์ด์ ์ค
(Jung-Yoon Lee)
1iD
๋ณํ์ฐ
(Hyun-Woo Byun)
2โ iD
-
์ฑ๊ท ๊ด๋ํ๊ต ๊ฑด์คํ๊ฒฝ๊ณตํ๋ถ ๊ต์
(Professor, School of Civil, Architectural Engineering and Landscape Architecture,
Sungkyunkwan University, Suwon 16419, Rep. of Korea)
-
์ฑ๊ท ๊ด๋ํ๊ต ๊ฑด์คํ๊ฒฝ์์คํ
๊ณตํ๊ณผ ๋ํ์์
(Graduate Student, Department of Civil, Architectural, and Environmental System Engineering,
Sungkyunkwan University, Suwon 16419, Rep. of Korea)
Copyright ยฉ Korea Concrete Institute(KCI)
ํค์๋
ํ๋ฆฌ์บ์คํธ ์ฝํฌ๋ฆฌํธ, ๋๋ฑ์ฑ, ๋ชจ๋ฉํธ์ ํญ๊ณจ์กฐ, ํ์ฅํ์ค ์ฝํฌ๋ฆฌํธ, ๋ณด-๊ธฐ๋ฅ ์ ํฉ๋ถ
Key words
precast concrete, emulation, moment resistance frame, cast-in-place concrete, beam-column joints
1. ์ ๋ก
์ง๋ ์ญ์ฌ ๋
๊ฐ ์ธ๊ณ์ ์ธ ๊ฒฝ๊ธฐ์นจ์ฒด์ ๊ตญ๋ด ๊ฑด์ค์์ฅ์ ํฌํ๋ก ๊ฑด์ค๊ฒฝ๊ธฐ๋ ๊ทน์ฌํ ์นจ์ฒด์ ์ง๋ฉดํ๊ณ ์๋ค. ํนํ ์ฐ๋ฆฌ๋๋ผ๊ฐ ๊ฐ๋ฐ๋์๊ตญ์์ ์ ์ง๊ตญ ๋์ด์ ์ง์
ํจ์ผ๋ก์จ
๊ตญ๊ฐ ๊ธฐ๊ฐ์ฐ์
์ ์ฑ์ฅ๋ฅ ์ด ๋ํํ์๊ณ , ์ ๊ท ์ฃผํ๊ณต๊ธ ์ญ์ ์ถ์๋๋ฉด์ ๊ฑด์ค ์ฐ์
์ ์ฅ๊ธฐ๊ฐ์ ์นจ์ฒด์ ์ง๋ฉดํ๊ณ ์๋ค. ๋ํ 21์ธ๊ธฐ์ ๋ค์ด์๋ฉด์ ์ฐ๋ฆฌ๋๋ผ๋
์ด๊ณ ๋ นํ ์ฌํ์ ์ ์ด๋ค์๋ค. ๊ฑด์ค ๋ถ์ผ๋ ๊ทธ ์ํฅ์ ํผํ ์ ์์๊ธฐ์, ๊ฑด์ค ํ์ฅ ์ธ๋ ฅ ๋ถ์กฑ ํ์์ด ์ ์ ์ฌํ๋๊ณ ์๋ค. ์ฌ๊ธฐ์ ์์์ฌ ๊ฐ๊ฒฉ์ด ๊ธ๊ฒฉํ๊ฒ
์์นํ์ฌ ๊ธฐ์กด ํ์ฅํ์ค ์ฝํฌ๋ฆฌํธ(cast-in-place concrete, ์ดํ CPC)๋ฅผ ๋์ฒดํ๋ ์๋ก์ด ํจ๋ฌ๋ค์์ ์ฝํฌ๋ฆฌํธ ๊ฑด์ค ๊ธฐ์ ์ด ์๊ตฌ๋๊ณ
์๋ค.
์ด๋ฌํ ๋ฌธ์ ๋ฅผ ํด๊ฒฐํ ๋ฐฉ์์ ํ๋๋ก ํ๋ฆฌ์บ์คํธ ์ฝํฌ๋ฆฌํธ(precast concrete, ์ดํ PC) ๊ตฌ์กฐ๋ฌผ์ ํ์ฑํ๋ฅผ ์๊ฐํ ์ ์๋ค. PC ๊ธฐ์ ์
์ด๋ฏธ ์ค๋์ ๋ถํฐ ์๋ ค์ ธ ์๊ณ , PC ๊ตฌ์กฐ์ ์ฅ์ ์ ๋๋ฆฌ ์๋ ค์ก์ง๋ง, PC ๊ตฌ์กฐ๋ฌผ, ํนํ ์ค์ธต ์ด์์ PC ๊ตฌ์กฐ๋ฌผ์ด ์ฐ๋ฆฌ๋๋ผ์์ ๊ฑด์ค๋ ์ฌ๋ก๋ ๋ง์ง
์๋ค.
์ค๊ณ ์ธต์ PC ๊ตฌ์กฐ๋ฌผ์ ๊ฑด์คํ๊ธฐ ์ํด์๋ ์ ํฉ๋ถ, ์กฐ๋ฆฝ, ์์ค ๋ฑ์ ๋ค์ํ ๊ธฐ์ ํ๋ณด๊ฐ ์๊ตฌ๋๋ฉฐ, ํนํ ๋ด์ง์ค๊ณ์ ๊ด๋ จ๋ ๋ช
ํํ ๊ธฐ์ค๊ณผ PC ๋ด์ง
๊ตฌ์กฐ ์์คํ
์ ์ ์๊ฐ ํ์ํ๋ค. ์ฐ๋ฆฌ๋๋ผ์์๋ ํ๋ฆฌ์บ์คํธ์ฝํฌ๋ฆฌํธ ์กฐ๋ฆฝ์ ๊ฑด์ถ๊ตฌ์กฐ ์ค๊ณ๊ธฐ์ค(AIK 1992)์ ๋ฐ๊ฐํ์ฌ PC ๊ตฌ์กฐ๋ฌผ์ ๊ตฌ์กฐ์์คํ
์ ๋ด๋ ฅ๋ฒฝ, ๋ชจ๋ฉํธ์ ํญ๊ณจ์กฐ, 2์ค ๊ณจ์กฐ์ 3์ข
๋ฅ๋ก ๊ตฌ๋ถํ์๋ค. ๊ธฐ์ค์์๋ ์ด๋ค ๊ตฌ์กฐ๋ฌผ์ ์ผ์ฒด์ ๊ตฌ์กฐ๋ก ๊ฐ์ ํ๊ณ
ํ์ฑํด์์ ์ํํ๋, ์ ํฉ๋ถ์ ์ํฅ์ ๊ณ ๋ คํ์ฌ ๊ฐ์๋ ํ์ฑ๊ณ์๋ฅผ ์ฌ์ฉํ๋๋ก ๊ท์ ํ๊ณ ์๋ค. ๋ํ ๊ตฌ์กฐ๋ฌผ์ ๋ณ์ ์ฐ์ฑ๋น๋ฅผ 2~3์ผ๋ก ํ๋ฉฐ, ๊ฐ์๋น๋ฅผ
10 % ์ฆ๊ฐ์์ผฐ๋ค. ๊ธฐ์ค์์๋ ๋ด๋ ฅ๋ฒฝ๊ตฌ์กฐ, ๋ชจ๋ฉํธ ์ฐ์ฑ๊ณจ์กฐ, 2์ค ๊ณจ์กฐ์ ๋ฐ์์์ ๊ณ์๋ฅผ ๊ฐ๊ฐ โ3โ, โ4.5โ, โ4 ๋๋ 5โ๋ก ๊ท์ ํ๊ณ ์๋ค.
๊ทธ๋ฌ๋ ์ด ๊ธฐ์ค์ด ํฌํจํ๊ณ ์๋ ๊ตฌ์กฐ์์คํ
๋ฐ ๊ธฐํ ์ง์ง๊ณ์๋ 1992๋
์ด์ ์ ๊ฒ์ผ๋ก 2000๋
๋ ์ด๋ฐ์ ๊ฐ์ ๋ ํ์ฌ์ ๊ตฌ์กฐ์์คํ
๊ณผ ์ฐจ์ด๊ฐ ์์ด
์ ์ฉํ๋๋ฐ ๋ฌธ์ ๊ฐ ์๋ค.
์ค์ง ๋๋ ๊ฐ์ง ์ง์ญ์ ํ๋ฆฌ์บ์คํธ ๊ตฌ์กฐ๋ฌผ์ ์ ์ฉํ๊ธฐ ์ํ์ฌ PC ๊ตฌ์กฐ๋ฌผ์ ์ฐ์ฑ ํ๋ณด์ ๊ดํ ๋ง์ ์ฐ๊ตฌ๊ฐ ์ํ๋์๋ค. Englekirk([9]1987,
[10]1990)๋ ๊ฐ์ง ์ง์ญ์ ์์นํ PC ์ฐ์ฑ ๋ชจ๋ฉํธ์ ํญ๊ณจ์กฐ ๊ฐ๋ฐ์ ๊ธฐ๋ณธ ๊ฐ๋
์ ์ ์ํ์๋ค. ๋ํ PC ๊ตฌ์กฐ๋ฌผ์ ์ ์ฉ๋๋ ํ์ ์ ์ ํฉ๋ถ, ์ฐ์ฑ
์ ํฉ๋ถ, ๊ฐ๋ ์ ํฉ๋ถ์ ์ค๊ณ ๊ณ ๋ ค ์ฌํญ์ ์ ์ํ์๋ค. Restrepo ๋ฑ(1995)์ ์คํ๊ณผ ํด์์ ๊ทผ๊ฑฐํ์ฌ ๋ด์ง ์ ํญ PC ๊ณจ์กฐ๋ฅผ ๊ตฌ์ฑํ๋ ๋ถ์ฌ์ ์ ํฉ๋ถ ์ค๊ณ๋ฐฉ๋ฒ์ ์ ์ํ์๋ค. Palmieri ๋ฑ(1996)์ ์ง์ง ๋ฐ์ ์ํ์ด ๋์ ์ง์ญ์ ๊ฑด์ค๋๋ PC ๊ณจ์กฐ ๋ถ์ฌ์ ์ฐ๊ฒฐ ์์ธ๋ฒ์ ์ ์ํ๋ค. ์ด ๋ฐ์๋ Ochs and Ehsani(1993), Soubra ๋ฑ(1993)๋ PC ๊ตฌ์กฐ๋ฌผ์ ๋ด์ง์ค๊ณ ๋ฐฉ๋ฒ์ ์ ์ํ์๋ค. ๊ทธ๋ฌ๋ ๋๋ถ๋ถ์ ์ฐ๊ตฌ๋ PC ์ ํฉ ์์ธ๋ ์ฐ์ฑ ํ๊ฐ์ ๋ํ ์ฐ๊ตฌ์ด๋ฉฐ PC ๋ถ์ฌ์ ๋๋ฑ์ฑ ํ๊ฐ์ ๋ํ
์ฐ๊ตฌ๋ ๊ฑฐ์ ์๋ค.
