์ต์ ์ผ
(Jeong-Il Choi)
1
๋ฐ์ธ์ธ
(Se Eon Park)
2
์ด๋ฐฉ์ฐ
(Bang Yeon Lee)
3*
ยฉ The Korea Institute for Structural Maintenance and Inspection. All rights reserved.
ํค์๋
๋ณตํฉ์ฌ๋ฃ, ์์ถ๊ฐ๋, ์ฐ์ฑ, ์ธ์ฅ๊ฑฐ๋, ์ด๊ณ ์ฑ๋ฅ ์ฝํฌ๋ฆฌํธ
Key words
Cementless composite, Compressive strength, Ductility, Tensile behavior, UHPC
1. ์ ๋ก
์ต๊ทผ ์ฌํ์ ์๊ตฌ์ ๋ฐ๋ผ ๊ตฌ์กฐ๋ฌผ์ด ๋ํํ๋๊ณ ๊ณ ์ฑ๋ฅํ ๋จ์ ๋ฐ๋ผ ๋ณด๋ค ์์ ํ๊ณ ํจ์จ์ ์ธ ๊ตฌ์กฐ์์คํ
์ ๊ฐ๋ฐ์ด ์ ๊ตฌ๋๊ณ ์๋ค. ๋ํ ๋์์ ์ ํต์ ์ธ
์ฝํฌ๋ฆฌํธ๋ณด๋ค ์ฐ์ํ ์ฑ ๋ฅ์ ๋ํ๋ด๋ ๊ณ ์ฑ๋ฅ ๊ฑด์ค์ฌ๋ฃ์ ๋ํ ์๊ตฌ๊ฐ ๋์์ง๊ณ ์ ์ผ๋ฉฐ, ์ด๋ฅผ ๊ฐ๋ฐํ๊ธฐ ์ํ ์ฐ๊ตฌ๊ฐ ํ๋ฐํ ์งํ๋๊ณ ์๋ค. ์ด๊ณ ์ฑ๋ฅ
์ฝํฌ๋ฆฌํธ(UHPC: ultra-high performance concrete)์ ๊ณ ์ฐ์ฑ ์ฌ์ ๋ณด๊ฐ ๋ณตํฉ์ฌ๋ฃ(high ductile fiber reinforced
composite) ๋ ๋ํ์ ์ธ ๊ณ ์ฑ๋ฅ ๊ฑด์ค์ฌ๋ฃ๋ก ๋ถ๋ฅ๋๊ณ ์๋ค.
์ด๊ณ ์ฑ๋ฅ ์ฝํฌ๋ฆฌํธ๋ 150 MPa ์ด์์ ๋์ ์์ถ๊ฐ๋๋ฅผ ๊ฐ ์ผ๋ฉด์, ์ธ์ฅํ์ค ํ์์ ์ทจ์ฑ์ ์ธ ๊ฑฐ๋์ ๋ง๊ธฐ ์ํด ์ ์ ํ ์์ ์ฌ์ ๋ฅผ ํผ์
ํ๊ณ ์ธ์ฅ๊ฐ๋๊ฐ
5 MPa ์ด์์ ๋ํ๋ด๋ ์ฌ ๋ฃ๋ก ์ ์๋๋ค (AFGC, 2002; Russel and Graybeal, 2013). ์ด ๋ฌํ ๋์ ์ญํ์ฑ๋ฅ์ 0.25 ์ดํ์ ๋ฎ์ ๋ฌผ/๊ฒฐํฉ์ฌ๋น๋ฅผ ๊ฐ์ง ๋ง ๊ณ ์ฒด ํผํฉ๋ฌผ๋ค์ ์
๋๋ฅผ ์ต์ ํํ์ฌ ์ถฉ์ง๋ฐ๋๋ฅผ ๋์ด๊ณ ๊ณ ์ฑ๋ฅ ๊ฐ์์ ๋ฅผ ์ฌ์ฉํ์ฌ
๋์ ์ ๋ํน์ฑ์ ๊ฐ์ผ๋ฉด์ ์ฌ๋ฃ๋ฅผ ๋ฐ์คํ๊ฒ ํจ์ผ๋ก์จ ๋ํ๋๋ค. ์ด๊ณ ์ฑ๋ฅ ์ฝํฌ๋ฆฌํธ์ ์ฌ์ฉ๋๋ ์ฌ์ ๋ ์ฃผ๋ก ์๋ฐฑ ๋ง์ดํฌ๋ก๋ฏธํฐ์ ์ง๊ฒฝ์ ๊ฐ๋ ๊ณ ๊ฐ๋ ๊ฐ์ฌ
์ ์ด๋ฉฐ, ์ผ๋ฐ์ ์ผ๋ก ๋ถํผ๋น๋ก 1.5%์์ 2.0%๊ฐ ์ฌ์ ๊ฐ ํผ์
๋๋ค(Koh et al., 2013).
๊ณ ์ฐ์ฑ ์ฌ์ ๋ณด๊ฐ ๋ณตํฉ์ฌ๋ฃ๋ ์๋ฉํธ๊ณ ๊ฒฐํฉ์ฌ ๊ธฐ๋ฐ ํ์ด์ค ํธ ๋๋ ๋ชจ๋ฅดํ๋ฅด์ ๋ถํผ๋น๋ก ์ฝ 2%์ ์ฌ์ ๋ฅผ ํผ์
ํ์ฌ ์ผ์ถ ์ธ์ฅํ์์ ์ธ์ฅ๋ณํ์ฑ๋ฅ(๋๋ ์ฐ์ฑ)์ด
3% ์ด์ ๋ํ๋๋ ๋ณต ํฉ์ฌ๋ฃ์ด๋ค. ์ผ๋ณธํ ๋ชฉํํ์์๋ ์ด๋ฌํ ์ฌ๋ฃ๋ฅผ ๊ณ ์ฑ๋ฅ ์ฌ์ ๋ณด๊ฐ ์๋ฉํธ ๋ณตํฉ์ฌ๋ฃ(HPFRCC: high performance
fiber reinforced cement composite)๋ก ๋ถ๋ฅํ๊ณ ์์ผ๋ฉฐ, ๋ฏธ์๊ฐ๋ํ ๊ต์์ ๊ฐ๋ฐํ ECC(Engineered Cementitious
Composite)๋ ๋ํ์ ์ธ ๊ณ ์ฑ๋ฅ ์ฌ์ ๋ณด๊ฐ ์๋ฉํธ ๋ณตํฉ์ฌ๋ฃ์ด๋ค (Maalej and Li, 1994; Li et al., 2001; JSCE, 2008). ์ต๊ทผ ์ฌ๋ฃ์ ์นํ๊ฒฝ์ฑ ์ ๋์ด๊ธฐ ์ํ์ฌ ์๋ฉํธ๋ฅผ ์ ํ ์ฌ์ฉํ์ง ์๊ณ ์์นผ๋ฆฌ ํ์ฑ ํ์ ๋ฅผ ์ด์ฉํ์ฌ ํ์ฑํ ์ํจ ์ฌ๋๊ทธ๋ ์ง์คํด๋ฆฌ๋จธ๋ฅผ
์ฌ์ฉํ ์ฌ ๊ณ ์ฐ์ฑ ์ฌ์ ๋ณด๊ฐ ๋ณตํฉ์ฌ๋ฃ๋ฅผ ๊ฐ๋ฐํ ์ฐ๊ตฌ๊ฐ ์ํ๋์๋ค (Lee et al., 2012; Ohno and Li, 2014; Nematollahi et al., 2015; Choi et al., 2016).
