ํ์ฑ์ฑ
(Seonguk Hong)
1
์ด์ฉํ
(Yongtaeg Lee)
2*
๊น์นํ
(Seunghun Kim)
3
๊น์ข
ํ
(Jonghyun Kim)
4
ยฉ The Korea Institute for Structural Maintenance and Inspection. All rights reserved.
ํค์๋
์ด์ํ์๋๋ฒ, ์ถ์ , ์์ถ๊ฐ๋, ์์ง๋ถ์ฌ, ์ํ๋ถ์ฌ
Key words
Ultrasonic pulse velocity method, Compressive strength, Vertical member, Horizontal member
1. ์ ๋ก
์ต๊ทผ ๊ฑด์ถ๋ฌผ์ ๋
ธํํ์ ๋ฐ๋ผ ๋ฆฌ๋ชจ๋ธ๋ง์ด ์ฆ๊ฐํ๊ณ ์๋ค. ์ด์ ๊ตฌ์กฐ๋ฌผ์ ํ์ง๊ด๋ฆฌ ์ค์์ฑ์ด ๋๋๋์ด ๊ตฌ์กฐ๋ฌผ์ ์์ ์ง ๋จ ๋ฐ ์ํํ๊ฐ์ ๋ํ ๊ด์ฌ์ด ์ฆ๊ฐ๋๊ณ
์๋ค. ๊ตญํ ๊ตํต๋ถ์ 2017๋
12์์ ๋ฐํํ ๊ฑด์ถ๋ฌผ ํํฉ ํต๊ณ์ ๋ฐ๋ฅด๋ฉด ์ค๊ณต ํ 30 ๋
์ด์์ ๋
ธํ๊ฑด์ถ๋ฌผ์ 2,601,270๋์ผ๋ก ์ ์ฒด 7,126,526๋
์ 36.5%์ ํด๋นํ๋ ์์น์ด๋ค. ๋
ธํ๊ฑด์ถ๋ฌผ์ ์ ํํ ์ง๋จ์ ํตํด ๊ตฌ์กฐ๋ฌผ์ ์ํ์ ๋ฐ๋ฅธ ๋ฌธ์ ์ ๋ฑ์ ํ์
ํ์ฌ ๋ณด์ ๋ฐยท๋ณด ๊ฐ์ ํ ์ ์๋๋ก ํ์ฌ์ผํ๋ค.
๋
ธํ๊ฑด์ถ๋ฌผ์ ์ ํํ ์ง๋จ์ ์ํด์ ๊ตฌ์กฐ๋ฌผ์ ๊ฒฐํจ์ ์ฌ์ ์ ํ๊ฐํ ์ ์๋ ์ง๋จํ๊ฐ๊ธฐ ๋ฒ์ด ํ์ํ๋ค. ์ด์ ๋๋ถ์ด ์ฌ๊ฑด์ถ์ ์ํ ์์ ์ง๋จ ๊ธฐ์ค์ด ๊ฐ์ ๋์ด
๊ตฌ์กฐ์์ ์ฑ์ ๊ฐ์ค์น๊ฐ 20%์์ 50%๋ก ์ฆ๊ฐํจ์ ๋ฐ๋ผ ๋ณด๋ค ์ ์ํ๊ณ ์ ๋ขฐ์ฑ ๋์ ๊ตฌ์กฐ๋ฌผ์ ์์ ์ง๋จ๊ธฐ๋ฒ์ ๋ํ ์ฐ๊ตฌ๊ฐ ํ์ํ ์ค์ ์ด๋ค.
๊ตฌ์กฐ๋ฌผ์ ์์ ์ฑ ๊ฒํ ๋ฐฉ๋ฒ์๋ ์ฝํฌ๋ฆฌํธ ์์ถ๊ฐ๋ ํ๊ฐ, ์ฒ ๊ทผํ์ฌ ๋ฐ ๊ตฌ์กฐ๋ฌผ ๋ณํ ์กฐ์ฌ ๋ฑ์ ๋ฐฉ๋ฒ์ด ์๋ค. ๊ทธ ์ค ์ฝํฌ๋ฆฌ ํธ์ ์์ถ๊ฐ๋๋ฅผ ํ๊ฐํ๋ ๋ฐฉ๋ฒ์๋
ํ๊ดด๊ฒ์ฌ๋ฒ๊ณผ ๋นํ๊ดด๊ฒ ์ฌ๋ฒ์ด ์์ผ๋ฉฐ, ํ๊ดด๊ฒ์ฌ๋ฒ์ ์ฝํฌ๋ฆฌํธ ๊ตฌ์กฐ๋ฌผ์์ ์ฝ์ด๋ฅผ ์ฑ์ทจํ์ฌ ์์ถ๊ฐ๋๋ฅผ ์ธก์ ํ๋ ๋ฐฉ๋ฒ์ผ๋ก ์ ํํ ๋ฐฉ๋ฒ์ด๋ ์ ๊ฐ๊ณผ ๋น์ฉ์ด
๋ง์ด ์๋ชจ๋๊ณ ๊ตฌ์กฐ๋ฌผ์ ์์์ ๋ฐ์์ํค๋ ๋ฌธ ์ ์ ์ด ์๋ค. ๋นํ๊ดด๊ฒ์ฌ๋ฒ์ ์ฝํฌ๋ฆฌํธ ๋งค์ง ๋ด์ ํ์๋์ ์ฝํฌ๋ฆฌํธ์ ์์ถ๊ฐ๋์ ์๊ด๊ด๊ณ๋ฅผ ํตํด ์์ถ๊ฐ๋๋ฅผ
์ถ์ ํ ๋ ๋ฐฉ๋ฒ์ผ๋ก ๊ตฌ์กฐ๋ฌผ์ ์์์ ์ต์ํํ ์ ์์ผ๋ฉฐ ์๊ฐ๊ณผ ๋น ์ฉ์ ๊ฐ ๋ฑ์ ์ด์ ์ด ์๋ค.