๋ฏธ๊ตญ์ PC ๋ด์ง์ค๊ณ์ ๊ดํ ๊ท์ ์ FEMA(1994)์์ ๊ท์ ํ๋ NEHRP(national earthquake hazards reduction program)์์ ์ฒ์์ผ๋ก ๋ฐ์๋์๋ค. NEHRP์์๋
PC ๊ตฌ์กฐ๋ฌผ์ ์ต์ ์ ํฉ๋ถ๋ฅผ ์ฌ์ฉํ์ฌ CPC์ ๋์ผํ ์ฑ๋ฅ์ ๊ฐ๋ ๊ตฌ์กฐ๋ฌผ๊ณผ ๊ฑด์ ์ ํฉ๋ถ๋ก ์ฐ๊ฒฐ๋ ๊ตฌ์กฐ๋ฌผ๋ก ๊ตฌ๋ถํ์๋ค. ์ด ๊ท์ ์ UBC(ICBO 1997)๋
๊ท์ ์ ๋ฐ์๋์์ง๋ง UBC(1997) ๊ท์ ์๋ PC ๊ณจ์กฐ์ ๊ดํ ๊ท์ ๋ง์ด ์ ์๋์๊ณ ๊ตฌ์กฐ๋ฒฝ์ฒด์ ๋ํ ๊ท์ ์ ์ ์ํ์ง ์์๋ค. UBC(1997)์์๋
PC ๊ณจ์กฐ๋ฅผ ์ต์ ์ ํฉ๋ถ๋ฅผ ์ฌ์ฉํ์ฌ ์ผ์ฒด์ ๊ตฌ์กฐ๋ฌผ๊ณผ ๋์ผํ ์ฑ๋ฅ์ ๋ํ๋ด๋ ๊ตฌ์กฐ๋ฌผ๊ณผ ๊ฐ๋์ ํฉ๋ถ๋ก ์ฐ๊ฒฐ๋ ๊ตฌ์กฐ๋ฌผ๋ก ๊ตฌ๋ถํ์๋ค. NEHRP(FEMA 2000)์์๋ ์ง์ง์ ํญ๊ณจ์กฐ๋ฅผ ๋ณดํต, ์ค๊ฐ, ํน์๋ชจ๋ฉํธ๊ณจ์กฐ๋ก ๊ตฌ๋ถํ๊ณ ๊ตฌ์กฐ๋ฒฝ์ฒด๋ฅผ ๋ณดํต, ํน์๊ตฌ์กฐ๋ฒฝ์ฒด๋ก ๊ตฌ๋ถํ์๋ค. ๋ํ NEHRP(2000)์์๋ PC ํน์๋ชจ๋ฉํธ๊ณจ์กฐ
์ ํฉ๋ถ๋ฅผ ๊ฐ๋์ ํฉ๋ถ์ ์ฐ์ฑ์ ํฉ๋ถ๋ก ๊ตฌ๋ถํ ํ์ ๊ฐ๊ฐ์ ์ ํฉ๋ถ์ ์ค๊ณ์กฐ๊ฑด์ ๊ท์ ํ์์ผ๋ฉฐ, PC ํน์๊ตฌ์กฐ๋ฒฝ์ฒด ์ฐ์ฑ์ ํฉ๋ถ์ ์ค๊ณ์กฐ๊ฑด์ ๊ท์ ํ์๋ค. ACI 318-02(2002) ๊ธฐ์ค์์๋ NEHRP(2000)์ ๊ทผ๊ฑฐํ์ฌ ์ง์ง์ ํญ๊ณจ์กฐ๋ฅผ ๋ณดํต, ์ค๊ฐ, ํน์๋ชจ๋ฉํธ๊ณจ์กฐ๋ก ๊ตฌ๋ถํ๊ณ ๊ตฌ์กฐ๋ฒฝ์ฒด๋ฅผ ๋ณดํต, ํน์๊ตฌ์กฐ๋ฒฝ์ฒด๋ก ๊ตฌ๋ถํ์๋ค. ๋ํ
PC ํน์๋ชจ๋ฉํธ๊ณจ์กฐ์ ๊ฐ๋์ ํฉ๋ถ์ ์ฐ์ฑ์ ํฉ๋ถ, ํน์๊ตฌ์กฐ๋ฒฝ์ฒด ์ฐ์ฑ์ ํฉ๋ถ์ ์ค๊ณ์กฐ๊ฑด์ ๊ท์ ํ์๋ค. ACI 318-11(2011)๊ธฐ์ค์์๋ PC ์ค๊ฐ๊ตฌ์กฐ๋ฒฝ์ฒด์
๋ฒฝ๊ธฐ๋ฅ(wall pier)์ ๋ํ ๊ท์ ์ด ์ถ๊ฐ๋์์ผ๋ฉฐ ์ด ๊ท์ ์ด ์ง๊ธ๊น์ง ์ง์๋๊ณ ์๋ค. ์ด๋ฌํ PC์ค๊ณ ๊ธฐ์ค์ ๋ฐ์ ๊ณผ์ ์ ๊ณ ๋ คํ ๋ PC ๊ตฌ์กฐ๋ฌผ
๋ด์ง์ค๊ณ๋ฅผ ์ํด์๋ ๊ธฐ๋ณธ์ ์ผ๋ก ๋ค์ ํญ๋ชฉ์ ๋ํ ๊ท์ ๋๋ ๊ธฐ์ ์ด ์๊ตฌ๋๋ค.
โ ๋๋ฑ์ฑ(emulation) ํ๊ฐ
โก PC ๊ตฌ์กฐ๋ฌผ์ ๊ตฌ์กฐ์์คํ
๊ตฌ๋ถ
โข PC ๊ตฌ์กฐ๋ฌผ์ ์ง์ง๊ณ์
โฃ PC ๋ด์ง ๊ตฌ์กฐ๋ฌผ์ ์ ํฉ ์์ธ ๋ฐ ์ ํฉ ๋ฐฉ๋ฒ
์์ ๋๋ฑ์ฑ(emulation)์ด๋ PC ๊ตฌ์กฐ๋ฌผ ๋ด์ง์ค๊ณ์ ๊ธฐ๋ณธ ์ค๊ณ์์น์ผ๋ก โPC ๊ตฌ์กฐ๋ฌผ์ด ์ผ์ฒด์ ๊ตฌ์กฐ๋ฌผ์์ ์๊ตฌ๋๋ ์์ ์ฑ ๋ฐ ์ฌ์ฉ์ฑ์ ๊ดํ ์กฐ๊ฑด์
๋ชจ๋ ๊ฐ์ถ๊ณ ์๋ค๋ ์กฐ๊ฑดโ์ ์๋ฏธํ๋ค. ๋ด์ง์ค๊ณ๋๋ PC ๊ตฌ์กฐ๋ฌผ์ ์ง์ง๊ณ์๋ ๋๋ฑ์ฑ๊ณผ ๋ฐ์ ํ ๊ด๋ จ์ด ์๋ค. ๋ง์ผ PC ๊ตฌ์กฐ๋ฌผ์ด CPC ๊ตฌ์กฐ๋ฌผ๊ณผ ๋์ผํ
๊ตฌ์กฐ ์ฑ๋ฅ์ ๊ฐ๊ณ ์๋ค๋ฉด RC ๊ตฌ์กฐ๋ฌผ์ ๊ตฌ์กฐ์์คํ
๊ณผ ์ง์ง๊ณ์๋ฅผ ๊ทธ๋๋ก ์ฌ์ฉํด๋ ๋ฌด๋ฐฉํ๊ฒ ๋๋ฉฐ, ๊ทธ๋ ์ง ๋ชปํ ๊ฒฝ์ฐ์๋ ์ง์ง๊ณ์๋ฅผ ๋ณ๊ฒฝํด์ผ ํ๋ค.
PC ๊ตฌ์กฐ๋ฌผ์ ๋๋ฑ์ฑ์ ๊ดํ์ฌ ACI 374.1-05(2005), ACI PRC-550.1-09(2017), ACI ITG 5.1-07(2008)์์๋ ์คํ ๋ฐฉ๋ฒ ๋ฐ ๊ตฌ์กฐ ์ฑ๋ฅ์ ์ ์ ์ํ๊ณ ์๋ค. ๊ทธ๋ฌ๋ ์ฌ๊ธฐ์ ์ ์ํ๋ ๊ฒ์ โํน์๋ชจ๋ฉํธ๊ณจ์กฐโ์ โํน์๊ตฌ์กฐ๋ฒฝ์ฒดโ์ ๊ดํ ๊ฒ์ด๋ฉฐ ํ์ฌ ์ฐ๋ฆฌ๋๋ผ์์
๋๋ฆฌ ์ ์ฉํ๊ณ ์๋ โ์ค๊ฐ๋ชจ๋ฉํธ๊ณจ์กฐโ์ ๋ํ ๊ท์ ์ด ํฌํจ๋์ด ์์ง ์๋ค. ์ผ๋ณธ๊ฑด์ถํํ์ ํ์ฅํ์ค ๋๋ฑํ PC ๊ตฌ์กฐ์ค๊ณ์ง์นจ ๋ฐ ํด์ค(AIJ 2002)์์๋ PC ๊ตฌ์กฐ๋ฌผ์ด CPC ๊ตฌ์กฐ๋ฌผ์ ์ฑ๋ฅ์ ์ธ์ ๋ฐ๊ธฐ ์ํ ๊ธฐ๋ณธ ์กฐ๊ฑด์ ์ ์ํ๊ณ ์์ง๋ง, ์ฌ๊ธฐ์๋ ๊ฑด์ PC๋ ์ ์ธํ๊ณ ์ต์ PC๋ง์ ๋์์ผ๋ก ํ๋ค.
์ด ๋
ผ๋ฌธ์์๋ 150๊ฐ ์คํ์ฒด์ ๊ตฌ์กฐ์ฑ๋ฅ์ ๋ถ์ํ์ฌ PC ๋ชจ๋ฉํธ์ ํญ๊ณจ์กฐ์ ๋๋ฑ์ฑ์ ๋ํ ๊ธฐ๋ณธ ์ฑ๋ฅ์ ์ ์ํ๊ณ ์ ํ๋ค.
2. PC ๊ตฌ์กฐ๋ฌผ ๋๋ฑ์ฑ ํ๊ฐ ์ง์นจ ๋น๊ต
PC ๊ตฌ์กฐ๋ฌผ ๋ด์ง์ค๊ณ์ ๊ธฐ๋ณธ ์ค๊ณ์์น์ PC ๊ตฌ์กฐ๋ฌผ์ด ์ผ์ฒด์ ๊ตฌ์กฐ๋ฌผ์์ ์๊ตฌ๋๋ ์์ ์ฑ ๋ฐ ์ฌ์ฉ์ฑ์ ํ๋ณดํ๊ณ ์์ด์ผ ํ๋ค๋ ๊ท์ ์ด๋ค. ์ฝํฌ๋ฆฌํธ๊ตฌ์กฐ
ํํ๊ธฐ์ค(KCI 2017)์ด๋ ACI 318-19(ACI 2019)๊ธฐ์ค์์๋ โํ๋ฆฌ์บ์คํธ ์ฝํฌ๋ฆฌํธ ๊ตฌ์กฐ ์์คํ
์ด ์คํ์ด๋ ํด์์ ์ํด ๊ธฐ์ค์์ ์๊ตฌํ๋ ์ถฉ๋ถํ ๊ฐ๋์ ์ธ์ฑ์ ๋ณด์ ํ๋ ๊ฒ์ผ๋ก ์
์ฆ๋๋ค๋ฉด ๋ด์ง ์์คํ
์ผ๋ก
์ฌ์ฉํ ์ ์๋ค.โ๋ ๊ฒ์ด๋ค. ํ์ฌ ACI(2019)์์๋ PC๋ฅผ RC์ ๊ตฌ๋ณํ์ฌ ์ค๊ณํ์ง ์์ผ๋ฉฐ, PC์ ๊ณ ์ ํน์ฑ์ ๋ํ ์ค๊ณ์์ ์ ์์ ๋ง์ ์ ์ํ ๋ฟ์ด๋ค. ๋ค๋ง, ์ฐ๋ฆฌ๋๋ผ ๊ธฐ์ค์์๋ ์ด๋ป๊ฒ PC
๊ตฌ์กฐ์์คํ
์ด ์๊ตฌํ๋ ์ถฉ๋ถํ ๊ฐ๋์ ์ธ์ฑ์ ๋ณด์ ํ๋ ์๋ ์ง๋ฅผ ์ธก์ ํ ์ ์๋ ๋ฐฉ๋ฒ์ ์ ์ํ์ง ์๊ณ ์๋ค. ๋ฐ๋ฉด ACI 318(2019) ๊ธฐ์ค์์๋ ACI 374.1-05(2005)๋ ACI ITG 5.1-07(2008)์ ๋ง์กฑํ๋ฉด ์ผ์ฒด์ ๊ตฌ์กฐ๋ฌผ๋ก ์ธ์ ํ๊ณ ์๋ค. ์ผ๋ณธ๊ฑด์ถํํ์ ๊ฒฝ์ฐ์๋ CPC ๊ตฌ์กฐ๋ฌผ๋ก ์ธ์ ๋ฐ๊ธฐ ์ํ PC ๊ตฌ์กฐ๋ฌผ์ ๊ตฌ์กฐ๊ฑฐ๋ ํน์ฑ์ ์ ํ๊ณ ์๋ค.
์ด ์ฐ๊ตฌ์์๋ PC ๊ตฌ์กฐ๋ฌผ์ ๋๋ฑ์ฑ์ ํ๊ฐํ๊ธฐ ์ํ์ฌ ํน์๋ชจ๋ฉํธ๊ณจ์กฐ์ ๊ด๋ จ๋ ACI 374.1-05(2005) ์ง์นจ๊ณผ ์ต์ PC์ ๊ด๋ จ๋ โํ์ฅํ์ค ๋๋ฑํ PC ๊ตฌ์กฐ์ค๊ณ์ง์นจ ๋ฐ ํด์คโ(AIJ 2002)์ ๋ค์๊ณผ ๊ฐ์ด ๋น๊ต ๋ถ์ํ์๋ค.
2.1 ACI 374.1-05 ์ง์นจ
ACI 374.1-05(2005) ์ง์นจ โ๊ตฌ์กฐ ์คํ์ ์ํ ๋ชจ๋ฉํธ์ ํญ๊ณจ์กฐ์ ํ์ฉ ๊ธฐ์คโ์์๋ ์ง์ง ์ํ์ด ๋์ ์ง์ญ์ ๊ตฌ์กฐ๋ฌผ ์ค๊ณ์์ ์ฝ๋ณด-๊ฐ๊ธฐ๋ฅ ๋ชจ๋ฉํธ๊ณจ์กฐ์ ์ต์ ์๊ตฌ ์กฐ๊ฑด์ ๋ํ๋ด๋
์คํ ์ฑ๋ฅ์ ์ ์ํ๊ณ ์๋ค. ์ฌ๊ธฐ์๋ ์คํ์ฒด์ ํฌ๊ธฐ, ํ์, ๋ฐฉ๋ฒ, ์คํ ๊ฒฐ๊ณผ ๋ณด๊ณ ์, ์คํ์ฒด์ ์ฑ๋ฅ ๋ฑ์ ๋ํ ๊ตฌ์ฒด์ ์ธ ํ๊ฐ ํญ๋ชฉ์ ์ ์ํ๊ณ ์๋ค.
ACI 374.1-05 ์ง์นจ์์๋ ๋ค์ ๋ ๊ฐ์ง ์กฐ๊ฑด์ ๋ชจ๋ ์ถฉ์กฑํ ๊ฒฝ์ฐ์ PC ๋ชจ๋ฉํธ์ ํญ๊ณจ์กฐ๋ฅผ CPC ํน์๋ชจ๋ฉํธ๊ณจ์กฐ๋ก ๊ฐ์ฃผํ๋ค.
