์๋๊ท
(Dong-Gyun Lim)
1
์ฅ์์ค
(Seok-Joon Jang)
2*
์ ๊ถ์
(Gwon-Young Jeong)
3
์ค๋ค์
(Da-Ae Youn)
1
์คํ๋
(Hyun-Do Yun)
4
ยฉ The Korea Institute for Structural Maintenance and Inspection. All rights reserved.
ํค์๋
๊ฐ์ฌ์ , ์ธ์ฅ๊ฐ๋, ํ์๋น, ์ธ์ฑ
Key words
Steel fiber, Tensile strength, Aspect ratio, Toughness
1. ์ ๋ก
๊ฐ์ฌ์ ์ ํผ์
์ ์ผ๋ฐ ์ฝํฌ๋ฆฌํธ์ ์ทจ์ฑ์ ํ๊ดด๋ฅผ ์๋ฐฉํ๊ณ , ์ธ์ฅ๊ฐ๋ ๋ฐ ์๋์ง์์ฐ ๋ฅ๋ ฅ์ ์ฆ์ง์ํจ๋ค. ๋ํ ์ฝํฌ๋ฆฌํธ์ ์ ๋จ๊ฐ๋ ๋ฐ ๊ตฌ์๋ ฅ ํฅ์์๋ ํจ๊ณผ์ ์ด๋ฉฐ,
๋ฐ๋ผ์ ์ฒ ๊ทผ์ฝํฌ๋ฆฌ ํธ ๋ถ์ฌ์ ์ ๋จ์ฒ ๊ทผ(Aoude et al., 2012; Minelli and Plizzari, 2013; Sahoo and Kumar, 2015) ๋ฐ ๊ตฌ์์ฒ ๊ทผ(Aoude et al., 2009; Germano et al., 2016; Jang et al., 2018)์ ๊ฐ์ฌ์ ๋ณด๊ฐ ์ฝํฌ๋ฆฌํธ (Steel Fiber-Reinforced Concrete, SFRC)๋ก ๋์ฒดํ๋ ์ฐ๊ตฌ๊ฐ ๊ตญ๋ดโค์ธ์์ ํ๋ฐํ๊ฒ ์งํ๋๊ณ ์๋ค.
์ญํ์ ํน์ฑ ์ค ํจ ์ธ์ฑ์ง์๋ SFRC์ ์ฃผ์ํ ํน์ฑ์ผ๋ก ์๋ ค ์ ธ ์์ผ๋ฉฐ(Jhonston, 1982; Banthia and Trottier, 1995; Nataraja et al., 2000), ACI318-14(2014)์์๋ ์ฒ ๊ทผ์ฝํฌ๋ฆฌํธ ๋ณด์ ์ต์ ์ ๋จ๋ณด๊ฐ๊ทผ ๋์ฒด๋ฅผ ์ํ SFRC์ ์ฑ๋ฅ์ ๊ฐ์ฌ์ ํผ์
๋ฅ ๊ณผ ํจ ์ธ์ฑ์ง์๋ฅผ ํตํด ๊ท์ ํ๊ณ ์๋ค. ์๊ธฐ์ ํจ ์ธ์ฑ์ง์๋ 3๋ฑ๋ถ
์ ํจ ์คํ์ ํตํด ์ป์ ํ์ค-์ฒ์ง ๊ณก์ ์ ๋ฉด์ ์ ๊ทผ๊ฑฐ ํ ํจ ์ธ์ฑ์ ์ด๊ธฐ๊ท ์ด๊ฐ๋๋ก ๋ฌด์ฐจ์ํํ๋ ๋ฐฉ๋ฒ์ผ๋ก ์ฐ์ ๋๋ค. ๋ณธ ์ฐ๊ตฌ์์๋ ASTM C1609(2012)์์ ์ ์๋ ๋ฐฉ๋ฒ์ ๋ฐ๋ผ SFRC์ ํจ ์ธ์ฑ์ง์๋ฅผ ํ๊ฐํ์์ผ๋ฉฐ, ์ด๊ธฐ๊ท ์ด๊ฐ๋์ ๊ฒฝ์ฐ ์ ํ์ฐ๊ตฌ(Jang et al., 2015)๋ฅผ ํตํด ๊ฒ์ฆ๋ ๋ฐฉ์์ผ๋ก ์ฐ์ ํ์ ๋ค. SFRC์ ์์ถ์ธ์ฑ ํ๊ฐ๋ ํจ ์ธ์ฑ์ ๋นํด ์ฐ๊ตฌ์ฌ๋ก๊ฐ ์ ์ผ๋, SFRC์ ๊ตฌ์๋ ฅ์ ๋ํ๋ด๋ ์ ์ฉํ ์งํ๋ก
ํ์ฉ๋ ์ ์์ผ๋ฉฐ, ์์ถ์๋ ฅ-๋ณํ ๊ณก์ ์์ธก์ ์ํ ํ์ฉ์ฑ์ด ๋๋ค. ์์ถ ์ธ์ฑ ๋ํ ํจ ์ธ์ฑ๊ณผ ์ ์ฌํ๊ฒ ํ์ค-๋ณ์ ๊ณก์ ์ ๋ฉด์ ์ผ๋ก ํต ํด ์ฐ์ ๋๋ฉฐ,
์์ถ๊ฐ๋๋ฅผ ํตํด ๋ฌด์ฐจ์ํ ํ๋ ๋ฐฉ์์ผ๋ก ์์ถ ์ธ์ฑ์ง์๋ฅผ ์ฐ์ ํ๋ค(Nataraja et al., 1999). ๋ฐ๋ผ์ ๋ณธ ์ฐ๊ตฌ์ ์๋ ๋ค์ํ ๊ฐ์ฌ์ ๊ฐ ์ฌ์ฉ๋ SFRC์ ์์ถ ๋ฐ ํจ ์ธ์ฑ์ง์๋ฅผ ํ๊ฐํ๊ณ , ๋ ํน์ฑ์ ๊ด๊ณ๋ฅผ ์ฐ๊ตฌํ๊ณ ์ ํ๋ค.
SFRC์ ์ญํ์ ํน์ฑ์ ์ฃผ๋ก ๊ฐ์ฌ์ ํผ์
๋ฅ ์ ๋ฐ๋ผ ๊ฒฐ์ ๋ ๋ฉฐ, ๊ฐ์ฌ์ ์ ํ์๋น๋ ์ค์ํ ์์ธ์ผ๋ก ์๋ ค์ ธ ์๋ค(Yazฤฑcฤฑ et al., 2007). ๋ํ ๊ธฐ์กด์ฐ๊ตฌ๊ฒฐ๊ณผ์ ๋ฐ๋ฅด๋ฉด ๋์ ์ธ์ฅ๊ฐ๋์ ๊ฐ์ฌ์ ๋ฅผ ์ฌ์ฉํ ๊ฒฝ์ฐ ๊ณ ๊ฐ๋ SFRC์ ์ฑ๋ฅ์ ํฌ๊ฒ ๊ฐ์ ํ ์ ์๋ ๊ฒ์ผ๋ก ๋ํ๋ฌ๋ค(Kรถksal et al., 2012; Jeong et al., 2018). ๋ฐ๋ผ์ ๋ณธ ์ฐ๊ตฌ์์๋ ์ธ์ฅ๊ฐ๋ 1,600 MPa๊ธ ๊ณ ๊ฐ๋ ๊ฐ์ฌ์ ๋ฅผ ์ฌ์ฉํ ์คํ์ ๊ณํํ์๋ค.