๋นํ๊ดด๊ฒ์ฌ๋ฒ์๋ ์ด์ํ์๋๋ฒ, ์ถฉ๊ฒฉ๋ฐํฅ๊ธฐ๋ฒ, ๋ฐ๋ฐ๊ฒฝ๋ ๋ฒ ๋ฑ ๋ค์ํ ๋ฐฉ๋ฒ์ด ์๋ค. ๊ทธ ์ค ์ด์ํ์๋๋ฒ์ ํ๊ตญ ๊ท์ค (KS F 2731)์ด ์๊ณ , ๋น๊ต์
์ค๋ฌด์ ๋ณด๊ธ๋์ด ์๋ ์ฅ๋น๋ก์ ํ์ฅ ์ ์ฉ์ฑ์ด ์ข์ ๊ฒ์ฌ๋ฒ์ด๋ค. ์ด์ํ์๋๋ฒ์ ์ด์ฉํ ์ฝํฌ ๋ฆฌํธ ๊ตฌ์กฐ๋ฌผ์ ์ง๋จ๊ด๋ จ ๊ธฐ์กด ์ฐ๊ตฌ๋ฅผ ๋ณด๋ฉด, ์ง์คํด๋ฆฌ๋จธ ์ฝํฌ
๋ฆฌํธ๋ฅผ ๋์์ผ๋ก ์ฌ๋ น์ ๋ฐ๋ฅธ ์์ถ๊ฐ๋ ์ถ์ (Rachit Ghosh et al., 2018), ์ด์ํ์ ์ข
ํ์ ํกํ๊ฐ ์ฒ ๊ทผ์ฝํฌ๋ฆฌํธ์ ๋ฏธ์น๋ ์ํฅ (Nevbahar Sabbag and Osman Uyanฤฑk, 2017), ์ด์ํ์ ๋๋ฒ๊ณผ ์ถฉ๊ฒฉ๋ฐํฅ๊ธฐ๋ฒ์ ์ด์ฉํ์ฌ ์ฝํฌ๋ฆฌํธ ์ฌ๋ฉด ๊ตฌ์กฐ์ฒด๋ฅผ ๋ ์์ผ๋ก ์ฝํฌ๋ฆฌํธ ๋๊ป ๋ฐ ์ฌ๋๋ธ ๋ด๋ถ์ ๊ฒฐํจ์์น ์ถ์ (Hong et al., 2016), ์ด์ํ์๋๋ฒ์ ๊ท์ค์ ์๊ฐํ๊ณ ์ฝํฌ๋ฆฌํธ ํ์ง ๊ด๋ฆฌ๋ฅผ ์ํ ์ด์ํ์๋๋ฒ์ ํ์ฉ (Oh et al., 2016), ์ด์ํ์ ๋๋ฒ์ ์ด์ฉํ์ฌ ๊ณจ์ฌ์ ์ฐจ์ด ํ์
(J. Alexandre Bogas et al., 2013), ์ด์ํ์๋๋ฒ์ ์ ์ฉํ์ฌ ์ทจ๋ํ ํ์๋์ ์์ถ๊ฐ๋ ์คํ์์ ์ทจ๋ํ ์์ถ๊ฐ๋์ ๊ด๊ณ๋ฅผ ํ๊ท ๋ถ์ํ์ฌ ์์ถ๊ฐ๋ ์ถ์ ์ ์ ์ (Hong et al., 2011), ์ด์ํ์๋๋ฒ์ ์ํ ์ฝํฌ๋ฆฌ ํธ์ ๊ฐ๋ ์ถ์ ์ ์ ์๊ณผ ๊ธฐ์กด์ ๊ฐ๋์ถ์ ์ ๋น๊ต๋ถ์(Yoo et al., 2010) ๋ฑ์ ๋ค์ํ ์ฐ๊ตฌ๊ฐ ์งํ๋๊ณ ์๋ค. ์ด์ํ์๋๋ฒ ์ ์ด์ฉํ์ฌ ์์ถ๊ฐ๋๋ฅผ ์ถ์ ํ๋ ์ฐ๊ตฌ๋ ๊ณต์์ฒด๋ฅผ ๊ธฐ๋ฐ์ผ๋ก ํ ์ฐ๊ตฌ๋ค์ด ์ฃผ๋ก ์ด๋ฃจ์ด์ ธ ์์ผ๋ฉฐ ์ค์
๊ฑด์ถ๋ฌผ์ด๋ ์ฝํฌ๋ฆฌํธ ๊ตฌ์กฐ๋ถ์ฌ๋ฅผ ๋์์ผ๋ก ํ ์ฐ๊ตฌ๋ ๋ถ์กฑํ ์ค์ ์ด๋ค. ์ฆ, ์ฒ ๊ทผ์ฝ ํฌ๋ฆฌํธ ๊ตฌ์กฐ๋ฌผ์์ ์ฝํฌ๋ฆฌํธ์ ํ์ง์ ์ฒ ๊ทผ์ด๋ ํ์ฅ ์ํฉ์ ๋ฐ๋ผ ๋ค์ํ
์ํฅ์ ๋ฐ๊ธฐ ๋๋ฌธ์ ๊ธฐ์กด์ ์ฝํฌ๋ฆฌํธ ๋จ์ผ๋ถ์ฌ ๋ฐ ๊ณต์์ฒด๋ฅผ ๋์์ผ๋ก ๋์ถ๋ ์์ถ๊ฐ๋ ์ถ์ ๊ธฐ๋ฒ์ ์ฒ ๊ทผ์ฝํฌ ๋ฆฌํธ ๊ตฌ์กฐ์ฒด์ ์ ์ฉํ์ฌ ์ ๋ขฐ๋๋ฅผ ํ๊ฐํ๊ณ ์ ํ๋ค.
๋ณธ ์ฐ๊ตฌ์์๋ ๋นํ๊ดด๊ฒ์ฌ๋ฒ ์ค ํ๋์ธ ์ด์ํ์๋๋ฒ์ ์ด ์ฉํ์ฌ ์ฒ ๊ทผ์ฝํฌ๋ฆฌํธ ์์ง ๋ฐ ์ํ๋ถ์ฌ๋ก ๊ตฌ์ฑ๋ ๋จ์ธต ๊ท๋ชจ ์ ๊ตฌ์กฐ๋ฌผ์ ๋์์ผ๋ก ์ด์ํ์๋์
์์ถ๊ฐ๋์ ์๊ด๊ด๊ณ๋ฅผ ๊ฒ์ฆํ์ฌ ์์ถ๊ฐ๋๋ฅผ ์ถ์ ํ๊ณ ์ ํ๋ฉฐ, ๋ํ ์ด๋ฅผ ๋ฐํ์ผ๋ก ํ์ฅ ์ ์ฉ์ฑ์ ๊ฒํ ํจ์ ๋ชฉ์ ์ด ์๋ค.
2. ์ด์ํ์๋๋ฒ
์ด์ํ์๋๋ฒ์ ์ฝํฌ๋ฆฌํธ ์์ ์ด๊ธฐ ์์ถ๊ฐ๋๋ฅผ ์์ธกํ๊ธฐ ์ํด ์ฌ์ฉ๋๋ฉฐ ๋ํ, ์ฝํฌ๋ฆฌํธ, ๋ชฉ์ฌ, ์์กฐ, ๋์๊ธฐ ๋ฐ ๊ธ์ ์ฌ ๋ฃ์์ ๊ณต๊ทน, ๊ท ์ด, ๋ถ์์ํ,
๋ฐ๋ฆฌ ๋ฐ ๊ธฐํ ์์ ๋ฑ์ ๊ฒ์ฌํ ๋๋ฐ ์ฌ์ฉ๋๋ค. ์ด์ํ์๋๋ฒ์ ASTM C 597๊ณผ KS F 2731์ ๋ํ๋ ๋ฐ์ ๊ฐ์ด ์ฝํฌ๋ฆฌํธ ๊ตฌ์กฐ๋ฌผ์ ์ผ์ ๊ฑฐ๋ฆฌ๋ฅผ
ํต๊ณผํ๋ ๋ฐ์ง์์ ์์ง์ ์ฌ์ด์ ํ์ค ํต๊ณผ ์๊ฐ์ผ๋ก๋ถํฐ ์ด์ํ์ ๋๋ฅผ ์ธก์ ํจ์ผ๋ก์จ ์ฝํฌ๋ฆฌํธ์ ์์ถ๊ฐ๋๋ฅผ ์ถ์ ํ๊ธฐ ์ํ ๊ฒ์ด๋ค. ์ด์ํ ํ์ค ์๋๋
์ฝํฌ๋ฆฌํธ์ ํ์ฑ๊ณ์, ๊ท ์ด๊น์ด, ๋ด๋ถ๊ฒฐํจ ๋ฑ ์ฝํฌ๋ฆฌํธ์ ํ์งํ๊ฐ ์๋จ์ผ๋ก ์ด์ฉ๋ ์ ์์ผ ๋ฉฐ ์ด์ํ ํ์ค ์๋์ ์์ถ ๊ฐ๋ ์ฌ์ด์ ์๊ด๊ด๊ณ์ ๋ฐ๋ฅธ
์๊ด์์ ๊ตฌํ์ฌ ์ ์ฉํ๋ค. ์ฝํฌ๋ฆฌํธ์ ๋ฐ๋๊ฐ ๋ถ๊ท ์งํ๊ณ ๋ถํน์ ํ๊ธฐ ๋๋ฌธ์ ์ด์ํ๋ ๋ง์ ์์ธ์ ์ํฅ์ ๋ฐ๊ฒ ๋ ๋ฏ๋ก ์ด์ํ๋ง์ผ๋ก ์ฝํฌ๋ฆฌํธ์ ์์ถ๊ฐ๋๋ฅผ
์ํธํ๊ฒ ์ถ์ ํ๋ ๊ฒ์ ๊ณค๋ํ ๊ฒฝ์ฐ๊ฐ ๋ง๋ค.