์ด์ ๊ฐ์ด ์ด๊ณ ์ฑ๋ฅ ์ฝํฌ๋ฆฌํธ์ ๊ณ ์ฐ์ฑ ์ฌ์ ๋ณด๊ฐ ๋ณตํฉ์ฌ๋ฃ ๋ ์ํ๋ฐ์์ ํ๋ ๊ฒฐํฉ์ฌ ๊ธฐ๋ฐ ํ์ด์คํธ ๋๋ ๋ชจ๋ฅดํ๋ฅด์ ๋น์ทํ ์์ ์ฌ์ ๋ฅผ ํผ์
ํ๋ค๋ ์ฌ๋ฃ์
์ธก๋ฉด์์ ์ ์ฌํ์ง ๋ง, ์ด๊ณ ์ฑ๋ฅ ์ฝํฌ๋ฆฌํธ๊ฐ ๋์ ๊ฐ๋๋ฅผ ๋ํ๋ด๋ ๋ฐ๋ฉด ์ฐ์ฑ์ด ๋ฎ์ ํน์ง์ ๊ฐ๊ณ , ๊ณ ์ฐ์ฑ ์ฌ์ ๋ณด๊ฐ ๋ณตํฉ์ฌ๋ฃ๋ ์ฐ์ฑ์ด ๋์ง ๋ง ๊ฐ๋๋
์๋์ ์ผ๋ก ๋ฎ์ ํน์ง์ ๊ฐ๊ณ ์๋ค๋ ์ธก๋ฉด์์ ์ฐจ ์ด์ ์ด ์๋ค. ์ด์ ์ด ์ฐ๊ตฌ์์๋ ๋ ๊ฐ์ง ๋ํ์ ์ธ ๊ณ ์ฑ๋ฅ ๊ฑด ์ค์ฌ๋ฃ์ธ ์ด๊ณ ์ฑ๋ฅ ์ฝํฌ๋ฆฌํธ์ ๊ณ ์ฐ์ฑ
์ฌ์ ๋ณด๊ฐ ๋ณตํฉ์ฌ๋ฃ์ ์ฑ๋ฅ์ ์คํ์ ์ผ๋ก ๋น๊ตํ๊ณ ์ ํ๋ค.
2. ์คํ ์ฌ๋ฃ ๋ฐ ๋ฐฉ๋ฒ
2.1. ์คํ ์ฌ๋ฃ ๋ฐ ๋ฐฐํฉ
์ด ์ฐ๊ตฌ์์ ์ฌ์ฉํ ์ด๊ณ ์ฑ๋ฅ ์ฝํฌ๋ฆฌํธ๋ ํ๊ตญ์์ ๊ฐ๋ฐ๋ K-UHPC๋ก ์๋ ค์ง ์ด๊ณ ์ฑ๋ฅ ์ฝํฌ๋ฆฌํธ(S-UHPC ๋ฐฐํฉ)๋ก์ ์ฌ์ฉ ์ฌ๋ฃ ๋ฐ ๋ฐฐํฉ์ Table
1๊ณผ ๊ฐ๋ค (Koh et al. 2013). ๊ฒฐํฉ์ฌ ๋ 1์ข
๋ณดํตํฌํ๋๋์๋ฉํธ์ ์ง๋ฅด์ฝ๋์ ์ค๋ฆฌ์นด์ด๋ฉฐ, ์๋ฉ ํธ์ ์ง๋ฅด์ฝ๋์ ์ค๋ฆฌ์นด์ ๋น์จ์ ์ค๋๋น๋ก 1๋ 0.2์ด๋ค. ์ด ์ฐ๊ตฌ์์ ์ฌ์ฉํ
์ง๋ฅด์ฝ๋์ ์ค๋ฆฌ์นด๋ ์ฐํ๊ท์๊ฐ 96% ์ด์ ์ด๋ฉฐ ์ค๋ฆฌ์นดํธ๊ณผ ํํ์ฑ๋ถ์ ์ ์ฌํ์ง๋ง ๋ถ๋ง๋ 80,000 cm2/g ์ ๋์ด๋ค. ์ง๋ฅด์ฝ๋์ ์ค๋ฆฌ์นด๋ ๊ณต๊ทน ์ถฉ์ ํจ๊ณผ์ ํฌ์กธ ๋ ๋ฐ์์ ํตํ์ฌ ์ฌ๋ฃ์ ๋ฐ๋๋ฅผ ํฅ์์์ผ ๊ฐ๋๋ฅผ ์ฆ์ง์ํค ๊ณ , ์
์ ์ถฉ์ ๋ฐ๋๋ฅผ ์ฆ๊ฐ์ํค๋ฉด์
์ ๋์ฑ์ ํฅ์์ํค๊ธฐ ์ ํด ์ฌ์ฉ๋์๋ค. ์ถฉ์ ์ฌ๋ ์ฐํ๊ท์ ์ฑ๋ถ์ด 99% ์ด์์ธ ์ฌ๋ฃ ๋ก์ ๋ฐ๋๋ 2.60 g/cm3์ด๋ฉฐ, ํฌ๊ธฐ๋ ์๋ฉํธ์ ์ง๋ฅด์ฝ๋์ ์ค ๋ฆฌ์นด์ ์ค๊ฐ ์ ๋์ธ ํ๊ท ์
๊ฒฝ์ด 2.2 ใ์ ํฌ๊ธฐ๋ฅผ ๊ฐ๊ณ ์๋ค. ์ถฉ์ ์ฌ๋ ์๋ฉํธ์ ์ง๋ฅด์ฝ๋์ ์ค๋ฆฌ์นด ์ฌ์ด๋ฅผ ์ฑ์ฐ๋
์ญํ ์ ํตํด ์ถฉ์ ๋ฐ๋๋ฅผ ์ฆ๊ฐ์์ผ ์ ๋์ฑ์ ํฅ์์ํค๊ณ , ๊ฒฝํ ํ์ ๋ ์ด๊ณ ์ฑ๋ฅ ์ฝํฌ๋ฆฌํธ๋ฅผ ๋ฐ์คํ๊ฒ ํจ์ผ๋ก์จ ๊ฐ๋ ์ฆ์ง ๋ฐ ๋ด ๊ตฌ์ฑ์ ํฅ์์ํค๊ธฐ ์ํด
์ฌ์ฉ๋์๋ค. ๊ท์ฌ๋ ๋ฐ๋ 2.62 g/cm3 ์ด๊ณ ํ๊ท ์
๊ฒฝ์ด 0.5 mm์ธ ๊ฒ์ ์ฌ์ฉํ์๋ค. ํผํ์ ๋ก๋ ํฝ ์ฐฝ์ , ์์ถ์ ๊ฐ์ , ๊ณ ์ฑ๋ฅ๊ฐ์์ , ์ํฌ์ ๊ฐ ์ฌ์ฉ๋์๋ค.