๋ณธ ์ฐ๊ตฌ์์๋ ๊ฐ์ฌ์ ์ ํ์๋น ๋ฐ ์ธ์ฅ๊ฐ๋๊ฐ ๋ณดํต๊ฐ๋ ๋ฐ ๊ณ ๊ฐ๋ SFRC์ ์ญํ์ ํน์ฑ์ ๋ฏธ์น๋ ์ํฅ์ ํ๊ฐํ๊ณ ์ ํ๋ฉฐ, ์ด๋ฅผ ์ํด ๊ตญ๋ด์์ ์์ฐ๋
์ด 4์ข
๋ฅ์ ๊ฐ์ฌ์ ๋ฅผ ์ฌ์ฉ ํ ์ค๊ณ๊ธฐ์ค ์์ถ๊ฐ๋ 35 ๋ฐ 60 MPa๊ธ SFRC์ ์์ถ ๋ฐ ํจ ๊ฑฐ ๋์ ํ๊ฐํ์๋ค.
2. ์ค ํ
2.1 ์คํ๊ณํ
2.1.1 ๋ณ์์ ์ด์๋์ ๋ฐ๋ฅธ SFRC์ ์์ถ๊ฑฐ๋ ํ๊ฐ
ํํ KS F 2405(2010)์์๋ ์ฝํฌ๋ฆฌํธ์ ์์ถ๊ฐ๋๋ฅผ ํ๊ฐ ํ๊ธฐ ์ํ์ฌ ๋งค์ด 0.6ยฑ0.4 MPa์ ์ฆ๊ฐ์๋์ ํ์ค์ ์ด ๋ฐฉ์ ์ ์ฌ์ฉํ๋๋ก ๊ท์ ํ๊ณ ์๋ค. ํ์ง๋ง ๋ณธ ์ฐ๊ตฌ์์๋
SFRC์ ์ต๋ํ์ค ์ดํ ๊ฑฐ๋์ ํจ๊ณผ์ ์ผ๋ก ํ๊ฐํ๊ธฐ ์ํด ๋ณ์์ ์ด ๋ฐฉ์์ ์ ์ฉํ์๋ค. ๊ธฐ์กด๋ฌธํ์ ์คํ๊ฒฐ๊ณผ์ ๋ฐ๋ฅด๋ฉด, ๋ณ์์ ์ด ๋ฐฉ์์ ์ ์ฉ์ SFRC์
ํ๋ฐ๋ถ ์์ถ๊ฑฐ๋ ํ๊ฐ์ ํจ๊ณผ์ ์ธ ๊ฒ์ผ๋ก ๋ณด๊ณ ๋์๋ค. ํ์ง๋ง ์ฐ๊ตฌ์๋ค ๋ง๋ค ๋ถ๋น 0.05โผ1.2 mm ์ฌ์ด์ ์์ดํ ๋ณ์์ ์ด ์๋๋ฅผ ์ ์ฉํ๊ณ ์์ด ๋ณ์์ ์ด
์๋์ ๋ฐ๋ฅธ SFRC์ ์์ถํน์ฑ ํ๊ฐ๊ฐ ์๊ตฌ๋๋ค(Barros and Figueiras, 1999; Bencardino et al., 2008; Chen et al., 2014; Ou et al., 2012; Carneiro et al., 2014; Ahn et al., 2015; Lee et al., 2015). ์ด์ ๋ณธ ์ฐ๊ตฌ์์๋ ๋ง๋ฅ์ฌ๋ฃ์คํ๊ธฐ ๋ณ์์ ์ด ์๋๋ฅผ ๋ถ๋น 0.05, 0.1, 0.3, 0.5, 1.0 mm๋ก ์ ์ฉํ์ฌ ์ผ์ถ์์ถ ์คํ์ ์ค์ํ์ฌ,
๋ณ์์ ์ด ์๋์ ๋ฐ๋ฅธ SFRC์ ์์ถํน์ฑ์ ํ๊ฐํ ์๋ค. ๋ณธ ์คํ์ ์ํด Table 1์ ๋ํ๋ธ ์ค๊ณ๊ธฐ์ค ์์ถ๊ฐ๋ 35 MPa์ธ SFRC๋ฅผ ์ฌ์ฉํ์์ผ๋ฉฐ, Table 2์ ํ์๋น 64 ๋ฐ ์ธ์ฅ ๊ฐ๋ 1,200 MPa์ ํํฌํ ๊ฐ์ฌ์ ๋ฅผ ์ฌ์ฉํ์๋ค.
Table 1
Mixture proportions of SFRC
Table 2
Mechanical properties of steel fiber
2.1.2 ์ฌ์ ์ข
๋ฅ์ ๋ฐ๋ฅธ SFRC์ ์ญํ์ ํน์ฑ ํ๊ฐ
๋ณธ ์ฐ๊ตฌ์์๋ SFRC ์์ถ๊ฐ๋ ๋ฐ ๊ฐ์ฌ์ ์ ์ข
๋ฅ์ ๋ฐ๋ฅธ ์ญ ํ์ ํน์ฑ์ ํ๊ฐํ๊ธฐ ์ํ์ฌ Table 1๊ณผ ๊ฐ์ด ์ค๊ณ๊ธฐ์ค ์์ถ๊ฐ ๋ 35 ๋ฐ 60 MPa์ ๋ฐฐํฉ์ ๊ณํํ์๋ค. ์ฌ์ฉ๋ ๊ฐ์ฌ์ ์ ํน์ฑ ์ Table 2์ ๋ํ๋ด์์ผ๋ฉฐ, ๋ณธ ์ฐ๊ตฌ์์๋ ํ์๋น ๋ฐ ์ธ์ฅ๊ฐ ๋๋ฅผ ๋ณ์๋ก ๊ตญ๋ด์์ ์์ฐ๋ ์ด 4์ข
๋ฅ์ ํํฌํ ๊ฐ์ฌ์ ๋ฅผ ์ฌ ์ฉํ์๋ค. ๊ฐ์ฌ์ ์ ํผ์
๋ฅ ์ ๋ฏธ๊ตญ ์ฝํฌ๋ฆฌํธ
๊ตฌ์กฐ์ค๊ณ๊ธฐ์ค (ACI318-14, 2014)์์ ์ ์๋ ์ ๋จ๋ณด๊ฐ๊ทผ ๋์ฒด๋ฅผ ์ํ SFRC ์ ์ต์ ํผ์
๋ฅ ์ธ 0.75%๋ก ์ค์ ํ์๋ค. SFRC์ ๋ฐฐํฉ๋ช
์ 35-NS64์ ๊ฐ์ ํํ๋ก ์ค์ ํ์์ผ๋ฉฐ
์๋ถ๋ถ ์ซ์๋ SFRC ์ ์ค๊ณ๊ธฐ์ค ์์ถ๊ฐ๋๋ฅผ ์๋ฏธํ๊ณ , ์ค์์ NS ๋ฐ HS๋ ๊ฐ๊ฐ ๋ณดํต๊ฐ๋ ๋ฐ ๊ณ ๊ฐ๋ ๊ฐ์ฌ์ ๋ฅผ ๋ํ๋ธ๋ค. ๋ง์ง๋ง ์ซ์๋ ๊ฐ์ฌ ์ ์
ํ์๋น๋ฅผ ์๋ฏธํ๋ฉฐ, ๊ฐ์ฌ์ ๊ฐ ๋ณด๊ฐ๋์ง ์์ ์ผ๋ฐ์ฝํฌ ๋ฆฌํธ์ ๊ฒฝ์ฐ 35-CON ๋ฐ 60-CON์ผ๋ก ํ๊ธฐํ์๋ค.
