์ด์ข
ํ
(JongHoon Lee)
1iD
์๋ค๋น
(Dabin Son)
1iD
์ ์๋ฏผ
(Yungmin Jeong)
1iD
๊นํ์
(HanYeong Kim)
1iD
ํ์์ฑ
(Sangwook Han)
โ iD
์ด๋ํธ
(Dongho Lee)
โ iD
-
(Dept. of Electrical Engineering, Gachon University, Korea )
Copyright ยฉ The Korean Institute of Electrical Engineers(KIEE)
Key words
Dynamic Load Model, Power system, Frequency stability, Inertia, Renewable energy, Kinetic Energy, Generator, Voltage stability
1. ์ ๋ก
์ฌ์์๋์ง์ ์ฆ๊ฐ๋ ๋ฐฐ์ ๋ฐ ์ก์ ์ ์์ฐ๋ฅด๋ฉฐ ์ ๋ ฅ๊ณํต์ ๋ค์ํ ์ํฅ์ ๋ฏธ์น๊ณ ์์ผ๋ฉฐ ์ ๋ ฅ๊ณํต์ ๋ํ ์ด์ ๋ฐ ๊ณํ์ ๋ถ์ ์์ธ์ผ๋ก ๋์ํ๊ณ ์๋ค.
๋ํ์ ์ธ ๋ถ์์์ธ ์ค ์ฒซ๋ฒ์งธ๋ก, ์ด๋ ์์ฐํ์์ ์์กดํ๋ ๋ฐ์ ์ด๊ธฐ ๋๋ฌธ์ ๊ฐํ์ฑ์ด ๋์ ์ ์์ด๋ผ๋ ์ ์ด๋ค. ์ด๋ฌํ ์ฌ์์๋์ง ๋ฐ์ ์ ๊ตญ๋ด์์ ๋ณ๋์ฑ
์ฌ์์๋์ง(VRE, Variable Renewable Energy)๋ก ๊ตฌ๋ถ๋๋ฉฐ ํนํ ํ์๊ด๊ณผ ํ๋ ฅ์์ ๊ทธ ํ์์ด ๋๋๋ฌ์ง๋ค. ์ ๋ ฅ๊ณํต ์ด์์๋ ์ ํํ
์์ ์์ธก๊ณผ ๋๋ถ์ด ๊ณต๊ธ ์์ธก์ ์ํํด์ผ ํ๋๋ฐ, ์ด ๋์ ๋ชจ๋ ๊ฐ๋จํ ์์ธก ๋๋ ๊ฒ์ด ์๋๊ธฐ์ ์ ๋ ฅ๊ณํต์ ์์ ์ด์์ ์ ํดํ๋ ์ฃผ์ ๋ถ์์์ธ ์ค ํ๋์ด๋ค[1].
๋ ๋ฒ์งธ๋ก, ์ด๋ฌํ ์ฌ์์๋์ง๋ ์ธ๋ฒํฐ ๊ธฐ๋ฐ์ ์ ์์ด๊ธฐ ๋๋ฌธ์ ์ฌ๊ณ (์ธ๋) ๋ฐ์ ์ ๊ธฐ์กด ํ์ ๊ธฐ์๋ ๋ค๋ฅธ ๋ํน์ฑ๊ณผ ์์ ์ฑ์ ๊ฐ๊ฒ ๋๋ค๋ ์ ์ด๋ค[2]. ํนํ ๋ฐ์ ๊ธฐ์ ์ง๋์ผ๋ก๋ถํฐ ์ป์ด์ง๋ ํ์ ์๋์ง๊ฐ ๊ฐ์ํ๊ฒ ๋๋๋ฐ, ์ด๋ฌํ ๋ณํ๋ก ์ธํด ์ ๋ ฅ๊ณํต์ ๊ด์ฑ๋ ฅ์ด ๊ฐ์ํ๊ณ ๊ฒฐ๊ณผ์ ์ผ๋ก ๋ฐ์ ๊ธฐ์ ๋๊ธฐ ์ ์ง
๋ฅ๋ ฅ ๋ฐ ์ํธ ๊ฒฐํฉ ๋ฅ๋ ฅ์ด ์ ํ๋๋ค[3]. ์ ๋ ฅ ์์คํ
๊ด์ฑ๋ ฅ์ ๊ฐ์๋ ์ ์๊ณต๊ธ์ ์ ๋ขฐ์ฑ๊ณผ ์ฃผํ์ ์์ ์ฑ์ ์ ํดํ ์ ์๋ ์ ์ฌ์ ์ธ ์ํ์ ๋๋ฐํ๋ค.
์ ๋ ฅ๊ณํต์ ๊ด์ฑ์ ๋ฐ์ ๊ด์ฑ๊ณผ ๊ธฐํ ๊ด์ฑ(์ ์ด ๊ด์ฑ ๋ฐ ๋ถํ ๊ด์ฑ) ๋ฑ์ผ๋ก ๋๋ ์ ์๋ค. ์ ํ์ฐ๊ตฌ์์๋ HVDC(High Voltage Direct
Current transmission system)์ ์ค์์นญ ์ ๋ฐ์ํ๋ ์ ๋ ฅ์ ํ๋ฆ๊ณผ ์ฃผํ์์ ๋ณ๋์ ํตํด ๊ด์ฑ์ ์ถ์ ํ์๋๋ฐ, ์ฌ๊ธฐ์์ EMS(Energy
Management System) ๋ฐ์ดํฐ ๊ธฐ๋ฐ์ผ๋ก ์ถ์ ํ ์ ์๋ ๋ํ์ ์ธ ์ ๋ ฅ๊ณํต ๊ด์ฑ์ธ ๋ฐ์ ๊ด์ฑ ์ด์ธ์๋ ๊ธฐํ ๊ด์ฑ์ด ์๋ค๋ ๊ฒ์ด ํ์ธ๋์๋ค.
๋๊ธฐ๋ฐ์ ๊ธฐ ์ด์ธ์ ์ค๋น ๋ฐ ๋ถํ์ ๊ด์ฑ ๊ธฐ์ฌ๋๋ฅผ ํ์ธํ์๊ณ , ์ด๋ฅผ ๊ณ์ ๋ณ, ์๊ฐ๋ณ ๋ณํ๋ฅผ ํ์ธํ์ฌ ์ด์์ผ๋๋ ๊ณํต์ ๊ณ์๋ณ ๊ด์ฑ์ ์ถ์ ํ์๋ค. ์ด๋,
์ฝ 25%์ ๊ธฐํ ๊ด์ฑ(์ ์ด ๊ด์ฑ ๋ฐ ๋ถํ ๊ด์ฑ)์ ์กด์ฌ๊ฐ ํ์ธ๋์๋ค[4].
๋ถ๋ฅ๋ ๊ด์ฑ์์, ์ ์ด๊ด์ฑ์ FR-ESS(Frequency Regulation ESS) ๋ฐ ๊ด์ฑ๋ณด์์ฉ ๋๊ธฐ์กฐ์๊ธฐ์ ๊ฐ์ ์ฃผํ์ ์ถ์ข
์ค๋น๊ฐ ๋ํ์ ์ด๋ค[5]. ์ด๋ค์ ํตํ ๊ด์ฑ๋ณด์์ด๋ ์ฃผํ์๋ณด์กฐ ์ฐ๊ตฌ๋ ํ๋ฐํ ์งํ๋๊ณ ์์ผ๋, ๋ถํ์ ๊ด์ฑ์ํฅ์ ๋ํ ์ฐ๊ตฌ๋ ์ด์ ๋นํด ๋๋๊ฒ ์ํ๋๊ณ ์๋ค.