Table 1
Materials and mixture proportions
Mixture
|
Binder
|
Water
|
Filler
|
Silica sand
|
EAa
|
SRAb
|
HRWRAc
|
Defoamer
|
Fiber [vol.%]
|
|
|
Type
|
weight
|
Steel
|
PE
|
|
S-UHPC
|
Cement and zirconium
|
1
|
0.20
|
0.24
|
0.88
|
0.06
|
0.008
|
0.0184
|
0.0006
|
1.50
|
-
|
PE-AAS
|
Alkali-activated slag
|
1
|
0.32
|
-
|
-
|
-
|
-
|
0.004
|
0.001
|
-
|
1.75
|
AAS
|
Alkali-activated slag
|
1
|
0.32
|
-
|
-
|
-
|
-
|
0.002
|
0.001
|
-
|
-
|
์ด ์ฐ๊ตฌ์์ ๊ณ ์ฐ์ฑ ์ฌ์ ๋ณด๊ฐ ๋ณตํฉ์ฌ๋ฃ(PE-AAS ๋ฐฐํฉ)๋ฅผ ์ ์กฐํ๊ธฐ ์ํด ์ฌ์ฉํ ๊ฒฐํฉ์ฌ๋ ์์นผ๋ฆฌ ํ์ฑ ๊ณ ๋ก์ฌ๋๊ทธ๋ก์ ๊ณ ๋ก์ฌ๋๊ทธ๋ 3์ข
๋ถ๋ง๋(4,030
cm2/g)์ด๋ฉฐ, ๋น์ค์ 2.91์ด๋ค. ํ์ฑํ์ ๋ก๋ ๋ถ๋งํ์ ์์ฐํ์นผ์๊ณผ ํฉ์ฐ๋ํธ๋ฅจ์ด ์ฌ์ฉ๋ ์๊ณ , ๊ณ ๋ก์ฌ๋๊ทธ, ์์ฐํ์นผ์, ํฉ์ฐ๋ํธ๋ฅจ์ ๋น์จ์ 1 :
0.084 : 0.034์ด๋ค. ํด๋ฆฌ์ํธ๋ ์ฌ์ ์ ๋ณด๊ฐ ํจ๊ณผ๋ฅผ ํ์ธํ๊ธฐ ์ํด ๋น๊ต ๋ฐฐํฉ์ผ๋ก ์ฌ์ฉํ AAS ๋ฐฐํฉ์ PE-AAS์ ์ฌ์ ๋ฅผ ์ ์ธํ ๊ณ ๋์ผํ
๋ฐฐํฉ์ ์ฌ์ฉํ์๋ค.
์ด๊ณ ์ฑ๋ฅ ์ฝํฌ๋ฆฌํธ์๋ ๊ฐ์ฌ์ ๊ฐ ์ฌ์ฉ๋์๊ณ , ์์นผ๋ฆฌ ํ์ฑ ์ฌ๋๊ทธ ๊ธฐ๋ฐ ๊ณ ์ฐ์ฑ ์ฌ์ ๋ณด๊ฐ ๋ณตํฉ์ฌ๋ฃ์๋ ํด๋ฆฌ์ํธ๋ (PE) ์ฌ์ ๊ฐ ์ฌ์ฉ๋์๋ค. ๊ฐ์ฌ์ ์ ํด๋ฆฌ์ํธ๋
์ฌ์ ์ ์น์ ๋ฐ ์ฑ ์ง์ Table 2์ ๊ฐ๋ค.
Table 2
Fiber
|
Diameter [ฮผm]
|
Length [mm]
|
Tensile strength [MPa]
|
Density [g/cm3]
|
Elastic modulus [GPa]
|
|
Steel
|
200
|
19.5
|
2,500
|
7.5
|
200
|
PE
|
12
|
18
|
2,700
|
0.97
|
88
|
2.2. ํผํฉ ๋ฐฉ๋ฒ ๋ฐ ์์
์ด๊ณ ์ฑ๋ฅ ์ฝํฌ๋ฆฌํธ๋ฅผ ์ ์กฐํ๊ธฐ ์ํด์ ๋จผ์ , ๋ถ๋งํ์ธ ์ ๋ฉํธ, ์ง๋ฅด์ฝ๋์ ์ค๋ฆฌ์นด, ์ถฉ์ ์ฌ, ๊ณจ์ฌ, ํฝ์ฐฝ์ , ์์ถ์ ๊ฐ์ ๋ฅผ ํฌ์
ํ ํ ๋ถ๋ง๋ค์ด ๊ณ ๋ฃจ
์์ผ ์ ์๋๋ก ์ฝ 90 rpm์ ์๋ ๋ก 10๋ถ ๋์ ๊ฑด๋น๋น์ ํ์๋ค. ๋ค์์ผ๋ก ํผํฉ๊ธฐ์ ํ์ ์๋ ๋ฅผ ๋์ผํ๊ฒ ์ ์งํ ์ํ์์ ๋ฐฐํฉ์, ๊ณ ์ฑ๋ฅ ๊ฐ์์ ,
์ํฌ์ ๋ฅผ ํฌ์
ํ ํ ์ฌ๋ฃ๋ค์ ๋ฐ์์ ์ํด ์ ๋์ด ์์๋ ๋๊น์ง 3 ๋ถ์์ 5๋ถ ๋์ ์ถ๊ฐ๋ก ํผํฉํ์๋ค. ์ ๋์ด ์์๋๋ฉด ํผํฉ๊ธฐ ์ ํ์ ์๋๋ฅผ 270
rpm์ผ๋ก ์ฆ๊ฐํ์ฌ 2๋ถ์์ 3๋ถ ๋์ ํผํฉ ํ ํ, ์ฌ์ ๋ฅผ ํผ์
ํ๊ธฐ ์ํ์ฌ ํ์ ์๋๋ฅผ ๋ค์ 90 rpm์ผ๋ก ์ค์ด๊ณ ์ฌ์ ๋ฅผ ์ ์ํ๊ฒ ํฌ์
ํ์๋ค. ์ด
ํ ์ถฉ๋ถํ ์ฌ์ ๋ถ์ฐ ์ฑ์ด ํ๋ณด๋ ์ ์๋๋ก ํ์ ์๋๋ฅผ ๋ค์ 270 rpm์ผ๋ก ์ฆ๊ฐ์ ์ผ 2๋ถ์์ 5๋ถ ๋์ ํผํฉํ ํ ๊ท ์ผํ ์ฌ์ ๋ถ์ฐ์ฑ์ด ํ๋ณด๋
์๋ค๊ณ ํ๋จ๋๋ฉด ๋ง์ง๋ง์ผ๋ก ๊ธฐํฌ๋ฅผ ์ ๊ฑฐํ๊ธฐ ์ํด ํ์ ์๋ ๋ฅผ 90 rpm์ผ๋ก ์ค์ฌ 1๋ถ๊ฐ ํผํฉํ์๋ค (KICT, 2014).