2.2 ์คํ๋ฐฉ๋ฒ
Fig. 1(a)๋ ์์ถ๊ฑฐ๋ ํ๊ฐ๋ฐฉ๋ฒ์ ๋ํ๋ธ ๊ฒ์ผ๋ก, 2,000 kN ์ฉ๋์ ๋ง๋ฅ์ฌ๋ฃ์ํ๊ธฐ๋ฅผ ์ฌ์ฉํ์ฌ ์คํ์ ์ค์ํ์๋ค. KS F 2403(2014)์ ์คํ์ฌ ์์ถ๊ณต์์ฒด๋ฅผ ์ ์ํ์์ผ๋ฉฐ, ์ต๋๊ธธ์ด 60 mm์ ๊ฐ์ฌ์ ์ ๋ถ์ฐ์ฑ ํ๋ณด๋ฅผ ์ํ์ฌ ์ง๋ฆ 150 mm, ๋์ด 300 mm์ ์์ฃผํ ๊ณต์์ฒด๋ฅผ ์ฌ์ฉํ์๋ค.
์์ถ๋ณํ์ธก์ ์ ์ํด ์ค์๋ถ 100 mm ๊ตฌ๊ฐ์ ์ปดํ๋ ์๋ฏธํฐ(compressormeter)๋ฅผ ์ค์น ํ์์ผ๋ฉฐ, 2๊ฐ์ ์ ํ๋ณ์๊ณ๋ฅผ ์ฌ์ฉํ์ฌ ๋ณํ์ ์ธก์ ํ์๋ค.
Fig. 1
Test set-up for mechanical properties
ํจ ๊ฑฐ๋ ํ๊ฐ๋ฐฉ๋ฒ์ Fig. 1(b)์ ๋ํ๋ธ ๋ฐ์ ๊ฐ์ด, ASTM C1609(2012)์ ์คํ์ฌ 200 kN์ ๋ง๋ฅ์ฌ๋ฃ์ํ๊ธฐ๋ฅผ ์ฌ์ฉํ ์ฌ ๊ฒฝ๊ฐ 450 mm์ 3๋ฑ๋ถ์ ๊ฐ๋ ฅ๋ฐฉ์์ผ๋ก ์คํ์ ์งํํ์๋ค. ํจ ๊ณต์์ฒด์ ๋จ๋ฉด์ ์ฌ์ ์ ๋ถ์ฐ์ฑ์
๊ณ ๋ คํ์ฌ 150ร150 mm ๋ก ๊ณํํ์์ผ๋ฉฐ, ์ด๊ธฐ๊ท ์ด ์ดํ ๊ฐ์ฌ์ ๋ณด๊ฐํจ๊ณผ๋ฅผ ํ๊ฐํ ๊ธฐ ์ํ์ฌ ๊ฒฝ๊ฐ์ 1/150 ๋ฐ 1/300 ์ฒ์ง๊น์ง์ ํจ ์ธ์ฑ
๋ฐ ํจ ์ธ ์ฑ์ง์๋ฅผ ํ๊ฐํ์๋ค. ํ์ค-์ฒ์ง ๊ด๊ณ ์ธก์ ์ ์ํด ์คํ์ฒด์ ์ํฌ(Yoke)๋ฅผ ์ค์นํ์์ผ๋ฉฐ, 2๊ฐ์ ์ ํ๋ณ์๊ณ๋ฅผ ์ค์นํ์ฌ ์ค์๋ถ์ ์๋์ฒ์ง์
์ธก์ ํ์๋ค.
3. ์คํ๊ฒฐ๊ณผ ๋ฐ ๋ถ์
3.1 ๊ฐ๋ ฅ์๋์ ๋ฐ๋ฅธ SFRC์ ์์ถ๊ฑฐ๋
Fig. 2๋ ๊ฐ๋ ฅ์๋์ ๋ฐ๋ฅธ SFRC์ ์์ถ๊ฑฐ๋์ ๋ํ๋ธ ๊ฒ์ผ ๋ก, 35-NS64 ๋ฐฐํฉ์ ๋์์ผ๋ก ๊ฐ๋ ฅ์๋๋ณ ๊ฐ 1๊ฐ์ ๊ณต์์ฒด๋ฅผ ์ ์ํ์ฌ ์คํ์ ์ค์ํ์๋ค.
Table 3์ ๋ณ์์ ์ด์๋์ ๋ฐ ๋ฅธ SFRC์ ์คํ๊ฒฐ๊ณผ๋ฅผ ์ ๋ฆฌํ์ฌ ๋ํ๋ธ ๊ฒ์ผ๋ก, ๋ณ์์ ์ด์ ๋๊ฐ ๊ฐ์ํจ์ ๋ฐ๋ผ ์์ถ๊ฐ๋๊ฐ ๋ฏธ์ํ๊ฒ ๊ฐ์ํ๋ ์์์ ๋ํ๋ด์๋ค.
๋ํ ๋ณ์์ ์ด ์๋ 1.0 mm์์ ํ์ค์ ์ด ๋ฐฉ์ ๊ณผ ์ ์ฌํ ์์ถ๊ฐ๋๊ฐ ๋ํ๋ฌ๋ค. ํ์ฑ๊ณ์์ ๊ฒฝ์ฐ ๋ณ์์ ์ด ์๋ 0.05 mm ์คํ์ฒด์์ ๋ค์ ๋ฎ๊ฒ
ํ๊ฐ๋์์ผ๋, ๋ค๋ฅธ ์ค ํ์ฒด์์๋ ์ ์ฌํ๊ฒ ํ๊ฐ๋์๋ค.
