-
1. ์ ๋ก
-
2. ์ฐ๊ตฌ์ง์ญ ๋ฐ ์๋ฃ
-
3. ์ฐ๊ตฌ๋ฐฉ๋ฒ
-
3.1 ๋์ง์ฑ ๋ถ์
-
3.2 ์๊ณ์์ค๋ฐฉ๋ฒ
-
3.3 ์ด๋ณ๋ ๋น๋ํด์
-
4. ์ ์ฉ ๋ฐ ๊ฒฐ๊ณผ
-
4.1 ๊ฐ๋ญ์ฌ์์ ์ ์
-
4.2 ์ด๋ณ๋ ๋น๋ํด์
-
4.3 ์ํ๋ ๋ถ์
-
5. ๊ฒฐ ๋ก
1. ์ ๋ก
์ต๊ทผ ๊ธฐํ๋ณํ์ ์ํฅ์ผ๋ก ์ธํ์ฌ ์ธ๊ณ ๊ณณ๊ณณ์์ ์ด์๊ธฐํ ํ์์ด ๋น๋ฒํ ๋ฐ์ํ๊ณ ์์ผ๋ฉฐ, ๊ทนํ ๊ธฐํํ์์ ๋ฐ์๋ ์ฆ๊ฐํ๊ณ ์๋ค. ์ด๋ก ์ธํ์ฌ ์ธ๊ณ ๊ณณ๊ณณ์์
์ฌ๊ฐํ ํผํด๊ฐ ๋ฐ์ํ๊ณ ์๋ค. ํนํ ๊ฐ๋ญ์ ๊ฒฝ์ฐ ๋์ ์ง์ญ์ ์ฅ๊ธฐ๊ฐ์ ๊ฑธ์ณ์ ์ง์๋๋ ํน์ง์ผ๋ก ์ธํ์ฌ ์ฆ๊ฐ์ ์ธ ์ธ์ง๊ฐ ์ด๋ ค์ฐ๋ฉฐ, ์ ์ ํ ๋์ฒ๊ฐ ์ด๋ฃจ์ด์ง์ง
์๋๋ค๋ฉด ํผํด๊ฐ ๋งค์ฐ ์ปค์ง๊ฒ ๋๋ค. ๋ฐ๋ผ์ ๊ธฐํ๋ณํ์ ์ํฅ์ผ๋ก ๋ฐ์ํ๋ ๊ฐ๋ญ ํผํด๋ฅผ ์ต์ํํ๊ณ ์ด์ ๋ํ ๋์ฑ
์ ๋ง๋ จํ๊ธฐ ์ํ์ฌ, ๊ณผ๊ฑฐยทํ์ฌยท๋ฏธ๋์
๊ทนํ ๊ฐ๋ญ ์ํ๋์ ๋ํด ์ ๋์ ์ผ๋ก ๋ถ์ํ ํ์๊ฐ ์๋ค.
์ฅ๊ธฐ๊ฐ์ ํ๊ท ๋ณด๋ค ๊ฐ์๋์ด ๋ถ์กฑํ๋ค๋ ๊ฐ๋
์ ์๊ณ์์ค๋ฐฉ๋ฒ์ ์ ์ฉํ๋ฉด ๊ฐ๋ญ์ ์ ์๊ฐ ๋งค์ฐ ๊ฐ๋จํด์ง๋ค. Yoo et al.(2013)์ ์๊ฐ์ฐ๋์ ๋ํ
๊ฐ๋ญ ์ ๋จ์์ค์ ๊ฒฐ์ ํ์ฌ ๊ธฐ์ํ์ ๊ฐ๋ญ์ ์ ์ํ๊ณ ๊ฐ๋ญํด์์ ์ํํ์ผ๋ฉฐ, Yu et al.(2017)์ ํ์ฒ์ ๋์ด ์ฐ์ํด์ ์ผ์ ์๊ณ์์ค ์ดํ๋ก ๋ถ์กฑํด์ง๋
๊ธฐ๊ฐ์ ์๋ฌธํ์ ๊ฐ๋ญ์ผ๋ก ์ ์ํ๊ณ ๊ฐ๋ญ๋น๋ํด์์ ํตํด ํ๋ฅ ๋ก ์ ์ฌํ๊ธฐ๊ฐ์ ๋ถ์ํ์๋ค.
๊ฐ๋ญ์ฌ์์ ์ง์๊ธฐ๊ฐ ๋ฐ ์ฌ๋์ ๋ํ์ฌ ๋จ๋ณ๋ ๋น๋ํด์์ ์งํํ ๊ฒฝ์ฐ ๊ฐ๊ฐ์ ๊ฒฐ๊ณผ๊ฐ ์์ดํ๊ฒ ๋ํ๋๋ ๋ฌธ์ ๊ฐ ๋ฐ์ํ๋ค. ๋ฐ๋ผ์ ๊ฐ๋ญ์ ์ผ๊ด์ฑ์๊ฒ ๋ถ์ํ๊ธฐ
์ํด์๋ ๊ฐ๋ญ์ฌ์์ ์ง์๊ธฐ๊ฐ๊ณผ ์ฌ๋๋ฅผ ๋์์ ๊ณ ๋ คํ๋ ์ด๋ณ๋ ๋น๋ํด์์ ์ํํด์ผ ํ๋ค(Kim et al., 2003). ์๋ฅผ ๋ค์ด, Chen et
al.(2013)์ ๊ฒฐํฉํ๋ฅ ๋ถํฌ๋ก ์๋ฅดํค๋ฉ๋์(archimedean) ๋ฐ ๋ฉํํ์ํ(metaelliptical) ์ฝํ๋ผ๋ฅผ ์ ์ฉํ์ฌ ๋จ๋ณ๋ ๋ฐ ๋ค๋ณ๋
๊ฐ๋ญ๋น๋ํด์์ ์ํํ์ฌ ๊ฐ ๊ฒฐ๊ณผ๋ฅผ ๋ถ์ ๋ฐ ๋น๊ตํ์๋ค. Yoo et al.(2016b)๋ ์ฝํ๋ผ ํจ์๋ฅผ ํ์ฉํ์ฌ ๊ฐ๋ญ์ ์ง์๊ธฐ๊ฐ-์ฌ๋์ ๋ถํฌ ํํ๋ฅผ
์ ์งํ๊ณ ๋ ๋ณ๋์ ๋ถํ์ค์ฑ์ ๋ํด ์ ๋์ ์ผ๋ก ํด์ํ์๋ค.
