์ ํ ์ ์๋ค.
๋ง์ง๋ง์ผ๋ก ์์จ์ฃผํ ํ๊ฒฝ์์ ์์จ์ฃผํ ์๋์ฐจ๊ฐ ์ฒ๋ฆฌํด์ผ ํ ๋๋กยท๊ตํต ์ ๋ณด๋ ๋ฐฉ๋ํ๋ฉฐ, ์ฃผํ์ ํ์ํ ๋ฐ์ดํฐ๋ฅผ ๊ตฌ๋ณํ์ฌ ์์งยทํ์ฉํ๋ฉฐ, ์ํฉ๋ณ๋ก ์ ์ฐํ๊ฒ
์ ์ฉ๊ฐ๋ฅ ํด์ผ ํ๋ค. ์๋ฅผ ๋ค์ด, ์๋ด๋ถ ๋๋ก์ ๊ฒฝ์ฐ, ์ฃผํํ๋ ๊ฒฝ๋ก ์ฃผ๋ณ์ ๋๋ก ๋ฐ ๊ต์ฐจ๋ก๊ฐ ๋ฐ์ง๋์ด ์๊ธฐ ๋๋ฌธ์, ๋๋กยท๊ตํต ์ ๋ณด์ ์์ ์ฆ๊ฐํ๊ฒ
๋๋ค. ๊ทธ๋ฌ๋ ์ฐจ๋์ ์๋๋ ๊ณ ์๋๋ก ๋๋น ์๋์ ์ผ๋ก ๋ฎ๊ธฐ ๋๋ฌธ์ ๊ด๋ฒ์ํ ๊ณต๊ฐ์ ๋ํ ์ ๋ณด๋ฅผ ์์งํ ํ์๋ ์๋ค. ๋ฐ๋ฉด, ๊ณ ์๋๋ก์ ๊ฒฝ์ฐ, ์์
๋ถ๋ฆฌ๋ ์์ค์ด๊ธฐ ๋๋ฌธ์ ๋ถ๊ธฐ์ (junction: JC)๊ณผ ๋๋ค๋ชฉ(interchange: IC)์ ์ ์ธํ ์ธ๊ทผ ๋๋ก์ ๊ต์ฐจ๋ก์ ๋ํ ์ ๋ณด๋ฅผ ์์งํ ํ์๋
์๋ค. ๊ทธ๋ฌ๋ ์ฐจ๋์ ์๋๋ ์๋์ ์ผ๋ก ๋๊ธฐ ๋๋ฌธ์ ์๋์ ์ผ๋ก ๊ธด ์ฃผํ ๊ฒฝ๋ก์ ๋ํ ์ ๋ณด๊ฐ ๋ฏธ๋ฆฌ ์์ง๋์ด์ผ ํ๋ค. ์ด์ ๊ฐ์ ๊ฐ๋
์ ์ ์ฉํ์ฌ, ๋๋ก
์ํฉ๋ณ ๋๋กยท๊ตํต ์ ๋ณด ์์ง ๊ตฌ๊ฐ์ด ์ ์ฐํ๊ฒ ๋ณํ๋ ์ ์๋ ๋๋กยท๊ตํต์ ๋ณด ํ์ฑํ ๊ตฌ๊ฐ ์ฐ์ ํ๋ ์์ํฌ๋ฅผ ์ ์ํ๊ณ ์ ํ๋ค.