โ ACI 374.1-05 ์ง์นจ ์๊ตฌ ์กฐ๊ฑด์ ์ํด ์คํํ ๊ณจ์กฐ ๋ถ์ฌ์ ๊ฐ๋, ๋ณ์-ํ์ ์ฑ๋ฅ, ์๋ ์๋์ง ์์ฐ๋น, ๊ฐ์ฑ์ด ํ์ฉ ์กฐ๊ฑด์ ๋ง์กฑํด์ผ ํ๋ค.
โข ์คํ์ฒด์ ๋ณ์๋น๊ฐ IBC ๊ธฐ์ค(ICC 2012)์ ํ์ฉ ์ธต๊ฐ ๋ณ์๋น์ ๋๋ฌํ๊ธฐ ์ ์ ์คํ์ฒด์ ํก๊ฐ๋(ํ์ค ๋๋ ๋ชจ๋ฉํธ)๊ฐ ๊ณต์นญํก๊ฐ๋(ํ์ค ๋๋ ๋ชจ๋ฉํธ), $E_{n}$ ์ด์์ด ๋์ด์ผ ํ๋ค.
โข ์ต๋ ํก๊ฐ๋, $E_{\max}$๋ ์ด๊ณผ๊ณ์($\lambda$)๋ฅผ ๊ณฑํ ํก๊ฐ๋( $\lambda E_{n}$)๋ฅผ ์ด๊ณผํด์๋ ์ ๋๋ค.
โข ๋ณ์๋น(drift ratio) 0.035์์ 3๋ฒ์งธ ์ด๋ ฅ ์ปค๋ธ๋ ๋ค์์ ๋ง์กฑํด์ผ ํ๋ค.
- ์ต๋ ํ์ค์ด ๊ฐ์ ํ์ค ๋ฐฉํฅ์ $E_{\max}$์ 0.75๋ฐฐ ์ด์
- ์๋ ์๋์ง ์์ฐ๋น๊ฐ 1/8 ์ด์์ผ ๊ฒ
- 0.0035์ ๋ณ์๋น์์ ๊ฐ์ฑ์ด ์ด๊ธฐ ๊ฐ์ฑ์ 0.05๋ฐฐ ์ด์์ผ ๊ฒ
โก ์์ โ ์ ์ฑ๋ฅ์ ๊ฐ์ถ ๋ถ์ฌ๋ก ์ด๋ฃจ์ด์ง ๊ณจ์กฐ๋ ๋ณ์๋น 0.035 ์ด์๊น์ง ๊ตฌ์กฐ๋ฌผ์ ๊ฐ๋ ๋ฐ ์ฌ์ฉ์ฑ์์ ํฐ ํ์๊ฐ ๋ฐ์ํ์ง ์๊ณ , ์ง์ง์ ์ํด ๋ฐ์ํ๋
์ต๋ ํก๋ณ์์์ ์ค๋ ฅ ํ์ค์ ์ง์งํด์ผ ํ๋ค.
2.2 ์ผ๋ณธ๊ฑด์ถํํ-ํ์ฅํ์ค ๋๋ฑํ PC ๊ตฌ์กฐ์ค๊ณ์ง์นจ
์ผ๋ณธ๊ฑด์ถํํ์ โํ์ฅํ์ค ๋๋ฑํ PC ๊ตฌ์กฐ์ค๊ณ์ง์นจ ๋ฐ ํด์คโ(AIJ 2002)์์๋ CPC ๊ตฌ์กฐ๋ฌผ๊ณผ ๋๋ฑํ ์ฑ๋ฅ์ PC ๊ตฌ์กฐ๋ฌผ์ด ์ธ์ ๋ฐ๋๋ก ํ๊ธฐ ์ํ ๊ธฐ๋ณธ ์กฐ๊ฑด์ ๋ฏธ๊ตญ๊ณผ ๋ค๋ฅด๊ฒ ํ๊ณ ์๋ค. ์ฌ๊ธฐ์๋ ์ ํฉ๋ถ๊ฐ ํ์ฅํ์ค ์ฝํฌ๋ฆฌํธ์
์ผ์ฒดํ๋๊ณ , ์ฒ ๊ทผ์ ์ฐ์์ฑ์ด ํ๋ณด๋๋ ์ ํฉ ๋ฐฉ๋ฒ, ์ฆ ์ต์์ ํฉ(wet- connection) ๋ฐฉ์์ ๊ธฐ๋ณธ์ผ๋ก ํ๋ค. ๋ํ PC ๊ตฌ์กฐ์์คํ
์ด ๊ทนํ์ํ์
๋๋ฌํ์ ๋ ์์ฑํ์ง์์ญ ์์ ์ ํฉ๋ถ๊ฐ ์๋ PC ๋ถ์ฌ๋ ๋ค์์ ์ฑ๋ฅ์ ํ๋ณดํด์ผ ํ๋ค.
โ PC ๋ถ์ฌ์ ํจํญ๋ณต๊ฐ๋๋ CPC ๋ถ์ฌ์ ํจํญ๋ณต๊ฐ๋ ์ด์์ด ๋์ด์ผ ํ๋ค.
โก PC ๋ถ์ฌ์ ๊ฐ๋๋ CPC ๋ถ์ฌ์ ๊ฐ๋ ์ด์์ด ๋์ด์ผ ํ๋ค.
โข ์ค๊ณ์์ ํ์ฉํ๋ ๋ณํ ๋ด์์ ๋ฐ๋ณตํ์ค์ ๋ฐ๋ PC ๋ถ์ฌ์ ๊ฐ๋๋ CPC ๋ถ์ฌ์ ๊ฐ๋ ์ด์์ด ๋์ด์ผ ํ๋ค. ๋ณด-๊ธฐ๋ฅ ์ ํฉ๋ถ๊ฐ ์๋ PC ๋ถ์ฌ๋
๋ณ์๋น๊ฐ 0.02์ผ ๋ ๋จ์กฐํ์ค ๊ฐ๋ ฅ ์์ ํ์ค์ด๋ ฅ ํฌ๋ฝ์ ๋ณด๋ค ๋ด๋ ฅ์ด ๋จ์ด์ง์ง ์์์ผ ํ๋ฉฐ, ๋์ผํ ๋ณํ์์ ๋ฐ๋ณตํ์ค์ ๋ฐ์ ๋ ๋ด๋ ฅ๊ฐ์์จ์ด 80
% ์ด๋ด์ ๋จธ๋ฌผ๋ฌ์ผ ํ๋ค. ๋ชจ๋ฅดํ๋ฅด ์ถฉ์ง ์ฌ๋ฆฌ๋ธ ๋ฑ๊ณผ ๊ฐ์ PC ์ ํฉ๋ถ์ ์ ํฉ์ฒ ๋ฌผ์ ์ํด ๋ณํ๋ฅ ๊ฒฝํํ์์ด ๋ฐ์ํ์ง ์์์ผ ํ๋ค. ๋ณํ๋ฅ ๊ฒฝํํ์์ด
๋ฐ์ํ ๊ฒฝ์ฐ ํ๊ดด๋ชจ๋๊ฐ ๋ณํ๊ฑฐ๋ ํ๊ดด ์์น๊ฐ ๋ฐ๋ ์ ์๋ค.
โฃ PC ๋ถ์ฌ์ ํจํญ๋ณต ์์ ๋ณํ์ CPC ๋ถ์ฌ์ ํจํญ๋ณต์์ ๋ณํ๊ณผ 20 % ์ด์์ ํฐ ์ฐจ์ด๊ฐ ์์ด์๋ ์ ๋๋ค.
โค ์ค๊ณ์์ ํ์ฉํ๋ ๋ณํ ๋ด์์ ๋ฐ๋ณตํ์ค์ ๋ฐ๋ PC ๋ถ์ฌ์ ๊ฐ๋๋ CPC ๋ถ์ฌ์ ๊ฐ๋ ์ด์์ด ๋์ด์ผ ํ๋ค. ๋ณด-๊ธฐ๋ฅ ์ ํฉ๋ถ๊ฐ ์๋ PC ๋ถ์ฌ๋
๋ณ์๋น๊ฐ 0.02์ผ ๋ ๋์ผํ ๋ณํ์์ 2๋ฒ์งธ ๋ฐ๋ณตํ์ค์ ๋ฐ์ ๋์ ์๋์ง ์์ฐ์ ๋์ผํ ์กฐ๊ฑด์ CPC ๋ถ์ฌ์ 80 % ์ด๋ด์ ๋จธ๋ฌผ๋ฌ์ผ ํ๋ค.
์ด์ ๊ฐ์ด ์ผ๋ณธ๊ฑด์ถํํ์ ACI 374.1-05 ์ง์นจ์ ๋๋ฑ์ฑ ์กฐ๊ฑด์ ๊ฐ๋, ๊ฐ์ฑ, ์๋์ง ์์ฐ์ ์ ํํ๋ ๊ฒ์ ๋์ผํ์ง๋ง, ์ฐ์ฑ์ ํ๊ณ์ ์ ํฉ ๋ฐฉ์์
๋ํด์๋ ์ฐจ์ด๊ฐ ์๋ค.
3. ๋ชจ๋ฉํธ ์ ํญ PC ๊ตฌ์กฐ๋ฌผ์ ์คํ ๊ฒฐ๊ณผ ๋ถ์
2์ฅ์์ ์ ์๋ ๋๋ฑ์ฑ ํ๊ฐ๋ ๊ฐ๊ฐ ํน์๋ชจ๋ฉํธ๊ณจ์กฐ์ ์ต์ PC๋ฅผ ๊ธฐ๋ณธ์ผ๋ก ํ๊ธฐ ๋๋ฌธ์ ์ฐ๋ฆฌ ์ค์ ์ ๋ง๋ PC ๊ตฌ์กฐ๋ฌผ์ ๋๋ฑ์ฑ์ ํ๊ฐํ๊ธฐ ์ํ์ฌ 150๊ฐ์
์คํ์ฒด๋ฅผ ์ทจํฉํ์๋ค. ์ทจํฉ๋ ์คํ์ฒด ์ค์์ ์ฐ๊ฒฐ ์ฒ ๋ฌผ์ ์์๊ณผ ๊ฐ์ ๋น๊ตฌ์กฐ์ฒด ํ๊ดด ์คํ์ฒด๋ฅผ ์ ์ธํ์๋ค. ACI 374.1-05 ์ง์นจ๊ณผ โํ์ฅํ์ค ๋๋ฑํ
PC ๊ตฌ์กฐ์ค๊ณ์ง์นจโ(AIJ 2002)์์ ๋ชจ๋ฉํธ์ ํญ๊ณจ์กฐ์ ๋๋ฑ์ฑ์ ๋ณด-๊ธฐ๋ฅ ์ ํฉ๋ถ์ ๊ฑฐ๋์ ๊ธฐ์ค์ผ๋ก ํ๊ฐํ๊ณ ์์ผ๋ฏ๋ก ์ด ๋
ผ๋ฌธ์์๋ PC ๋ณด-๊ธฐ๋ฅ ์ ํฉ๋ถ ์คํ์ ๋์์ผ๋ก ํ์๋ค.
3.1 ์คํ์ฒด์ ํน์ฑ
150๊ฐ ๋ณด-๊ธฐ๋ฅ ์ ํฉ๋ถ๋ 123๊ฐ์ ๋ด๋ถ ์ ํฉ๋ถ์ 27๊ฐ์ ์ธ๋ถ ์ ํฉ๋ถ๋ก ๊ตฌ์ฑ๋์๋ค. ์ด ์ค์๋ 43๊ฐ์ CPC ์คํ์ฒด๊ฐ ํฌํจ๋์ด ์๋ค. ์ทจํฉํ
์คํ์ฒด๋ ๋ค์ํ ๋ณ์์ ๋ํ์ฌ ์คํํ ๊ฒ์ผ๋ก ์ฝํฌ๋ฆฌํธ์ ์์ถ๊ฐ๋($f_{ck}$)๋ 22 MPa~150.6 MPa, ๋ณด ๋จ๋ฉด์ ์ ํจ๊น์ด($d$)๋
205 mm~660 mm์ด๋ค. ๊ธฐ๋ฅ๊ณผ ๋ณด์ ๊ฒฝ๊ฐ๋น๋ 0.80~2.81์ด์๋ค. ์คํ์ฒด์ ์ฌ๋ฃ ๋ฒ์๋ Table 1์ ์ ๋ฆฌ๋์๊ณ , ์ถ์ฒ๋ ๋ถ๋ก์ ๋ฐ์ดํฐ ์ถ์ฒ์ ๊ธฐ์ ๋์๋ค.