์ด๋ฌํ ์ด๋ณ๋ ๋น๋ํด์์ ๊ฒฐ๊ณผ๋ฅผ ํ์ฉํ๋ฉด ํน์ ๊ฐ๋ญ์ฌ์์ ๋ํ ์ํ๋๋ฅผ ๋ถ์ํ ์ ์๋ค. ํนํ ์ต๊ทผ์๋ ๋ฏธ๋ ๊ธฐํ๋ณํ ์๋๋ฆฌ์ค ์๋ฃ๋ฅผ ๋ฐํ์ผ๋ก ๋ฏธ๋
๊ฐ๋ญ์ ๋ํ ์ํ๋๋ฅผ ์ฐ์ ํ๋ ์ฐ๊ตฌ๋ค์ด ์งํ๋๊ณ ์๋ค. Yoo et al.(2016a)์ ๋ฏธ๋ ๊ธฐํ๋ณํ ์๋๋ฆฌ์ค ์๋ฃ๋ฅผ ์ฌ์ฉํ์ฌ ํ์ค๊ฐ์์ง์(Standardized
Precipitation Index, SPI) ๊ธฐ๋ฐ ๋ฐ ํ์ค๊ฐ์-์ฆ๋ฐ์ฐ๋์ง์(Standardized Precipitation Evapotranspiration
Index, SPEI) ๊ธฐ๋ฐ์ ๊ฐ๋ญ ์ํ๋๋ฅผ ๋น๊ตยท๋ถ์ํ์ผ๋ฉฐ, Kim et al.(2015)๋ ๋ฏธ๋ ๊ธฐํ๋ณํ ์๋๋ฆฌ์ค๋ฅผ ์ ์ฉํ์ฌ, ํ๋ฐ๋ ๊ทนํ ๊ฐ๋ญ์ฌ์์
๋ํ ์๊ณต๊ฐ์ ๋ถ์์ ์ํํ์ฌ ์๋ฌธํ์ ์ํ๋๋ฅผ ์ฐ์ ํ๊ณ ๋ฏธ๋ ๊ฐ๋ญ์ ๋ํ์ฌ ํ๊ฐํ์๋ค. ๋ํ Yu et al.(2016; 2017)์ ์ฝํ๋ผ ํจ์๋ฅผ
์ ์ฉํ ์ด๋ณ๋ ๋น๋ํด์์ ์ค์ํ์ฌ ๋น์ด๊ณผํ๋ฅ ์ ๋ฐ๋ฅธ ์๊ณ์ฌ๋๋ฅผ ๊ฒฐ์ ํ์ผ๋ฉฐ, ์ด๋ฅผ ํ์ฉํ์ฌ ๊ทนํ ๊ฐ๋ญ์ฌ์์ ๋ํ ์๋ฌธํ์ ์ํ๋๋ฅผ ์ฐ์ ํ์๋ค.
ํ์ฌ ๊ฐ๋ญ์ ์ํ๋ ํ๊ฐ์ ๊ดํ ์ฐ๊ตฌ๋ค์ด ๋ค์ํ๊ฒ ์งํ๋๊ณ ์์ง๋ง, ๊ณผ๊ฑฐยทํ์ฌยท๋ฏธ๋์ ๊ฐ๋ญ์ ๋ํด ์ ๋์ ์ผ๋ก ๋ถ์ํ๋ ์ฐ๊ตฌ๋ ์์ง๊น์ง ๋ถ์กฑํ ์ค์ ์ด๋ค.
๋ฐ๋ผ์ ๋ณธ ์ฐ๊ตฌ์์๋ ์ธก์ฐ๊ธฐ ์๋ฃ์ ๋ฏธ๋ ๊ธฐํ๋ณํ ์๋๋ฆฌ์ค ์๋ฃ๋ฅผ ํ์ฉํ์ฌ ๊ณผ๊ฑฐยทํ์ฌยท๋ฏธ๋์ ๊ทนํ ๊ฐ๋ญ์ ๋ํ ๊ธฐ์ํ์ ๊ฐ๋ญ ์ํ๋๋ฅผ ์ฐ์ ํ์ผ๋ฉฐ,
๊ณผ๊ฑฐ ๋ฐ ํ์ฌ๋ฅผ ๊ธฐ์ค์ผ๋ก ๋ฏธ๋์ ๊ฐ๋ญ ์ํ๋๋ฅผ ๋น๊ตยท๋ถ์ํ์๋ค. ๋ํ ๊ฐ๋ญ ์ํ๋ ์ฐ์ ๊ณผ์ ์ ๊ฐ๋ญ์ ์ง์๊ธฐ๊ฐ๊ณผ ์ฌ๋๋ฅผ ๋์์ ๊ณ ๋ คํ๋๋ก ์ฝํ๋ผ ํจ์๋ฅผ
์ ์ฉํ์ฌ ์ด๋ณ๋ ๋น๋ํด์์ ์ค์ํ์๋ค.
2. ์ฐ๊ตฌ์ง์ญ ๋ฐ ์๋ฃ
๊ธฐํ๋ณํ์ ๋ฐ๋ฅธ ๋ฏธ๋์ ๊ฐ๋ญ ์ํ๋๋ฅผ ์ ๋์ ์ผ๋ก ํ๊ฐํ๊ธฐ ์ํด์๋ ๊ณผ๊ฑฐ์ ํ์ฌ ์๋ฃ์ ๋ํ ๊ฐ๋ญ๋น๋ํด์์ ํตํ ๊ฐ๋ญ ์ํ๋๋ฅผ ์ฐ์ ํ๊ณ ์ด๋ฅผ ๋ฏธ๋์
๊ฐ๋ญ ์ํ๋์ ๋น๊ตยท๋ถ์ํ๋ ๊ฒ์ด ํ์ํ๋ค. ๋ณธ ์ฐ๊ตฌ์์๋ ๊ณผ๊ฑฐ ๊ฐ์๋ ์๋ฃ๋ฅผ ํ๋ณดํ๊ธฐ ์ํ์ฌ ์ธก์ฐ๊ธฐ ๊ธฐ๋ก์ ํ์ฉํ์๋ค. ์ธก์ฐ๊ธฐ ๊ธฐ๋ก์ 1770๋
๋
์ดํ๋ถํฐ ์น์ ์์ผ๊ธฐ์ ์ผ์ฑ๋ก์ ๋น๋กฏํ ์ฌ๋ฌ ๋ฌธํ์ ๊ด์ธก๊ธฐ๋ก์ด ๋จ์์์ผ๋ฉฐ, Jhun and Moon(1997)์ด ์น์ ์์ผ๊ธฐ์ ์ผ์ฑ๋ก์ ๊ธฐ๋ก๋ ๊ฐ์๋
์๋ฃ๋ฅผ ๋ฐํ์ผ๋ก ์ธก์ฐ๊ธฐ ์๋ฃ(1777~1907๋
)๋ฅผ ๋ณต์ํ์๋ค. ํ์ฌ ๊ฐ์๋ ์๋ฃ๋ ๊ธฐ์์ฒญ์ ๊ด์ธก์๋ฃ(1912~2015๋
)๋ฅผ ์ฌ์ฉํ์ผ๋ฉฐ, ๋ฏธ๋ ๊ฐ์๋
์๋ฃ๋ IPCC 5์ฐจ ํ๊ฐ๋ณด๊ณ ์์์ ์ ์ ํ 4๊ฐ์ ๊ธฐํ๋ณํ ์๋๋ฆฌ์ค ์ค ํ์ฌ ์ถ์ธ๋ก ์จ์ค๊ฐ์ค๊ฐ ๋ฐฐ์ถ๋๋ ๊ฒฝ์ฐ๋ฅผ ์๋ฏธํ๋ RCP 8.5 ์๋๋ฆฌ์ค์ HADGEM-ES
๋ชจ๋ธ์ ์ด์ฉํ์ฌ ์ถ์ ํ ์๋ฃ(2016~2099๋
)๋ฅผ ์ฌ์ฉํ์๋ค(Park et al., 2013). ์์ธ์ง์ญ์ ๊ฒฝ์ฐ, ๋ณต์๋ ์ธก์ฐ๊ธฐ ์๋ฃ์ ์ ๋ขฐ์ฑ์ด
์ธ์ ๋์ด ์๊ณ (Yoo et al., 2007), 100๋
์ด์์ ๊ฐ์๋ ๊ด์ธก์๋ฃ๊ฐ ๊ตฌ์ถ๋์ด ์๋ค. ๋ฐ๋ผ์ ๋ณธ ์ฐ๊ตฌ์ ๋์์ง์ญ์ ๊ณผ๊ฑฐ, ํ์ฌ, ๋ฏธ๋์
๊ฐ์๋ ์๋ฃ๋ฅผ ํ๋ณดํ ์ ์๋ ์์ธ์ง์ญ์ผ๋ก ์ ์ ํ์๋ค.