Fig. 4. Selection of a Driving Path for Each Case
4.2 ๋๋กยท๊ตํต์ ๋ณด ํ์ฑํ ๊ตฌ๊ฐ ์ฐ์ ํ๋ ์์ํฌ ์ค๊ณ ๋ฐฉํฅ
์์จ์ฃผํ ์๋์ฐจ๋ ์ ๋ฐฉ ๋๋ฐ ์ํฉ์ ๋ํ ๋์ฒ๊ฐ ๊ฐ๋ฅํด์ผ ํ๋ฉฐ, ์ฃผํ ๊ฒฝ๋ก ๋ณ๊ฒฝ ์ ์ถ์ฒ ๊ฒฝ๋ก์์ ํฌ๊ฒ ๋ฒ์ด๋์ง ์๊ธฐ ์ํด ํ์ฌ ์์นํ ๋งํฌ์ ์ฐ๊ฒฐ๋
๋ ๊ฐ ๋งํฌ ๊ตฌ๊ฐ์ ๋ํ ๋๋ก ๊ตํต ์ ๋ณด๊ฐ ์์ง๋์ด์ผ ํ๋ค. ์ฆ, ํ์ฌ ์ฃผํ ์ค์ธ ๋งํฌ๋ฅผ ์ ์ธํ ์ ๋ฐฉ ๋ ๊ฐ ๋งํฌ ๋ฐ ์ด๋ฅผ ์ฐ๊ฒฐํ๋ ๋ ๊ฐ ๋
ธ๋์
๋ํ ๋๋กยท๊ตํต ์ ๋ณด๊ฐ ์์ง๋์ด์ผ ํ๋ฉฐ, ๋๋กยท๊ตํต์ ๋ณด ํ์ฑํ ๊ตฌ๊ฐ ๋ด ๋
ธ๋ยท๋งํฌ ์๊ฐ ์ถฉ๋ถํ์ง ์์ ๊ฒฝ์ฐ ๋๋กยท๊ตํต์ ๋ณด ํ์ฑํ ๊ตฌ๊ฐ์ ์ ์ง์ ์ผ๋ก
๋๋ ค๋๊ฐ๋ ๋ฉ์ปค๋์ฆ์ด ํฌํจ๋์ด์ผ ํ๋ค.
ํํธ, ๋๋กยท๊ตํต์ ๋ณด ํ์ฑํ ๊ตฌ๊ฐ์ด ๋์ด๋จ์ ๋ฐ๋ผ ์์จ์ฃผํ ์๋์ฐจ๊ฐ ์ฒ๋ฆฌํด์ผํ ๋ฐ์ดํฐ ํฌ๊ธฐ๋ ๋์ด๋๊ฒ ๋๋ค. ์์จ์ฃผํ ์๋์ฐจ๊ฐ ์ค์๊ฐ์ผ๋ก ์์ง๋๋
๋ฐ์ดํฐ ํฌ๊ธฐ๋ฅผ ํ๋จํ์ฌ ํ์ฉํด์ผํ ๋ฐ์ดํฐ ํฌ๊ธฐ๋ฅผ ์กฐ์ ํ ์ผ๋ จ์ ๊ณผ์ ์ด ํ์ํ๋ค. ์ฃผํ ์ค ํ์ํ ๋ฐ์ดํฐ์ ํฌ๊ธฐ๋ฅผ ์ค์ด๊ฑฐ๋ ์ฐ์ ์์๊ฐ ๋จ์ด์ง๋ ๋ฐ์ดํฐ๋ฅผ
์์งยทํ์ฉํ์ง ์๋ ๋ฐฉ๋ฒ ๋ฑ์ ํตํด ๋ฐ์ดํฐ์ ์ง์ฐ์ฑ์ ์ค์ด๊ณ ์ฃผํ ์์ ์ฑ์ ๋์ผ ํ์๊ฐ ์๋ค.