์์นผ๋ฆฌ ํ์ฑ ์ฌ๋๊ทธ ๊ธฐ๋ฐ ๊ณ ์ฐ์ฑ ์ฌ์ ๋ณด๊ฐ ๋ณตํฉ์ฌ๋ฃ๋ฅผ ์ ์กฐํ๊ธฐ ์ํด์ ๋ถ๋งํ ์ฌ๋ฃ์ธ ๊ฒฐํฉ์ฌ๋ฅผ ๋ฃ๊ณ 1๋ถ ๋์ ๊ฑด๋น๋น ์ ์ค์ํ๊ณ , ๋ฐฐํฉ์๋ฅผ ํผ์
ํ
ํ 1๋ถ ๋์ ํผํฉํ๋ฉด์ ๊ณ ์ฑ ๋ฅ ๊ฐ์์ ๋ฅผ ์ฒจ๊ฐํ์๋ค. ์ฌ์ ๊ฐ ํผ์
๋์ง ์๋ AAS ๋ฐฐํฉ์ ์ดํ ์คํ์ฒด๋ฅผ ์ ์กฐํ์๊ณ , ์ฌ์ ๊ฐ ํผ์
๋๋ PE-AAS
๋ฐฐํฉ์ ๋งคํธ๋ฆญ์ค๊ฐ ๊ท ์ผํ๊ฒ ํผํฉ๋ ํ ํด๋ฆฌ์ํธ๋ ์ฌ์ ๋ฅผ 1๋ถ์ ๊ฑธ ์ณ ์กฐ๊ธ์ฉ ๋ฃ๊ณ 4๋ถ ๋์ ํผํฉํ์๋ค.
ํผํฉ์ด ์๋ฃ๋ ํ ๋ฐ๋ ๋ฐ ์์ถ๊ฐ๋์ ์ผ์ถ ์ธ์ฅ ์คํ์ ์ ํ ์ํธ์ ์ ์ํ์ฌ (23 ยฑ 3)ยฐC์ ์๋์ต๋ (60 ยฑ 10)% ์กฐ๊ฑด์ ์ ์์ํ๊ณ ,
ํ์ค 2์ผ ํ ํํํ์ฌ ์ฌ๋ น 28์ผ๊น์ง ์์์จ๋ (23 ยฑ 3)ยฐC์ ์์ ์์กฐ์์ ์์ค์์์ ์ค์ํ์๋ค.
2.3. ์คํ ๋ฐฉ๋ฒ
๋ฐ๋๋ ํผํฉ๊ณผ์ ์์ ์๋ํ์ง ์์ ๊ณผ๋ํ ๊ธฐํฌ๊ฐ ์์ฑ๋ ๋๊ฐ๋ฅผ ํ์ธํ๊ธฐ ์ํ์ฌ ๊ฐ ๋ฐฐํฉ๋ณ๋ก 3๊ฐ์ฉ ์ ์ํ 50 mm ์
๋ฐฉ ์คํ์ฒด๋ฅผ ์ด์ฉํ์ฌ ๊ณต๊ธฐ
์ค ๋ฌด๊ฒ์ ์์ค ๋ฌด๊ฒ๋ฅผ ์ธก์ ํ์ฌ ๋ค์ ์ (3)๊ณผ ๊ฐ์ด ๊ณ์ฐํ์๋ค.(1)
์ฌ๊ธฐ์, ฯw๋ ๋ฌผ์ ๋ฐ๋์ด๊ณ , Wair์ Wwater๋ ๊ฐ๊ฐ ์
๋ฐฉ ์ค ํ์ฒด์ ๊ณต๊ธฐ ์ค๊ณผ ์์ค์์์ ๋ฌด๊ฒ๋ฅผ ๋ํ๋ธ๋ค.
์์ถ๊ฐ๋๋ ๋ฐ๋๋ฅผ ์ธก์ ํ ์ํ์ฒด๋ฅผ ์ด์ฉํ์ฌ KS L 5105 ์ ๊ท์ ๋ ๋ฐฉ๋ฒ์ ๋ฐ๋ผ ์ธก์ ํ์์ผ๋ฉฐ ๊ฐ ๋ฐฐํฉ๋น ์ํ์ฒด์ ๊ฐ ์๋ 3๊ฐ์ด๋ค.
์ผ์ถ ์ธ์ฅ ์คํ์ ํตํด ์ฌ์ ๋ณด๊ฐ ๋ณตํฉ์ฌ๋ฃ์ ์ธ์ฅ์ฑ๋ฅ์ ํ๊ฐํ์๋ค. ์ผ๋ณธํ ๋ชฉํํ์์ ์ ์ํ ๋ฐฉ๋ฒ์ ๋ฐ๋ผ Fig. 1(a) ์ ๊ฐ์ ํํ์ ์คํ์ฒด๋ฅผ ์ ์ํ ํ, 28์ผ ์ฌ๋ น์์ ์ธ์ฅ์ฑ๋ฅ ์ ํ๊ฐํ์๋ค (JSCE, 2008). ์ธ์ฅ ์คํ ๊ฒฐ๊ณผ๋ ๋ฐ๋๋ ์์ถ๊ฐ ๋์ ๋นํด
ํด ๊ฐ๋ฅ์ฑ์ด ์๊ธฐ ๋๋ฌธ์ ์คํ์ฒด๋ฅผ ๊ฐ ๋ฐฐํฉ๋ณ๋ก ์ด 6๊ฐ์ฉ ์ ์ํ์๋ค. ์ง์ ์ธ์ฅ ์คํ์ ์ต๋์ฉ๋ 2ํค์ ์ธ์ฅ๊ฐ ๋ ์ํ๊ธฐ์์ 0.1 mm/min. ์๋์
๋ณ์ ์ ์ด ๋ฐฉ์์ผ๋ก ์ํ ํ์๋ค. ๋ณ์ ์ธก์ ๋ฐฉ๋ฒ์ ์คํ์ฒด์ ์ข์ฐ ์ธก๋ฉด์ 20 mm ์ฉ๋ ์ ๋ณ์๊ณ๋ฅผ ๋ถ์ฐฉํ์ฌ ์ธก์ ํ์์ผ๋ฉฐ, ๋ณํ๋ฅ ํ์ฐ์ ์ํ ์ธก
์ ๊ธธ์ด๋ 80 mm์ด๋ค. ์ธก์ ๊ตฌ๊ฐ ๋ด์ ๋จ๋ฉด์ S-UHPC ๋ฐฐํฉ์ ๊ฒฝ ์ฐ 30 mm ร 30 mm์ด๊ณ , PE-AAS ๋ฐฐํฉ๊ณผ AAS ๋ฐฐํฉ์ 30 mm
ร 13 mm๋ก ์ผ์ ํ๋ค. Fig. 1(b)๋ ์ง์ ์ธ์ฅ ์คํ ๋ชจ์ต์ ๋ํ๋ธ๋ค.