Table 1 150 test specimens
Types
|
Ranges
|
$f_{ck}$ (MPa)
|
Column
|
22.0~50.6
|
Beam
|
22.0~118.8
|
$d$ (mm)
|
205~660
|
$h_{c}$ (mm)
|
250~762
|
$l_{b}$/$l_{c}$
|
0.80~2.81
|
$f_{y}$ (MPa)
|
Column
|
350~718
|
Beam
|
285~1,460
|
$f_{yt}$ (MPa)
|
Column
|
306~1,381
|
Beam
|
300~1,437
|
Note: $h_{c}$: section depth of column; $l_{b}$: length of beam; $l_{c}$: heigh of
column; $f_{y}$ and $f_{yt}$: tensile strength of longitudinal and transverse steel
bars, respectively
์ ํฉ๋ถ์ ํ๊ดด๋ ํฌ๊ฒ 3๊ฐ์ง ํ๊ดด๋ชจ๋๋ก ๊ตฌ๋ถ๋๋ค. โ ๋ณด๊ฐ ํจ ํญ๋ณตํ๊ธฐ ์ ์ ์ ํฉ๋ถ ๋ด๋ ฅ์ด ์์์ ธ ๋ณด๋ ํ์ฑ ์ํ๋ฅผ ์ ์งํ๋ฉด์ ์ ํฉ๋ถ๊ฐ ๋จผ์ ํ๊ดด๋๋
ํํ(์ดํ J-ํ๊ดด), โก ๋ณด์ ์ฃผ์ธ์ฅ์ฒ ๊ทผ์ด ํญ๋ณตํ์ฌ ์์ฑํ์ง๊ฐ ํ์ฑ ๋ ์ดํ ์ ํฉ๋ถ๊ฐ ํ๊ดดํ๋ ๊ฒฝ์ฐ(์ดํ BJ-ํ๊ดด), โข ๋ณด์ ์ด๊ณผ ๊ฐ๋๋ณด๋ค ์ ํฉ๋ถ์
๊ณต์นญ ๊ฐ๋๊ฐ ํฐ ๊ฒฝ์ฐ๋ก ์ ํฉ๋ถ์ ํฐ ๋ณํ ์์ด ๋ณด์ ์์ฑํ์ง๊ฐ ํจํ๊ดดํ๋ ๊ฒฝ์ฐ(์ดํ B-ํ๊ดด)์ด๋ค. ํํธ, ACI Committee 352(2002)์์๋ ์ง์งํ์ค์ ๋ฐ๋ ์ฒ ๊ทผ์ฝํฌ๋ฆฌํธ ๋ณด-๊ธฐ๋ฅ ์ ํฉ๋ถ์ ์ค๊ณ๋ฅผ ๋น๋ด์ง ๋๋ ์ฝ์ง ๊ตฌ์ญ(Type 1)๊ณผ ๊ฐ์ง ๊ตฌ์ญ(Type 2)์ผ๋ก ๊ตฌ๋ถํ์ฌ ์ค๊ณํ๊ณ
์๋ค. Type 2์ ๋ณด-๊ธฐ๋ฅ ์ ํฉ๋ถ๋ ๋ณด์ ์์ฑํ์ง๊ฐ ๋ฐ์ํ ์ดํ ์ ํฉ๋ถ๊ฐ ํ๊ดดํ๊ฑฐ๋(BJ-ํ๊ดด), ์ ํฉ๋ถ๊ฐ ํ์ฑ์ ์ ์งํ ์ํ์์ ๋ณด๋ง ํ๊ดดํ๋
์ ํฉ๋ถ์ด๋ค(B-ํ๊ดด).
์์งํ ์คํ์ฒด์ ํ๊ดด๋ชจ๋๋ฅผ ์ ํฉ๋ถ์ ์ ๋จ๊ฐ๋์ ๋ณด์ ์์ฑํ์ง ์์ญ์ ํจํญ๋ณต๊ฐ๋๋ฅผ ๋น๊ตํ์ฌ ํ๊ฐํ์๋ค. ์ ํฉ๋ถ์ ์ ๋จ๊ฐ๋๋ KCI-17(2017) ์ฝํฌ๋ฆฌํธ ๊ตฌ์กฐ์ค๊ณ๊ธฐ์ค์ ์ (1)๋ก ๊ณ์ฐํ์๋ค.
์ฌ๊ธฐ์, $V_{jn}$๋ ์ ํฉ๋ถ ์ ๋จ ๊ฐ๋, $\lambda_{j}$๋ ์ ํฉ๋ถ ๊ตฌ์๊ณ์, $f_{ck}$๋ ์ฝํฌ๋ฆฌํธ ์์ถ๊ฐ๋, $A_{j}$๋ ์ ํฉ๋ถ์
์ ํจ๋ฉด์ ์ด๋ค.
๋ณด์์ ์ฃผ์ธ์ฅ ์ฒ ๊ทผ์ด ํญ๋ณตํ ๋์ ์ ํฉ๋ถ์ ์ํ ์ ๋จ๋ ฅ, $V_{jby}$๋ฅผ ์ (2)์ ์ํ์ฌ ๊ณ์ฐํ์๋ค.
์ฌ๊ธฐ์, $l_{c}$๋ ๊ธฐ๋ฅ์ ๋์ด, $z_{b}$๋ ๋ณด์ ์๋ถ์ ํ๋ถ ์ฃผ์ฒ ๊ทผ์ ์ค์ฌ๊ฐ ๊ฑฐ๋ฆฌ, $l_{b}$๋ ๋ณด์ ๊ธธ์ด, $h_{c}$๋ ๊ธฐ๋ฅ
๋จ๋ฉด์ ๋์ด์ด๋ค. ๋ณด๊ฐ ํญ๋ณตํ ๋์ ์ ๋จ๋ ฅ $V_{by}$๋ ๋ณด ์ธ์ฅ์ฒ ๊ทผ์ ํญ๋ณต๊ฐ๋๋ฅผ ์ด์ฉํ์ฌ ๊ณ์ฐํ์๋ค.
BJ-ํ๊ดด ๋๋ B-ํ๊ดด๋ ๋ชจ๋ ๋ณด์ ์์ฑํ์ง๊ฐ ํ์ฑ๋ ์ดํ์ ํ๊ดด๋๋ฏ๋ก ์ด๋ฅผ ๋ช
ํํ๊ฒ ๊ตฌ๋ณํ๊ธฐ๋ ์ด๋ ต๋ค. ๋ฐ๋ผ์ ์ด ์ฐ๊ตฌ์์๋ KCI-17(2017) ๊ธฐ์ค์ ํน์๋ชจ๋ฉํธ๊ณจ์กฐ ์ ํฉ๋ถ ์ค๊ณ์ ๊ทผ๊ฑฐํ์ฌ ์ด๋ฅผ ๊ตฌ๋ถํ์๋ค. KCI-17 ๊ธฐ์ค์์ ๋ณด์ ๋ด๋ ฅ์ 1.2์ ๊ณ์๋ฅผ ๊ณฑํ์ฌ $\Sigma M_{c}\ge
6 /5\times\Sigma M_{g}$์ ์ํด ๊ณ์ฐํ๋ค. ์ฌ๊ธฐ์, $\Sigma M_{c}$์ $\Sigma M_{g}$๋ ๊ฐ๊ฐ ์ ํฉ๋ถ์ ์ ํฉ๋ฉด์
์ฐ๊ฒฐ๋ ๊ธฐ๋ฅ๋ค์ ์ค๊ณํจ๊ฐ๋์ ํฉ๊ณผ ๋ณด์ ์ค๊ณํจ๊ฐ๋์ ํฉ์ด๋ค. ์ด๋ ์ ํฉ๋ฉด์์ ๋ณด์ ์ข
๋ฐฉํฅ์ฒ ๊ทผ์ ์์ฉ๋ ฅ์ ํจ์ธ์ฅ์ฒ ๊ทผ์ ์๋ ฅ์ $1.25f_{y}$๋ผ๊ณ
๊ฐ์ ํ์ฌ ๊ณ์ฐํด์ผ ํ๋ค. ๋ฐ๋ผ์ $1.2\times 1.25 =1.5$๊ฐ ๋๋ฏ๋ก $V_{jn}/V_{jby}\ge 1.5$ ์ด์์ธ ๋ถ์ฌ๋ฅผ B-ํ๊ดด
๋ถ์ฌ, $1.0\le V_{jn}/V_{jby}<1.5$์ธ ๋ถ์ฌ๋ฅผ BJ-ํ๊ดด ๋ถ์ฌ๋ก ๊ตฌ๋ถํ์๋ค. KCI-17(2017)๋ ACI 352R-02(2002) ์ง์นจ์ Type 2์ ๋์ผํ๋ฏ๋ก $V_{jn}$๋ Type 1์ ํด๋นํ๋ $\lambda_{j}$๋ฅผ ์ฌ์ฉํ์๋ค. ์์งํ 150๊ฐ ์คํ์ฒด ์ค์์ J-ํ๊ดดํ
์คํ์ฒด๋ 13๊ฐ์์ผ๋ฉฐ, BJ-ํ๊ดด ๋๋ B-ํ๊ดดํ ์คํ์ฒด์ ์๋ ๊ฐ๊ฐ 60๊ฐ์ 77๊ฐ์๋ค.
์ง์งํ์ค์ ๋ฐ๋ ๋ด๋ถ ์ ํฉ๋ถ๋ ๋ถ์ฐฉํ๊ดด ๊ฐ๋ฅ์ฑ์ด ๋์ผ๋ฏ๋ก KCI-17 ๊ธฐ์ค์์๋ ์ ํฉ๋ถ ๋ด๋ถ์ ์ฒ ๊ทผ ์ง๊ฒฝ์ด ์ (3a, 3b)๋ฅผ ๋ง์กฑํ๋๋ก ๊ท์ ํ๊ณ ์๋ค. ์ด ๊ธฐ์ค์ ๊ทผ๊ฑฐํ์ฌ ์์งํ ๋ฐ์ดํฐ์ ๋ถ์ฐฉํ๊ดด ๊ฐ๋ฅ์ฑ์ ๊ตฌ๋ถํ์๋ค.
์ฌ๊ธฐ์, $h$๋ ์ข
๋ฐฉํฅ์ฒ ๊ทผ์ ํํํ ๊ธฐ๋ฅ ๋ณ์ ๊ธธ์ด์ด๋ฉฐ, $d_{b}$๋ ์ ํฉ๋ถ์ ๋ฐฐ๊ทผ๋ ๋ณด์ ์ฃผ์ฒ ๊ทผ ์ง๊ฒฝ์ด๋ค. ์ (3a, 3b)๋ฅผ ๋ง์กฑํ ์์งํ ์ ํฉ๋ถ์ ์๋ 147๊ฐ์ด๋ฉฐ, ๋ง์กฑํ์ง ๋ชปํ ์คํ์ฒด๋ 3๊ฐ์๋ค. ๋ค๋ง ๋ถ์ฐฉํ๊ดด ๊ฐ๋ฅ์ฑ์ด ์๋ 3๊ฐ ์คํ์ฒด๋ ์คํ์์๋ ์ ํฉ๋ถ์ ์์์
์ํด ํ๊ดด๋ ๊ฒ์ด์๊ธฐ์ ๋ถ์์ ํฌํจํ์๋ค.
์ ํฉ๋ถ์ ๋ํ ๊ธฐ์กด ์ฐ๊ตฌ๋ฅผ ์ดํด๋ณด๋ฉด ๋ณด์ ๊ธฐ๋ฅ์ ๋ด๋ ฅ์ ๋ฐ๋ผ์ ์ํฅ์ ๋ฐ์ ์ ์๋ค. ๋ฐ๋ผ์ ์ด ์ฐ๊ตฌ์์๋ $\Sigma M_{c}$์ $\Sigma
M_{g}$์ ๋น์จ์ ๋ถ์ํ์๋ค. ์์งํ 150๊ฐ ์คํ์ฒด ์ค์์ $\Sigma M_{c}$/$\Sigma M_{g}$๊ฐ 1๋ณด๋ค ์์ ์คํ์ฒด๋ 52๊ฐ์๋ค.
KCI-17 ๊ธฐ์ค(2017)์ ํน์๋ชจ๋ฉํธ๊ณจ์กฐ๋ $\Sigma M_{c}$/$\Sigma M_{g}$์ ์ฐจ์ด๋ฅผ ๋ฐ์ํ์ฌ ๋ถ๋ฅํ์๋ค. 150๊ฐ ์ ํฉ๋ถ์ ๊ณจ์กฐ ํ์์ KCI-17
๊ธฐ์ค์ ๊ทผ๊ฑฐํ์ฌ ์ค๊ฐ๋ชจ๋ฉํธ๊ณจ์กฐ์ ํน์๋ชจ๋ฉํธ๊ณจ์กฐ๋ก ๊ตฌ๋ถํ์๋ค. ํน์๋ชจ๋ฉํธ๊ณจ์กฐ๋ $\Sigma M_{c}$/$\Sigma M_{g}$๊ฐ 6/5 ์ด์์ด๋ฉฐ
์ ํฉ๋ถ ๋ด๋ถ์ ํก๋ฐฉํฅ ์ฒ ๊ทผ ๊ท์ ์ด ์ฝํฌ๋ฆฌํธ ๊ตฌ์กฐ์ค๊ณ๊ธฐ์ค(KCI 2017)์ ๋ด์ง์ค๊ณ์กฐ๊ฑด์ ๋ถํฉํ๋ ์คํ์ฒด์ด๋ค. 150๊ฐ ์คํ์ฒด ์ค์์ 49๊ฐ ์คํ์ฒด๊ฐ ํน์๋ชจ๋ฉํธ๊ณจ์กฐ์ ์ํ์ผ๋ฉฐ, 101๊ฐ ์คํ์ฒด๊ฐ ์ค๊ฐ๋ชจ๋ฉํธ๊ณจ์กฐ ์คํ์ฒด์
์ํ๋ค. 150๊ฐ ์คํ์ฒด์ ํ๊ดด๋ชจ๋์ ๋ํ ๊ฒฐ๊ณผ๋ฅผ Table 2์ ์ ๋ฆฌํ์๋ค.
