๋ฌธ์์
(Won-Sik Moon)
1iD
๋จํ์
(Tae-Yang Nam)
1iD
์ค๊ดํ
(Kwang-Hoon Yoon)
1iD
์ด์ง์
(Ji-Won Lee)
1iD
๋ฐ์ฑ์ค
(Seong-Jun Park)
1iD
ํ์ฑํธ
(Seong-Ho Han)
โ iD
-
(Dept. of Electrical Engineering, Soongsil University, Korea.)
Copyright ยฉ The Korean Institute of Electrical Engineers(KIEE)
Key words
Electric railway system, load curve, vertical bifacial PV, energy reduction, electricity charge
1. ์ ๋ก
์ฒ ๋๊ณต์ฌ๋ ๊ตญ๋ด ๊ณต๊ธฐ์
์ค ์ ๋ ฅ์๋น๊ฐ ๊ฐ์ฅ ๋ง์ ๊ธฐ๊ด์ด๋ค. ์ฒ ๋๊ณต์ฌ์์ ์ด์ํ๋ ๋๋ถ๋ถ์ ์ด์ฐจ๋ ์ ๊ธฐ์๋์ง๋ฅผ ๊ธฐ๋ฐ์ผ๋ก ๋์ํ๊ธฐ ๋๋ฌธ์ ์๋์ง ์๋น
์ฑ๋ฅ์ ์ง์์ ์ผ๋ก ๊ฐ์ ํด์ผ ํ๋ค. ์ต๊ทผ ๊ตญ์ ์๋์ง ์๊ธ์ ๋ถ์์ ๊ณผ ๊ณต๊ธ๋ถ์กฑ์ด ๊ฒน์น๋ฉด์ ์ ๊ธฐ์๊ธ ์์น์ ๋ํ ์ง์์ ์ธ ์ด์๊ฐ ์ ๊ธฐ๋๊ณ ์๋ค. ์ด๋ฌํ
์ํฉ์์ ์ฒ ๋๊ณต์ฌ๋ ์๋์ง ํจ์จํ๋ฅผ ์ํ ์ธ๊ณต์ง๋ฅ ํ๋ซํผ๊ณผ ์ฌ์์๋์ง์ ๊ฐ์ ์ ๊ธฐ์ ๋์
์ด ์์๋๋ค.
ํ์๊ฐ์ถ๊ณผ ์๋์ง ์ ํ์ ๋ฐ๋ผ ์ต๊ทผ ์ ๊ธฐ์ฒ ๋ ๋ถ๋ฌธ์์๋ ์ฒ ๋์ฐจ๋์ ์ฃผ์ ์ดํ ์๋์ง์์ธ ๋์ ค ๋ฐ ์ ๊ธฐ๋ฅผ ๋์ฒดํ๊ธฐ ์ํด ํ์ด๋ธ๋ฆฌ๋, LNG, ๋ฐ์ด์ค๊ฐ์ค,
์์์ฐ๋ฃ์ ์ง ๋ฑ ์ฒญ์ ์๋์ง๋ก ์ ํํ๊ธฐ ์ํ ์ฐ๊ตฌ๊ฐ ํ๋ฐํ๊ฒ ์งํ๋๊ณ ์๋ค. ๋ํ ์ ๋ก์๋์ง ๊ฑด์ถ ํ์ฐ์ ๋ฐ๋ผ ์ฒ ๋์ญ์ฌ์ ์๋์ง ์๋น ์ ๊ฐ์ ์ํ ์ง๋ถ
๋ฐ ๋ฒฝ์ฒด์ ์ ์ฌ์์๋์ง๋ฅผ ์ ์ฉํ ๋ฐฉ๋ฒ๋ค์ด ์ถ์ง๋๊ณ ์๋ค. ๊ตญ๋ด์์๋ ๊ด๋ช
์ญ ๊ณ ์์ฒ ๋ ์ญ์ฌ์ ์ง๋ถ์ ํ์ฉํ์ฌ 1.5[MW] ํ์๊ด๋ฐ์ ๊ตฌ์ถ์ ์ ์ํ
์ฐ๊ตฌ๊ฐ ์์๋ค[1]. ์ง๋ถ์ ๋ฉด์ ๊ณผ ํํ์ ๊ธฐ๋ฐ์ผ๋ก ์์ธ ์ค๊ณ๋ฅผ ์งํํ์๊ณ , PVsyst ์๋ฎฌ๋ ์ด์
ํ๋ก๊ทธ๋จ์ ์ฌ์ฉํ์ฌ ์์ ๋ฐ์ ๋ ๋ฐ ์์ต์ ์ฐ์ถํ์๋ค. ๊ทธ๋ฌ๋ ์ง๋ถ์
์ค์นํ๋ ํ์๊ด๋ฐ์ ์ ๊ฒฝ์ฐ ํ์๊ด๋ชจ๋ ์์ฒด์ ํ์ค์ ๋ํ ๊ตฌ์กฐ์ค๊ณ ๊ฒํ ๊ฐ ํ์์ ์ด๋ฏ๋ก ํ์๊ด๋ชจ๋์ ํ์ค์ ๊ณ ๋ คํ๋ค๋ฉด ๋ณด๋ค ํ์ค์ ์ธ ์ฉ๋ ์ค๊ณ๊ฐ ๊ฐ๋ฅํ
๊ฒ์ด๋ค. ๊ทธ๋ฌ๋ ์ฒ ๋ ๋ถ๋ฌธ์ ์๋์ง ํจ์จํ ์ฐ๊ตฌ๋ ์ฒ ๋ ์์คํ
์ ํ์์ ๋ ํน์ฑ์ ํ์ฉํ ESS(Energy Storage System)์ ํ์๊ด๋ฐ์ ์
๋ณตํฉ ์ ์ฉ์ ํตํ ์ฒจ๋๋ถํ ๊ฐ์ถ ๋ฐ ์๋์ง ํจ์จ ํฅ์ ์ฐ๊ตฌ๊ฐ ๋ค์๋ฅผ ์ด๋ค๋ค[2-4].
๊ตญ์ธ์์๋ ํฌ๊ฒ 4๊ฐ์ง ํํ๋ก ์ฒ ๋ ํ์๊ด๋ฐ์ ์ ์ฉ ๋ฐฉ์ ์ฐ๊ตฌ๊ฐ ์งํ๋๊ณ ์๋ค. ์ฒ ๋ ์ฐจ๋์ ํ์๊ด๋ชจ๋์ ์ค์นํ๊ฑฐ๋ ์ฒ ๋ ์ญ์ฌ์ ์ฅ์, ์ด์ฐจ ์ ๋ก
์ฃผ๋ณ์ ๋ฐฉ์์ญ, ๊ทธ๋ฆฌ๊ณ ๊ธฐํ ์ ํด๋ถ์ง์ ์ค์นํ๋ ํํ๋ก ๊ตฌ๋ถ๋๋ค. ์ฐธ๊ณ ๋ฌธํ [5]์ ๊ฐ์ด ์ฒ ๋ ์ฐจ๋์ ํ์๊ด์ ์ ์ฉํ์ฌ ์ฐจ๋ ์ค๋ด LED ์กฐ๋ช
์ ์๋น์ ๋ ฅ์ ์ ๊ฐํ๋ ์ฐ๊ตฌ๋ ์์์ผ๋, ์ฒ ๋ ๊ธ์ ๊ณํต์ ์๋์ง ์ ๊ฐ ๋ฐ ํจ์จํ ์ธก๋ฉด์์๋
์ญ์ฌ ์ฅ์, ๋ฐฉ์๋ฒฝ, ๊ทธ๋ฆฌ๊ณ ๊ธฐํ ์ ํด๋ถ์ง์ ์ค์นํ๋ ์ฐ๊ตฌ๊ฐ ๋ค์๋ฅผ ์ด๋ค๋ค.
์ผ๋ณธ์์๋ ๊ณ ์์ฒ ๋ ํ์นด์ฌํค ์ญ์ฌ์ ์ฅ์์ 200[ใพ] ํ์๊ด๋ฐ์ ์ ์ค์นํ์๊ณ , ์ผ๋ณธ ์ ๋ถ๋ 2030๋
๊น์ง ์ฒ ๋ ์ญ์ฌ์ ํ์๊ด๋ฐ์ 53[GW]๋ฅผ ์ค์นํ
๊ณํ์ด๋ค[6]. IEA (International Energy Agency)์ ๋ฐ๋ฅด๋ฉด ์ค๊ตญ์ 2050๋
๊น์ง ๋ชจ๋ ์ฒ ๋ ์์คํ
์ 100[%] ์ ๊ธฐํํ๋ ๊ฒ์ผ๋ก ๋ชฉํ๋ฅผ
์ผ์๋ค[7]. ๋ํ ์ค๊ตญ์ ์ง์์ ์ผ๋ก ๊ณ ์์ฒ ๋ ๋ฐฐ์น๋ฅผ ๊ฐ์ํํ๊ณ ๊ณ ์์ฒ ๋์ ํ์๊ด๋ฐ์ ์ ๋์
ํ์ฌ ์ฒ ๋ ์์คํ
์ ์นํ๊ฒฝ์ฑ์ ๋์ด๊ณ ์ ์ฒ ๋ ์ฅ์๋ฟ๋ง ์๋๋ผ ์ฒ ๋
์ ๋ก ์ฃผ๋ณ์ ๋ฐฉ์๋ฒฝ ๋ฐ ์ ํด๋ถ์ง ๋ฑ ์ฒ ๋ ๋ถ์ง ๋ด์ ํ์๊ด๋ฐ์ ์ ์ฌ ์ฉ๋์ ์กฐ์ฌํ๋ ์ฐ๊ตฌ๊ฐ ์งํ๋๊ณ ์๋ค[8].
