2.1 κ΅λ λ° μ§λ° νΉμ±
λμκ΅λμ μ¬νμ£ΌκΈ° 1000λ
μ μ€κ³μ§μ§μ λν΄μ λ΄μ§μ€κ³κ° λ 9κ²½κ° μ°μκ΅(9@50m=450m)μ΄λ€. μλΆκ΅¬μ‘°λ PSC BEAMμ΄λ©°, κ΅λλ μTν,
κ΅κ°κ³Ό κΈ°μ΄λ μΌμ²΄λ‘ λ λ¨μΌν νμ₯νμ€λ§λ νμμΌλ‘ μ§λ¦μ 2.5mμ΄κ³ , κ΅λλ°μΉ¨μ νμ±λ°μΉ¨μ΄λ€. κ΅λμ μ’
ν‘λ¨λ©΄μ Fig. 1κ³Ό κ°λ€.
Fig. 1. Longitudinal and cross sections of bridge considered
ννΈ, λμκ΅λμ κΈ°λ°μκΉμ§μ κΉμ΄κ° 61.5 mλ‘ μ°μ½μΈ΅μ΄ λ§€μ° λκΊΌμ΄ μ§μμ μμΉνλ©° κ° ν μ¬μΈ΅μ λκ» λ° μ λ¨νμλλ Table 1κ³Ό κ°λ€. Table 1μμμ κ°μ΄ μ λ¨νμλλ μλ°μΌλ‘λΆν° μλΆ μ§μΈ΅μΌλ‘ μ¬λΌκ°μλ‘ ν¬κ² κ°μνλ€κ° μ§μΈ΅ 5μμ ν¬κ² μ¦κ°ν ν μ§μΈ΅ 4μμλΆν° λ€μ ν¬κ² κ°μνλ νΉμ±μ
보μΈλ€. λ°λΌμ μλμ μΌλ‘ λ¨λ¨ν μ§λ°μ΄ λκΊΌμ΄ μ°μ½μΈ΅μ μ€κ°λΆλΆμ μμΉνλ€.
Table 1. Characteristics of soil profile
2.2 κ·Όλ¨μΈ΅μ§λ°μ΄λ
2.2.1 λ¨μΈ΅ μ 보
λμκ΅λμ λλκ° μ μμ μ°μ½μΈ΅μ μμΉν κ²μΌλ‘ νμ¬ μμ°λ¨μΈ΅λ¨λΆλ‘ κ°μ νμμΌλ©° κ³ λ €ν μ§μ§μ κ·λͺ¨λ 6.8μ΄λ€(νμ±λ¨μΈ΅μ§λ λ° μ§μ§μνμ§λ μ μ,
μλ°©λ°©μ¬μ², 2012). μμ°λ¨μΈ΅κ³Ό κ΅λμ μλμ μΈ μμΉλ Fig. 2μμμ κ°μ΄ λͺ¨λΈ λ¨μΈ΅ λ¨μͺ½ λμμ μμͺ½ 152Β°κ°λλ‘ μ½ 13 kmμ λ λ¨μ΄μ Έ μλ κ²μΌλ‘ νμμΌλ©° λ¨μΈ΅μ μ£Όν₯(strike)μ λμͺ½μΌλ‘ 20Β°μ΄λ―λ‘
λ¨μΈ΅μ μ£Όν₯μ λν λ°©μκ°μ 172Β°μ΄λ€.
Fig. 2. Locations of fault and bridge
2.2.2 κ·Όλ¨μΈ΅μ§λ°μ΄λ λͺ¨λΈλ§
λ¨μΈ΅ νλΌλ―Έν°λ λ―Έκ΅ λλΆμ μ μ¬ν κ°μ μ¬μ©νμμΌλ©° μ΄λ μ νλ¨μΈ΅λͺ¨λΈμ κ° μλ¨μΈ΅(subevent)λ€μ 4κ°λ‘ κ²°μ λμλ€. μ΄λ₯Ό μ§μ¬κ°ν λ¨μΈ΅λ©΄μΌλ‘
κ°μ νλ©΄ λ¨μΈ΅μ κΈΈμ΄(L)μ ν(W) λΉκ° 1:1μ΄κ±°λ 4:1λ‘λ§ νμ λλ€. μ¬κΈ°μλ 4:1 λΉμ¨μ μ μ©νμμΌλ©° μ΄λ μ§μ§κ·λͺ¨λ₯Ό 6.8λ‘ νλ©΄ λ¨μΈ΅μ
κΈΈμ΄κ° 32 kmλ₯Ό λκ² λλ€(L=38.1 km, W=9.5 km).