์ด์ํ์๋๋ฒ์ ์๋ฆฌ๋ ์ ์ด๋งค์ง ์์ชฝ์ ์ก์ ๋ณํ๊ธฐ์ ์ ์ ๋ณํ๊ธฐ๋ฅผ ์์น์ํค๊ณ ๋ณํ๊ธฐ์ 50~150 kHz ๋ฒ์์ ๊ณต์ง ์ฃผํ์๋ฅผ ์ก์ ๋ณํ๊ธฐ์ ์ํด
์์ฑ๋ ์์ถํ๋ฅผ ์ ์ด๋งค์ง์ ์ํด ๋ถ์ฌ์ ์ ๋ฌํ๊ณ ๋ฐ๋ํธ์ ์์ ๋ณํ๊ธฐ๊ฐ ์ ์ฒด ํํ์ ๊ธฐ๋กํจ์ผ๋ก์จ ์ํ๋๋ค. ํ์ฑ์ฒด ๋ด๋ถ๋ฅผ ์ ํํ๋ ๊ธธ์ด๋ฐฉํฅ ์ด์ํ์๋
ํกํ(Vp)๋ ์ (1)๊ณผ ๊ฐ์ด ํ์ฑ ๊ณ์์ ๋ฐ๋์ ์ ํด ๊ฒฐ์ ๋๋ค.
์ฌ๊ธฐ์,
์ (1)์์ ๋ณด๋ ๋ฐ์ ๊ฐ์ด ํ์๋์ ์ํฅ์ ๋ฏธ์น๋ ๊ทผ๋ณธ์ ์ธ ์ฝํฌ๋ฆฌํธ์ ์ฑ๋ถ์ ํ์ฑ๊ณ์์ ๋ฐ๋์ด๋ฉฐ, ํ์๋๋ ํ์ฑ ๊ณ์์ ์ ๊ณฑ๊ทผ์ ๋น๋กํ๋ฉฐ ๋ฐ๋์ ์ ๊ณฑ๊ทผ์
๋ฐ๋น๋กํ๋ค. ๊ฐ ๋์ด์ธ์ ํ์์ ์ํฅ์ ๋ฏธ์น๋ ์์ธ๋ค์ ํจ์๋๊ณผ ์ฒ ๊ทผ์ด ๋ค. ํจ์๋ ์์ธ์ ์์ด์ ์ฝํฌ๋ฆฌํธ๋ ๊ฑด์กฐ ์ํ์์ ํฌํ์ ํ๋ก ๋ณํ ๊ฒฝ์ฐ
ํ์์ ์ฝ 5%์ ์ฆ๊ฐ๋ฅผ ๊ฐ์ ธ์ค๊ฒ ๋๊ณ , ์ฒ ๊ทผ ์์ธ์ ์์ด์ ํ ๊ฒฝ๋ก์ ์ง๊ฐ ๋๋ ํํ์ ๊ฒฝ์ฐ์ ์ธก์ ๋ ์ด ์ํ์์ ๊ฐ๊ฐ 0.9, 0.8์ ๋ณด์ ๊ณ์๊ฐ
์ ์๋๊ณ ์๋ค.
์๋ ฅํ๊ฐ ์ถ๋ฐฉํฅ ๋ณ์๊ฐ ํ์ฉ๋๋ ์ค๋ฆฐ๋์ ๊ฐ์ ํํ์ ๋งค์ง์ ๋ฐ๋ผ ์ ํํ๋ ๊ฒฝ์ฐ์๋ ์ (2)์ ์ํด ๋น๊ตฌ์ ์์ถํ ์๋(Vc)๋ฅผ ๊ฒฐ์ ํ ์ ์๋ค.
์ฌ๊ธฐ์, Vc: ์์ถํ์๋ (m/s )
ํกํ(Secondary wave)๋ ์ข
ํ(Primary wave)์ ๋ฐ๋๋ก ์ฒด ์ ๋ณํ ์์ด ์ ๋จ๋ณํ๋ง ์ผ์ผํค๋ฉฐ ๋งค์ง์
์์ด๋ ๋ฐฉํฅ์ ์ ํ ๋ฐฉํฅ๊ณผ ์์ง์
์ด๋ฃจ๋ฉฐ, ํกํ์๋(Vs)๋ ์ (3)๊ณผ ๊ฐ์ด ๋งค์ง์ ์ ๋จํ์ฑ๊ณ์์ ๋ฐ๋์ ์ํด ๊ฒฐ์ ๋๋ค.
์ฌ๊ธฐ์,
์ก์ ๋ณํ๊ธฐ ๋ฐ ์์ ๋ณํ๊ธฐ์ ์์น์ ๋ฐ๋ผ ์ง์ ๋ฒ, ๋ฐ์ง์ ๋ฒ, ๊ฐ์ ๋ฒ์ผ๋ก ๋๋๋ฉฐ ์ง์ ๋ฒ์ด ๊ฐ์ฅ ๋ง์ด ์ฌ์ฉ๋๋ค.
3. ์คํ
3.1 ์คํ ๊ฐ์
๋ณธ ์ฐ๊ตฌ์์๋ ์ฒ ๊ทผ์ฝํฌ๋ฆฌํธ ๊ตฌ์กฐ๋ฌผ์ ๋์์ผ๋ก ์์ถ๊ฐ๋ ์ถ์ ์ ๋ขฐ๋๋ฅผ ํ๊ฐํ๊ธฐ ์ํ์ฌ ์์ง๋ถ์ฌ(๊ธฐ๋ฅ, ๋ฒฝ์ฒด)์ ์ํ ๋ถ์ฌ(๋ณด, ์ฌ๋๋ธ)๋ก ๊ตฌ์ฑ๋ ๋จ์ธต๊ตฌ์กฐ์
์ฒ ๊ทผ์ฝํฌ๋ฆฌํธ ๊ตฌ์กฐ์ฒด ๋ฅผ ์ค๊ณ์์ถ๊ฐ๋ Table 1๊ณผ ๊ฐ์ ๋ณ์ 24 MPa์ 30 MPa์ ๊ธฐ ์ค์ผ๋ก ๋ถ์ฌํฌ๊ธฐ๋ณ์์ ๋ฐ๋ผ ๊ฐ 2๊ฐ์ฉ ๊ฐ๋ก 2,400mm, ์ธ๋ก 2,400mm, ๋์ด 1,600mm์ธ
1์ธต ๊ท๋ชจ ๊ณจ์กฐ๋ก Fig. 1๊ณผ ๊ฐ์ด ์ ์ํ์๋ค.