๊ตญ๋ด ํ์๊ด๋ฐ์ ์ ์ ๋จํฅ ์ธ์๋ ๊ฐ๊ธ์ ์ค์นํ์ง ์๋ ๊ฒฝํฅ์ด ์๋๋ฐ ๋ถ์ง ํน์ฑ์ ์ ํฉํ ๋ค์ํ ํํ์ ํ์๊ด๋ฐ์ ์ ๋์
์ด ํ์ํ๋ค. ์ต๊ทผ ์ ๋ฝ์์๋
์๋ํ ํ์๊ด๋ฐ์ ์ ์ง๋ฉด์ผ๋ก๋ถํฐ ์ผ์ ๊ฑฐ๋ฆฌ๋ฅผ ๋์ฐ๊ณ ๋-์ ๋ฐฉํฅ์ ์์งํ ํ์๊ด๋ฐ์ ์ด ์ค์น๋๊ณ ์์ผ๋ฉฐ, ๋ฏธ๊ตญ์์๋ ์์งํ ํ์๊ด๋ฐ์ ์ด ์ค์น ๊ฐ๋ฅํ ์ ์ฌ์
์ฉ๋์ ๋น๊ต ๋ถ์ํ ์ฐ๊ตฌ๊ฐ ์งํ๋์๋ค[9-10]. ๋ณธ ์ฐ๊ตฌ์์๋ ์ฒ ๋๊ณต์ฌ์ ๊ฒฝ๋ถ์ ์ฒ ๋ ๋
ธ์ ๋ถ์ง์ ํน์ฑ์ ๊ณ ๋ คํ์ฌ ๋-์ ๋ฐฉํฅ์ ์๋ฉดํ ์์ง ํ์๊ด๋ฐ์ ์ ์ฒ ๋ ๋ฐฉ์๋ฒฝ์ ์ค์นํ ์ฌ๋ก ์ฐ๊ตฌ๋ฅผ ํตํด
์๋ฉดํ ์์ง ํ์๊ด๋ฐ์ ์ ์ ์ฉ ๋ฐฉ์๊ณผ ํจ๊ณผ๋ฅผ ์ ์ํ์๋ค.
2. ์ ๊ธฐ์ฒ ๋ ๋ถํ ํน์ฑ
2.1 ์ ๊ธฐ์ฒ ๋ ๊ธ์ ๊ณํต ๊ตฌ์ฑ
์ ๊ธฐ์ฒ ๋์ ์ ๋ ฅ๊ณต๊ธ์์คํ
์ ์ ๋ ฅํ์ฌ๋ก๋ถํฐ ์์ ํ ์ ๋ ฅ์ ์ด์ฐจ์ ์ ํฉํ ์ ๊ธฐ๊ณต๊ธ ๋ฐฉ์์ผ๋ก ๋ณํํ๋ ์์คํ
์ด๋ฉฐ, ์์ , ๋ณ์ , ๋ฐฐ์ , ์ ์ฐจ์ ๋ก ์ค๋น ๋ฑ์ผ๋ก
๊ตฌ์ฑ๋๋ค. ๋์์ฒ ๋์ ๊ฒฝ์ฐ ๊ณตํต์ ์ผ๋ก ์ง๋ฅ ๋ฐ ๊ต๋ฅ ๋ฐฉ์์ด ์ ์ฉ๋๋๋ฐ, ์ต๊ทผ ๊ฐ๊ตญ์ ๋๋์ ๋ด์์ ์ดํ๋๋ ์ฒ ๋๋ ์ง๋ฅ๊ธ์ ์ ์ ์ฉํ๊ณ , ๋์์ ์ง์ญ์
์ฐ๊ฒฐํ๋ ์ฒ ๋๋ ๊ต๋ฅ๊ธ์ ์ ์ ์ฉํ๋ ์ถ์ธ์ด๋ค. ๊ตญ๋ด์ ๊ฒฝ์ฐ๋ ์์ธ, ๋ถ์ฐ, ๋๊ตฌ, ์ธ์ฒ ๋ฑ ๋๋์ ๋ด ์ฒ ๋ ๊ธ์ ์ ์ง๋ฅ๋ฐฉ์์ ์ ์ฉํ๊ณ ์์ผ๋ฉฐ, ๊ต์ธ๊ตฌ๊ฐ์
์ฐ๊ณ์ด์ ์ด ํ์ํ ๊ฒฝ๋ถ์ , ๊ฒฝ์ธ์ , ๊ณผ์ฒ์ ์ ์๋๊ถ ์ ์ฒ ๊ตฌ๊ฐ๊ณผ ๊ณ ์์ฒ ๋์์๋ ๊ต๋ฅ AT(Auto Transformer) ๊ธ์ ๋ฐฉ์์ ์ ์ฉํ๊ณ ์๋ค.
์ด๋ฌํ ์ง๋ฅ๊ธ์ ๋ฐ ๊ต๋ฅ๊ธ์ ๋ฐฉ์์ ํ 1์ ๊ฐ๋จํ ์ ๋ฆฌํ์๋ค[11].
์ง๋ฅ๊ธ์ ๊ณผ ๊ต๋ฅ๊ธ์ ๋ฐฉ์ ์ค ์ฌ์์๋์ง ์ ์ฉ์ ์ํด๋ ์ ๊ธฐ์ ์ธ ํน์ฑ๋ณด๋ค ์ ๊ธฐ์ฒ ๋์ ํ๊ฒฝ์ ๊ณ ๋ คํ ํ์๊ฐ ์๋ค. ์ง๋ฅ๊ธ์ ์ ๋๋์์ ์งํ์ฒ ํํ๋ก ์ ์ฉ๋๊ธฐ
๋๋ฌธ์ ํ์๊ด๋ฐ์ ์ ์ ์ฉํ๊ธฐ ์ํด์๋ ๊ณต๊ฐ ์ ์ฝ์ด ์๋ค. ๊ทธ๋ฌ๋ ๊ตญ๋ด ๊ต๋ฅ๊ธ์ ์ ์ ์ฉํ๋ ๊ณ ์์ฒ ๋์ ์๋๊ถ ์ ์ฒ 1ํธ์ ์ ์ผ๋ถ ๊ตฌ๊ฐ์ ๊ฒฝ์ฐ ์ง์๊ตฌ๊ฐ์ด
๋ง๊ธฐ ๋๋ฌธ์ ํ์๊ด๋ฐ์ ์ ์ฉ์ ์ ํฉํ๋ค. ๋ณธ ์ฐ๊ตฌ์์๋ ํ์๊ด๋ฐ์ ์ด ์ ์ฉ๋๋ ์ ๊ธฐ์ฒ ๋ ๋์์ ๊ต๋ฅ๊ธ์ ๊ณํต์ผ๋ก ํ์ ํ๋ค.
์ ๊ธฐ์ฒ ๋ ๊ต๋ฅ ๊ธ์ ๊ณํต์ ๊ทธ๋ฆผ 1๊ณผ ๊ฐ๋ค. 154[kV]์ 3์ ์ ์์ ์์ ํ์ฌ Scott ๋ณ์๊ธฐ๋ฅผ ํตํด ๋จ์ 55[kV]์ ์ ์์ผ๋ก ๊ฐํํ๋ค. ์ด๋ Scott ๋ณ์๊ธฐ์ 2์ฐจ์ธก์๋
T์ข์ M์ข ๋ ๊ฐ์ ๋จ์ ๊ธ์ ์ด ๊ฐ๋ฅํ๋๋ก ๋์ด ์์ผ๋ฉฐ, T์ข์ M์ข ๊ฐ์๋ 90๋ ์์์ฐจ๊ฐ ๋ฐ์ํ๋ค. ํํธ Scott ๋ณ์๊ธฐ 2์ฐจ์ธก์ ํ๊ท 10[ใ]
๋ง๋ค ๋จ๊ถ๋ณ์๊ธฐ๊ฐ ์ ์ฐจ์ ๊ณผ ๊ธ์ ์ ์ฌ์ด์ ์ค์น๋์ด ์ด์ฐจ์ ์ ๋ ฅ์ ๊ณต๊ธํ๋ค[12].
