μ νμ§
(Hyun-Jin Jung)
1
μν¨μ€
(Hyojoon An)
2
κΉμ¬ν
(Jaehwan Kim)
3
λ°κΈ°ν
(Kitae Park)
4
μ΄μ’
ν
(Jong-Han Lee)
5β
-
νμνμ,μΈνλνκ΅ ν λͺ©κ³΅νκ³Ό λ°μ¬κ³Όμ
-
νμνμ,μΈνλνκ΅ ν λͺ©κ³΅νκ³Ό λ°μ¬κ³Όμ
-
μ νμ,νκ΅κ±΄μ€κΈ°μ μ°κ΅¬μ ꡬ쑰μ°κ΅¬λ³ΈλΆ μμμ°κ΅¬μ
-
μ νμ,νκ΅κ±΄μ€κΈ°μ μ°κ΅¬μ ꡬ쑰μ°κ΅¬λ³ΈλΆ μ μμ°κ΅¬μ
-
μ νμ,μΈνλνκ΅ ν λͺ©κ³΅νκ³Ό λΆκ΅μ, κ΅μ μ μ
Copyright Β© The Korea Institute for Structural Maintenance and Inspection
ν€μλ
PSC-I κ±°λκ΅, λ¨μΌμμ, μ΄μ’
μμ, μ΄νλͺ¨λΈ, λ°λ₯ν κ· μ΄νμ°, κ±°λ κ· μ΄νμ°
Key words
PSC-I girder bridge, Single damage, Heterogeneous damage, Deterioration model, Deck-crack spread, Girder-crack spread
1. μ λ‘
μ°λ¦¬λλΌλ 2023λ
λλ‘κ΅λ λ° ν°λ νν©μ‘°μ(MOLIT, 2023)μ λ°λ₯΄λ©΄ μ΄ 38,598 κ°μ μ€ μ½ 20.2%μ κ΅λμ΄ κ³΅μ©μ°μκ° 30λ
μ΄
λμ λ
Έν κ΅λμ΄λ€. 10λ
νμλ μ½ 20,000 κ°μ μ΄μ, 30λ
νμλ 32,000 κ°μ μ΄μμ΄ 30λ
μ΄μμ κ΅λμΌλ‘ λ
Έννκ° κΈκ²©νκ² μ§νλ
κ²μΌλ‘ νλ¨λλ€. κ΅λμ λ
Έννλ μ±λ₯μ μ§μ μ μΈ μν₯μ λ―ΈμΉλ©°, μ΄μ λ°λ₯Έ μ¬κ³ λ μΈλͺ
νΌν΄κΉμ§ λΆλ¬μ¬ μ μλ€λ μ μμ κ΅λμ μνμ μμ μ νκ°νκ³
μ μ§νλ κ²μ λ§€μ° μ€μνλ€(Yoon, 2019).
κ΅λ΄ κ³ μλλ‘ κ΅λμ μλΆκ΅¬μ‘° νμλ³λ‘ ꡬλΆνμμ λ, PSC-I κ±°λ κ΅λμ΄ μ 체 μ½ 41.1%λ‘ κ°μ₯ λμ λΉμ¨μ μ°¨μ§νμλ€. μΌλ° κ΅λκ΄λ¦¬μμ€ν
(Bridge
Management System; BMS) λ° μμ€λ¬Όν΅ν©μ 보μμ€ν
(Facility Management System; FMS)μ ν΅ν΄ μ΅κ·Ό 10λ
κ°μ
PSC-I κ±°λκ΅, RC μ¬λλΈκ΅ λ±μ 5κ°μ§ λν κ΅λνμμ λν μ λ°μμ μ§λ¨ λ°μ΄ν°λ₯Ό μ‘°μ¬νμ¬ μνλ±κΈμ λΆμνμλ€. κ·Έ κ²°κ³Ό PSC-I κ±°λκ΅μ
κ²½μ° μ 체μ 41.3%κ° Cλ±κΈμ΄λ©°, 56.5%κ° B λ±κΈμ μ°¨μ§νλ κ²μΌλ‘ λνλ¬λ€(Hwang et al., 2021). λν μμ μ§λ¨ μ λ¬ΈκΈ°κ΄μμ μνν 264κ° κ΅λμ λν μννκ° κ²°κ³Ό PSC-I κ±°λκ΅μ μνλ±κΈμ λ°λ₯νκ³Ό κ΅λλ°μΉ¨, μ μΆμ΄μ μ₯μΉ μνμ μν₯μ
ν¬κ² λ°λ κ²μΌλ‘ λνλ¬λ€(Park et al., 2012). νμ§λ§ μ΄λ¬ν νκ° λΆμ λ°©λ²μ κ΅λμ μμ μ νλ³λ‘ λ¨μν λ°μ μ 무λ§μ νμ
νμ¬ μ°μ λ κ²μΌλ‘ μμ κ°μ 볡ν©μ μΈ μνΈμμ©μ κ³ λ €λμ§ μμ
κ²°κ³Όμ΄λ€. μ€μ κ΅λμ κ²½μ° κ°λ³μ μΈ λ¨μΌμμμ΄ λ°μν기보λ€λ μ¬λ¬ κ°μ§ μ νμ μ΄μ’
μμμ΄ ν¨κ» λ°μνκΈ° λλ¬Έμ μμ λ°μμ λ©μ»€λμ¦μ κ³ λ €ν λΆμμ΄
νμνλ€.
