λ°μΈμΈ
(Sae In Park)
1
λ°μ£Όν
(Ju-Hyun Park)
2
μν¨μ€
(Hyojoon An)
3
μ΄μ’
ν
(Jong-Han Lee)
4*
-
νμνμ, μΈνλνκ΅ μ€λ§νΈμν°κ³΅νκ³Ό μμ¬κ³Όμ
-
νμνμ, μΈνλνκ΅ μ€λ§νΈμν°κ³΅νκ³Ό μμ¬κ³Όμ
-
νμνμ, μΈνλνκ΅ μ€λ§νΈμν°κ³΅νκ³Ό λ°μ¬κ³Όμ
-
μ νμ, μΈνλνκ΅ ν λͺ©κ³΅νκ³Ό/μ€λ§νΈμν°κ³΅νκ³Ό λΆκ΅μ
Copyright Β© The Korea Institute for Structural Maintenance and Inspection
ν€μλ
μμ€ν
λλ°λ¦¬, μμ μλ리μ€, μκ³νμ€, μ·¨μ½λΆμ¬
Key words
System support, damage scenario, critical load, vulnerable member
1. μ λ‘
μ΅κ·Ό κ΅λ΄ κ±΄μ€ μ¬μ
μ΄ λννλκ³ λ³΅μ‘νλ¨μ λ°λΌ κ±΄μ€ μ°μ
μ¬ν΄λ μ¦κ°νκ³ μλ€. Fig. 1μ μ°μ
μ¬ν΄νν©λΆμ(KOSHA, 2009~2019)(5)μ μνλ©΄ 2019λ
μ°μ
μ¬ν΄μμκ° 27,211λͺ
μΌλ‘ 10λ
μ μ 2009λ
μ λΉν΄ μ½ 30% μ¦κ°νμλ€. κ·Έ μ€ νμ₯μμ λ°μνλ 건μ€μ¬κ³ μ μ½
60%μ΄μμ΄ κ°μ€κ³΅μ¬μ κ°μ€κ΅¬μ‘°λ¬Όκ³Ό κΉμ μ°κ΄μ±μ΄ μλ€(Choi, 2019)(2). κ°μ€κ³΅μ¬μμμ κ°μ€κ΅¬μ‘°λ¬Όμ μ€μ ꡬ쑰물μ μ곡νκΈ° μν΄ μμλ‘ μ€μΉνμ¬ μ΄μ, ν΄μ²΄νλ ꡬ쑰물μ΄λ€. κ°μ€κ΅¬μ‘°λ¬Όμ 짧μ μ΄μκΈ°κ°κ³Ό νμ₯μ¬κ±΄μ λ°λΌ
κ³μμ μΌλ‘ λ³νλλ κ±΄μ€ νμ₯μ νΉμ±μΌλ‘ μΌλ°μ μΌλ‘ μμ
μμ κ²½νμ μμ‘΄ν΄ μμ κ΄λ¦¬κ° μ΄λ£¨μ΄μ§λ€.
μμ€ν
λλ°λ¦¬λ νμ€λ μ½ν¬λ¦¬νΈμ νμ€μ μ§μ§νκΈ° μν κ°μ€κ΅¬μ‘°λ¬Όμ νλμ΄λ€. μμ€ν
λλ°λ¦¬λ μ μ μ κ²°ν©λΆλ₯Ό 미리 λΆμ°©ν΄ νμ₯μμμ μ€μΉ λ° ν΄μ²΄λ₯Ό
μ©μ΄νκ² ν κ²μΌλ‘ μ΅κ·Ό 건μ€νμ₯μμμ μ μ©μ΄ μ μ μ¦κ°νκ³ μλ€(Lee, 2019)(3).
Fig. 1. Construction industry victims(KOSHA, 2009~2019)(5)
μμ€ν
λλ°λ¦¬λ μΌλ° λλ°λ¦¬μ λΉκ΅νμ¬ λΆμ¬κ° λ¨μνλμ΄ κ΅¬μ‘°λ¬Όμ μ€μΉ, ν΄μ²΄ μμ μ΄μ μ΄ μλ€. νμ§λ§ νμ± μ§μμ°μ
μΌν° νμ λΆκ΄΄μ¬κ³ , μ μ£Ό μκ·ν¬
곡μ μ‘°μ±μ¬μ
λ±κ³Ό κ°μ μ¬κ³ κ° λΉλ²ν λ°μνκ³ μμΌλ©°, μ΄λ¬ν λΆκ΄΄μ¬κ³ λ λνμ¬κ³ λ‘ μ΄μ΄μ Έ μΈλͺ
νΌν΄μ μ§μ μ μΈ μν₯μ λ―ΈμΉλ€(Chang, 2010)(4). μ΄λ μμ€ν
λλ°λ¦¬λ λ€μμ λΆμ¬κ° μ°κ²°λμ΄ μ΄λ£¨μ΄μ§ κ΅¬μ‘°λ¬Όλ‘ λΆμ¬μ μ§μ 쑰건, λΆμ¬μ λΆμ¬μ μ°κ²° λΆμ λ±μμ μ¬μ ν λΆνμ€μ±μ κ°μ§κ³ μμ΄
μμ μ νκ³Ό μμμ λ°λ₯Έ κ±°λ λΆμμ΄ νμνλ€.
λ³Έ μ°κ΅¬μμλ μμ€ν
λλ°λ¦¬μ ꡬ쑰κ³μ μμ© νμ€ λ±μ κ³ λ €νμ¬ λ¨μ ꡬ쑰κ³λ₯Ό μ μνμλ€. λ¨μ ꡬ쑰κ³μ λνμ¬ κΈ°μ‘΄ μ¬κ³ μ¬λ‘ λΆμμ ν΅ν μμ
μλ리μ€λ₯Ό μ€κ³νκ³ μμ μ± ν΄μ(Buckling analysis)μ μ€μνμλ€. κ° μμ μλλ¦¬μ€ λ³ κ΅¬μ‘°κ³μ μκ³νμ€ κ³μλ₯Ό μ°μ νμ¬ κ΅¬μ‘°λ¬Όμ μμ μ±μ
λΉκ΅ λΆμνκ³ μ·¨μ½λΆμ¬λ₯Ό λμΆνμλ€.