๊ทธ๋ฆผ 1. ์ ๊ธฐ์ฒ ๋ ๊ต๋ฅ๊ธ์ ์์คํ
Fig. 1. Diagram of AC electric railway system
ํ 1 ์ ๊ธฐ์ฒ ๋ ์ง๋ฅ ๋ฐ ๊ต๋ฅ๊ธ์ ๋ฐฉ์ ํน์ฑ ๋น๊ต
Table 1 Comparison of DC and AC electric railway system
์ ๋ ฅ์ค๋น
|
์ง๋ฅ๊ธ์
|
๊ต๋ฅ๊ธ์
|
๋ณ์ ์
|
๋ณ์ ์ ๊ฐ๊ฒฉ 5-20ใ
๋ณ์๊ธฐ์ ์ ๋ฅ๊ธฐ ํ์
์ง์์ค๋น ๊ณ ๊ฐ
|
๋ณ์ ์ ๊ฐ๊ฒฉ 30ใ ๋ด์ธ
๋ณ์๊ธฐ๋ง ํ์
์ง์์ค๋น ์ ๋ ด
|
์ ์ฐจ์ ๋ก
|
์ ์ ์ ๊ณ ์ ๋ฅ๋ก ์ธํด ์ ์ ์ด ๊ตต๊ณ , ์ง์ง๋ฌผ์ ์ค๋์ผ๋ก ์ค๊ณ
|
๊ณ ์ ์ ์ ์ ๋ฅ๋ก ์ ์ ์ด ๊ฐ๋๊ณ , ์ง์ง๋ฌผ ๊ฒฝ๋ํ ์ค๊ณ
|
์ ์๊ฐํ
|
์ ์๊ฐํ๊ฐ ํฌ๊ณ , ๊ธ์ ์ ์ฆ์ค ํ์
|
์ ์๊ฐํ๊ฐ ์ ์ด ์ง๋ ฌ ์ฝ๋ด์๋ก ๋ณด์
|
์ฐจ๋ํน์ฑ
|
๊ต๋ฅ์ฐจ๋๋ณด๋ค ์ ๊ฐ
๊ณ ์ ์ ์ฌ์ฉ ๋ถ๊ฐ
์ฌ๋ก์ ๋ฅ ์ฐจ๋จ ์ด๋ ค์
์ ์์ค๋น ๋ณต์ก
|
์ ๋ ฅ๋ณํ์ฅ์น๋ก ๊ณ ๊ฐ
๊ณ ์ ์ ์ฌ์ฉ ๊ฐ๋ฅ
์ฌ๊ณ ์ ๋ฅ ์ฐจ๋จ ์ฉ์ด
๋ณ์๊ธฐ ์ค์ฌ ์ค๋น๊ตฌ์ฑ
|
2.2 ์ ๊ธฐ์ฒ ๋ ๋ถํ ํน์ฑ
์ ๊ธฐ์ฒ ๋ ๋ถํ๋ ์ด์ฐจ ๋ถํ์ ์ฒ ๋์ญ์ฌ ๋ถํ๋ก ๊ตฌ๋ถํ ์ ์์ผ๋ฉฐ, ์ฒ ๋ ๋ถํ์ ํน์ง์ ์ฒจ๋๋ถํ๊ฐ ๋ฐ์ํ๋ ์๊ฐ๋๊ฐ ์ผ๋ฐ ์ ๋ ฅ๋ถํ์ ๋ค๋ฅด๋ค. ์ฒ ๋ ๋ถํ์
์ฒจ๋๋ถํ๋ ์ถํด๊ทผ ์๊ฐ๋์ ์ฐจ๋์ดํ์ด ๊ฐ์ฅ ๋น๋ฒํ๊ธฐ ๋๋ฌธ์ ์์นจ ์ถ๊ทผ ์๊ฐ๋์ธ ์ค์ 8์์ ์ ๋
ํด๊ทผ ์๊ฐ๋์ธ ์คํ 7์์ ๊ฐ๊ฐ ๋ฐ์ํ๋๋ฐ ์ฒจ๋๋ถํ
๋ฐ์ ๋น๋๋ ์ถ๊ทผ ์๊ฐ๋๊ฐ ๋ ๋๋ค. ๊ทธ๋ฆฌ๊ณ ์ฒ ๋ ๋ถํ์์ ์ด์ฐจ ๋ถํ์ ์ญ์ฌ ๋ถํ์ ์๋น ์ ๋ ฅ๋์ ๋น๊ตํ๋ฉด ๊ฐ๊ฐ 70[%]์ 30[%]์ ๋ถํฌ๋ฅผ ๋ํ๋ธ๋ค[13]. ๋ฐ๋ผ์ ์ฒ ๋ ๋ถํ์ ํน์ฑ์ ์ด์ฐจ์ ๋ถํ ํจํด ํน์ฑ์ ๋ฐ๋ฅธ๋ค.
์ฒ ๋ ๋ถํ ํจํด์ ๋ถ์ํ๊ณ ์ ๊ทธ๋ฆผ 2์ ๊ฐ์ด ๊ตฌ์ฑ๋ ์๋ฝ์ฐ ๋ณ์ ์์์ ์ด์ฐจ ๋ถํ ๋ฐ์ดํฐ๋ฅผ ์ทจ๋ํ์๋ค[3]. ์๋ฝ์ฐ ๋ณ์ ์๋ 3๊ฐ์ ์ญ์ฌ์ ์ ์ฐจ์ ์ ์ ๋ ฅ์ ๊ณต๊ธํ๋๋ฐ โ14๋
8์ 1์ผ, ์๋ฝ์ฐ ๋ณ์ ์์ ์ ์ฐจ์ ์ ํตํด ๊ณต๊ธํ ์ด์ฐจ ๋ถํ์ ํจํด์ ๊ทธ๋ฆผ 3๊ณผ ๊ฐ์๋ค. ์ง์์ญ์ฌ์ธ ๋๋ด์ฐ์ญ์ฌ์ ์๋น์ ๋ ฅ์ 100[ใพ] ์ดํ์ ์ ์ ์ ๋ ฅ์ด ์๋ชจ๋๋ ๊ฒ์ผ๋ก ๋ํ๋ฌ๋๋ฐ, ์ด๋ ์งํ์ญ์ฌ์ ๋นํด ์ง์์ญ์ฌ๋ ๊ณต์กฐ ๋ถํ์
์กฐ๋ช
๋ถํ๊ฐ ์๋์ ์ผ๋ก ์ ๊ธฐ ๋๋ฌธ์ด๋ค. ๋ฐ๋ผ์ ์ฒ ๋๋ถํ์ ์๋น์ ๋ ฅ์ ๊ฐ์ถํ๊ธฐ ์ํด์๋ ์ด์ฐจ๋ถํ ํน์ฑ์ ๋ฐ์ํ๋ ๊ฒ์ด ์ค์ํ๋ฉฐ, ์ง์์ญ์ฌ์ ๊ฒฝ์ฐ ์ ์ ํ
์ฉ๋์ ํ์๊ด๋ฐ์ ์ ์ค์นํ ๊ฒฝ์ฐ ์ ๋ ฅ์ฌ์ฉ ์๊ธ์ ์๋นํ ๊ฐ์ถํ ์ ์์ ๊ฒ์ผ๋ก ์์๋๋ค.
๊ทธ๋ฆผ 2. ์๋ฝ์ฐ ๋ณ์ ์์ ๊ธ์ ๊ตฌ์ฑ๋
Fig. 2. Single line diagram of Suraksan substation
๊ทธ๋ฆผ 3. ์ฒ ๋์ด์ฐจ์ ํ์ผ ๋ถํ ํจํด
Fig. 3. Train load curve of weekdays in urban railway
์ฒ ๋๊ณต์ฌ์์๋ 154[kV]๋ก ์์ ์ ๋ฐ๊ธฐ ๋๋ฌธ์ ํ๊ตญ์ ๋ ฅ๊ณต์ฌ์ ์ฐ์
์ฉ(์) ๊ณ ์B ์ ํ โ
ก ์๊ธ์ ๋ฅผ ์ ์ฉํ๊ณ ์๋ค[14]. ์ด๋ ํ 2์ ๊ฐ์ผ๋ฉฐ, ํนํ ํ์ ์ ๊ธฐ์๊ธ์ ๊ณ์ ๋ณ ์ฐจ๋ฑ ์๊ธ์ ๋ฅผ ๋์
ํ๊ณ ์๊ธฐ ๋๋ฌธ์ ๊ทธ๋ฆผ 2์ ์ด์ฐจ ๋ถํ์ ์ ์ฉํ๊ณ ์ ๊ทธ๋ฆผ 3๊ณผ ๊ฐ์ด ์๊ฐ์ ๋ฐ๋ฅธ ์ฌ๋ฆ์ฒ ์ ๊ธฐ์๊ธ ์์จ์ ๋ํ๋ด์๋ค. ์ด๋ ํ์๊ด๋ฐ์ ๋์
์ผ๋ก ์ธํ ๊ฒฝ์ ์ฑ ํจ๊ณผ ๋ถ์์ ํ์ฉ๋๋ค.