[6]์์๋ ์ ์ฃผ๊ณํต์ ์ ์๋ ๋ชจ๋ ๋ถํ๋ฅผ ์ ๋์ ๋๊ธฐ ๋ชจ๋ธ(CIM5BL)๋ก ๋์ฒดํ์ฌ ๋ฐ์ ๊ด์ฑ ๋ฐ ๋ถํ ๊ด์ฑ์ ์ถ์ ํ๋ค. ๊ทธ๋ฌ๋ ์ด๋ ๋ชจ๋ ๋ถํ๊ฐ ๊ด์ฑ์
๊ฐ๋ ํ์ ๊ธฐ๋ก 100% ๋์ฒด๋์๋ค๋ ๊ฐ์ ์์ ๋น๋กฏ๋ ๊ฒ์ผ๋ก ์ค์ ๋ถํ์ ๋ํน์ฑ๊ณผ ์ฐจ์ด๊ฐ ์์ ์ ์๋ค. ๊ฒฐ๊ณผ์ ์ผ๋ก ๋ถํ ๊ด์ฑ์ด ์ค์ ๋ณด๋ค ๊ณผ์ ๋๋
๊ณผ๋ํ๊ฐ๋ ๊ฐ๋ฅ์ฑ์ด ์๊ณ ๋ถํ ๊ด์ฑ ์ํฅ๋ง์ ๋ช
ํํ ๋ถ๋ฆฌํ๊ธฐ์ ์ด๋ ค์์ด ์๋ค[7].
์์ ๊ฐ์ ์ด์ ๋ก, ๋ณธ ์ฐ๊ตฌ์์๋ 3๊ธฐ 9๋ชจ์ ์ํ๊ณํต์ ์ผ๋ฐ์ ์ผ๋ก ๊ณํตํด์์ ํ์ฉ๋๋ Z.I.P(Constant impedance = Z, Constant
current I, Constant power P) ๋ถํ๋ชจ๋ธ์ ์ด์ฉํ์ฌ ๋ถํ๊ฐ ๊ณํต ๊ด์ฑ์ ๋ฏธ์น๋ ์ํฅ์ ๋ถ์ํด ๋ณด๊ณ ์ ํ๋ค. ๊ด์ฑ ์ํฅ์ RoCoF(Rate
of Change of Frequency)๋ก ๋ถ์ํ์ฌ ์ ์๋ ์๋๊ด์ฑ ๊ณ์ฐ๋ฒ์ ํตํด ๋ฐ์ ๊ด์ฑ๊ณผ ๋ถํ ๊ด์ฑ์ ๋ถ๋ฆฌ ์ฌ์ฐ์ ํ๊ณ , ์ด๋ฅผ ํ์ฉํ์ฌ ์ฌ์ ,
์๊ณ, ๋ถ์์ ํด๋นํ๋ ๊ด์ฑํ๊ฐ ๋ฐฉ์์ ์ ์ํ๋๋ก ํ๋ค.
๋ณธ ๋
ผ๋ฌธ์ ๊ตฌ์ฑ์ ๋ค์๊ณผ ๊ฐ๋ค. 2์ฅ์์๋ EMS ๊ธฐ๋ฐ ์ ๋ ฅ๊ณํต์ ์ด๋์๋์ง(Kinetic energy) ์ฐ์ ๋ฐฉ์๊ณผ ๋ถํ ๊ด์ฑ์ ํฌํจํ ์์คํ
๊ด์ฑ
์ถ์ ๊ธฐ๋ฒ์ ์ ์ํ์์ผ๋ฉฐ, ํด์ ์๋๋ฆฌ์ค์ ๋ถํ๋ชจ๋ธ ํ๋ผ๋ฏธํฐ๋ณ ๊ด์ฑ์ํฅ์ ๋ถ์ํ์๋ค. 3์ฅ์์๋ ๋ถํ ๊ด์ฑ ๊ณ์ฐ์ ์ํํ์์ผ๋ฉฐ, EMS ๊ธฐ๋ฐ ๊ด์ฑ ํ๊ณผ๊ฒฐ๊ณผ์
๋น๊ต๋ฅผ ํตํ ์๋๊ด์ฑ ๊ณ์ฐ๋ฒ์ ์ ์ํ์๋ค. ๋ํ ์ด๋ฅผ 3๊ธฐ 9๋ชจ์ ์ํ๊ณํต์ ์ ์ฉํ์ฌ ๊ด์ฑ๋ ฅ์ ์ถ์ ํ์๋ค. 4์ฅ์์๋ ์ด๋ฅผ ๋ฐํ์ผ๋ก ๋ถํ ๊ด์ฑ์ ๊ณ ๋ คํ
์ ๋ ฅ๊ณํต ๊ด์ฑํ๊ฐ ๋ฐฉ์์ ์ ์ํ์๋ค.
2. Z.I.P ๋ถํ๋ชจ๋ธ ๊ด์ฑ์ํฅ ๋ถ์
๋์ ๋ถํ๋ชจ๋ธ Z.I.P๋ ์ ๋ ฅ๊ณํต์ ํฌ์
๋ ๋ชจ๋ ๋ถํํน์ฑ์ ์ ์ํผ๋์ค๋ถํZ, ์ ์ ๋ฅ๋ถํI, ์ ์ ๋ ฅ๋ถํP์ ํฉ์ 100%๋ก ํ์ฌ ๋ํ๋ธ ๋ชจ๋ธ์ด๋ค.
์ด๋ฌํ ๋น์จ์ ํ์ฌ 10์ฐจ EMS์์๋ ์ธ์ฉ๋๊ณ ์์ผ๋ฉฐ ์ ํจ๋ถ์ 35:15:50์ผ๋ก ๊ตฌ์ฑ๋์ด ์๊ณ ๋ฌดํจ๋ถ์ 45:29:26์ผ๋ก ๊ตฌ์ฑ๋์ด ์๋ค.
๊ธฐ์กดํด์์์ ๋์ ๋ถํ๋ชจ๋ธ์ ๊ณํต์ด ์ ์์ด์ ๋๋ ๊ฒฝ์ฐ $Q_{S}$ -$V$ํน์ฑ๊ณผ $P_{S}$ -$F$ ํน์ฑ๋ถ์์ ํ์ฉ๋์๊ณ ์ด๋ฌํ ๋ถ์์ ์ง์ญ์
์ ์์์ ๋ ๋ถ์์ด๋ ์๊ธ์์ญ์์ ์ ์์ํ ๋ฐ ์ ์ ์ํ๋ฅผ ์ ์ ๋ก ํ๋ ๋ถ์์ด ์ฃผ๋ฅผ ์ด๋ค๋ค[8].
ํ์ง๋ง ๋ถํ ๊ด์ฑ ๊น์ง ๊ณ ๋ คํ ์์คํ
๊ด์ฑ์ ์ถ์ ํ๊ธฐ ์ํด์๋ ๊ณผ๋์ ์ธ ํด์์ด ํ์ํ๊ณ ๊ด์ฑ ๊ณ์ฐ ๊ธฐ๋ฒ์ ๋ณํ๊ฐ ํ์ํ๋ค.
๋ฐ์ ๊ธฐ ๊ด์ฑ์์ $H$๋ EMS์์ ์ทจ๋ํ ์ ์๋ ๊ฐ์ฅ ๊ฐ๋จํ ์ ๋ณด์ค ํ๋์ด๋ฉฐ ์๋ ์์ 1๊ณผ ๊ฐ์ด ๋ํ๋ผ ์ ์๋ค[9].
Kenetic energy(ํค๋คํฑ ์๋์ง)๋ ๋ฐ์ ๊ธฐ ์ ๊ฒฉ์๋์ ๊ฐ ๊ฐ์๋$J$์ ์ด๋ ๋ฐ์ํ๋ ๊ด์ฑ ๋ชจ๋ฉํธ$\omega$ ๊ณฑ์ผ๋ก ๋ํ๋ผ ์ ์๋ค[10][11]. ์ด๋, ๋ฐ์ํ๋ ์๋์ง๊ฐ ์ ๊ฒฉ Kenetic energy๊ฐ ๋๊ณ ์์ 2์ ๊ฐ์ด ํํํ ์ ์๋ค.