2. μμ€ν
λλ°λ¦¬ κ΅¬μ‘°κ³ λΆμ
μμ€ν
λλ°λ¦¬λ μμ§μ¬, μνμ¬, κ°μμ¬λ₯Ό λΉλ‘―νμ¬ λ°μΉ¨ μ² λ¬Ό, U-ν€λ λ±μ λ€μμ λΆμ¬λ₯Ό μ°κ²°νμ¬ κ΅¬μ±λλ€. κ±°νΈμ§ λ° λλ°λ¦¬ μ€κ³κΈ°μ€(MOLIT,
2018)(6)μ λ°λ₯΄λ©΄ Table 1μ λ³΄μΈ λ°μ κ°μ΄ μμ§μ¬μ μμ§μ¬μ μ°κ²°λΆλ μ°μλΆμ¬, κ°μμ¬μ λ¨λΆμ μμ§μ¬ λ° μνμ¬λ νμ§μ°κ²°, μνμ¬μ μμ§μ¬λ νμ§μ°κ²°λ‘ νμ¬ μμ μ±μ
λΆμνμ¬ μ€κ³νλ€. λΆμ¬λ€λ‘ μ°κ²°λμ΄ κ΅¬μ±λ μμ€ν
λλ°λ¦¬λ μ μ¬ν μ νμ΄ λ°λ³΅λλ ꡬ쑰물μ΄λ€. λ°λΌμ, λ³Έ μ°κ΅¬μμλ λ¨μ ꡬ쑰κ³λ₯Ό μ μνμ¬
μμμλ리μ€λ₯Ό μ μ νκ³ μμ μ±μ λΆμνμλ€.
μμ€ν
λλ°λ¦¬μ λμ λ¨μꡬ쑰λ νμ₯μμ λ§μ΄ μ μ©νκ³ μΆ©λΆν μ νλκ° λμ 2μ°¨μμΌλ‘ λͺ¨νν νμλ€. ꡬ쑰ν΄μ μ μμ§μ¬μ μμ§μ¬μ μ°κ²°λΆλ μ€κ³κΈ°μ€μ
λ°λΌ μ°μλΆμ¬λ‘ κ°μ νκ³ , μνμ¬μ κ°μμ¬μ μ°κ²°λΆλ νμ§λ‘ κ°μ νλ€. μμ§μ¬μ μνμ¬μ μ°κ²°λΆλ Fig. 2 & 3 κ³Ό κ°μ΄ Cuplock ννμ Wedge ννκ° μμΌλ©°, κ΅λ΄μμλ Wedge ννμ μ°κ²°λΆκ° μ¬μ©λλ€. λ°λΌμ, λ³Έ μ°κ΅¬μμλ Wedge ννμ
μ°κ²°λΆλ₯Ό λμμΌλ‘ ν μ°κ²°λΆ ν¨κ°μ± μΆμ μ°κ΅¬κ²°κ³Όλ₯Ό λ°μνμλ€(Kim, 2017)(7). λ°λΌμ, μ€μ κ±°λκ³Ό μ μ¬νκ² μμ§μ¬μ μνμ¬μ μ°κ²°λΆλ₯Ό κ°μ μ μΌλ‘ μ μνκ³ μμ μ νμ§μ‘°κ±΄μΌλ‘ λ³ννλ κ²μΌλ‘ κ°μ νμλ€. κ·Έλ¦¬κ³ , μμ€ν
λλ°λ¦¬λ
λλΆλΆ νλΆ κΈ°μ΄μ€κ³ νμ μ€μΉλλ―λ‘ νλΆμ μ§μ 쑰건μ νμ§λ‘ κ°μ νλ€.
μμ€ν
λλ°λ¦¬λ μ€κ³λ¨κ³μμ μ곡 μμ μμ©νλ μ°μ§νμ€, μννμ€ λ° ννμ€ λ±μ λν΄ μμ μ±μ κ²ν νμ¬μΌ νλ€. μ°μ§νμ€μλ κ³ μ νμ€ λ° μμ
νμ€μΌλ‘
μ€κ³κΈ°μ€(MOLIT, 2018)(6)μ λ°λΌ νμ€μ μ μ©νλ€. μννμ€μλ ννμ€ μΈμλ νμ€ μμ 좩격 λ±μ μν μ΅μ μννμ€μ κ³ λ €ν΄μΌ νλ©°, ννμ€κ³Ό μ΅μ μννμ€μ μν₯μ κ³ λ €νμ¬
λΆλ¦¬ν κ²½μ°μ λνμ¬ μ€κ³νλ€. λ°λΌμ, λ³Έ μ°κ΅¬μμλ μ°μ§νμ€μ λμ λ¨μ ꡬ쑰물μ μ§μ μμ©νμμΌλ©°, ννμ€ λ° μΆ©κ²© λ±μ μνλ°©ν₯ νμ€μ ν‘λ³μλ‘
μ μ©νμ¬ μμ μ± ν΄μμ μννμλ€.
Table 1. Boundary condition for the connection of members
Connection member
|
Boundary condition
|
Between vertical members
|
Continuous
|
Between vertical and horizontal members
|
Hinge
|
Between horizontal and diagonal members
|
Hinge
|
Fig. 2. Example of the connection of wedge type (Lee, 2020)(1)
Fig. 3. Example of the connection of cuplock type (Lee, 2020)(1)
3. ν΄μλͺ¨λΈ λ° μμμλλ¦¬μ€ μ€κ³
3.1 ν΄μλͺ¨λΈ λ° λ°©λ²
λ³Έ μ°κ΅¬μμλ μμ€ν
λλ°λ¦¬μ μμ μ± λΆμμ μν΄ λ¨μ ꡬ쑰κ³λ₯Ό 4κ°μ νμμΌλ‘ μ μνμλ€. μννμ€μ μ ννλ λΆμ¬μΈ κ°μμ¬μ μ 무λ μμ€ν
λλ°λ¦¬
μμ μ±μ ν° μν₯μ μ€λ€. λ°λΌμ κ° κ΅¬μ‘°κ³μ λνμ¬ κ°μμ¬μ μμΉλ₯Ό λ¬λ¦¬νμ¬ λ¨μ ꡬ쑰λ₯Ό μ μνκ³ μμ μ± λΆμμ μννλ€. Fig. 4λ μ μλ 4κ° λ¨μ ꡬ쑰κ³λ₯Ό 보μ¬μ€λ€. λμ ꡬ쑰물μ λμ΄λ 3.8 m μ΄κ³ , μμ§μ¬μ ν‘λ°©ν₯ κ°κ²©μ 0.9m, μ’
λ°©ν₯ κ°κ²©μ 1.8m μ΄λ€.