๋ถ์ฌํฌ๊ธฐ ๋ณ์๋ Table 2์ Fig. 1๊ณผ ๊ฐ์ด ๋๊ป๋ณ์ 250x 250mm, 400x400mm ๊ธฐ๋ฅ, ๋๊ป๋ณ์ 250mm, 350mm ๋ณด, ๋ ๊ป๋ณ์ 100mm, 200mm, 300mm
๋ฒฝ์ฒด ๋ฐ ๋๊ป๋ณ์ 150mm, 180mm ์ฌ๋๋ธ๋ก ๊ตฌ์ฑ๋ ๊ตฌ์กฐ์ฒด์ ๋๊ป๋ณ์ 300x300mm, 500x500mm ๊ธฐ๋ฅ, ๋๊ป๋ณ์ 450mm, 550mm
๋ณด, ๋๊ป๋ณ์ 150mm, 250mm, 350mm ๋ฒฝ์ฒด ๋ฐ ๋๊ป๋ณ์ 210mm, 240mm ์ฌ๋๋ธ๋ก ๊ตฌ์ฑ๋ ๊ตฌ์กฐ์ฒด ๋ก ๊ฐ๋ ๋ณ๋ก 2๊ฐ๋ฅผ ์ ์ํ์๋ค.
3.2 ์คํ ๋ฐฉ๋ฒ
์ฒ ๊ทผ์ฝํฌ๋ฆฌํธ ์์ง ๋ฐ ์ํ๋ถ์ฌ๋ก ๊ตฌ์ฑ๋ ๋จ์ธต ๊ท๋ชจ์ ๊ตฌ ์กฐ๋ฌผ์ ๋์์ผ๋ก ์ด์ํ์๋์ ์์ถ๊ฐ๋์ ์๊ด๊ด๊ณ๋ฅผ ๊ฒ์ฆ ํ์ฌ ์์ถ๊ฐ๋๋ฅผ ์ถ์ ํ๊ธฐ ์ํ์ฌ ์ฝํฌ๋ฆฌํธ
๊ณต์์ฒด ์์ถ๊ฐ ๋์ํ์ KS F 2405์ ์คํ์ฌ ์ค์ํ์๊ณ , ์ฒ ๊ทผ์ฝํฌ๋ฆฌํธ ๊ตฌ ์กฐ๋ฌผ์ ๋์์ผ๋ก ์ด์ํ์๋๋ฒ์ ์ด์ฉํ ์์ถ๊ฐ๋ ์ถ์ ์ KS F 2731์
์คํ์ฌ ์ค์ํ์๋ค.
์ธก์ ์ฅ๋น๋ก๋ Olson์ฌ์ Freedom data pc๋ฅผ ์ฌ์ฉํ์๋ค. ์ด์ํ์๋ ์ธก์ ์์น๋ ๋ฐ๋ฅ๋ฉด์ ๊ธฐ์ค์ผ๋ก ๋์ด์ ๋ฐ๋ผ ์ ๋ถ, ์ค๋ถ, ํ๋ถ๋ฅผ
๊ธฐ์ค์ผ๋ก Fig. 2์ Fig. 3๊ณผ ๊ฐ์ด 3~4์ง์ ์ 20ํ ์ธก์ ํ์ฌ ๊ทธ ํ๊ท ๊ฐ์ ๊ตฌํ์๋ค.
Fig. 2
Measurement location of specimen
Fig. 3
Experiment of ultrasonic pulse velocity method
4. ์คํ ๊ฒฐ๊ณผ
4.1 ์์ถ๊ฐ๋ ์ํ๊ฒฐ๊ณผ
์ฝํฌ๋ฆฌํธ ์ค๊ณ์์ถ๊ฐ๋ 24MPa, 30MPa 2์ข
๋ฅ ๊ณต์์ฒด(โ
100x200mm)๋ฅผ ๊ฐ 3๊ฐ์ฉ ์ํํ ์์ถ๊ฐ๋์ํ ๊ฒฐ๊ณผ๋ฅผ Table 3์ ๋ํ๋๋ค. ์ค๊ณ์์ถ๊ฐ๋ 24MPa์ ์์ถ๊ฐ๋์ํ ๊ฒฐ๊ณผ๋ ๊ฐ๊ฐ 23.08 MPa, 21.84MPa, 21.59MPa๋ก ํ๊ท 22.2MPa๋ก์ ์ค๊ณ๊ฐ๋์
92.5%๋ก ์ ์ ๋ฐํ๋์๋ค. ์ค๊ณ์์ถ๊ฐ๋ 30MPa ์ ์์ถ๊ฐ๋์ํ ๊ฒฐ๊ณผ๋ 32.32MPa, 26.95MPa, 26.58MPa๋ก ํ๊ท 28.6MPa๋ก์
์ค๊ณ๊ฐ๋์ 95.3%๋ก ์ ์ ๋ฐํ๋์๋ค.
Table 3
Result of compressive strength test
4.2 ์ด์ํ์๋ ์ํ๊ฒฐ๊ณผ
์ ์ํ ๋จ์ธต๊ตฌ์กฐ์ ์ฒ ๊ทผ์ฝํฌ๋ฆฌํธ ๊ตฌ์กฐ์ฒด๋ฅผ ๋์์ผ๋ก ์ด์ ํ์๋๋ฒ์ ์ด์ฉํ์ฌ ์์ถ๊ฐ๋๋ฅผ ์ถ์ ํ ๊ฒฐ๊ณผ๋ ์์ง๋ถ์ฌ์ธ ๊ธฐ๋ฅ ๋ถ์ฌ์ ๋ฒฝ์ฒด ๋ถ์ฌ, ์ํ๋ถ์ฌ์ธ ๋ณด
๋ถ์ฌ์ ์ฌ๋๋ธ ๋ถ์ฌ ์ ์ผ๋ก ์ ๋ฆฌํ์๋ค.
4.2.1 ์์ง๋ถ์ฌ
์์ง๋ถ์ฌ ์ค ๊ธฐ๋ฅ๋ถ์ฌ์ ์์ถ๊ฐ๋ ์ถ์ ๊ฒฐ๊ณผ๋ Table 4์ Fig. 4์ ๋ํ๋ ๋ฐ์ ๊ฐ์ด ์ค๊ณ์์ถ๊ฐ๋ 24MPa์ ๊ฒฝ์ฐ ๋๊ป ๋ณ์ 500mm์ ํ๊ท ์ด์ํ์๋ ๊ฐ์ 3589.2m/s์ด๊ณ ํ๊ท ์ถ ์ ์์ถ๊ฐ๋๋ 27.1MPa๋ก
์์ถ๊ฐ๋ ์ํ๊ฒฐ๊ณผ์ธ 22.2MPa๊ณผ ์ ์ค์ฐจ์จ์ 22.1%์ด๋ค. ๋๊ป๋ณ์ 400mm์ ํ๊ท ์ด์ํ์ ๋๋ 3455.1m/s์ด๊ณ ์ถ์ ์์ถ๊ฐ๋๋ 23.1MPa๋ก
์์ถ๊ฐ๋ ์ ํ๊ฒฐ๊ณผ์์ ์ค์ฐจ์จ์ 8.8%์ด๋ค. ๋๊ป๋ณ์ 300mm์ ํ๊ท ์ด ์ํ์๋๋ 3384.4m/s์ด๊ณ ์ถ์ ์์ถ๊ฐ๋๋ 21.2MPa๋ก ์์ถ ๊ฐ๋
์ํ๊ฒฐ๊ณผ์์ ์ค์ฐจ์จ์ 7.2%์ด๋ค.