Table 2 Types of 150 test specimens
|
Number of specimens
|
CPC
|
PC-Wet
|
PC-Dry
|
Types
|
Internal joints
|
36
|
70
|
17
|
External joints
|
7
|
16
|
4
|
Frames
|
IMRF
|
27
|
57
|
17
|
SMRF
|
16
|
29
|
4
|
Failure modes
|
J-Failure
|
2
|
7
|
4
|
BJ-Failure
|
17
|
31
|
12
|
B-Failure
|
24
|
48
|
5
|
Bond failure
|
Safe
|
42
|
84
|
21
|
Unsafe
|
1
|
2
|
0
|
$\Sigma M_{c}/\Sigma M_{g}$
|
$\Sigma M_{c}/\Sigma M_{g}\ge 1$
|
31
|
57
|
10
|
$\Sigma M_{c}/\Sigma M_{g}<1$
|
12
|
29
|
11
|
Note: IMRF: intermediate moment resisting frame; SMRF: special moment resisting frame
3.2 ์คํ์ฒด์ ์ฐ์ฑ ํ๊ฐ
PC ๊ณจ์กฐ์ ๋๋ฑ์ฑ์ ํ๊ฐํ๊ธฐ ์ํ์ฌ 150๊ฐ ๋ณด-๊ธฐ๋ฅ ์ ํฉ๋ถ์ ๋ณ์ ์ฐ์ฑ๋น($\mu_{\theta}=\theta_{u}/\theta_{y}$)๋ฅผ
๋ณ์์ ๋ฐ๋ผ ๋ถ๋ฆฌํ์ฌ ํ๊ฐํ์๋ค. ํจํญ๋ณต ์์ ๋ณ์๋น($\theta_{y}$)๋ Pan๊ณผ Moehle(1989)์ ์ ์์ ๊ทผ๊ฑฐํ์ฌ Fig. 1๊ณผ ๊ฐ์ด ์ต๋ ํ์ค์ 66.67 %์ ์์ ์ ์ฐ๊ฒฐํ์ ๋์ ๋ณ์๋น๋ก ํ์๋ค. ๊ทนํ ๋ณ์๋น($\theta_{u}$)๋ ๋ถ์ฌ๊ฐ ์ต๋ ํ์ค์ ๋๋ฌํ ์ดํ์
ํ์ค์ด 95 %๊น์ง ๊ฐ์ํ์ ๋์ ๋ณ์๋น๋ก ํ์๋ค. ์ผ๋ฐ์ ์ผ๋ก $\theta_{u}$๋ ์ต๋ ํ์ค์ด 80 % ๋๋ 85 %์ ๋๋ฌํ์ ๋์ ๊ฐ์ ๊ธฐ์ค์ผ๋ก
ํ์ง๋ง, ์คํ ๋ฐ์ดํฐ์ ์ด๋ ฅ๊ณก์ ์์ ํ์ค์ด 85 %๊น์ง ๋จ์ด์ง ๋ฐ์ดํฐ๋ ๋ง์ง ์์๋ค. ์ด ๊ฒฝ์ฐ์ ํ์ค์ ๊ฐ์ ๊ฒฝํฅ์ ์ฐ์ฅํ์ฌ $\theta_{u}$๋ฅผ
์ ํ๊ธฐ๋ ํ์ง๋ง ์ด๊ฒ์ด ์ ํํ๊ฒ $\theta_{u}$๋ฅผ ํ๊ฐํ๋ค๊ณ ํ ์ ์๋ค. ๋ํ ์ด ๋
ผ๋ฌธ์์๋ ํ์ฅํ์ค ์ฝํฌ๋ฆฌํธ์ PC์ ์๋์ฑ์ ํ๊ฐํ๋
๊ฒ์ ๋ชฉ์ ์ผ๋ก ํ๋ฏ๋ก ํ์ค์ด 95 %๊น์ง ๊ฐ์ํ์ ๋์ ๋ณ์๋น๋ฅผ $\theta_{u}$๋ก ํ์๋ค. Fig. 2๋ ์ ํฉ๋ถ ๊ฐ๋์ ๋ณด์ ํจํญ๋ณต ์์ ๊ฐ๋๋น($V_{jn}/V_{jby}$)์ ์ํด ๊ตฌ๋ถ๋ ์คํ์ฒด์ ์ฐ์ฑ์ ๋น๊ตํ์๋ค. Fig. 2(a)๋ ๊ทนํ ๋ณ์๋น($\theta_{u}$)๋ฅผ ๋ํ๋ด๋ฉฐ, Fig. 2(b)๋ ๋ณ์ ์ฐ์ฑ๋น($\mu_{\theta}$)๋ฅผ ๋ํ๋ธ๋ค. ์คํ์ฒด๋ CPC ์คํ์ฒด, ์ต์ ์ ํฉ PC ์คํ์ฒด(PC-wet), ๊ฑด์ ์ ํฉ PC ์คํ์ฒด(PC-dry)๋ก
๊ตฌ๋ถ๋์๋ค. Fig. 2(a)์์ $\theta_{u}$๋ $V_{jn}/V_{jby}$์ ๋ณํ์ ๊ด๊ณ์์ด 0.01์์ 0.07 ์ฌ์ด์ ๊ฐ์ ๋ํ๋ด๊ณ ์๋ค. Fig. 2(b)์์ $\theta_{u}$๋ $V_{jn}/V_{jby}$๊ฐ ์ฆ๊ฐํ๋ฉด ์ํญ ์ฆ๊ฐํจ์ ์ ์ ์๋ค. $V_{jn}/V_{jby}$๊ฐ 1๋ณด๋ค ์์ ๊ฒฝ์ฐ์
$\theta_{u}$๋ ์ฝ 2์์ง๋ง, $V_{jn}/V_{jby}$๊ฐ 2์ผ ๋ $\theta_{u}$๋ ์ฝ 6๊น์ง ์ฆ๊ฐํ์๋ค. ๋ค๋ง Fig. 2์์ $\theta_{u}$์ $\mu_{\theta}$๋ ์ฝํฌ๋ฆฌํธ์ ์ข
๋ฅ(CPC ๋๋ PC)์ ๋ฌด๊ดํ๊ฒ ๊ฑฐ์ ์ผ์ ํ ๊ฒฝํฅ์ ๋ํ๋๋ค.
Fig. 1 Definition of drift ratio
Fig. 2 Ductility ratio vs. $V_{jn}/V_{jby}$
Fig. 3์ ๊ธฐ๋ฅ๊ณผ ๋ณด์ ํจ๊ฐ๋ ๋น($\Sigma M_{c}/\Sigma M_{g}$)์ ์ํด ๊ตฌ๋ถ๋ ์คํ์ฒด์ ์ฐ์ฑ์ ๋น๊ตํ์๋ค. Fig. 3(a)๋ ๊ทนํ ๋ณ์๋น($\theta_{u}$)๋ฅผ ๋ํ๋ด๋ฉฐ, Fig. 3(b)๋ ๋ณ์ ์ฐ์ฑ๋น($\mu_{\theta}$)๋ฅผ ๋ํ๋ธ๋ค. $\Sigma M_{c}/\Sigma M_{g}$์ ์ฐ์ฑ์ ๊ด๊ณ๋ $V_{jn}/V_{jby}$์
์ฐ์ฑ์ ๊ด๊ณ์ ๊ฑฐ์ ์ ์ฌํ ๊ฒฝํฅ์ ๋ํ๋๋ค. ์ฆ, $\theta_{u}$๋ $\Sigma M_{c}/\Sigma M_{g}$์ ๋ณํ์ ๊ด๊ณ์์ด ๊ฑฐ์
์ผ์ ํ์์ง๋ง $\mu_{\theta}$๋ $\Sigma M_{c}/\Sigma M_{g}$๊ฐ ์ฆ๊ฐํ๋ฉด ์ํญ ์ฆ๊ฐํ์๋ค. ๊ทธ๋ฌ๋ ๊ทธ ๊ฒฝํฅ์ $V_{jn}/V_{jby}$๊ฐ
$\mu_{\theta}$์ ๋ฏธ์น๋ ์ํฅ๊ณผ ๊ฐ์ด ๋๋ ทํ์ง๋ ์์๋ค. Fig. 3์์๋ Fig. 2์ ๊ฒฐ๊ณผ์ ๋์ผํ๊ฒ $\theta_{u}$์ $\mu_{\theta}$๋ ์ฝํฌ๋ฆฌํธ์ ์ข
๋ฅ(CPC ๋๋ PC)์ ๋ฌด๊ดํ๊ฒ ์ผ์ ํ ๊ฒฝํฅ์ ๋ํ๋๋ค.
Fig. 3 Ductility ratio vs. $\Sigma M_{c}/\Sigma M_{g}$
4. PC ๊ณจ์กฐ์ ๋ถ์ฌ ์ฑ๋ฅ ํ๊ฐ
Fig. 2์ Fig. 3์์ $V_{jn}/V_{jby}$์ $\Sigma M_{c}/\Sigma M_{g}$์ ๋ํ์ฌ ๊ทนํ ๋ณ์๋น($\theta_{u}$)์ ์ฐ์ฑ๋น($\mu_{\theta}$)๋
๋๋ ทํ ๊ฒฝํฅ์ ๋ํ๋ด์ง ์์๋ค. ๋ฐ๋ผ์ ์ด ์ฐ๊ตฌ์์๋ ACI 374.1-05 ์ง์นจ๊ณผ โํ์ฅํ์ค ๋๋ฑํ PC ๊ตฌ์กฐ์ค๊ณ์ง์นจโ(AIJ 2002)๊ณผ ์ ์ฌํ๊ฒ ๋ค์ ์กฐ๊ฑด์ ์ํ์ฌ ๋ถ์ฌ์ ์ฑ๋ฅ์ ํ๊ฐํ์๋ค.
โ ๊ฐ๋ ์ ๊ฐ๋ฅ : ๋ณ์๋น๋ฅผ 4๋จ๊ณ(2.0 %, 2.5 %, 3.0 %, 3.5 %)๋ก ๊ตฌ๋ถํ๊ณ ๊ฐ๊ฐ์ ๋ณ์๋น์ ์ฒซ ๋ฒ์งธ ๊ฐ๋ ฅ๊ณผ ๋ ๋ฒ์งธ ๊ฐ๋ ฅ์์์
๊ฐ๋ ์ ๊ฐ๋ฅ (Fig. 4(a) ์ฐธ์กฐ)
โก ์๋์ง ์์ฐ๋น: ๋ณ์๋น๋ฅผ 4๋จ๊ณ(2.0 %, 2.5 %, 3.0 %, 3.5 %)๋ก ๊ตฌ๋ถํ๊ณ ๋ ๋ฒ์งธ ๊ฐ๋ ฅ์์์ ์๋์ง ์์ฐ์จ(Fig. 4(b) ์ฐธ์กฐ). $\theta$๋ ACI 374.1-05 ์ง์นจ์ ๊ทผ๊ฑฐํ์ฌ ์์์ ๋ณ์๋น์์ ์์ ์๋์ง ์์ฐ [์ ๋ถ๋ฐฉํฅ ๋ชจ๋ฉํธ($M_{1}+$$M_{2}$)$\times$์ ๋ถ๋ฐฉํฅ
๋ณ์๋น($\theta_{1}+\theta_{2}$)]์ ๋ํ ์ด๋ ฅ๊ณก์ ์ ์๋์ง ์์ฐ๋น๋ฅผ ๋ํ๋ธ๋ค.
โข ์ด๊ธฐ ๊ฐ์ฑ: ํจํญ๋ณต ์์ ๋ณ์๋น($\theta_{y}$)์ ์์์ ์ ์ฐ๊ฒฐํ์ฌ ์ธก์
Fig. 5๋ 4๋จ๊ณ ๋ณ์๋น($\theta$)์์ ์ฒซ ๋ฒ์งธ ๊ฐ๋ ฅ ์์ ๊ฐ๋๊ฐ ๊ฐ์ํ ์คํ์ฒด์ ๋น์จ์ ๋ํ๋ธ๋ค. ์ฆ, ๊ฐ๋๊ฐ ๊ฐ์ํ ์คํ์ฒด์ ์๋ฅผ ์ ์ฒด ์คํ์ฒด์
์๋ก ๋๋ ๊ฐ์ด๋ค. ๊ทธ๋ฆผ์์ $\theta$๊ฐ 2.0 %์ผ ๋ CPC ์คํ์ฒด ์ค์์ ๊ฐ๋๊ฐ ๊ฐ์($V/V_{\max}<1.0$)ํ ์คํ์ฒด๋ 5 %์
์ง๋์ง ์์๋ค. ๋ฐ๋ฉด PC ์คํ์ฒด ์ค์์๋ 12 %์ ์คํ์ฒด์ ๊ฐ๋๊ฐ ๊ฐ์ํ์๋ค. $\theta$๊ฐ ์ฆ๊ฐํ๋ฉด์ ๊ฐ๋๊ฐ ๊ฐ์ํ CPC์ PC ์คํ์ฒด์
๋น์จ์ด ์ฆ๊ฐํ์๋ค. $\theta$๊ฐ 3.0 %์ผ ๋ CPC ์คํ์ฒด ์ค์์ 44 %์ ์คํ์ฒด์ ๊ฐ๋๊ฐ ๊ฐ์ํ์์ผ๋ฉฐ, PC ์คํ์ฒด ์ค์์๋ 43 %์
์คํ์ฒด๊ฐ ๊ฐ๋ ๊ฐ์๋ฅผ ๋ณด์๋ค. ๋ ๊ทธ๋ฃน์ ์คํ์ฒด๋ฅผ ๋น๊ตํ๋ฉด CPC ์คํ์ฒด๋ณด๋ค ๊ฐ๋๊ฐ ๊ฐ์ํ๋ PC ์คํ์ฒด์ ์๊ฐ ๋ง์๋ค.