μ§μ§μ λͺ¨λΈ μ μ€μν κ²μ λΆμ§μ λ¨μΈ΅λ©΄κ³Όμ μ΅λ¨κ±°λ¦¬μ΄λ―λ‘ Fig. 3κ³Ό κ°μ΄ μμ°λ¨μΈ΅μ λ¨μͺ½μ΄ λμΌλ‘ μ€λλ‘ λ¨μΈ΅νμ΄λ©΄μ λͺ¨λΈλ§νκ³ λ¨μΈ΅ μλ¨μ κΉμ΄λ 2 kmλ‘ κ°μ νμλ€.
Fig. 3. Modeling of fault rupture plane
λ¨μΈ΅νμ΄λ©΄μμμ μ§μ μμΉ(Fig. 4μμ 1~7)λ₯Ό λ€λ₯΄κ² νμ¬ μ΄ 7κ°μ κ°μλμκ°μ΄λ ₯(EQ1~EQ7)μ μμ±νμλ€. μ΄λ€ κ°μλμκ°μ΄λ ₯μ μ΅λκ°μλμ λΆν¬λ 0.37 g ~ 0.88
gμ΄λ©°, μ΄λ€μ μλ΅μ€ννΈλΌμ Fig. 5μ κ°λ€. μλ΅μ€ννΈλΌμ μ΅λκ°μ 2.0 gμ μ΄λ₯Ό μ λλ‘ λ§€μ° ν¬μ§λ§ μ£ΌκΈ°μ λ°λΌ κΈμνκ² μμμ§λ€κ° μ£ΌκΈ° 0.8μ΄(s) λΆκ·Όμμ μ 2μ νΌν¬κ°
λνλλ νΉμ§μ 보μΈλ€.
Fig. 4. Locations of hypocenters on fault rupture plane
Fig. 5. Acceleration histories and response spectra
2.3 μ§λ° λ° κ΅λ ν΄μλͺ¨λΈ
2.3.1 μ§μΈ΅λ³ μ΅λκ°μλ
κ΅λμ λ¨μΌν νμ₯νμ€λ§λμ μ¬λ¬ μ§μΈ΅μ κ΄ν΅νμ¬ μλ°μ μ§μ§λμ΄ μμ΄μ κ΅λμ μ§μ§ν΄μμ κ° μ§μΈ΅λ³λ‘ μ°μ λ κ°μλμκ°μ΄λ ₯μ κ° μ§μΈ΅λ³λ‘ μ
λ ₯νλ
λ€μ§μ κ°μ§ μλ΅μ΄λ ₯ν΄μμ΄ νμνλ€.
μ΄λ₯Ό μν΄ 2.2.2μμ μμ±λ μ§λ°μ΄λ(EQ1~EQ7: μ΅λμ§λ°κ°μλ 0.37g~0.88g)μ κΈ°λ°μμμμ μ
λ ₯μ§λ°μ΄λμΌλ‘ νμ¬ Shake2000μΌλ‘
μ§λ°μλ΅ν΄μμ μννμλ€. 7κ°μ μ
λ ₯μ§λ°μ΄λ μ€μμ EQ1μ λν κ° μ§μΈ΅μ κ°μλμλ΅μκ°μ΄λ ₯μ Fig. 6μ λνλ΄μλ€. νλΆμ§μΈ΅μ λν μλ΅κ°μλμ΄λ ₯λ³΄λ€ μλΆμ§μΈ΅μ μλ΅κ°μλμ΄λ ₯μ΄ μ’ λ μ₯μ£ΌκΈ°ν λλ κ²μ νμΈν μ μλ€. κ° μ
λ ₯μ§λ°μ΄λμ λν κ°
μ§μΈ΅μμμ μ΅λμ§λ°κ°μλλ Fig. 7κ³Ό κ°λ€. μ§μΈ΅ 6μμ μ΅λκ°μλκ° ν¬κ² κ°μνμ¬ μλΆμ§μΈ΅μμ λ€μ μ¦κ°νλ©°, μ§νμμμ μ΅λκ°μλλ 0.18g~0.28gμ λΆν¬ νΉμ±μ 보μΈλ€.
Fig. 6. Response acceleration histories at each layer for EQ1
Fig. 7. Distribution of maximum peak ground accelerations at each soil layer
2.3.2 μ§λ°μ€νλ§λͺ¨λΈ
κ° μ§μΈ΅μ μ§λ°μ€νλ§λͺ¨λΈμ μ§λ°μ λΉμ νκ±°λνΉμ±μ κ³ λ €νκΈ° μνμ¬ λ±κ°νμ±μ€νλ§μΌλ‘ λͺ¨λΈννμλ€.