Table 4
Test results of column member
Fig. 4
Results of experiment (Column member, 24MPa)
๋๊ป๋ณ์ 250mm์ ์ด์ํ์๋ ํ๊ท ์ 3271.4m/s์ด๊ณ , ์ถ ์ ์์ถ๊ฐ๋๋ 18.5MPa๋ก ์์ถ๊ฐ๋ ์ํ๊ฒฐ๊ณผ์์ ์ค์ฐจ์จ์ 16.8%์ด๋ค.
์ค๊ณ์์ถ๊ฐ๋ 30MPa์ ๊ฒฝ์ฐ, Table 4์ Fig. 5์ ๋ํ๋ ๋ฐ ์ ๊ฐ์ด ๋๊ป๋ณ์ 500mm์ ํ๊ท ์ด์ํ์๋ ๊ฐ์ 3668.3m/s ์ด๊ณ ํ๊ท ์ถ์ ์์ถ๊ฐ๋๋ 29.7MPa๋ก ์์ถ๊ฐ๋ ์ํ๊ฒฐ๊ณผ์ ์
์ค์ฐจ์จ์ 3.8%์ด๋ค. ๋๊ป๋ณ์ 400mm์ ํ๊ท ์ด์ํ์๋ ๋ 3568.4m/s์ด๊ณ ์ถ์ ์์ถ๊ฐ๋๋ 26.4MPa๋ก ์์ถ๊ฐ๋ ์ํ ๊ฒฐ๊ณผ์์ ์ค์ฐจ์จ์
8.0%์ด๋ค. ๋๊ป๋ณ์ 300mm์ ํ๊ท ์ด์ ํ์๋๋ 3478.8m/s์ด๊ณ ์ถ์ ์์ถ๊ฐ๋๋ 23.7MPa๋ก ์์ถ๊ฐ ๋ ์ํ๊ฒฐ๊ณผ์์ ์ค์ฐจ์จ์ 17.4%์ด๋ค.
๋๊ป๋ณ์ 250mm์ ์ด ์ํ์๋ ํ๊ท ์ 3255.4m/s์ด๊ณ , ์ถ์ ์์ถ๊ฐ๋๋ 18.2MPa๋ก ์์ถ๊ฐ๋ ์ํ๊ฒฐ๊ณผ์์ ์ค์ฐจ์จ์ 36.8%์ด๋ค.
Fig. 5
Results of experiment (Column member, 30MPa)
์์ง๋ถ์ฌ ์ค ๋ฒฝ์ฒด๋ถ์ฌ์ ์์ถ๊ฐ๋ ์ถ์ ๊ฒฐ๊ณผ๋ Table 5์ Fig. 6์ ๋ํ๋ ๋ฐ์ ๊ฐ์ด ์ค๊ณ์์ถ๊ฐ๋ 24MPa์ ๊ฒฝ์ฐ ๋๊ป ๋ณ์ 350mm์ ์ด์ํ์๋ ํ๊ท ๊ฐ์ 3486.2m/s์ด๊ณ ์ถ์ ์ ์ถ๊ฐ๋๋ 23.9MPa๋ก
์์ถ๊ฐ๋ ์ํ๊ฒฐ๊ณผ์ธ 22.2 MPa์์ ์ค ์ฐจ์จ์ 7.6%์ด๋ค. ๋๊ป๋ณ์ 300mm์ ์ด์ํ์๋ ํ๊ท ๊ฐ์ 3312.6m/s์ด๊ณ ์ถ์ ์์ถ๊ฐ๋๋ 19.5MPa๋ก
์์ถ๊ฐ๋ ์ํ๊ฒฐ ๊ณผ์์ ์ค์ฐจ์จ์ 12.3%์ด๋ค. ๋๊ป๋ณ์ 250mm์ ์ด์ํ์๋ ํ๊ท ๊ฐ์ 3364.3m/s์ด๊ณ ์ถ์ ์์ถ๊ฐ๋๋ 20.6MPa๋ก ์์ถ๊ฐ
๋ ์ํ๊ฒฐ๊ณผ์์ ์ค์ฐจ์จ์ 7.9%์ด๋ค. ๋๊ป๋ณ์ 200mm์ ์ด ์ํ์๋ ํ๊ท ๊ฐ์ 3035.1m/s์ด๊ณ ์ถ์ ์์ถ๊ฐ๋๋ 13.9MPa ๋ก ์์ถ๊ฐ๋ ์ํ๊ฒฐ๊ณผ์์
์ค์ฐจ์จ์ 37.3%์ด๋ค. ๋๊ป๋ณ์ 150mm์ ์ด์ํ์๋ ํ๊ท ๊ฐ์ 2956.0m/s์ด๊ณ ์ถ์ ์์ถ๊ฐ ๋๋ 12.6MPa๋ก ์์ถ๊ฐ๋ ์ํ๊ฒฐ๊ณผ์์ ์ค์ฐจ์จ์
43.0%์ด ๋ค. ๋๊ป๋ณ์ 100mm์ ์ด์ํ์๋ ํ๊ท ๊ฐ์ 2432.7m/s์ด๊ณ ์ถ์ ์์ถ๊ฐ๋๋ 6.7MPa๋ก ์์ถ๊ฐ๋ ์ํ๊ฒฐ๊ณผ์์ ์ค์ฐจ์จ์ 69.5%์ด๋ค.
Table 5
Test results of wall member
Fig. 6
Results of experiment (Wall member, 24MPa)
์ค๊ณ์์ถ๊ฐ๋ 30MPa์ ๊ฒฝ์ฐ, Table 5์ Fig. 7์ ๋ํ๋ ๋ฐ ์ ๊ฐ์ด ๋๊ป๋ณ์ 350mm์ ์ด์ํ์๋ ํ๊ท ๊ฐ์ 3322.1m/s ์ด๊ณ ์ถ์ ์์ถ๊ฐ๋๋ 19.6MPa๋ก ์์ถ๊ฐ๋ ์ํ๊ฒฐ๊ณผ์์ ์ค ์ฐจ์จ์
31.4%์ด๋ค. ๋๊ป๋ณ์ 300mm์ ์ด์ํ์๋ ํ๊ท ๊ฐ์ 3320.9m/s์ด๊ณ ์ถ์ ์์ถ๊ฐ๋๋ 19.6MPa๋ก ์์ถ๊ฐ๋ ์ํ๊ฒฐ ๊ณผ์์ ์ค์ฐจ์จ์ 31.7%์ด๋ค.
๋๊ป๋ณ์ 250mm์ ์ด์ํ์๋ ํ๊ท ๊ฐ์ 3095.9m/s์ด๊ณ ์ถ์ ์์ถ๊ฐ๋๋ 12.4MPa๋ก ์์ถ๊ฐ ๋ ์ํ๊ฒฐ๊ณผ์์ ์ค์ฐจ์จ์ 56.8%์ด๋ค. ๋๊ป๋ณ์
200mm์ ์ด ์ํ์๋ ํ๊ท ๊ฐ์ 2969.8m/s์ด๊ณ ์ถ์ ์์ถ๊ฐ๋๋ 15.0MPa ๋ก ์์ถ๊ฐ๋ ์ํ๊ฒฐ๊ณผ์์ ์ค์ฐจ์จ์ 47.8%์ด๋ค. ๋๊ป๋ณ์ 150mm์
์ด์ํ์๋ ํ๊ท ๊ฐ์ 2936.8m/s์ด๊ณ ์ถ์ ์์ถ๊ฐ๋ ๋ 12.8MPa๋ก ์์ถ๊ฐ๋ ์ํ๊ฒฐ๊ณผ์์ ์ค์ฐจ์จ์ 55.1%์ด๋ค. ๋๊ป๋ณ์ 100mm์ ์ด์ํ์๋
ํ๊ท ๊ฐ์ 2556.8m/s์ด๊ณ ์ถ ์ ์์ถ๊ฐ๋๋ 7.8MPa๋ก ์์ถ๊ฐ๋ ์ํ๊ฒฐ๊ณผ์์ ์ค์ฐจ์จ์ 72.6%์ด๋ค.