λ°λΌμ λ³Έ μ°κ΅¬μμλ λ¨κ²½κ° λ° λ€κ²½κ° PSC-I κ±°λκ΅μμ λΉλ²νκ² λ°μνλ μ£ΌμλΆμ¬μΈ λ°λ₯ν κ· μ΄κ³Ό κ΅λ λΆμ¬ μ₯μΉμΈ μ μΆμ΄μκ³Ό κ΅λλ°μΉ¨ μμμ
λ¨μΌμμμΌλ‘ μ μ νμλ€. κ°λ³ λ¨μΌμμ κ°μ μ‘°ν©κ³Ό μ΄ν λ©μ»€λμ¦μ κ³ λ €νμ¬ μ΄μ’
μμ μλ리μ€λ₯Ό μ μνμ¬ μμμ΄ λ°λ₯ν λ° κ±°λμ λ―ΈμΉλ μν₯μ λΆμνμλ€.
2. PSC-I μμ μ μ λ° ν΄μλͺ¨λΈ
2.1 λμ κ΅λ μ μ
λ³Έ μ°κ΅¬μμλ κ΅λ΄ κ³ μλλ‘ κ΅λ μ€ κ°μ₯ λμ λΉμ€μ μ°¨μ§νλ PSC-I κ±°λκ΅λ₯Ό λμμΌλ‘, κ΅ν κ΅ν΅λΆ μλ£μ μ€κ³λλ©΄μ μ°Έκ³ νμ¬ λν PSC-I
κ±°λκ΅λ₯Ό μ μ νμλ€. λλ‘κ΅λ λ° ν°λνν©μ 보 μμ€ν
μλ£λ₯Ό λ°νμΌλ‘ μ 체 PSC-I κ±°λκ΅λ₯Ό κ²½κ°μλ‘ ν΅κ³λΆμνμμ λ, Fig. 1κ³Ό κ°μ΄ λ¨κ²½κ° κ΅λμ΄ μ½ 29.8%λ‘ κ°μ₯ λμΌλ©°, 3κ²½κ° κ΅λμ΄ 18.0%λ‘ λ€λ₯Ό μλλ€. κ΅λμ μμνμ°μ λΆμ¬μ μμΉλ μμ λ°μ μμΉλΏλ§
μλλΌ, κ²½κ°μμ λ°λΌ ν° μν₯μ λ°μ κ²μΌλ‘ λΆμλλ€. λ°λΌμ λ³Έ μ°κ΅¬μμλ λ¨κ²½κ° λ° 3κ²½κ°μ PSC-I κ±°λκ΅λ₯Ό λν λͺ¨λΈλ‘ μ μ νμλ€.
κ΅λμ μ μμ κ΅ν κ΅ν΅λΆ μλ£λ₯Ό λΆμμ ν΅ν΄ λ¨κ²½κ° κΈ°μ€ κΈΈμ΄ 30 m, κ΅νμ κ±°λμ λ°°μΉ κ°κ²©μ κ³ λ €νμ¬ 19.645 m, μ¬λλΈ λκ»λ 0.3
mλ‘ μ μνμλ€. κ±°λ λ¨λ©΄μ νκ΅λλ‘κ³΅μ¬ μλ£(KEC, 2005)λ₯Ό μ°Έκ³ νμ¬ κ²½κ°μ₯ 30 mμ ν΄λΉνλ λ¨λ©΄μΌλ‘ μ μ νμλ€. 3κ²½κ° κ΅λμ κ²½μ° μ°μκ΅λ‘ κ°μ νμμΌλ©°, λ¨κ²½κ° κ΅λμ κΈΈμ΄ λ°©ν₯μΌλ‘ μΈλ°° λμ΄λ ꡬ쑰λ‘
μ μνμλ€. μ΄λ κ΅λ λΆμ¬μ₯μΉμ κ²½μ° κ΅λλ°μΉ¨μ μ 체 κ²½κ°μ μμΈ‘ λλ¨κ³Ό κ²½κ°κ³Ό κ²½κ° μ¬μ΄μ μμΉνλ©°, μ μΆμ΄μ μ₯μΉλ μ 체 κ²½κ°μ λν΄ μμΈ‘ λλ¨μλ§
μ€μΉνλ κ²μΌλ‘ μ μνμλ€.