3. ์ฐ๊ตฌ๋ฐฉ๋ฒ
๋ณธ ์ฐ๊ตฌ์์๋ ๊ฐ์๋ ์๋ฃ์ ๋ํ ๋์ง์ฑ ๋ถ์์ ์ํํ ํ, ์ธก์ฐ๊ธฐ ์๋ฃ, ๊ด์ธก ์๋ฃ ๋ฐ ๋ฏธ๋ ๊ธฐํ๋ณํ ์๋๋ฆฌ์ค ์๋ฃ ๊ฐ๊ฐ์ ๋ํด ์๊ณ์์ค ๋ฐฉ๋ฒ์
์ ์ฉํ์ฌ ๊ฐ๋ญ์ ํน์ฑ์ ์ฐ์ ํ์๋ค. ์ฐ์ ๋ ์ง์๊ธฐ๊ฐ๊ณผ ์ฌ๋๋ฅผ ๊ฒฐํฉํ๊ธฐ ์ํด ์ฝํ๋ผ ํจ์๋ฅผ ํ์ฉํ์ฌ ์ด๋ณ๋ ๋น๋ํด์์ ์ํํ์ผ๋ฉฐ, ๊ทธ ๊ฒฐ๊ณผ์ธ ์ฌํ๊ธฐ๊ฐ์
๋ฐํ์ผ๋ก ๊ณผ๊ฑฐ, ํ์ฌ, ๋ฏธ๋์ ๊ฐ๋ญ ์ํ๋๋ฅผ ๋ถ์ํ์๋ค.
3.1 ๋์ง์ฑ ๋ถ์
๋ณธ ์ฐ๊ตฌ์์๋ ์ธ ๊ฐ์ ์๋ก ๋ค๋ฅธ ๊ฐ์ฐ๋ ์๋ฃ๋ฅผ ์ฌ์ฉํ๋ฏ๋ก, ์ธ ๊ฐ์ ์๋ฃ๊ฐ ๊ฐ๊ฐ์ ๋ชจ์ง๋จ ๋ถํฌ๋ฅผ ๊ฐ์ง๊ณ ์๋ค๋ ๊ฒ์ ์
์ฆํด์ผ ์ ์๋ฏธํ ๊ฒฐ๊ณผ๋ฅผ ์ป์
์ ์๋ค. ์ด๋ฅผ ์ํด ์ธ ๊ฐ์ ๊ฐ์ฐ๋ ์๋ฃ ์ง๋จ์ ๋ํ ๋ถ์ฐ๋ถ์(Analysis of variance, ANOVA)์ ์ค์ํ์๋ค.
๋ถ์ฐ๋ถ์์ ๋ ๊ฐ ์ด์ ์ง๋จ์ ๋ชจํ๊ท ์ ๋ํ ๋ถ์์ ์ํํ์ฌ ์ฃผ์ด์ง ์๋ฃ์ ๋ํ ๋์ง์ฑ ๊ฒ์ฌ๋ฅผ ์ค์ํ๋ ๊ฒ์ด๋ค. ์ฆ, ์ง๋จ ๋ด ๋ถ์ฐ ๋ณ๋๊ณผ ๊ฐ ์ง๋จ
๊ฐ ๋ถ์ฐ์ ๋น๊ต๋ฅผ ํตํด ์์ฑ๋ F ๋ถํฌ๋ฅผ ์ด์ฉํ์ฌ, ๊ฐ ์ง๋จ์ ๋ชจ์ง๋จ ๋ถ์ฐ ๋ฐ ํ๊ท ์ด ์ฐจ์ด๊ฐ ์๋์ง ๊ฒ์ ํ๋ ๊ฒ์ด๋ค(Nam et al., 2010).
๋ถ์ฐ๋ถ์์ ์์ธ ์์ ์ํด ์ผ์๋ถ์ฐ๋ถ์, ์ด์๋ถ์ฐ๋ถ์ ๋ฐ ๋ค์๋ถ์ฐ๋ถ์์ผ๋ก ๋ถ๋ฅ๋๋ค. ์ด ์ค ์ผ์๋ถ์ฐ๋ถ์์ ์ข
์๋ณ์ 1๊ฐ์ ๋จ์ผ๋
๋ฆฝ๋ณ์๋ฅผ ๊ฐ์ง๋ฉฐ, ๋จ์ผ๋
๋ฆฝ๋ณ์
๋ด์ k๊ฐ ์ง๋จ์ ํ๋ณธ๋ค์ ๋น๊ตํ์ฌ ์ง๋จ ๊ฐ ํ๊ท ์น์ ์ฐจ์ด๊ฐ ์ ์ํ์ง ๊ฒ์ฆํ๋ค. ๋ถ์ฐ๋ถ์์ ํตํ์ฌ ๋์ง์ฑ ๊ฒ์ ์ ํ๊ธฐ ์ํ์ฌ k๊ฐ์ ๊ฐ ์ง๋จ์์์
๋ชจ์ง๋จ ๋ถ์ฐ์ ๋์ผํ๋ค๋ ๊ท๋ฌด๊ฐ์ค์ ์ค์ ํ๊ณ F ๊ฒ์ ์ ์ค์ํ๋ค. Eq. (1)์ F ๊ฒ์ ์ ๊ธฐ๊ฐ์ญ์ ๋ํ๋ธ ๊ฒ์ด๋ค.
(1)
์ฌ๊ธฐ์, ฮฑ๋ ์ ์์์ค, k๋ ์ง๋จ์ ๊ฐฏ์, nT๋ ์ด์๋ฃ์์ด๋ฉฐ, MSB๋ ์ง๋จ๊ฐ ํ๊ท ์ ๊ณฑ์ด๊ณ , MSW๋ ์ง๋จ๋ด ํ๊ท ์ ๊ณฑ์ด๋ค.
3.2 ์๊ณ์์ค๋ฐฉ๋ฒ
๊ฐ๋ญ์ฌ์์ ์ ์ํ๊ธฐ ์ํด ๋ฏธ๋ฆฌ ๊ฒฐ์ ๋ ์๊ณ์์ค์ ๊ธฐ์ค์ผ๋ก ํ์ฉํ๋ ์๊ณ์์ค๋ฐฉ๋ฒ์ ์ฌ์ฉํ์๋ค.