Fig. 7
Results of experiment (Wall member, 30MPa)
4.2.2 ์ํ๋ถ์ฌ
์ํ๋ถ์ฌ ์ค ๋ณด ๋ถ์ฌ์ ์์ถ๊ฐ๋ ์ถ์ ๊ฒฐ๊ณผ๋ Table 6์ Fig. 8์ ๋ํ๋ ๋ฐ์ ๊ฐ์ด ์ค๊ณ์์ถ๊ฐ๋ 24MPa์ ๊ฒฝ์ฐ ๋๊ป๋ณ์ 550mm์ ํ๊ท ์ด์ํ์๋ ๊ฐ์ 3428.5m/s์ด๊ณ ํ๊ท ์ถ์ ์์ถ ๊ฐ๋๋ 22.3MPa๋ก
์์ถ๊ฐ๋์ํ ๊ฒฐ๊ณผ์ธ 22.2MPa๊ณผ์ ์ค์ฐจ์จ ์ 3.0%์ด๋ค. ๋๊ป๋ณ์ 450mm์ ํ๊ท ์ด์ํ์๋ ๊ฐ์ 3371.6m/s์ด๊ณ ํ๊ท ์ถ์ ์์ถ๊ฐ๋๋
21.0MPa๋ก ์์ถ๊ฐ๋ ์ ํ๊ฒฐ๊ณผ์์ ์ค์ฐจ์จ์ 9.7%์ด๋ค. ๋๊ป๋ณ์ 350mm์ ํ๊ท ์ด ์ํ์๋ ๊ฐ์ 3181.6m/s์ด๊ณ ์ถ์ ์์ถ๊ฐ๋๋ 16.6MPa๋ก
์ ์ถ๊ฐ๋ ์ํ๊ฒฐ๊ณผ์์ ์ค์ฐจ์จ์ 22.6%์ด๋ค. ๋๊ป๋ณ์ 250mm ์ ํ๊ท ์ด์ํ์๋ ๊ฐ์ 3210.8m/s์ด๊ณ ์ถ์ ์์ถ๊ฐ๋๋ 17.1MPa๋ก ์์ถ๊ฐ๋
์ํ๊ฒฐ๊ณผ์์ ์ค์ฐจ์จ์ 25.4%์ด๋ค.
Table 6
Test results of girder member
Fig. 8
Results of experiment (Girder member, 24MPa)
์ค๊ณ์์ถ๊ฐ๋ 30MPa์ ๊ฒฝ์ฐ, Table 6๊ณผ Fig. 9์ ๋ํ๋ ๋ฐ ์ ๊ฐ์ด ๋๊ป๋ณ์ 550mm์ ํ๊ท ์ด์ํ์๋ ๊ฐ์ 3444.0m/s ์ด๊ณ ํ๊ท ์ถ์ ์์ถ๊ฐ๋๋ 22.7MPa๋ก ์์ถ๊ฐ๋์ํ ๊ฒฐ๊ณผ์ธ 28.6MPa๊ณผ์
์ค์ฐจ์จ์ 20.8%์ด๋ค. ๋๊ป๋ณ์ 450mm์ ํ ๊ท ์ด์ํ์๋ ๊ฐ์ 3264.9m/s์ด๊ณ ํ๊ท ์ถ์ ์์ถ๊ฐ๋๋ 18.3MPa๋ก ์์ถ๊ฐ๋ ์ํ๊ฒฐ๊ณผ์์
์ค์ฐจ์จ์ 36.0%์ด๋ค. ๋ ๊ป๋ณ์ 350mm์ ํ๊ท ์ด์ํ์๋ ๊ฐ์ 3266.5m/s์ด๊ณ ์ถ์ ์ ์ถ๊ฐ๋๋ 18.4MPa๋ก ์์ถ๊ฐ๋ ์ํ๊ฒฐ๊ณผ์์ ์ค์ฐจ์จ์
35.6% ์ด๋ค. ๋๊ป๋ณ์ 250mm์ ํ๊ท ์ด์ํ์๋ ๊ฐ์ 3047.4m/s์ด ๊ณ ์ถ์ ์์ถ๊ฐ๋๋ 14.3MPa๋ก ์์ถ๊ฐ๋ ์ํ๊ฒฐ๊ณผ์์ ์ค์ฐจ ์จ์
50.1%์ด๋ค.
Fig. 9
Results of experiment (Girder member, 30MPa)
์ํ๋ถ์ฌ ์ค ์ฌ๋๋ธ ๋ถ์ฌ์ ์์ถ๊ฐ๋ ์ถ์ ๊ฒฐ๊ณผ๋ Table 7๊ณผ Fig. 10์ ๋ํ๋ ๋ฐ์ ๊ฐ์ด ์ค๊ณ์์ถ๊ฐ๋ 24MPa์ ๊ฒฝ์ฐ ๋๊ป ๋ณ์ 240mm์ ์ด์ํ์๋ ํ๊ท ๊ฐ์ 3289.6m/s์ด๊ณ ์ถ์ ์์ถ ๊ฐ๋๋ 18.8MPa๋ก
์์ถ๊ฐ๋ ์ํ๊ฒฐ๊ณผ์์ ์ค์ฐจ์จ์ 15.0%์ด ๋ค. ๋๊ป๋ณ์ 210mm์ ์ด์ํ์๋ ํ๊ท ๊ฐ์ 3151.6m/s์ด๊ณ ์ถ์ ์์ถ๊ฐ๋๋ 16.0MPa๋ก ์์ถ๊ฐ๋
์ํ๊ฒฐ๊ณผ์์ ์ค์ฐจ์จ์ 28.0%์ด๋ค. ๋๊ป๋ณ์ 180mm์ ์ด์ํ์๋ ํ๊ท ๊ฐ์ 3192.4 m/s์ด๊ณ ์ถ์ ์์ถ๊ฐ๋๋ 16.8MPa๋ก ์์ถ๊ฐ๋ ์ํ๊ฒฐ๊ณผ์์
์ค์ฐจ์จ์ 24.3%์ด๋ค. ๋๊ป๋ณ์ 150mm์ ์ด์ํ์๋ ํ๊ท ๊ฐ ์ 2967.2m/s์ด๊ณ ์ถ์ ์์ถ๊ฐ๋๋ 12.8MPa๋ก ์์ถ๊ฐ๋ ์ํ ๊ฒฐ๊ณผ์์ ์ค์ฐจ์จ์
42.3%์ด๋ค.