μ°μ , μ§λ°μλ΅ν΄μμ ν΅ν΄ κ° μ§μΈ΅μμ ꡬν μ§λ°μ μ΅λμ λ¨λ³νλ₯ ($\gamma_{\max}$)μ 2/3λ₯Ό μ ν¨μ λ¨λ³νλ₯ ($\gamma_{eff}$)λ‘
νμ¬ μ΄μ μμνλ μ λ¨νμ±κ³μ(G)λ₯Ό ꡬνκ³ , μ λ¨νμ±κ³μμ μ λ¨νμλ($V_{s}$)μμ κ΄κ³($G=\rho V_{s}^{2}$, $\rho$λ
νμ λ°λ)λ₯Ό μ΄μ©νμ¬ μ λ¨νμλλ₯Ό ꡬνκ³ , μ΄λ₯Ό μ΄μ©νμ¬ Nκ°(νμ€κ΄μ
μνκ°)μ ꡬνμλ€.(Ohsaki and Iwasaki, 1973).
λ±κ°μ νμ§λ°μ€νλ§μ μνμ§λ°λ°λ ₯κ³μ($k_{h}$)λ μ(1)μ μ΄μ©νμλ€.
μ¬κΈ°μ, $k_{h0}$λ μ§λ¦ 30 cmμ κ°μ²΄ μνμ μν ννμ¬νμνμ μν κ°μ μλΉνλ μνμ§λ°λ°λ ₯κ³μ(${k N}/{m}^{3}$)λ‘μ
μ(2)λ₯Ό μ¬μ©νμμΌλ©°, $\alpha$λ μ§μ§μμ 2.0μ μ μ©νμμΌλ©° $E_{0}=2,\:800N$μ μ μ©νμλ€.
ννΈ, μ(1)μμ $B_{H}$λ νμ€μμ©λ°©ν₯μ μ§κ΅νλ κΈ°μ΄μ νμ°μ¬νν(m)μΌλ‘ λ§λκΈ°μ΄μ μ μ©νλ μ(3)μ μ μ©νμλ€.
μ¬κΈ°μ, $D$λ νμ€μμ©λ°©ν₯μ μ§κ΅νλ κΈ°μ΄μ μ¬νν(m), $\beta$(m$^{-1}$)λ κΈ°μ΄μ νΉμ±μΉλ‘μ μ(4)μ κ°λ€.
μ¬κΈ°μ, $E$, $I$λ κ°κ° λ¨μΌνμ₯νμ€λ§λμ νμ±κ³μ, λ¨λ©΄2μ°¨λͺ¨λ©νΈμ΄λ€.
μ§λ°μ€νλ§κ³μ($k_{s}$)λ μνμ§λ°λ°λ ₯κ³μμ λ¨μΌνλ§λμ μ§κ²½μ κ³ λ €νμ¬ μ°μ νμλ€. κ° μ
λ ₯μ§λ°μ΄λ(EQ1~EQ7)μ λν κ° μ§μΈ΅(1~10)μ
μ§λ°μ€νλ§κ³μμ νκ· κ°μ Table 2μ κ°λ€.
Table 2. Average of soil spring coefficients(unit; kN/m)
Layer No.
|
$k_{s}$
|
1
|
19,822
|
2
|
4,883
|
3
|
8,869
|
4
|
9,666
|
5
|
68,453
|
6
|
4,883
|
7
|
23,321
|
8
|
46,328
|
9
|
187,898
|
10
|
1,302,522
|
2.3.3 κ΅λ ν΄μλͺ¨λΈ
μ
λ ₯μ§λ°μ΄λμ λν΄ νμ±κ±°λμ΄ μμΈ‘λλ μλΆκ΅¬μ‘°λ νμ±λΆμ¬λ‘ λͺ¨λΈννμμΌλ©° κ· μ΄ λ° μ² κ·Όμ ν볡μΌλ‘ μμ±κ±°λμ΄ μμΈ‘λλ λ¨μΌν νμ₯νμ€λ§λμ μ¬λ£
λΉμ ν κ±°λμ΄ κ°λ₯νλλ‘ νμ΄λ²μμλ₯Ό μ¬μ©νμ¬ λͺ¨λΈννμλ€. μ΄λ ν‘μ² κ·ΌμΌλ‘ ꡬμλ μ¬λΆμ½ν¬λ¦¬νΈμλ Mander et al.(1988)μ ν‘ꡬμ μ½ν¬λ¦¬νΈμ
μλ ₯-λ³νλ₯ κ΄κ³μμ μ μ©νμμΌλ©°, μ² κ·Όμ μλ ₯-λ³νλ₯ 곑μ μ Menegotto et al.(1973) λͺ¨λΈμ μ μ©νμλ€(Fig. 8).
