์์ฑ์
(Sungwoong Yang)
1
๊น์์ฑ
(Young Uk Kim)
2
๊น์๋ฏผ
(Sumin Kim)
3โ
-
์ฐ์ธ๋ํ๊ต ๊ฑด์ถ๊ณตํ๊ณผ ๋ฐ์ฌํ์ฐ๊ตฌ์
(Post-doc, Department of Architecture and Architectural Engineering, Yonsei University,
Seoul 03722, Republic of Korea)
-
์ฐ์ธ๋ํ๊ต ๊ฑด์ถ๊ณตํ๊ณผ ๋ฐ์ฌ๊ณผ์
(Ph.D Candidate, Department of Architecture and Architectural Engineering, Yonsei University,
Seoul 037, Republic of Korea)
-
์ฐ์ธ๋ํ๊ต ๊ฑด์ถ๊ณตํ๊ณผ ๊ต์
(3Professor, Department of Architecture and Architectural Engineering, Yonsei University,
Seoul 037, Republic of Korea)
Copyright ยฉ 2016, Society of Air-Conditioning and Refrigeration Engineers of Korea
ํค์๋
๋ฐ์ด์ค์ฐจ, ๊ฑด์ถ๋ง๊ฐ์ฌ, ์นํ๊ฒฝ์์ฌ, ๋์ฐ์ฑ๋ฅ, ํฉํ , ์ด์ ์ฑ๋ฅ
Key words
Biochar, Building finishing materials, Eco-friendly material, Flame retardant performance, Hwangtoh, Thermal performance
1. ์ ๋ก
2017๋
๋ฐ์ํ ๊ทธ๋ ํ ํ์ ํ์ฌ๋ ๊ฐ์ ์ ํ์์ ์์ํ์ฌ 60์๊ฐ ๋์ 24์ธต ๊ฑด๋ฌผ์ ๋ถํ์ฐ๊ณ , ๊ทธ ๊ฒฐ๊ณผ 70๋ช
์ด์์ ์ฌ๋ง์๋ฅผ ๋ฐ์์ํจ ๋ํํ์ ์ฌ๊ณ ์ด๋ค.
Fig. 1์ ๊ตญ๋ด์์ ๋ฐ์ํ ๋ํํ์ฌ์ ์ฌ๋ก ๋ชจ์ต์ด๋ค. ์์ ๋ถ ์ํํธ ํ์ฌ์ฌ๊ณ ๋ ์ฃผ๋ณ ์ฃผ๊ฑฐ๊ฑด๋ฌผ์ ๋ถ์ ์ฎ๊ฒจ ๋ถ๊ฒ ํ์์ผ๋ฉฐ, ์ด 5๋ช
์ด ์ฌ๋งํ๊ณ , 125๋ช
์ด
๋ถ์ํ ์ฌ๊ณ ์ด๋ค. ์ ์ฒ ์คํฌ์ธ ์ผํฐ ํ์ฌ์ฌ๊ณ ์ ๊ฒฝ์ฐ, 29๋ช
์ ์ฌ๋ง์, 37๋ช
์ ๋ถ์์๊ฐ ๋ฐ์ํ์ผ๋ฉฐ, ์ง์๋ ํ์ฌ์ ์ฌํ์ฐ์ผ๋ก ์ธํด ํฐ ํผํด๋ฅผ ์ผ๊ธฐํ
์ฌ๊ฑด์ด๋ค. ์ธ์ฐ ์ํํธ ํ์ฌ ์ฌ๊ณ ์ ๊ฒฝ์ฐ 93๋ช
์ ๋ถ์์๊ฐ ๋ฐ์ํ์์ผ๋ฉฐ, ์ฝ 100์ต ์์ ์ฌ์ฐํผํด๋ฅผ ์
ํ ์ฌ๊ฑด์ด๋ค. ์ด๋ฌํ ๋ํ ํ์ฌ์ฌ๊ณ ์ ์์ธ์ผ๋ก,
๋ฐ์๋ ํ์ฌ๊ฐ ๋ง๊ฐ์ฌ ๋ฐ ๊ฑด์ถ์์ฌ๋ฅผ ํตํด ํ์ฐ๋๋ ๊ฒ์ด ์ง๋ชฉ๋๊ณ ์๋ค.(1) ๊ตญ๋ด์ ๊ฒฝ์ฐ 2012๋
์ดํ๋ก ์ธ์ฅ์ฌ์ ๋์ฐ์ฑ๋ฅ์ ์ค๋ถ์ฐ ๋ฐ ๋ถ์ฐ์ฌ๋ฃ ๋ฑ๊ธ์ผ๋ก ์ธ์ ๋ฐ์ ์์ฌ๋ง ์ฌ์ฉํ๋๋ก ๊ท์ ํ๊ณ ์์ผ๋, ๊ทธ๋ ํ ํ์ ํ์ฌ์ฌ๊ฑด์
๊ณ๊ธฐ๋ก ์งํํ ๊ตญํ ๊ตํต๋ถ์ ์กฐ์ฌ์ ์ํ๋ฉด, ๊ณ ์ธต๊ฑด์ถ๋ฌผ์ 135๋์ด ๊ฐ์ฐ๋ง๊ฐ์ฌ๋ฅผ ์ฌ์ฉํ ๊ฒ์ผ๋ก ์กฐ์ฌ๋์๋ค.
์ด๋ฌํ ๋ฐฐ๊ฒฝ์ ๋ฐํ์ผ๋ก, ํ์ฌ์์ ์ฑ๋ฅํ๊ฐ, ๊ฑด์ถ๋ฌผํ์ฌ ์์ ๊ธฐ๋ฐ๊ฐํ๋ฑ ํ์ฌ์์ ๋์ฑ
์ด ๊ฐ๊ตฌ๋์ด์ง๊ณ ์์ผ๋ฉฐ, ๊ฐ์ข
๋ง๊ฐ์ฌ, ๋จ์ด์ฌ ๋ฑ ๊ฑด์ถ์์ฌ์ ๋ํ ๋์ฐ์ฑ๋ฅ๊ณผ
๊ฐ์ ํ์ฌ์์ ๊ด๋ จ ์ฑ๋ฅ์ ํ๋ณด ํ์์ฑ์ด ๊ฐ์กฐ๋๊ณ ์๋ค.(2) ๋ํ ๊ฑด์ถ์์ฌ ๋ฐ ๊ตฌ์กฐ ๊ด๋ จ ํ์ฌ์์ ์ฑ๋ฅ ๊ด๋ จ ๊ธฐ์ค์ธ โ๊ฑด์ถ๋ฌผ ๋ง๊ฐ์ฌ๋ฃ์ ๋์ฐ์ฑ๋ฅ ๋ฐ ํ์ฌ ํ์ฐ ๋ฐฉ์ง๊ตฌ์กฐ ๊ธฐ์คโ, โ๋ดํ๊ตฌ์กฐ์ ์ธ์ ๋ฐ ๊ด๋ฆฌ๊ธฐ์คโ,
โ๋ฐฉํ๋ฌธ ๋ฐ ์๋๋ฐฉํ์
ํฐ์ ์ธ์ ๋ฐ ๊ด๋ฆฌ๊ธฐ์คโ์ โ๊ฑด์ถ์์ฌ ๋ฑ ํ์ง์ธ์ ๋ฐ ๊ด๋ฆฌ๊ธฐ์คโ์ผ๋ก ํตํฉํ์ฌ ๊ด๋ฆฌํ๋ ๋ฑ ๊ฑด์ถ์์ฌ์ ๋์ฐ์ฑ๋ฅ ๋ฐ ํ์ฌํ์ฐ๋ฐฉ์ง์
๊ด๋ จ๋ ์ค์์ฑ์ด ๊ฐ์กฐ๋๊ณ ์๋ค.