Fig. 1 Percentage of spans in PSC-I girders on highway bridges
2.2 λ°λ₯ν λ° κ΅λ λΆμ¬μ₯μΉ μμ μ μ
νκ΅λλ‘κ³΅μ¬ μ°κ΅¬(Kim et al., 2019)μ λ°λ₯΄λ©΄ κ· μ΄μ λ°λ₯ν μ΄ννμμ μ°μ μ μΈ μμΈμ΄λ©°, κ΅λ λ΄κ΅¬μ±κ³Ό μ¬μ©μλͺ
μ νμ λ°μ ν κ΄λ ¨μ΄ μλ€. λν κ΅λμ μμ λΆμμ ν΅ν μ κ² ν¨μ¨ν
λ°©μ μ°κ΅¬(KEC, 2013)μ λ°λ₯΄λ©΄, μ μΆμ΄μλΆλ₯Ό ν΅ν λμκ° λ°λ₯ν, κ±°λ, κ΅λλ°μΉ¨ λ± κ΅λμ λ€λ₯Έ λΆμ¬μ μ΄νμμΈμΌλ‘ μμ©νλ€. μ μΆμ΄μλΆλ₯Ό ν΅ν λμκ° λ°μν κ²½μ°
μ μΆμ΄μλΆκ° μμΉν λ°λ₯ν νλ¨λΆμ κ· μ΄ λ° λ°λ½μ΄ λ°μν λΏλ§ μλλΌ νλΆμ μμΉνκ³ μλ κ±°λ λ¨λΆμλ κ· μ΄κ³Ό λ°λ½μ μ λ°νκΈ°λ νλ€. λ°λΌμ
λ³Έ μ°κ΅¬μμλ λμμ μν μ΄ν λ©μ»€λμ¦μ κ³ λ €νμ¬ κ΅λ μλΆμ μ£ΌμλΆμ¬ μμκ³Ό κ΅λ λΆμ¬μ₯μΉμ μμμ λ¨μΌμμμΌλ‘ μ μνμλ€.
κ΅λ μλΆμ μ£ΌμλΆμ¬ μμμ λ°λ₯ν κ· μ΄λ‘ μ μνμλ€. λ³Έ μ°κ΅¬μμλ 2001 ~ 2020λ
μ 129κ°μμ PSC-I κ±°λκ΅μ λ°λ₯νμμ λ°μν κ· μ΄
ν 0.3 mm μ΄μμ κ· μ΄ λ°μ΄ν°λ₯Ό κΈ°λ°μΌλ‘ Fig. 2μ μ΄ν곑μ μ μμ±νμλ€. λ°μνλ κ· μ΄μ ν¬κΈ°λ μ΄ν곑μ μ ν΅ν΄ 곡μ©μ°μ λ³ λ°λ₯ν λ° κ±°λμ κ· μ΄ λ©΄μ μΌλ‘ μ μνμλ€. λ°λΌμ λ³Έ μ°κ΅¬μμλ
λ°λ₯νμμ μ§κ³λ κ· μ΄ λ°μ΄ν°λ₯Ό νκ·λΆμνμ¬ μ (1)κ³Ό κ°μ΄ μ°μ νμλ€.
μ¬κΈ°μ, $d_{slab}$λ λ°λ₯νμ κ²½κ°μ₯ λλΉ κ· μ΄ λ°μλ©΄μ (m2/m), tλ 곡μ©μ°μ(λ
)μ΄λ€. λ³Έ μ°κ΅¬μμλ 곡μ©μ°μ 5λ
, 10λ
, 20λ
,
30λ
μΌ λμ κ· μ΄ μμμ κ³ λ €νμ¬ ν΄μμ μννμλ€. μ΄ν곑μ μ κΈ°λ°μΌλ‘ μκ° κ²½κ³Όμ λ°λ₯Έ κ· μ΄ λ°μ λ©΄μ μ΄ μ¦κ°νλ κ²μΌλ‘ μ½ν¬λ¦¬νΈμ μ΄νλ κ³ λ €νμ§
μμλ€. κ· μ΄ μμ λ°μνλ μμΉλ λ°λ₯ν μΌμΈ‘ λ¨λΆμ μ€μλΆ, μμΈ‘ λ¨λΆλ‘ μ μνμμΌλ©°, μ΄λ κ°κ° Caseβ
, Case β
‘, Case β
’λ‘ μ μνμλ€.
κ΅λ λΆμ¬ μ₯μΉμμμ μ μΆμ΄μ μ κ° λ°μ°©κ³Ό κ΅λλ°μΉ¨μ κ±°λ λΆλμΌλ‘ μ μνμλ€. μ μΆμ΄μ μμμ κ²½μ° μμ λ°μ μμΉλ λ°λ₯ν μμΈ‘μ κΈ°μ€μΌλ‘ μΌλ©΄κ³Ό
μλ©΄μμμΌλ‘ μ μνμλ€. κ΅λλ°μΉ¨μ κ²½μ° κ±°λ νλΆμ μμΈ‘ λ¨λΆλ₯Ό κΈ°μ€μΌλ‘ μΌλ©΄κ³Ό μλ©΄μμμΌλ‘ μ μνμλ€.