Fig. 1
Dimension of specimen and test setup
3. ์คํ ๊ฒฐ๊ณผ ๋ฐ ๋ถ์
3.1. ๋ฐ๋
Fig. 2๋ ๊ฐ ๋ฐฐํฉ์ ์ธก์ ๋ ๋ฐ๋๋ฅผ ๋ํ๋ธ๋ค. ์์๋ ๋ฐ์ ๊ฐ์ด S-UHPC ๋ฐฐํฉ์ ๋ฐ๋๊ฐ ๊ฐ์ฅ ํฌ๊ฒ ์ธก์ ์ด ๋์์ผ๋ฉฐ ๋ฐ ๋๊ฐ ๋ฎ์ ํด๋ฆฌ์ํธ๋ ์ฌ์ ๋ฅผ ํผ์
ํ
PE-AAS ๋ฐฐํฉ์ ๋ฐ๋๊ฐ ๊ฐ์ฅ ๋ฎ๊ฒ ์ธก์ ๋์๋ค. ์ด๋ก ์ ๋ฐ๋๋ ๊ฐ ์ฌ๋ฃ์ ๋ฐ๋์ ๋ฐฐํฉ ์ผ๋ก๋ถํฐ ๊ณ์ฐํ์๋๋ฐ ๋ชจ๋ ๋ฐฐํฉ์ ์ธก์ ๋ ๋ฐ๋์ ์ด๋ก ์ ๋ฐ๋์
์ฐจ์ด๋ 0.6% ์ดํ๋ก ๋ํ๋ฌ๋ค. ์ด๋ฌํ ์คํ ๊ฒฐ๊ณผ๋ก๋ถ ํฐ ์ด ์ฐ๊ตฌ์์ ์ ์กฐํ ์คํ์ฒด๋ค์ด ์คํ์ฒด๋ฅผ ์ ์กฐํ๋ ๋์ ์๋ํ์ง ์์ ๊ธฐํฌ๋ค์ด ์์ฑ๋์ง ์๊ณ
๋ฐ์คํ๊ฒ ๋ง๋ค์ด์ง ๊ฒ์ ํ์ธํ ์ ์๋ค.
3.2. ์์ถ๊ฐ๋
Fig. 3์ ๊ฐ ๋ฐฐํฉ๋ณ ์์ถ๊ฐ๋ ์ธก์ ๊ฒฐ๊ณผ๋ฅผ ๋ํ๋ธ๋ค. S-UHPC ๋ฐฐํฉ์ ์์ถ๊ฐ๋๋ 155 MPa๋ก ๋ํ๋, 150 MPa ์ด์์ ์๊ตฌ ํ๋ UHPC์ ์ฑ๋ฅ์
๋ง์กฑํ์๋ค. ๊ณ ์จ ์์์ ํ๋ฉด ์ด๋ณด๋ค ๋ ๋์ ์์ถ๊ฐ๋๊ฐ ๋ํ๋ ๊ฒ์ผ๋ก ์์๋๋ค. PE-AAS ๋ฐฐํฉ ์ 32.9 MPa์ ์์ถ๊ฐ๋๊ฐ ๋ํ๋ฌ์ผ๋ฉฐ, S-UHPC
๋ฐฐํฉ์ ๋นํ ์ฌ 21.2% ์์ค์ผ๋ก ๋ํ๋ ๋ ๋ฐฐํฉ์ ์์ถ๊ฐ๋์๋ ํฐ ์ฐจ์ด๊ฐ ์๋ ๊ฒ์ ์ ์ ์๋ค. ์ฌ์ ๋ฅผ ํผ์
ํ์ง ์์ AAS ๋ฐฐํฉ์ ๊ฒฝ ์ฐ PE-AAS
๋ฐฐํฉ๊ณผ ๋น๊ตํ์ฌ ์ฝ 3% ์ ๋ ์ฐจ์ด๊ฐ ๋ฐ์ํ์ฌ ํด ๋ฆฌ์ํธ๋ ์ฌ์ ์ ํผ์
์ ์ํ ์ํฅ์ด ๊ฑฐ์ ์๋ ๊ฒ์ผ๋ก ๋ํ ๋ฌ๋ค.
3.3. ์ธ์ฅ๊ฑฐ๋
Fig. 4๋ ๊ฐ ๋ฐฐํฉ๋ณ ์ธ์ฅ์๋ ฅ๊ณผ ๋ณํ๋ฅ ๊ทธ๋ํ๋ฅผ ๋ํ๋ธ๋ค. ์ฌ์ ๊ฐ ๋ค์ด๊ฐ S-UHPC ๋ฐฐํฉ๊ณผ PE-AAS ๋ฐฐํฉ์ ๊ฒฝ์ฐ ์ฒซ ๋ฒ์งธ ๊ท ์ด๋ฐ์ ์ดํ ๋ณํ๋ฅ ๊ฒฝํ๊ฑฐ๋์ด
๋ํ๋ฌ๋ค. S-UHPC ๋ฐฐํฉ๊ณผ PE-AAS ๋ฐฐํฉ ๋ชจ๋ ๋ณํ๋ฅ ๊ฒฝํ๊ฑฐ๋์ด ๋ํ๋ฌ์ง๋ง ์ ์ฒด์ ์ธ ๊ฑฐ๋์๋ ํฐ ์ฐจ์ด๊ฐ ๋ฐ์ํ์๋ค. S-UHPC ๋ฐฐํฉ์ PE-AAS
๋ฐฐ ํฉ์ ๋นํ์ฌ ๋์ ๊ท ์ด๊ฐ๋์ ๋์ ์ธ์ฅ๊ฐ๋๊ฐ ๋ํ๋ ๋ฐ๋ฉด ์ธ์ฅ๋ณํ์ฑ๋ฅ์ ๋ฎ๊ฒ ๋ํ๋ฌ๋ค. ์ฌ์ ๊ฐ ํผ์
๋์ง ์์ AAS ๋ฐฐํฉ์ ๊ฒฝ์ฐ ์ผ๋ฐ์ ์ธ ์ฝํฌ๋ฆฌํธ์
๊ฐ์ด ์ฒซ ๋ฒ์งธ ๊ท ์ด๋ฐ์ ์ด ํ ๊ธ๊ฒฉํ ์๋ ฅ์ ํ๊ฐ ๋ฐ์ํ๋ฉด์ ํ๊ดด๋์๋ค.
Fig. 4
Tensile stress and strain curves: (a) S-UHPC, (b) PE-AAS, and (c) AAS
Fig. 5๋ ๊ฐ ๋ฐฐํฉ๋ณ ์ฒซ ๋ฒ์งธ ๊ท ์ด๊ฐ๋, ์ธ์ฅ๊ฐ๋, ๊ทธ๋ฆฌ๊ณ ์ธ ์ฅ๋ณํ์ฑ๋ฅ์ ๋ํ๋ก ๋ํ๋ธ ๊ฒ์ด๋ค. S-UHPC ๋ฐฐํฉ์ ์ฒซ ๋ฒ ์งธ ๊ท ์ด๊ฐ๋๋ 10.7 MPa๋ก
๋ํ๋ฌ๋ค. PE-AAS ๋ฐฐํฉ์ ์ฒซ ๋ฒ ์งธ ๊ท ์ด๊ฐ๋๋ 3.4 MPa์์ผ๋ฉฐ, S-UHPC ๋ฐฐํฉ์ 31.4% ์์ค ์ด๋ค. ๊ท ์ด๊ฐ๋๋ ์์ถ๊ฐ๋์ ๋น๋กํ๊ธฐ
๋๋ฌธ์ ์ด์ ๊ฐ์ ์ฐจ ์ด๊ฐ ๋ฐ์ํ์๋ค. ์ฌ์ ๊ฐ ํผ์
๋์ง ์์ AAS ๋ฐฐํฉ์ ์ฒซ ๋ฒ์งธ ๊ท ์ด๊ฐ๋๋ PE-AAS ๋ฐฐํฉ์ ์ฒซ ๋ฒ์งธ ๊ท ์ด๊ฐ๋์ 1.9% ์ฐจ์ด๋ง
๋ฐ์ํ์ฌ ๊ท ์ด๊ฐ๋๋ ์ฌ์ ์ ์ํฅ์ด ๊ฑฐ์ ์๋ ๊ฒ์ผ๋ก ๋ํ ๋ฌ๋ค.