ํ 2 ์ฐ์
์ฉ ์ ๊ธฐ์๊ธ
Table 2 Electricity charges of industrial high voltage
๊ธฐ๋ณธ์๊ธ
(์/ใพ)
|
์ ๋ ฅ๋ ์๊ธ(์/kWh)
|
๊ตฌ๋ถ
|
์ฌ๋ฆ์ฒ
(6-9์)
|
๋ด๊ฐ์์ฒ
(3-5,9-10์)
|
๊ฒจ์ธ์ฒ
(11-2์)
|
7,380
|
๊ฒฝ๋ถํ
(์๊ฐ๋)
|
56.1
|
56.1
|
63.1
|
(23:00-09:00)
|
(23:00~09:00)
|
์ค๊ฐ๋ถํ
(์๊ฐ๋)
|
108.4
|
78.4
|
108.4
|
(09:00-10:00
12:00-13:00
17:00-23:00)
|
(09:00~10:00
12:00~13:00
20:00~23:00)
|
์ต๋๋ถํ
(์๊ฐ๋)
|
189.6
|
108.7
|
164.6
|
(10:00-12:00
13:00-17:00)
|
(10:00~12:00
17:00~20:00
22:00~23:00)
|
๊ทธ๋ฆผ 4. ์ฐ์
์ฉ ์ ๊ธฐ์๊ธ ์ฌ๋ฆ์ฒ ์ ๊ธฐ์๊ธ ์์จ
Fig. 4. Industrial electricity charge rate in summer
3. ์ ๋ ฅ ๋ฐ ์ฌ์์๋์ง ์๊ธ์ด ์ฒ ๋์ ๋ฏธ์น๋ ์ํฅ
์ต๊ทผ ์๋์ง ์๊ธ ๋ถ๊ท ํ์ ๋ฐ๋ฅธ ์๋์ง ๊ฐ๊ฒฉ ๊ธ๋ณ๋์ด ๋ฐ์ํ์๊ณ , ๊ทธ์ ๋ฐ๋ผ ๊ณํตํ๊ณ๊ฐ๊ฒฉ ์์น๊ณผ ํ๊ตญ์ ๋ ฅ๊ณต์ฌ์ ๊ฒฝ์์ด ๊ธ์๋๋ก ์
ํ๋์๋ค. ๋ํ ์๋์ง
์ ํ๊ธฐ์ ๋๋๋ก ์ธํด ์ฌ์์๋์ง ์๊ธ๊ณผ ์ ์ฑ
์ ๋ณํ๊ฐ ์์๋๋ค. ๋ฐ๋ผ์ ์ ๋ ฅ ๋ฐ ์ฌ์์๋์ง ์๊ธ ๋ณ๋์ด ์ ๊ธฐ์ฒ ๋์ ๋ฏธ์น๋ ์ํฅ์ ๋ถ์ํ๊ณ ์ ํ๋ค.
3.1 ๊ณํตํ๊ณ๊ฐ๊ฒฉ ๋ณ๋์ด ์ฒ ๋์ ๋ฏธ์น๋ ์ํฅ
๊ตญ๋ด ์ ๋ ฅ์์ฅ์์๋ ๋ฐ์ ํ์ฌ์์ ์์ฐ๋ ์ ๊ธฐ๋ฅผ ๊ณํตํ๊ณ๊ฐ๊ฒฉ์ผ๋ก ํ๊ตญ์ ๋ ฅ๊ณต์ฌ์ ํ๋งคํ๊ณ ์๋ค. ๊ฑฐ๋ ์ ์ผ ์๊ฐ๋ณ ์์์์ธก์ ๋ฐํ์ผ๋ก ์
์ฐฐ์ ํตํด ๋ฎ์
๊ฐ๊ฒฉ ์์ผ๋ก ๋ฐ์ ๊ธฐ๋ฅผ ์ ์ ํ๋ฉฐ, ๋ง์ง๋ง์ผ๋ก ํฌ์
๋๋ ๋ฐ์ ๊ธฐ์ ๊ณต๊ธ๊ฐ๊ฒฉ์ ์ํด ๋ชจ๋ ๋ฐ์ ๊ธฐ์ ์ ๋ ฅํ๋งค ๊ฐ๊ฒฉ์ด ๊ฒฐ์ ๋๋ค. ์ต๊ทผ ๊ตญ์ ์๋์ง ๊ฐ๊ฒฉ์ ๊ธ๋ฑ์
๊ทธ๋ฆผ 5์ ๊ฐ์ด ๊ตญ๋ด SMP์ ์์น์ ์ด๋ํ์๋ค.
๊ทธ๋ฆผ 5. 2017๋
์ดํ ์๋ณ SMP ๋ณ๋ ์ถ์ด
Fig. 5. SMP variation since 2017
์ด๋ ํ๊ตญ์ ๋ ฅ๊ณต์ฌ ๊ฒฝ์ ์
ํ์ ๊ธฐ์ฌํ๊ณ ๊ฒฐ๊ตญ ์ ๊ธฐ์๊ธ ์์น์ผ๋ก ์ด์ด์ง๊ฒ ๋๋ฉฐ, ์ฒ ๋๊ณต์ฌ์ ์ ๊ธฐ์๊ธ ์ง์ถ์ด ์ฆ๊ฐํ๊ฒ ๋๋ค. ์ฒ ๋ํต๊ณ์ฐ๋ณด์ ๋ฐ๋ฅด๋ฉด ์ต๊ทผ
์ธ์๋ ์ ๊ธฐ์๊ธ์ ์ ์ฉํ ๊ฒฝ์ฐ, 2021๋
์ฒ ๋ ์ ๋ ฅ๋ ์๋น ๊ธฐ์ค 742์ต์์ ๋น์ฉ ๋ถ๋ด์ด ์ฆ๊ฐํ๋ ๊ฒ์ผ๋ก ๋ํ๋ฌ๋ค[15]. ํฅํ ์ฒ ๋๊ณต์ฌ๋ ์ ๋ ฅ์ฌ์ฉ๋ ๊ฐ์ถ์ ์ํ ๋ฐฉ์์ด ํ์ํ ๊ฒ์ด๋ฉฐ, RE100(Renewable Energy 100%) ์ด์์ ํจ๊ป ์ฌ์์๋์ง ๋์
์ด
ํ์์ ์์๊ฐ ๋ ๊ฒ์ด๋ค.
3.2 ์ฌ์์๋์ง ์๊ธ ๋ฐ ์ ์ฑ
์ด ์ฒ ๋์ ๋ฏธ์น๋ ์ํฅ
์ต๊ทผ ๊ณํตํ๊ณ๊ฐ๊ฒฉ์ ์์น๊ณผ ํจ๊ป REC(Renewable Energy Certificate, ๊ณต๊ธ์ธ์ฆ์) ๊ฐ๊ฒฉ๋ ์์นํ๋ฉด์ ๊ธฐ์กด ๋ฐ์ ์ฌ๋ฟ๋ง ์๋๋ผ
์ ์ฌ์๋ฐ์ ์ฌ์ ์์ต๋ ๊ฐ์ ๋์๋ค. REC ๊ฐ๊ฒฉ์ RPS(Renewable energy Portfolio Standard) ์ ๋๋ฅผ ํตํ ๊ณต๊ธ์๋ฌด๋๊ณผ
REC ๋ฐ๊ธ๋ ๊ฐ์ ์๊ธ์ ๋ฐ๋ผ ๊ฐ๊ฒฉ์ด ๊ฒฐ์ ๋๋ค. ๊ณต๊ธ์๋ฌด๋์ ์ ๋ถ์ ์ฌ์์๋์ง ๋ณด๊ธ ์ ์ฑ
๊ณผ ์ฐ๊ด์ด ์๊ธฐ ๋๋ฌธ์ ํฅํ REC ๊ฐ๊ฒฉ์ ๋ํ ์ ๋ง์ ์ฌ์์๋์ง
๋ณด๊ธ ์ ์ฑ
์ ๋ฐ๋ผ ๊ฒฐ์ ๋๋ค๊ณ ํ๋จ๋๋ค. ๋ํ ํ์์ค๋ฆฝ์ ๋ํ ์ฌํ์ ์ฑ
์์ด ๊ฐ์กฐ๋๋ฉด์ ์ฒ ๋๊ณต์ฌ๋ RE100 ๋ฌ์ฑ์ ํผํ ์ ์๊ฒ ๋์๋ค.