Fig. 1 Large-scale fire incidents, (a) Uijeongbu, (b) Jecheon, (c) Ulsan.
Fig. 2 Changes in building fire safety laws and regulations.
Fig. 2์๋ ๊ฑด์ถ๋ฌผ์ ํ์ฌ์์ ๊ณผ ๊ด๋ จ๋ ๊ธฐ์ค์ ๋ณํ๋ฅผ ๋ํ๋ธ๋ค. 2008๋
์ด์ฒ ๋๋์ฐฝ๊ณ ํ์ฌ ๋ฐ ๋ฌผ๋ฅ์ฐฝ๊ณ ํ์ฌ ์ฌ๊ฑด์ ๊ณ๊ธฐ๋ก 2010๋
์ฐฝ๊ณ ๋ด๋ถ๋ง๊ฐ์ฌ์
๋์ฐ์ฑ ์ด์ ์ฌ๋ฃ์ ์๋ฌดํ๊ฐ ์ค์๋์๋ค. 2010๋
ํด์ด๋ ์คํผ์คํ
ํ์ฌ ์ฌ๊ฑด์ ๊ณ๊ธฐ๋ก, 2012๋
๊ฑด์ถ๋ฌผ ๋ง๊ฐ์ฌ๋ฅผ ๋์ฐ์ฑ๋ฅ ์ด์์ผ๋ก ์ฌ์ฉํ๋๋ก ํ์์ผ๋ฉฐ,
2013๋
์์ฑ ๋๋์ฐฝ๊ณ ํ์ฌ ์ดํ, ์ฐฝ๊ณ ๋ด๋ถ ๋ง๊ฐ์ฌ์ ๋์ฐ์ฑ๋ฅ ์ด์ ์ฌ์ฉ์ด ์๋ฌดํ๋์๋ค. ์ดํ 2016๋
๊ฐ์ฐ์ฑ ์ธ์ฅ์ฌ ์ฌ์ฉ ๊ธ์ง, 2017๋
ํ์ฌ ๊ฐ์์ ์๋ฌด ๋ฐฐ์น, 2019๋
ํ์ฌ์์ ๊ธฐ์ค ๊ฑด์ถ๋ฒ ๊ฐ์ ๋ฑ, ํ์ฌ์์ ๊ณผ ๊ด๋ จํ ๊ธฐ์ค์ ๊ฐํ๋์ด์ ธ ์๋ค. ๊ตญํ ๊ตํต๋ถ์ฅ๊ด์ด ์ ํ์ฌ ๊ณ ์ํ๋ ํ์ฌ
ํ์ฐ ๋ฐฉ์ง๊ตฌ์กฐ๋ ์์ง ํ์ฌํ์ฐ ๋ฐฉ์ง๋ฅผ ์ํ์ฌ ์ธ๋ฒฝ๋ง๊ฐ์ฌ์ ์ธ๋ฒฝ๋ง๊ฐ์ฌ ์ง์ง๊ตฌ์กฐ ์ฌ์ด์ ๊ณต๊ฐ์ ๋ค์ ๊ฐ ํธ ์ค ํ๋์ ํด๋นํ๋ ์ฌ๋ฃ๋ก ๋งค ์ธต๋ง๋ค ์ต์
๋์ด 400 mm ์ด์ ๋ฐ์คํ๊ฒ ์ฑ์ฐ๋๋ก ๋์ด์๋ค. ํ๊ตญ์ฐ์
ํ์ค KS F 3504(์๊ณ ๋ณด๋ ์ ํ)์์ ์ ํ๋ 12.5 mm ์ด์์ ๋ฐฉํ ์๊ณ ๋ณด๋,
ํ๊ตญ์ฐ์
ํ์ค KS L 5509(์๊ณ ์๋ฉํธํ)์์ ์ ํ๋ ์๊ณ ์๋ฉํธํ 6 mm ์ด์์ธ ๊ฒ ๋๋ KS L 5114(์ฌ์ ๊ฐํ ์๋ฉํธํ)์์ ์ ํ๋ 6
mm ์ด์์ ํํ ์๋ฉํธํ์ธ ๊ฒ ํ๊ตญ์ฐ์
ํ์ค KS L 9102(์ธ์กฐ ๊ด๋ฌผ์ฌ์ ๋จ์ด์ฌ)์์ ์ ํ๋ ๋ฏธ๋ค๋์ธ ๋ณด์จํ 2ํธ ์ด์์ธ ๊ฒ ํ๊ตญ์ฐ์
ํ์ค KS
F 2257-8(๊ฑด์ถ ๋ถ์ฌ์ ๋ดํ ์ํ ๋ฐฉ๋ฒ๏ผ์์ง ๋น๋ด๋ ฅ ๊ตฌํ ๋ถ์ฌ์ ์ฑ๋ฅ ์กฐ๊ฑด)์ ๋ฐ๋ผ ๋ดํ์ฑ๋ฅ ์ํํ ๊ฒฐ๊ณผ 15๋ถ์ ์ฐจ์ผ์ฑ๋ฅ ๋ฐ ์ด๋ฉด์จ๋๊ฐ 120
K ์ด์ ์์นํ์ง ์๋ ์ฌ๋ฃ. ๋ํ, 5์ธต ์ดํ์ด๋ฉด์ ๋์ด 22 m ๋ฏธ๋ง์ธ ๊ฑด์ถ๋ฌผ์ ๊ฒฝ์ฐ์๋ ํ์ฌํ์ฐ๋ฐฉ์ง๊ตฌ์กฐ๋ฅผ ๋งค ๋ ๊ฐ ์ธต๋ง๋ค ์ค์นํ๋๋ก ๊ท์ ๋์ด์๋ค.
๋ฐ๋ผ์ ํ์ฌํ์ฐ๋ฐฉ์ง๊ตฌ์กฐ์ ๊ด๋ จ๋ ๊ท์ ์ ๊ณ ๋ คํ์์ ๋, ๊ฑด์ถ์์ฌ์ ๋์ฐ์ฑ๋ฅ์ด ํ์์ ์ผ๋ก ํ๋ณด๋ ํ์๊ฐ ์๋ค.