๋ง์ง๋ง์ผ๋ก ํด๋น ์๋ด๋ถ๋๋ก ํน์ ๊ณ ์๊ตญ๋์ ๊ฐ์ ์๋ก ๋ค๋ฅธ ๋๋กยท๊ตํต ์ํฉ์ ๋ฐ๋ผ ์ ์ฐํ ์ ์ฉ์ด ๊ฐ๋ฅํ์ฌ์ผ ํ๋ฉฐ, ์ด๋ ๋๋กยท๊ตํต์ ๋ณด ํ์ฑํ ๊ตฌ๊ฐ๊ณผ
์ ๋ณด ์์ง์ด ๊ฐ๋ฅํ ๋งํฌ๋ค์ ๊ธธ์ด ํฉ ์ ๋ณด๋ฅผ ํตํด ๊ตฌ๋ถํ ์ ์์ ๊ฒ์ผ๋ก ํ๋จ๋๋ค. Fig. 5์ ์ด๋ฌํ ๊ฐ๋
์ ์ ์ฉํ์ฌ ์ค๊ณํด๋ณธ ๋๋กยท๊ตํต์ ๋ณด ํ์ฑํ ์ฐ์ ํ๋ ์์ํฌ์ด๋ฉฐ, ์ด๋ฌํ ๊ฐ๋
์ ํ์ฉํ๋ค๋ฉด, ์์จ์ฃผํ ์๋์ฐจ๊ฐ ๋ชฉํ ๊ฒฝ๋ก์ ๋๋กยท๊ตํต์ ๋ณด
ํ์ฑํ ๊ตฌ๊ฐ์ ์ต์ ์ผ๋ก ์ค์ ํ๊ณ ์ค์ ๋ ๋ฒ์ ๋ด์ ๋๋กยท๊ตํต ์ ๋ณด๋ง์ ์์งํจ์ผ๋ก ๋ฐ์ดํฐ ์กยท์์ ๋ฐ ์ฒ๋ฆฌ ์๋ ํฅ์์ ๊ธฐ๋ํ ์ ์๋ค. Fig. 5์ ์ ์๋ ๊ฐ ๋จ๊ณ์ ๋ํ ์ค๋ช
์ ๋ค์๊ณผ ๊ฐ๋ค.
โ ์์จ์ฃผํ ์๋์ฐจ๊ฐ ์ฃผํ์ ์์ํ๋ฉด ๋ชฉ์ ์ง์ ๋ํ ๊ฒฝ๋ก ์ ํ
โก ์ด๊ธฐ ๋๋กยท๊ตํต์ ๋ณด ํ์ฑํ ๋ฒ์ ์ค์
โข ์ ํ๋ ๊ฒฝ๋ก ์, ํ์ฑํ ๋ฒ์ ๋ด ๋๋ก ๋ฐ์ดํฐ ์ ๋ณด ํ์ฑํ
โฃ ํ์ฑํ๋ ๋๋ก ๋ฐ์ดํฐ ์ ๋ณด๋ฅผ ์ฒ๋ฆฌํ๋๋ฐ ์์๋๋ ์๊ฐ ํ์
๋ฐ ์๊ฐ ๋ณ ํ์ฑํ ๋ฐ์ดํฐ ํฌ๊ธฐ ์กฐ์
โค ํ์ฑํ ๋ฒ์ ๋ด ํฌํจ๋๋ ๋
ธ๋์ ๋งํฌ ์๋ฅผ ํ์
ํ๊ณ ๊ทธ ์์ ๋ฐ๋ผ ํ์ฑํ ๋ฒ์ ์กฐ์
โฅ ํ์ฑํ ๋ฒ์ ๋ด ๋
ธ๋ ๋ฐ ๋งํฌ์ ์์ ๋ฐ์ดํฐ ํฌ๊ธฐ๊ฐ ์ ์ ํ ๊ฒฝ์ฐ, ํด๋น ํ์ฑํ ๊ธฐ์ค์ ๊ฐ์ง๊ณ ์ฃผํํ๋ฉฐ, ๋
ธ๋๋ฅผ ์ง๋ ๋๋ง๋ค ํ๋ก์ธ์ค ๋ฐ๋ณต
Fig. 5. Framework for Calculating Road and Traffic Information Activation Section
5. ๊ฒฐ ๋ก
๋ณธ ์ฐ๊ตฌ๋ ์์จ์ฃผํ ์๋์ฐจ๊ฐ ํ์ฉํด์ผ ํ LDM ๋ฐ์ดํฐ์ ๊ด๋ จ ํ์ค, LDM ๋ฐ์ดํฐ๋ฅผ ํ์ฉํ ์ฐ๊ตฌ์ฌ๋ก๋ฅผ ๊ฒํ ํ์ฌ, ๊ธฐ์กด ์ฐ๊ตฌ์ ํ๊ณ๋ฅผ ์ง๋จํ์๋ค.
