κΉμ±μ
(Sung-Wan Kim)
1
μ€λ€μ΄
(Da-Woon Yun)
2
μ λ²κ·
(Bub-Gyu Jeon)
3
κΉμ±λ
(Seong-Do Kim)
4*
-
μ νμ, λΆμ°λνκ΅ μ§μ§λ°©μ¬μ°κ΅¬μΌν° μ°κ΅¬κ΅μ
-
μ νμ, λΆμ°λνκ΅ μ§μ§λ°©μ¬μ°κ΅¬μΌν° μ£Όμμ°κ΅¬μ
-
μ νμ, λΆμ°λνκ΅ μ§μ§λ°©μ¬μ°κ΅¬μΌν° μ°κ΅¬κ΅μ
-
μ νμ, κ²½μ±λνκ΅ ν λͺ©κ³΅νκ³Ό κ΅μ
Copyright Β© The Korea Institute for Structural Maintenance and Inspection
ν€μλ
νμκ°κ΄μ보, μμμ§μ, μμ°μλμ§, νκ΄΄κΈ°μ€
Key words
Carbon steel pipe elbow, Damage index, Dissipated energy, Failure criteria
1. μ λ‘
μμλ ₯λ°μ μλ₯Ό ν¬ν¨νλ μλμ§ νλνΈλ€μ μ 체 λ° κΈ°μ²΄ λ±μ μ΄μ‘νλ μν μ μννλ μλ§μ λ°°κ΄κ³ν΅μΌλ‘ ꡬμ±λμ΄ μλ€. λν λ°°κ΄κ³ν΅μ 건μ μ±μ
μμλ ₯λ°μ μμ μλͺ
μ λ§€μ° μ€μν μν₯μ λ―ΈμΉλ€. μμλ ₯λ°μ μλ κ³ λμ μμ μ μꡬνλ μμ€μΈ λ§νΌ λ°°κ΄κ³ν΅μ νμμ νκ²½μ β€κ²½μ μ μΌλ‘ ν° μμ€μ
μλ°νκ² λλ€.
λ°°κ΄κ³ν΅μ μ§μ§λΆλ μλ‘ λ€λ₯Έ κ΅¬μ‘°λ¬Όμ΄ μ¬λ¬ κ³³μ κ±Έμ³ μ€μΉλκΈ° λλ¬Έμ μ§μ§μ λ§λ€ μλ‘ λ€λ₯Έ μ§μ§λμ΄ μ
λ ₯λλ©°, μ΄λ‘ μΈν΄ λ°°κ΄κ³ν΅μ ν° μλ λ³μλ‘
μΈνμ¬ μμλλ€. μ§μ§νμ€μΌλ‘ μΈν μΈλ ₯μ κ°μμν€κΈ° μνμ¬ λ©΄μ§μμ€ν
μ΄ μ€μΉλ κ²½μ°μλ λ©΄μ§μμ€ν
μ΄ μ€μΉλ ꡬ쑰물과 μ€μΉλμ§ μμ ꡬ쑰물 μ¬μ΄λ₯Ό
μ°κ²°νλ λ°°κ΄κ³ν΅μμ κ³Όλν μλλ³μκ° λ°μν μ μλ€. μ΄μ κ°μ΄ μ§μ§νμ€κ³Ό κ°μ μΈλ ₯μ μν΄ λ°μνλ κ³Όλν μλ λ³μλ λ°°κ΄κ³ν΅μ μ¬κ°ν μμμ
μ΄λν μ μλ€ (Ravi Kiran et al., 2019; Xu et al., 2019)(1-2)
.
λνλ―Όκ΅μμλ μμλ ₯λ°μ μ λ°°κ΄κ³ν΅μ λ΄μ§μ±λ₯μ ν₯μμν€κΈ° μν μ°κ΅¬κ° μ§νλκ³ μλ€. μ€κ³κΈ°μ€μ§μ§μ μ΄κ³Όνλ λν μ§μ§νμ€ μ‘°κ±΄μμ μμλ ₯λ°μ μ
λ°°κ΄κ³ν΅μ μ£Όμ μμμ μμ±λ³νμ΄ λ°μν κ²½μ°μ μ μ©νκΈ° μνμ¬ λ³νλ₯ κΈ°λ°μ κΈ°μ€μ κ°λ°νκ³ μλ€ (Koo et al, 2020)(3). λν μμλ ₯λ°μ μ λ°°κ΄κ³ν΅μ μ§μ§μ·¨μ½λλ₯Ό νκ°νκΈ° μν μ°κ΅¬κ° μνλμλ€. μμμ€νκ³Ό μ§λλμ€νμ κ²°κ³Όλ₯Ό λ°νμΌλ‘ λΉμ ν μ νμμν΄μμ μννμ¬
μ§μ§μ·¨μ½λ 곑μ μ μ μνμλ€ (Kim et al, 2019; Kwag et al, 2020)(4-5)
. μ§μ§μ·¨μ½λ λΆμμ μ λ’°μ±μ λμ΄κΈ° μνμ¬ μμμ€νμ κ²°κ³Όλ₯Ό λ°νμΌλ‘ λ°°κ΄κ³ν΅μ μ·¨μ½λΆμμ λν νκ΄΄λͺ¨λλ₯Ό νμΈνκ³ , μ€μ νκ΄΄μΈ λμλ₯Ό μ λννκΈ°
μν μ°κ΅¬λ₯Ό μννκ³ μλ€. λ°°κ΄ μ보μ νκ³μνλ₯Ό μμμ²λ¦¬κΈ°λ° λΉμ μ΄μ μΈ‘μ λ°©λ²μ μ΄μ©νμ¬ μΌλ°μ μΈ μΌμλ‘ μΈ‘μ μ΄ μ΄λ €μ΄ νκ΄΄ λ³νλ₯ κ³Ό νκ΄΄ λ³νκ°μ
μΈ‘μ ν μ°κ΅¬λ μνλμλ€ (Kim et al, 2018)(6). λ°°κ΄ μ보μ λνμ¬ μ΄λ―Έμ§μΈ‘μ μμ€ν
μ μ΄μ©νμ¬ λͺ¨λ©νΈβμλλ³νκ°μ κ΄κ³μ λν λμμ λμ μ μ£ΌκΈ° νΌλ‘곑μ λ€μ μ μν μ°κ΅¬λ μνλμλ€ (Kim
et al, 2019)(12).