Fig. 2 Crack degradation models for deck
2.3 μμΉν΄μ λͺ¨λΈ
λ³Έ μ°κ΅¬μμλ OpenSeesλ₯Ό μ¬μ©νμ¬ μμΉν΄μμ μννμλ€. μ£Όμ λΆμ¬ λ° λΆμ¬ μ₯μΉ λͺ¨λΈλ§μ Fig. 3κ³Ό κ°λ€. μ£ΌμλΆμ¬μΈ λ°λ₯νμ μ μμ(Shell element)λ‘, κ±°λλ λΉμ ν λΉ μμλ‘ λͺ¨λΈλ§νμλ€. Fig 3(a)λ λ¨κ²½κ°κ΅μ ν΄μ λͺ¨λΈλ‘
λ°λ₯νμ μμΈ‘ λ¨λΆμ μ€μλΆλ μμ λͺ¨μ¬λ₯Ό μνμ¬ 0.5 mλ₯Ό 1/10 κ°κ²©μΌλ‘ μΈλΆννμλ€. μ΄λ μ μΆμ΄μ μ₯μΉμ κ²½μ° λ°λ₯ν μμΈ‘ λ¨λΆμ μΈμ νμ¬
μμΉνλ©°, κ΅λλ°μΉ¨μ κ²½μ° κ±°λ νλΆμ μμΉνκ³ μλ€. 3κ²½κ° μ°μκ΅μ ν΄μλͺ¨λΈμ κ²½μ°λ Fig. 3(b)μ κ°μ΄ λ¨λΆμ μ€μλΆλ₯Ό μμΈνκ² λλμλ€. κ±°λλ νμ€λ¨λ©΄λλ₯Ό λ°λΌ 2.5 m κ°κ²©μΌλ‘ λ°°μΉνμμΌλ©°, λ°λ₯νκ³Ό λ¨λΆλ Rigid Linkλ₯Ό μ¬μ©νμ¬
Fig. 3(c)μ κ°μ΄ μ°κ²°νμλ€. λ°λ₯νκ³Ό κ±°λμ μ½ν¬λ¦¬νΈ μμΆκ°λλ κ°κ° 30 MPaκ³Ό 50 MPaλ‘ μ μνμλ€. μ² κ·Όμ μμ νμμ±(Elastic-perfectly
plastic)μΌλ‘ μ μνμλ€. λ³Έ μ°κ΅¬μμ μ¬μ©λ 3κ²½κ°κ΅μ κ²½μ° μ μΆμ΄μ μ₯μΉλ μ 체 κ²½κ°μ μμΈ‘ λ¨λΆμλ§ μμΉνκ³ , κ΅λλ°μΉ¨μ μ 체 κ²½κ° μμΈ‘
λ¨λΆμ κ²½κ° μ¬μ΄μ μμΉνλ€. μ μΆμ΄μ μ₯μΉμ κ²½μ°
λ°λ₯νμ μμΈ‘ λ¨λΆμ μμΉνλ©°, κ΅λλ°μΉ¨μ κ²½μ° κ±°λ νλΆμ μμΉνκ³ μλ€. μ μΆμ΄μ μ₯μΉλ κ° μμ(Gap element)λ₯Ό ν΅ν΄ κ΅μΆλ°©ν₯μΌλ‘
μ κ°κ±°λ¦¬λ₯Ό ν보νμ¬ μ§μ λ° νμ λ³νμ μνν μμ©ν μ μλ€. μ μΆμ΄μ μ₯μΉλ μ€κ³ μ μΆλκ³Ό κ°μ±μ μ μνμ¬ λͺ¨λΈλ§νμλ€. μ¦, μ€κ³ μ μΆλμ
κ²½μ° μ¨λλ³νλ‘ μΈν΄ λ°μνλ λ°λ₯νμ μ μΆλμ΄λ©°, μ μΆμ΄μμ κ°μ±μ μ κ° λ°μ°©μ΄ λ°μνμ¬ λ°λ₯νμ μ μΆμ μ ννλ κ°μ±μ΄λ€. λ¨κ²½κ° κ΅λμ κ²½μ°
μ μΆμ΄μ μ₯μΉμ κ°μ± κ°μ κ΅λμ κ°μ±κ³Ό κ°λ€κ³ μ μν μ μμΌλ©°, λ€κ²½κ° μ°μκ΅μ κ²½μ° μ΄μνλ λ°λ₯νμ μΆκ°μ±μΌλ‘ μ μν μ μλ€. λ¨κ²½κ° κ΅λμ
μ μΆμ΄μ κ°μ± κ°μ κ΅ν κ΅ν΅λΆ μλ£λ₯Ό μ°Έκ³ νμ¬ κ΅λμ λμ΄λ₯Ό 5 mλ‘ κ°μ νμκ³ , λ°λ₯νμ μ¬λ£ λ¬Όμ±μΉμ λ¨λ©΄μ μ κ³ λ €νμ¬ κ΅λ κ°μ±μ μ°μ νμλ€.