๊ฑด์ถ์์ฌ์ ๊ด๋ จ๋ ์ฑ๋ฅ ํ๊ฐ ๊ธฐ์ค์ ๊ฐ๋, ๊ฒฝ๋์ฑ๊ณผ ๊ฐ์ ์ฑ๋ฅ๊ณผ ๋๋ถ์ด ํ์๋ฐฐ์ถ์ ๊ฐ ๋ฐ ํ์์ค๋ฆฝ ํ์์ฑ์ ์ํด ๋จ์ด์ฑ๋ฅ, ์ถ์ด์ฑ๋ฅ๊ณผ ๊ฐ์ ๊ฑด๋ฌผ์๋์ง์
๊ด๋ จ๋ ์ด์ ์ฑ๋ฅ๋ ํจ๊ป ์ค์ํ ์์๋ก์ ๊ณ ๋ ค๋์ด์ง๊ณ ์๋ค. ๋์๊ฐ ๊ฑด์ถ์์ฌ ๋ฐ ๊ฑด์ถ๋ฌผ์ ์ ์์ ์ฃผ๊ธฐ๋์์ ํ์๋ฐฐ์ถ๋์ ๊ณ ๋ คํ๋ ํ์๋ฐฐ์ถ ๋ฐ ๊ณ ์ ์ฑ๋ฅ๋
ํจ๊ป ๊ณ ๋ ค๋์ด ์ง๊ณ ์๋ค.(3) ๋ฐ๋ผ์ ๊ฑด์ถ์์ฌ ๊ฐ๋ฐ์ ์ํด, ๊ฐ๋, ๋์ฐ์ฑ๋ฅ, ์ด์ ์ฑ๋ฅ, ์นํ๊ฒฝ์ฑ์ด ์ข
ํฉ์ ์ผ๋ก ๊ณ ๋ ค๋ ํ์๊ฐ ์๋ค.
๋ฐ๋ผ์ ๋ณธ ์ฐ๊ตฌ์์๋ ์นํ๊ฒฝ ๋ฌด๊ธฐ์ง ์ฌ๋ฃ์ธ ํฉํ ์ ์๋ฌผ ๋ฑ์ ์๋ฌผ๊ธฐ๋ฐ ๋ฌผ์ง์ ์ด๋ถํดํ์ฌ ์์ฐ๋๋ ๋ฐ์ด์ค์ฐจ(biochar)๋ฅผ ํ์ฉํ ๊ฑด์ถ๋ง๊ฐ์ฌ๋ฃ๋ฅผ ๊ฐ๋ฐํ๊ณ ,
์ด์ ์ฑ๋ฅ๊ณผ ๋์ฐ์ฑ๋ฅ์ ํ๊ฐํ๊ณ ์ํ๋ค.
2. ์ฌ๋ฃ ๋ฐ ์คํ๋ฐฉ๋ฒ
2.1 ์ฌ๋ฃ ๋ฐ ์ํธ์ ์ ๋ฐฉ๋ฒ
์นํ๊ฒฝ ๊ฑด์ถ๋ง๊ฐ์์ฌ ์ ์ ๋ฐ ํ๊ฐ๋ฅผ ์ํด ํฉํ ๋ฐ ๋ฐ์ด์ค์ฐจ๋ฅผ ์ ์ ํ์๋ค. ํฉํ ๋ ์ฒ์ฐ์์์ผ๋ก์ ๋งค์ฅ๋์ด ํ๋ถํ๊ณ ๋ค์ํ ๊ธฐ๋ฅ์ ๊ฐ์ง๊ณ ์์ด ๊ฑด์ถ์์ฌ๋ก์
๊ฐ๋ฐ๊ฐ์น๊ฐ ๋์ผ๋ ์ผ๋ฐ์ ์ผ๋ก ํฉํ ๋ฅผ ํจ์ ํ ํผํฉ๋ฌผ์ ๊ฐ๋๊ฐ ์ ํ๋๋ ๊ฒ์ผ๋ก ์๋ ค์ ธ ์์ด ํฉํ ํผํฉ๋ฌผ์ ๊ฐ๋๋ฅผ ๊ณ ๋ คํ ํ์๊ฐ ์๋ค. Hwang et al.(4)์ ๊ตญ๋ด ์ง์ญ๋ณ ํฉํ ์ ํํ์ ์กฐ์ฑ์ ์ฐ๊ตฌํ์ฌ ๊ฐ๋ฐ๋ ํฉํ ๋ฐ์ธ๋์ ํน์ฑ์ ๋ถ์ํ์๋ค. ๊ทธ ๊ฒฐ๊ณผ ๊ฒฝ์๋ ํฉํ ์ ์ํ๊ณ ์ฌ๋ฃ์ ํฌ์กธ๋ ๋ฐ์์ด ์ฅ๊ธฐ๊ฐ๋
ํฅ์์ ๋ฏธ์น๋ ์ํฅ์ด ๋ ํฐ ๊ฒ์ผ๋ก ๋ํ๋ฌ๋ค. ์ด๋ฌํ ๋ฐฐ๊ฒฝ์ ๋ฐํ์ผ๋ก ๋ณธ ์ฐ๊ตฌ์์๋ ๊ฒฝ์๋์์ ์์ฐ๋๋ ํฉํ ๋ฅผ ์ฌ์ฉํ์์ผ๋ฉฐ, ๊ฒฝํํน์ฑ์ ๊ฐ์ง๊ธฐ์ํด
์ํฉํ ๋ถ๋ง 40%, ๋ฌด์์๊ณ 30%, ์ด์ฐํ๊ท์ 30%๋ก ๊ตฌ์ฑ๋ ํฉํ ๋ฐ์ธ๋๋ฅผ ์ ์กฐํ์๋ค.