μ ν μ°κ΅¬λ€μ κ²°κ³Όμμ λ°°κ΄κ³ν΅μ μ€μ νκ΄΄λ κ΄ν΅κ· μ΄μ μν λμμ΄λ©° μ§μ§νμ€μΌλ‘ μΈν ꡬ쑰μ μΈ μμ λ©μ»€λμ¦μ μμ±λ³νμ λ°μν μ μλ ν° μλλ³μλ‘
μΈν μ μ£ΌκΈ° νΌλ‘λ‘ λνλ¬λ€. λ°λΌμ μ§μ§νμ€κ³Ό κ°μ 쑰건μμ λ°°κ΄κ³ν΅μ μμμ λμ λ μμμΌλ‘ μΈν΄ λ°μνλ κ΄ν΅κ· μ΄μ μν λμμ΄λ€.
λ³Έ μ°κ΅¬μμλ μμλ ₯λ°μ μμ λ°°κ΄κ³ν΅μμ μ보μ μ§κ΄λΆλ‘ ꡬμ±λ μν체μ λνμ¬ λ³μμ μ΄μ μν λ©΄λ΄λ°λ³΅κ°λ ₯μ€νμ μννμλ€. λ©΄λ΄λ°λ³΅κ°λ ₯μ€νμ μν체μ
νκ³μνμΈ κ΄ν΅κ· μ΄μ μν λμκ° λ°μν λκΉμ§ λ€μν ν¬κΈ°μ μΌμ ν μ§νμ λνμ¬ μνλμλ€. μ€νκ²°κ³Όλ‘λΆν° νβλ³μ(PβD)μ λͺ¨λ©νΈβμλλ³νκ°(MβR)μ
κΈ°λ°μ λ λμ λ μμ°μλμ§λ₯Ό μ΄μ©νμ¬ μμμ§μλ₯Ό μ°μ νμλ€. μμμ§μλ λμ λ μμμ ννν μ μλ Park & Ang (Park et al,
1987)(8)κ³Ό Banon (Banon and Veneziano, 1982)(9)μ μν΄ μ μλ μμμ§μλ€μ μ΄μ©νμ¬ μ°μ νμλ€. Park & Angμ μμμ§μμ Banonμ μμμ§μλ₯Ό μ°μ νκΈ° μν΄μλ νκ³νμ€μΈ ν볡μ μ μ μνμ¬μΌ
νλ€. λ³Έ μ°κ΅¬μμλ ASME (American Society of Mechanical Engineers)μμ μ μν TES(Twice Elastic
Slope) λ°©λ²μ μ΄μ©νμ¬ λ°°κ΄ μ보μ νκ³νμ€μΈ ν볡μ μ μ μνμλ€ (ASME, 2004)(10). μ μλ ν볡μ μ μ΄μ©νμ¬ Park & Angμ μμμ§μμ Banonμ μμμ§μλ₯Ό μ΄μ©νμ¬ PβD λ° MβRμ λνμ¬ κ°κ° μ°μ νκ³ κ·Έ μ°¨μ΄λ₯Ό λΆμνμλ€.
2. μ€ν ꡬμ±
λ³Έ μ°κ΅¬μμλ μμλ ₯λ°μ μμ λ°°κ΄κ³ν΅μμ λ리 μ¬μ©λλ κ·κ²©μ λ°°κ΄μ μ΄μ©νμ¬ μν체λ₯Ό μ μνμλ€. μν체λ Fig. 1
μ λνλ΄μμΌλ©° 곑λ₯ λ°κ²½μ΄ 114.3mmμΈ 90Β° λ°°κ΄ μ보μ μλ¨μ μ§κ΄λΆλ₯Ό μ©μ μΌλ‘ μ°κ²°νμλ€. μν체μ μ¬μ©λ λ°°κ΄μ μΈκ²½μ 88.9mm, λκ»λ
5.5mmμ΄λ©° μ μλ μν체μ μ¬μμ Table 1μ λνλ΄μλ€. μ§κ΄λΆμ κΈΈμ΄λ λ°°κ΄ μΈκ²½μ 3λ°°μ΄λ©° ν μ€μ¬μμ λ°°κ΄ μ보μ μ©μ λΆκΉμ§μ κΈΈμ΄λ μΈκ²½μ μ½ 3.8λ°°
Table 1. Specifications of test specimen
Component
|
Specification
|
Description
|
Pipe elbow
|
ASME B 16.9
|
90Β°; pipe elbow long SCH 40
A234 WPB
|
Straight pipe
|
ASME B 36.10M
|
SA 106M Grade B
|
μ΄λ€. λ°°κ΄ μ보μ μ§κ΄λΆκ° μ°κ²°λλ μ©μ λΆμμλΆν° νμΌλ‘ κ³ μ νκΈ° μν μ§κ·Έμ ν μ€μ¬κΉμ§μ 거리λ 340mmμ΄λ€.