3κ²½κ° μ°μκ΅μ κ²½μ° μ΄μνλ λ°λ₯νμ λ¨λ©΄μ μ κ³ λ €ν μΆκ°μ±μΌλ‘ μ μνμλ€. κ΅λλ°μΉ¨μ κ±°λμ νλΆμ μμΉν΄ μμΌλ©°, μλΆκ΅¬μ‘°μ νλΆκ΅¬μ‘° μ¬μ΄μ
μμ§λ°©ν₯κ³Ό κ΅μΆλ°©ν₯, κ΅μΆ μ§κ°λ°©ν₯μ νμ μμ νκ² μ λ¬ν΄μ€λ€. κ΅λλ°μΉ¨μ νμ±λ°μΉ¨μΌλ‘ λ°λ₯ν λ° κ±°λμ μμ¬νμ€μ λ§λ μ μμ μ¬μ©νμ¬ νμ± μμ(Elastic
element)λ‘ μ μνμλ€. μ μΆμ΄μκ³Ό κ΅λλ°μΉ¨μ λ¬Όμ±μΉλ Table 1μ λνλ΄μλ€.
λ°λ₯νμ λ°μνλ μμμ μ΄νλͺ¨λΈμ κΈ°λ°μΌλ‘ 곡μ©μ°μ λ³ κ· μ΄ λ°μ λ©΄μ μ ν΅ν΄ μ μνμλ€. μ μΆμ΄μμ μ κ°λ°μ°© μμμ κ΅μΆ λ°©ν₯μΌλ‘ μ μλ μ μΆ
κ°μ±μ΄ μμ©νλλ‘ νμλ€. κ΅λλ°μΉ¨ μμμ κ²½μ° μμμ΄ λ°μν λ°μΉ¨μ λ³νμ΄ λ°μνμ§ μλ κ²μΌλ‘ λͺ¨μ¬νμλ€. μ€κ³νμ€μΌλ‘λ μ¨λνμ€κ³Ό μ°¨λνμ€μ
μ μ©νμλ€. μ¨λνμ€μ μΌκ΅μ°¨λ₯Ό λ°μνμ¬ λλ‘κ΅μ€κ³κΈ°μ€(MOLIT, 2016)μμ μ μνλ μμ§μ¨λκ²½μ¬λ‘ κ³ λ €νμλ€. κ΅ν κ΅ν΅λΆ μλ£μ λ°λ₯΄λ©΄ κ³ μλλ‘ κ΅λ μ€ PSC-I κ±°λκ΅λ μ½ 99.8%κ° DB-24λ₯Ό μ€κ³νμ€μΌλ‘ κ³ λ €νκ³
μλ€. λ°λΌμ DB-24 νμ€μ μ¬μ©νμ¬ μ¨λ μ¦κ°μ λ°λ₯Έ λμ ν΄μμ μ€μνμλ€. μ°¨λ‘ μμ κ²½μ° PSC-I κ±°λκ΅μ κ΅ν 15 ~ 20 mμμ κ°μ₯
λμ λΉμ€μ μ°¨μ§νλ μ 체 3μ°¨μ μ£Όννλ κ²μΌλ‘ κ°μ νμλ€.
Fig. 3 Numerical model of the target bridge
Table 1 Properties of bridge devices
Properties
|
Gap element
|
Elastic element
|
Single span
|
Multiple span
|
Single span
|
Multiple span
|
Gap (mm)
|
6
|
18
|
None
|
Stiffness (MN/m)
|
longitudinal
|
6,221
|
3,929
|
1.589
|
transverse
|
-
|
vertical
|
-
|
1,589
|
3. λ¨μΌμμμ μν λ¨κ²½κ° λ° λ€κ²½κ° κ΅λμ κ· μ΄ νμ° λΆν¬
3.1 λ°λ₯ν μμμ λν κ· μ΄ νμ° λΆν¬
λ¨μΌμμ λ°μ μ μ£Όμ λΆμ¬ μλ΅ λΆμμ μννμλ€. 1λ¨κ³λ μ¨λμ¦κ°μ μν λΉμ ν μ μ ν΄μμ μνν ν μ°¨λνμ€μ μν λμ ν΄μμ μννμλ€.