๊ธฐ์กด EMS์์๋ ๋ฐ์ ๊ธฐ์ ๊ด์ฑ๋ง ๊ณ ๋ ค๋์๊ธฐ ๋๋ฌธ์ ๊ณํต์ ํฌ์
๋ ์ ์ฒด ๋ฐ์ ๊ธฐ(๊ณํต)์ ์๋์ง๋ ๋ค์ ์์3 ๊ฐ๋ค.
์ต์ข
์ ์ผ๋ก ๊ธฐ์กด ์์คํ
์ ๊ด์ฑ์ ์๋ ์ 4์ ๊ฐ์ด ํํํ ์ ์์๋ค.
๊ทธ๋ฌ๋, ์ ์4์์ ๊ณ์ฐ๋ ๊ด์ฑ์ ์ฌ์ค ๊ธฐํ ๊ด์ฑ ๋ฐ ๋ถํ ๊ด์ฑ์ ํฌํจํ์ง ์๋๋ค.
๋ฐ๋ผ์ ๋ณธ ์ฐ๊ตฌ์์ ์ํ๋ ๊ณํต์ ๊ตฌ์ฑํ๋ ๋ถํ ์ข
๋ฅ์ ๋ฐ๋ผ ๊ณํต์ด ๊ฐ๋ $Kenetic energy_{N}$๋ ์๋์ ์5์ ๊ฐ์ด ๋ฌ๋ผ์ง ์ ์๋ค.
์ฌ๊ธฐ์, $Load P_{total}$์ ๋ถํ๋ชจ๋ธ์ด ์ ๊ณตํ๋ ๊ด์ฑ์ ์๋ฏธํ๋ค. ๊ธฐ์กด ๋์ ๋ถํ ๋น์จ๊ณผ ์ธ๊ฐ์ง(Z.I.P) ๊ฐ์ค ๋ถํ๋น์ค์ ๊ฐ๋ ์์ ๊ณ ์ฅ์
Case๋ณ๋ก ์ํํ๊ณ RoCoF๋ฅผ ๋น๊ตํ์ฌ ์ฐ์ ๋ โ์๋๊ด์ฑโ ์๋์ง $Load P$๋ ์๋ ์6๊ณผ ๊ฐ์ด ๋ํ๋ผ ์ ์๋ค.
์ ์ 6์์ $P_{v}$๋ ๋ถํ๋ชจ์ ๋๋ ๋จ์์ ์์ ๋ฐ๋ฅธ ์ ํจ๋ถํ์ ํฌ๊ธฐ๊ฐ ๋๋ค. ๊ทธ๋ฆผ 1์ A์ง ์ ์ด $V_{A}=1.0[P.U.]$๊ฐ ๋๋ฉฐ ์ ์์ด ๋ณ๋๋๊ณ ์ง์ $Con$์ด ๋ณ๋ํ ๋๋ง๋ค ์ต์ข
์ ์ผ๋ก ๊ณํต์ ๊ฑธ๋ฆฌ๋ ๋ถํ $P$์ ํฌ๊ธฐ๊ฐ
๋ฌ๋ผ์ง๋ค[12].
๊ฒฐ๊ณผ์ ์ผ๋ก ๊ณํต์ ์ ์๋ ๋ชจ๋ ๋์ ๋ถํ์ ํฉ์ ๋ค์ ์7๊ณผ ๊ฐ์ด ํํํ ์ ์๋ค.
๋ฌด์ํ ๋ง์ ์ ์์ ์ ์ํน์ฑ์ ์ ํํ ์ ์ ์๋ค๋ฉด ๋ถํ ๊ด์ฑ์ ๋ช
ํํ ์ฐ์ ํ ์ ์์ผ๋ ๋ณธ ์ฐ๊ตฌ์์๋ ๊ณํต์ ํฌ์
๋ ๋ชจ๋ ๋ถํ๋ฅผ ๋์ ๋ถํ๋ชจ๋ธ์ด ์ ๊ณตํ๋
์ 8์ 3๊ฐ์ง ์ง์๋ก ๋ถํ ๊ด์ฑ์ ์ถ์ ํ๊ธฐ๋ก ํ๋ค.
๊ทธ๋ฆผ 1์ ๋ถํ์ ๋จ์์ ์ $V$์ ๋ฐ๋ฅธ ์ธ๊ฐ์ง ๋์ ๋ถํ๋ชจ๋ธ ํน์ฑ์ ์ ๋ํ๋ธ ๊ทธ๋ํ์ด๋ค. ์ ์์ํ์์ ์ ์์ด $V_{A}$ ์ ๊ฐ๊ณ ์ผ์ ํ๊ฒ ์ ์ง๋๋ค๋ฉด
๋ถํ $P$๋ฅผ ์ผ์ ํ๊ฒ ์ ์งํ ์ ์๋ค.
ํด๋น ๋ถํ๋ชจ๋ธ์ ์ฃผํ์์์ ๋์๋ ๊ธฐ์ฌํ ์ ์์ผ๋ฉฐ ์๊ธ์ ์ผ์ ํ๊ฒ ์ ์งํ๊ณ ์ถ์ ๋ ๋ฐฐ์ ๋ณ์๊ธฐ ํญ์ ์กฐ์ ํ์ฌ ์ ์ ์ฃผํ์์์ ๋์ ์ด๋ฐ์งํ ์ ์๋ค.
ํ์ง๋ง, ์์์น ๋ชปํ๋ ์ฌ๊ณ ๋ก ์ธํด ๋ฐ์ํ๋ ์ ์์ ๋ณ๋ ๋ฐ ๊ณํต์ ๋ณํ๋ ๋ฆฌ์กํฐ ๋ฑ
ํฌ๋ FACTS(Flexible A.C. Transmission
System), ๋ถํ์ ํ๋ฝ ์ฌ๊ณ ๋ฅผ ์ ์ธํ๋ฉด ์ผ๋ฐ์ ์ผ๋ก ์ ์์ด ๊ธ๋ฝํ๊ฒ๋๋ค.
์ ์ 7,8 ์ ์ํด ์๊ธ์ด ๋ถ๊ท ํ์ด ์ผ๊ธฐ๋๋ค๋ฉด ๊ทธ ๊ฒฐ๊ณผ๋ก ์ ๋ ฅ๊ณํต ์ฃผํ์์ ๊ด์ฑ์ ๋ณํ๋ฅผ ์์ธกํ ์ ์๊ณ ์ด๋ฅผ ์ ๋ํํ์ฌ ๋ถํ ๊ด์ฑ์ด ํฌํจ๋ Kenetic
energy๋ฅผ ์ฌ์ฐ์ ์ด ๊ฐ๋ฅํ ๊ฒ์ผ๋ก ํ๋จํ์๋ค.
๊ทธ๋ฆผ 1. Z.I.P ๋ถํ๋ชจ๋ธ์ ์ ์์ ๋ฐ๋ฅธ ์ ํจ์ ๋ ฅ ํน์ฑ
Fig. 1. Active power characteristics according to voltage of Z.I.P load model
2.1 ์ฐ๊ตฌ์ํ ์๋๋ฆฌ์ค
IEEE9 ๋ชจ์ ์์ค์์ ๋์ ๋ถํ๋ชจ๋ธ๋ณ ๋ถํ ๊ด์ฑ ์ํฅ์ ๋ถ์ํ๊ธฐ๋ก ํ๋ค. ๊ณํต์ ์ด ๋ถํ๋ 180[MW] ์์ค์ผ๋ก 4๊ฐ์์ ๊ฑธ์ณ ์ ๋๋ถ์ฐ ๋ฐฐ์นํ์๋ค.
๋ฐ์ ๊ธฐ๋ 3๊ธฐ๋ก ๋ชจ๋ ๋์ผํ ํ๋ผ๋ฏธํฐ๋ฅผ ์ฌ์ฉํ์์ผ๋ฉฐ ์ ๊ฒฉ์ฉ๋ 300[MVA], ๊ด์ฑ์์๋ 4.204๋ก ์4๋ฅผ ํ์ฉ ์ฐ์ ๋ IEEE9 ์ํ๊ณํต์ EMS์์ ์ถ์ ๋ ์ ์๋ ์ด Kenetic energy ์๋์ง๋ 3783.6[MW*s]์ด๋ค.