μν체λ Fig. 2
μ κ°μ΄ UTM(Universal Testing Machine)μ μ μ μ¨μ§ 그립μ κ³ μ λ μ§κ·Έμ νμΌλ‘ μ°κ²°νμμΌλ©° κ° μ§κ·Έμ μ΄λ₯Ό μ°κ²°νκΈ° μν
νμ μ€νμ μ νλλ₯Ό μνμ¬ μ΅λν κ³΅μ°¨κ° λ°μνμ§ μλλ‘ μ λ°νκ² μ μνμλ€. μν체μ λ΄λΆμ λ¬Όμ μ±μ°κ³ λ΄μμ κ°μνκΈ° μνμ¬ μλ¨λΆμ νμ
μ€μΉνκ³ λ²¨λΈλ₯Ό μ°κ²°νμλ€. κ΄ν΅κ· μ΄μ μν λμλ₯Ό νμΈνκΈ° μνμ¬ μν체μ λ΄λΆμ λ¬Όμ μ±μ°κ³ μμ΄ννλ₯Ό μ΄μ©νμ¬ 3MPaμ λ΄λΆ μλ ₯μ κ°μνμμΌλ©°,
λ΄λΆ μλ ₯μ μ€νμ΄ μνλλ λμ μ μ§νμλ€. λ©΄λ΄λ°©ν₯μΌλ‘ λμΌν ν¬κΈ°μ κ°λ ₯λ³μλ₯Ό λ«ν λͺ¨λ(Closing mode)μ μ΄λ¦Ό λͺ¨λ(Opening
mode)κ° λ°μνλλ‘ μ μ΄νμμΌλ©°, μν체μ λ°°κ΄ μ보μμ λΉμ ν κ±°λμ΄ μ§μ€λ μ μλλ‘ νμλ€. νμ€μ§νμ λΆκ΄΄νμ€μ§μ μ μ΄κ³Όνμ¬ λ°°κ΄ μ보μμ
μΆ©λΆν μμ±κ±°λμ΄ λ°μν μ μλλ‘ Β±20mm μ΄μμΌλ‘ κ³ λ €νμλ€ (Takahashi et al, 2014)(11). λ©΄λ΄λ°λ³΅κ°λ ₯μ€νμ Β±20mm, Β±40mm, Β±60mm, Β±80mm λ° Β±100mmλ‘ κ°κ°μ νμ€μ§νλ§λ€ 2κ°μ μν체μ λνμ¬ μνλμλ€.
νκ³Ό λ³μλ Fig. 2
μ κ°μ΄ UTMμ λ΄λΆμ μ€μΉλ λ‘λμ
κ³Ό LVDT(Linear Variable Differential Transformer)λ₯Ό μ΄μ©νμ¬ μΈ‘μ νμλ€.
λν λͺ¨λ©νΈμ μλλ³νκ°μ μΌλ°μ μΈ μΌμλ₯Ό μ΄μ©νμ¬ μΈ‘μ νκΈ° μ΄λ €μ°λ―λ‘ μ΄λ―Έμ§μΈ‘μ μμ€ν
(Kim et al, 2019; Kim et al, 2020)(12-13)
μ μ΄μ©νμ¬ μΈλ ₯μ μν΄ λ³νλλ λ°°κ΄ μ보μ λΉμ ν κ±°λμ μΈ‘μ νμλ€. Fig. 2
μμ UTM μ°κ²°μ© μ§κ·Έμ Target 1μ μ€μΉνμ¬ νλλ μ΄λ―Έμ§λ₯Ό μ΄μ©νμ¬ μΈ‘μ λ λ³μμλ΅κ³Ό UTM λ΄λΆμ μ€μΉλ LVDTμμ μΈ‘μ λ λ³μμλ΅μ
μνΈμκ΄ν¨μλ₯Ό μ΄μ©νμ¬ λκΈ°ννμλ€. λ³νκ°μ μν체μ μ§κ΄μ λ μ§μ (Target 2, Target 4), λ°°κ΄ μ보μ μ€μμ§μ (Target
3)μΈ 3κ°μ μ§μ μμ μΈ‘μ λ λ³μμ μ’νλ₯Ό μ΄μ©νμ¬ μ°μ νμλ€. λͺ¨λ©νΈλ UTMμ λ‘λμ
μμ μΈ‘μ λ κ°λ ₯ νμ€($p$)κ³Ό νμ μ€μ¬μμ λ°°κ΄ μ보μ
μ€μ¬ μ¬μ΄μ 거리($d$)λ₯Ό μ΄μ©νμ¬ λͺ¨λ©νΈ($M=pd$)λ₯Ό μ°μ νμλ€. μ€νμ μ΄λ―Έμ§μΈ‘μ μμ€ν
(IMB-7050G, M5018-MP2)μ μ΄μ©νμ¬
2448Γ2048 ν½μ
μ΄λ―Έμ§λ₯Ό μ΄λΉ 2νλ μμΌλ‘ νλνμμΌλ©°, UTMμ κ°λ ₯λ³μλ 40mm/secμ μλλ‘ μΆ©λΆν μ²μ²ν νμ¬ λμ μν₯μ΄ λ°μνμ§
μλλ‘ νμλ€.
Fig. 2. Experimental setup
λͺ¨λ μ€νμ λ³μμ μ΄μ μν μ νν(Sine wave)λ‘ κ°λ ₯νμμΌλ©° μ
λ ₯ νμ€μ μΌμ ν μ§νμ λ³μκ° μ μ©λμλ€. μν체μ μ§μ§λΆμμ λͺ¨λ©νΈμ λΉνλ¦Ό
λ°μ λ±μ λ°©μ§νκ³ λ°°κ΄ μ보μμ λΉμ ν κ±°λμ΄ μ§μ€λ μ μλλ‘ λ©΄λ΄ λ°©ν₯μ λνμ¬ μ€νμ μννμλ€. λ³Έ μ°κ΅¬μμλ λ°°κ΄ μ보μ νκ³μνλ₯Ό κ΄ν΅κ· μ΄μ
μν λμλ‘ μ μνμμΌλ―λ‘ λ©΄λ΄λ°λ³΅κ°λ ₯μ€νμ μν체μμ κ΄ν΅κ· μ΄μ μν λμκ° λ°μν λκΉμ§ μνλμλ€. Fig. 3
μμ λμκ° λ°μν Β±20mmμ νμ€μ§νμ λν λνμ μΈ μν체λ₯Ό λνλ΄μλ€. κ΄ν΅κ· μ΄μ λͺ¨λ μν체μμ λ°°κ΄ μ보μ μλλ (Intrados) λ°©ν₯μ
μ€λ¦½μΆ(Crown)κ³Ό κ°κΉμ΄ μμΉμμ λμκ° λ°μνμμΌλ©° κ· μ΄μ μΆ λ°©ν₯μΌλ‘ μ§μ νλ κ²μ νμΈν μ μμλ€.