μ΄ν μ¨λ κ°μμ μν ν΄μμ μνν ν μ°¨λνμ€μ μν₯μ κ³ λ €νλ 2λ¨κ³ λμ ν΄μμ μ€μνμλ€. ν΄μ κ²°κ³Όλ‘ λμΆλ μλ ₯μ΄ νκ΄΄κ³μ μ΄μμΈ κ²½μ°
κ· μ΄μ΄ λ°μνλ κ²μΌλ‘ νλ³νμμΌλ©°, μ΄λ νκ΄΄κ³μλ ACI-318(2019)μ κ·Όκ±°νμ¬ λ°λ₯νμ κ²½μ° 3 MPa, κ±°λμ κ²½μ° 5 MPaλ‘ μ°μ νμλ€.
Figs. 4-5λ λ¨κ²½κ° λ° λ€κ²½κ° κ΅λμμ λ°λ₯ν μ€μλΆμ κ· μ΄μ΄ λ°μν κ²½μ°λ‘ 곡μ©μ°μ 5, 10, 20, 30λ
μΌ λ κ· μ΄ νμ°μ 보μ¬μ€λ€. μ΄λ λ°λ₯νμ
κ· μ΄μμμ μ΄ν곑μ μ μν΄ κ²°μ λλ€. λ¨κ²½κ° λ° 3κ²½κ° λͺ¨λ λ°λ₯νμ κ· μ΄μ΄ λ°μν μμΉμμ νκ΄΄κ³μ μ΄μμ μλ ₯μ΄ λ°μνκ³ , λ°λ₯ν νλΆμ μμΉν
κ±°λμμλ μ΅λ 3.3 MPaμ μλ ₯μ΄ λ°μνμλ€. μ΄λ νκ΄΄κ³μμ μ½ 66%μ ν΄λΉνλ κ°μΌλ‘ μ°¨λνμ€μ΄λ μΈλΆ 좩격 λ±μ μν₯μΌλ‘ μλ ₯μ΄ μ¦κ°ν
κ²½μ° κ· μ΄μ΄ λ°μν μνμ΄ μλ€. νΉν, 곡μ©μ°μκ° μ¦κ°ν¨μ λ°λΌ κ· μ΄μ΄ λ°μν λ°λ₯ν μ€μλΆμ λ΄μΈ‘ κ±°λμμ νκ΄΄κ³μ μ΄μμ μλ ₯μ΄ λ°μνλ©΄μ κ· μ΄μ΄
λ¨Όμ λ°μνμλ€.
κ· μ΄ λ°μ μμΉμ λ°λ₯Έ λ°λ₯νκ³Ό κ±°λμ κ· μ΄ νμ°μ Fig. 6κ³Ό κ°λ€. λ¨κ²½κ° κ΅λμ κ±°λμ κ²½μ° Fig. 6(a)μ κ°μ΄ λͺ¨λ κ²½μ°μμ 곡μ©μ°μ 5λ
κΉμ§λ λ°λ₯ν κ· μ΄ μμμΌλ‘ μΈν λ°λ₯ν λ° κ±°λμ μΆκ°μ μΈ κ· μ΄μ΄ λ°μνμ§ μμλ€. λ°λ₯ν μ’μΈ‘ λ¨λΆμ κ· μ΄μ΄
λ°μν Case β
λ 곡μ©μ°μ 10λ
κΉμ§λ μ’μΈ‘ λ¨λΆμ λ°λ₯νμλ§ κ· μ΄μ΄ λ°μνκ³ , 곡μ©μ°μ 20λ
λΆν° κ±°λλ‘ κ· μ΄μ΄ νμ°λμλ€. 곡μ©μ°μ 20λ
μΌ
λ κ±°λμμ μ½ 0.07 m2, 30λ
μΌ λ μ½ 0.13 m2μ κ· μ΄μ΄ λ°μνμλ€. λ¨κ²½κ° λ°λ₯νμ μ€μλΆμμ κ· μ΄μ΄ λ°μν Case β
‘λ 곡μ©μ°μ
10λ
λΆν° μ€μλΆ κ±°λλ‘ κ· μ΄ νμ°μ΄ λ°μνμλ€. 곡μ©μ°μ 10λ
μΌ λ κ±°λμμ 0.07 m2μ κ· μ΄μ΄ λ°μνμ¬, 30λ
μΌλλ 0.17 m2μ κ· μ΄λ‘
νμ°λμλ€. λ°λ₯ν μμΈ‘ λ¨λΆμμ κ· μ΄μ΄ λ°μν Case β
’μμλ 곡μ©μ°μ 10λ
μΌ λ λ°λ₯ν κ· μ΄μ΄ λ΄μΈ‘ κ±°λλ‘ νμ°λμ΄, 곡μ©μ°μ 10λ
λΆν° 30λ
κΉμ§
μ½ 0.13 ~ 0.30 m2μ κ· μ΄μ΄ λ°μνμλ€. 3κ²½κ° μ°μκ΅μ κ²½μ° Fig. 6(b)μ λνλ λ°μ κ°μ΄ λ°λ₯ν μ’μΈ‘ λ¨λΆμ μμΈ‘ λ¨λΆμμ κ· μ΄μ΄ λ°μν Caseβ