Fig. 4 Structural capacity of beam-column joints
Fig. 5 Specimen number ratio, $V/V_{\max}$ at first cycle
Fig. 6 Specimen number ratio, $V/V_{\max}$ at second cycle
Fig. 6์ ๋์ผํ ๋ณ์๋น($\theta$)์์ ๋ฐ๋ณตํ์ค์ ๋ ๋ฒ ๊ฐ๋ ฅํ์ ๋ ๊ฐ๋๊ฐ ๊ฐ์ํ ์คํ์ฒด์ ๋น์จ์ ๋ํ๋ธ๋ค. ์ฒซ ๋ฒ์งธ ๊ฐ๋ ฅ์ ๋นํ์ฌ ๋ ๋ฒ์งธ ๊ฐ๋ ฅ์์
๊ฐ๋๊ฐ ๊ฐ์ํ ์คํ์ฒด์ ์๊ฐ ์ฆ๊ฐํ์๋ค. $\theta$๊ฐ 2.0 %์ผ ๋ CPC ์คํ์ฒด์ 33 %๊ฐ ๊ฐ์ํ์์ผ๋ฉฐ, PC ์คํ์ฒด์ 38 %๊ฐ ๊ฐ์ํ์๋ค.
ํนํ $\theta$๊ฐ 2.5 %๋ฅผ ์ด๊ณผํ ๋๋ ๊ฐ๋๊ฐ ๊ฐ์ํ ์คํ์ฒด์ ์๊ฐ ์ ๋ฐ ์ด์์ด์๋ค.
Fig. 7์ ๊ฐ ๋ณ์๋น์์ ๋ฐ์ํ ๊ฐ๋ ๊ฐ์์จ์ ํ๊ท ๊ฐ์ ๋ํ๋ธ๋ค. ์๋ฅผ ๋ค์ด ์ฒซ ๋ฒ์งธ ๊ฐ๋ ฅ์์ ๊ฐ๋๊ฐ ๊ฐ์ํ ์คํ์ฒด๊ฐ ์์ผ๋ฉด ์ด ์คํ์ฒด์ ํกํ์ค($V$)์
์ต๋ ํ์ค($V_{\max}$)์ผ๋ก ๋๋์๋ค. Fig. 7์ ๋ชจ๋ ์คํ์ฒด์ ๋ํ $V/V_{\max}$์ ํ๊ท ๊ฐ์ด๋ค. ๊ทธ๋ฆผ์์ $\theta$๊ฐ 2.0 %์ผ ๋ CPC ์คํ์ฒด์ PC ์คํ์ฒด์ ๊ฐ๋ ๊ฐ์์
ํ๊ท ๊ฐ์ ๋งค์ฐ ์ ๋ค๋ ๊ฒ์ ์ ์ ์๋ค. ๊ทธ๋ฌ๋ $\theta$๊ฐ ์ฆ๊ฐํ๋ฉด์ ๊ฐ๋ ๊ฐ์์ ํ๊ท ๊ฐ์ ์ ์ฐจ ์ฆ๊ฐํ์๋ค. CPC ์คํ์ฒด์ ๊ฒฝ์ฐ์๋ ์ฒซ ๋ฒ์งธ
๊ฐ๋ ฅ ์์ $\theta$๊ฐ 2.5, 3.0, 3.5 %์ผ ๋ ๊ฐ๋ ๊ฐ์๋ ๊ฐ๊ฐ 4 %, 6 %, 16 %์๋ค. PC ์คํ์ฒด์ ๊ฒฝ์ฐ์๋ ๊ฐ๊ฐ 5 %,
13 %, 20 %๋ก CPC๋ณด๋ค ์ปธ๋ค. ๋ ๋ฒ์งธ ๊ฐ๋ ฅ ์์ ๊ฐ์์จ์ ์ดํด๋ณด๋ฉด $\theta$๊ฐ 2.5, 3.0, 3.5 %์ผ ๋ CPC ์คํ์ฒด์ ๊ฐ๋
๊ฐ์๋ ๊ฐ๊ฐ 9 %, 12 %, 24 %์์ผ๋ฉฐ, PC ์คํ์ฒด์ ๊ฒฝ์ฐ์๋ ๊ฐ๊ฐ 14 %, 19 %, 32 %๋ก ํฌ๊ฒ ์ฆ๊ฐํ์๋ค.
Fig. 8์ ๊ฐ ๋ณ์๋น์์ ์ฒซ ๋ฒ์งธ ๊ฐ๋ ฅ๊ณผ ๋ ๋ฒ์งธ ๊ฐ๋ ฅ์์ ๋ฐ์ํ ์๋์ง ์์ฐ๋น์ ํ๊ท ๊ฐ์ ๋ํ๋ธ๋ค. ์๋์ง ์์ฐ๋น $\theta$๋ ACI 374.1-05
์ง์นจ๊ณผ ๋์ผํ ๋ฐฉ๋ฒ์ผ๋ก ์ธก์ ํ์๋ค. ์๋์ง ์์ฐ๋น๋ $\theta$์ ๋ฌด๊ดํ๊ฒ ๊ฑฐ์ ์ผ์ ํ๊ฑฐ๋ ์ํญ ๊ฐ์ํ์๋ค. CPC ์คํ์ฒด์ ์๋์ง ์์ฐ๋น๋ PC
์คํ์ฒด์ ์๋์ง ์์ฐ๋น๋ณด๋ค ์ฝ 2~3 % ์ปธ๋ค.
Fig. 7 Strength decrease rate
Fig. 8 Energy dissipation ratio
5. PC ๊ณจ์กฐ์ ๋๋ฑ์ฑ ํ๊ฐ
5.1 PC ๋ถ์ฌ์ ์๋ ์ฑ๋ฅ
๊ณจ์กฐ์ ๊ฑฐ๋์ ๋ถ์ฌ์ ๊ฐ๋ ์ ๊ฐ, ์๋์ง ์์ฐ, ๊ฐ์ฑ๊ณผ ๋ฐ์ ํ ๊ด๋ จ์ด ์๋ค. PC์ ๋๋ฑ์ฑ์ ๋ํ ๊ธฐ์ค์ ์ ํ๊ธฐ ์ํด์๋ ์ด๋ค ๊ฐ์ ๋ณํ๋ฅผ ์ดํด๋ณด์์ผ
ํ๋ค.
Fig. 9๋ ๋์ผํ ๋ณ์๋น์์ ๋ ๋ฒ์งธ ๊ฐ๋ ฅ์์ ํกํ์ค($V_{2nd}$)์ ์ฒซ ๋ฒ์งธ ๊ฐ๋ ฅ์์ ํกํ์ค($V_{1st}$)์ผ๋ก ๋๋ ๊ฐ์ ํ๊ท ์ด๋ค. ๊ทธ๋ฆผ์์
$\theta$๊ฐ ์ฆ๊ฐํจ์ ๋ฐ๋ผ์ ๊ฐ๋๊ฐ์๋น๋ ์ ์ ์ปค์ง๋ ๊ฒ์ ์ ์ ์๋ค. $\theta$๊ฐ 2.0 %์ผ ๋ ์ฝ 9 %์ ๊ฐ๋๊ฐ ๊ฐ์ํ์์ง๋ง,
3.5 %์ผ ๋๋ ์ฝ 14 %์ ๊ฐ๋๊ฐ ๊ฐ์ํ์๋ค. ๋ค๋ง CPC ์คํ์ฒด์ PC ์คํ์ฒด์ ๊ฐ๋๊ฐ์๋น๋ ๊ฑฐ์ ๋์ผํ์๋ค. $V_{2nd}/V_{1st}$๋ฅผ
ํน์ ๋ชจ๋ฉํธ ๊ณจ์กฐ์ ์ค๊ฐ ๋ชจ๋ฉํธ ๊ณจ์กฐ๋ก ๊ตฌ๋ถํ์ฌ Fig. 9(b)์ 9(c)์ ์ ์ํ์๋ค. ๊ณจ์กฐ์ ๋ฐ๋ผ์ $V_{2nd}/V_{1st}$๋ ๋ฐ๋ ๊ฒฐ๊ณผ๊ฐ ๋ํ๋ฌ์ผ๋ฉฐ, ํน์ ๋ชจ๋ฉํธ ๊ณจ์กฐ ์คํ์ฒด์์๋ $\theta$๊ฐ
์ฆ๊ฐํจ์ ๋ฐ๋ผ์ CPC ์คํ์ฒด์ ๊ฐ์ด PC ์คํ์ฒด๋ณด๋ค ๋ฎ์์ง๋ง, ์ค๊ฐ ๋ชจ๋ฉํธ ๊ณจ์กฐ์์๋ CPC ์คํ์ฒด์ ๊ฐ์ด PC ์คํ์ฒด๋ณด๋ค ๋์๋ค. ์ด ๊ฒฐ๊ณผ์์
$V_{2nd}/V_{1st}$๋ ๊ณจ์กฐ์ ํ์๋ณด๋ค๋ ๋ณ์๋น์ ํฌ๊ธฐ์ ๋ฐ๋ผ์ ๋ฌ๋ผ์ง๋ ๊ฒ์ ํ์ธํ ์ ์์๋ค.
Fig. 10์ Fig. 4์ ๋ฐฉ๋ฒ์ ์ํด ๊ณ์ฐํ ์๋์ง ์์ฐ๋น์ ํ๊ท ๊ฐ์ ํน์ ๋ชจ๋ฉํธ ๊ณจ์กฐ์ ์ค๊ฐ ๋ชจ๋ฉํธ ๊ณจ์กฐ๋ก ๊ตฌ๋ถํ์ฌ ์ ์ํ์๋ค. ๋ ๊ณจ์กฐ์ ๋ํ์ฌ ์๋์ง ์์ฐ๋น๋ $\theta$๊ฐ
์ฆ๊ฐํจ์ ๋ฐ๋ผ์ ์ฆ๊ฐํ์๋ค. CPC ์คํ์ฒด์ ์๋์ง ์์ฐ๋น๊ฐ PC ์คํ์ฒด๋ณด๋ค ๋์์ง๋ง, ๊ทธ ์ฐจ์ด๋ ํฌ์ง ์์๋ค. ๋ํ ํน์ ๋ชจ๋ฉํธ ๊ณจ์กฐ์ ์ค๊ฐ ๋ชจ๋ฉํธ
๊ณจ์กฐ์์ ์ ์ฌํ ์๋์ง ์์ฐ ๊ฒฝํฅ์ด ๋ํ๋ฌ๋ค.
Fig. 11์ ํน์ ๋ชจ๋ฉํธ ๊ณจ์กฐ์ ์ค๊ฐ ๋ชจ๋ฉํธ ๊ณจ์กฐ ์คํ์ฒด์ ์ด๊ธฐ ์๋๊ฐ์ฑ์ ๋ํ๋ธ๋ค. ์ด๊ธฐ ์๋๊ฐ์ฑ์ด๋ ๋์ผํ ์กฐ๊ฑด์ ์คํ๊ตฐ์ CPC ์คํ์ฒด์ PC ์คํ์ฒด๊ฐ
ํจ๊ป ์์ ๊ฒฝ์ฐ์ PC ์คํ์ฒด์ ์ด๊ธฐ๊ฐ์ฑ์ CPC ์คํ์ฒด์ ์ด๊ธฐ๊ฐ์ฑ์ผ๋ก ๋๋ ๊ฐ์ ์๋ฏธํ๋ค. ๊ทธ๋ฆผ์์ PC ์คํ์ฒด์ ์ด๊ธฐ๊ฐ์ฑ์ CPC ์คํ์ฒด์ ์ด๊ธฐ๊ฐ์ฑ์
์ฝ 60 %์์ 140 % ์ฌ์ด์ ์๋ค๋ ๊ฒ์ ์ ์ ์๋ค. ์ด๋ฌํ ๊ฐ์ฑ์ฐจ์ด๋ ๊ณจ์กฐ์ ํ์๋ณด๋ค๋ ์ ํฉ์์ธ์ ๊ฐ์ PC ๋ถ์ฌ์ ์กฐ๊ฑด์ ์ํด ์ํฅ์ ๋ฐ์๋ค.
Fig. 9 $V_{2nd}/V_{1st}$ vs. $\theta$
Fig. 10 $\beta$ vs. $\theta$
Fig. 11 Initial stiffness ratio
5.2 PC ๊ณจ์กฐ์ ๋๋ฑ์ฑ
Fig. 5์์ Fig. 11๊น์ง 150๊ฐ ์คํ์ฒด์ ๋ํ ๋ถ์ ๊ฒฐ๊ณผ๋ฅผ ๋ค์๊ณผ ๊ฐ์ด ์์ฝํ ์ ์๋ค.
โ ๊ฐ๋ ๊ฐ์์จ: ๋ณ์๋น 2 %๊น์ง๋ CPC ๋ถ์ฌ์ PC ๋ถ์ฌ์ ๊ฐ๋ ์ฐจ์ด๋ ๊ฑฐ์ ๋ฐ์ํ์ง ์์์ผ๋ฉฐ, 3.5 %์ ๋๋ฌํ์ ๋ CPC ๋ถ์ฌ์ PC
๋ถ์ฌ์ ์ต๋ ๊ฐ๋ ์ฐจ์ด๋ ์ฝ 6 %์๋ค.