๊ทธ๋ฆผ 6์ 2017๋
๋ถํฐ 2022๋
10์๊น์ง REC ๊ฐ๊ฒฉ ๋ณ๋์ ๋ํ๋ธ ๊ทธ๋ํ์ด๋ค. REC ๊ฐ๊ฒฉ์ 2021๋
๋ถํฐ ์ฆ๊ฐํ์์ผ๋, ํฅํ REC ๊ฐ๊ฒฉ ์ ๋ง์
๋ฐ๋ผ ์ฒ ๋๊ณต์ฌ์ ์ฌ์์๋์ง ๋์
์๋์ ์ํฅ์ ๋ฏธ์น ๊ฒ์ด๋ค. REC์ ๋ํ ์ ๋ง์ ์ต๊ทผ ์ ๋ถ๊ฐ ๋ฐํํ ์ฌ์์๋์ง ์ ์ฑ
๊ฐ์ ๋ฐฉ์์ ํตํด ๋ถ์์ด ๊ฐ๋ฅํ๋ค.
์ ๋ถ์์๋ RPS ์๋ฌด๋น์จ์ ํํฅํ๊ณ , 1[MW] ์ดํ์ ์๊ท๋ชจ ํ์๊ด๋ฐ์ ์ ์ง์ํ๋ฉฐ, ๊ณํต ์์ ๋ ํฅ์์ ๊ธฐ์ฌํ ์ ์๋ ์ฌ์์๋์ง๋ฅผ ํ๋, ๊ทธ๋ฆฌ๊ณ
๊ธฐ์
์ RE100 ์ดํ์ ์ง์ํ๋ ์์ ๋ฐํํ๋ค. ๋ฐ๋ผ์ [MW]๊ธ ์ด์์ ๋์ฉ๋ ์ฌ์์๋์ง๋ฅผ ๊ตฌ์ถํ ์ ์๋ ๋ถ์ง๋ฅผ ๊ฐ๊ณ ์๋ ์ฒ ๋๊ณต์ฌ์ ๊ฒฝ์ฐ ํฅํ
ํ์๊ด๋ฐ์ ์ค์ฌ์ ์ฌ์์๋์ง ๋์
์ด ๊ธ์ ์ ์ธ ์ํฉ์ธ ๊ฒ์ผ๋ก ๋ถ์๋์๋ค.
๊ทธ๋ฆผ 6. 2017๋
์ดํ REC ๊ฐ๊ฒฉ ๋ณ๋ ์ถ์ด
Fig. 6. REC price variation since 2017
4. ์ ๊ธฐ์ฒ ๋ ํ์๊ด๋ฐ์ ์ ์ฉ ๋ฐฉ์ ๋ฐ ํจ๊ณผ ๋ถ์
4.1 ์ ๊ธฐ์ฒ ๋ ํ์๊ด๋ฐ์ ๋์
๋ฐฉ์
์ ๊ธฐ์ฒ ๋์ ํ์๊ด๋ฐ์ ๋์
์ ๋ํ ์์๋ฅผ ๊ทธ๋ฆผ 7์ ์ ์ํ์๋ค. ์ญ์ฌ ์ง๋ถ์ ํ์๊ด๋ฐ์ ์ ์ค์นํ๋ ๋ฐฉ๋ฒ, ์ฒ ๋ ๋ฐฉ์๋ฒฝ์ ์์งํ ํ์๊ด๋ฐ์ ์ ์ค์นํ๋ ๋ฐฉ๋ฒ, ๊ทธ๋ฆฌ๊ณ ๊ธฐํ ์ ํด๋ถ์ง์ ์ค์นํ๋ ๋ฐฉ๋ฒ์ด๋ค.
์ด์ค ์ง๋ถ์ ์ค์นํ๋ ํ์๊ด๋ฐ์ ๊ณผ ์ฒ ๋ ๋ฐฉ์๋ฒฝ์ ์ค์นํ๋ ํ์๊ด๋ฐ์ ์ ๋ํด ๋์
๋ฐฉ์์ ์ ์ํ๋ค.
์ฐ๋ฆฌ๋๋ผ์ ์ผ๋ฐ์ ์ธ ํ์๊ด๋ฐ์ ์ ๊ฒฝ์ฐ ๋ฐ์ ๋์ ์ต๋ํํ๊ธฐ ์ํด ์ ๋จํฅ์ ์๋์ ๋ฐ๋ฅธ ์ผ์ ํ ๊ฒฝ์ฌ๊ฐ์ ๊ฐ๋๋ก ์ค์นํ๋ค. ๋ง์ฝ ์ฒ ๋ ์ญ์ฌ ์ง๋ถ์ด ์์ ์ ์ธ
์ฝํฌ๋ฆฌํธ ๋ฐ๋ฅ์ด๋ผ๋ฉด ์ ๋จํฅ์ ์ค์นํ๋ ๊ฒ์ด ์ข์ ๊ฒ์ด๋ค. ๊ทธ๋ฌ๋ ๊ธฐ์ฑ ๊ฑด๋ฌผ์ ์ง๋ถ์ ๋ง์ ํ์ค์ ๊ฒฌ๋ ์ ์๋๋ก ์ค๊ณํ์ง ์๊ธฐ ๋๋ฌธ์ ๊ทธ๋ฆผ 8๊ณผ ๊ฐ์ ํํ์ ๋-์ ์งํฅํ ํ์๊ด๋ฐ์ ์ด ์ฒ ๋ ์ญ์ฌ์ ์ค์นํ๊ธฐ ์ ํฉํ ๊ฒ์ด๋ฉฐ, ์ด๋ฌํ ํํ์ ํ์๊ด๋ฐ์ ์ด ๊ฐ๋ ์ฅ์ ์ ๋ค์๊ณผ ๊ฐ๋ค[17].
๊ทธ๋ฆผ 7. ์ฒ ๋ ํ์๊ด๋ฐ์ ์์
Fig. 7. Examples of PV application to railway system
์ฒซ์งธ, ํ์๊ด๋ชจ๋์ ์ฃผํฅ์ด ๊ฐ๊ฐ ๋์ชฝ๊ณผ ์์ชฝ์ด๋ฏ๋ก ์ฒ ๋ ๊ธ์ ๊ณํต๊ณผ ์ํํ ์ฐ๊ณ๊ฐ ๊ฐ๋ฅํ๋ค. ์์นจ๊ณผ ๋ฆ์ ์คํ ์๊ฐ๋์ ์ฒ ๋ ๋ถํ๊ฐ ํผํฌ๋ฅผ ๋ํ๋ด๊ธฐ
๋๋ฌธ์ ์ผ์ถ ์ดํ์ ์ผ๋ชฐ ์ง์ ๊น์ง ํ์๊ด๋ฐ์ ์ด ๊ฐ๋ฅํ๋ฉฐ, ์ ์ค์๋ ํ์๊ด๋ฐ์ ์ ์ถ๋ ฅ์ด ๊ฐ์ํ์ง๋ง ์ฒ ๋ ๋ถํ๋ ๊ฐ์ํ๊ธฐ ๋๋ฌธ์ ์ ํฉํ ํํ๊ฐ ๋๋ค.
๋์งธ, ๋-์ ๋ฐฉํฅ์ ํ์๊ด๋ฐ์ ์ ๋ชจ๋์ด ๋์ชฝ๊ณผ ์์ชฝ์ผ๋ก๋ง ๊ฒฝ์ฌ๋ฅผ ์ด๋ฃจ๊ณ ์๊ธฐ ๋๋ฌธ์ ๋จ์ชฝ ๊ธฐ์ธ๊ธฐ์ ์ํ ์์์ด ๋ฐ์ํ๊ธฐ ์์์ ์ ๋จํฅ ํ์๊ด๋ฐ์
์์คํ
๊ณผ ๋น๊ตํ์ฌ ๋์ผํ ์ฉ๋์ ์ค์นํ ๊ฒฝ์ฐ ์ค์น ๋ฉด์ ์ 15~20[%]๋ฅผ ์ ์ฝํ ์ ์๋ค. ์ฆ ๋์ผํ ์ค์น ๋ฉด์ ์ผ ๊ฒฝ์ฐ 15~20[%] ์ฉ๋์ ๋์ผ
์ ์๋ค. ์
์งธ, ๋-์ ๋ฐฉํฅ์ ํ์๊ด๋ฐ์ ์ ๋จ๋ฐฉํฅ์ ํ์๊ด๋ฐ์ ๋ณด๋ค ๊ตฌ์กฐ์ ์ผ๋ก ๊ฐ๋๊ฐ ๋๊ธฐ ๋๋ฌธ์ ๊ตฌ์กฐ๋ฌผ ๋ฌด๊ฒ์์ 33[%] ํจ์จ์ ์ด๋ฉฐ, ์ ์คํ์ค์๋
๋ ์ ๋ฆฌํ ์ฅ์ ์ ์ง๋๋ค. ์ฐธ๊ณ ๋ฌธํ [17]์์๋ ์ ๋จํฅ ํ์๊ด๋ฐ์ ์ด ๋-์ ์งํฅํ ํ์๊ด๋ฐ์ ๋ณด๋ค 8[%] ๋ ๋ง์ ์ ๋ ฅ์ ์์ฐํ์ง๋ง ๊ตฌ์ถ ํ๊ฒฝ๊ณผ ๋น์ฉ, ์ค๋น ์๋ช
์ ๋ฐ๋ฅธ ๊ฒฝ์ ์ฑ์ ์ข
ํฉํ์ฌ
ํ๋จํ ๊ฒ์ ์ ์ํ์๋ค.