Table 7
Test results of slab member
Fig. 10
Results of experiment (Slab member, 24MPa)
์ค๊ณ์์ถ๊ฐ๋ 30MPa์ ๊ฒฝ์ฐ Table 7๊ณผ Fig. 11์ ๋ํ๋ ๋ฐ ์ ๊ฐ์ด ๋๊ป๋ณ์ 240mm์ ์ด์ํ์๋ ํ๊ท ๊ฐ์ 3336.1m/s์ด ๊ณ ์ถ์ ์์ถ๊ฐ๋๋ 19.9MPa๋ก ์์ถ๊ฐ๋ ์ํ๊ฒฐ๊ณผ์์ ์ค์ฐจ ์จ์
30.4%์ด๋ค. ๋๊ป๋ณ์ 210mm์ ์ด์ํ์๋ ํ๊ท ๊ฐ์ 3107.7m/s์ด๊ณ ์ถ์ ์์ถ๊ฐ๋๋ 15.2MPa๋ก ์์ถ๊ฐ๋ ์ํ๊ฒฐ ๊ณผ์์ ์ค์ฐจ์จ์ 47.0%์ด๋ค.
๋๊ป๋ณ์ 180mm์ ์ด์ํ์๋ ํ๊ท ๊ฐ์ 3157.5m/s์ด๊ณ ์ถ์ ์์ถ๊ฐ๋๋ 16.1MPa๋ก ์์ถ๊ฐ ๋ ์ํ๊ฒฐ๊ณผ์์ ์ค์ฐจ์จ์ 43.8%์ด๋ค. ๋๊ป๋ณ์
150mm์ ์ด ์ํ์๋ ํ๊ท ๊ฐ์ 3068.1m/s์ด๊ณ ์ถ์ ์์ถ๊ฐ๋๋ 14.4MPa ๋ก ์์ถ๊ฐ๋ ์ํ๊ฒฐ๊ณผ์์ ์ค์ฐจ์จ์ 49.6%์ด๋ค.
Fig. 11
Results of experiment (Slab member, 30MPa)
4.3 ์คํ๊ฒฐ๊ณผ ๋น๊ต๋ถ์
๊ธฐ๋ฅ๋ถ์ฌ์์ ์ค๊ณ์์ถ๊ฐ๋ 24MPa์ ์คํ์ฒด๋ Fig. 4์ Fig. 12์ ๋ํ๋ ๋ฐ์ ๊ฐ์ด ๋๊ป๋ณ์์ ๋ฐ๋ผ ์ถ์ ์์ถ๊ฐ๋์ ์ฆ๊ฐ ํ์์ด ์์ผ๋ฉฐ ์ถ์ ์์ถ๊ฐ๋์ ์ค์ธก์์ถ๊ฐ๋์ ํ๊ท ์ค ์ฐจ์จ์ 13.7%์ด๊ณ , ์ค๊ณ์์ถ๊ฐ๋ 30MPa์
์คํ์ฒด๋ Fig. 5 ์ Fig. 12์ ๋ํ๋ ๋ฐ์ ๊ฐ์ด ๋๊ป๋ณ์์ ๋ฐ๋ผ ์ถ์ ์์ถ๊ฐ๋ ์ ์ฆ๊ฐ ํ์์ด ์์ผ๋ฉฐ ์ถ์ ์์ถ๊ฐ๋์ ์ค์ธก์์ถ๊ฐ๋์ ํ๊ท ์ค์ฐจ์จ์ 16.5%์ด๋ค. ๋ฒฝ์ฒด๋ถ์ฌ์์ ์ค๊ณ์์ถ๊ฐ๋
24MPa์ ์คํ์ฒด๋ Fig. 6๊ณผ Fig. 12์ ๋ํ๋ ๋ฐ์ ๊ฐ์ด ๋๊ป๋ณ์์ ๋ฐ ๋ผ ์ถ์ ์์ถ๊ฐ๋์ ์ฆ๊ฐ ํ์์ด ์์ผ๋ฉฐ ์ถ์ ์์ถ๊ฐ๋์ ์ค์ธก ์์ถ๊ฐ๋์ ํ๊ท ์ค์ฐจ์จ์ 29.5%์ด๊ณ , ์ค๊ณ์์ถ๊ฐ๋ 30MPa
์ ์คํ์ฒด๋ Fig. 7๊ณผ Fig. 12์ ๋ํ๋ ๋ฐ์ ๊ฐ์ด ๋๊ป๋ณ์์ ๋ฐ๋ผ ์ถ์ ์์ถ๊ฐ๋์ ์ฆ๊ฐ ํ์์ด ์์ผ๋ฉฐ ์ถ์ ์์ถ๊ฐ๋์ ์ค ์ธก์์ถ๊ฐ๋์ ํ๊ท ์ค์ฐจ์จ์ 49.2%์ด๋ค. ๊ธฐ๋ฅ๋ถ์ฌ ์ ์ฒด์
์ ์ถ๊ฐ๋ ์ถ์ ํ๊ท ์ค์ฐจ์จ์ 15.1%์ด๊ณ , ๋ฒฝ์ฒด๋ถ์ฌ ์ ์ฒด์ ์์ถ ๊ฐ๋ ์ถ์ ํ๊ท ์ค์ฐจ์จ์ 39.3%๋ก ์์ง๋ถ์ฌ ์ ์ฒด ํ๊ท ์ค์ฐจ์จ ์ 27.2%๋ก ๋์ถ๋์๋ค.
Fig. 12
Comparison of experiment results
๋ณด๋ถ์ฌ์์ ์ค๊ณ์์ถ๊ฐ๋ 24MPa ์ ์คํ์ฒด๋ Fig. 8๊ณผ Fig. 12์ ๋ํ๋ ๋ฐ์ ๊ฐ์ด ๋๊ป๋ณ์์ ๋ฐ๋ผ ์ถ์ ์์ถ๊ฐ๋์ ์ฆ ๊ฐ ํ์์ด ์์ผ๋ฉฐ ์ถ์ ์์ถ๊ฐ๋์ ์ค์ธก์์ถ๊ฐ๋์ ํ๊ท ์ค์ฐจ ์จ์ 15.2%์ด๊ณ , ์ค๊ณ์์ถ๊ฐ๋ 30MPa์
์คํ์ฒด๋ Fig. 9์ Fig. 12์ ๋ํ๋ ๋ฐ์ ๊ฐ์ด ๋๊ป๋ณ์์ ๋ฐ๋ผ ์ถ์ ์์ถ๊ฐ๋์ ์ฆ๊ฐ ํ์์ด ์์ผ๋ฉฐ ์ถ์ ์์ถ๊ฐ๋์ ์ค์ธก์์ถ๊ฐ๋์ ํ๊ท ์ค ์ฐจ์จ์ 35.6%์ด๋ค. ๋ถ์ฌ์ ๋๊ป ๋ณ์๊ฐ
์ปค์ง์๋ก ์ถ์ ์์ถ๊ฐ ๋๊ฐ ๋ฎ์์ง๋ ๊ฒฝํฅ์ ๋ณด์ธ๋ค. ์ฌ๋๋ธ๋ถ์ฌ์์ ์ค๊ณ์์ถ๊ฐ๋ 24MPa์ ์คํ์ฒด๋ Fig. 10์ Fig. 12์ ๋ํ๋ ๋ฐ์ ๊ฐ์ด ๋๊ป ๋ณ์์ ๋ฐ๋ผ ์ถ์ ์์ถ๊ฐ๋์ ์ฆ๊ฐ ํ์์ด ์์ผ๋ฉฐ ์ถ์ ์์ถ๊ฐ ๋์ ์ค์ธก์์ถ๊ฐ๋์ ํ๊ท ์ค์ฐจ์จ์ 27.4%์ด๊ณ , ์ค๊ณ์์ถ๊ฐ ๋
30MPa์ ์คํ์ฒด๋ Fig. 11๊ณผ Fig. 12์ ๋ํ๋ ๋ฐ์ ๊ฐ์ด ๋๊ป๋ณ์์ ๋ฐ๋ผ ์ถ์ ์์ถ๊ฐ๋์ ์ฆ๊ฐ ํ์์ด ์์ผ๋ฉฐ ์ถ์ ์ ์ถ๊ฐ๋์ ์ค์ธก์์ถ๊ฐ๋์ ํ๊ท ์ค์ฐจ์จ์ 42.7%์ด๋ค. ๋ถ์ฌ์ ๋๊ป ๋ณ์๊ฐ
์ปค์ง์๋ก ์ถ์ ์์ถ๊ฐ๋๊ฐ ๋ฎ์์ง๋ ๊ฒฝํฅ์ ๋ณด์ธ ๋ค. ๋ณด๋ถ์ฌ ์ ์ฒด์ ์์ถ๊ฐ๋ ์ถ์ ํ๊ท ์ค์ฐจ์จ์ 25.4%์ด๊ณ , ์ฌ๋๋ธ๋ถ์ฌ ์ ์ฒด์ ์์ถ๊ฐ๋ ์ถ์ ํ๊ท ์ค์ฐจ์จ์
35.1%๋ก ์ ํ๋ถ์ฌ ์ ์ฒด ํ๊ท ์ค์ฐจ์จ์ 30.2% ๋์ถ๋์๋ค. ๊ตฌ์กฐ์ฒด ์ ์ฒด์ ์์ถ๊ฐ๋ ์ถ์ ์ค์ฐจ์จ์ 28.7%๋ก ๋์ถ๋์๋ค.