๋ฐ์ด์ค์ฐจ๋ฅผ ์ํ๋ฌผ์ ํผํฉํ๋ฉด ์ฐ์ฑ์ ๋์ด๊ณ ๋ชจ๋ฅดํ๋ฅด ์์ถ ๊ฐ๋๋ฅผ ๋์ผ ์ ์๋ค.(5) ์ด๋ ๋ฐ์ด์ค์ฐจ๊ฐ ์์ถ ๊ฐ๋๋ฅผ ํฅ์์ํค๊ณ ์ธ์ฅ ๊ฐ๋๋ฅผ ๋ณด์ํ๊ธฐ ์ํ ๊ธฐ๊ณ์ ๋ณด์กฐ์ ์ญํ ์ ํ ์ ์๋ ์ฌ๋ฃ์์ ์๋ฏธํ๋ค. ๋ํ ๋ฐ์ด์ค์ฐจ๋ ๋ค๊ณต์ง์
์ฑ์ง์ ๊ฐ๋ ๋ฌผ์ง๋ก, ๋จ์ด์ฑ๋ฅ์ ์ฆ๊ฐ์ ๊ฒฝ๋ํ์ ๊ธฐ์ฌํ ์ ์๋ ์ฌ๋ฃ๋ก ์๋ ค์ ธ ์๋ค.(6) ๋ฐ์ด์ค์ฐจ๋ ๊ฐ๊ณต ์จ๋, ๊ฐ๊ณต ์๊ฐ, ๊ฐ๊ณต ์ฌ๋ฃ์ ๊ฐ์ ๋ณ์๋ก ์ธํด ๋งค์ฐ ๋ค์ํ๋ฉฐ ์ฑ๋ฅ๋ ๊ด๋ฒ์ํ๋ค. ์ด๋ถํด๋ ๋ฐ์ด์ค์ฐจ๋ ์ด๋ถํด๋ก ์ธํด ๋ง์ ๊ณต๊ทน์
๊ฐ์ง ๊ตฌ์กฐ์ฒด๋ก ๊ฐ์ง๋๋ฉฐ, ์ด๋ฌํ ๊ณต๊ทน์ ์ต๋์ ์จ๋์ ๋ํ ์ํฅ์ ๋ณํ์ํค๊ณ ํก์ฐฉ ์ฑ๋ฅ์ ๊ฐ์ง ์ ์๊ฒ ๊ธฐ์ฌํ๋ค. ์คํ์ ์ฌ์ฉ๋ ์ฌ๋ฃ์ ๋ชจ์ต์ Fig. 3๊ณผ ๊ฐ๋ค. ๋ณธ ์คํ์ ์ฌ์ฉ๋ ๋ฐ์ด์ค์ฐจ์ ์ข
๋ฅ๋ ๊ฐ๊ฐ 450, 800, 1000โ์ ๋ฌด์ฐ์ ํ๊ฒฝ์์ ์ด๋ถํด๋ ์๊ฒจ, ์ฝ์ฝ๋ ๊ป์ง, ๋๋๋ฌด์ด๋ค. ๊ฐ๊ฐ.
์ด ๋ถํด๋ ๋ฐ์ด์ค์ฐจ๋ 300 ใ ์ดํ์ ํฌ๊ธฐ๋ก ๋ถ์ํ์ฌ ๋ถ๋ง์ ํํ๋ก ํผํฉ๋์๋ค.
ํฉํ , ๋ฌผ, ๋ฐ์ด์ค์ฐจ์ ํผํฉ๋น๋ Table 1๊ณผ ๊ฐ๋ค. H๋ ๋ฐ์ด์ค์ฐจ๊ฐ ํผํฉ๋์ง ์์ ํฉํ ๋ฅผ ์๋ฏธํ๋ฉฐ, ๋ฐ์ด์ค์ฐจ๋ ์ค๋๋๋น ๊ฐ๊ฐ 2.5, 5, 7.5, 10% ํผํฉํ์๋ค. ํผํฉ์ ๋ฐ๋ผ ์๊ฒจ(R,
rice husk), ์ฝ์ฝ๋ ๊ป์ง(C, coconut), ๋๋๋ฌด(B, Bamboo)์ ์ค๋ ๋๋น ํผํฉ ๋น์จ๋ก ์ผ์ด์ค๋ฅผ ์ ์ํ์๋ค.
์ด์ ์ฑ๋ฅ ๋ฐ ๋์ฐ ์ฑ๋ฅ ๋ถ์์ ์ํ ์ํธ์ ์ ๊ณผ์ ์ Fig. 4์ ๊ฐ์ ์ ์ฐจ๋ก ์งํ๋์๋ค. ๋จผ์ ํฉํ ๋ถ๋ง๊ณผ ๋ฐ์ด์ค์ฐจ ๋ถ๋ง์ด ์ ์์ด๋๋ก ๋ฌผ์ ๋ฃ์ง ์๊ณ ๊ฑด๋น๋น์ ์ค์ํ์๋ค. ์ด๋ ๊ต๋ฐ๊ธฐ๋ฅผ ์ด์ฉํ์ฌ 1000 rpm์ผ๋ก
30 ๋ถ๊ฐ ํผํฉํ๋ค. ์ฌ๊ธฐ์ ํฉํ ์ค๋ ๋๋น 23.5%์ ๋ฌผ์ ๋ฃ๊ณ ์นจ์ ๋ฌผ์ด ์๊ธฐ์ง ์๋๋ก ์๋๋ค. ๋ฌผ์ ๋ฃ์ ํ ๊ต๋ฐ๊ธฐ๋ฅผ ์ฌ์ฉํ์ฌ 1000 rpm์ผ๋ก
30์ด๊ฐ ํผํฉํ๋ค. ๋ฌผ์ ์ฒจ๊ฐํ ํ ์ํธ์ ์ค์จ์์ 6์๊ฐ ๋์ ์์ํ์๋ค. ์ด ๊ณผ์ ์์ ์ต์ํ ๊ฐ๋๋ฅผ ํ๋ณดํ ํ ๋ชฐ๋๋ฅผ ์ ๊ฑฐํ์๋ค. ์ํธ์ 100
mm ร 100 mm ร 20 mm(๊ฐ๋กร์ธ๋ก ร ๋์ด)๋ก ์ ์๋์๋ค. ๋ชฐ๋ ์ ๊ฑฐ ํ, 60โ์ ์จ๋์์ 48์๊ฐ ๋์ ์์์ ์งํํ์๋ค. 48์๊ฐ
์์ ํ ์์จ์์ 28์ผ๊ฐ ์์ํ์๋ค.
Fig. 3 Prepared Hwangtoh and biochar powder.
Table 1 Mixing design for specimens for experiment
Case definition
|
Hwangtoh (g)
|
Water (g)
|
Biochar (g)
|
W/H ratio (%)
|
Biochar/H ratio (%)
|
H
|
400
|
92
|
-
|
23.5
|
-
|
R2.5, C2.5, B2.5
|
400
|
92
|
10
|
23.5
|
2.5
|
R5, C5, B5
|
400
|
92
|
20
|
23.5
|
5
|
R7.5, C7.5, B7.5
|
400
|
92
|
30
|
23.5
|
7.5
|
R10, C10, B10
|
400
|
92
|
40
|
23.5
|
10
|
H: Hwangtoh, R: Rice husk, C: Coconut, B: Bamboo
|
Fig. 4 Process of preparing specimens for experiment.
2.2 ์คํ ๋ฐฉ๋ฒ
2.2.1 ์ด์ ์ฑ๋ฅ ํ๊ฐ๋ฐฉ๋ฒ
๊ฑด์ถ๋ฌผ ์๋์ง์ฑ๋ฅ์ ์ํฅ์ ๋ฏธ์น๋ ์ด์ ์ฑ๋ฅ์ ๋ถ์ํ๊ธฐ ์ํด, ์ด์ ๋์จ, ๋น์ด, ๋ฐ๋๋ฅผ ์ธก์ ํ์๋ค. ์ด์ ๋์จ์ ๊ฒฝ์ฐ ๊ฑด๋ฌผ์ ์ธ๊ธฐ์ ๋ํ ์ค๋ด์ ์ด์ ๋ฌ
ํ๋ ๋ฐ ์ด์์ค์ ํ๋จํ๋ ๋ฐ ์ฃผ์ํ ๋ฌผ์ฑ์ผ๋ก ํ๊ฐ๋๋ค. ์ด์ ๋์จ์ ๊ฒฝ์ฐ ํํ์ด๋ฅ๊ณ๋ฒ์ ํตํ์ฌ, ์ ์๋ ์ํธ์ ๋์์ผ๋ก 20โ์ ์จ๋์์ ๋ถ์๋์๋ค.