λ¨λ©΄ μ μκ³Ό κ°μ’
μ Table 2κ³Ό κ°λ€. μμ€ν
λλ°λ¦¬μ λ¨μ ꡬ쑰κ³λ Midas Civilμ 2μ°¨μ νλ μ μμ(Frame element) μ¬μ©νμ¬ μμΉ ν΄μλͺ¨λΈμ ꡬμ±νκ³ ,
μμ μ± νκ°λ₯Ό μν μ’κ΅΄ν΄μ(Buckling analysis)μ μννμλ€. μ’κ΅΄ν΄μμ ννλ°©μ μμ μ(1)κ³Ό κ°μΌλ©°, μ΄λ₯Ό ν΅νμ¬ κ³ μ μΉλ₯Ό μ(2)κ³Ό κ°μ΄ ꡬν μ μλ€(Kim, 2013).
Table 2. Sectional dimensions and material properties for the members of the temporary
support system
Member
|
Dimension
(mm)
|
Steel grade
|
Modulus of elasticity (GPa)
|
Yield stress
(MPa)
|
Vertical
|
$\phi 60.5\times 2.6$
|
STK 500
|
210
|
355
|
Horizontal
|
$\phi 48.6\times 2.3$
|
STK 400
|
235
|
Diagonal
|
$\phi 42.7\times 2.3$
|
Fig. 4. Unit structures and numerical models for the temporary support system (Units:
mm)
μ¬κΈ°μ, μ(1)μ $[K]$ λ ꡬ쑰물μ κ°μ±νλ ¬(Stiffness matrix), $[K_{G}]$λ ꡬ쑰물μ κΈ°ννμ κ°μ±νλ ¬(Geometric stiffness
matrix)μ΄λ©°, $\{U\}$λ ꡬ쑰물μ μ μ λ³μ, $\{P\}$λ ꡬ쑰물μ μμ©νλ μ μ νμ€μ΄λ€. μ(1), (2) μ ν΅νμ¬ λμΆλ $\lambda$λ ꡬ쑰물μ κ³ μ μΉ(Eigenvalue)μ΄λ€.
κ³ μ μΉ ν΄μμ ν΅ν΄ μ»μ΄μ§λ κ°μ μκ³νμ€ κ³μλ‘μ¨ μ΄κΈ°νμ€ κ°μ μκ³νμ€ κ³μλ₯Ό κ³±ν΄ μ’κ΅΄ μκ³νμ€μ κ³μ°νλ€. μ΄κΈ° μ°μ§νμ€μ μ¬λλΈμ μμ€,
κ±°νΈμ§μ μ€λ($0.4 k N/m^{2}$), μμ
νμ€($2.5 k N/m^{2}$)μΌλ‘ μ μνμλ€. 첫 λ²μ§Έ λͺ¨λμ μκ³νμ€ κ³μμ λ³νλ₯Ό ν΅ν΄
μμ μ±μ λΉκ΅ λΆμνμμΌλ©°, λΆμμ μ±μ μ λ°νλ μ·¨μ½λΆμ¬λ λμμ νκ°νμλ€.
3.2 μμ μλλ¦¬μ€ μ μ
Fig. 5. Example of damage types on connection part between vertical and horizontal
members
μμ€ν
λλ°λ¦¬μ μμ μλ리μ€λ₯Ό μ€κ³νκΈ° μνμ¬ κΈ°μ‘΄μ λΆκ΄΄μ¬λ‘λ₯Ό λΆμνμλ€. νμ± μ§μμ°μ
μΌν° νμ λΆκ΄΄μ¬κ³ , μ μ£Ό μκ·ν¬ 곡μ μ‘°μ±μ¬μ
λ± λΆκ΄΄μ¬κ³
λΆμμ μνλ©΄ λ€μμ λΆμ¬κ° μ°κ²°λλ μμ€ν
λλ°λ¦¬λ μ¬λ£, μ곡 λ±μ λ€μν μμΈμ μν΄ μ°κ²°λΆμ λΆμμ μ±μ΄ μ λ°λ μ μλ€. μ΄λ¬ν μμΈκ³Ό μμ©λλ
μ°μ§νμ€, ν‘λ°©ν₯ νμ€ λ±μ΄ 볡ν©μ μΌλ‘ μν₯μ μ£Όμ΄ κ΅¬μ‘°λ¬Ό λΆκ΄΄λ‘ μ΄μ΄μ§ κ²μΌλ‘ νλ¨λλ€. λ°λΌμ, λ³Έ μ°κ΅¬μμλ μ°κ²°λΆμ λΆνμ€μ±μ λͺ¨μ¬ν μ μλ
λΆμ¬μμ μ°κ²°λΆ μμκ³Ό μμ€ν
λλ°λ¦¬μ μ§μ 쑰건μμμ μμ μλ리μ€λ₯Ό μ μνμλ€. λν, μ΄κΈ° κΈ°ννμ κ²°ν¨κ³Ό μ곡과μ μ€ νΈμ¬νμ€ λ±μΌλ‘ λ°μλ
μ μλ ν‘λ³μμ μν μμ μλ리μ€λ ν¨κ» κ³ λ €νμλ€.
μμ€ν
λλ°λ¦¬μ μνμ¬ μ°κ²°λΆμ μμμ μ°κ²°λΆμμ νμ κ°μ±μ κ°μ§μ§ λͺ»νλ κ²½μ°λ‘ μ μνμλ€. 2μ°¨μ ν΄μμμ μμ§μ¬λ μλ°©ν₯μΌλ‘ 2κ°μ μνμ¬μ
μ°κ²°λμ΄μλ€. μμ§μ¬μ μνμ¬ μ°κ²°λΆμμ νλ°©ν₯μλ§ μμμ΄ μλ κ²½μ°(Fig. 5(a) ) μ μλ°©ν₯μΌλ‘ μμμ΄ μλ, μ¦ μ°κ²°λΆμ μμμ΄ 2κ°κ° μλ κ²½μ°(Fig. 5(b) )λ‘ λλμ΄ μλ리μ€λ₯Ό μ μνμλ€. μλ°©ν₯μ μμμ κ²½μ° 4κ°μ ꡬ쑰κ³μ 곡ν΅μ μΌλ‘ κ°μκ° μ°κ²°λμ΄μλ 3λ²μ§Έ μμ§μ¬λ₯Ό κΈ°μ€μΌλ‘ μ€μ νμλ€. Table 3μ λΆμ¬ μ°κ²°λΆ μμμ λν΄ μ μλ μλ리μ€λ₯Ό λνλΈλ€.