๋ํ, LDM ๋ฐ์ดํฐ๋ฅผ ํ์ฉํ๋ ์์จ์ฃผํ ํ๊ฒฝ์์ ์์จ์ฃผํ ์๋์ฐจ๊ฐ ์ฒ๋ฆฌํด์ผ ํ ๋ฐ์ดํฐ ์์ ํจ์จ์ ์ผ๋ก ๊ณ ๋ คํ๊ธฐ ์ํ์ฌ LDM ์ ๋ณด์ ์๊ณต๊ฐ์ ํ์ฑํ
๊ตฌ๊ฐ์ ๋ํ ํ๋ ์์ํฌ๋ฅผ ์ ์ํ์๋ค. ์ ์๋ ํ๋ ์์ํฌ๋ ๋๋ก์ ์ ํ๋ณ ํน์ ์ฐจ๋์ ์ดํ ์๋์ ๋ฐ๋ฅธ LDM์ ์๊ณต๊ฐ์ ํ์ฑํ ๊ตฌ๊ฐ์ ์ฐจ๋ณํํ์ฌ ํจ์จ์ ์ธ
์ ๋ณด์ ์ด์ ์ ๋ต์ผ๋ก ๊ตฌ์ฑ๋ ๊ฒ์ด๋ค.
LDM ๋ฐ์ดํฐ๊ฐ ํ์ฉ๋๋ ์์จ์ฃผํ ํ๊ฒฝ์์๋ ์์จ์ฃผํ ์๋์ฐจ๊ฐ ์ฒ๋ฆฌํด์ผ ํ ๋ฐ์ดํฐ ๋์ ๋งค์ฐ ํฌ๊ธฐ ๋๋ฌธ์ ํจ์จ์ ์ธ ๋ฐ์ดํฐ ์ฒ๋ฆฌ๋ ํ์๋ถ๊ฐ๊ฒฐํ๋ค. ๋ณธ
์ฐ๊ตฌ์์ ์ ์๋ ํ๋ ์์ํฌ๋ ์ด๋ฌํ ํจ์จ์ฑ์ ๊ธฐ๋ฐ์ ๋๊ณ ์์ง๋ง, ์ค์ ์คํ์ด๋ ์๋ฎฌ๋ ์ด์
์ ํตํ ๊ฒ์ฆ์ด ์ด๋ฃจ์ด์ง์ง ์์๋ค๋ ํ๊ณ๊ฐ ์กด์ฌํ๋ค. ๋ฐ๋ผ์
V2X๊ฐ ๊ฐ๋ฅํ ๋๋ก ์ธํ๋ผ์ ์์จ์ฃผํ ์๋์ฐจ๋ฅผ ํ์ฉํ ํ์ฅ์คํ, ํน์ ๊ตํต์๋ฎฌ๋ ์ดํฐ์ ํต์ ์๋ฎฌ๋ ์ดํฐ๋ฅผ ๊ฒฐํฉํ ์๋ฎฌ๋ ์ด์
ํ๊ฒฝ์์์ ์คํ์ ํตํด ์ ์๋
ํ๋ ์์ํฌ์ ๊ฒ์ฆ์ด ํ์ํ๋ค.
๊ฐ์ฌ์ ๊ธ
๋ณธ ์ฐ๊ตฌ๋ ๊ตญํ ๊ตํต๊ณผํ๊ธฐ์ ์งํฅ์์ ํฌ๋ผ์ฐ๋ ์์ฑ ๊ธฐ๋ฐ์ ๋์งํธ ๋๋กยท๊ตํต ์ธํ๋ผ ์ตํฉ ํ๋ซํผ ๊ธฐ์ ๊ฐ๋ฐ ๊ณผ์ (21AMDP- C161924-01)์
์ง์์ ๋ฐ์ ์ํ๋์์.