Fig. 2
Effects of loading rate on compressive behavior
Table 3
Effect of loading rate on compressive properties of SFRC
Fig. 3์ ๋ณธ ์ฐ๊ตฌ์ ์ต๋๊ฐ๋ ์ดํ ์์ถ๊ฑฐ๋ ํ๊ฐ๋ฐฉ๋ฒ์ ๋ ํ๋ธ ๊ฒ์ผ๋ก, ์์ถ์ธ์ฑ๊ณผ ์์ถ์ธ์ฑ์ง์ ์ฐ์ ๊ธฐ๋ฒ์ ๋ํ๋ธ ๋ค. JSCE-SF5 (1984) ๋ฐ Nataraja et al.(1999)์ ์ฐ๊ตฌ์์ ์ ์ ๋ ๊ธฐ๋ฒ์ ๊ทผ๊ฑฐ๋ก ์ฐ์ ํ์์ผ๋ฉฐ, ๋ณํ 0.009 ๋ฐ 0.015๊น์ง์ ์ธ์ฑ ๋ฐ ์ธ์ฑ์ง์๋ฅผ ์ฐ์ ํ์๋ค. ์ด๋ ์ฝํฌ๋ฆฌํธ์ ๊ทนํ๋ณํ ๋ฅ ๋ก
์๋ ค์ง 0.003์ ๊ฐ๊ฐ 3 ๋ฐ 5๋ฐฐ๊น์ง์ ๋ณํ์ ๋ํ๋ธ๋ค. ์์ถ์ธ์ฑ์ง์๋ ์์ถ์ธ์ฑ์ ์์ถ๊ฐ๋๋ก ๋ฌด์ฐจ์ํ ํ์ฌ ์ฐ์ ํ์์ผ๋ฉฐ, ์ฐ์ ์์ ๊ฐ๊ฐ ์ (1) ๋ฐ (2)์ ๊ฐ์ด ๋ํ๋ผ ์ ์๋ค.
Fig. 3
Compressive toughness of SFRC
์ฌ๊ธฐ์, TRc,3 ๋ฐ TRc,5๋ ๊ฐ๊ฐ ๋ณํ 0.009 ๋ฐ 0.015๊น์ง์ ์ ์ถ์ธ์ฑ์ง์, Tc,3 ๋ฐ Tc,5๋ ๊ฐ๊ฐ ์์ถํ์ค-๋ณ์ ๊ณก์ ์์ ๋ณํ 0.009 ๋ฐ 0.015๊น์ง์ ์์ถ์ธ์ฑ (Nโคmm), ฯ๋ ์์ฃผ์จ, r์ ์คํ ์ฒด์ ๋ฐ์ง๋ฆ (mm), fcu๋ ์์ถ๊ฐ๋ (MPa)๋ฅผ ๋ํ๋ธ๋ค. ์์ถ์ธ ์ฑ ๋ฐ ์ธ์ฑ์ง์ ํ๊ฐ๊ฒฐ๊ณผ๋ Table 3์ ๋ํ๋ ๋ฐ์ ๊ฐ์ด, ๊ฐ๋ ฅ ์๋๊ฐ ์ฆ๊ฐํจ์ ๋ฐ๋ผ ์์ถ์ธ์ฑ์ด ๋๊ฒ ํ๊ฐ๋์๋ค. ์ด๋ Fig. 3์ ๋ํ๋ ๋ฐ์ ๊ฐ์ด ๊ฐ๋ ฅ์๋์ ๋ฐ๋ผ ์ด๊ธฐ์ ํ๊ตฌ๊ฐ ์ดํ ๋ ์ผํ ๋ณํ์์ ์๋ ฅ์ด ์ฆ๊ฐํ๊ธฐ ๋๋ฌธ์ผ๋ก ํ๋จ๋๋ค. ๋ฐ๋ฉด ์ ์ถ์ธ์ฑ์ง์์ ๊ฒฝ์ฐ ๋ฌด์ฐจ์ํ๋ก
์ธํด ๊ฐ๋ ฅ์๋์ ๋ฐ๋ฅธ ์ฐจ์ด๊ฐ ๋ฏธ์ํ๊ฒ ๋ํ๋ฌ๋ค.
3.2 ๊ฐ์ฌ์ ํน์ฑ์ ๋ฐ๋ฅธ SFRC์ ์์ถ๊ฑฐ๋
Fig. 4๋ ์ฝํฌ๋ฆฌํธ ๋ฐ SFRC ์์ถ ๊ณต์์ฒด์ ๋ํ์ ์ธ ํ๊ดด ์์์ ๋น๊ตํ์ฌ ๋ํ๋ธ ๊ฒ์ผ๋ก, ์ผ๋ฐ ์ฝํฌ๋ฆฌํธ์์๋ ๊ท ์ด ์ดํ ์ทจ์ฑ์ ์ธ ํ๊ดด ๋ฐ ๋ฐ๋ฆฌํ์์ด ๋ฐ์ํ
๋ฐ๋ฉด ๊ฐ์ฌ์ ๋ฅผ ๋ณด ๊ฐํ ๊ฒฝ์ฐ์๋ ์ฌ์ ๊ฐ๊ต์์ฉ์ผ๋ก ์ธํด ๊ท ์ด์ง์ ๋ฐ ์ฝํฌ๋ฆฌ ํธ ๋ฐ๋ฆฌ๊ฐ ์ํ๋๋ ๊ฒ์ผ๋ก ๋ํ๋ฌ๋ค. ๋ฐฐํฉ๋ณ ๊ฐ 3๊ฐ์ ๊ณต์ ์ฒด์ ๋ํ
์คํ์ ์ค์ํ์์ผ๋ฉฐ, ํธ์ฐจ๊ฐ ํฐ ์คํ์ฒด๋ฅผ ์ ์ธํ ์คํ์ฒด์ ์์ถํน์ฑ์ ์ ๋ฆฌํ์ฌ Table 4์ ๋ํ๋ด์๋ค. Fig. 5 ๋ ์ฌ์ฉ๋ ๊ฐ์ฌ์ ์ ์ธ์ฅ๊ฐ๋ ๋ฐ ํ์๋น์ ๋ฐ๋ฅธ SFRC์ ๋ํ ์ ์ธ ์์ถ์๋ ฅ-๋ณํ ๊ณก์ ์ ๋ํ๋ธ ๊ฒ์ผ๋ก, ๋ณธ ์ฐ๊ตฌ์์๋ 60 MPa๊ธ ๊ณ ๊ฐ๋ SFRC๋ฅผ