μμ€ν
λλ°λ¦¬λ μ§μ μΉ¨ν λ°μ μ μΉ¨νλ μμ§μ¬μ μΈμ μμ§μ¬κ° νμ€μ μ§μ§νκ³ , μΉ¨νκ° λ°μλ μμ§μ¬μ νλΆ μ§μ 쑰건μ μ§μ§κ° μλ μνκ° λλ€(Kim,
2017)(7). λν, μ€μΉμ μ곡 μ λ€μν μμΈμ μν΄ μ§λ°κ³Ό μλ²½ν μ§μ 쑰건μ μ΄λ£¨μ§ λͺ»ν μ μλ€. κ·Έλ¬λ―λ‘ μμ€ν
λλ°λ¦¬λ₯Ό μ§μ§νλ μ§μ μμμ μμμ
μμ λ¨μΌλ‘ κ°μ νμ¬ μμ μλ리μ€λ₯Ό μ μνμλ€. μμ μλ리μ€λ Table 4μ λνλΈ λ°μ κ°μ΄ λ¨μ ꡬ쑰κ³μ κ° νλΆ μ§μ μμμ΄ μμμ΄ λ°μνλ κ²½μ°λ‘ μ΄ 4κ°μ μμ μλ리μ€λ₯Ό μ μνμλ€.
Table 3. Summary of damage scenarios for the member connections
Types of damage
|
Scenarios
|
Description of damage
|
Damage to one side
|
Case 1-1
|
One connection at the highest horizontal member and the vertical member
|
Case 1-2
|
One connection at the middle horizontal member and the vertical member
|
Case 1-3
|
One connection at the lowest horizontal member and the vertical member
|
Damage to both sides
|
Case 2-1
|
Two connections at the highest horizontal member and the third vertical member
|
Case 2-2
|
Two connection at the middle horizontal member and the third vertical member
|
Case 2-3
|
Two connections at the lowest horizontal member and the third vertical member
|
Table 4. Summary of damage scenarios for the support conditions
Types of damage
|
Senarios
|
Description of damage
|
Damage at support
|
Case 3-1
|
Support at the first vertical member
|
Case 3-2
|
Support at the second vertical member
|
Case 3-3
|
Support at the third vertical member
|
Case 3-4
|
Support at the fourth vertical member
|
μΆκ°μ μΌλ‘ μ곡νμ€ λ° μμ
νμ€μ νΈμ¬, μννμ€ λ±μ μν΄ λ°μλ μ μλ μμμ μμ€ν
λλ°λ¦¬μ μμ§λ λ³ν, μ¦ ν‘λ³μλ‘ μ μνμλ€. λ¨μ ꡬ쑰κ³μ
μ 체λμ΄($h_{n}$)μ λΉλ‘νμ¬ ν‘λ³μλ₯Ό $h_{n}/300$, $h_{n}/200$, $h_{n}/100$, $h_{n}/50$, $h_{n}/25$
λ‘ μ¦κ°μμΌ μλ리μ€λ₯Ό μ μνμλ€.
μ°κ²°λΆμ μμ, μ§μ μΉ¨ν, μ΄κΈ° κΈ°ννμ ν‘λ³μλ₯Ό κ³ λ €νμ¬ λ¨μ κ΅¬μ‘°κ³ λΉ μ΄ 25κ°μ μμ μλ리μ€μ λν΄ μμ μ ν΄μμ μ€μνμλ€. λ¨μ ꡬ쑰κ³μ
λν μκ³νμ€κ³Ό κ° μμ μλ리μ€λ³ λΆκ΄΄μ νμκ³Ό μ·¨μ½ λΆμ¬λ₯Ό λΆμνμλ€.
4. μλλ¦¬μ€ κΈ°λ° μμ μ± λΆμ
4.1 λΆμ¬ μ°κ²°λΆ μμμ μν μμ μ±κ³Ό μ·¨μ½λΆμ¬
μνλΆμ¬μ μ°κ²°λΆ μμμ λ°λ₯Έ μμ€ν
λλ°λ¦¬μ λ¨μ ꡬ쑰κ³μ μμ μ±μ λΆμνμλ€. μ’κ΅΄ν΄μμμ λμΆλ μκ³νμ€ κ°μμ¨(Decreaing rate,
$R$)μ λΉκ΅νμλ€. μκ³νμ€ κ°μμ¨μ 무μμ ꡬ쑰물μ μκ³νμ€ κ³μμ μμ ꡬ쑰물μ μκ³νμ€ κ³μλ₯Ό λΉκ΅νμ¬ μ(3)μ κ°μ΄ μ μνμλ€.
μ¬κΈ°μ, $R$μ μκ³νμ€ κ°μμ¨(%)μ΄λ©°, $\lambda_{o}$λ 무μμ ꡬ쑰물μ μκ³νμ€ κ³μμ΄κ³ , $\lambda_{i}$λ μμ ꡬ쑰물μ
μκ³νμ€ κ³μμ΄λ€.
Fig. 6. Decreasing rate of critical load according to damage scenarios for the member
connections
μ μλ μ΄ 4κ°μ λ¨μ ꡬ쑰κ³μ μνμ¬ μ°κ²°λΆ μμ μλ리μ€μ λν μκ³νμ€ κ°μμ¨($R$)μ Fig. 6κ³Ό κ°λ€. λͺ¨λ λ¨μ ꡬ쑰κ³μμ μμ μλλ¦¬μ€ Cases 2-1, 2-2μμ μμ μ±μ΄ κ°μ₯ ν¬κ² κ°μνμλ€. λ¨μ ꡬ쑰κ³μ μ΅νλΆμ μ°κ²°λΆμμ μμμ΄
λ°μν μμ μλλ¦¬μ€ Case 2-3 λ κ°μμ¨μ΄ κ±°μ μμλ€. μ¦, λ¨μ ꡬ쑰κ³μ μ€κ° λμ΄ μ΄μμ μνμ¬ μ°κ²°λΆμμ μμ§μ¬μ μμͺ½ μ°κ²° μμμ΄
λμμ λ°μνμμ λ μκ³νμ€μ΄ κ°μ₯ ν¬κ² κ°μνμλ€.