5. ๊ฒฐ ๋ก
๋ณธ ์ฐ๊ตฌ์์ ๋นํ๊ดด๊ฒ์ฌ๋ฒ ์ค ํ๋์ธ ์ด์ํ์๋๋ฒ์ ์ด์ฉ ํ์ฌ ์ฒ ๊ทผ์ฝํฌ๋ฆฌํธ ์์ง ๋ฐ ์ํ๋ถ์ฌ๋ก ๊ตฌ์ฑ๋ ๋จ์ธต ๊ท๋ชจ์ ๊ตฌ์กฐ๋ฌผ์ ๋์์ผ๋ก ์์ถ๊ฐ๋๋ฅผ ์ถ์ ํ
๊ฒฐ๊ณผ ๋ค์๊ณผ ๊ฐ์ ๊ฒฐ ๋ก ์ ๋์ถํ์๋ค.
-
1) ์ด์ํ์๋๋ฒ์ ์ด์ฉํ์ฌ ๊ตฌ์กฐ์ฒด์ ์์ถ๊ฐ๋ ์ถ์ ๊ฒฐ๊ณผ ์ ์ฒด ํ๊ท ์ค์ฐจ์จ์ 28.7%๋ก ํ์ฅ ์ ์ฉ์ฑ์ ํ์ธํ์๋ค.
-
2) ์ถ์ ์ ์ ํ๋๋ฅผ ๋์ด๊ธฐ ์ํ์ฌ ๋ณตํฉ ๋นํ๊ดด๊ฒ์ฌ๋ฒ์ ์ด์ฉํ ์ ๋ขฐ๋ ๋์ ์ง๋จ๊ธฐ๋ฒ์ ํ์์ฑ์ ํ์ธํ์๋ค.
-
3) ๋ถ์ฌ์ ๋๊ป๋ณ์ ์ปค์ง์ ๋ฐ๋ผ ์ถ์ ์์ถ๊ฐ๋ ์ค์ฐจ์จ์ด ์ปค์ง๋ ๊ฒฝํฅ์ ๋ํ๋ด์ด ์ด์ ๊ด๋ จ๋ ๊ด๊ณ ๊ท๋ช
์ ์ถ๊ฐ ์ ์ธ ์ฐ๊ตฌ๊ฐ ํ์ํ ๊ฒ์ผ๋ก ์ฌ๋ฃ๋๋ค.
๊ฐ์ฌ์ ๊ธ
๋ณธ ๋
ผ๋ฌธ์ 2017๋
๋ ํ๊ตญ์ฐ๊ตฌ์ฌ๋จ ์ฐ๊ตฌ๋น ์ง์์ ์ํ ๊ฒฐ๊ณผ ์ ์ผ๋ถ์ด๋ฉฐ ์ด์ ๊ฐ์ฌ๋๋ฆฝ๋๋ค. ๊ณผ์ ๋ฒํธ : NRF-2017R1A 2B2009743.
Rachit Ghosh, S. (2018), Estimation of geopolymer concrete strength from ultrasonic
pulse velocity (UPV) using high power pulser, Journal of building engineering, 16,
39-44.
Sabbag, Nevbahar, Uyanฤฑk, Osman (2017), Prediction of reinforced concrete strength
by ultrasonic velocities, Journal of Applied Geophysics, Prediction of reinforced
concrete strength by ultrasonic velocities, Journal of Applied Geophysics, 141, 13-23.
10.1016/j.jappgeo.2017.04.0050926-9851, 141, 13-23.
Hong, S. U., Lee, Y. T., Kim, S. H., Lee, C. S. (2016), Estimation of Thickness of
Concrete Structures using the Impact Echo Method and Ultrasonic Pulse Velocity Method,
Architectural Research, AIK, Estimation of Thickness of Concrete Structures using
the Impact Echo Method and Ultrasonic Pulse Velocity Method, Architectural Research,
AIK 18(4), 179-184. 10.5659/AIKAR.2016.18.4.179, 18(4), 179-184.
Oh, T. K., Lee, B. J. (2016), An Introduction to Korea Standards and Relevant Nondestructive
Testing for Concrete - Utilization and Prospect of Ultrasonic Method for Concrete
Quality Control, Proceeding of KCI Conference, 28(6), 82-86 (in Korean, with English
abstract).
Bogas, J. Alexandre, Gomes, M. Glรณria, Gomes, Augusto (2013), Compressive strength
evaluation of structural lightweight concrete by non-destructive ultrasonic pulse
velocity method, Ultrasonics, Compressive strength evaluation of structural lightweight
concrete by non-destructive ultrasonic pulse velocity method, Ultrasonics, 53(5),
962-972. 10.1016/j.ultras.2012.12.012233512730041-624X, 53(5), 962-972.
Hong, S. U., Cho, Y. S. (2011), A Study on the Estimation of the Compressive Strength
of Concrete Structures using Ultrasonic Pulse Velocity Method and Rebound Hardness
Method, Journal of Architectural institute of Korea, 27(1), 19-26 (in Korean, with
English abstract).
Yoo, S. Y., Lee, K. J., Lee, S. R., Koo, J. S., Kang, S. H. (2010), A Comparative
Study of Strength Presumption Equation of Concrete with Measured Data by Ultrasonic
Pulse Velocity Method, A Comparative Study of Strength Presumption Equation of Concrete
with Measured Data by Ultrasonic Pulse Velocity Method, Proceeding of KCI Conference,
69-70 (in Korean, with English abstract).
KS (2008), Testing method for velocity of ultrasonic pulses to conclude compressive
strength of concrete, KS F 2731, Testing method for velocity of ultrasonic pulses
to conclude compressive strength of concrete, KS F 2731, Korean Standard Institute,
Korea.
KS (2010), Standard Test Method for Compressive Strength of Concrete, KS F 2405,
Standard Test Method for Compressive Strength of Concrete, KS F 2405, Korean Standard
Institute, Korea.