References
Blervaque V., Mezger K., Beuk L., Loewenau J. (2006). "ADAS horizon - How digital
maps can contribute to road safety.", Advanced Microsystems for Automotive Applications,
Springer, Berlin, Heidelberg, pp. 427-436
ETSI EN 302 895 (2014). "Intelligent transport systems (ITS); Vehicular communications;
basic set of applications; Local dynamic map (LDM)", European Telecommunications Standards
Institute, pp. 5-9
ETSI TR 102 863 (2011). "Intelligent transport systems (ITS); Vehicular communications;
Basic set of applications; Local dynamic map (LDM); Rationale for and guidance on
standardization", European Telecommunications Standards Institute, pp. 8-29
Horita Y., Schwartz R. S. (2015). "Extended electronic horizon for automated driving.",
In: Proceedings of the 2015 14th International Conference on ITS Telecommunications
(ITST), Copenhagen, Denmark, pp. 32-36
Intelligent Transport Society of Korea (ITS-K) (2020). "Development of local dynamic
map with high-definition digital map", Korea Agency for Infrastructure Technology
Advancement (in Korean)
Joung G. S., Jung C. K., Mun C. (2021). "Distributed congestion control exploiting
local congestion information for cellular vehicle-to-everything.", The Journal of
Korean Institute of Electromagentic Engineering and Science, Vol. 32, No. 2, pp. 101-109
(in Korean)
Jung E. G., Song W. H., Myung H. (2021). "High-definition map-based local path planning
for dynamic and static obstacle avoidance.", Journal of Korea Robotics Society, Vol.
16, No. 2, pp. 112-121 (in Korean)
Kim B. J., Kang B. J., Park Y. K., Kwou J. H. (2017a). "A study on the improvement
method of precise map for cooperative automated driving based on ISO 14296.", Journal
of Korea Institute of Intelligent Transport System, Vol. 16, No. 1, pp. 131-132 (in
Korean)
Kim B. K., Lee C. H., Kwon S. R., Jung C. Y., Chun C. H., Park M. W., Na Y. C. (2017b).
"A development of the autonomous driving system based on a precise digital map.",
Journal of Auto-Vehicle Safety Association, Vol. 9, No. 2, pp. 6-12 (in Korean)
Ministry of Land, Infrastructure and Transport (MOLIT) (2021). "http://www.molit.go.kr/usr/bord0201/m_36397/
DTL.jsp?mode=view&idx=24521(Accessed: May 27, 2021)."
Na Y. S., Kim S. K., Kim Y. S., Park J. Y., Jeong J. M., Jo K. C., Lee S. J., Cho
S. J., Sunwoo M. H., Oh J. M. (2020). "HD map usability verification for autonomous
car.", Transaction of the Korean Society of Automotive Engineers, Vol. 28, No. 11,
pp. 797-808 (in Korean)
Roh C. G. (2020). "Configuration and evaluation of local dynamic map platform for
connected automated driving in urban roads.", Journal of Korean Society of Transportation,
Vol. 38, No. 1, pp. 42-57 (in Korean)
Shimada H., Yamaguchi A., Takada H., Sato K. (2015). "Implementation and evaluation
of local dynamic map in safety driving systems.", Journal of Transportation Technologies,
Vol. 5, No. 2, pp. 102-112
Yang I. C., Jeon W. H. (2018a). "Development of lane-level location data exchange
framework based on high-precision digital map.", Journal of Digital Contents Society,
Vol. 19, No. 8, pp. 1617-1623 (in Korean)
Yang I. C., Jeon W. H. (2018b). "Development of lane-level dynamic location referencing
method.", The Korea Institute of Intelligent Transport System, Vol. 17, No. 5, pp.
188-199 (in Korean)
Yang I. C., Jeon W. H. (2018c). "Digital road event management system using high-precision
map.", Journal of Digital Contents Society, Vol. 19, No. 11, pp. 2219-2226 (in Korean)
Yang I. C., Jeon W. H., Lee H. M. (2017). "A study on dynamic map data provision system
for automated vehicle.", The Korea Institute of Intelligent Transport System, Vol.
16, No. 6, pp. 208-218 (in Korean)