์๊ณ์์ค์ ๊ฒฐ์ ํ๋ ๋ฐฉ๋ฒ์ ๋ค์ํ๋ฉฐ, ์๊ณ์์ค์ ๋ฐ๋ผ ๊ฐ๋ญ์ ํน์ฑ์ด ๋ฌ๋ผ์ง๋ฏ๋ก ์ ์ ํ ๋ฐฉ๋ฒ์ ์ ํํด์ผ ํ๋ค(Yu et al., 2017). ์๊ณ์์ค์
๊ณผ๊ฑฐ ๊ฐ์๋์ ๊ฒฝํ์ ๋์ ๋ถํฌ ํจ์์ ๊ธฐ์ดํ์ฌ ๊ฐ์๋์ด๋ ์ ํฉ๊ณก์ ์ ๋ฐฑ๋ถ์จ์ ๊ธฐ์ค์ผ๋ก ๊ฒฐ์ ๋๋ค(Carrรฃo et al., 2014). ์ผ๋ฐ์ ์ผ๋ก
์ง์ญ์ ํน์ฑ์ ๊ณ ๋ คํ์ฌ ์ ํฉ๊ณก์ ์ 70% (Q70)์ 95% (Q95) ์ฌ์ด์์ ์๊ณ์์ค์ด ๊ฒฐ์ ๋๋ค. ์๊ณ์์ค์ ํฌ๊ฒ ๊ณ ์ ์๊ณ์์ค๊ณผ ๋ณ๋ ์๊ณ์์ค์ผ๋ก ๊ตฌ๋ถ๋๋ค. ๊ณ ์ ์๊ณ์์ค์ ์ ์ฒด ํต๊ณ ๊ธฐ๊ฐ ๋์ ํ๋์ ์๊ณ๊ฐ์
๊ฐ์ง๋ฉฐ, ๋ณ๋ ์๊ณ์์ค์ ๊ธฐ์ค ๊ธฐ๊ฐ(์ผ๋ณ, ์๋ณ, ๊ณ์ ๋ณ)์ ๋ฐ๋ผ ์๋ก ๋ค๋ฅธ ์๊ณ๊ฐ์ ๊ฐ๊ณ ์๋ค. ๋ณ๋ ์๊ณ์์ค๋ฐฉ๋ฒ์ ๊ฒฝ์ฐ, ๊ณ ์ ์๊ณ์์ค๋ฐฉ๋ฒ์ ๋นํด
๊ฐ์ฐ๋ ๊ณผ๋ถ์กฑ์ ๋ํ ์ ํ์ฑ์ ์ฆ๊ฐ์์ผ ๊ฐ๋ญ๋ถ์์ ๋์ฑ ์ ์ ํ๋ค(Karimi and Shahedi, 2013). Fig. 1์ ์๊ณ์์ค๋ฐฉ๋ฒ(threshold
level method)์ ์ฌ์ฉํ์ฌ ๊ฐ๋ญ์ ์ ์ํ ๊ฒ์ด๋ค. โ , โก, โข์ ๊ฐ๊ฐ ๊ฐ๋ญ์ฌ์์ ์๋ฏธํ๋ฉฐ, ์ง์๊ธฐ๊ฐ(duration)์ ๊ฐ๋ญ์ด ์์ํ ๋๋ถํฐ
๋๋ ๋๊น์ง์ ๊ธฐ๊ฐ์ด๋ค. ๋ํ ์ง์๊ธฐ๊ฐ๋์์ ์ด ๊ฐ์ฐ ๋ถ์กฑ๋์ ์ฌ๋(severity)๋ผ๊ณ ํ๋ฉฐ, ๊ฐ๋ญ์ ์์๋ถํฐ ๊ทธ ๋ค์ ๊ฐ๋ญ์ฌ์์ ์์๊น์ง์ ๊ธฐ๊ฐ์
๋ฐ์๊ฐ๊ฒฉ(interarrival)์ด๋ผ ํ๋ค.
Fig. 1.
Drought Definition Using a Threshold Level Method
3.3 ์ด๋ณ๋ ๋น๋ํด์
๊ฐ๋ญ์ฌ์์ ์ง์๊ธฐ๊ฐ๊ณผ ์ฌ๋์ ๋ ๊ฐ์ง ํน์ฑ์ธ์๋ก ๋ถ์๋ ์ ์์ผ๋ฉฐ, ๋์ผํ ์ฌ๋๋ฅผ ๊ฐ์ง๋๋ผ๋ ์ง์๊ธฐ๊ฐ์ด ๋ฌ๋ผ์ง๋ค๋ฉด ๋น๋ํด์์ ๊ฒฐ๊ณผ๊ฐ ์์ดํ๊ฒ ๋ํ๋๋ค.
๋ฐ๋ผ์ ๊ฐ๋ญ์ ๋น๋ํด์์ ์ํํ ๋ ํ๋์ ํน์ฑ๋ง์ ๊ณ ๋ คํ๋ค๋ฉด ์ผ๊ด์ฑ ์๋ ๊ฒฐ๊ณผ๋ฅผ ์ป์ ์ ์์ผ๋ฏ๋ก(Kim et al., 2006), ๊ฐ๋ญ์ ์ฌ๋์
์ง์๊ธฐ๊ฐ ๋ชจ๋๋ฅผ ๊ณ ๋ คํ๋ ์ด๋ณ๋ ๋น๋ํด์์ ์ค์ํด์ผ ํ๋ค.
์ด๋ณ๋ ๋น๋ํด์์ ์ค์ํ๊ธฐ ์ํด์ ๋จผ์ ๊ฐ๋ญ์ ์ง์๊ธฐ๊ฐ๊ณผ ์ฌ๋์ ์ ํฉํ ํ๋ฅ ๋ถํฌํจ์๋ฅผ ์ฐ์ ํด์ผ ํ๋ค. ์ฐ์ ๋ ๋ ๋ณ๋์ ์ฃผ๋ณํ๋ฅ ๋ถํฌ๋ฅผ ๊ฒฐํฉํ๊ธฐ ์ํ์ฌ
๊ฒฐํฉํ๋ฅ ๋ฐ๋ํจ์๋ฅผ ์ถ์ ํ๊ณ , ์ด๋ฅผ ํตํ์ฌ ์ด๋ณ๋ ๊ฐ๋ญ๋น๋ํด์์ ์ค์ํ๋ค. ์ต๊ทผ์๋ ๊ฒฐํฉ๋ฐ๋ํจ์๋ฅผ ์ถ์ ํ๊ธฐ ์ํด์ ๋ ๋ณ์๊ฐ์ ์์กด๊ตฌ์กฐ๋ฅผ ์ ๋ฐ์ํ๊ณ
๊ฐ๊ฐ์ ํ๋ฅ ๋ถํฌ๊ฐ์ ๊ฒฐํฉ ๋ฐ ๋ถ๋ฆฌ๊ฐ ์ฉ์ดํ ์ฝํ๋ผ ํจ์๊ฐ ๋ง์ด ์ฌ์ฉ๋๊ณ ์๋ค(Zhang and Singh, 2006; Wong et al., 2010;
Lee and Salas, 2011; Yoo et al., 2016b; Yu et al., 2016). ์ฝํ๋ผ ํจ์๋ฅผ ์ฌ์ฉํ์ฌ ๊ฒฐํฉํ๋ฅ ๋ถํฌ๋ฅผ ์ฐ์ ํ๋
๋ฐฉ๋ฒ์ Eq. (2)์ ๊ฐ๋ค.