Fig. 8. Fiber model for pile-bent
μλΆκ΅¬μ‘°μ νλΆκ΅¬μ‘°λ₯Ό μ°κ²°νλ νμ±λ°μΉ¨μ λ°μΉ¨μ μνμ νΉμ±κ°(κ°μ±)μ μ μ©ν elastic linkλ‘ λͺ¨λΈννμλ€.
μ§λ°μ 2.3.2μμ μ°μ ν μ§λ°μ€νλ§κ³μλ₯Ό κ°λ μ§λ°μ€νλ§μ κ° μ§μΈ΅λ³λ‘ λ§λμ λΆμ°©νμ¬ λͺ¨λΈννμλ€(Fig. 9). λ¨μΈ΅μ΄λμ μν μ§λ°μ΄λμ λ¨μΈ΅λ©΄μ μ§κ°λ°©ν₯μ΄ μ£Όλ λ°©ν₯μ΄κ³ , λ¨μΈ΅λ°©ν₯μΌλ‘μ μ§λ°μ΄λμ μΈκΈ°λ μλμ μΌλ‘ λ§€μ° μλ€. λμ κ΅λμ λ¨μΈ΅ μ§κ°λ°©ν₯μΌλ‘
λμΈ κ²μΌλ‘ κ°μ νμ¬ μ
λ ₯μ§λ°μ΄λμ κ΅μΆλ°©ν₯μΌλ‘λ§ μ
λ ₯νκ³ κ΅μΆμ§κ°λ°©ν₯μΌλ‘μ μ
λ ₯μ μλ΅νμλ€.
Fig. 9. Soil spring model and input motions
2.4 μ§μ§κ±°λνΉμ±κ³Ό λ΄μ§μ±λ₯
7κ°μ μ
λ ₯μ§λ°μ΄λ(EQ1~EQ7)μΌλ‘λΆν° μμ±λ κ° μ§μΈ΅μ κ°μλμκ°μ΄λ ₯μ κ΅λμ μ
λ ₯μ΄λμΌλ‘ νμ¬ μ§μ§ν΄μμ μννμκ³ , μ΄ μ€μμ κ° λΆμ¬μ
λ°μνλ μ΅λμλ΅μ ꡬνμ¬ κ΅λμ μ§μ§κ±°λνΉμ±κ³Ό λ΄μ§μ±λ₯μ λΆμνμλ€.
κ·Όλ¨μΈ΅μ§λ°μ΄λμ νΉμ±μ λ°μν μλ΅(μκ°)μ΄λ ₯ν΄μ κ²°κ³Ό, μ΅λλͺ¨λ©νΈλ μ§ν κ·Όμ²κ° μλ λ§λμ μ λ¨μ κ°κΉμ΄ μμΉμ λ°μνμμΌλ©° κ·Έ ν¬κΈ°λ 15,047(${k
N}Β·{m}$)μ΄λ€(Fig. 10μ°Έμ‘°). μ΄λ λ¨λ©΄μ μ΄κΈ°ν볡 λͺ¨λ©νΈ(17,750${k N}Β·{m}$)λ₯Ό μ΄κ³Όνμ§ μμ μ 체μ μΌλ‘ νμ±κ±°λμ νλ€. Fig. 11μ λ¨μΌν λ§λμ μ΅λλͺ¨λ©νΈ λ°μ λ¨λ©΄μμμ λͺ¨λ©νΈμλ΅μ΄λ ₯κ³Ό λͺ¨λ©νΈ-곑λ₯ κ΄κ³ 곑μ μ λνλΈ κ²μΌλ‘ ν° λΉμ νκ±°λ νΉμ±μ 보μ΄μ§ μλλ€.