โก ๋์ผํ ๋ณ์๋น์์ ๊ฐ๋ ฅ ํ์์ ์ํ ๊ฐ๋ ๊ฐ์์จ: ๋ณ์๋น 2.0 %์์ $V_{2nd}/V_{1st}$๋ ์ฝ 91 %์์ผ๋ฉฐ, 3.5 %์์ ์ฝ
86 %์๋ค. ๊ทธ๋ฌ๋ CPC ๋ถ์ฌ์ PC ๋ถ์ฌ์ ๊ฐ๋๊ฐ์๋น๋ ๊ฑฐ์ ๋์ผํ์๋ค.
โข ์๋์ง ์์ฐ: CPC ๋ถ์ฌ์ PC ๋ถ์ฌ์ ์๋์ง ์์ฐ๋น์ ์ฐจ์ด๋ ์ต๋ ์ฝ 3 %์๋ค.
โฃ ๊ฐ์ฑ: CPC ๋ถ์ฌ์ PC ๋ถ์ฌ์ ์ด๊ธฐ๊ฐ์ฑ์ ์ฐจ์ด๋ ์ฝ 60 %์์ 140 %์๋ค.
์ด ๋
ผ๋ฌธ์์๋ ์์์ ๋ถ์ํ ์คํ์ฒด์ ๊ฐ๋, ์๋์ง ์์ฐ, ๊ฐ์ฑ, ์ฐ์ฑ ๋ฑ์ ๊ทผ๊ฑฐ๋ก PC ๋ชจ๋ฉํธ ์ ํญ ๊ณจ์กฐ์ ๋๋ฑ์ฑ ํ๊ฐ ๊ธฐ์ค์ ๊ฒํ ํ์๋ค. ์ฒ ๊ทผ์ฝํฌ๋ฆฌํธ
๊ตฌ์กฐ๋ฌผ์ ๊ฒฝ์ฐ์๋ ์ค๊ฐ ๋ชจ๋ฉํธ ๊ณจ์กฐ์ ํน์ ๋ชจ๋ฉํธ ๊ณจ์กฐ๋ฅผ ๋ณ์๋น๋ฅผ ๊ธฐ์ค์ผ๋ก ๊ตฌ๋ถํ๊ณ ์์ง๋ ์๋ค. ๊ทธ๋ฌ๋ ๋ฏธ๊ตญ ๊ฐ๊ตฌ์กฐ์ค๊ณ๊ธฐ์ค(AISC 2016)์์๋ ์ค๊ฐ ๋ชจ๋ฉํธ ๊ณจ์กฐ์ ๋ณด-๊ธฐ๋ฅ ์ ํฉ๋ถ์ ์ต์ ๋ณ์๋น๋ฅผ 2.0 %๋ก ๊ท์ ํ๊ณ ์๋ค. ๋ฐ๋ผ์ ์ด ๋
ผ๋ฌธ์์๋ PC ์ค๊ฐ ๋ชจ๋ฉํธ ๊ณจ์กฐ์ ๋๋ฑ์ฑ ํ๊ฐ
๊ธฐ์ค์ $\theta$๊ฐ 2.0 %์ธ ๊ฒฝ์ฐ์ ๊ตฌ์กฐ์ฑ๋ฅ์ผ๋ก ํ์๋ค. ํน์ ๋ชจ๋ฉํธ ๊ณจ์กฐ์ ๋ํด์๋ ACI 374.1- 05 ์ง์นจ๊ณผ ๋์ผํ๊ฒ 3.5 %๋ฅผ
๊ธฐ์ค์ผ๋ก ํ์๋ค.
๊ธฐ์กด ๋๋ฑ์ฑ ํ๊ฐ ๊ธฐ์ค๊ณผ 150๊ฐ ์คํ์ฒด์ ๋ํ ๋ถ์ ๊ฒฐ๊ณผ๋ฅผ ๋ฐํ์ผ๋ก PC ๊ณจ์กฐ๊ฐ CPC ๊ณจ์กฐ์ ๋์ผํ ์ฑ๋ฅ์ ๊ฐ๊ธฐ ์ํด์๋ ๋ค์๊ณผ ๊ฐ์ ์กฐ๊ฑด์ด ํ์ํ
๊ฒ์ผ๋ก ํ๋จ๋๋ค.
(1) ๊ธฐ๋ณธ ๋๋ฑ์ฑ๋ฅ
โ PC ๋ถ์ฌ์ ๊ฐ์ฑ, ๊ฐ๋, ์๋์ง ์์ฐ์ ์ญํ์ ํน์ฑ์ด CPC ๋ถ์ฌ์ ์ฑ๋ฅ๊ณผ ๋๋ฑํ๊ฒ ๋๊ธฐ ์ํ์ฌ PC ์ ํฉ๋ถ์ ์ ์ ํ ์์น๋ฅผ ์ ์ ํด์ผ ํ๊ณ ,
CPC ๋ถ์ฌ์ ๋๋ฑํ ๊ตฌ์กฐ ์ฑ๋ฅ์ ํ๋ณดํด์ผ ํ๋ค.
โก PC ๋ถ์ฌ๋ CPC ๋ถ์ฌ์ ์ฑ๋ฅ๊ณผ ๋๋ฑํ ๊ท ์ดํญ, ์ฒ์ง, ์ง๋์ ๋ํ ์ฌ์ฉ์ฑ์ ํ๋ณดํด์ผ ํ๋ค.
โข PC ๋ถ์ฌ์ ์ ํฉ๋ฉด์์๋ ํ๊ณ ์ด์์ ์๋ฅ๋ณํ์ด ๋ฐ์ํด์๋ ์ ๋๋ค.
(2) ์คํ์ ์ํ ๋๋ฑ์ฑ ํ๊ฐ์ ์กฐ๊ฑด
โ ๋ชจ๋ฉํธ ์ ํญ ๊ณจ์กฐ์ ๋ณด์ ๊ธฐ๋ฅ์ด ๊ต์ฐจํ๋ ๋ถ์์ ๋ํด ์ต์ ํ๋์ ๋ชจ๋์ ์คํํด์ผ ํ๋ค.
โก ์คํ์ฒด๋ ์ค์ ๊ตฌ์กฐ๋ฌผ์ ๊ฑฐ๋์ ๋ฐ์ํ ์ ์์ ๋งํผ์ ํฌ๊ธฐ๋ก ํด์ผ ํ๋ฉฐ, 1/3 ๋ฏธ๋ง์ผ๋ก ์ถ์ํด์๋ ์ ๋๋ค.
โข ํ์ค์ ๋์ผ ๋ณ์์์ 2ํ ์ด์ ๋ฐ๋ณตํ์ค์ ๊ฐ๋ ฅ ํด์ผ ํ๋ค. ์ด๊ธฐ ๋ณ์๋น๋ ์ ํํ์ฑ ์๋ต ๋ฒ์ ๋ด์ ์์ด์ผ ํ๋ฉฐ, ์ด์ด์ง๋ ๋ณ์๋น๋ ์ด์ ๋ณ์๋น์
1.25๋ฐฐ ์ด์์ด๋ฉฐ 2.0๋ฐฐ ์ดํ๊ฐ ๋์ด์ผ ํ๋ค.
(3) ์ค๊ฐ ๋ชจ๋ฉํธ ์ ํญ ๊ณจ์กฐ์ ํน์ ๋ชจ๋ฉํธ ์ ํญ ๊ณจ์กฐ๋ ๋ณ์๋น๊ฐ ๊ฐ๊ฐ 2.0 %์ 3.5 %์ผ ๋, ๋ค์ ์กฐ๊ฑด์ ๋ง์กฑํด์ผ ํ๋ค.
โ PC ์คํ์ฒด์ ํจํญ๋ณต๊ฐ๋๋ ์ค๊ณํจํญ๋ณต๊ฐ๋ ์ด์์ด ๋์ด์ผ ํ๋ฉฐ, ํ์ฉ ๋ณ์๋น์ ๋๋ฌํ๊ธฐ ์ ์ ์คํ์ฒด์ ํก๊ฐ๋๋ ๊ณต์นญํก๊ฐ๋ ์ด์์ด ๋์ด์ผ ํ๋ค.
โก ํ์ฅํ์ค ์ฝํฌ๋ฆฌํธ ์คํ์ฒด์ PC ์คํ์ฒด์ ๋ด๋ ฅ ์ฐจ์ด๋ 10 % ์ด๋ด๊ฐ ๋์ด์ผ ํ๋ค.
โข 2๋ฒ์งธ ๋ฐ๋ณตํ์ค์ ๋ฐ์ ๋์ PC ์คํ์ฒด์ ๊ฐ๋๋ ๋ด๋ ฅ์ 80 % ์ด์์ด ๋์ด์ผ ํ๋ค.
โฃ 2๋ฒ์งธ ๋ฐ๋ณตํ์ค์ ๋ฐ์ ๋์ PC ์คํ์ฒด์ ๊ฐ์ฑ๊ณผ ์๋์ง ์์ฐ์ ํ์ฅํ์ค ์ฝํฌ๋ฆฌํธ ์คํ์ฒด์ ๊ฐ์ฑ๊ณผ ์๋์ง ์์ฐ์ 90 % ์ด์์ด ๋์ด์ผ ํ๋ค.
6. ๊ฒฐ ๋ก
์ค๊ณ ์ธต์ PC ๊ตฌ์กฐ๋ฌผ์ ์ค๊ณํ๊ธฐ ์ํด์๋ PC ๊ตฌ์กฐ๋ฌผ์ ๋ด์ง์ค๊ณ ์กฐ๊ฑด์ด ํ์ํ๋ค. KCI-17 ๊ธฐ์ค์ ๋ด์ง์ค๊ณ์์๋ PC ๊ตฌ์กฐ๋ฌผ์ด ์ถฉ๋ถํ ๊ฐ๋์ ์ธ์ฑ์
๋ณด์ ํ๊ณ ์์ ๋ CPC ๊ตฌ์กฐ๋ฌผ๊ณผ ๋๋ฑํ๊ฒ ์ค๊ณํ๋๋ก ๊ท์ ํ๊ณ ์๋ค. ๋ค๋ง PC ๊ตฌ์กฐ๋ฌผ์ ๋๋ฑ์ฑ ํ๊ฐ์ ๋ํ ๊ตฌ์ฒด์ ์ธ ์กฐ๊ฑด์ ์ ์ํ๊ณ ๋ ์์ง ์๋ค.
์ด ์ฐ๊ตฌ์์๋ 150๊ฐ์ ๋ชจ๋ฉํธ ์ ํญ ๊ณจ์กฐ์ ๋ณด-๊ธฐ๋ฅ ์ ํฉ๋ถ ์คํ ๊ฒฐ๊ณผ๋ฅผ ๋ถ์ํ๊ณ ๋๋ฑ์ฑ ํ๊ฐ๋ฅผ ์ํ ๊ธฐ๋ณธ ์กฐ๊ฑด์ ์ ์ํ์๋ค. ๋ถ์ํ ๋ด์ฉ์ ์ฃผ์
๊ฒฐ๋ก ์ ๋ค์๊ณผ ๊ฐ๋ค.
1) PC ๋ถ์ฌ์ ์ ํฉ๋ถ๊ฐ ํฉ๋ฆฌ์ ์ผ๋ก ์ค๊ณ๋์์ ๊ฒฝ์ฐ์ PC ๋ถ์ฌ์ ๊ตฌ์กฐ์ฑ๋ฅ์ CPC ๋ถ์ฌ์ ๊ฑฐ์ ์ ์ฌํ์๋ค. ๋ฐ๋ผ์ PC ์ค๊ฐ ๋ชจ๋ฉํธ ์ ํญ ๊ณจ์กฐ์
PC ํน์ ๋ชจ๋ฉํธ ๊ณจ์กฐ์ ๋๋ฑ์ฑ์ ๋ณ์๋น๊ฐ ๊ฐ๊ฐ 2 %์ 3.5 %์ผ ๋์ ์กฐ๊ฑด์ ๊ธฐ์ค์ผ๋ก ํ๊ฐํ ์ ์์ ๊ฒ์ผ๋ก ํ๋จ๋๋ค.
2) ๋ฐ๋ณตํ์ค์ ๋ฐ๋ PC ๋ถ์ฌ์ ๊ฐ๋์ ๊ฐ๋ฅ ์ ๋ณ์๋น๊ฐ 2 %์ผ ๋๋ CPC ๋ถ์ฌ์ ์ ๊ฐ๋ฅ ๊ณผ ๊ฑฐ์ ๋์ผํ์์ง๋ง, ๋ณ์๋น๊ฐ 3.5 %์ผ ๋๋ ์ฝ 6
% ๋ ์ปธ๋ค. ๋ณ์๋น 3.5 %์์๋ PC ๋ถ์ฌ์ ์ฒซ ๋ฒ์งธ ๊ฐ๋ ฅ ์์ ํ๊ท ๊ฐ๋๋ ์ต๋ ๊ฐ๋์ 80 % ์ด์์ด์๋ค.