๊ฑด์ถ๋ฌผ ๊ตฌ์ฑ๋ฌผ์ ์ด์ ์ฅ ์ฑ๋ฅ์ ํฅ์์ํฌ ์ ์๋ ์์ธ์ธ ์ด์ฉ๋์ ํ๊ฐํ๊ธฐ ์ํด ๋น์ด ๋ฐ ๋ฐ๋๋ฅผ ์ธก์ ํ์๋ค. ๋น์ด์ ๊ฒฝ์ฐ ์์ฐจ์ฃผ์ฌ์ด๋๊ณ๋ฅผ ํ์ฉํ์ฌ ๋์ถ๋์๋ค.
๋ฐ๋์ ๊ฒฝ์ฐ ๊ฑด์ถ์์ฌ์ ๊ฒฝ๋ํ ์ฑ๋ฅ์ ํ๊ฐํ๋ ์งํ๋ก ํ์ฉํ ์ ์์ผ๋ฉฐ, ๋จ์ ๋ถํผ๋น ์ด์ฉ๋์ ํ๊ฐํ๊ธฐ ์ํด ์ธก์ ํ์๋ค.
2.2.2 ๋์ฐ์ฑ๋ฅ ํ๊ฐ๋ฐฉ๋ฒ
์นํ๊ฒฝ ๋ง๊ฐ์ฌ์ ๋์ฐ์ฑ๋ฅ์ KS F ISO 5660-1: ์ด๋ฐฉ์ถ์จ ์ํ๋ฐฉ๋ฒ-์ฝ์นผ๋ก๋ฆฌ๋ฏธํฐ๋ฒ, ์ด์ด๋ฐฉ์ถ๋, ์ต๋๋ฐฉ์ด์จ, ๋จ์ด์ฌ์ ์ฐ์๋์ ๋ฐ๋ผ ํ๊ฐํ์๋ค.
์ฝ์นผ๋ก๋ฆฌ๋ฏธํฐ๋ ์๋ฃ๋ฅผ ์์ถํ ํํฐ๋ก ๊ฐ์ดํจ๊ณผ ๋์์ ์ ๊ธฐ ์คํํฌ๋ก ์ ํ์์ผ ๋ฐ์ด๋๊ณผ ์ง๋ ๊ฐ์์จ์ ๋ถ์ํ๋ ์ํ๋ฒ์ผ๋ก ์ฃผ๋ก ์ฌ๋ฃ์ ํ์ฌ ์์ ์ฑ ํ๊ฐ์
์ฌ์ฉ๋๋ค. KS F ISO 5660-1 ๋๋ KS F ISO 1182์ ์ฐ์ ์ฑ๋ฅ ์ํ ๊ฒฐ๊ณผ์ ๋ฐ๋ผ ๋จ์ด์ฌ์ ๋์ฐ ์ฑ๋ฅ์ ์ต์ข
์ ์ผ๋ก ๋ถ์ฐ์ฑ, ๋ถ์ฐ์ฑ
๋ฐ ๊ฐ์ฐ์ฑ ๋ฑ๊ธ์ผ๋ก ๋ถ๋ฅ๋๋ค. Fig. 5๋ ์ฝ ์นผ๋ก๋ฆฌ๋ฏธํฐ ํ
์คํธ์ ๋ฐฉ๋ฒ์ ๋ชจ์๋์ ์ฌ์ง์ ๋ณด์ฌ์ค๋ค.(7) ๋ด๋ถ๋ง๊ฐ์ฌ์ ๋ง๋ฟ๋ ๋ฉด์ ๋ํด 3ํ ์ํ์ ์ค์ํ์๊ณ ๊ฐ์ด์กฐ๊ฑด์ 50 kW/m2๋ก ์ค์ ํ์๋ค. ์คํ๋์ ์ํธ์ H์ ๊ฐ ๋ฐ์ด์ค์ฐจ๊ฐ ์ค๋ ๋น 5% ํผํฉ๋ ์ํธ์ ๋ํด ์ํํ์๋ค.
Fig. 5 Heat release rate test setup using a cone calorimeter.
3. ๊ฒฐ๊ณผ ๋ฐ ํ ์
3.1 ์ด์ ์ฑ๋ฅ ํ๊ฐ ๊ฒฐ๊ณผ
์ ์๋ ์ํธ์ ๋ํ ๋ฐ๋, ์ด์ ๋์จ, ๋น์ด, ์ด์ฉ๋ ์ธก์ ๊ฒฐ๊ณผ๋ Fig. 6์ ๋ํ๋์๋ค. ๋ฐ๋์ ๊ฒฝ์ฐ ๋ค๊ณต์ง ๊ฒฝ๋์ฑ์ง์ ๊ฐ์ง ๋ฐ์ด์ค์ฐจ์ ์ฒจ๊ฐ๋ก ์ธํด ๊ฐ์ํ๋ ๊ฒฝํฅ์ด ๋ํ๋ฌ๋ค. ํฉํ ํ์ด์คํธ ๋๋น R์ ๊ฒฝ์ฐ ์ค๋ ๋๋น ๊ฐ์๋
๋ฐ ๋น์จ์ด ๊ฐ์ฅ ํฐ ๊ฒ์ผ๋ก ๋์ถ๋์๋ค. ์ต๋ 10% ํผํฉํ ๊ฒฝ์ฐ, ๋ฐ๋๊ฐ 60% ๊ฐ์ํ์๋ค. C์ B์ ๊ฒฝ์ฐ ๊ฐ๊ฐ ์ต๋ 18%, 3% ๊ฐ์ํ์๋ค.
๊ฒฝ๋ํ ๊ฑด์ถ์์ฌ ๊ฐ๋ฐ์ ๋ชฉํ๋ก ํ ๊ฒฝ์ฐ, R์ ๊ฒฝ์ฐ๊ฐ ๊ฐ์ฅ ์ ์ ํ ๋ฐ์ด์ค์ฐจ๋ก ๊ณ ๋ ค๋ ์ ์์ผ๋, ์ด์ฉ๋์ ๋ฐ๋์ ๋น๋กํ๊ธฐ ๋๋ฌธ์ ํฌ๊ฒ ๊ฐ์ํ ์ ์๋ค.