(2)
์ฌ๊ธฐ์, d๋ ์ง์๊ธฐ๊ฐ, s๋ ์ฌ๋๋ฅผ ๋ํ๋ธ๋ค. FD๋ ์ง์๊ธฐ๊ฐ์ ๋ํ ๋์ ๋ถํฌํจ์์ด๊ณ FS๋ ์ฌ๋์ ๋ํ ๋์ ๋ถํฌํจ์์ด๋ฉฐ, C๋ FD์ FS๋ฅผ ๊ฒฐํฉํ๋ ์ฝํ๋ผ ํจ์์ด๋ค.
์ฝํ๋ผ ํจ์๋ ํฌ๊ฒ Archemedean, Elliptical, Extreme value, Plackett ๋ฑ 4๊ฐ์ง๋ก ๊ตฌ๋ถ๋๋ค. ์ฌ๋ฌ๊ฐ์ง ์ฝํ๋ผ
ํจ์ ์ค Arche-medean ์ฝํ๋ผ ํจ์๋ ๋ค๋ฅธ ์ฝํ๋ผ ํจ์์ ๋นํด ๋งค๊ฐ๋ณ์ ์ถ์ ๋ฐ ๋ถํฌํจ์ ์ฐ์ ๊ณผ์ ์ด ๊ฐ๋จํ๊ณ , ๋ค์ํ ํํ์ ํจ์๋ฅผ ํฌํจํ๊ณ
์์ด ๋ณ์๊ฐ์ ์๊ด๊ด๊ณ๋ฅผ ์ ๋ฐ์ํ๊ธฐ ๋๋ฌธ์ ๊ฐ๋ญ๋น๋ํด์์์ ๋ง์ด ์ ์ฉ๋๊ณ ์๋ค(Nelson, 1999; Zhang and Singh, 2006;
Yu et al., 2016). Archemedean ์ฝํ๋ผ ์ค Clayton, Frank, Gumbel ์ฝํ๋ผ ์ฐ์ ์์ Table 1๊ณผ ๊ฐ๋ค. Table
1์์ u์ v๋ ๊ฐ๊ฐ์ ๋ณ์๋ฅผ ์๋ฏธํ๋ฉฐ, ฮธ๋ ๋งค๊ฐ๋ณ์๋ฅผ ๋ํ๋ธ๋ค.
๋น๋ํด์์ ์ด๋ ํ ํฌ๊ธฐ๋ฅผ ๊ฐ์ง ๊ฐ๋ญ์ฌ์์ ๋ฐ์ ํน์ฑ์ ํ๋ฅ ๋ก ์ ์ผ๋ก ์ถ์ ํ๋ ๋ฐฉ๋ฒ์ผ๋ก์จ, ์ด๋ณ๋ ๋น๋ํด์์ ๊ฒฐ๊ณผ๋ก ์ด๋ณ๋ ์ฌํ๊ธฐ๊ฐ์ ์ป์ ์ ์๋ค.
์์์ ๊ฐ๋ญ์ฌ์์ ์ฌํ๊ธฐ๊ฐ์ ํด๋น ์ฌ์์ ์ด๊ณผํ๋ฅ ์ ์ญ์๋ฅผ ์ทจํ์ฌ ๊ณ์ฐํ ์ ์๋ค. ๋ํ ๊ฐ๋ญ์ ์ฌํ๊ธฐ๊ฐ์ ๋ ๊ฐ๋ญ ์ฌ์ด์ ํ๊ท ๋ฐ์๊ฐ๊ฒฉ ๋๋ ํ๊ท ๊ฒฝ๊ณผ์๊ฐ์
๊ณ ๋ คํด์ผ ํ๋ค(Shiau and Shen, 2001; Kim et al., 2006; Serinaldi et al., 2009; Chen et al.,
2013). ์ด๋ณ๋ ๊ฐ๋ญ๋น๋ํด์์ ๊ฒฝ์ฐ ์ฌ๋ฌ ๊ฐ์ง ํ๋ฅ ์ ๊ฒฐํฉ์๋๋ฆฌ์ค๊ฐ ๊ฐ๋ฅํ๋ค. ์๋ฅผ ๋ค์ด ์๋ฌธ์ฌ์์ด ๋ ๊ฐ์ง ๋ณ์(X์ Y)๋ฅผ ๊ฐ์ง๊ณ ์๋ค๋ฉด,
X์ Y ์ค ์ด๋ค ํ ๋ณ์๊ฐ ์ด๊ณผํ๊ฑฐ๋ X์ Y ๋ชจ๋ ์ด๊ณผํ์ ๋์ ์ฌํ๊ธฐ๊ฐ ์ฐ์ ์ด ๊ฐ๋ฅํ๋ค. ์์์ ์ค๊ณ์์๋ ์ด๊ณผํ๋ฅ ์ ์ํด ์ฐ์ ๋ ์ฌํ๊ธฐ๊ฐ์ด
์ ์ฉ๋๊ธฐ ๋๋ฌธ์, ์์ ์ ์ธ ์ค๊ณ๋ฅผ ์ํด์๋ ๋ ๋ณ์ ๋ชจ๋ ์ด๊ณผํ์ ๋์ ์ฌํ๊ธฐ๊ฐ์ ๋ฐ์ํ๋ ๊ฒ์ด ์ ์ ํ๋ค(Kown and Kim, 2009). ๋ฐ๋ผ์
๊ฐ๋ญ์ ์ง์๊ธฐ๊ฐ ๋ฐ ์ฌ๋๋ฅผ ๋ชจ๋ ๊ณ ๋ คํ๋ฉฐ, ๋ ๋ณ์ ๋ชจ๋ ์ผ์ ํฌ๊ธฐ ์ด์์ผ ๊ฒฝ์ฐ(Dโฅd and Sโฅs)์์์ ์ด๋ณ๋ ์ฌํ๊ธฐ๊ฐ์ Eq. (3)์ ์ํด
์ฐ์ ํ ์ ์๋ค.
Table 1. Equations of Archimedean Copula Families
|
(3)
์ฌ๊ธฐ์, E(L)์ ๊ฐ๋ญ์ฌ์์ ํ๊ท ๋ฐ์๊ฐ๊ฒฉ์ด๋ฉฐ, TDS๋ ๊ฐ๋ญ ์ง์๊ธฐ๊ฐ๊ณผ ์ฌ๋์ ๋ํ ๊ฒฐํฉ์ฌํ๊ธฐ๊ฐ์ด๋ค.
์ฐ์ ๋ ์ด๋ณ๋ ์ฌํ๊ธฐ๊ฐ์ ํตํด ๊ฐ๋ญ์ฌ์์ ๋ํ ์ํ๋๋ฅผ ์ฐ์ ํ ์ ์๋ค. ์ํ๋๋ ์ค๊ณ๋
๋ n๋
์ด๋ด์ ์ฌํ๊ธฐ๊ฐ ๋ฅผ ๊ฐ๋ ํฌ๊ธฐ์ ์ฌ์์ด ๋ฐ์ํ ํ๋ฅ ์ ์๋ฏธํ๋ฉฐ(Yu et al., 2016), Eq. (4)์ ์ํด ๊ณ์ฐ๋๋ค. ๋ฐ๋ผ์ Eq. (4)๋ฅผ ํ์ฉํ์ฌ ๊ณผ๊ฑฐยทํ์ฌยท๋ฏธ๋์
๊ทน์ฌํ ๊ฐ๋ญ์ ๋ํ ์ํ๋ ๋ถ์์ ์ค์ํ๊ณ , ์ด์ ๋ํ ๋น๊ต๋ฅผ ํตํ์ฌ ๊ณผ๊ฑฐยทํ์ฌ์ ๋นํด ๋ฏธ๋์ ๊ฐ๋ญ ์ํ๋์ ๋ณํ๋ฅผ ํ์
ํ ์ ์๋ค.