๊ณ ๋ คํ์ฌ ์ฌ์ ์ฐ๊ตฌ ์ค ๊ฐ์ฅ ๋ฎ์ ์๋ ์ธ 0.05 mm/min์ ์ ์ฉํ์ฌ ์คํ์ ์ค์ํ์๋ค. ํ์ง๋ง Fig. 5(a)์ ๋ํ๋ ๋ฐ์ ๊ฐ์ด ์ค๊ณ๊ธฐ์ค ์์ถ๊ฐ๋ 35 MPa๊ธ SFRC ์ ํ๋ฐ๋ถ ๊ฑฐ๋์ ๋น๊ต์ ์ ํ๊ฐ๋์์ผ๋, Fig. 5(b)์ ๊ฐ์ด 60 MPa๊ธ SFRC์ ๊ฒฝ์ฐ ์ต๋๊ฐ๋ ์ดํ ์ทจ์ฑ์ ์ธ ํ๊ดด์์์ ๋ํ๋ด๋ฉฐ ํ๋ฐ๋ถ ๊ฑฐ๋ ํ๊ฐ๊ฐ ์ด๋ ค์ด ๊ฒ์ผ๋ก ํ๋จ๋๋ค. ์ด๋ ์์ถ๊ฐ๋ ์ ๋ง๋ฅ์ฌ๋ฃ์ํ๊ธฐ์
์ต๋ํ์ค๊ณผ ๋ฐ์ ํ ๊ด๋ จ์ด ์ ๋ ๊ฒ์ผ๋ก ํ๋จ๋๋ฉฐ, ๊ฐ์ฌ์ ์ ๊ธธ์ด๋ก ์ธํด ๊ณต์์ฒด์ ์ง๋ฆ์ ์๊ฒ ํ ์ ์๋ ๊ฒฝ์ฐ ์คํ๋ง ๋ฑ์ ์ถ๊ฐ์ ์ธ ๋ณด๊ฐ์์๋ฅผ ํ์ฉ
ํ์ฌ ๊ณ ๊ฐ๋ SFRC์ ์์ถ์ธ์ฑ ํ๊ฐ๋ฅผ ์ค์ํด์ผํ ๊ฒ์ผ๋ก ์ฌ ๋ฃ๋๋ค.
Fig. 4
Failure mode of SFRC under compressive loading
Fig. 5
Compressive behavior of SFRC
Table 4
Effect of steel fiber properties on compressive behavior of SFRC
๊ฐ์ฌ์ ์ ๋ณด๊ฐ์ฌ๋ถ ๋ฐ ์ฌ์ ์ข
๋ฅ์ ๋ฐ๋ฅธ SFRC์ ํ์ฑ๊ณ์ ๋ฐ ์์ถ๊ฐ๋์ ๋ณํ๋ ๋ฏธ์ํ ๊ฒ์ผ๋ก ํ๋จ๋๋ฉฐ, ์์๋ ๋ฐ์ ๊ฐ์ด ์์ถ๊ฐ๋๊ฐ ์ฆ๊ฐํจ์ ๋ฐ๋ผ
SFRC์ ํ์ฑ๊ณ์๊ฐ ์ฆ๊ฐํ ๋ ์์์ ๋ํ๋ด์๋ค. ๋ฐ๋ฉด ์ต๋ํ์ค ์ดํ ํ๋ฐ๋ถ ๊ฑฐ๋์์ ๊ฐ์ฌ์ ํจ๊ณผ๊ฐ ๋๊ฒ ๋ํ๋ฌ์ผ๋ฉฐ, ์์ถ์ธ์ฑ์ง์์ ๊ฒฝ์ฐ ๊ฐ์ฌ์ ๋ฅผ
๋ณด๊ฐํจ์ ๋ฐ๋ผ ํฌ๊ฒ ์ฆ๊ฐํ๋ ๊ฒ์ผ๋ก ๋ํ๋ฌ๋ค. ๋ํ ์ธ์ฅ ๊ฐ๋๊ฐ ๋์ ๊ฐ์ฌ์ ๋ฅผ ์ฌ์ฉํ ๊ฒฝ์ฐ ๋์ ์์ถ์ธ์ฑ์ง์๋ฅผ ๋ ํ๋ด์์ผ๋ฉฐ, ๋ณดํต๊ฐ๋ ๊ฐ์ฌ์ ๋ฅผ ์ฌ์ฉํ
๊ฒฝ์ฐ์์๋ ํ์๋น๊ฐ ์ฆ๊ฐํจ์ ๋ฐ๋ผ ์์ถ์ธ์ฑ์ง์๊ฐ ์ฆ๊ฐํ๋ ๊ฒ์ผ๋ก ๋ํ๋ฌ๋ค.
3.3 ๊ฐ์ฌ์ ํน์ฑ์ ๋ฐ๋ฅธ SFRC์ ํจ ๊ฑฐ๋
ASTM C1609(2012)์ ๋ฐ๋ฅธ SFRC์ ํจ ์ธ์ฑ ์ฐ์ ๊ธฐ๋ฒ์ Fig. 6์ ๋ํ๋์ผ๋ฉฐ, ์คํ์ฒด ์ง๊ฐ์ 1/300 ๋ฐ 1/150 ์ฒ์ง๊น์ง ์ ์ธ์ฑ์ง์๋ฅผ ๊ฐ๊ฐ ์ (3) ๋ฐ (4)์ ๊ทผ๊ฑฐํ์ฌ ์ฐ์ ํ์๋ค.
Fig. 6
Flexural toughness of SFRC
์ฌ๊ธฐ์, TRf,300 ๋ฐ TRf,150์ ๊ฐ๊ฐ ๊ฒฝ๊ฐ์ 1/300 ๋ฐ 1/150 ์ฒ์ง ๊น์ง์ ํจ ์ธ์ฑ์ง์, Tf,300 ๋ฐ Tf,150์ ํจ ํ์ค-์ฒ์ง ๊ณก์ ์์ ๊ฒฝ๊ฐ์ 1/300 ๋ฐ 1/150 ์ฒ์ง๊น์ง์ ํจ ์ธ์ฑ (Nโคmm), f1์ ์ด๊ธฐ ๊ท ์ด ํจ ๊ฐ๋ (MPa), b๋ ์คํ์ฒด์ ๋๋น (mm), h๋ ์คํ์ฒด์ ๋์ด (mm)๋ฅผ ๋ํ๋ธ๋ค.