Fig. 3. Pipe elbow with a through crack
3. μμλ νκ°
λ°°κ΄κ³ν΅μμ μ§μ§νμ€μ μ·¨μ½ν μμμΈ λ°°κ΄ μ보μ μ§μ§μ·¨μ½λ νκ°λ₯Ό μννκΈ° μν΄ νμν μμμ§μλ₯Ό κ°νΈνκ³ μ§μ μ μΌλ‘ μ°μ ν μ μλ λ°©λ²μ΄ νμνλ€.
PβDμ κ΄κ³λ₯Ό μ΄μ©νμ¬ μ°μ λ μμλλ μ€νμμ λ°°κ΄ μ보μ μμ©νλ νμ€μ λ°©ν₯κ³Ό λ°°κ΄κ³ν΅μ ν΄μλͺ¨λΈμμ λ°°κ΄ μ보μ μμ©νλ νμ€μ λ°©ν₯μ μΌμΉνμ§
μμ μ μλ€. MβRμ κ΄κ³λ₯Ό μ΄μ©νμ¬ μ°μ λ μμμ§μλ PβDμ κ΄κ³λ₯Ό μ΄μ©νμ¬ μ°μ λ μμμ§μ λ³΄λ€ ν΄μ μ μ°¨κ° κ°νΈνκ³ μ νμμν΄μκ²°κ³Όλ‘λΆν°
μ§μ§νμ€μ μ·¨μ½ν μμμΈ λ°°κ΄ μ보μ μμμ§μλ₯Ό μ§μ μ μΌλ‘ μ°μ ν μ μλ μ₯μ μ΄ μλ€. λ°λΌμ MβRμ κ΄κ³λ₯Ό μ΄μ©νμ¬ λ°°κ΄κ³ν΅μ μ§μ§νμ€μ μ·¨μ½ν
μμμΈ λ°°κ΄ μ보μ λν νκ΄΄κΈ°μ€μ μ λμ μΌλ‘ μ μνλ λ°©λ²μ΄ νμνλ€.
3.1 μμ° μλμ§
Fig. 4
λ λ©΄λ΄λ°λ³΅κ°λ ₯μ€νμμ μΈ‘μ λ PβD λ° MβRμ κ΄κ³μ λν κ°κ°μ νμ€μ§νμμ λνμ μΈ μν체μ λν μ΄λ ₯곑μ μ λνλ΄μλ€. μ΄λ ₯곑μ μμ κ°λ ₯λ°©ν₯μ
λ°λΌ λΉμ νκ±°λμ κ²½ν₯μ΄ λ¬λΌμ PβD λ° MβRμ κ΄κ³λ λΉλμΉμΌλ‘ λνλ¬λ€.
Fig. 4. Hysteresis loop for PβD and MβR
Table 2. Number of cycle to failure($N_{f}$) and accumulated dissipated energy
Loading amplitude (mm)
|
|
Accumulated dissipated energy
|
Energy/Cycle
|
PβD
|
MβR
|
Difference (%)
|
PβD
|
MβR
|
Β±20
|
75.5
|
84.23
|
75.41
|
11.69
|
1.12
|
1.00
|
97.5
|
107.27
|
100.08
|
7.18
|
1.10
|
1.03
|
Β±40
|
12.75
|
46.91
|
43.13
|
8.76
|
3.68
|
3.38
|
15.5
|
54.26
|
51.16
|
6.06
|
3.50
|
3.30
|
Β±60
|
7.25
|
47.23
|
44.20
|
6.86
|
6.51
|
6.10
|
6.5
|
40.76
|
38.02
|
7.22
|
6.27
|
5.85
|
Β±80
|
3.5
|
34.44
|
32.45
|
6.15
|
9.84
|
9.27
|
3.5
|
34.91
|
32.97
|
5.90
|
9.97
|
9.42
|
Β±100
|
2.75
|
39.87
|
36.98
|
7.81
|
14.50
|
13.45
|
2.75
|
32.90
|
30.54
|
7.76
|
11.96
|
11.11
|
Fig. 5. Accumulated dissipated energy for PβD and MβR
Table 2λ λ©΄λ΄λ°λ³΅κ°λ ₯μ€νμμ κ°κ°μ νμ€μ§νμ λν΄ λ°°κ΄ μ보μ νκ³μνμΈ λμκ° λ°μνμμ λμ μ¬μ΄ν΄ μ, λμ λ μμ°μλμ§, κ° μ¬μ΄ν΄μ λν μλμ§λ₯Ό
λνλ΄μλ€.
Fig. 5
λ PβDμ MβRμ κ΄κ³μ λν λμ λ μμ°μλμ§λ₯Ό λνλ΄μμΌλ©° Table 2μμ PβDμ MβRμ κ΄κ³μ λν μ΄λ ₯곑μ μμ μ°μ λ λμ λ μμ°μλμ§λ μ½ 10% μ΄λ΄μ μ°¨μ΄κ° λνλ¨μ νμΈν μ μμλ€.
Fig. 6
μ λ°°κ΄ μ보μ νκ³μνμΈ κ΄ν΅κ· μ΄μ μν λμκ° λ°μνμμ λμ PβDμ MβRμ λν κ° μ¬μ΄ν΄μ λν μλμ§λ₯Ό λνλ΄μλ€. μ΅μμμΉλ²μΌλ‘ κ³μ°ν
μ ννκ·μ μ μ(1), (2)μ κ°μΌλ©° κ²°μ κ³μλ 0.98μ΄μμΌλ‘ μ νμ μΈ κ΄κ³λ‘ λνλ¬λ€.