(4)
4. ์ ์ฉ ๋ฐ ๊ฒฐ๊ณผ
4.1 ๊ฐ๋ญ์ฌ์์ ์ ์
๊ฐ๋ญ ๋น๋ํด์์ ์ํํ๊ธฐ ์ , ๋ณธ ์ฐ๊ตฌ์์ ์ฌ์ฉํ๋ ์ธก์ฐ๊ธฐ ์๋ฃ, ๊ด์ธก์๋ฃ, ๋ฏธ๋ ๊ธฐํ๋ณํ ์๋๋ฆฌ์ค ์๋ฃ์ 3๊ฐ์ง ๊ฐ์ฐ๋ ์๋ฃ์ ๋ํ์ฌ ๋์ง์ฑ ๊ฒ์ฌ๋ฅผ
์ค์ํ์๋ค. ๊ณ์ฐ๋ F-ํต๊ณ๋ ๊ฐ์ ์ด๋ฉฐ ์ ์์์ค 0.05%๋ด์์ โ๊ฐ ์๋ฃ๋ค์ ๋์ผํ ๋ชจ์ง๋จ์ ๊ฐ์ง๋คโ๋ ๊ท๋ฌด๊ฐ์ค์ ๊ธฐ๊ฐํ์๋ค. ๋ฐ๋ผ์ 3๊ฐ์ง์ ๊ฐ์๋ ์๋ฃ๋ ๋์ง์ฑ์ ๊ฐ์ง์ง ๋ชปํ๋ฏ๋ก
๊ฐ๋ณ์ ์ผ๋ก ๋ถ๋ฆฌํ์ฌ ๋ถ์์ ์ํํ์๋ค.
์ธก์ฐ๊ธฐ ์๋ฃ, ๊ด์ธก์๋ฃ ๋ฐ ๋ฏธ๋ ๊ธฐํ๋ณํ ์๋๋ฆฌ์ค ์๋ฃ์ ๊ฐ๋ญ์ฌ์์ ์ถ์ถํ๊ธฐ ์ํ์ฌ, ๊ฐ์ฐ๋ ์๋ฃ๋ฅผ 3๊ฐ์์ฉ ๋์ ์ํจ ํ, ์๊ฐ์ ์์์ ์๊ด์์ด
ํฌ๊ธฐ์์ผ๋ก ๋์ดํด์ ์ป์ ๊ฒฝํ์ ๋์ ๋ถํฌํจ์๋ฅผ ๊ฐ ๊ฐ์ฐ๋ ์๋ฃ์ ์ ์ฉํ์๋ค. ๊ทธ ๊ฒฐ๊ณผ, ์ผ๋ฐ์ ์ผ๋ก ๋ง์ด ์ฌ์ฉํ๋ 70~95% ์๊ณ์์ค ์ค ๊ฐ๋ญ์ฌ์์
์๊ฐ SPI๋ก ์ฐ์ ํ ๊ฒฐ๊ณผ์ ๊ฐ์ฅ ๊ฐ๊น์ด 70%์ ํด๋นํ๋ ๊ฐ์ฐ๋์ ์๊ณ์์ค์ผ๋ก ์ค์ ํ์๋ค. ์ค์ ๋ ์๊ณ์์ค์ ๋ฐํ์ผ๋ก ๊ฐ๋ญ์ฌ์์ ์ถ์ถํ์ผ๋ฉฐ, ๊ฐ๋ญ์ฌ์์
์ง์๊ธฐ๊ฐ(duration)๊ณผ ์ฌ๋(severity)์ ๋ถํฌํน์ฑ์ Fig. 2์ ์์๊ทธ๋ฆผ(boxplot) ํํ ๋ฐ Table 2์ ํ๋ก ๋ํ๋ด์๋ค.
์ธก์ฐ๊ธฐ ์๋ฃ, ๊ด์ธก์๋ฃ ๋ฐ ๋ฏธ๋ ๊ธฐํ๋ณํ ์๋๋ฆฌ์ค ์๋ฃ์์ ๊ฐ๋ญ์ฌ์์ ๊ฐ๊ฐ 198๊ฐ, 145๊ฐ ๋ฐ 127๊ฐ์ด๋ค. ํ๊ท ๊ฐ๋ญ ์ง์๊ธฐ๊ฐ์ ํ์ฌ์์ 2.36๊ฐ์๋ก
๊ฐ์ฅ ๋๊ฒ ๋ํ๋ฌ๊ณ , ํ๊ท ๊ฐ๋ญ ์ฌ๋๋ ๋ฏธ๋์์ 182.9mm๋ก ๊ฐ์ฅ ๋๊ฒ ๋ํ๋ฌ๋ค. ๋์ฒด์ ์ผ๋ก ๋ฏธ๋์๋ ์ง์๊ธฐ๊ฐ์ ์งง์ง๋ง ์ฌ๋๊ฐ ๋์ ๊ฐ๋ญ๋ค์ด ๋ง์ด
๋ฐ์ํ๊ณ ์๋ค. ์ด๋ ๊ฒฐ๊ตญ ๊ธฐ์กด ์ฐ๊ตฌ๋ค๊ณผ ๋ง์ฐฌ๊ฐ์ง๋ก ๋ฏธ๋์๋ ๋จ๊ธฐ๊ฐ์ ๊ฐํ ๊ฐ๋ญ๋ค์ด ๋ฐ์ํ๋ค๋ ๊ฒ์ ์๋ฏธํ๋ค.
Fig. 2.