๊ด์ฑ ์๋์ง๋ ๋์ผ๋ก ๋ณด์ด์ง ์์ง๋ง ๋ฌผ์ฒด์ ๊ฐยท๊ฐ์ ํ์์ ํตํด ๊ทธ ์กด์ฌ์ ์ ๋๋ฅผ ๊ฐ๋ ํ ์ ์๋ค.
๊ทธ๋ ๊ธฐ์ ๋ณธ ์ฐ๊ตฌ์์๋ ๊ทธ๋ฆผ 2์ ๊ฐ์ ์ํ๊ณํต์์ Initial Point๋ฅผ ํ์ธํ๊ณ 1์ด์ 5๋ฒ 4๋ฒ์ ์๋ ์ก์ ์ ๋ก์ 3์ ์ง๋ฝ ๊ณ ์ฅ์ ๋ชจ์ํ์๋ค.
๊ทธ๋ฆผ 2. 3๊ธฐ 9๋ชจ์ ์ํ๊ณํต ๋จ์ ๋
Fig. 2. Test System Single Line Diagram for 3 Units, Line 9
ํด๋น ์์ ์์ ์์คํ
์ฃผํ์ ๋ณํ๋ฅผ 8๋ฒ ๋ชจ์ ์์ ๊ด์ธก๋๊ณ ์ด๋ ์ ์๋ ๋ถํ์ ๋์ ๋ถํ ๋น์จ์ ํ 1 ๊ณผ๊ฐ์ด 3๊ฐ์ง Case๋ก ๋๋์ด ์ํํ๊ณ 3์ฅ ๋ฐ 4์ฅ์์ ๋๋์ด ์ฃผํ์์ ๊ด์ฑ ์ํฅ์ ๋ถ์ํ์๋ค.
ํ 1 Case๋ณ ๊ฐ์ค ๋ถํ๋ชจ๋ธ ๊ตฌ์ฑ
Table 1 Construction of Dynamic Load Models for Each Case
|
Case EMS.
|
Case 1.
|
Case 2.
|
Case 3.
|
Constant Z
|
35
|
100
|
0
|
0
|
Constant I
|
15
|
0
|
100
|
0
|
Constant P
|
50
|
0
|
0
|
100
|
2.2 Case 1. ์ ์ํผ๋์ค ๋ถํ
์ ์ํผ๋์ค ๋ถํ๋ ์ ์ ํฌ๊ธฐ์ ์ ๊ณฑ์ ๋น๋กํ์ฌ ์ ๋ ฅ์ด ๋ณ๋ํ๋ ๋ถํ๋ชจ๋ธ๋ก ์๋ ์์9์ ๊ฐ์ด ํํ๋ ์ ์๋ค.
์์ ๊ณ ์ฅ์ด ๋ฐ์ํ์ฌ ์๊ธ์ด ๋ถ์์ ํ๊ฒ ๋๊ณ ์ผ์์ , ์ง์์ ์ธ ์ ์์ ํ๋ฝ์ด ์์๋๋ค.
์ด๋, ๋จ์์ ์์ด ํ๋ฝํจ์ ๋ฐ๋ผ ๋ถํ๊ฐ ์๋น์ ๋ ฅ์ ์ ๊ณฑ์ ๋น๋กํ์ฌ ๊ฐ์ํจ์ผ๋ก 3๊ฐ์ง ๋ถํ ๊ด์ฑ ์ค ๊ฐ์ฅ ํจ๊ณผ์ ์ผ๋ก Positive ํ ๋ถํ ๊ด์ฑ ๊ธฐ์ฌ๊ฐ
๊ฐ๋ฅํ ๋ชจ๋ธ์ผ ๊ฒ์ด๋ค.
๊ทธ๋ฆผ 3์ Case 1. ์ํ๊ฒฐ๊ณผ์ด๋ค. ์ต์ ์ฃผํ์๋ 59.18[Hz]๋ก EMS ์ฃผํ์ 59.16[Hz] ๋๋น 0.33[%] ์์นํ๊ณ ์ต์ ์ฃผํ์ ๋ฐ์ ์์ ์
์ฌ๊ณ ๋ฐ์ ํ 1.658[s]์์ 1.775[s]๋ก ์ฝ 4.4[%] ๊ฐ์ ๋์๋ค.
๊ทธ๋ฆผ 3. Case 1. ๋ชจ์๊ฒฐ๊ณผ ์ฃผํ์
Fig. 3. Case 1. Simulation Results โ Frequency
์์ ์์ํ ๋ฐ์ ๊ฐ์ด ๊ด์ฑํ๊ฐ์ ์ฒ๋๊ฐ ๋๋ RoCoF ๋ 0.733์์ 0.610์ผ๋ก 16.78[%] ์ ๊ฐ์ด ๋ํญ ์์นํ์๋ค.
2.3 ์ ์ ๋ฅ ๋ถํ
์ ์ ๋ฅ ๋ถํ๋ ์ ์ ํฌ๊ธฐ์ ๋น๋กํ์ฌ ์ ๋ ฅ์ด ๋ณ๋ํ๋ ๋ถํ๋ชจ๋ธ๋ก ์๋ ์์10๊ณผ ๊ฐ์ด ํํ๋ ์ ์๋ค.
์ ์ ๋ฅ ๋ถํ๋ ์ ์ ํฌ๊ธฐ์ ๋น๋กํ์ฌ ์๋น์ ๋ ฅ์ด ๊ฐ์ํจ์ผ๋ก ์ฃผํ์ ๋ฐ RoCoF ๊ฐ์ ์ ๊ธ์ ์ ์ธ ์ํฅ์ ์์ํ ์ ์๋ค.
๊ทธ๋ฆผ 4๋ Case 2. ์ํ๊ฒฐ๊ณผ์ด๋ค. ์ต์ ์ฃผํ์๋ 59.16[Hz]๋ก EMS ์ฃผํ์์ ๋์ผํ๊ณ ์ต์ ์ฃผํ์ ๋ฐ์ ์์ ์ ์ฌ๊ณ ๋ฐ์ ํ 1.642[s]์์
1.658[s]๋ก ์ฝ๊ฐ ์ฆ๊ฐ ๋์๋ค.
RoCoF ๋ 0.733์ผ๋ก ๊ธฐ์กด๊ณผ ๊ฐ์ ์์ค์ ๋ณด์๋ค. ์ด๋, ๊ธฐ์กด์ ๋์ ๋ถํ ๋น์จ์ด ์ ์ํผ๋์ค ๋น์จ์ด 35[%], ์ ์ ๋ฅ ๋น์จ์ด15[%] ์์ค์ผ๋ก
์ํ๋์๊ธฐ ๋๋ฌธ์ ๋ฐ์ํ ํ์์ผ๋ก ํ๋จํ์๋ค.
๊ทธ๋ฆผ 4. Case 2. ๋ชจ์๊ฒฐ๊ณผ ์ฃผํ์
Fig. 4. Case 2. Simulation Results โ Frequency
๊ทธ๋ฆผ 5. Case 3. ๋ชจ์๊ฒฐ๊ณผ ์ฃผํ์
Fig. 5. Case 3. Simulation Results โ Frequency
2.4 ์ ์ ๋ ฅ ๋ถํ
์ ์ ๋ ฅ ๋ถํ๋ ์ ์ ํฌ๊ธฐ์ ๋น๋กํ์ฌ ์ ๋ ฅ์ด ์ผ์ ํ ๋ถํ ๋ชจ๋ธ๋ก ์ด ํน์ฑ์ ์๋ ์์11๊ณผ ๊ฐ์ด ํํ๋ ์ ์๋ค.