Fig. 5
Tensile behavior: (a) first cracking strength, (b) tensile strength, and (c) tensile
strain capacity
S-UHPC ๋ฐฐํฉ์ ์ธ์ฅ๊ฐ๋๋ 20.4 MPa๋ก ๋ํ๋ฌ๋ค. PEAAS ๋ฐฐํฉ์ ์ธ์ฅ๊ฐ๋๋ 8.3 MPa๋ก ๋ํ๋ฌ์ผ๋ฉฐ, ์ด๋ S-UHPC ๋ฐฐํฉ์ 40.4%
์์ค์ผ๋ก ์ฒซ ๋ฒ์งธ ๊ท ์ด๊ฐ๋์ ์ฐจ์ด์ ๋นํ์ฌ 9.1% ๊ฐ์๋ ๊ฒ์ผ๋ก ๋ํ๋ฌ๋ค. ์ฌ์ ๋ฅผ ๋ณด๊ฐํ๋ ๊ฒฝ์ฐ ์ธ์ฅ๊ฐ ๋๋ ๋งคํธ๋ฆญ์ค์ ์ฑ์ง์ด ์๋๋ผ ๊ท ์ด๋ฉด์์
๋งคํธ๋ฆญ์ค์ ์ฌ์ ์ฌ์ด์ ์ฌ์ ๊ฐ๊ต๊ฑฐ๋์ ์ํด ๊ฒฐ์ ๋๋ฉฐ, ์ธ์ฅ๊ฐ๋๋ ์ต๋ ์ฌ ์ ๊ฐ๊ต์๋ ฅ๊ณผ ๊ฐ๋ค. ์ด๋ฌํ ์ฌ์ค๋ก๋ถํฐ S-UHPC ๋ฐฐํฉ๊ณผ PE-AAS ๋ฐฐํฉ
๋ชจ๋ ์ต๋ ์ฌ์ ๊ฐ๊ต์๋ ฅ์ด ๋งคํธ๋ฆญ์ค ๊ท ์ด๊ฐ๋ ๋ณด๋ค ํฐ ๊ฒ์ ๊ฐ์ ์ ์ผ๋ก ์ ์ ์๋ค. AAS ๋ฐฐํฉ์ ์ธ์ฅ๊ฐ๋๋ ์ฒซ ๋ฒ์งธ ๊ท ์ด๊ฐ๋์ ๋์ผํ์์ผ๋ฉฐ, PE-AAS
๋ฐฐํฉ๊ณผ ๋น๊ตํ๋ฉด 58.6% ๊ฐ์๋ ๊ฒ์ด๋ค. ์ฆ, ํด๋ฆฌ์ํธ๋ ์ฌ์ ํผ์
์ ํตํ์ฌ ์ธ ์ฅ๊ฐ๋๋ฅผ 2.4๋ฐฐ ์ฆ๊ฐ์ํฌ ์ ์๋ ๊ฒ์ผ๋ก ๋ํ๋ฌ๋ค.
S-UHPC ๋ฐฐํฉ์ ์ธ์ฅ๋ณํ์ฑ๋ฅ์ 1.04%๋ก ๋ํ๋ฌ์ผ๋ฉฐ, ์ด ๋ ์ผ๋ฐ์ ์ธ ์ด๊ณ ์ฑ๋ฅ ์ฝํฌ๋ฆฌํธ์ ์ธ์ฅ๋ณํ์ฑ๋ฅ๊ณผ ์ ์ฌํ ๊ฐ ์ด๋ค. PE-AAS ๋ฐฐํฉ์
์ธ์ฅ๋ณํ์ฑ๋ฅ์ 7.89%๋ก ๋ํ๋ฌ์ผ๋ฉฐ, ์ด๋ S-UHPC ๋ฐฐํฉ์ ๋นํ์ฌ7.62๋ฐฐ ๋์ ๊ฐ์ด๋ค. ์ข
ํฉ์ ์ผ๋ก PE-AAS ๋ฐฐํฉ์ด S-UHPC ๋ฐฐํฉ์ ๋นํ์ฌ
๊ฐ๋๋ ๋ฎ์ง๋ง ๋ฎ์ ๊ฐ๋์ ๋นํ์ฌ ํจ์ฌ ํฐ ์ธ์ฅ๋ณํ์ฑ๋ฅ์ด ๋ํ๋ฌ๋ค. AAS ๋ฐฐํฉ (0.02%)๊ณผ ๋น๊ตํ๋ฉด PE-AAS ๋ฐฐํฉ์ 394๋ฐฐ ๋์ ์ธ์ฅ๋ณํ์ฑ
๋ฅ์ ๋ํ๋ด์๋ค.
Fig. 6์ ์์ถ๊ฐ๋(fcu) ๋๋น ์ฒซ ๋ฒ์งธ ๊ท ์ด๊ฐ๋(f1st)์ ๋น๋ฅผ ํ ๋ธ๋ค. ์ผ๋ฐ์ ์ผ๋ก ๋ฌด๊ทผ ์ฝํฌ๋ฆฌํธ์ ์ธ์ฅ๊ฐ๋๊ฐ ์์ถ๊ฐ๋์ 10% ์์ค์ธ๋ฐ ๋ฐํ์ฌ S-UHPC ๋ฐฐํฉ์ ์ด๋ณด๋ค ์๊ฒ ๋ํ๋ฌ์ผ ๋ฉฐ, PE-AAS
๋ฐฐํฉ๊ณผ AAS ๋ฐฐํฉ์ ๊ฐ๊ฐ 10.2%์ 10.1%๋ก ๋ํ ๋ฌ๋ค.
Fig. 6
Ratio of the first cracking strength to the compressive strength
Fig. 7์ ๊ฐ ๋ฐฐํฉ๋ณ ์์ถ๊ฐ๋ ๋๋น ์ธ์ฅ๊ฐ๋(ft)์ ๋น๋ฅผ ๋ํ ๋ธ๋ค. S-UHPC ๋ฐฐํฉ์ ๊ฒฝ์ฐ ์์ถ๊ฐ๋ ๋๋น ์ธ์ฅ๊ฐ๋์ ๋น๊ฐ 13.2%๋ก ๋ํ๋ ๋ฐ๋ฉด PE-AAS ๋ฐฐํฉ์ ์์ถ๊ฐ๋ ๋๋น ์ธ์ฅ๊ฐ ๋์
๋น๊ฐ 25.1%๋ก ๋ํ๋ฌ๋ค. PE-AAS ๋ฐฐํฉ์ด S-UHPC ๋ฐฐํฉ ์ ๋นํ์ฌ ์์ถ๊ฐ๋, ์ฒซ ๋ฒ์งธ ๊ท ์ด๊ฐ๋, ์ธ์ฅ๊ฐ๋ ๋ชจ๋ ๋ฎ์ง๋ง ์์ถ๊ฐ๋ ๋๋น ์ธ์ฅ๊ฐ๋๋
12.0% ๋๊ฒ ๋ํ๋ฌ๋ค. ์ด๋ฅผ ํตํด S-UHPC ๋ฐฐํฉ์ ๋นํ์ฌ PE-AAS ๋ฐฐํฉ์ด ์ฌ์ ํผ์
์ ํตํ์ฌ ์ธ์ฅ์ฑ๋ฅ์ ํฅ์์ํค๋๋ฐ ์๋์ ์ผ๋ก ํจ๊ณผ์ ์์
์ ์ ์ ๋ค. AAS ๋ฐฐํฉ์ ์์ถ๊ฐ๋ ๋๋น ์ธ์ฅ๊ฐ๋์ ๋น๋ ์์ถ๊ฐ๋ ๋ ๋น ๊ท ์ด๊ฐ๋์ ๋น์ ๊ฐ์ 10.1%์๋ค. ์ด๋ ์ฌ์ ๋ณด๊ฐ ํจ๊ณผ๊ฐ ์์๊ธฐ ๋๋ฌธ์ด๋ค.