κ³Ό Case β
’μ 곡μ©μ°μ 5λ
κΉμ§λ κ±°λμ νκ΄΄κ³μ λ―Έλ§μ μλ ₯μ΄
λ°μνλ©°, κ· μ΄μ΄ λ°μνμ§ μμλ€. Case β
μ κ²½μ°λ 곡μ©μ°μ 10λ
μΌ λλΆν° λ΄μΈ‘ κ±°λλ₯Ό μ€μ¬μΌλ‘ κ· μ΄μ νμ°μ΄ λ°μνμμΌλ©°, λ¨κ²½κ°κ΅ λλΉ
κ· μ΄μ νμ°μ΄ 10λ
λΉ λ₯΄κ² μ§νλμλ€. 곡μ©μ°μ 10λ
μμ 30λ
μ¬μ΄μ λ΄μΈ‘ κ±°λλ₯Ό μ€μ¬μΌλ‘ λ¨κ²½κ°κ΅ λλΉ μ½ 2 ~ 2.4 λ°° μ΄μμ κ· μ΄μ΄
λ°μνμλ€. λ°λ₯ν μμΈ‘ λ¨λΆμμ κ· μ΄μ΄ λ°μν Case β
’λ λ¨κ²½κ°κ³Ό λμΌνκ² κ³΅μ©μ°μ 10λ
μΌ λ λ΄μΈ‘ κ±°λλ‘ κ· μ΄μ΄ νμ°λμλ€. κ±°λμ λ°μν
κ· μ΄μ ν¬κΈ°λ 곡μ©μ°μ 10λ
μΌ λλ λ¨κ²½κ°κ΅κ³Ό λμΌνμμ§λ§, 20λ
μΌ λλ 1.3 λ°°, 30λ
μΌ λλ μ½ 2.7 λ°°λ‘ μ¦κ°νμλ€. μ¦, 곡μ©μ°μ
10λ
μ΄ν 3κ²½κ° μ°μκ΅μμ κ±°λλ‘ κ· μ΄ νμ°μ΄ μλμ μΌλ‘ λΉ λ₯΄κ² μ§νλμλ€. λ°λ₯νμ μ€μλΆμμ κ· μ΄μ΄ λ°μν Case β
‘λ 곡μ©μ°μ 5λ
μΌ λλΆν°
λ°λ₯ν κ· μ΄λ‘ μΈν΄ λ΄μΈ‘ κ±°λλ‘ μ½ 0.07 m2μ κ· μ΄ νμ°μ΄ λ°μνμλ€. 곡μ©μ°μκ° 30λ
μΌ λ κ±°λμ κ· μ΄μ 0.26 m2λ‘ μ¦κ°νμκ³ , μ΄λ
λ¨κ²½κ°κ΅ λλΉ μ½ 1.5 ~ 1.6 λ°°μ κ· μ΄μ΄λ€. μ¦, λ°λ₯ν μ€μλΆμμ κ· μ΄μ΄ λ°μν Case β
‘λ Caseβ
, Case β
’λ³΄λ€ μλμ μΌλ‘
λΉ λ₯΄κ² κ±°λλ‘ κ· μ΄μ΄ νμ°λμ§λ§, κ· μ΄μ νμ° μλλ λλ¦¬κ² μ§νλμλ€.
Fig. 4 Heat map of the deck and girder cracks due to deck crack damage in the single span PSC-I bridge with increasing service life
Fig. 5 Heat map of the deck and girder cracks due to the deck crack damage in the 3-span PSC-I bridge with increasing service life
Fig. 6 Propagation of the crack area in the deck and girder with increasing service life
3.2 κ΅λλΆμ¬ μ₯μΉ μμμ λν κ· μ΄ νμ° λΆν¬
μ μΆμ΄μ μ₯μΉμ μ κ°λ°μ°©κ³Ό κ΅λλ°μΉ¨μ κ±°λλΆλμ κ΅λλΆμ¬ μ₯μΉ μμμ΄ λ°μν κ²½μ° λ°λ₯νκ³Ό κ±°λμ κ· μ΄μμ λΆμ κ²°κ³Όλ Figs. 7-8κ³Ό κ°λ€.