μ°κ²°λΆμ νμͺ½ λΆμ¬μμ μμμ΄ λ°μν Cases 1-1, 1-2, 1-3μ μκ³νμ€ κ°μμ¨(R)μ΄ μ½ 4~14% λ‘ μλμ μΌλ‘ μμλ€. κ°μλΆμ¬
4κ°κ° ꡬ쑰κ³μ μλ¨μμ λμΉμ μΌλ‘ μ€μΉλμ΄ μλ Unit 1 ꡬ쑰κ³κ° Rμ΄ κ°μ₯ μκ² λνλ¬μΌλ©°, λ°λ©΄μ κ°μμ¬κ° 4κ°κ° ν λ°©ν₯μΌλ‘λ§ μΉμ°μ³ μλ
λ¨μ κ΅¬μ‘°κ³ Unit 4 μμ Rμ΄ κ°μ₯ λκ² λνλ¬λ€.
μλ°©ν₯ μμ μλ리μ€μ λν΄μ Units 2, 3, 4 λ¨μ ꡬ쑰κ³λ Case 2-1μμ $R$μ΄ μ½ 23~26% μ΄λ©°, Case 2-2 μμλ $R$μ΄
μ½ 21~24 % λ‘ λνλ¬λ€. 4κ°μ κ°μμ¬κ° λμΉμ μΌλ‘ λ°°μΉλ Unit 1 λ¨μ ꡬ쑰κ³μμ νμͺ½ λ°©ν₯μ μμ μλ리μ€μ μ μ¬νκ² μκ³νμ€κ°μμ¨(R)μ΄
κ°μ₯ μκ² λνλ¬λ€. μ¦, μμ μλλ¦¬μ€ Cases 2-1, 2-2μμ Rμ΄ κ°κ° μ½ 15%, 12% λ‘ λ€λ₯Έ λ¨μ ꡬ쑰κ³λ³΄λ€ μλμ μΌλ‘ μμλ€.
Fig. 7 μ κ° λ¨μ ꡬ쑰κ³μ λνμ¬ λμ μκ³νμ€ κ°μμ¨($R$)μ κ²½ν₯μ λ³΄μΈ Case 2-1 μμ μλ리μ€μ λνμ¬ μ’κ΅΄λͺ¨λνμκ³Ό μ·¨μ½λΆμ¬λ₯Ό λνλΈ
κ²μ΄λ€. μ’κ΅΄λͺ¨λμμ κ°μ₯ λ§μ λ³νμ λ³΄μΈ λΆμ¬, μ¦ Fig. 7μμ λΆμμμ λνλΈ λΆλΆμ μ·¨μ½λΆμ¬λ‘ μ μνμλ€. μνμ¬μμ μμ§μ¬μ μ°κ²°λΆμ μμμ΄ λ°μλλ©΄ ν΄λΉ μνμ¬κ° μ°κ²°λ μμ§μ¬μ μμ μ±μ΄ κ°μνμ¬ ν΄λΉ
ꡬ쑰κ³κ° λΆκ΄΄λλ€. νΉν μ΅μλΆ μμ§μ¬μ λΆμμ μ±μ΄ λ¨Όμ λ°μνμλ€.
Fig. 7. Buckling mode shapes of the unit structures with Case 2-1 damage scenario
4.2 μ§μ 쑰건 μμμ μν μμ μ±μ μ·¨μ½λΆμ¬
μ§μ μΉ¨ν λ° μ§λ°κ³Όμ μ§μ 쑰건μ μμμ λν μμ μ± ν΄μμ μννμλ€. μ΄ 4κ°μ λ¨μ ꡬ쑰κ³μ λνμ¬ μ§μ 쑰건 μμ μλ리μ€μ λν μκ³νμ€
κ°μμ¨($R$)μ Fig. 8κ³Ό κ°λ€. μ°κ²°λΆ μμ μ μκ³νμ€ κ°μμ¨μ μ΅λ 26% μ΄νμμ§λ§, μ§μ 쑰건 μμμ λν΄μλ κ°μμ¨μ΄ μ½ 17% ~ 84% λ‘ μ°κ²°λΆ μμμ λΉν΄
λμ κ°μμ¨μ 보μλ€. λν, μ°κ²°λΆ μμκ³Ό λ€λ₯΄κ² λ¨μ ꡬ쑰μ λ°λ₯Έ μ°¨μ΄κ° λ°μνμλ€.
Unit 1μ κ²½μ°λ μμ μλ리μ€λ³ ν° μ°¨μ΄ μμ΄ μ½ 70~ 80%μ μκ³νμ€ κ°μλ₯Ό 보μλ€. Unit 4λ Unit 1κ³Ό κ°μ΄ κ°μμ¬ 4κ°κ°
λΆμ°©λμ΄ μμ§λ§ ν μͺ½ λ°©ν₯μΌλ‘λ§ μ€μΉλμ΄ μλ€. κ°μμ¬κ° λΆμ°©λ μμ§λΆμ¬μ μ§μ μμμΈ Cases 3-2, 3-3, 3-4μ λν΄μ μκ³νμ€ κ°μμ¨μ΄
κ°κ° μ½ 84%, 68%, 73% λ‘ ν¬κ² λνλ¬λ€. Unit 3λ κ°μμ¬ 2κ°κ° ν μͺ½ λμλ§ λΆμ°©λ ꡬ쑰κ³λ‘ Units 1, 4κ³Ό μ μ¬νκ² κ°μμ¬κ°
λΆμ°©λ μμ§μ¬μ μ§μ μμμΈ Case 3-3, Case 3-4μμ λμ λΆμμ μ±μ λ³΄μ¬ μκ³νμ€μ΄ κ°κ° μ½ 68%, 73% κ°μνμλ€. κ°μμ¬ 2κ°κ°
ꡬ쑰κ³μ μ€μμ μμΉλμ΄ μλ Unit 2λ κ°μ¬μ¬κ° λΆμ°©λ μμ§μ¬μ μ§μ μμμΈ Cases 3-2, 3-3κ³Ό ν¨κ» Case 3-4 μμμμ μκ³νμ€μ΄
κ°κ° μ½ 57%, 32%, 52% κ°μνμλ€. μ¦, μ§μ μμμ λν΄μλ κ°μ¬μκ° κ²°ν©λ μμ§λΆμ¬μ μ§μ μμκ³Ό κ°μ¬μ μ΅νλ¨ μ°κ²°λΆμ μΈμ ν μμ§λΆμ¬μ
μ§μ μμμμ ν° μ·¨μ½μ±μ 보μ΄λ κ²μΌλ‘ νλ¨λλ€.