๋ฐฐํฉ๋ณ ๊ฐ 3๊ฐ์ ๊ณต์์ฒด๋ฅผ ์ ์ํ์ฌ ํจ ์ฑ๋ฅ์ ํ๊ฐํ์์ผ ๋ฉฐ, ์ด๊ธฐ๊ท ์ด ์ดํ ๊ธ๊ฒฉํ ํ๊ดด๊ฐ ๋ฐ์ํ ์ผ๋ถ ์คํ์ฒด๋ฅผ ์ ์ธ ํ ์ด๊ธฐ๊ท ์ด๊ฐ๋, ์ต๋ ํจ ๊ฐ๋,
ํจ ์ธ์ฑ, ํจ ์ธ์ฑ์ง์์ ํ๊ท ๋ฐ ํ์คํธ์ฐจ๋ฅผ ์ ๋ฆฌํ์ฌ Table 5์ ๋ํ๋ด์๋ค. Fig. 7์ ๊ฐ์ฌ ์ ์ ์ข
๋ฅ์ ๋ฐ๋ฅธ ๋ํ์ ์ธ SFRC์ ํจ ๊ฑฐ๋์ ์์ถ๊ฐ๋ ์์ค ์ ๋ฐ๋ผ ๋ํ๋ธ ๊ฒ์ด๋ค. ๊ทธ๋ฆผ์ ๋ํ๋ ๋ฐ์ ๊ฐ์ด ์ค๊ณ๊ธฐ์ค ์ ์ถ๊ฐ๋ 35
MPa์ SFRC์ ๊ฒฝ์ฐ ๊ฐ์ฌ์ ๋ฅผ ๋ณด๊ฐํจ์ ๋ฐ๋ผ ์ด๊ธฐ ๊ท ์ด๊ฐ๋ ๋ฐ ํจ ๊ฐ๋๊ฐ ํฅ์๋๋ ๊ฒ์ผ๋ก ๋ํ๋ฌ์ผ๋ฉฐ, ๊ฐ์ฌ์ ์ ํ์๋น ๋ฐ ์ธ์ฅ๊ฐ๋์ ๋ฐ๋ฅธ ์ด๊ธฐ๊ท ์ด์
๋ณํ๋ ๋ฏธ์ํ ๊ฒ ์ผ๋ก ๋ํ๋ฌ๋ค. ์ค๊ณ๊ธฐ์ค ์์ถ๊ฐ๋ 60 MPa์ SFRC์ ๊ฒฝ์ฐ ๊ฐ์ฌ์ ์ ํ์๋น๊ฐ ์ฆ๊ฐํจ์ ๋ฐ๋ผ ์ด๊ธฐ๊ท ์ด๊ฐ๋๊ฐ ์ฆ๊ฐํ๋ ๊ฒ์ผ๋ก ๋ํ๋ฌ์ผ๋ฉฐ,
๊ณ ์ธ์ฅ๊ฐ๋ ๊ฐ์ฌ์ ๋ฅผ ์ฌ์ฉํ ๊ฒฝ์ฐ ํจ ๊ฐ ๋๊ฐ ํฌ๊ฒ ํฅ์๋๋ ๊ฒ์ผ๋ก ๋ํ๋ฌ๋ค.
Table 5
Effect of steel fiber properties on flexural behavior of SFRC
Fig. 7
Flexural behavior of SFRC
ํจ ์ธ์ฑ์ง์ ํ๊ฐ๊ฒฐ๊ณผ ๋ณดํต๊ฐ๋ ์์ญ์์๋ ๊ฐ์ฌ์ ์ ํ์ ๋น๊ฐ ์ฆ๊ฐํจ์ ๋ฐ๋ผ ํจ ์ธ์ฑ์ง์๊ฐ ์ฆ๊ฐํ๋ ๊ฒ์ผ๋ก ๋ํ๋ฌ ์ผ๋ฉฐ, ์ธ์ฅ๊ฐ๋์ ๋ฐ๋ฅธ ์ํฅ์ ๋ฏธ์ํ
๊ฒ์ผ๋ก ๋ํ๋ฌ๋ค. ๋ฐ๋ฉด ๊ณ ๊ฐ๋ SFRC์ ๊ฒฝ์ฐ ๋์ ์ธ์ฅ๊ฐ๋์ ๊ฐ์ฌ์ ๋ฅผ ์ฌ์ฉํ ๊ฒฝ์ฐ ํจ ์ธ์ฑ์ง์๊ฐ ์ฆ๊ฐํ๋ ๊ฒ์ผ๋ก ๋ํ๋ฌ๋ค. ์ด๋ฌํ ๊ฒฝํฅ์ ๊ฐ ์ฌ์ ์
ํ๊ดด์์๊ณผ ๋ฐ์ ํ ๊ด๋ จ์ ๊ฐ๋ ๊ฒ์ผ๋ก ํ๋จ๋๋ค.
Fig.8์ ๋ํ๋ ๋ฐ์ ๊ฐ์ด ๋ณดํต๊ฐ๋ SFRC์ ๊ฒฝ์ฐ์๋ ๋ชจ๋ ๊ฐ์ฌ์ ์์ ๋ถ์ฐฉํ๊ดด๊ฐ ๋ฐ์ํ์ง๋ง ๊ณ ๊ฐ๋ SFRC์์ ๋ณดํต ๊ฐ๋ ๊ฐ์ฌ์ ๋ฅผ ์ฌ์ฉํ ๊ฒฝ์ฐ ์ฝํฌ๋ฆฌํธ์
๊ฐ์ฌ์ ์ ๋ถ์ฐฉ๋ ฅ ์ฆ ์ง์ผ๋ก ์ธํด ๊ฐ์ฌ์ ์ ๋ถ์ฐฉํ๊ดด์ ํ๋จ์ด ํจ๊ป ๋ฐ์ํ์์ผ ๋ฉฐ, ์ด๋ก ์ธํด ํจ ์ธ์ฑ์ง์๊ฐ ๊ฐ์ํ ๊ฒ์ผ๋ก ํ๋จ๋๋ค.
Fig. 8
Failure mode of steel fibers
3.4 ์์ถ์ธ์ฑ๊ณผ ํจ ์ธ์ฑ์ ์๊ด์ฑ
Jang and Yun(2018)์ ์ฐ๊ตฌ์์๋ ํจ ์ธ์ฑ์ง์์ ๋นํด ์ ๋์ ์ผ๋ก ํ๊ฐ๊ฐ ์ด๋ ค์ด SFRC์ ์์ถ์ธ์ฑ์ง์ ์์ธก์ ์ํด ํจ ์ธ์ฑ์ง์์ ๊ทผ๊ฑฐํ ์์ธก๋ฐฉ์์ ์ ์ํ์๋ค. Fig.
9๋ ๋ณธ ์ฐ ๊ตฌ์ ์คํ๊ฒฐ๊ณผ์ Jang and Yun(2018)์ ์คํ๊ฒฐ๊ณผ๋ฅผ ๊ทผ๊ฑฐ๋ก ์์ถ์ธ์ฑ์ง์์ ํจ ์ธ์ฑ์ง์์ ๊ด๊ณ๋ฅผ ๋ํ๋ธ ๊ฒ์ด๋ค. ์์๋ ๋ฐ์ ๊ฐ์ด ํจ ์ธ์ฑ์ง์๊ฐ ์ฆ๊ฐํจ์ ๋ฐ๋ผ ์์ถ์ธ์ฑ์ง์๊ฐ ํฅ์ ๋๋ ๊ฒ์ผ๋ก
๋ํ๋ฌ๋ค. ๋ณธ ์ฐ๊ตฌ์์๋ ํ๊ท๋ถ์์ ํตํด ๊ธฐ์กด์ฐ ๊ตฌ ์ ์์์ ๊ณ์๋ฅผ ์์ ํ์ฌ, ์ (5) ๋ฐ (6)์ ์ ์ํ์๋ค.