๋ค์์ผ๋ก๋ ์ฒ ๋ ์ ๋ก์ ๋ฐฉ์๋ฒฝ์ ์๋ฉดํ ์์ง ํ์๊ด๋ชจ๋ ๋ฐฉ์ ๋์
์ ์ ์ํ๋ค. ์ด๋ฏธ ํด์ธ ์๋ํ ํ์๊ด๋ฐ์ ์์๋ ๊ทธ๋ฆผ 9(a)์ ๊ฐ์ด ๋-์ ๋ฐฉํฅ์ ์๋ฉดํ ์์ง ํ์๊ด๋ฐ์ ์ ๋์
์ ์ ์ฉํ์ฌ ํ ์ง์ฌ์ฉ ํจ์จ์ ๋์ด๊ณ ์๋ค[9]. ๋ํ ์๋ฉดํ ์์ง ํ์๊ด๋ฐ์ ์ ์ถ๋ ฅ์ ์ ๋จํฅ ํ์๊ด๋ฐ์ ๋ณด๋ค ์ด๋ฅธ ์ค์ ์ ํผํฌ ์ถ๋ ฅ์ ๋ณด์ด๋ฉฐ, ์ผ๋ชฐ ์ ์ ๋ค์ ์ถ๋ ฅ์ด ๋์์ง๋ ํน์ฑ์ ๋ณด์ธ๋ค[18]. ๋ฐ๋ผ์ ์๋ฉดํ ์์ง ํ์๊ด๋ฐ์ ์ ๊ทธ๋ฆผ 7(b)์ ๊ฐ์ด ์ด์ฐจ ์ ๋ก ๋ฐฉ์๋ฒฝ์ ๋ถ์ฐฉํ์ฌ ๊ณํต๊ณผ์ ์ฐ๊ณ๋ฅผ ํตํด ์ด์ฐจ๋ก ์ธํ ์ฒจ๋๋ถํ๋ฅผ ์ ๊ฐํ ์ ์์ ๊ฒ์ผ๋ก ์์ํ ์ ์๋ค. ์ฐธ๊ณ ๋ฌธํ [10]์์๋ ๋ฏธ๊ตญ์ ์ฌ๋ฌ ์นด์ดํฐ์ ์ค์น๋ ํ์๊ด๋ฐ์ ์ ๋ค์ํ ํํ์ ๋ฐ๋ฅธ ์ถ๋ ฅ์ ์ ๋จํฅ ํ์๊ด๋ฐ์ ์ ์ถ๋ ฅ๊ณผ ๋น๊ตํ ๊ฒฐ๊ณผ๋ฅผ ์ ์ํ์๋ค. ๊ฒฐ๊ณผ๋ 9 (b)์
๊ฐ์ด ์ ๋จํฅ์ ์ผ๋ฐ ํ์๊ด๋ฐ์ ์ถ๋ ฅ ๋๋น, ๋-์ ๋ฐฉํฅ์ ์๋ฉดํ ์์ง ํ์๊ด๋ฐ์ ์ ๊ฑฐ์ ๋์ผํ ์ถ๋ ฅ์ ๋ด์์ผ๋ฉฐ, ๋จํฅ ์์งํ ํ์๊ด๋ฐ์ ๊ณผ ๋/์ํฅ
์์งํ ํ์๊ด๋ฐ์ , ๊ทธ๋ฆฌ๊ณ ๋ถํฅ ์์งํ ํ์๊ด๋ฐ์ ์ ๊ฐ๊ฐ 65[%], 50[%], ๊ทธ๋ฆฌ๊ณ 20[%]์ ์ ๋ ฅ์ ์์ฐํ๋ ๊ฒ์ผ๋ก ๋ํ๋ฌ๋ค. ๋ฐ๋ผ์ ๊ตญ๋ด
์ฒ ๋ ์ ๋ก์ ๋ฐฉ์๋ฒฝ์ ์๋ฉดํ ํ์๊ด ๋ชจ๋์ ์ ์ฉํ๋ฉด ์ ๋จํฅ์ ์ผ๋ฐ ํ์๊ด๋ฐ์ ๊ณผ ์ ์ฌํ ์ถ๋ ฅ์ ๋ผ ์ ์์ ๊ฒ์ผ๋ก ํ๋จ๋๋ค.
๊ทธ๋ฆผ 8. ๋์ ์งํฅํ ํ์๊ด๋ฐ์ ์์[17]
Fig. 8. East-west oriented photovoltaic system[17]
๊ทธ๋ฆผ 9. (a) ์๋ฉดํ ์์ง ํ์๊ด์ ์ ์ฉํ ์๋ํ ํ์๊ด๋ฐ์ ์์[9] (b) ์๋ฉดํ ์์ง ํ์๊ด๋ฐ์ ์ถ๋ ฅ ๋น์จ ํน์ฑ[10]
Fig. 9. (a) Vertical, bifacial agri-PV power plant[9] (b) The ratio of vertically
oriented PV output to conventionally oriented monofacial PV output[10]
4.2 ์ฌ๋ก ์ฐ๊ตฌ๋ฅผ ํตํ ํจ๊ณผ ๋ถ์
๋ณธ ์ฅ์์๋ ์ฒ ๋๊ณต์ฌ ๊ฒฝ๋ถ์ ์ ๊ตฐํฌ์ญ-์์์ญ ๊ตฌ๊ฐ์ ์๋ฉดํ ์์ง ํ์๊ด๋ฐ์ ์ ์ค์นํ ์ฌ๋ก ์ฐ๊ตฌ๋ฅผ ์งํํ์๋ค. ๊ทธ๋ฆผ 10(a)์ ๊ฐ์ด ๊ตฌ๋ก์ญ๋ถํฐ ์์์ญ๊น์ง ์ด์ด์ง๋ ๊ฒฝ๋ถ์ ๊ตฌ๊ฐ์ ๋จ๋ถ๋ฐฉํฅ์ ์ฒ ๋ ๋
ธ์ ์ด๊ธฐ ๋๋ฌธ์ ๋ฐฉ์๋ฒฝ ๋๋ ์์ ํ์ค์ ํ์๊ด๋ชจ๋์ ์ค์นํ ๊ฒฝ์ฐ ๋-์ ๋ฐฉํฅ์
์์ง ํ์๊ด๋ฐ์ ์ด ๊ตฌ์ถ๋ ์ ์๋ค. ํนํ ๊ทธ๋ฆผ 10(b)์ ๊ฐ์ด ๊ตฐํฌ์ญ-์์์ญ ๊ตฌ๊ฐ์ ๋ฐฉํฅ๋ฟ๋ง ์๋๋ผ ์ฒ ๋ ์ ๋ก์ ๋ฐฉ์๋ฒฝ ๊ฐ์ ์ฌ์ ๊ณต๊ฐ์ด ์๊ธฐ ๋๋ฌธ์ ์ฌ๋ก ์ฐ๊ตฌ๋ก ์ ์ ํ๋ค๊ณ ํ๋จํ์๋ค.