3.2 μμλ
μ§μ§νμ€μΌλ‘ μΈν ꡬ쑰물μ μμμ μ λμ μΌλ‘ νννκΈ° μνμ¬ λ€μν μμμ§μκ° μ μλμλ€. μ λ’°μ± μλ μμμ μ λμ μΌλ‘ νννκΈ° μνμ¬ λμ λ μμ±λ³νμ
κ³ λ €νκΈ° μν μλμ§ μμ° μ§μκ° μ μλμλ€ (Darwin and Nmai, 1986)(14). λ€μν μ¬μ΄ν΄μ μμ±λ³νμ λν κ°μ€μΉλ₯Ό κ³ λ €ν μμμ§μκ° μ μλμμΌλ©° (Krawinkler, 1987)(15), λμ λ μΌμ κ³ λ €νκΈ° μν μμμ§μλ μ μλμλ€ (Gosain et al, 1977)(16). λ³Έ μ°κ΅¬μμλ λ€μν μμμ§μ μ€μμ κ°λ¨νκ² λμ λ μμμ ννν μ μλ Park & Angμ μμμ§μμ Banonμ μμμ§μλ₯Ό κ³ λ €νμλ€.
Fig. 6. Energy line in each cycle for PβD and MβR
Park & Angμ μμμ§μλ μ(3), (4)μ κ°μ΄ λνλΌ μ μμΌλ©° μ΅λλ³νκ³Ό μ£ΌκΈ°νμ€μ μν₯μ κ³ λ €νκΈ° μν΄ μ μλμλ€. μ¬κΈ°μ μ(3)μ PβDμ κ΄κ³μ λν μμμ§μμ΄λ©° μ(4)λ MβRμ κ΄κ³μ λν μμμ§μμ΄λ€. Park & Angμ μμμ§μλ μ°μ±κ³Ό μλμ§ μμ°μ μ ν μ‘°ν©μ κΈ°λ°μ λκ³ μμΌλ©° κ°λ¨νκ² μμμ ννν
μ μλ€. Park & Angμ μμμ§μλ μ² κ·Όμ½ν¬λ¦¬νΈ ꡬ쑰물μ λνμ¬ μ μλμμΌλ νμμ λ°λΌ κ°κ΅¬μ‘°λ¬Όμλ μ μ©νμλ€. μ(3), (4)λ₯Ό ꡬμ±νλ μμ μ κ°μΌλ‘ 0.025κ° μ μλμμΌλ©°, μ΄ μμμ§μλ κ°μ¬λ°°κ΄μ보μ μμμ νννκΈ° μνμ¬ μ¬μ©λ λ° μλ€ (Salimi Firoozabad
et al, 2016)(17).
μ(5), (6)μ Banonμ μμμ§μλ μ°μ±κ³Ό μλμ§ μμ°μ λΉμ ν μ‘°ν©μ κΈ°λ°μ λκ³ μλ€. μ μ¬νκ² μ(5)λ PβDμ κ΄κ³μ λν μμμ§μμ΄λ©° μ(6)μ MβRμ κ΄κ³μ λν μμμ§μμ΄λ€. μ(5), (6)μμ μμμΈ μ λ κ°κ° 1.1κ³Ό 0.38λ‘ μ μλμμΌλ (Castiglioni and Pucinotti, 2009)(18) λ³Έ μ°κ΅¬μμλ μ νμ°κ΅¬μ κ²°κ³Όλ₯Ό μ΄μ©νμ¬ 3.3κ³Ό 0.21μ μ¬μ©νμλ€ (Jeon et al, 2017)(19). μ΄ μμμ§μλ Park & Angμ μμμ§μμ ν¨κ» κ°μ¬λ°°κ΄μ보μ νκ΄΄κΈ°μ€μ νννκΈ° μν΄ μ¬μ©λμλ€ (Salimi Firoozabad et al,
2016; Jeon et al, 2017)(17,19).
μ¬κΈ°μ $D_{y}$μ $F_{y}$λ ν볡 λ³μμ ν볡 νμ€μ΄λ©°, $D_{i}$μ $E_{i}$λ $i$λ²μ§Έ μ¬μ΄ν΄μ λ³μμ§νκ³Ό μμ°μλμ§μ΄λ€.
μ μ¬νκ² $M_{y}$μ $\theta_{y}$λ ν볡 λͺ¨λ©νΈμ ν볡 μλλ³νκ°μ΄λ©°, $\theta_{i}$μ $E_{i}$λ $i$λ²μ§Έ μ¬μ΄ν΄μ
μλλ³νκ°μ μ§νκ³Ό μμ°μλμ§μ΄λ€.
3.3 ν볡μ
λ³Έ μ°κ΅¬μμ λ°°κ΄ μ보μ μ μ£ΌκΈ° νΌλ‘μ μν νκ΄΄λ μλλ³μλ‘ μΈν κ΄ν΅κ· μ΄μ μν λμλ₯Ό νκ΄΄λͺ¨λλ‘ μ μνμμΌλ©°, Park & Angμ μμμ§μμ
Banonμ μμμ§μλ₯Ό μ΄μ©νμ¬ νκ΄΄ κΈ°μ€μ μ λννκ³ μ νμλ€. μ΄ μμμ§μλ€μ μ°μ νκΈ° μν΄μλ νκ³νμ€μΈ ν볡μ ($D_{y}$, $F_{y}$,
$M_{y}$, $\theta_{y}$)μ λν μ μκ° νμνλ€.