๊ฐ์ฅ ํํ๊ฒ ์ฌ์ฉ๋๋ ์ค๋ด ๋ง๊ฐ์ฌ์ธ ์๊ณ ์ ๊ฒฝ์ฐ ์ผ๋ฐ์ ์ผ๋ก 800 kg/m3์ ๋ฐ๋๋ฅผ ๊ฐ์ง๋ ๊ฒ์ผ๋ก ์๋ ค์ ธ ์์ผ๋ฉฐ, R์ด 7.5% ์ด์ ํผํฉ๋ ๊ฒฝ์ฐ ๋ ๊ฐ๋ฒผ์ด ์์ฌ๋ก์ ํ์ฉํ ์ ์๋ค. ์ฝํฌ๋ฆฌํธ์ ๊ฒฝ์ฐ ์ผ๋ฐ์ ์ผ๋ก ๋ฐ๋๊ฐ 2,400
kg/m3์ธ ๊ฒ์ผ๋ก ์๋ ค์ ธ ์์ผ๋ฉฐ, ํฉํ ๊ธฐ๋ฐ ์ฌ๋ฃ๊ฐ ์ฝํฌ๋ฆฌํธ ๊ธฐ๋ฐ ์ฌ๋ฃ์ ๋นํด ์๋์ ์ธ ๊ฒฝ๋์ฑ์ ๊ฐ์ง๋ ๊ฒ์ผ๋ก ์ฌ๋ฃ๋๋ค.
์ด์ ๋์จ์ ๊ฒฝ์ฐ ํฉํ ๋ง๊ฐ์ฌ์ ์ด์ ๋์จ์ 0.244 W/mK์ผ๋ก, ์ผ๋ฐ์ ์ผ๋ก ์๋ ค์ง ๋ฌผ์ฑ์ ๋ณด์ธ ์๊ณ ๋ณด๋ 0.25-0.4 W/mK์ ๊ฐ ๋ณด๋ค ๋จ์ด ์ฑ๋ฅ์ด
์ฐ์ํ ๊ฒ์ผ๋ก ๋ํ๋ฌ๋ค. ๋ฐ์ด์ค์ฐจ๋ฅผ ํผํฉ๋์ด ์ฆ๊ฐํจ์ ๋ฐ๋ผ, ์ด์ ๋์จ์ด ๊ฐ์ํ๋ ๊ฒฝํฅ์ด ํ์ธ๋์๋ค. ์ด๋ ๋ค๊ณต์ง ์ฑ์ง์ ๊ฐ์ง๋ ๋ฐ์ด์ค์ฐจ์ ๊ณต๊ทน๊ตฌ์กฐ๊ฐ
์ํธ๊ณผ ํผํฉ๋๋ฉด์ ๋จ์ด ๊ตฌ์กฐ๋ฅผ ํ์ฑํ์๊ธฐ ๋๋ฌธ์ผ๋ก ์ฌ๋ฃ๋๋ค. R์ ๊ฒฝ์ฐ ์ต๋ 51% ์ด์ ๋์จ์ด ๊ฐ์ํ์์ผ๋ฉฐ, C์ B์ ๊ฒฝ์ฐ ๊ฐ๊ฐ ์ต๋ 27%, 41%
๊ฐ์ํ์๋ค. R๊ณผ C์ ๊ฒฝ์ฐ ๊ฒฝ๋ํ ํน์ฑ์ธ ๋ฐ๋ ๋ถ์ ๊ฒฐ๊ณผ์ ์ ์ฌํ ๊ฒฝํฅ์ ๋ณด์์ผ๋, B์ ๊ฒฝ์ฐ ๋ฐ๋ ๊ฐ์์จ์ ๋นํด ํฐ ์ด์ ๋์จ ๊ฐ์๊ฐ ํ์ธ๋์๋ค.
์์ฐจ์ฃผ์ฌ์ด๋๊ณ๋ฅผ ํตํด ๋์ถํ ๋น์ด๊ฐ๊ณผ ๋ฐ๋๊ฐ์ ํตํด ์ด์ฉ๋์ ๋ถ์ํ์๋ค. ๋น์ด์ ๊ฒฝ์ฐ ๋ฐ์ด์ค์ฐจ ํผํฉ์ ์ํด ๊ฐ์ํ๋ ๊ฒ์ผ๋ก ๋ํ๋ฌ์ผ๋ฉฐ, R์ ๊ฒฝ์ฐ์์
์ต๋ 9% ๊ฐ์ํ์๋ค. ์ด์ฉ๋์ ๊ฒฝ์ฐ R10์ ๊ฒฝ์ฐ์์ ์๋์ ์ผ๋ก ํฌ๊ฒ ๊ฐ์ํ ๋ฐ๋์ ์ํด 64% ๊ฐ์ํ์๋ค. B์ ๊ฒฝ์ฐ ์ต๋ 6% ๊ฐ์ํ์ฌ H์
๊ฒฝ์ฐ์์ ์ํญ ๊ฐ์ํ๋ ๊ฒ์ผ๋ก ๋์ถ๋์๋ค. ์ด์ค๋ ๊ตฌ์กฐ์ฒด๋ก ํ์ฉ๊ฐ๋ฅํ ์ฝํฌ๋ฆฌํธ์ ๊ฒฝ์ฐ, ์๋ ค์ง ๊ฐ์ธ 2,400 kg/m3์ ๋ฐ๋์ 950 J/kgK์ ๊ฐ์ ๊ณ ๋ คํ์์ ๋ 2.28 MJ/m2K์ ์ด์ฉ๋์ ๊ฐ์ง ์ ์๋ ๊ฒ์ผ๋ก ํ๋จ๋๋ค. H์ํธ๊ณผ R2.5์ C, B์ ๋ชจ๋ ์ผ์ด์ค์์ ์ฝํฌ๋ฆฌํธ๋ณด๋ค ๋์ ์ด์ฉ๋์ ๊ฐ์ง ์ ์๋ ๊ฒ์ผ๋ก ํ์ธ๋์๋ค.
์๊ณ ๋ณด๋์ ๊ฒฝ์ฐ 0.8 MJ/m2K์ ์ด์ฉ๋์ ๊ฐ์ง ์ ์์ ๊ฒ์ผ๋ก ํ๋จ๋๋ฉฐ, ์ด๋ ๋ชจ๋ ์ผ์ด์ค์์ ์๊ณ ๋ณด๋๋ณด๋ค ๋ฎ์ ์ด์ ๋์จ๊ณผ ๋์ ์ด์ฉ๋์ ๊ฐ์ง ๊ฑด์ถ์์ฌ์์ ์๋ฏธํ๋ค.
Fig. 6 Thermal performance analysis results according to mixing biochar.