Fig. 7
Ratio of the tensile strength to the compressive strength
Fig. 8์ ๊ฐ ๋ฐฐํฉ๋ณ ์ฒซ ๋ฒ์งธ ๊ท ์ด๊ฐ๋ ๋๋น ์ธ์ฅ๊ฐ๋์ ๋น๋ฅผ ๋ํ๋ธ๋ค. S-UHPC ๋ฐฐํฉ์ ๊ฒฝ์ฐ ์ฒซ ๋ฒ์งธ ๊ท ์ด๊ฐ๋ ๋๋น ์ธ์ฅ ๊ฐ๋์ ๋น๋ 1.9๋ก ๋ํ๋ฌ์ผ๋ฉฐ,
PE-AAS ๋ฐฐํฉ์ 2.5๋ก ๋ํ๋ฌ ๋ค. AAS ๋ฐฐํฉ์ 1๋ก ๋ํ๋ฌ๋ค. Kanda and Li (2006)๋ ๋ค์ค ๊ท ์ด์ ์ํ ๋ณํ๋ฅ ๊ฒฝํ๊ฑฐ๋์ด ๋ํ๋๊ธฐ ์ํ ์งํ๋ก์ ๊ฐ๋ ์งํ์ ์๋์ง ์งํ๋ฅผ ์ ์ํ์๋ค. ๊ฐ๋ ์งํ๋ ๋งคํธ๋ฆญ์ค ๊ท ์ด๊ฐ๋ ๋๋น ์ต๋
์ฌ์ ๊ฐ๊ต์๋ ฅ์ ๋น๋ก ํํ๋๋ฉฐ ์ด ๊ฐ์ด ํด ์๋ก ๋ค์ค ๊ท ์ด์ ์ํ ๋ณํ๋ฅ ๊ฒฝํ๊ฑฐ๋์ด ๋ํ๋ ํ๋ฅ ์ด ์ปค ์ง๊ฒ ๋๋ฉฐ, ์ต์ 1๋ณด๋ค ์ปค์ผํ๋ค. ์ฆ, Fig.
8์ ๊ฐ๋ ์งํ๋ฅผ ๋ ํ๋ด๋ฉฐ, ์ด ๊ฐ์ ์ธ์ฅ๋ณํ์ฑ๋ฅ๊ณผ ๊ฐํ ์๊ด๊ด๊ณ๋ฅผ ๊ฐ๊ณ ์๋ค. ์ด ์ฐ๊ตฌ์์๋ ๊ฐ๋ ์งํ๊ฐ ๊ฐ์ฅ ํฐ PE-AAS ๋ฐฐํฉ์ด ๊ฐ์ฅ ํฐ ์ธ์ฅ๋ณํ์ฑ๋ฅ์
๋ํ๋ด์๋ค.
Fig. 8
Ratio of the tensile strength to the first cracking strength
Fig. 9๋ ์ธ์ฅ์๋ ฅ๊ณผ ๋ณํ๋ฅ ์ ๋ฉด์ ์ ๋ํ๋ด๋ ์ธ์ฑ์ ๋ ํ๋ด๋ฉฐ ์ฌ๋ฃ๊ฐ ํ๊ดด๋๋ฉด์ ํก์ํ ์ ์๋ ์๋์ง๋ฅผ ์๋ฏธํ ๋ค. ์ธ์ฑ์ ๊ณ์ฐํ ๋ ๊ธฐ์ค ๋ณํ๋ฅ ์ ์ต๋
์๋ ฅ์ ํด๋นํ๋ ๋ณ ํ๋ฅ ๋ก ํ์๋ค. PE-AAS ๋ฐฐํฉ์ด S-UHPC ๋ฐฐํฉ์ ๋นํ์ฌ ์ฒซ ๋ฒ์งธ ๊ท ์ด๊ฐ๋์ ์ธ์ฅ๊ฐ๋๋ ๋ฎ์์ง๋ง, ์ธ์ฑ์ 2.8๋ฐฐ ๋์ ๊ฒ
์ผ๋ก ๋ํ๋ฌ๋ค. AAS ๋ฐฐํฉ์ ์ธ์ฑ์ 0.0007 MPa m/m๋ก PE-AAS ๋ฐฐํฉ๊ณผ S-UHPC ๋ฐฐํฉ์ ๋นํ์ฌ ๋งค์ฐ ๋ฎ์๋ค. ์ฝํฌ๋ฆฌํธ ๊ตฌ์กฐ ๋ฌผ์
์ค๊ณํ ๋ ์ฝํฌ๋ฆฌํธ์ ์ธ์ฑ์ด ๋งค์ฐ ๋ฎ๊ธฐ ๋๋ฌธ์ ์ธ์ฑ์ ์ค๊ณ์ ๋ฐ์ํ์ง ์์ง๋ง, ์ด ์ฐ๊ตฌ์์ ์กฐ์ฌํ ์ฌ๋ฃ์ ๊ฐ์ด ๊ฐ ๋๋ ์ผ๋ฐ์ ์ธ ์ฝํฌ๋ฆฌํธ์ ์ ์ฌํ๋ฉด์
์ธ์ฅ๋ณํ์ฑ๋ฅ ๋ฐ ์ธ์ฑ ์ด ํฐ ์ฌ๋ฃ๊ฐ ์ฌ์ฉ๋๋ค๋ฉด ์ง์ง๊ณผ ๊ฐ์ด ํฐ ๋ณํ์ด ๋ฐ์ํ ์ ์ ๋ ํ์ค์ด ์์ฉํ ๋ ๊ตฌ์กฐ๋ฌผ์ ์ฑ๋ฅ์ ํฅ์์ํค๋๋ฐ ๊ธฐ์ฌํ ์ ์์
๊ฒ์ผ๋ก ์๊ฐ๋๋ค.
4. ๊ฒฐ ๋ก
์ด ์ฐ๊ตฌ์ ๋ชฉ์ ์ ์ด๊ณ ์ฑ๋ฅ ์ฝํฌ๋ฆฌํธ์ ๊ณ ์ฐ์ฑ ์ฌ์ ๋ณด๊ฐ ๋ณตํฉ์ฌ๋ฃ์ ์ฑ๋ฅ์ ๋น๊ตํ๋ ๊ฒ์ด๋ค. ์ด๋ฅผ ์ํ์ฌ ๋ฐ๋, ์์ถ ๊ฐ๋, ์ธ์ฅ๊ฑฐ๋, ์๋์ง ํก์ ๋ฅ๋ ฅ์
์คํ์ ์ผ๋ก ์ธก์ ํ์๋ค. ์คํ๊ฒฐ๊ณผ๋ก๋ถํฐ ๋ค์๊ณผ ๊ฐ์ ๊ฒฐ๋ก ์ ๋์ถํ์๋ค.