Distribution of Drought Characteristics
Table 2. Changes of Drought Characteristics According to Past,
|
4.2 ์ด๋ณ๋ ๋น๋ํด์
4.1์ ์์ ์ฐ์ ๋ ๊ฐ๋ญ ์ง์๊ธฐ๊ฐ ๋ฐ ์ฌ๋์ ์ต์ ๋ถํฌํจ์๋ฅผ ๊ฒฐ์ ํ๊ธฐ ์ํด์ ๋ค์ํ ํ๋ฅ ๋ถํฌ(exponential, normal, gamma, lognormal,
Poisson, weibull, generalized extreme value, generalized pareto)์ ๋ํด ์ต์ฐ๋๋ฒ์ผ๋ก ๋งค๊ฐ๋ณ์๋ฅผ
์ถ์ ํ๊ณ ๊ฒ์ ์ ์ด์ฉํ์ฌ ์ ํฉ๋ ๊ฒ์ ์ ์ค์ํ์๋ค. ๊ทธ ๊ฒฐ๊ณผ ์ธก์ฐ๊ธฐ ์๋ฃ, ๊ด์ธก์๋ฃ ๋ฐ ๋ฏธ๋ ๊ธฐํ๋ณํ ์๋๋ฆฌ์ค ์๋ฃ ๋ชจ๋ ์ง์๊ธฐ๊ฐ์ ์ง์๋ถํฌ๊ฐ ์ฑํ๋์์ผ๋ฉฐ,
์ฌ๋๋ ๋์์ ๊ท๋ถํฌ๊ฐ ์ฑํ๋์๋ค. ๋ํ ์ง์๊ธฐ๊ฐ๊ณผ ์ฌ๋์ ์ฃผ๋ณํ๋ฅ ๋ถํฌ๋ฅผ ๊ฒฐํฉํ๊ธฐ ์ํ์ฌ ์๋ฅดํค๋ฉ๋์ ์ฝํ๋ผ(Clayton, Frank, Gumbel)
ํจ์๋ฅผ ์ ์ฉํ์๋ค. ๊ฒฐํฉ๋ ํ๋ฅ ๋ถํฌํจ์์ ๋ํ์ฌ ์ต์ฐ๋๋ฒ์ ํ์ฉํ์ฌ ์ ํฉ๋ ๊ฒ์ ๋ฐ ๋งค๊ฐ๋ณ์๋ฅผ ์ถ์ ํ ๊ฒฐ๊ณผ ์ธ ์๋ฃ ๋ชจ๋ Frank ์ฝํ๋ผ๊ฐ ์ต์
๊ฒฐํฉํ๋ฅ ๋ฐ๋ํจ์๋ก ์ ์ ๋์๋ค. ์ ์ ๋ Frank ์ฝํ๋ผ ๊ฒฐํฉํ๋ฅ ๋ฐ๋ํจ์๋ฅผ ๋ฐํ์ผ๋ก ์ด๋ณ๋ ๋น๋ํด์์ ์ค์ํ์ผ๋ฉฐ, ๊ทธ ๊ฒฐ๊ณผ๋ฅผ Fig. 3์ ๋ํ๋ด์๋ค.
Fig. 3์ ๊ทธ๋ฆผ์์ ๋ค์ด์๋ชฌ๋๋ก ํ์๋ ๊ฐ ๊ธฐ๊ฐ์ ์ต๋๊ฐ๋ญ์ฌ์(maximum drought event)์ ์ํ๋ ๋ถ์์์ ๊ธฐ์ค์ด ๋๋ ๊ธฐ์์ต๋๊ฐ๋ญ์ผ๋ก
์ฌ์ฉ๋์๋ค.
Fig. 3.
Severity-Duration-Frequency Curves
4.3 ์ํ๋ ๋ถ์
์ด๋ณ๋ ๋น๋ํด์์ ๊ฒฐ๊ณผ๋ฅผ ๋ฐํ์ผ๋ก ๊ณผ๊ฑฐยทํ์ฌยท๋ฏธ๋์ ์ต๋ ๊ฐ๋ญ์ฌ์์ ๋ํ ์ํ๋ ๋ถ์์ ์ํํ์ผ๋ฉฐ, ๊ทธ ๊ฒฐ๊ณผ๋ Table 3๊ณผ ๊ฐ๋ค. ๊ฐ๋ญ์ฌ์์ ์ต๋
์ง์๊ธฐ๊ฐ์ 11๊ฐ์์ผ๋ก์จ, 1904๋
6์์์ 1905๋
4์ ๊ทธ๋ฆฌ๊ณ 1942๋
12์์์ 1943๋
10์์ ๋ฐ์ํ์๋ค. ์ค์ ๋ก 2015๋
๊ฐ๋ญ๊ธฐ๋ก์กฐ์ฌ
๋ณด๊ณ ์์ ์ํ๋ฉด 1942๋
๋ถํฐ 3๋
๋์ ๊ฐ๋ญ์ด ๋ฐ์ํ๋ฉด์ ๋ฐ์ ์ฉ์๊ฐ ๊ณ ๊ฐ๋๊ณ ํ์์ผ๋ก ์ธํ ๊ธฐ๊ทผ์ด ๋ฐ์ํ๋ ๋ฑ ํผํด๊ฐ ์ฌ๊ฐํ์์ ์ ์ ์๋ค(MLIT,
2016). ํ์ง๋ง ๋ฏธ๋ ๊ธฐํ๋ณํ ์๋๋ฆฌ์ค์ ์ํ ์ต๋๊ฐ๋ญ์ฌ์์ 2065๋
7์๊ณผ 2065๋
12์ ๋์ ๋ฐ์ํ๋ฉฐ, ์ด๋์ ๊ฐ๋ญ์ฌ๋๋ 1432.08mm์ด๋ค.
์ด ๊ธฐ๊ฐ์ ๋ฐ์ํ ๊ฐ๋ญ์ ์ํ๋๋ ๋ค๋ฅธ ์ต๋๊ฐ๋ญ์ฌ์์ ๋นํด ํฌ๊ฒ ๋ํ๋ฌ๋ค. ํนํ, ์ด๋์ ์ต๋๊ฐ๋ญ์ฌ์์ ๋ํ ์ค๊ณ์ฐํ 50, 70, 100๋
๋์์
์ํ๋๋ ๊ฐ๊ฐ ์ฆ๊ฐํ๊ณ ์์ผ๋ฉฐ, ์ค๊ณ์ฐํ 50๋
์ผ ๋์ ์ํ๋๋ 0.8938, ์ค๊ณ์ฐํ 100๋
์ผ ๋์ ์ํ๋๋ 0.9887๋ก์ ๋งค์ฐ ์ฌ๊ฐํ ์ํ๋๋ฅผ
๋ํ๋ด๊ณ ์๋ค. ์ด๋ ๊ณผ๊ฑฐ ์ต๋๊ฐ๋ญ์ฌ์๊ณผ ํ์ฌ ์ต๋๊ฐ๋ญ์ฌ์์ ์ํ๋๋ณด๋ค ๊ฐ๊ฐ ์ค๊ณ์ฐํ 50๋
์ ๊ฒฝ์ฐ 1.94๋ฐฐ, 1.81๋ฐฐ ๋์ผ๋ฉฐ, ์ค๊ณ์ฐํ 100๋
์
๊ฒฝ์ฐ ๊ฐ๊ฐ 1.39๋ฐฐ, 1.33๋ฐฐ ๋์ ๊ฒ์ ํ์ธํ ์ ์๋ค.