μ§μ μμμ μν μκ³νμ€ κ°μμ¨($R$)κ³Ό ν¨κ» μ’κ΅΄λͺ¨λνμμ νμΈνκ³ μ·¨μ½λΆμ¬λ₯Ό λΆμνμλ€. Fig. 9 & 10μ κ°κ° Case 3-3κ³Ό Case 3-4μμμ μ’κ΅΄νμκ³Ό μ·¨μ½λΆμ¬λ₯Ό λνλΈ κ²μ΄λ€. Case 3-3μμλ Unit 2λ₯Ό μ μΈνκ³ μ§μ μμμ΄ λ°μν
μμ§λΆμ¬μ μ°κ²°λ νλΆ κ°μμ¬μμ λΆμμ μ±μ΄ λνλ¬λ€. Unit 2 λ κ°μ¬μκ° μμ§λΆμ¬μ μ΅νλ¨ μ°κ²°λΆμ μ°κ²°λμ΄ μκ³ , κ·Έ μμ§λΆμ¬μ μ§μ μμ
μμμ΄ λ°μν κ²½μ°λ‘ μμ§λΆμ¬λ€μ΄ μ 체μ μΌλ‘ ν‘λ°©ν₯μΌλ‘ λ°λ¦¬λ©΄μ λΆμμ μ±μ΄ λ°μνμλ€. Case 3-4μ μ§μ μμ μλ리μ€μμλ Case 3-3
μμκ³Ό μ μ¬νκ² νλΆ κ°μμ¬μμ λΆμμ μ±μ΄ λ°μνμλ€. λν, κ°μμ¬κ° μμ§μ¬ μ΅νλ¨κ³Ό μ°κ²°λμ΄ μμΌλ©°, ν΄λΉ μμ§μ¬ μ§μ μμ μμμ΄ λ°μν Case
3-4μ Unit 3λ Case 3-3μ Unit 2μ λμΌνκ² μμ§λΆμ¬λ€μ΄ μ 체μ μΌλ‘ λ°λ¦¬λ©΄μ λΆμμ μ±μ΄ λ°μνμλ€. λ°λΌμ, κ°μμ¬κ° μμ§μ¬μ
μ΅νλ¨μ μ°κ²°λ κ²½μ°λ κ·Έ μμ§λΆμ¬μ μ§μ μμμμ ꡬ쑰κ³κ° μ 체μ μΌλ‘ ν‘λ°©ν₯μΌλ‘ λ°λ¦¬λ©΄μ λΆμμ μ΄ λ°μνκ³ , μ΄μΈμ μ§μ μμμ νλΆ κ°μμ¬κ° μ·¨μ½λΆμ¬λ‘
λνλ¬λ€.
Fig. 8. Decreasing rate of critical load according to damage scenarios for the support
conditions
4.3 ν‘λ³μμ μν μμ μ±μ μ·¨μ½λΆμ¬
μ°κ²°λΆ μμ μλ리μ€μμλ κ° κ΅¬μ‘°κ³μμ Case 2-1μμ μκ³νμ€ κ°μμ¨μ΄ κ°μ₯ ν¬κ² λνλ¬μΌλ©°, μ§μ μμ μλ리μ€μμλ Case 3-2,
3-3, 3-4μμ μκ³νμ€ κ°μκ° ν¬κ² λνλ¬λ€. λ°λΌμ, μ°κ²°λΆ μμμ λν΄μλ Case 2-1, μ§μ λΆ μμμ λν΄μλ Case 3-2, 3-3
μλ리μ€μ λν΄μ ν‘λ³μ μ¦κ°μ λ°λ₯Έ μμ μ± λ³νλ₯Ό λΆμνμλ€. μ¦, κ°κ°μ μμ μλ리μ€μμ ν‘λ³μκ° $h_{n}/300$, $h_{n}/200$,
$h_{n}/100$, $h_{n}/50$, $h_{n}/25$ λ‘ μ¦κ°ν¨μ λ°λΌ 4κ°μ λ¨μ ꡬ쑰κ³μ λν μκ³νμ€ κ°μμ¨μ λΉκ΅νμλ€.
Fig. 9. Buckling mode shape of the unit structures with Case3-3 damage scenario
Fig. 11λ μ°κ²°λΆ μμ μλλ¦¬μ€ Case 2-1μμ ν‘λ³μ μ¦κ°μ λ°λ₯Έ μκ³νμ€ κ°μμ¨μ λΉκ΅ν κ²μ΄λ€. Units 1, 3, 4λ ν‘λ³μκ° μ¦κ°ν¨μ λ°λΌ
μκ³νμ€μ΄ μ μ§μ μΌλ‘ κ°μνμ¬, ν‘λ³μκ° $h_{n}/25$μΌλ Unit 1λ μ½ 12%, Unit 3μ 21%, Unit 4λ 10%μ μΆκ°μ μΈ
κ°μκ° λνλ¬λ€. νΉν, κ°μμ¬ 2κ°κ° ꡬ쑰κ³μ νμͺ½ λμ λ°°μΉλ Unit 3 ꡬ쑰κ³μμλ μλμ μΌλ‘ ν° κ°μμ¨μ 보μλ€. Unit 2μ κ²½μ°λ
$h_{n}/50$κΉμ§λ μκ³νμ€μ κ°μκ° κ±°μ μμμ§λ§, μ΄ν κΈκ²©νκ² κ°μνκΈ° μμνμ¬ ν‘λ³μ $h_{n}/25$ μμ μκ³νμ€ κ°μμ¨μ΄ μ½ 44%μλ€.