์ฌ๊ณ ๊ฐ ๋ฐ์ํ๊ณ ์ ์๊ฐํ๊ฐ ์์๋๋ ์ํฉ์์ ์ ์ ๋ ฅ๋ถํ๋ ์ฃผํ์ ์์ ๋ ๋ฐ ๊ด์ฑ์ํฅ์ ๋ถ์ ์ ์ธ ์ํฅ์ ์์ํ ์ ์๋ค.
์ํ๊ฒฐ๊ณผ ๊ด์ฑ์ ๋ถ์ ์ ์ํฅ์ ๋ฏธ์น๋ ๊ฒ์ด ํ์ธ๋์์ผ๋ฉฐ EMS ๋๋น ์ต์ ์ฃผํ์๊ฐ 59.14๋ก ์ํญ ๊ฐ์ํ์๋ค.
RoCoF๋ 1.637[%] ์ฆ๊ฐํ์๊ณ ์ต์ ์ฃผํ์ ๋ฐ์์์ ์ ์ฌ๊ณ ๋ฐ์ํ 1.633[s]์์ 1.558[s]๋ก ๋จ์ถ๋จ์ ๋ฐ๋ผ ์์คํ
๊ด์ฑ์ ๊ฐ์๋ฅผ
์ฒด๊ฐํ ์ ์์๋ค.
Case EMS. ์ Case 1., Case 2., Case 3. ๊ฒฐ๊ณผ๋ฅผ ํ 2์์ ํ์ธํ ์ ์๋ค. Positive Delt ๋ ๊ธฐ์กด Z.I.P ๋น์จ์ ๋ํ ๋ชจ๋ Case ๋ณ ๊ด์ฑ์ ๊ธ์ ์ ์ธ ๋ณํ๋์ ์๋ฏธํ๊ณ Negative
Delt ๋ ๊ด์ฑ์ ๋ถ์ ์ ์ธ ์ํฅ์ ๋ํ๋ธ๋ค.
๋ชจ๋ Case์์ Case 1. ์ ์ํผ๋์ค ๋ถํ์ ๊ด์ฑ ๊ธฐ์ฌ๊ฐ ๊ฐ์ฅ ์ฐ์ํจ์ ์ ์ ์๊ณ Case 2. ์ ์ ๋ฅ ๋ถํ ๋ํ ๊ด์ฑ์ ๋ถ์ ์ ์ธ ์ํฅ์
์ ์ ๊ฒ์ผ๋ก ํ์ธ๋์๋ค. ํ์ง๋ง ์ ์ ๋ ฅ ๋ถํ๋ ์์ ๊ณ ์ฅ ์ค์๋ ์๊ธ ๋ณ๋์ด ๋ฐ์ํ์ง ์์์ผ๋ก ๊ด์ฑ๊ณผ ์ฃผํ์์ ๋ฏธ์น๋ ์ํฅ์ด ๊ฐ์ฅ ๋ถ์ ์ ์์ ํ์ธํ๋ค.
ํ 2 Case๋ณ ๋์ ๋ถํ๋ชจ๋ธ ๊ตฌ์ฑ
Table 2 Construction of Dynamic Load Models for Each Case
Case Study
|
์ต์
์ฃผํ์
|
์ต์ ๋ฐ์์์
|
RoCoF
|
Case
EMS.
|
59.16 [Hz]
|
2.658 [s]
|
0.733
|
Case 1.
|
59.18 [Hz]
|
2.775 [s]
|
0.610
|
Case 2.
|
59.16 [Hz]
|
2.642 [s]
|
0.733
|
Case 3.
|
59.14 [Hz]
|
2.533 [s]
|
0.745
|
Positive
Delt[%]
|
0.033
|
4.4
|
-16.78
|
Negative Delt[%]
|
-0.033
|
4.702
|
1.637
|
3. ๋ถํ ๊ด์ฑ ์ฐ์
๋ถํ์ ๋ฐ์ ๊ด์ฑ์ ํฉ์ฐ $Kenetic energy_{N}$๋ฅผ ๊ณ์ฐํ๊ธฐ ์ํด ๊ด์ธก ๊ฐ๋ฅํ ์ต๋๊ด์ฑ๋ ฅ์์ ์ 5์ $Load P$๊ฐ ๊ฐ๋ Kenetic energy๋ฅผ ๋ถ๋ฆฌ ๊ณ์ฐํด์ผ๋ง ํ๋ค.
์ด๋ฌํ Kenetic energy๋ ๋ฐ์ ๊ธฐ ์ง์ ์ถ๊ณผ ํผ์์ถ์ ํ์ ์๊ณ์ ์ํด ์ ๋๋ ๊ด์ฑ์ผ๋ก ๋ฐ์ ๊ธฐ ๋ถํ์ฐจ๋จ ์ํ์ ํตํด ์ ๋๋๋ ์์ ์ $H$๋ก
ํํ๋ ์ ์๋ค[13].
ํ์ ๊ธฐ๊ฐ ์๋ ๋ถํ์ ์ด๋ฅผ ์ ์ฉํ๊ธฐ๋ ๋ํดํ ์ ์์ง๋ง, ๊ด์ฑ(์ฃผํ์ ๋ณํ)์ ์๋์ ์ธ ๊ด์ ์์ ํด์ํ๋ฉด ๋ถํ๋ชจ๋ธ์ ๋ํ ๊ด์ฑ๋ ฅ์ ์ถ์ ํ ์ ์๋ค.
๋ณธ ์ฐ๊ตฌ์์ ๊ด์ฑ๋ ฅ ์์ค๊ณผ ๊ตฌ์ฑ์ ๋ฐ๋ผ ๊ทธ๋ฆผ 6๊ณผ ๊ฐ์ด๋ถ๋ฅ ํ์๋ค. ๊ฐ๊ฐ์ ๊ทธ๋ํ๋ ์์คํ
Kenetic energy๋ฅผ ์๋ฏธํ๋ค.
Case 3.์์ ์ ์ ๋ ฅ ๋ถํ๋ก ๊ตฌ์ฑ๋ ๊ด์ฑ์ โ์ต์๊ด์ฑโ์ผ๋ก ๊ฐ์ ํ๋ค๋ฉด โ์ ํจ๊ด์ฑโ์ ๋ฐ์ ๊ธฐ ๊ด์ฑ๊ณผ Case EMS. ๋ถํ ๊ด์ฑ์ผ๋ก ๋ณผ ์ ์๊ณ
Case 1. ์ ์ ์ํผ๋์ค ๋ถํ๋ก ๊ตฌ์ฑ๋ ๊ณํต์ ๊ด์ฑ ์์ค์ โ๊ฐํ๊ด์ฑโ ์์ค์ผ๋ก ํํ๋ ์ ์๋ค.
๊ทธ๋ฆผ 6. ๋ฐ์ ๊ธฐ ๊ด์ฑ ์์ค ๋ฐ ๊ตฌ์ฑ์ ๋ฐ๋ฅธ ๊ตฌ๋ถ
Fig. 6. Classification based on the level of inertia and configuration of a generator
2.1 ์์ ๋ชจ์ ์ํ๋ ์์ ๊ณ ์ฅ์ ํตํด ๊ด์ธก๋ ๊ธฐ์ ๊ด์ฑ์ RoCoF๋ฅผ ๊ธฐ์ค์ผ๋ก ์ผ๋ง๋ ๋ณ๋ํ๋์ง ๋น๊ตํ์ฌ ๋ถํ๋ชจ๋ธ๋ณ ๊ด์ฑ ์๋์ง๊ฐ ์ถ์ ๋ฐ ๊ณ์ฐ๋
์ ์๊ณ ๊ธฐ์ ๊ด์ฑ ์์ค์์ RoCoF๋ ์12๊ณผ ๊ฐ๋ค.