3) CPC ๋ถ์ฌ์ ์๋์ง ์์ฐ์จ์ด PC ๋ถ์ฌ์ ์๋์ง ์์ฐ์จ๋ณด๋ค ์ปธ์ง๋ง, ๊ทธ ์ฐจ์ด๋ ์ต๋ 3 %๋ก ํฌ์ง ์์๋ค.
4) ๋์ผํ ๋ณ์๋น์์ ์ฒซ ๋ฒ์งธ ๊ฐ๋ ฅ ์์ ๊ฐ๋์ ๋ ๋ฒ์งธ ๊ฐ๋ ฅ์์ ๊ฐ๋ ์ฐจ์ด๋ PC ๋ถ์ฌ์ CPC ๋ถ์ฌ๊ฐ ๊ฑฐ์ ๋์ผํ์๋ค.
5) ์ด๊ธฐ ์๋๊ฐ์ฑ์ ๊ณจ์กฐ์ ํ์๋ณด๋ค๋ ์ ํฉ์์ธ์ ๊ฐ์ PC ๋ถ์ฌ์ ์กฐ๊ฑด์ ์ํด ์ํฅ์ ๋ฐ์๋ค.
๊ฐ์ฌ์ ๊ธ
๋ณธ ์ฐ๊ตฌ๋ ๊ตญํ ๊ตํต๋ถ๊ฐ ์ง์ํ๋ ๊ตญํ ๊ตํต๊ณผํ๊ธฐ์ ์งํฅ์์ โOff-Site Construction ๊ธฐ๋ฐ ๊ณต๋์ฃผํ ์์ฐ์์คํ
ํ์ ๊ธฐ์ ๊ฐ๋ฐโ ์ฐ๊ตฌ๋น
์ง์์ผ๋ก ์ํ๋์์ผ๋ฉฐ(๊ณผ์ ๋ฒํธ: 200 RPS-B158109-01), ์ด์ ๊ฐ์ฌ๋๋ฆฝ๋๋ค.
References
ACI Committee 318R-19 (2019) Building Code Requirements for Structural Concrete (ACI
318-19) and Commentary (ACI 318R-19). Farmington Hills, MI; American Concrete Institute
(ACI).
ACI Committee 352 (2002) Recommendations for Design of Beam-Column Connections in
Monolithic Reinforced Concrete Structures. Farmington Hills, MI; American Concrete
Institute (ACI), 37.
ACI Committee 374 (2005) Acceptance Criteria for Moment Frames Based on Structural
Testing and Commentary (ACI 374.1-05). Farmington Hills, MI; American Concrete Institute
(ACI), 13.
ACI ITG 5.1-07 (2008) Acceptance Criteria for Special Unbonded Post-Tensioned Precast
Structural Walls Based on Validation Testing. Farmington Hills, MI; American Concrete
Institute (ACI), 19.
ACI PRC-550.1-09 (2017) Guide to Emulating Cast-in-Place Detailing for Seismic Design
of Precast Concrete Structures. Farmington Hills, MI; American Concrete Institute
(ACI), 16.
AIJ (2002) Guidelines for the Design of Structural Precast Concrete Emulating Cast-in-Place
Reinforced Concrete. Tokyo, Japan; Architectural Institute of Japan (AIJ), 261.
AIK (1992) Building Code Requirements for Precast Concrete and Commentary. Seoul,
Korea; Architectural Institute of Korea (AIK). 137. (In Korean)
AISC 341-16 (2016) Seismic Provisions for Structural Steel Buildings. Inc., Chicago,
Illinois; American Institute of Steel Construction (AISC), 429.
Englekirk, R. E. (1987) Concepts for the Development of Earthquake Resistant Ductile
Frames of Precast Concrete. PCI Journal 32(1), 30-48.
Englekirk, R. E. (1990) Seismic Design Considerations for Precast Concrete Multistory
Buildings. PCI Journal 35(3), 40-51.
FEMA (1994) NEHRP Recommended Provisions for Seismic Regulations for New Buildings
(FEMA 223A). Washington, D.C.; Federal Emergency Management Agency (FEMA), 333.
FEMA (2000) NEHRP Recommended Provisions for Seismic Regulations for New Buildings
and Other Structures (FEMA 368). Washington, D.C.; Federal Emergency Management Agency
(FEMA), 374.
ICBO (1997) Uniform Building Code (UBC 1997). Whittier, CA.; International Conference
of Building Officials (ICBO).
ICC (2012) International Building Code (IBC 2012). Washington, D.C; International
Code Council (ICC).
KCI (2017) Concrete Design Code and Commentary. Seoul, Korea; Kimoondang Publishing
Company. Korea Concrete Institute (KCI). 637. (In Korean)
Ochs, J. E., and Ehsani, M. R. (1993) Moment Resistant Connections in Precast Concrete
Frames for Seismic Regions. PCI Journal 38(5), 64-75.
Palmieri, L. Saqan, E., French, C., and Kreger, M. (1996) Ductile Connections for
Precast Concrete Frame Systems. SP 162-13, Farmington Hills, MI; American Concrete
Institute (ACI), 313-355.
Pan, A., and Moehle, J. P. (1989) Lateral Displacement Ductility of Reinforced Concrete
Flat Plates. ACI Structural Journal 86(3), 250-258.
Restrepo, J. I., Park, R., and Buchanan, A. H. (1995) Design of Connections of Earthquake
Resisting Precast Reinforced Concrete Perimeter Frames. PCI Journal 40(5), 68-80.
Soubra, K. S., Wight, J. K., and Naaman, A. E. (1993) Cyclic Response of Fibrous Cast-in-Place
Connections in Precast Beam-Column Subassemblages. ACI Structural Journal 90 (3),
316-323.
๋ถ ๋ก : ๋ชจ๋ฉํธ ์ ํญ ๊ณจ์กฐ ๋ณด-๊ธฐ๋ฅ ์ ํฉ๋ถ ๋ฐ์ดํฐ
Akai, F., Naoyuki, K., Kanagawa, M., Takahashi, K., and Iizuka, S. (2021) Development
of Hinge Relocation Construction Method in Order to Joint at the End of Beams (Part2)
Structural Test of Interior RC Beam-Column. Nishimatsu Technical Research Report 43,
1-7.
Alcocer, S. M., Carranza, R., Navarrete, D. P., and Martinez, R. (2002) Seismic Tests
of Beam-to-Column Connections in a Precast Concrete Frame. PCI Journal 47(3), 70-89.
Ertas, O., Ozden, S., and Ozturan, T. (2006) Ductile Connections in Precast Concrete
Moment Resisting Frames. PCI Journal 51(3), 66-76.
Guan, D., Gao, Z., Xiao, Q., and Zheng, Y. (2016) Experimental Study of a New Beam-to
Column Connection for Precast Concrete Frames under Reversal Cyclic Loading. Advances
in Structural Engineering 19(3), 529-545.
Ha, S.-S., Kim, S.-H., Lee, M.-S., and Moon, J.-H. (2014) Performance Evaluation of
Semi Precast Concrete Beam-Column Connections with U-Shaped Strands. Advances in Structural
Engineering 17(11), 1585-1600.
Hosoya, H. Matsumoto, M., Kanakubo, T., and Yasojima, A. (2012) Experimental Study
on Structural Performance of Precast RC Beam-Column Joints. AIJ Journal of Technology
and Design 18(39), 529-534.
Hwang, H.-J., Park, H.-G., Choi, W.-S., Chung, L., and Kim, J.-K. (2011) Seismic Performance
of Beam-Column Connections for Special Moment Frame Using 600 MPa Flexural Reinforcement.
Journal of the Korea Concrete Institute 23(5), 591- 601.
Ikuo, I., Yoshino, T., and Sasaya, T. (1996) Experimental Study on Mechanical Behavior
of RC Interior Beams-Columns Joints with PCa Form. Proceedings of the Japan Concrete
Institute 18(2), 1265-1270.
Im, H.-J., Park. H.-G., Eum, T.-S., Kang, S.-M. (2010) Earthquake Resistance of Beam-Column
Connection of Precast Concrete U-Shaped Shell Construction. Journal of the Korea Concrete
Institute 22(6), 741-751. (In Korean)
Kim, H. S. (2021) Structural Behavior and Seismic Performance Evaluation of Precast
Concrete Moment Frame with Different Beam-Column Joint Details. Masterโs Thesis. Yonsei
University, South-Korea, 127.
Kim, J. H., Choi, S.-H., Hwang, J.-H., Jeong, H., Han, S.-J., and Kim, K. S. (2021)
Experimental Study on Lateral Behavior of Post-Tensioned Precast Beam-Column Joints.
Structures 33(1), 841-854.
Kim, K., Kanagawa, H., Siokawa, M., and Kasamatsu, T. (1998) The Effects of Anchorage
on the Strength of Precast R/C Beam-Column Joints. Proceedings of the Japan Concrete
Institute 20(3), 607-612.
Kosaka, H., Shinjo, H., Yamanaka, H., and Matsumoto, K. (2003) Bi-Directional Loading
Tests of Precast R/C Frame with Beams Integrated with Beam-Column Joints. Reports
of Technical Research Institute of Sumitomo Mitsui Construction Co., Ltd. (1), 121-130.
Lee, S.-J., Hong, S.-G., and Lim, W.-Y. (2014) Seismic Performance of Precast Concrete
Beam-Column Connections Using Ductile Rod. Journal of the Korea Concrete Institute
26(6), 695-705. (In Korean)
Masamichi, O., Fujimura, M., and Uramoto, Y. (1993) Elastic/ Inelastic Behavior of
Precast Concrete Beam Column Sub- Assemblages Connected by Tube Splices. Proceedings
of the Japan Concrete Institute 15(2), 689-694.
Masuda, Y., Seugimoto, H., and Edo, H. (2005) A Study on High Strength Concrete Interior
Joints Using High Strength Mechanical Joint. Proceedings of the Japan Concrete Institute
27(2), 379-384.
Masuda, Y., Yonezawa, K., and Eto, H. (2001) U-Shaped Precast Concrete Shell โClear-Beamโ
(Part 2) Structural Experiments on Beam-Column Joint. Report of Obayashi Corporation
Technical Research Institute 63, 49-54.
Masuda, Y.,and Sugimoto, K. (2008) A Study on Structural Performance of Precast Beam
Column Joint. Proceedings of the Japan Concrete Institute, 30(3), 571-576.
Miyauchi, Y., Kei, T., Mamimura, M., and Sugaya, M. (2008) Behavior of Precast RC
Beam-Column Joints. Proceedings of the Japan Concrete Institute 30(3), 301-306.
Okubo, J., and Fujimura, M. (1992) Seismic Behavior of Joint Panel Assembled by Precast
Reinforced Concrete Beams and Columns Influence of Anchorage of Beam Bottom Rebars
on Failure Behavior of Joint Panel. Proceedings of the Japan Concrete Institute 14(2),
419-424.
Parastesh, H., Hajirasouliha, I., Ramezani, R. (2014) A New Ductile Moment-Resisting
Connection for Precast Concrete Frames in Seismic Regions: An Experimental Investigation.
Engineering Structures 70, 144-157.
Restrepo, J. I., Park, R., and Buchanan, A. H. (1995) Tests on Connections of Earthquake
Resisting Precast Reinforced Concrete Perimeter Frames of Buildings. PCI Journal 40(1),
44-61.
Sato, R., Shimaji, Y., and Ozawa, J. (2018) Structural Performance of Interior Joints
Using Beam-Column Integrated Precast Member. Tokyu Construction Technical Report 44,
31-36.
Seckin, M., and Fu, H. C. (1990) Beam-Column Connections in Precast Reinforced Concrete
Construction. ACI Structural Journal 87(3), 252-261.
Shinishi, M., and Watanabe, I. (2016) Development of Precast Construction Method Using
SD490 Longitudinal Rebars for Beams. Technical Report of Mitsubishi Construction Co.,
Ltd. (14), 1-2.
Suzuki, H., and Nishihara, H. (2008) Influence of the Sleeve for Column Bar in Prefabricated
Beam-Column Joint on Performance of RC Frame. Proceedings of the Japan Concrete Institute
30(3), 307-312.
Takai, S., Iizuka, S., Kanagawa, M., and Narita, Y. (2014) A Development of Precasted
R/C Beam-Column Joints without Sheath Pipe. Nishimatsu Construction Co., Ltd. Technical
Report (37), 1-6.
Takenaka, H. Izumi, N. Kikuta, S., and Hamada, S. (2008) Study on Sub-Assemblages
with Precast RC Beams, Columns, and Reinforcing Beam-Column Section. Proceedings of
the Japan Concrete Institute 30(3), 337-342.
Takenaka, H., Izumi, N., Kikuta, S., Hamada, S., Ishioka, T., Inenaga, E., Shimizu,
T., Watanabe, T., and Tada, K. (2006) Experimental Study on the Beam-to-Column Connection
All- in-One Design High Strength Precast RC Frames. Toda Technical Research Report
(32), 1-11.
Teraoka, M. (1997) Study on Earthquake-Resistant Design Methods for Beam-Column Joints
in High-Rise Moment Resisting Frames. Fujita Corporation, 124-135.
Woo, J.-H., Park, J.-W., Kim, B.-I., and Lee, J.-Y. (2010) Evaluation of Steel Pull-Out
of Reinforced Concrete Beam-Column Joints. Journal of the Korea Concrete Institute
22(6), 833-841. (In Korean)
Yan, Q., Chen, T., and Xie, Z. (2018) Seismic Experimental Study on a Precast Concrete
Beam-Column Connection with Grout Sleeves. Engineering Structures 155, 330-344.