๋จผ์ ํด๋น ๊ตฌ๊ฐ์ ์ค์น ๊ฐ๋ฅํ ํ์๊ด๋ฐ์ ์ฉ๋์ ๋ถ์ํ๋ค. H็คพ์์ ํ๋งค ์ค์ธ ์๋ฉดํ ํ์๊ด๋ฐ์ ์ ์ ๊ฒฉ ์ฉ๋์ 580[W]์ด๊ณ , ์ฌ์ด์ฆ๊ฐ 2,414[ใ]
x 1,134[ใ]์์ ๋ฐ์ํ์๋ค. ํ์๊ด ์ด๋ ์ด ๊ตฌ์ฑ์ ํ์๊ด๋ชจ๋์ ๊ฐ๋ก๋ก 2์ฅ์ฉ ์ค์นํ๋ ๊ฒ์ผ๋ก ๊ฐ์ ํ๋ค. ์ด๋ฅผ ํตํด 1[ใ] ๊ตฌ๊ฐ์ ์ค์น ๊ฐ๋ฅํ
ํ์๊ด๋ชจ๋ ์๋์ 10%์ ๋ง์ง์ ๋ฐ์ํ์ฌ๋ ํ์ค 1์ด๋น 700์ฅ ์ค์น๊ฐ ๊ฐ๋ฅํ๋ค. ๋ฐ๋ผ์ 580[W] ์๋ฉดํ ํ์๊ด ๋ชจ๋์ 1[ใ] ๊ตฌ๊ฐ์ ์ค์น
๊ฐ๋ฅํ ์ฉ๋์ 800[ใพ]์ ์ด๋ฅผ ๊ฒ์ผ๋ก ๋ถ์ํ์๋ค. ํด๋น ์ฒ ๋ ๊ตฌ๊ฐ์ ์ง์ ๊ฑฐ๋ฆฌ๋ 3.7[ใ]์ด์ง๋ง ์ญ์ฌ๋ก ์ธํด ์ค์น๊ฐ ์ด๋ ค์ด ๊ตฌ๊ฐ์ ๊ณ ๋ คํ์ฌ ์ค์น
๊ฐ๋ฅ ๊ตฌ๊ฐ์ 3[ใ]๋ก ๋ฐ์ํ์๋ค. ์ต์ข
์ ์ผ๋ก ๊ตฐํฌ์ญ-์์์ญ ๊ฐ์ ์๋ฉดํ ์์ง ํ์๊ด๋ฐ์ ์ค์น ๊ฐ๋ฅ ์ฉ๋์ 2.4[ใฟ]๊ฐ ๋๋ค.
๊ทธ๋ฆผ 10. (a) ์ฒ ๋๊ณต์ฌ ๊ฒฝ๋ถ์ , ๊ตฌ๋ก-์์ ๊ตฌ๊ฐ (b) ์ฒ ๋๊ณต์ฌ ๊ฒฝ๋ถ์ , ๊ตฐํฌ-์์ ๊ตฌ๊ฐ
Fig. 10. (a) Korail LINE 1, between Guro and Suwon Station (b) Korail LINE 1, between
Gunop and Uiwang Station
์๋ฝ์ฐ ๋ณ์ ์์ ์ด์ฐจ ๋ถํ์ ์์งํ ์๋ฉด ํ์๊ด์ ๋ฐ์ ๋ฐ์ดํฐ๋ฅผ ๊ทธ๋ฆผ 11์ ๋ํ๋๋ค. ๊ทธ๋ฆผ 11์ ์์งํ ์๋ฉด ํ์๊ด๋ฐ์ ๋ฐ์ดํฐ๋ ์ ๋จํฅ ํ์๊ด๋ฐ์ ์ ์ถ๋ ฅ์ ์ฐธ๊ณ ๋ฌธํ [7-9]์ ๊ฒฐ๊ณผ๋ฅผ ๋ฐํ์ผ๋ก ๋ณด์ ํ ๊ฒฐ๊ณผ์ด๋ฉฐ, ์์งํ ํ์๊ด๋ฐ์ ์ ํจ๊ณผ๋ฅผ ๋ถ์ํ๊ณ ์ ๊ทธ๋ฆผ 4์ ์ฌ๋ฆ์ฒ ์ ๊ธฐ์๊ธ์ ์ ์ฉํ์ฌ ํ 3๊ณผ ๊ฐ์ ๊ฒฐ๊ณผ๋ฅผ ์ป์๋ค. ๋น๋ก ๋์์ฒ ๋ 3๊ฐ ์ ์ฐจ์ญ์ ๊ธฐ์ค์ผ๋ก ์ธก์ ๋ ์ด์ฐจ ๋ถํ์ ๊ฒฝ๋ถ์ 2๊ฐ ์ฒ ๋ ๊ตฌ๊ฐ์ ์ค์นํ ํ์๊ด๋ฐ์ ๋ณด์ ๋ฐ์ดํฐ์์ผ๋, ์์งํ
์๋ฉด ํ์๊ด๋ฐ์ ์ ์ ์ฉํ์ฌ ์ด์ฐจ์ ํผํฌ ๋ถํ๋ฅผ 498[ใพ] ๋ฎ์ท์ผ๋ฉฐ, ์ด๋ ๊ธฐ์กด ํผํฌ ๋ถํ ๋๋น 27[%]์ ํด๋นํ๋ ์ฉ๋์ด๋ค. ๋ํ ์ ๋ ฅ์ฌ์ฉ๋ ์ธก๋ฉด์์๋
์ด์ฐจ์ ๊ธฐ์กด ํ๋ฃจ ์๋น ์ ๋ ฅ๋์ 21,223[kWh]์ผ๋ก์ ์ ๊ธฐ์๊ธ 2,559,444์์ ํด๋น๋์๋ค. ๊ทธ๋ฌ๋ ๋ณธ ์ฐ๊ตฌ๋ฅผ ํตํด ์์งํ ์๋ฉด ํ์๊ด๋ฐ์ ์
ํตํ ํ๋ฃจ ์ ๋ ฅ์์ฐ๋์ 15,611[kWh]์ธ ๊ฒ์ผ๋ก ๋ํ๋ฌ์ผ๋ฉฐ, ํ์๊ด๋ฐ์ ์ ํตํด ๊ฐ์ถ๋๋ ์ ๊ธฐ์ฌ์ฉ ์๊ธ์ 2,221,801์์ผ๋ก ์ฝ 86[%]์
์ ๊ธฐ์๊ธ ์ ๊ฐ ํจ๊ณผ๊ฐ ๋ํ๋ค๋ ๊ฒ์ผ๋ก ๋ถ์๋์๋ค. ๋ณธ ๋
ผ๋ฌธ์์๋ ์ฒ ๋๋ถ์ผ์ ์ ํฉํ ํ์๊ด๋ฐ์ ํํ์ ๊ทธ์ ๋ฐ๋ฅธ ์ด๋์ ๋ถ์ํ์๋ค. ๋ค๋ง ์ด๋ฒ ์ฌ๋ก์ฐ๊ตฌ์์๋
์์งํ ํ์๊ด๋ฐ์ ์ ์ค์น ๋น์ฉ๊ณผ ์์งํ ํ์๊ด๋ฐ์ ์ ๋์์ด ๋ ์ ์๋ ์ ๋จํฅ ํ์๊ด๋ฐ์ ๊ณผ์ ๋น๊ต ๋ถ์์ ํ์ ์ฐ๊ตฌ๋ฅผ ํตํด ์
์ฆํ ํ์๊ฐ ์๋ค๊ณ ํ๋จ๋๋ค.
๊ทธ๋ฆผ 11. ์ด์ฐจ ๋ถํ ๋ฐ ์์งํ ์๋ฉด ํ์๊ด๋ฐ์ ์ถ๋ ฅ ๋น๊ต
Fig. 11. Comparison of train load and vertical bifacial PV output
ํ 3 ์์งํ ์๋ฉด ํ์๊ด๋ฐ์ ์ ์ฉ ํจ๊ณผ
Table 3 Effects of vertical bifacial PV for railway system
๊ตฌ๋ถ
|
ํ๋ฃจ ์ ๊ธฐ์ฌ์ฉ ์๊ธ
|
์ด์ฐจ ํผํฌ ๋ถํ
|
์ ์ฉ ์
|
2,559,444์
|
1,826[ใพ]
|
์ ์ฉ ํ
|
337,643์
|
1,328[ใพ]
|
๊ฐ์ถ๋
|
2,221,801์
|
498[ใพ]
|
5. ๊ฒฐ ๋ก
์ต๊ทผ ํ์์ค๋ฆฝ๊ณผ ์๋์ง ๊ฐ๊ฒฉ ๋ณ๋์ ๋ฐ๋ฅธ ๋ฐ์ ์๊ธ ์ฆ๊ฐ๋ก ์ฌ์์๋์ง ์ ์ฉ์ ํตํ ์๋์ง ์๋น ๊ฐ์ถ์ ๋ํ ๊ด์ฌ์ด ๋งค์ฐ ๋๋ค. ํนํ ์ฒ ๋๊ณต์ฌ์ ๊ฒฝ์ฐ
๊ตญ๋ด ๊ณต๊ธฐ์
์ค ์๋์ง์๋น๊ฐ ๊ฐ์ฅ ๋์ ๊ธฐ๊ด์ด๊ธฐ ๋๋ฌธ์ ํฅํ RE100 ๋์
๊ณผ ์๋์ง ์๋น ๊ฐ์ถ ์ด์๋ฅผ ํผํ ์ ์์ ๊ฒ์ด๋ค. ์๋์ง ์๋น ๊ฐ์ถ์
์ฒ ๋ ์ด์์ ์ ์ ํ ์ ์งํ๊ณ ๊ณต์ฌ ๊ฒฝ์์๋ ๋์์ ์ค ์ ์๋ ์ฌ์
์ด๊ธฐ ๋๋ฌธ์ ๋ณด๋ค ์ ๊ทน์ ์ธ ๋
ธ๋ ฅ์ด ํ์ํ ๊ฒ์ด๋ค. ๋ณธ ์ฐ๊ตฌ์์๋ ์ฒ ๋ ๋ถํ์ ํน์ฑ์
๋ถ์ํ๊ณ ์ฒ ๋๊ณต์ฌ์ ์ ํด ๋ถ์ง๋ฅผ ํ์ฉํ๊ธฐ ์ํ ์์งํ ์๋ฉด ํ์๊ด๋ฐ์ ๋์
๋ฐฉ์ ๋ฐ ์ ์ฉ ํจ๊ณผ๋ฅผ ๋ถ์ํ์๋ค.