์ฌ๊ธฐ์, Case 1. ์ ๋ณ๋๋ฅ ๊ณผ ๊ธฐ์ ๊ด์ฑ์ RoCoF๋ฅผ ํตํด Case 1.์ด ๊ฐ๋ ์์คํ
๊ด์ฑ๋ ฅ์ ์ฐจ์ด๋ฅผ ์ 13์ ํตํด ๊ณ์ฐ๋ ์ ์๋ค.
๊ฒฐ๊ณผ์ ์ผ๋ก ๊ทธ๋ฆผ 6์ ๊ด์ฑ๋ถ๋ฅ์ ๋ฐ๋ผ ๋ถ๋ฅ๋ ๊ด์ฑ์ ์ 13์ ํตํด ์ ์ํผ๋์ค, ์ ์ ๋ฅ์ ์ ์ ๋ ฅ๋ถํ์ ๊ด์ฑ์ ์ฐ์ ํ ์ ์๊ณ ์ ๊ณผ์ ์ด ์๋๊ด์ฑ ์ถ์ ๊ธฐ๋ฒ์ด ๋๋ฉฐ ์ํ๊ฒฐ๊ณผ๋ ํ 3๊ณผ ๊ฐ๋ค.
ํ 3 ๋ถํ๋ชจ๋ธ๋ณ ์์คํ
๊ด์ฑ ๋ฐ ๋ถํ ๊ด์ฑ๋ ฅ ๋ถ์ํ
Table 3 Table Titles for System Inertia and Load Inertia Analysis by Load Model
Case
|
์์คํ
๊ด์ฑ
[MW*s]
|
๋ถํ ๊ด์ฑ
[MW*s]
|
Case EMS.
|
3786.6
|
61.9
|
Case 1.
|
4418.4
|
693.7
|
Case 2.
|
3786.6
|
Case EMS
|
Case 3.
|
3724.7
|
-
|
๊ทธ๋ฆผ 6์์ ๋ถ๋ฅํ ๊ด์ฑ๋ ฅ์ ๊ธฐ์ค์ผ๋ก ๋ถํ ๊ด์ฑ์ด ๊ณ์ฐ๋์๋ค. ์๋๊ด์ฑ ๊ณ์ฐ์ ๊ธฐ์ค์ด ๋๋ Case 3. ์ ์ ๋ ฅ๋ถํ๋ ๋ถํ ๊ด์ฑ์ด 0 ๋จ์ ํ์ธํ ์ ์๋ค.
๊ทธ๋ฌ๋ฏ๋ก EMS ๋ถํ๋น์จ์ ๊ฐ๋ Case EMS. ์ ๋ถํ ๊ด์ฑ์ด 61.9[MW*s]๋ก ๊ฐ์ฅ ํฐ ๊ด์ฑ๋ ฅ์ ์์ํ Case 1. ์ ์ํผ๋์ค ๊ด์ฑ์
693.7[MW*s]์ด ๋๋ค.
Case 2. ์ ์ ๋ฅ ๋ถํ์ ๊ด์ฑ์ ํฐ๋น ์ต์ํ์ ์์ ๋๋ฌํ๋ ์์ ์ด EMS ๋ถํ ๊ด์ฑ๋ณด๋ค ์ด๋ฅด๊ธฐ ๋๋ฌธ์ ๊ด์ฑ์ด ๋น๊ต์ ์์ ๊ฒ์ผ๋ก ํ๋จํ์๋ค.
๊ฒฐ๊ณผ์ ์ผ๋ก ๋ถํ ๊ด์ฑ ๊ตฌ์ฑ์ ๋ฐ๋ผ ์์คํ
๊ด์ฑ์ด ์ต๋ 18.62[%], ์ต์ 1.66[%]๋ก ๋ณ๋ํ ์ ์์์ ํ์ธํ๊ณ ๋์ ๋ถํ๋ชจ๋ธ์ ๋ฐ๋ฅธ ์๋๊ด์ฑ
ํน์ฑ์ ์๋ ๊ทธ๋ฆผ 7๊ณผ ๊ฐ์ด ๋ํ๋ผ ์ ์๋ค.
๊ทธ๋ฆผ 7์ ๊ทธ๋ฆผ 1์ ์ ํต์ ์ธ ๋ถํ๋ชจ๋ธ ํน์ฑ ๊ทธ๋ํ๋ฅผ ์๋๊ด์ฑ ํน์ฑ์ผ๋ก ์ฌํด์ํ ๊ทธ๋ํ์ด๋ค. A์์ ์ ์์ ๊ณ ์ฅ์ด ๋ฐ์ํ๊ณ ์ ์์ด ์ง์์ ์ผ๋ก ๊ฐ์๋๋ ๊ฒฝ์ฐ ๋ถํํน์ฑ์
๋ฐ๋ผ ์์ดํ ์๋๊ด์ฑ์ด ์์ฉํ๋ค. ํ์ง๋ง, ์๋๊ด์ฑ์ ์ง์์ ์ผ๋ก ์ฆ๊ฐํ ์ ์๋ค. ๋ถํ๋ ์ต์๋์ ์ ์์ด ์กด์ฌํ ๊ฒ์ด๊ณ ์ ์์ด ๊ทธ ์๊ณ์ ์ด์ ํ๋ฝํ๋
๊ฒฝ์ฐ ์ ์ ์ด ๋ฐ์ํ ์ ์๊ธฐ ๋๋ฌธ์ด๋ค. ๋ฐ๋ผ์ ๊ณ ์ฅ์ ๋ถํ๋ฅผ ์ ์ ์ํค์ง ์๋ ์ต์ ์ ์์ด ๊ฒฐ์ ๋๋ฉด ๊ด์ฑ์
์ฅ์์ CCT(Critical Clearing
Time)๊ณ์ฐ ๋ฒ๊ณผ ์ ์ฌํ ์๊ณ๊ด์ฑ์๊ฐ์ด ์ ์๋ ํ์๊ฐ ์๋ค.
๊ฒฐ๊ณผ์ ์ผ๋ก ์ด๋ ์ ์ํน์ฑ์ ์ํด ๊ฒฐ์ ๋จ์ผ๋ก ์ง์ญ๋ง๋ค ํฐ ๋ณ๋์ด ์์ ์ ์์ผ๋ฉฐ ๋์ผํ $\triangle P$๋ฅผ ๊ฐ๋ ์ฌ๊ณ ์์๋ ์ฌ๊ณ ์์น์ ๋ฐ๋ผ ๊ด์ฑํ๊ฐ๊ฐ
๋ฌ๋ผ์ง ๊ฐ๋ฅ์ฑ๊ณผ ์ง์ญ๊ด์ฑ์ ์กด์ฌ๋ฅผ ์์ฌํ๋ค.
๊ทธ๋ฆผ 7. ์์ ๊ณ ์ฅ์ ์๊ฐ ๋ฐ ์ ์๊ฐ์์ ๋ฐ๋ฅธ ์๋๊ด์ฑ ํน์ฑ
Fig. 7. Characteristics of Relative Inertia with Respect to Time and Voltage Reduction
in Case of Power System Failure
4. ๊ด์ฑํ๊ฐ ๋ฐฉ์
๋ณธ ์ฐ๊ตฌ์์๋ ๋ถํ ๊ด์ฑ์ ์ ์ฉํ ์๋๊ด์ฑ ๊ณ์ฐ๋ฒ์ ํตํด ๊ด์ฑํ๊ฐ ๋ฐฉ์์ ์ ์ํ๊ณ ์ ํ๋ค. ๊ฒฐ๊ณผ์ ์ผ๋ก ๊ทธ๋ฆผ 6๊ณผ ํ 3์ ๊ฒฐ๊ณผ๋ฅผ ํตํด ํ์ฌ 3๊ธฐ 9๋ชจ์ ์์คํ
๊ด์ฑ์ด ํ๊ฐ๋ ์ ์๋ค๋ฉด ๊ณํต์ ๊ด์ฑ์ด ํ 4์ ๊ฐ์ด ํํ๋ ์ ์๋ค.