3.2 ๋์ฐ์ฑ๋ฅ ํ๊ฐ ๊ฒฐ๊ณผ
Fig. 7์๋ ์ํ ์ /ํ์ ์ํธ์ ๋ชจ์ต์ด ๋ํ๋์๋ค. ์์์ ์ธ๊ด์์ ๋ณํ๋ ๊ฐ์ด๋ก ์ธํด ๋ฐ์ธ๋ ๋ด์ ํฉํ ๊ฐ ํ์ฑํ ๋ ๊ฒ์ผ๋ก ํ๋จ๋๋ฉฐ, ๊ฐ๋ผ์ง ๋ฐ ๋๋์
์ค๋์์ค์ ๋ฐ์ํ์ง ์์ ๊ฒ์ผ๋ก ํ๋จ๋๋ค.(8) Fig. 8๊ณผ Table 2์๋ ์ฝ์นผ๋ก๋ฆฌ๋ฏธํฐ๋ฅผ ํ์ฉํ ์ด๋ฐฉ์ถ๋ ์ํ์ ๊ฒฐ๊ณผ๊ฐ ๋ํ๋์๋ค. ์ด ์ค๋ ์์ค์ ๊ฒฝ์ฐ H๊ฐ 2.9 g, R์ ๊ฒฝ์ฐ 26 g, R5, C5, B5์ ๊ฒฝ์ฐ์์
๊ฐ๊ฐ 26 g, 11 g, 4 g๋ก ๋ํ๋ฌ๋ค. ์ค๋ ๊ฐ์์จ์ ๊ฒฝ์ฐ H์ ๊ฒฝ์ฐ 0.8%, R5, C5, B5์ ์ผ์ด์ค์์ ๊ฐ๊ฐ 10.5%, 3.3%,
1.1%๋ก ๋์ถ๋์๋ค. B์ ๊ฒฝ์ฐ์์ ๊ฐ์ฅ ์์ ์ค๋ ์์ค์ด ๋ฐ์ํ์๋ค. ์ด๋ ๋ฐ์ด์ค์ฐจ์ ์ด๋ถํด ์จ๋์ ๊ณ ๋ คํ์์ ๋, ์๊ฒจ ๋ฐ ์ฝ์ฝ๋์ด 450โ,
800โ์์ ๋ถํด๋์ด ์๋์ ์ผ๋ก 1,000โ์ ์ด๋ถํด๋ B์ ๋นํด ์ด๋ถํด ๋ฐ ์ฐ์๊ฐ ์ผ์ด๋ ๊ฒ์ผ๋ก ํ๋จ๋๋ค. ๊ทธ๋ฌ๋ ์ฐฉํ์๊ฐ์ ๊ฒฝ์ฐ ๋ชจ๋ ์ฐฉํ๊ฐ ํ์ธ๋์ง
์์, ์จ๋์ ์ํ ์ด๋ถํด๊ฐ ์ผ์ด๋ ๊ฒ์ผ๋ก ํ๋จ๋๋ค. ์ด์ด๋ฐฉ์ถ๋์ ๊ฒฝ์ฐ, H์ ๊ฒฝ์ฐ์์ 1.73 MJ/m2, R5, C5, B5์ ๊ฒฝ์ฐ์์ ๊ฐ๊ฐ 1.94 MJ/m2, 4.02 MJ/m2, 5.32 MJ/m2์ผ๋ก ๋ํ๋ฌ๋ค. KS F ISO 5660-1 ๊ธฐ์ค์ ์ํ ์ค๋ถ์ฐ์ฌ๋ฃ์ ์ด์ด๋ฐฉ์ถ๋ ๊ธฐ์ค์ 10๋ถ๊ฐ ๊ฐ์ด ํ ์ด 8 MJ/m2 ์ดํ๋ก, ๋ชจ๋ ์ผ์ด์ค์์ ์ค๋ถ์ฐ์ฌ๋ฃ ์ด์์ ์ฑ๋ฅ์ ๊ฐ์ง ๊ฒ์ผ๋ก ๋์ถ๋์๋ค. ๋ํ ์ฐ์์ผ๋ก 10์ด ์ด์ 200 KW/m2๋ฅผ ์ด๊ณผํ์ง ์์์ผ ํ๋ ๊ธฐ์ค ์ญ์ ๋ง์กฑํ๋ ๊ฒ์ผ๋ก ๋ํ๋ฌ๋ค. ์ต๋ ์ด๋ฐฉ์ถ์จ์ B5์์ ๊ฐ์ฅ ๋์์ผ๋ฉฐ, ๋ฐ์ด์ค์ฐจ ํผํฉ์ ์ํด ๋ชจ๋ ์ฆ๊ฐํ๋ ๊ฒฝํฅ์
๋ณด์๋ค. ์ด์ด๋ฐฉ์ถ๋ ์ญ์ ๋ฐ์ด์ค์ฐจ ํผํฉ์ ๋ฐ๋ผ ๋์์ง๋ ๊ฒ์ผ๋ก ๋์ถ๋์๋ค. ์ด๋ ์ด๋ถํด๋ ์๋ฌผ์ฑ๋ถ์ ๋ค๊ณต์ง ๊ตฌ์กฐ์ฒด๊ฐ ํฉํ ๋ฐ์ธ๋์ ๋นํด ๋ฎ์ ๋์ฐ์ฑ๋ฅ์
๊ฐ์ง๋ ํ๊ณ์ธ ๊ฒ์ผ๋ก ๋ถ์๋๋ค. ๊ทธ๋ฌ๋ ์ฐฉํ๊ฐ ๋ํ๋์ง ์์์ผ๋ฉฐ, ๋ฎ์ ์ค๋ ๊ฐ์์จ์ ๋ณด์ด๊ณ , ํํ์ ๋ณํ์ด ๋ํ๋์ง ์์์ผ๋ฉฐ, ์ด๋ฐฉ์ถ์จ ์ํ์ ๊ฒฐ๊ณผ๋ฅผ
ํตํด ์ค๋ถ์ฐ์ฌ๋ฃ ์ฑ๋ฅ ์ด์์ ๋์ฐ์ฑ๋ฅ์ด ๋ณด์ฅ๋ ์ ์๋ค๊ณ ํ๋จ๋๋ค.
Fig. 7 Specimens before and after heat release rate test.
Fig. 8 Heat release rate change according to mixing biochar.