μ΄λ κ°μ¬μ¬ 2κ°κ° μ€μμ λ°°μΉλμ΄ μ΄λμ λμ ν‘λ³μμ λν΄μλ μ νλ ₯μ μ μ§νκ³ μμΌλ, νκ³ λ³μμ΄μ, μ¦, $h_{n}/50$μ΄μμ λ³μμμλ
λΆμμ μ±μ΄ κΈκ²©νκ² λνλ¬λ€. μκ³νμ€κ°μμ¨μ΄ λΉκ΅μ μμ Unit 1,3,4μ κ²½μ° μ·¨μ½λΆμ¬λ ν‘λ³μκ° μ¦κ°ν¨μ λ°λΌ λμΌνκ² λνλ¬λ€. Unit
2μ κ²½μ° μ·¨μ½ λΆμ¬κ° $h_{n}/50$ κΉμ§λ λμΌνκ² λνλ¬μΌλ©°, $h_{n}/25$ μμλ νλΆ κ°μμ¬μ λΆμμ μ±μ΄ λνλ λΆκ΄΄νλ νμμ
보μλ€.
Fig. 10. Buckling mode shape of the unit structures with Case3-4 damage scenario
Fig. 12λ μ§μ μμ μλλ¦¬μ€ Case 3-3, Case 3-4μμ ν‘λ³μ μ¦κ°μ λ°λ₯Έ μκ³νμ€ κ°μμ¨μ λΉκ΅νμλ€. μ°κ²°λΆ μμ μλλ¦¬μ€ κ²½μ°μ μ μ¬νκ²
λ체μ μΌλ‘ μ§μ μμ μλ리μ€μ λν΄μλ ν‘λ³μκ° μ¦κ°ν¨μ λ°λΌ μκ³νμ€ κ°μμ¨μ΄ μ μ§μ μΌλ‘ μ¦κ°νμλ€. Case 3-3μ κ²½μ° Unit 1, Unit
2λ μκ³νμ€ κ°μμ¨ λ³νκ° κ±°μ μμλ€. νμ§λ§, Unit 3κ³Ό Unit 4λ ν‘λ³μ $h_{n}/25$μΌ λ κ°κ° μ½ 33%, 30%λ‘ λμ κ°μμ¨μ
보μλ€. Case 3-4μ κ²½μ°λ Unit 3λ₯Ό μ μΈνκ³ κ΅¬μ‘°λ¬Όμ μμ μ±μ΄ μ μ§μ μΌλ‘ κ°μνμ¬ ν‘λ³μ $h_{n}/25$μΌ λ μ½ 43~52%μ κ°μμ¨μ
보μλ€. Unit 3μμλ ν‘λ³μ μ¦κ°μ λ°λ₯Έ λ³ν μμ΄ μ½ 43%μ μΌμ ν κ°μμ¨μ 보μλ€.
ν‘λ³μκ° μ¦κ°ν¨μ λ°λΌ ꡬ쑰κ³μ λΆμμ μ±μ΄ μ¦κ°λλ κ²½ν₯μ 보μλ€. μ°κ²°λΆ μμκ³Ό ν¨κ» $h_{n}/25$ ν‘λ³μ λ°μ μ μ½ 44% κΉμ§μ μΆκ°
κ°μκ° λνλ¬μΌλ©°, μ§μ μμ μλ리μ€μ $h_{n}/25$ ν‘λ³μ λ°μ μ μκ³νμ€μ μ½ 52% κΉμ§ μΆκ°μ μΌλ‘ κ°μνμλ€. μ·¨μ½λΆμ¬μ κ²½μ°λ
ν‘λ³μκ° μ¦κ°ν¨μλ°λΌ λ³νμμ΄ μ μ¬νκ² λνλ¬λ€.
Fig. 11. Variation in the decreasing rate of critical load with increasing lateral
displacement for the connection damage scenario of Case 2-1
Fig. 12. Variation in the decreasing rate of critical load with increasing lateral
displacement for the support damage scenarios of Cases 3-3 and 3-4
5. κ²° λ‘
λ³Έ μ°κ΅¬μμλ μμ€ν
λλ°λ¦¬μ κ±°λκ³Ό μμ μ±μ λΆμνκΈ° μνμ¬ λμ ꡬ쑰물μ 4κ°μ§ λ¨μ ꡬ쑰κ³λ‘ μ μν ν μμ μλ리μ€λ₯Ό μ€κ³νμλ€. μμ μλ리μ€λ
μνμ¬μ μμ§μ¬ μ°κ²°λΆμ μμ, μ§μ μμ, ν‘λ³μ λ°μμΌλ‘ μ μνμ¬ μμ μ±μ λΆμνκ³ μ·¨μ½λΆμ¬λ₯Ό λμΆνμλ€.
μνμ¬ μ°κ²°λΆ μμμ κ²½μ° μ°κ²°λ μμ§μ¬λ₯Ό κΈ°μ€μΌλ‘ μμͺ½μ μμμ΄ μλ κ²½μ°κ° νμͺ½μλ§ μμμ΄ μλ κ²½μ°μ λΉν΄ μμ μ±μ΄ ν¬κ² κ°μνμλ€. κ°μ 4κ°κ°
λμΉμ μΌλ‘ λΆμ΄μλ Unit 1 ꡬ쑰물μμ κ°μ₯ λμ μμ μ±μ 보μλ€. νμ§λ§ λΉλμΉμ μΌλ‘ κ°μ 4κ°κ° λΆμ΄μλ κ΅¬μ‘°λ¬ΌμΈ Unit 4μ κ²½μ°λ κ°μκ°
2κ°μΈ Unit 2μ Unit 3μ λΉν΄ μμ μ±μ΄ κ°μνμλ€. λ°λΌμ, μνμ¬ μ°κ²°λΆ μμμ κ²½μ° κ°μμ¬μ κ°μλ³΄λ€ κ°μ¬μ¬μ μμΉμ ν¬κ² μν₯μ λ°λλ€κ³
νλ¨λλ€. λν, μνμ¬ μ°κ²°λΆ μμ μ μ·¨μ½ λΆμ¬λ₯Ό νκ°ν κ²°κ³Ό μμλ μνμ¬κ° μ°κ²°λ μμ§μ¬μ λΆμμ μ±μΌλ‘ ν΄λΉ ꡬ쑰κ³κ° λΆκ΄΄λ‘ λ°μ λλ©°, μλΆ
μμ§μ¬μ λΆμμ±μ μ΄ λ¨Όμ λ°μνμλ€.