ํ 4 ๋ถํ ๊ด์ฑ์ ํ์ฉํ ๊ด์ฑํ๊ฐ ๋ฐฉ์
Table 4 Approach for Inertia Assessment Utilizing Load Inertia
๊ด์ฑ์์ค
|
3๊ธฐ 9๋ชจ์
[MW*s]
|
์ต์ ๊ด์ฑ
|
3724.7 ๋ฏธ๋ง โ๋ถ์โ
|
๊ธฐ์ ๊ด์ฑ
|
3786.6 ๋ฏธ๋ง โ๊ฒฝ๊ณโ
|
๊ฐํ ๊ด์ฑ
|
4418.4 ์ดํ โ์ฌ์ โ
|
์ต๋ ๊ด์ฑ
|
4418.4 ์ด๊ณผ โ๊ฐ๊ฑดโ
|
๊ธฐ์ ๊ด์ฑ์ ๊ฒฝ์ฐ ๋ฐ์ ๊ด์ฑ๊ณผ ๋ถํ ๊ด์ฑ(EMS ๋์ ๋ถํ๋น์ค)์ผ๋ก ๋ํ๋ผ ์ ์์ผ๋ฉฐ EMS์์ ์์ธก ๋ฐ ์ฐ์ ๊ฐ๋ฅํ ๊ด์ฑ๋ ฅ์ ์๋ฏธํ๋ค. ์ด์, ์ด๋ณด๋ค
๋ฎ์ ๊ด์ฑ์๋ํด ๊ฒฝ๊ณ๊ฐ ํ์ํ ์ ์์ผ๋ฉฐ ์ด๋ฅผ โ๊ฒฝ๊ณโ ์์ค์ผ๋ก ํ๋จํ์๋ค.
์ต์ ๊ด์ฑ์ ๋ฐ์ ๊ด์ฑ๊ณผ ๋ถํ ๊ด์ฑ(์ ์ ๋ ฅ100%)์ผ๋ก ๋ํ๋ผ ์ ์์ผ๋ฉฐ ๋ฐ์ ๊ด์ฑ์ด ๊ธฐ์กด๊ณผ ๊ฐ์ ๋ ๋ถํ ๊ด์ฑ์ ๋์ ๋ถํ๋น์ค๋ง ๋ณ๊ฒฝ๋ ๊ฐ์ด๋ค.
๋ฐ๋ผ์, ๋ฐ์ ๊ด์ฑ์ด ์ผ์ ํ ๋ EMS์์ ๊ด์ธก๋ ์ ์๋ ์ต์ ๊ด์ฑ์ด๋ฉฐ ๊ด์ฑ์ด ์ด๋ณด๋ค ์์ ๊ฒฝ์ฐ โ๋ถ์โ ์์ค์ ๊ด์ฑ์ด๋ผ ํ๋จํ ์ ์๋ค.
๊ฐํ ๊ด์ฑ์ ๋ฐ์ ๊ด์ฑ๊ณผ ๋ถํ ๊ด์ฑ(์ ์ํผ๋์ค100%)์ผ๋ก ๋ํ๋ผ ์ ์์ผ๋ฉฐ ์ด๋ EMS์์ ๊ด์ธก๋ ์ ์๋ ์ต๋ ๊ด์ฑ์ด ๋ ์ ์๋ค. ๋ฌผ๋ก , ๊ธฐํ
๊ด์ฑ์ ์ํด FFR ๋ฐ SIR ์ค๋น๊ฐ ๊ณํต์ ๋ณ์
๋๊ฒ ๋๋ค๋ฉด ์์ ๊ด์ฑ์ด ๋ณ๋๋ ์ ์์ผ๋ EMS ๊ธฐ๋ฐ์ ๊ณํต์์ ์๊ธ์ด ์ผ์ ํ ๋, ๊ธฐํ ๊ด์ฑ ์์์ด
์๋ค๋ ๊ฐ์ ํ๋ค๋ฉด ๋ฐ์ ๊ธฐ์ ๋ถํ๊ฐ ๋ณด์ ํ ์ ์๋ ์ต์ ์ต๋ ๊ด์ฑ์ด ์ฐ์ ๋ ์ ์๊ณ . ๊ด์ฑํ๊ฐ ๋ฐ ์์ค์ด ์ํ๋ ์ ์๋ค.
5. ๊ฒฐ ๋ก
๋ณธ ์ฐ๊ตฌ์์๋ EMS ๊ธฐ๋ฐ์ ๊ด์ฑํ๊ฐ ๊ธฐ๋ฒ์์ ๋ถํ ๊ด์ฑ์ ์ถ์ ํ๊ธฐ ์ํ ์๋ก์ด ํจ๊ณผ์ ์ธ ๋ฐฉ๋ฒ์ ์ ์ํ๋ค. EMS ํ๊ฒฝ์์ ๋ถํ๊ฐ ํ์ ๊ธฐ๊ฐ ์๋ ๊ฒฝ์ฐ,
ํฉ์ฑ Kinetic energy๋ฅผ ์ถ์ ํ๋ ๊ฒ์ ์ด๋ ค์ด ๋ฌธ์ ์ด๋ค. ๋ฐ๋ผ์ ๋ณธ ์ฐ๊ตฌ์์๋ 3๊ธฐ 9๋ชจ์ ์ํ๊ณํต์ ํ์ฉํ์ฌ ์ ์ํผ๋์ค์ ๋ถํ, ์ ์ ๋ฅ์
๋ถํ, ์ ์ ๋ ฅ์ ๋ถํ๋ก ๊ณํต์ ์ค๊ณํ๊ณ , ๊ฐ ๋ถํ ํ๋ผ๋ฏธํฐ๊ฐ ์ฃผํ์ ๋ณ๋์ ๋ฏธ์น๋ ์ํฅ์ Case study๊ฐ ์ํ๋์๋ค.
์ ์ํผ๋์ค ๋ถํ์ ์ ์ ๋ฅ๋ถํ๋ ์์คํ
์ ๊ด์ฑ์ ๊ธ์ ์ ์ธ ์ํฅ์ ๋ฏธ์น๋ ๋ฐ๋ฉด, ์ ์ ๋ ฅ ๋ถํ๋ ๋ถ์ ์ ์ธ ์ํฅ์ด ์์์ ํ์ธํ๋ค. ๋๋ถ์ด, ๊ด์ฐฐ๋
๋ถํ ๊ด์ฑ๋ณ ์ฃผํ์ ๋ณ๋๋ฅ ์ ๊ธฐ๋ฐ์ผ๋ก ์๋๊ด์ฑ ๊ณ์ฐ๋ฒ์ ์ ์ํ๊ณ , ์ ๋ ฅ๊ณํต์ ๊ด์ฑ์ ์ต์๊ด์ฑ, ๊ธฐ์ ๊ด์ฑ, ๊ฐํ ๊ด์ฑ, ์ต๋ ๊ด์ฑ ๋ฑ์ผ๋ก ๋๋์ด ๋์ ๋ถํ๊ฐ
์์คํ
์ด ๊ด์ฑ์ ๋ฏธ์น๋ ์ํฅ์ ๋ถ๋ฆฌํ์ฌ ๋ถํ ๊ด์ฑ์ ์ถ์ ํ์๋ค.
์ฐ๊ตฌ ๊ฒฐ๊ณผ๋ก๋ถํฐ, ์ ์ํผ๋์ค ๋ถํ์์์ ์์คํ
๊ด์ฑ์ด 4418.4 [MW*s]๋ก ๊ฐ์ฅ ํฐ ์๋๊ด์ฑ ๊ธฐ์ฌ๋ฅผ ๋ณด์๊ณ , ์ ์ ๋ฅ ๋ถํ์ ์ ์ ๋ ฅ ๋ถํ์์๋
๊ฐ๊ฐ 3786.6[MW*s] ๋ฐ 3724.7[MW*s]๋ก ๊ฐ์ฅ ๋ฎ์ ๊ด์ฑ ๊ธฐ์ฌ๋๋ฅผ ํ์ธํ๋ค.