Fig. 9
Correlations of compressive and flexural ratio
Fig. 9์ ๋ํ๋ธ ๋ฐ์ ๊ฐ์ด ๋ณธ ์ฐ๊ตฌ์ ์ ์์์ ์ง๊ฐ์ 1/300 ์ฒ์ง๊น์ง์ ํจ ์ธ์ฑ์ง์๋ฅผ ๊ทผ๊ฑฐ๋ก ๊ทนํ๋ณํ๋ฅ ์ 3๋ฐฐ๊น ์ง์ ์์ถ์ธ์ฑ์ง์๋ฅผ ์์ธกํ ์ ์์ผ๋ฉฐ,
์ง๊ฐ์ 1/150 ์ฒ์ง๊น ์ง์ ํจ ์ธ์ฑ์ง์๋ฅผ ๊ทผ๊ฑฐ๋ก ๊ทนํ๋ณํ๋ฅ ์ 5๋ฐฐ๊น์ง์ ์์ถ์ธ ์ฑ์ง์๋ฅผ ์์ธกํ ์ ์๋ค. ๋ํ ์ ํ๋ ์์ ์ ๋ฐ์ ์ผ๋ก ๋ณธ ์ฐ ๊ตฌ
๋ฐ ๊ธฐ์กด์ฐ๊ตฌ์ ์คํ๊ฒฐ๊ณผ๋ฅผ ์ ์์ธกํ๋ ๊ฒ์ผ๋ก ํ๋จ๋๋ค.
4. ๊ฒฐ ๋ก
๋ณธ ์ฐ๊ตฌ์๋ ๊ฐ์ฌ์ ์ ํ์๋น ๋ฐ ์ธ์ฅ๊ฐ๋์ ๋ฐ๋ฅธ SFRC์ ์ญํ์ ํน์ฑ์ ํ๊ฐํ๊ธฐ ์ํ์ฌ ์ค์๋์์ผ๋ฉฐ, ์์ถ ๋ฐ ํจ ๊ฑฐ ๋๊ณผ ์ธ์ฑ์ง์์ ๋ํ ํ๊ฐ๋ฅผ
์ค์ํ์๋ค. ๋ณธ ์ฐ๊ตฌ์ ์คํ๊ฒฐ ๊ณผ ๋ฐ ๋ถ์์ ํตํด ์ป์ ๊ฒฐ๋ก ์ ์์ฝํ๋ฉด ๋ค์๊ณผ ๊ฐ๋ค.
-
1) ๊ฐ๋ ฅ์๋๊ฐ ๊ฐ์ํจ์ ๋ฐ๋ผ ์์ถ๊ฐ๋ ๋ฐ ์์ถ์ธ์ฑ์ด ๊ฐ ์ํ๋ ๊ฒฝํฅ์ ๋ํ๋ด์์ผ๋, ์์ถ์ธ์ฑ์ง์์ ๊ฒฝ์ฐ ๊ฐ๋ ฅ์๋ ์ ๋ฐ๋ฅธ ์ํฅ์ด ๋ฏธ์ํ ๊ฒ์ผ๋ก ๋ํ๋ฌ๋ค.
35 MPa๊ธ SFRC์ ๊ฒฝ์ฐ ํผ์
๋ฅ 0.75%์์ ํ๋ฐ๋ถ ๊ฑฐ๋์ด ๋ช
ํํ๊ฒ ํ๊ฐ๋์๋, 60 MPa SFRC์ ๊ฒฝ์ฐ ์ต๋ํ์ค์ดํ ์ทจ์ฑ์ ํ๊ดด๊ฐ ๋ํ๋๋ฉด
์ ํ๋ฐ๋ถ ๊ฑฐ๋ ํ๊ฐ๊ฐ ์ด๋ ค์ด ๊ฒ์ผ๋ก ๋ํ๋ฌ๋ค. ๋ฐ๋ผ์ ๊ณ ๊ฐ ๋ SFRC์ ์์ถํ๊ฐ ๊ธฐ๋ฒ์ ๋ํ ์ถ๊ฐ์ ์ธ ์ฐ๊ตฌ๊ฐ ์๊ตฌ๋๋ค.
-
2) ๊ฐ์ฌ์ ์ ํผ์
์ฌ๋ถ์ ์ญํ์ ํน์ฑ์ด ํ์ฑ๊ณ์ ๋ฐ ์์ถ๊ฐ ๋์ ๋ฏธ์น๋ ์ํฅ์ ๋ฏธ์ํ ๊ฒ์ผ๋ก ๋ํ๋ฌ์ผ๋, ํ์๋น ๋ฐ ์ธ ์ฅ๊ฐ๋๊ฐ ๋์ ๊ฐ์ฌ์ ๋ฅผ ์ฌ์ฉํ ๊ฒฝ์ฐ
์์ถ์ธ์ฑ ๋ฐ ์์ถ์ธ์ฑ ์ง์๊ฐ ๋์์ง๋ ๊ฒ์ผ๋ก ๋ํ๋ฌ๋ค. ํจ ๊ฑฐ๋ํ๊ฐ ๊ฒฐ๊ณผ ๊ณ ๊ฐ๋ ๊ฐ์ฌ์ ์ ํจ์จ์ฑ์ ๊ณ ๊ฐ๋ SFRC์์ ๋๊ฒ ๋ํ๋ฌ์ผ๋ฉฐ, ์ด๋ ๊ฐ์ฌ์ ์
ํ๊ดด์์๊ณผ ๋ฐ์ ํ ๊ด๋ จ์ ๊ฐ๋ ๊ฒ์ผ๋ก ํ๋จ๋๋ค.
-
3) ๋ณธ ์ฐ๊ตฌ์์๋ ์๋์ ์ผ๋ก ํ๊ฐ๊ฐ ์ด๋ ค์ด SFRC์ ์์ถ ์ธ์ฑ์ง์๋ฅผ ์์ธกํ๊ธฐ ์ํ์ฌ SFRC์ ์์ถ ๋ฐ ํจ ์ธ์ฑ์ง์์ ์๊ด์ฑ์ ๋ถ์ํ์์ผ๋ฉฐ, ์ด๋ฅผ ํตํด
์ ์์์ ๋์ถํ์๋ค. ์ ์์์ ํฅํ ๊ธฐ๋ฅ ๋ฐ ์ปคํ๋ง ๋ณด ๋ถ์ฌ์์ SFRC์ ๊ตฌ์ํจ๊ณผ ๊ฒ์ฆ์ ์ํด ์ ์ฉํ๊ฒ ์ฌ์ฉ๋ ์ ์์ ๊ฒ์ผ๋ก ํ๋จ๋๋ค.