-
1) ํด๋ฆฌ์ํธ๋ ์ฌ์ ๋ณด๊ฐ ์์นผ๋ฆฌํ์ฑ ์ฌ๋๊ทธ ๊ธฐ๋ฐ ๋ณตํฉ์ฌ ๋ฃ๋ ๊ฐ์ฌ์ ๋ณด๊ฐ ์ด๊ณ ์ฑ๋ฅ ์ฝํฌ๋ฆฌํธ์ ๋น๊ตํ์ฌ ๋ฎ์ ์์ถ๊ฐ๋ ๋ฐ ์ธ์ฅ๊ฐ๋๋ฅผ ๋ํ๋ด์ง๋ง, ํด๋ฆฌ์ํธ๋ ์ฌ์
๋ณด๊ฐ ์์นผ๋ฆฌํ์ฑ ์ฌ๋๊ทธ ๊ธฐ๋ฐ ๋ณตํฉ์ฌ๋ฃ๋ ๊ฐ์ฌ์ ๋ณด๊ฐ ์ด๊ณ ์ฑ๋ฅ ์ฝํฌ๋ฆฌํธ์ ๋น๊ตํ์ฌ ๋์ ์ธ์ฅ๋ณํ์ฑ๋ฅ๊ณผ ์ธ์ฑ์ ๋ํ๋ด์๋ค.
-
2) ์์นผ๋ฆฌ ํ์ฑ ์ฌ๋๊ทธ ๊ธฐ๋ฐ ๋ฌด์๋ฉํธ ํ์ด์คํธ์ ํด๋ฆฌ์ ํธ๋ ์ฌ์ ๋ฅผ ๋ณด๊ฐํ์ฌ 7.89%์ ์ด๋ฅด๋ ๋์ ์ธ์ฅ๋ณํ์ฑ ๋ฅ์ ํ๋ณดํ๋ ๊ฒ์ด ๊ฐ๋ฅํ ๊ฒ์ผ๋ก ๋ํ๋ฌ์ผ๋ฉฐ,
์ด๋ ์ด ๊ณ ์ฑ๋ฅ ์ฝํฌ๋ฆฌํธ์ ์ฌ์ ๋ฅผ ๋ณด๊ฐํ์ง ์์ ๋ฌด์๋ฉํธ ํ์ด ์คํธ์ ๋นํ์ฌ ๊ฐ๊ฐ 7.62๋ฐฐ์ 394๋ฐฐ์ ๋ฌํ๋ ์ฑ๋ฅ์ด๋ค.
-
3) ์์ถ๊ฐ๋์ ์ธ์ฅ์คํ๊ฒฐ๊ณผ ์์นผ๋ฆฌ ํ์ฑ ์ฌ๋๊ทธ ๊ธฐ๋ฐ ๋ฌด ์๋ฉํธ ํ์ด์คํธ์ ์์ถ๊ฐ๋ ๋ฐ ๊ท ์ด๊ฐ๋์ ๋ฏธ์น๋ ํด ๋ฆฌ์ํธ๋ ์ฌ์ ์ ์ํฅ์ 3.2% ์ด๋ด๋ก ๋ํ๋
์ํฅ์ด ํฌ ์ง ์๋ ๊ฒ์ผ๋ก ๋ํ๋ฌ๋ค.
-
4) ๋ฐ๋ ์คํ ๊ฒฐ๊ณผ ๋ชจ๋ ๋ฐฐํฉ์์ ๊ณ์ธกํ ๋ฐ๋์ ์ด๋ก ์ ์ผ ๋ก ๊ณ์ฐํ ๋ฐ๋์ ์ฐจ์ด๋ 0.6% ์ด๋ด๋ก ๋ํ๋ ์ด ์ฐ๊ตฌ์ ์ ์ฌ์ฉํ ๋ฐฉ์์ผ๋ก ์ ์กฐํ ๊ฒฝ์ฐ ์๋ํ์ง
์์ ํฐ ๊ธฐํฌ ๋ฑ์ด ์์ฑ๋์ง ์๊ณ ์ ์กฐํ ์ ์๋ ๊ฒ์ผ๋ก ๋ํ๋ฌ๋ค.
๊ฐ์ฌ์ ๊ธ
๋ณธ ๋
ผ๋ฌธ์ ๊ตญํ ๊ตํต๋ถ ๊ตญํ ๊ตํต๊ธฐ์ ์ด์ง์ฐ๊ตฌ์ฌ์
โ๋๋
ธ์ ๊ธฐ๋ฐฉ์ฌ๊ธฐ์ ์ ์ตํฉํ ๋ฑ๊ฐ๊ฐ์ 10%๊ธ ๋ค๊ธฐ๋ฅ ๊ฑด์ถ์ฌ๋ฃ ๋ฐ ๊ตฌ ์กฐ์์คํ
๊ฐ๋ฐ(๊ณผ์ ๋ฒํธ: 15CTAP-C097490-01)โ์
์ฐ๊ตฌ๋น์ ๊ตญํ ๊ตํต๋ถ ๊ตญํ ๊ตํต๊ธฐ์ ์ง์ญํน์ฑํ์ฌ์
์ฐ๊ตฌ๊ฐ๋ฐ์ฌ์
์ ์ฐ ๊ตฌ๋น์ง์(17RDRP-B076564-04)์ ์ํด ์ํ๋์์ต๋๋ค.
(2016), Ultrahigh- ductile behavior of a polyethylene fiber-reinforced alkaliactivated
slag-based composite, Cement Concr. Compos, 70, 153-158.
Association Franรงaise de Gรฉnie Civil (2002), Ultra High Performance Fibre-Reinforced
Concretes-Interim Recommendations
Japan Society of Civil Engineers (2008), Recommendations for Design and Construction
of High Performance Fiber Reinforced Cement Composites with Multiple Fine Cracks (HPFRCC)
(2006), Practical design criteria for saturated pseudo strain hardening behavior
in ecc, J. Adv. Concr. Technol, 4, 59-72.
(2013), Stateof- the-Art on Development of Ultra-High Performance Concrete, Magazine
of the Korean Society of Civil Engineers, 61(2), 51-60.
(2014), Korea Institute of Construction Technology
(2012), Strain hardening fiber reinforced alkali-activated mortar - A feasibility
study, Constr. Build. Mater, 37, 15-20.
(2001), Tensile Strain-Hardening Behavior of PVA-ECC, ACI Mater. J, 98(6), 483-492.
(1994), Flexural/tensile-strength ratio in engineered cementitious composites, J.
Mater. Civ. Eng, 6(4), 513-528.
(2015), Tensile strain hardening behavior of PVA fiber-reinforced engineered geopolymer
composite, J. Mater. Civ. Eng, 27(10), 04015001
(2014), A feasibility study of strain hardening fiber reinforced fly ash-based geopolymer
composites, Constr. Build. Mater, 57, 163-168.
(2013), Ultra-High Performance Concrete: A State-of-the-Art Report for the Bridge
Community