์ฐ๊ตฌ ๊ฒฐ๊ณผ์์๋ ์ด์ฐจ ๋ถํ์ 80[%]๋ฅผ ๋ฎ์ถ ์ ์๋ ๊ฒ์ผ๋ก ๋ํ๋ฌ์ผ๋, ์ฌ์์๋์ง์ ๋ ์จ์ ๋ฐ๋ฅธ ๋ถ๊ท์นํ ๋ฐ์ ํน์ฑ์ ๋ฐ์ํ์ง ๋ชปํ์๋ค. ๊ทธ๋ ๊ธฐ
๋๋ฌธ์ ์ธ๊ณต์ง๋ฅ ํ๋ซํผ์ ๊ธฐ๋ฐํ ์ฌ์์๋์ง ๋ฐ์ ๋ ์์ธก๊ณผ ESS์์ ์ฐ๊ณ๋ฅผ ํตํ ๋ถ๊ฐ์ ์ธ ์ด๋์ ๋ถ์ํ ์ ์๋ ์ฐ๊ตฌ๊ฐ ํ์ํ๋ค. ๋ํ ์ฒ ๋ ์ ๋ก๋
25[kV] ๋จ์์ AT ๊ธ์ ๋ฐฉ์์ ํตํด ์ด์๋๊ณ ์๊ธฐ ๋๋ฌธ์ ์ด์ฐจ ์ดํ ๊ตฌ๊ฐ์ ์ค์นํ ํ์๊ด๋ฐ์ ์ ์ ๋ ฅ์ ์ฒ ๋ ๊ธ์ ๊ณํต๊ณผ ์์ ์ ์ธ ์ฐ๊ณ๋ฅผ ์ํ ์ ๋ ฅ๋ณํ์ฅ์น์
๊ดํ ์ถ๊ฐ ์ฐ๊ตฌ๊ฐ ํ์ํ๋ค.
Acknowledgements
๋ณธ ๋
ผ๋ฌธ์ ํ๊ตญ์ฒ ๋๊ธฐ์ ์ฐ๊ตฌ์์ ์ง์์ ๋ฐ์ ์ํ๋ ์ฐ๊ตฌ์
๋๋ค. (์ง๋ฅํ ์ฒ ๋ใป๊ตํต ๊ธฐ์ ๊ฐ๋ฐ์ ์ํ ์ธ๊ณต์ง๋ฅ ์ง์ ํ๋ซํผ ๊ฐ๋ฐ-PK2203E1)
References
Bok-Jong. Yoo, Chan-Bae. Park, Ju. Lee, 2016, A Study on Design of 1.5MW Photovoltaic
Power Generation System using Gwangmyeong Railway Station Building, Journal of the
Korean Society for railway, Vol. 18, No. 5, pp. 592-599
Hyun-Ki. Jung, Se-Dong. Kim, Jae-Chul. Kim, 2014, A Study on Comparative Analysis
of Power Consumption Characteristics and the revulsion of investment on the application
of a BESS in Subway Substation, Journal of the Korean Institute of IIIuminating and
Electrical Installation Engineers, Vol. 28, No. 6, pp. 85-90
Kim-Jin Young, Kang-Bong Wan, Park-Seung Hee, Song-Dong Ho, Kim-Hee Jung, Jung-Yeon
Po, 2017, Study on Charging and Discharging Characteristics of Energy Storage System
in Electric Railway Power System, Conference of The Korean Society for Railway, KSR2017S114
Chi-Myeong. Yun, Gyu-Jung. Cho, Joo-Uk. Kim, Hyungchul. Kim, Chul-Hwan. Kim, Hosung.
Jung, 2020, Study of Voltage Stabilization on DC Railway Using Renewable Energy Source
and Energy Storage System, The Transactions of the Korean Institute of Electrical
Engineers, Vol. 69, No. 10, pp. 1533-1539
B. Kilic, E. Dursun, 2017, Integration of innovative photovoltaic technology to the
railway trains: A case study for Istanbul airport-M1 light metro line, IEEE EUROCON
2017-17th International Conference on Smart Technologies
H. Hayashiya, et al., 2011, Necessity and possibility of smart grid technology application
on railway power supply system, Power Electronics and Applications (EPE2011), Birmingham,
UK
L. Ji, Z. Yu, J. Ma, L. Jia, F. Ning, 2020., The Potential of Photovoltaics to Power
the Railway System in China, Energies, Vol. 13, No. 15
Ministry of Trade, Industry and Energy, Z. Chen, M. Jiang, L. Qi, W. Wei, Z. Yu,
W. Wei, X. Yu, J. Yan, 2022, The 10th Basic Plan for Electricity Supply and Demand
Plan, Using existing infrastructures of high-speed railways for photovoltaic electricity
generation, Resources, Conservation & Recycling, Vol. 178, pp. 106091
S. Reker, J. Schneider, C. Gerhards, 2022, Integration of vertical solar power plants
into a future German energy system, Smart Energy, Vol. 7, pp. 100083
R. Zimmermana, A. Pandab, V. Bulovic, 2020., Techno-economic assessment and deployment
strategies for vertically-mounted photovoltaic panels, applied Energy, Vol. 276, pp.
115149
Korea railroad research institute, 2008, Understanding of Urban Railway System Technology
No-Geon. Jung, Ho-Sung. Jung, Kyung-Wan. Koo, Jae-Moon. Jim, 2014, The Analysis of
Short Current on Actual System through Power Analysis of AT Feeder System for electric
Railway, The Transactions of The Korean Institute of Electrical Engineers, Vol. 63,
No. 11, pp. 1582-1587
Jong-Young. Park, 2018, Analysis of Electrical Loads in the Urban Railway Station
by Big Data Analysis, The Transactions of the Korean Institute of Electrical Engineers,
Vol. 67, No. 3, pp. 460-466
Yong-Joo. Jeon, Byoung-Wook. Kang, Hui-Seok. Chai, Jae-Chul. Kim, 2014, Study on Analysis
for Power Consumption and Charge/ Discharge Effect with BESS in AC High-Speed Electric
Railway System, Journal of the Korean Institute of IIIuminating and Electrical Installation
Engineers, Vol. 28, No. 9, pp. 20-27
Korail, 2021, Railway Annual Report
https://solarimpulse.com/news/greenrail-turning-railways-into-clean-energy-producers
T. Khatib, R. Deria, 2022, East-west oriented photovoltaic power systems: model, benefits
and technical evaluation, Energy Conversion and Management, Vol. 166, pp. 115810
T. Baumanna, H. Nussbaumera, M. Klenka, A. Dreisiebnerb, F. Carigieta, F. Baumgartner,
2022, Photovoltaic systems with vertically mounted bifacial PV modules in combination
with green roofs, Solar Energy, Vol. 190, pp. 139-146
์ ์์๊ฐ
He received the B.S., M.S, and Ph.D. degrees in electrical engineering from Soongsil
Univer- sity, Seoul, Korea, in 2009, 2011, and 2016, respectively. He worked at LG
Electronics from 2016 to 2019 in the field of Microgrid. He is currently an Associate
Professor with Soonsil University since 2019. His research interests include application
of Renewable Energy and Microgrid Technologies to Power Systems.
He received his B.S. degree from Anyang University, Anyang, Korea, in 2017, Currently
he is a student of Soongsil University graduate school masters and doctoral course.
์ค๊ดํ(Kwang-Hoon Yoon)
He received his B.S. degree from Anyang University, Anyang, Korea, in 2017. Currently,
he is a student of Soongsil University graduate school masters and doctoral course.
He received his B.S. degree from Soongsil University, Seoul, Korea, in 2022, Currently
he is a student of Soongsil University graduate school masters course.
๋ฐ์ฑ์ค(Seong-Jun Park)
He will receive the B.S. degree in electrical engineering from SoongSil University,
Seoul, Korea, in 2023.
He received the B.S., M.S, and Ph.D. degrees in electrical engineering from Soongsil
University, Seoul, Korea, in 1991, 1993, and 1996, respectively. He is researcher
in the Dept. of Smart Electrical and Signaling Division at Korea Railroad Research
Institute.