๊ฐ์ฌ์ ๊ธ
์ด ๋
ผ๋ฌธ์ 2016๋
๋ ์ ๋ถ(๊ต์ก๋ถ)์ ์ฌ์์ผ๋ก ํ๊ตญ์ฐ๊ตฌ์ฌ ๋จ ์ง์ญ๋ํ์ฐ์๊ณผํ์์ง์์ฌ์
(No. 2016R1D1A3B020081 79)์ ์ง์์ ๋ฐ์
์ํ๋ ๊ฒฐ๊ณผ์
๋๋ค.
References
ACI Committee 318 (2014), Building Code Requirements for Structural Concrete (ACI
318-14) and Commentary, American Concrete Institute.
Ahn, K. L., Jang, S. J., Jang, S. H., Yun, H. D. (2015), Effects of Aggregate
Size and Steel Fiber Volume Fraction on Compressive Behaviors of High-Strength Concrete,
Journal of the Korea Concrete Institute, 27(3), 228-235 (in Korea, with English abstract).
Aoude, H., Cook, W. D., Mitchell, D. (2009), Behavior of Columns Constructed
with Fibers and Self-Consolidating Concrete, ACI Structural Journal, 106(3), 349-357.
Aoude, H., Belghiti, M., Cook, W. D., Mitchell, D. (2012), Response of Steel
Fiber-Reinforced Concrete Beams with and without Stirrups, ACI Structural Journal,
109(3), 359-367.
ASTM C1609 (2012), Standard Test Method for Flexural Performance of Fiber-Reinforced
Concrete (Using Beam With Third-Point Loading), American Society for Testing and Materials.
Banthia, N., Trottier, J. F. (1995), Test Methods for Flexural Toughness Characterization
of Fiber Reinforced Concrete: Some Concerns and a Proposition, ACI Materials Journal,
92, 48-57.
Barros, J. A., Figueiras, J. A. (1999), Flexural Behavior of SFRC: Testing and
Modeling, Journal of materials in civil engineering, 11(4), 331-339.
Bencardino, F., Rizzuti, L., Spadea, G., Swamy, R. N. (2008), Stress-Strain
Behavior of Steel Fiber-Reinforced Concrete in Compression, Journal of Materials in
Civil Engineering, 20(3), 255-263.
Carneiro, J. A., Lima, P. R. L., Leite, M. B., Toledo Filho, R. D. (2014),
Compressive StressโStrain Behavior of Steel Fiber Reinforced-Recycled Aggregate Concrete,
Cement and concrete composites, 46, 65-72.
Chen, G. M., He, Y. H., Yang, H., Chen, J. F., Guo, Y. C. (2014), Compressive
Behavior of Steel Fiber Reinforced Recycled Aggregate Concrete After Exposure to Elevated
Temperatures, Construction and Building Materials, 71, 1-15.
Germano, F., Tiberti, G., Plizzari, G. (2016), Experimental Behavior of SFRC
Columns Under Uniaxial and Biaxial Cyclic Loads, Composites Part B: Engineering, 85,
76-92.
Jang, S. J., Ahn, K. L., Yun, H. D. (2015), Effects of Aggregate Size and Fiber
Volume Fraction on Flextural Properties of Steel Fiber Reinforced Concrete (SFRC),
Architectural Institute of Korea, 31(2), 45-54. (in Korea, with English abstract)
Jang, S. J., Jeong, G. Y., Yun, H. D. (2018), Use of Steel Fibers as Transverse
Reinforcement in Diagonally Reinforced Coupling Beams with Normal-and High-Strength
Concrete, Construction and Building Materials, 187, 1020-1030.
Jang, S. J., Yun, H. D. (2018), Combined Effects of Steel Fiber and Coarse Aggregate
Size on the Compressive and Flexural Toughness of High-Strength Concrete, Composite
Structures, 185, 203-211.
Jeong, G. Y., Jang, S. J., Kim, Y. C., Yun, H. D. (2018), Effects of Steel
Fiber Strength and Aspect Ratio on Mechanical Properties of High-Strength Concrete,
Journal of the Korea Concrete Institute, 30(2), 197-205 (in Korea, with English abstract).
Johnston, C. D. (1982), Definition and Measurement of Flexural Toughness Parameters
for Fiber Reinforced Concret, Cement, Concrete and Aggregates, 4(2), 53-60.
JSCE-SF5 (1984), Method of Tests for Compressive Strength and Compressive Toughness
of Steel Fiber Reinforced Concrete, Japan Society of Civil Engineers.
Kรถksal, F., Sahin, Y., Sahin, M. (2012), Effect of Steel Fiber Tensile Strength
on Mechanical Properties of Steel Fiber Reinforced Concretes, Special Publication,
289, 1-15.
KS F 2403 (2014), Standard Test Method of Making and Curing Concrete Specimens, Korean
Standards Association (in Korean).
KS F 2405 (2010), Standard Test Method for Compressive Strength of Concrete, Korean
Standards Association (in Korean).
Lee, S. C., Oh, J. H., Cho, J. Y. (2015), Compressive Behavior of Fiber-Reinforced
Concrete with End-Hooked Steel Fibers, Materials, 8(4), 1442-1458.
Minelli, F., Plizzari, G. A. (2013), On the Effectiveness of Steel Fibers as Shear
Reinforcement, ACI Structural Journal, 110(3).
Nataraja, M. C., Dhang, N., Gupta, A. P. (1999), Stress-Strain Curves for Steel-Fiber
reinforced Concrete under Compression, Cement and concrete composite, 21(5-6), 383-390.
Nataraja, M. C., Dhang, N., Gupta, A. P. (2000), Toughness Characterization
of Steel Fiber-Reinforced Concrete by JSCE Approach, Cement and Concrete Research,
30(4), 593-597.
Ou, Y. C., Tsai, M. S., Liu, K. Y., Chang, K. C. (2011), Compressive Behavior
of Steel-Fiber-Reinforced Concrete with a High Reinforcing Index, Journal of Materials
in Civil Engineering, 24(2), 207-215.
Sahoo, D. R., Kumar, N. (2015), Monotonic Behavior of Large-Scale SFRC Beams without
Stirrups, Engineering Structures, 92, 46-54.
Yazฤฑcฤฑ, ล., ฤฐnan, G., Tabak, V. (2007), Effect of Aspect Ratio and Volume Fraction
of Steel Fiber on the Mechanical Properties of SFRC, Construction and Building Materials,
21(6), 1250-1253.