Fig. 10. Moment response history
Fig. 11. Moment-curvature curve
Fig. 12λ μ΅λλͺ¨λ©νΈ λ°μλ¨λ©΄μ μ½ν¬λ¦¬νΈμ μ² κ·Όμ λ°μνλ μλ ₯μ μλ΅μ΄λ ₯μ λνλΈλ€. μ² κ·Όμ μ΅λ μλ ₯μ 88.27 MPaλ‘ νλ³΅μ΄ λ°μνμ§ μμΌλ©°, μ½ν¬λ¦¬νΈ
μ΅λ μλ ₯μ 15.77 MPaλ‘ κ· μ΄μ λ°μνμ§λ§ μμΆκ°λμλ ν¬κ² λ―ΈμΉμ§ λͺ»νμ¬ μΆ©λΆν μμ μ±μ ν보νκ³ μλ€.
Fig. 12. Stresses of concrete and re-bar
ννΈ, λμκ΅λμ μ¬νμ£ΌκΈ° 1000λ
μ μ€κ³μ§μ§μ λν΄ μμ νλλ‘ μ€κ³λ κ΅λμ΄λ€. βλ΄μ§μ€κ³μΌλ°(KDS 17 10 00, 2018)βμ λ°λΌ μλ°μ§λ°($S_{1}$)μ
μ€κ³μλ΅μ€ννΈλΌμ λΆν©λλ μΈκ³΅ν©μ±μ§μ§ 7κ°μ λν΄μ μλ΅μ΄λ ₯ν΄μμ μννμ¬ μ»μ λ¨μΌν λ§λμ μ΅λλͺ¨λ©νΈμ κ·Όλ¨μΈ΅μ§λ° μ΄λμ κ²°κ³Όλ₯Ό Table 3μ λΉκ΅νμλ€.
Table 3. Comparison of behavior characteristics between seismic design motion and
near-fault ground motion
μλ°μμμ κ·Όλ¨μΈ΅μ§λ°μ΄λμ μ΅λκ°μλλ 0.474 gλ‘ μ€κ³μ§λ°μ΄λμ μ΅λκ°μλλ 0.154 gμ 3.1λ°°μ΄μ§λ§ μ΅λλͺ¨λ©νΈλ μ€κ³μ§λ°μ΄λ(μ€κ³μλ΅μ€ννΈλΌμ
λΆν©νλ μΈκ³΅ν©μ±μ§μ§ νν) μ
λ ₯μμ 92% μμ€μΌλ‘ μ€νλ € μλ€. μ΄λ μλ΅μ€ννΈλΌμ λΉκ΅ν΄ 보면 ν΄λΉ λ¨μΈ΅λͺ¨λΈμ λν κ·Όλ¨μΈ΅μ§λ°μ΄λμ μ§λ°°μ£ΌκΈ°κ°
μλμ μΌλ‘ κ΅λμ κ³ μ μ£ΌκΈ°λ³΄λ€ μκΈ° λλ¬Έμ΄λ€. ννΈ, μ΅λλͺ¨λ©νΈμ λ°μ μμΉλ μ€κ³μ§λ°μ΄λ μ
λ ₯μμλ λ§λμ μ§ν κ·Όμ²μμ λ°μνμ§λ§ κ·Όλ¨μΈ΅μ§λ°μ΄λ
μ
λ ₯μμλ μ€νλ € λ§λμ μ λ¨ λΆκ·Όμμ λ°μνμ¬ μ°¨μ΄λ₯Ό 보μ΄λ©° μ΄λ νμ€ ννμ κ·Όλ¨μΈ΅μ§λ°μ΄λ νΉμ±μ μν΄ νλΆλ‘λΆν° λ³νμ΄ μ νλμ΄ λ°μνλ νμμΌλ‘
μΆμΈ‘λλ€.
Fig. 13λ° Fig. 14λ κ°κ° λ¨μΌν λ§λμ μ΅λμ λ¨λ ₯ λ°μ μμΉμ μ λ¨λ ₯ μλ΅μ΄λ ₯μ΄λ€. μ΅λμ λ¨λ ₯μ΄ λ°μν λ§λμ μ΅λλͺ¨λ©νΈκ° λ°μν λ§λκ³Όλ μμ΄νμ§λ§ λ°μλ¨λ©΄μ λ§λμ
μ λ¨μ κ°κΉμ΄ μμΉμμ λ°μνμλ€.
Fig. 13. Max. shear force
Fig. 14. Shear response history
μλΆκ΅¬μ‘°μ μλ΅λ³μ μ΄λ ₯μ Fig. 15λ° Fig. 16κ³Ό κ°λ€. μ΅λλ³μλ 178 mmμ λ λ°μνμ¬ νμ±λ°μΉ¨μ ꡬ쑰μ μμ μ±μλ λ¬Έμ κ° λ°μνμ§ μλλ€.
Fig. 15. Max. displacement response of superstructure
Fig. 16. Displacement response history