λ³Έ μ°κ΅¬μμλ μμμ§μμ μ°μ μ μνμ¬ νμν ν볡μ μ TES(Twice Elastic Slope) λ°©λ²μ μ μ©νμλ€ (ASME, 2004)(10). TES λ°©λ²μ λ°°κ΄ λ° μλ ₯μ©κΈ°μ λ΄μ§μ±λ₯μ νκ°νκΈ° μν λΆκ΄΄νμ€μ§μ μΈ νκ³νμ€μ μ λνκΈ° μν΄ μ μλμλ€. PβD 곑μ λ° MβR 곑μ μ νμ±μμμμ
μ΅μμμΉλ²μ μ΄μ©νμ¬ νκ·μ μ κ·Έλ¦¬κ³ μ΄λμ κ°μ $\theta$ λΌ νλ€. κ·Έλ¦¬κ³ μ(7)μ μ΄μ©νμ¬ $2\tan\theta$κ° λλ κ° $\phi$ λ₯Ό κ°μ§λλ‘ μ μ κ·Έλ¦°λ€. μ΄ μ κ³Ό PβD 곑μ λ° MβR 곑μ κ³Ό λ§λλ μ§μ μ λΆκ΄΄νμ€μ§μ μ΄λΌ
νλ©° λ΄μ§μ€κ³λ₯Ό μν νκ³νμ€μΌλ‘ μ¬μ©λλ€.
Fig. 7. Representative value calculation of the yield point using the TES method
Fig. 8. Damage index for PβD and MβR
Fig. 7μ ν볡μ μ λν―κ° μ°μ μ μν΄ TES λ°©λ²μ μ μ©νμλ€. λͺ¨λ νμ€μ§νμ λν 첫 λ²μ§Έ μ¬μ΄ν΄μ λν 곑μ (PβD, MβR)μμ νκ· νκ·κ³‘μ μ μ΄μ©νμ¬
ν볡μ ($D_{y}$, $F_{y}$, $M_{y}$, $\theta_{y}$)μ μ°μ νμμΌλ©° PβD λ° MβR κ΄κ³μ λν΄ κ°κ° νλμ λν―κ°μ
κ°μ§κ² λλ€.
μμλλ₯Ό μ°μ νκ³ μ ν λ, λ°λ³΅λλ μ¬μ΄ν΄ νμ€μ μν΄ λ³ννλ ν볡μ μ κ³ λ €νκΈ° μνμ¬ ν΄λΉ μ¬μ΄ν΄ λλ λ§μ§λ§ μ¬μ΄ν΄μμ ν볡μ μ μ μνμ¬ μ¬μ©νλ
κ²μ΄ νλΉνλ€. κ·Έλ¬λ νμκ°κ΄μ보μμ λΉκ΅μ ν° λ³νμ λ°λ³΅κ°λ ₯μ μν μ΄λ ₯곑μ μμλ μμ±λ³νμ λ°μμΌλ‘ μΈν΄ 첫 λ²μ§Έ μ¬μ΄ν΄ μ΄νμλ PβD 곑μ
λ° MβR 곑μ μ μμ μ μ§λμ§ μμμ Fig. 4
μμ νμΈν μ μλ€. λ°λΌμ λ λ²μ§Έ μ¬μ΄ν΄ μ΄νμμ ν볡μ μ μ μνλ κ²μ μ΄λ €μ΄ λ¬Έμ μ΄λ€. μ΄λ ₯곑μ μ κ° μ¬μ΄ν΄ λ§λ€ λ©΄μ μ κ°μ§λ©° 2λ²μ§Έ μ¬μ΄ν΄
μ΄ν μ¬μ΄ν΄ λΉ λ©΄μ μ ν¬κΈ°κ° ν¬κ² λ³ννμ§ μλλ€. μ΄λ ₯곑μ μμ λ«νλͺ¨λμ μ΄λ¦Όλͺ¨λμ κΈ°μΈκΈ°κ° λ€λ₯΄λ―λ‘ λ³Έ μ°κ΅¬μμλ μ΄λ¬ν λΆνμ€μ±μ μ€μ΄κΈ° μν΄μ
μμ μμ μμνκ³ μμ±λ³νμ΄ κ°μ₯ μ²μ λ°μνλ 첫 λ²μ§Έ μ¬μ΄ν΄μ λ«νλͺ¨λμμ νμ± κΈ°μΈκΈ°μ κΈ°λ°μ λμ΄ ν볡μ μ μ μνμλ€.