μ§μ 쑰건 μμμ κ²½μ° μνμ¬μ μ°κ²°λΆ μμμ λΉν΄ μμ μ±μ΄ λμ± ν¬κ² κ°μνμλ€. μ°κ²°λΆ μμ μ μκ³νμ€ κ°μμ¨μ μ΅λ 26% μμ§λ§, μ§μ 쑰건
μμμ λν΄μλ μ½ 17~84%μ κ°μμ¨μ 보μλ€. νΉν, κ°μ¬μκ° μ°κ²°λμ΄ μλ μμ§μ¬μ νλΆ μ§μ μ μμμ΄ μλ κ²½μ° μμ μ±μ΄ ν¬κ² κ°μνμλ€.
μ¦, κ°μμ¬κ° λΆμ°©λ μμ§λΆμ¬μ μ§μ μμμ λν΄μ Units 1, 3, 4 ꡬ쑰κ³λ μκ³νμ€μ΄ μ½ 68~84% κ°μνκ³ , Unit 2 λ μ½ 32~57%
κ°μνμλ€. ꡬ쑰κ³μ μ·¨μ½ λΆμ¬λ₯Ό λΆμν κ²°κ³Ό μ§μ μ΄ μμλ μμ§μ¬μ μ°κ²°λ νλΆ κ°μμ¬μμ λΆμμ μ±μ΄ κ°μ₯ ν¬κ² λνλ¬λ€. λν, κ°μ¬μκ° μμ§μ¬μ
μ΅νλ¨ μ°κ²°μ μ λΆμ°©λμ΄ μλ κ²½μ°λ μΈμ ν μμ§λΆμ¬μ μ§μ μμμμλ ν° μ·¨μ½μ±μ 보μμΌλ©°, νΉν ν΄λΉ μμ§μ¬μ μ§μ μμμμλ ꡬ쑰κ³κ° μ 체μ μΌλ‘
ν‘λ°©ν₯μΌλ‘ λ°λ¦¬λ©΄μ λΆμμ μ±μ΄ λ°μνμλ€.
ν‘λ³μ λ°μμ μμ€ν
λλ°λ¦¬μ λΆκ΄΄μ κ°μ₯ λΉλ²ν μμΈμ΄λ©° λ€λ₯Έ μμκ³Ό ν¨κ» λνλλ€. λ°λΌμ, μ°κ²°λΆ λ° μ§μ λΆ μμκ³Ό ν¨κ² ν‘λ³μ μ¦κ°μ λ°λ₯Έ
μμ μ± λ³νλ₯Ό λΆμνμλ€. ν‘λ³μμ μνμ¬ μ°κ²°λΆ μμμ΄ ν¨κ» λνλ¬μ λ, ν‘λ³μκ° μ¦κ°ν¨μ λ°λΌ μκ³νμ€μ΄ μ μ§μ μΌλ‘ κ°μνμ¬, ν‘λ³μκ° $h_{n}/25$μΌλ
μνμ¬ μ°κ²° μμλ§ μλ κ²½μ°μ λΉν΄ μκ³νμ€μ΄ μ½ 10~21% μΆκ°μ μΌλ‘ κ°μνμλ€. νΉν, κ°μμ¬ 2κ°κ° ꡬ쑰κ³μ νμͺ½ λμ λ°°μΉλ Unit 3
ꡬ쑰κ³μμ μλμ μΌλ‘ ν° κ°μμ¨μ 보μλ€. λ°λ©΄μ κ°μμ¬κ° μ€κ°μ λ°°μΉλ Unit 2λ $h_{n}/50$κΉμ§λ μκ³νμ€ κ°μκ° κ±°μ μμκ³ , μ΄ν
κΈκ²©νκ² κ°μνμ¬ ν‘λ³μ $h_{n}/25$ μΌ λ μκ³νμ€μ΄ μ½ 44% κ°μνμλ€. μ§μ μμκ³Ό ν‘λ³μκ° ν¨κ» λ°μνμμλλ ν‘λ³μ μ¦κ°μ λ°λΌ
μκ³νμ€μ΄ μ μ§μ μΌλ‘ κ°μνμ¬, ꡬ쑰κ³μ λΆμμ μ±μ΄ μ¦κ°λμλ€. μ§μ μμκ³Ό ν¨κ» $h_{n}/25$ ν‘λ³μ λ°μ μ μκ³νμ€μ΄ μ½ 52% κΉμ§
μΆκ°μ μΌλ‘ κ°μνμλ€.
λ¨μ ꡬ쑰κ³μμ μ μλ μ°κ΅¬κ²°κ³Όλ ν₯ν λ¨μ κ΅¬μ‘°κ³ νμ₯μ ν΅ν μμ± κ΅¬μ‘°κ³μμμ μ°κ΅¬λ‘ λ°μ νμ¬ μμ€ν
λλ°λ¦¬μ ꡬ쑰μ μμ μ±μ ν보ν κ³νμ΄λ€.
κ°μ¬μ κΈ
λ³Έ μ°κ΅¬λ κ΅ν κ΅ν΅λΆ/κ΅ν κ΅ν΅κ³ΌνκΈ°μ μ§ν₯μμ μ§μμΌλ‘ μνλμμ(μ€λ§νΈ 건μ€κΈ°μ κ°λ°μ¬μ
: κ³Όμ λ²νΈ 20SMIP- A158708-01).
References
Lee, S.W. (2020), Analysis of Ultimate Behavior of Wedge Type System Scaffolding according
to Scale and Installation Condition of Bracing Member, Chungbuk National University
Cheongju Korea
, Choi I.Y. (2019), A Study on the Preventive Measure for Accident of Temporary Structure
in Small Construction Projects, Incheon National University Incheon Korea
Lee, J.S. (2019), Structural Performance Evaluation of System Support Regarding the
Rotation Stiffness of the Connections, Incheon National University Incheon Korea
Chang, Y.W. (2010), A Study on Boundary Conditions of System Support Joint and the
Effect of Diagonal Member Reinforcement, Honam University Gwangju Korea
KOSHA, (2009~2019), Analysis of Industrial Accident Status, Korea Occupational Safety
& Health Agency Ulsan Korea
MOLIT, (2018), Korean Design Standard, Ministry of Land Infrastructure and Transport
Sejong South Korea
Kim, G.Y., Won, J.H. (2017), Structural Behavior Analysis of System Supports according
to Boundary Condition of Joints between Vertical and Horizontal Members, , 32(3),
60-65.
Kang, J.O. (2005), Brief Review on Stability Issues for Slab System Support, , 9(2),
57-61.