๊ฒฐ๊ณผ์ ์ผ๋ก ์ ์์ ์ง์ญ์ ํน์ฑ์ผ๋ก ์ธํด ์ง์ญ๊ด์ฑ์ ์กด์ฌ๋ฅผ ์์ฌํ์๊ณ ๋์๊ฐ ์์คํ
๊ด์ฑ์ ๋์ฑ ์ ํํ ์ถ์ ํ๊ธฐ ์ํด์๋ Z.I.P๋ชจ๋ธ์ ๋ณํ ๋ฐ ํ์คํ๊ฐ
์ฒด๊ณ์ ์ผ๋ก ๊ทธ๋ฆฌ๊ณ ์ง์์ ์ผ๋ก ์ด๋ฃจ์ด์ ธ์ผ ํ ๊ฒ์ด๋ค.
Acknowledgements
์ด ๋
ผ๋ฌธ์ 2021๋
๋ ๊ฐ์ฒ๋ํ๊ต ๊ต๋ด์ฐ๊ตฌ๋น ์ง์์ ์ํ ๊ฒฐ๊ณผ์(GCU-202104480001). This work was supported
by the Gachon University research fund of 2021.(GCU-202104480001)
References
Woo-Geun Park, Ji-Soo Kim, Seung-Min Lim, and Chul- Hwan Kim, โA Study on the Prediction
Uncertainty Compensation Method Considering the Intermittency of Renewable Energy,โ
in Proceedings of the Korean Institute of Electrical Engineers Conference, pp. 998-999,
2021.
Hye-Ryeon Jeon, DongHee CHOI, Seung-Mook Beak, Soo-Hyoung, Lee, and Hee-Jin Lee, โAn
Analysis and Overseas Case Studies on Installation of Synchronous Condenser in a Power
System for Improving Inertia,โ The Journal of Korean Institute of Information Technology,
vol. 21, no. 1, pp. 49-59, 2023, doi: 10.14801/jkiit.2023.21.1.49
Hye-Ryeon Jeon, DongHee CHOI, Seung-Mook Beak, Soo- Hyoung Lee, and Hee-Jin Lee, โAn
Analysis and Overseas Case Studies on Installation of Synchronous Condenser in a Power
System for Improving Inertia,โ The Journal of Korean Institute of Information Technology,
vol. 21, no. 1, pp. 49-59, 2023.
A. Rafiee, Y. Batmani, F. Ahmadi and H. Bevrani, โRobust Load-Frequency Control in
Islanded Microgrids: Virtual Synchronous Generator Concept and Quantitative Feedback
Theory,โ in IEEE Transactions on Power Systems, vol. 36, no. 6, pp. 5408-5416, Nov.
2021, doi: 10.1109/TPWRS.2021.3077768.
Go Eun Kim, Jaesik Kang, Byuk-Keun Jo, Chul-Sang Hwang, Koo-Hyung Chung, and Sangsoo
Seo, โPower System Inertia Estimation using Synchronous Condenser in a Test Power
System,โ in Proceedings of the Korean Institute of Electrical Engineers Conference,
pp. 393-394, 2023.
Namki Choi, Bohyun Park, Byongjun Lee, and Suchul Nam, โResidual inertia estimation
of power systems following a disturbance,โ in Proceedings of the Korean Institute
of Electrical Engineers Conference, pp. 270-271, 2021.
P. M. Ashton, C. S. Saunders, G. A. Taylor, A. M.Carter, and M. E. Bradley, โโInertia
estimation of the GBpower system using syn?chrophasor measurements,โโ IEEETrans. Power
Syst., vol. 30, no. 2, pp. 701?709, Mar. 2011.
Sang-Cheol Lee, Rae-Jun Park, Kyung-Bin Song, and Jeong-Do Park, โSensitivity Analysis
of ZIP Model Considering Parameter in The Measurement-Based Load Model,โ Proceedings
of the Korean Institute of Electrical Engineers Conference, pp. 340-341, 2012.07.
Gi Ryong Jo, Woo Yeong Choi, and Kyung Soo Kook, โโA Frequency Response Performance
based Quantification Method of RES Contribution on the Power System Inertia,โโ The
transactions of The Korean Institute of Electrical Engineers, 70(4), 568-576, 2021,
doi: 10.5370/KIEE.2021.70.4.568
Jae-Wang Cho, Sung-Woo Kang, Jeong-hoo Park, Seung- Hyuk Im, and Byong-jun Lee, โโOptimal
reserve evaluation for the system inertia in the future Korean power system considering
high penetration of RES,โโ The transactions of The Korean Institute of Electrical
Engineers, 70(1), 1-6, 2021, doi: 10.5370/KIEE.2021.70.1.001
E.M. Carlini, F. Del Pizzo, G.M. Giannuzzi, D. Lauria, F.Mottola, and C. Pisani, โOnline
analysis and prediction of theinertia in power systems with renewable power generationbased
on a minimum variance harmonic finite impulseresponse filter,โ International Journal
of Electrical Power, 2021.
Sung-Ho Yoo, Seong-Jae Jo, and Si-Chun Park, โA Study on the effect of power system
stability and the necessity of predict of load model,โ in Proceedings of the Korean
Institute of Electrical Engineers Conference, pp. 533-534, 2022.
H.K. Choi, D.J. Kim, and Y.H. Moon, โComparison of Various Generator Testing and Model
Validations,โ in Proceedings of the Korean Institute of Electrical Engineers Conference,
pp. 359-361, 2005.
์ ์์๊ฐ
JongHoon Lee was born in Seongnam, Korea, in 1995. He earned his Bachelor's degree
in Electrical Information Control from Dongseoul University and completed his Master's
program in the Department of Next-Generation Smart Energy Convergence at Gachon University.
Currently, he is pursuing his Ph.D. He worked as an undergraduate research student
in the research room at Dongseoul University in Seongnam-si, Korea, from 2017 to 2021.
Since 2021, he has been a graduate research student at Gachon University. His current
research focuses on power system analysis and impact assessment, as well as real-time
stability estimation of systems.
Dabin Son was born in Seoul, Korea, in 1993. He received B.S degree in Electrical
Information Control from Dong-Seoul University and M.S course in Department of Next-Generation
Smart Energy Convergence from Gachon University. He is currently a Ph.D student at
Gachon University. He worked as a undergraduate research student in Dongseoul University
research room, Seongnam-si, Korea, from 2018 to 2021. He is currently graduate research
student in Gachon University 2021 to current. His current research Power system analysis
and impact assessment, System real-time stability estimation of power system.
์ ์๋ฏผ(Youngmin Jeong)
Youngmin Jeong was born in Siheung, Korea, in 1999. He received B.S. degree in Electrical
Engineering from Gachon University. He is currently attending the next-generation
smart energy system convergence department as a master's degree from Gachon University.
His current research is Power system transient analysis and System real-time stability
estimation.
HanYeong Kim was born in Seoul, Korea in 1999. He is a undergraduate research student
in Gachon University research room, Seongnam- si, Korea, from 2022. His current research
is Estimation Technology for Regional Inertia in power system.
Sangwook Han was born in Seoul, Korea, in 1982. He received B.S., M.S. and Ph.D degrees
in Electrical Engineering from Korea University, Seoul, Korea in 2004, 2006 and 2012
respectively.
He worked as a senior researcher in KEPRI, Daejeon, Korea, which was research institute
of KEPCO from 2012 to 2016. He worked as an assistant professor in Dong Seoul University,
Seongnam-si, Korea, from 2016 to 2021. He is currently an assistant professor in Gachon
University, Seongnam-si, Korea, since 2021. His current research interest includes
analysis, planning, calculation of power systems.
Dongho Lee received B.S. and Ph.D. degrees in electrical engineering from Korea University,
Korea. He is currently an assistant professor at the Department of electrical and
control engineering, Mokpo National University, Muan, Korea. His current research
interests include power system, smart energy system, and wireless power transfer.