Table 3. Comparison of the damage index for PβD and MβR
Loading amplitude (mm)
|
Park and Ang
|
Banon
|
PβD
|
MβR
|
Difference (%)
|
PβD
|
MβR
|
Difference (%)
|
Β±20
|
5.38
|
5.97
|
11.02
|
11.19
|
11.42
|
2.07
|
6.52
|
7.44
|
14.13
|
11.77
|
12.12
|
2.94
|
Β±40
|
4.72
|
5.39
|
14.32
|
9.99
|
10.30
|
3.12
|
5.08
|
5.87
|
15.54
|
10.29
|
10.66
|
3.61
|
Β±60
|
5.93
|
6.94
|
16.96
|
10.24
|
10.70
|
4.54
|
5.61
|
6.43
|
14.72
|
9.95
|
10.36
|
4.19
|
Β±80
|
6.49
|
7.68
|
18.35
|
10.01
|
10.65
|
6.41
|
6.51
|
7.66
|
17.64
|
10.04
|
10.66
|
6.22
|
Β±100
|
7.95
|
9.23
|
16.01
|
10.78
|
11.50
|
6.70
|
7.61
|
8.83
|
16.01
|
10.44
|
11.16
|
6.91
|
Average
|
6.18
|
7.14
|
15.60
|
10.47
|
10.95
|
4.63
|
Standard deviation
|
0.99
|
1.20
|
20.80
|
0.57
|
0.55
|
4.39
|
3.4 μ°μ λ μμλ λΉκ΅
Fig. 8κ³Ό Table 3μ λͺ¨λ νμ€μ§νμ κ²½μ°μμ PβDμ MβRμ κ΄κ³μ λν΄ μ°μ λ Park & Angμ μμμ§μμ Banonμ μμμ§μλ₯Ό λνλ΄μλ€. Fig. 8(a)λ PβDμ κ΄κ³μ λν μμμ§μμ΄λ©° Fig. 8(b)λ MβRμ κ΄κ³μ λν μμμ§μλ₯Ό λνλ΄μλ€. λ³Έ μ°κ΅¬μμλ λ°°κ΄ μ보μ νκ³μνλ₯Ό κ΄ν΅κ· μ΄μ μν λμλ‘ μ μνμμΌλ―λ‘ λ©΄λ΄λ°λ³΅κ°λ ₯μ€νμ λμκ°
λ°μν λκΉμ§ μνλμλ€. λ°λΌμ νκ³μνμΈ λμκ° λ°μνμμ λμ μμμ§μλ λͺ¨λ νμ€μ§νμ λνμ¬ μ μ¬νκ² λνλμΌ νλ€. Table 3μμ Park & Angμ μμμ§μμ λν νμ€νΈμ°¨λ 0.99 ~ 1.20 μ¬μ΄μ΄λ©° Banonμ μμμ§μμ λν νμ€νΈμ°¨λ 0.55 ~ 0.57 μ¬μ΄λ‘
λνλ¬λ€. μ΄λ Banonμ μμμ§μκ° Park & Angμ μμμ§μλ³΄λ€ νμ€νΈμ°¨κ° μκ² λνλ¬μΌλ©° μ΄λ Banonμ μμμ§μκ° νκ· κ°μ κ°κΉκ² λΆν¬νκ³
μμμ λνλΈλ€. λ°λΌμ λ³Έ μ°κ΅¬μμλ λ°°κ΄ μ보μ νκ³μνμΈ λμμ λν μμμ§μλ₯Ό λνλ΄λ―λ‘ μμμ§μκ° νκ· κ°μ κ°κΉκ² λΆν¬νκ³ μλ Banonμ
μμμ§μλ₯Ό μ¬μ©νλ κ²μ΄ νλΉν κ²μΌλ‘ λνλ¬λ€. λν PβD λ° MβRμ κ΄κ³λ₯Ό μ΄μ©νμ¬ μ°μ λ Banonμ μμμ§μλ μ΅λ 7% μ΄λ΄μ μ°¨μ΄κ°
λνλ¨μ νμΈν μ μμλ€. κ°κ°μ νμ€μ§νμ λν PβD λ° MβRμ κ΄κ³μ λν Banonμ μμμ§μλ μΌμ μμ€μ μλ ΄νλ©° μμμ§μμ λν νμ€νΈμ°¨λ
0.6 μ΄νλ‘ λνλ¬λ€. λ°λΌμ Table 3μμ μ μλ PβD λ° MβRμ κ΄κ³μ λν Banonμ μμμ§μμ νκ· κ°μ κ΄ν΅κ· μ΄μ μν λμμ λν λν―κ°μΌλ‘ μ¬μ© ν μ μμ κ²μΌλ‘ λνλ¬λ€.
4. κ²° λ‘
λ³Έ μ°κ΅¬μμλ μμλ ₯λ°μ μ λ°°κ΄κ³ν΅μμ SCH 40 3μΈμΉ νμκ°κ΄μ보μ λνμ¬ νβλ³μμ λͺ¨λ©νΈβμλλ³νκ°μ κ΄κ³μ λνμ¬ μμμ§μλ₯Ό μ΄μ©νμ¬ νκ΄΄κΈ°μ€μ
μ λμ μΌλ‘ νννκ³ μ νμλ€.
SCH 40 3μΈμΉ νμκ°κ΄μ보μ νκ³μνλ κ΄ν΅κ· μ΄μ λμλ‘ μ μνμμΌλ©° λμκ° λ°μν λκΉμ§ μΌμ ν μ§νμ λ©΄λ΄λ°λ³΅κ°λ ₯μ€νμ μννμλ€. νμ€μ§νμ
λΆκ΄΄νμ€μ§μ μ μ΄κ³Όνμ¬ λ°°κ΄ μ보μμ μΆ©λΆν μμ±κ±°λμ΄ λ°μν μ μλλ‘ Β±20mmμμ Β±100mmκΉμ§ Β±20mm κ°κ²©μΌλ‘ λ©΄λ΄λ°λ³΅κ°λ ₯μ€νμ μννμλ€.
λͺ¨λ μν체μμ κ΄ν΅κ· μ΄μ μν λμλ λ°°κ΄ μ보μ μλλ λ°©ν₯μ μ€λ¦½μΆκ³Ό κ°κΉμ΄ μμΉμμ λμκ° λ°μνμμΌλ©° κ· μ΄μ μ€λ¦½μΆ λ°©ν₯μΌλ‘ μ§μ νλ κ²μ
νμΈν μ μμλ€.