Table 2 Overview of the results of heat release rate test
|
H
|
R5
|
C5
|
B5
|
Peak Heat Release Rate (kW/m2)
|
6.10
|
8.19
|
11.39
|
16.95
|
Time to Ignition (s)
|
-
|
-
|
-
|
-
|
Total Heat Release (MJ/m2)
|
1.73
|
1.94
|
4.02
|
5.32
|
Total Smoke Production (m2)
|
0
|
0.01
|
0.63
|
0.01
|
Effective Heat of Combustion (MJ/kg)
|
59793.62
|
7211.71
|
35624.22
|
132017.29
|
Mass lost (g)
|
2.90
|
26.90
|
11.30
|
4.03
|
Mass lost rate (%)
|
0.8%
|
10.5%
|
3.3%
|
1.1%
|
4. ๊ฒฐ ๋ก
๋ณธ ์ฐ๊ตฌ์์๋ ์นํ๊ฒฝ์ฌ๋ฃ์ธ ํฉํ ์ ๋ฐ์ด์ค์ฐจ๋ฅผ ํ์ฉํ์ฌ ์ด์ ์ฑ๋ฅ๊ณผ ๋์ฐ์ฑ๋ฅ์ด ์ฐ์ํ ๊ฑด์ถ๋ง๊ฐ์ฌ๋ฅผ ๊ฐ๋ฐํ๊ณ ํ๊ฐํ๊ณ ์ ํ์๋ค. ํฉํ ๋ฐ์ธ๋์ ๊ฒฝ์ฐ, ๋ฐ์ด์ค์ฐจ๋ฅผ
ํผํฉํ์ง ์์๋ ์๊ณ ๋ณด๋ค ์ฐ์ํ ๋จ์ด์ฑ๋ฅ๊ณผ ์ฝํฌ๋ฆฌํธ๋ณด๋ค ๋์ ์ถ์ด๋์ ๊ฐ์ง ์ ์๋ ๊ฒ์ผ๋ก ๋ํ๋ฌ๋ค. ๊ฒฝ๋ํ ์ฑ๋ฅ์ ๊ฒฝ์ฐ ์๊ฒจ ๋ฐ์ด์ค์ฐจ๋ฅผ ํ์ฉํ๋
๊ฒ์ด ๊ฐ์ฅ ํจ๊ณผ๊ฐ ์ฐ์ํ์์ผ๋ฉฐ, ์ต๋ ์ค๋๋๋น 10%๋ฅผ ํผํฉํ ๊ฒฝ์ฐ 60% ๋ฐ๋๊ฐ ๊ฐ์ํ์๋ค. ์ด์ ๋์จ์ ๊ฒฝ์ฐ ๋ฐ์ด์ค์ฐจ ํผํฉ์ ์ํด ๋ฎ์์ ธ, ๋จ์ด์ฑ๋ฅ์ด
ํฅ์๋ ์ ์๋ ๊ฒ์ผ๋ก ๋ํ๋ฌ๋ค. ์ด์ฉ๋์ ๊ฒฝ์ฐ ๋๋๋ฌด ๋ฐ์ด์ค์ฐจ๋ฅผ ํผํฉํ ๊ฒฝ์ฐ์์ ์ ์ ๊ฐ์๋ฅผ ๋ณด์์ผ๋ฉฐ, ์ฝํฌ๋ฆฌํธ์ ๋นํด ๋๋ถ๋ถ์ ๊ฒฝ์ฐ์์ ๋์ ์ถ์ด๋์
๊ฐ์ง ์ ์๋ ๊ฒ์ผ๋ก ๋์ถ๋์๋ค. ๋์ฐ์ฑ๋ฅ์ ๊ฒฝ์ฐ ๊ฐ ๋ฐ์ด์ค์ฐจ๊ฐ 5% ํผํฉ๋์์ ๋, ํฉํ ๋ฐ์ธ๋์ ๋นํด ๋์ ์ด์ด๋ฐฉ์ถ๋์ ๋ํ๋ด์์ผ๋, ์ฐฉํ๊ฐ ๊ฐ์ง๋์ง
์์์ผ๋ฉฐ, ์ค๋ถ์ฐ ์ด์์ ์ฑ๋ฅ์ ๋ณด์ผ ์ ์๋ ๊ฒ์ผ๋ก ๋ํ๋ฌ๋ค. ์ค๋ ๊ฐ์๊ฐ ์ต๋ 10.5%๋ก ๋ํ๋ฌ์ผ๋ฉฐ, ๊ฐ๋๋ฅผ ํ์ฑํ๋ ๊ตฌ์กฐ์ ํฐ ๋ณํ๊ฐ ๋ฐ๊ฒฌ๋์ง
์์๋ค.
๋ณธ ์ฐ๊ตฌ์ ํ๊ณ๋ ์ฝ์นผ๋ก๋ฆฌ๋ฏธํฐ๋ฒ์ ๊ธฐ๋ฐ์ผ๋ก ํ๋ ์ด๋ฐฉ์ถ๋ ์คํ์ ํตํด ๋ถ์ฐ์ฌ๋ฃ ๊ธฐ์ค์ ๋ถํฉํ๋์ง ํ๋จ์ด ๋ถ๊ฐ๋ฅํ๋ค๋ ๊ฒ์ด๋ฉฐ, ์ถํ ์ฐ๊ตฌ๋ฅผ ํตํด ๋ณธ
์ฐ๊ตฌ๋ฅผ ํตํด ๊ฐ๋ฐ๋ ์ฌ๋ฃ์ ๋์ฐ ์ฑ๋ฅ์ ์ถ๊ฐ์ ์ผ๋ก ํ๊ฐํ ์์ ์ ์๋ค. ๋ณธ ์ฐ๊ตฌ๋ฅผ ํตํด ๊ฐ๋ฐ๋ ๋ง๊ฐ์ฌ๊ฐ ๋ด, ์ธ์ฅ์ฌ๋ก์ ๋์ ์ด์ ์ฑ๋ฅ์ ๊ฐ์ง๋ ๊ณ ๋์ฐ
๊ฑด์ถ์์ฌ๋ก ํ์ฉ๋ ์ ์์ ๊ฒ์ผ๋ก ๊ธฐ๋๋๋ค.
ํ ๊ธฐ
์ด ์ฑ๊ณผ๋ ์ ๋ถ(๊ณผํ๊ธฐ์ ์ ๋ณดํต์ ๋ถ)์ ์ฌ์์ผ๋ก ํ๊ตญ์ฐ๊ตฌ์ฌ๋จ์ ์ง์์ ๋ฐ์ ์ํ๋ ์ฐ๊ตฌ์(No. 2021R1A4A1032306).
References
Huh, Y., Kim, Y., Kim, H., Lee, B., Jin, S., and Kwon, Y., 2021, Study on Combustion
Characteristics of Ceiling Materials Using Cone Calorimeter, Journal of Korean Society
of Hazard Mitigation, Vol. 21, No. 1, pp. 111-117
Kwark, J.-H., Choi, J.-M., and Ku, J.-H., 2011, A Study on Evaluation Methods for
the Fire-retardant Performance of Hanok Components. FIRE SCIENCE AND ENGINEERING,
Vol. 25, No. 5, pp 1-7.
Choi, J.-M., Oh, D.-S., Kim, H.-D., Choi, K.-S., and You, Y.-C., 2013, A Study on
the Carbon Emissions Calculation from Old Buildings Downtown Area, Journal of the
Architectural Institute of Korea Planning & Design, Vol. 29, No. 12, pp. 231-238.
Hwang, H.-Z., Kim, J.-G., and Yang, J.-H., 2006, A Study on the Chemical Properties
and Strength Development of Regional Hwangto, KIEAE Journal, Vol. 6, No. 2, pp. 11-18.
Gupta, S., Kua, H. W., and Koh, H., 2018, Application of Biochar from Food and Wood
Waste as Green Admixture for Cement Mortar, Science of The Total Environment, Vol.
619-620, pp. 419-435.
Yang, S., Wi, S., Lee, J., Lee, H., and Kim, S., 2019, Biochar-red Clay Composites
for Energy Efficiency as Eco-friendly Building Materials: Thermal and Mechanical Performance,
Journal of Hazardous Materials, Vol. 373, pp. 844-855.
Babrauskas, V., 2016, The Cone Calorimeter, SFPE Handbook of Fire Protection Engineering,
Springer, Chapter 3-1, pp. 1-37
Go, S.-S., Lee, H.-C., Lee, J.-Y., Kim, J.-H., and Chung, C.-W., 2009, Experimental
Investigation of Mortars Using Activated Hwangtoh, Construction and Building Materials,
Vol. 23, No. 3, pp. 1438-1445.