๋ํ, ๋ฏธ๋ ๊ฐ๋ญ ์ํ๋์ ๋ณํ๋ฅผ ๋ถ์ํ๊ธฐ ์ํ์ฌ ๊ณผ๊ฑฐ์ ํ์ฌ์ ์ต๋๊ฐ๋ญ์ฌ์์ ๊ตฌํ๊ณ ์ด๋ฅผ ๊ธฐ์์ต๋๊ฐ๋ญ์ฌ์์ผ๋ก ์ ์ํ์ผ๋ฉฐ, ๊ณผ๊ฑฐ ๊ธฐ์์ต๋๊ฐ๋ญ๊ณผ ํ์ฌ
๊ธฐ์์ต๋๊ฐ๋ญ์ ๊ธฐ์ค์ผ๋ก ๋ฏธ๋์์ ๊ฐ๊ฐ ๊ธฐ์์ต๋๊ฐ๋ญ์ฌ์๋ณด๋ค ์ง์๊ธฐ๊ฐ, ์ฌ๋ ๋ฐ ์ฌํ๊ธฐ๊ฐ์ด ํฐ ๊ฐ๋ญ์ ๋ํ ์ํ๋๋ฅผ ์ฐ์ ํ์ฌ ๋น๊ตยท๋ถ์ํ์๋ค. Table
4์ ์ ์ํ ๋ฐ์ ๊ฐ์ด, 2065๋
7์๋ถํฐ 2065๋
12์์ ๋ฐ์ํ ๊ฐ๋ญ์ ์ฌ๋๊ฐ ๊ฐ์ฅ ํฐ ๊ฐ๋ญ์ผ๋ก์จ ์ ์ผํ๊ฒ ๊ณผ๊ฑฐ ๋ฐ ํ์ฌ ๊ธฐ์์ต๋๊ฐ๋ญ๋ณด๋ค ๋ชจ๋
ํฐ ๊ฐ๋ญ์ด๋ฉฐ ๋ฏธ๋ ์ต๋ ๊ฐ๋ญ์ฌ์์ ๋ํ๋ธ๋ค. ๋ฏธ๋์์ ํ์ฌ ๊ธฐ์์ต๋๊ฐ๋ญ ์ด์์ ๊ฐ๋ญ์ด ๋ฐ์ํ ์ฌ์์ ํ๋์ด์ง๋ง ๊ณผ๊ฑฐ ๊ธฐ์์ต๋๊ฐ๋ญ ์ด์์ ๊ฐ๋ญ์ด ๋ฐ์ํ
์ฌ์์ 10๊ฐ์ด๋ฉฐ, ๊ณผ๊ฑฐ๋ณด๋ค ๊ทนํ ๊ฐ๋ญ์ ๋ฐ์๋น๋๊ฐ ํฌ๊ฒ ๋ํ๋๊ณ ์๋ค. ์ด์ ๋ํ ์ํ๋๋ 0.9887๋ถํฐ ์ต๋ 1.0๊น์ง ๋งค์ฐ ํฐ ๊ฐ์ ๊ฐ๋ ๊ฒ์ผ๋ก
์ฐ์ ๋์๋ค.
Table 3. Results of Risk Analysis for the Maximum Drought
|
Table 4. Risk Analysis of Future Droughts More Severe than the Past and Present Maximum
Drought
|
5. ๊ฒฐ ๋ก
๋ณธ ์ฐ๊ตฌ์์๋ ์ธก์ฐ๊ธฐ ์๋ฃ, ๊ด์ธก์๋ฃ ๋ฐ ๋ฏธ๋ ๊ธฐํ๋ณํ ์๋๋ฆฌ์ค ์๋ฃ๋ฅผ ํ์ฉํ์ฌ ์์ธ์ง์ ์ ๊ณผ๊ฑฐยทํ์ฌยท๋ฏธ๋์ ๋ํ ์ด๋ณ๋ ๋น๋ํด์์ ์ค์ํ์๋ค. ์๊ณ์์ค๋ฐฉ๋ฒ์
์ฌ์ฉํ์ฌ ๊ฐ๋ญ์ฌ์์ ์ถ์ถํ ๊ฒฐ๊ณผ, ํ๊ท ์ ์ผ๋ก ์ง์๊ธฐ๊ฐ์ ํ์ฌ์์, ์ฌ๋๋ ๋ฏธ๋์์ ๊ฐ์ฅ ํฌ๊ฒ ๋ํ๋ฌ๋ค. ์ฆ, ๋ฏธ๋์๋ ๊ณผ๊ฑฐ ๋ฐ ํ์ฌ์ ๋นํด ๋จ๊ธฐ๊ฐ์
๊ทน์ฌํ ๊ฐ๋ญ์ด ๋ฐ์ํ ๊ฒ์ผ๋ก ํ๋จ๋๋ค.
๋ฏธ๋์ ๊ทนํ ๊ฐ๋ญ ์ํ๋๋ฅผ ์ ๋์ ์ผ๋ก ๋ถ์ํ๊ธฐ ์ํด ๊ณผ๊ฑฐยทํ์ฌยท๋ฏธ๋์ ์ต๋๊ฐ๋ญ์ฌ์์ ๋ํด ๋จผ์ ๋ถ์ํ ๊ฒฐ๊ณผ, ์ง์๊ธฐ๊ฐ์ ๊ณผ๊ฑฐ์ ํ์ฌ๋ณด๋ค ๋ฎ์ง๋ง ์ฌ๋๋
๋์ฑ ํฌ๊ฒ ๋ํ๋ฌ๋ค. ๋ํ, ์ํ๋์ ๊ฒฝ์ฐ ๊ณผ๊ฑฐ ๋ฐ ํ์ฌ์ ๋นํด ํฌ๊ฒ ์ฐ์ ๋ ๊ฒ์ ํตํด ํฅํ ๋ฏธ๋์ ๊ทนํ ๊ฐ๋ญ ๋ฐ์ํ๋ฅ ์ด ๋์ ๊ฒ์ ํ์ธํ ์ ์๋ค.
๊ณผ๊ฑฐ ๋ฐ ํ์ฌ ๊ธฐ์์ต๋๊ฐ๋ญ์ ๊ธฐ์ค์ผ๋ก ๋ฏธ๋์ ๊ฐ๋ญ์ ๋ํ์ฌ ๋ถ์ํ ๊ฒฐ๊ณผ ๊ณผ๊ฑฐ ๊ธฐ์์ต๋๊ฐ๋ญ ์ด์์ ๊ฐ๋ญ์ฌ์์ 10๊ฐ, ํ์ฌ ๊ธฐ์์ต๋๊ฐ๋ญ ์ด์์ ๊ฐ๋ญ์ฌ์์
1๊ฐ๋ก ์ฐ์ ๋์๋ค. ๊ฒ๋ค๊ฐ ์ด๋ ๊ฒ ์ฐ์ ๋ ๊ฐ๋ญ์ ์ํ๋๋ ๋ชจ๋ 0.9 ์ด์์ ๊ฐ์ ๊ฐ์ง๋ฏ๋ก ๊ทนํ ๊ฐ๋ญ์ ๋ฐ์ํ๋ฅ ์ด ๋งค์ฐ ํฐ ๊ฒ์ ํ์ธํ ์ ์๋ค.
์ฆ, ๊ณผ๊ฑฐ ๋ฐ ํ์ฌ์ ๋นํด ๋ฏธ๋์ ๊ทนํ ๊ฐ๋ญ์ ๋ฐ์ ๋น๋๊ฐ ๋์ ๊ฒ์ผ๋ก ํ๋จ๋๋ค.
๋ฐ๋ผ์ ํ์ฌ์ ๊ฐ๋ญ์ ๋ํ ์์์ ์์คํ
์ ์ค๊ณ ๊ธฐ์ค์ ๋ฏธ๋ ๊ธฐํ๋ณํ๋ฅผ ๊ณ ๋ คํ์ฌ ๊ฐ๋ญ์ ๋ํ ๋์ฑ
๋ฐ ์ ์ฑ
์ ์๋ฆฝํ ์ ์๋๋ก ๋ณ๊ฒฝํด์ผ ํ๋ค. ๋ณธ
์ฐ๊ตฌ์ ๊ฒฐ๊ณผ๋ ์์์ ์์คํ
์ ๋ํ ์ ๋์ ์ธ ์ค๊ณ ๊ธฐ์ค์ ๋ง๋ จํ๊ธฐ ์ํ ์๋ฃ๋ก ํ์ฉ๋ ์ ์์ ๊ฒ์ด๋ค.