νκ΄΄κΈ°μ€μ μ λμ μΌλ‘ νννκΈ° μνμ¬ λμ λ μμμ ννν μ μλ Park & Angμ μμμ§μμ Banonμ μμμ§μλ₯Ό μ΄μ©νμ¬ μ°μ νμλ€. μμμ§μλ₯Ό
μ°μ νκΈ° μν΄ νμν ν볡μ μ TES λ°©λ²μ΄ μ μ©λμλ€. Park & Angμ μμμ§μμ λν νμ€νΈμ°¨λ 0.99 ~ 1.20 μ¬μ΄μ μμΌλ©°, Banonμ
μμμ§μμ λν νμ€νΈμ°¨λ 0.55 ~ 0.57 μ¬μ΄μ μμμ νμΈν μ μμλ€. λ³Έ μ°κ΅¬μμλ SCH40 3μΈμΉ νμκ°κ΄μ보μ νκ³μνλ κ΄ν΅κ· μ΄μ
μν λμλ‘ μ μνμλ€. νκ³μνμμμ μμμ§μλ€μ νκ· κ°μ μμ νμ€νΈμ°¨λ‘ λΆν¬λμ΄μΌ νλ€. λ°λΌμ SCH40 3μΈμΉ νμκ°κ΄μ보μ λνμ¬ νκ΄΄κΈ°μ€μ
μ λμ μΌλ‘ νννκΈ°μλ Park & Angμ μμμ§μλ³΄λ€ Banonμ μμμ§μλ₯Ό μ¬μ©νλ κ²μ΄ νλΉν κ²μΌλ‘ λνλ¬λ€. PβD λ° MβR κ΄κ³μ λν
Banonμ μμμ§μμ λν νκ· κ°μ κ΄ν΅κ· μ΄μ μν λμμ λν λν―κ°μΌλ‘ μ¬μ© ν μ μμ κ²μΌλ‘ λνλ¬λ€. λν μμμ§μμ νκ· κ°μ μ λ’°μ± μλ
μμλ ₯λ°μ μ λ°°κ΄μ μ§μ§μ·¨μ½λ λΆμμ μν΄ μꡬλλ λ°°κ΄ μ보μ λμλ₯Ό ννν μ μλ μ λμ μΈ νκ΄΄κΈ°μ€μΌλ‘μ μ¬μ©λ μ μμ κ²μΌλ‘ μμλλ€.
κ°μ¬μ κΈ
λ³Έ μ°κ΅¬λ νκ΅μ°κ΅¬μ¬λ¨μ΄ μ£Όκ΄νλ μμλ ₯μ°κ΅¬κ°λ°μ¬μ
(NRF- 2020M2A8A4023949)μ μ§μμ λ°μ μνλμμ΅λλ€.
References
Ravi Kiran, A., Reddy, G. R., Agrawal, M. K. (2019), Seismic fragility analysis of
pressurized piping systems considering ratcheting: A case study, International Journal
of Pressure Vessels and Piping, 169, 26-36.
Xu, Z. D., Ge, T., Miao, A. (2019), Experimental and theoretical study on a novel
multi-dimensional vibration isolation and mitigation device for large-scale pipeline
structure, Mechanical Systems and Signal Processing, 129, 546-567.
Koo, G. H., Kim, J. S., Kim, Y. J. (2020), Feasibility study on strain-based seismic
design criteria for nuclear components, Energies, 13(17), 13174435
Kim, S. W., Jeon, B. G., Hahm, D. G., Kim, M. K. (2019), Seismic fragility evaluation
of the base-isolated nuclear power plant piping system using the failure criterion
based on stress-strain, Nuclear Engineering and Technology, 51(2), 561-572.
Kwag, S. Y., Eem, S. H., Kwak, J. S., Oh, J. H. (2020), Evaluation model of seismic
response behavior and performance of nuclear plant piping systems, Journal of the
Korean Society for Advanced Composite Structures, 11(1), 54-62.
Kim, S. W., Choi, H. S., Jeon, B. G., Hahm, D. G., Kim, M. K. (2018), Strain and deformation
angle for a steel pipe elbow using image measurement system under in-plane cyclic
loading, Nuclear Engineering and Technology, 50(1), 190-202.
Kim, S. W., Choi, H. S., Jeon, B. G., Hahm, D. G. (2019b), Low-cycle fatigue behaviors
of the elbow in a nuclear power plant piping system using the moment and deformation
angle, Engineering Failure Analysis, 96, 348-361.
Park, Y. J., Ang, A. H. S., Wen, Y. K. (1987), Damage-limiting a seismic design of
buildings, Earthquake Spectra, 3, 1-26.
Banon, H., Veneziano, D. (1982), Seismic safety of reinforced concrete members and
structures, Earthquake Engineering and Structural Dynamics, 10(2), 179-193.
American Society of Mechanical Engineers, (2004), ASME Boiler and Pressure Vessel
Code, Section VIII, American Society Mechanical Engineers, new york(usa)
Takahashi, K., Ando, K., Matsuo, K., Urabe, Y. (2014), Estimation of low-cycle fatigue
life of elbow pipes considering the multi-axial stress effect, Journal of Pressure
Vessel Technology, 136(4), 041405
Kim, S. W., Jeon, B. G., Cheung, J. H., Kim, S. D. (2019), Low-cycle Fatigue Behaviors
of the Steel Pipe Tee of a Nuclear Power Plant Using Image Signals, Journal of the
Korea Institute for Structural Maintenance and Inspection, 23(6), 77-83.
Kim, S. W., Yun, D. W., Cheung, J. H., Kim, S. D. (2020), Limit State Assessment of
SCH80 3-inch Steel Pipe Elbows Using Moment-deformation angle Relationship, Journal
of the Korea Institute for Structural Maintenance and Inspection, 24(3), 16-23.
Darwin, D., Nmai, C. K. (1986), Energy dissipation in RC beams under cyclic load,
Journal of Structural Engineering, 112(8), 1829-1846.
Krawinkler, H. (1987), Performance assessment of steel components, Earthquake Spectra,
3(1), 27-41.
Gosain, N. K., Brown, R. H., Jirsa, J. O. (1977), Shear requirements for load reversals
on RC members, Journal of Structural Engineering, 103(7), 1461-1476.
Salimi Firoozabad, E., Jeon, B.G., Choi, H. S., Kim, N. S. (2016), Failure criterion
for steel pipe elbows under cyclic loading, Engineering Failure Analysis, 66(1), 515-525.
Castiglioni, C. A., Pucinotti, R. (2009), Failure criteria and cumulative damage models
for steel components under cyclic loading, Journal of Constructional Steel Research,
65(4), 751-765.
Jeon, B. G., Kim, S. W., Choi, H. S., Park, D. U., Kim, N. S. (2017), A failure estimation
method of steel pipe elbows under in-plane cyclic loading, Nuclear Engineering and
Technology, 49(1), 245-253.