λ¨κ²½κ° κ΅λμ κ²½μ° λ°λ₯ν μμΈ‘ λ¨λΆμ μ μΆμ΄μ μ₯μΉκ° μμΉνκ³ μμΌλ©°, κ΅λλ°μΉ¨μ κ±°λ μμΈ‘ νλΆμ μμΉνκ³ μλ€. λ¨κ²½κ° κ΅λμ κ²½μ° μ μΆμ΄μ
μ₯μΉμ μΌλ©΄μμ λ°μ μ Fig. 7(a)μ λνλΈ λ°μ κ°μ΄ λ°λ₯νμ λ¨λΆ μΈκ³½μμ κ· μ΄μ΄ λ°μνμλ€. μμΈ‘ μ κ°μ΄ λ°μ°©λ κ²½μ°λ Fig. 7(b)μ λνλ λ°μ κ°μ΄ μμΈ‘ λ¨λΆμμ κ· μ΄μ΄ λ°μνμμΌλ©°, λ°λ₯ν μ€μλΆμμλ νκ΄΄κ³μμ μ½ 0.23 ~ 0.40μ μλ ₯μ΄ λ°μνμλ€. μ΄λ μ¨λκ°
μ¦κ°νμλ€ κ°μν¨μ λ°λΌ λ°λ₯ν μλΆμλ μΈμ₯μλ ₯μ΄ μ¦κ°ν κ²μΌλ‘ νλ¨λλ€. μ μΆμ΄μ μ₯μΉμ μ κ°λ°μ°©μ μμμ΄ λ°μν κ²½μ° μΈμ νκ³ μλ λ°λ₯ν λ¨λΆμ
μ§μ μ μΈ μν₯μ μ£Όμ§λ§, λ°λ₯ν νλΆμ μμΉνκ³ μλ κ±°λμλ μν₯μ μ£Όμ§ μμλ€. μ¦, μ μΆμ΄μ μμμ΄ λ°μν κ²½μ° κ±°λμμλ μμΆμλ ₯μ΄ λ°μνκ³ ,
μ΄λ 무μμ μνμμμ κ±°λ μλ΅ κ²°κ³Όμ κ±°μ μ μ¬νλ€. κ΅λλ°μΉ¨μ κ±°λ λΆλμ΄ λ°μν κ²½μ° λ°λ₯νκ³Ό κ±°λμ κ· μ΄ μμ λΆμ κ²°κ³Όλ Figs. 7(c)-7(d)μ κ°λ€. μ μΆμ΄μ μμμ΄ λ°μν κ²½μ°μ λ°λλ‘, κ΅λλ°μΉ¨μ μΌλ©΄ λλ μλ©΄μμμ΄ λ°μν κ²½μ°λ λ°λ₯νμλ κ±°μ μν₯μ λ―ΈμΉμ§ μκ³ , κ±°λλΆλ μμμ΄
λ°μν λ°μΉ¨μ μμΉν κ±°λ λ¨λΆμμλ§ κ· μ΄μ΄ λ°μνμλ€. νΉν, κ±°λμμ λ°μνλ κ· μ΄μ λΆν¬λ λ΄μΈ‘ κ±°λ보λ€λ μΈμΈ‘ κ±°λλ₯Ό μ€μ¬μΌλ‘ κ· μ΄μ λΆν¬κ°
μλμ μΌλ‘ ν¬κ² νΌμ§ κ²μΌλ‘ λνλ¬λ€.
λ€κ²½κ° μ°μκ΅μμλ Figs. 8(a)-8(b)μ κ°μ΄ μ μΆμ΄μ μμμ΄ λ°μν κ²½μ°λ μμμ΄ λ°μν μμΉμ μΈμ ν λ°λ₯ν λ¨λΆμμλ§ κ· μ΄μ΄ λ°μνμλ€. λ¨κ²½κ°κ΅ λλΉ μ μΆμ΄μ μμμΌλ‘ μΈν΄ λ°λ₯νμμ
λ°μνλ μλ ₯μ΄ λ€μ κ°μνμμΌλ©°, μ΄λ κ²½κ°μ μν₯μ΄ μμ κ²μΌλ‘ νλ¨λλ€. μ¦, μ μΆμ΄μ μ₯μΉμ μ κ° λ°μ°©μ΄ λ°μν κ²½μ° λ°λ₯ν μ μΆμ μ νμ΄
μ°μλλ κ²½κ° μ λ°μ μν₯μ λ―Έμ³ λ°λ₯νμμ λ°μνλ μ΅λμλ ₯μ ν¬κΈ°λ κ°μνλ€. λ°λ©΄μ λ¨κ²½κ° κ΅λλ³΄λ€ μλμ μΌλ‘ λμ λ²μμμ μλ ₯μ΄ λ°μνμ¬,
μλ ₯μ΄ λμ λ κ²½μ° μΆκ°μ μΈ κ· μ΄ λ°μμ μνμ΄ μ¦κ°ν κ²μΌλ‘ νλ¨λλ€. Figs. 8(c)-8(d)μ λ€κ²½κ° μ°μκ΅μμ κ΅λλ°μΉ¨ μμμ΄ λ°μν κ²½μ°λ‘, λ¨κ²½κ° κ΅λκ³Ό μ μ¬νκ² μμ λ°μ μμΉμ μκ΄μμ΄ λ°λ₯νμ νκ΄΄κ³μ λ―Έλ§μ μλ ₯μΌλ‘ μμ ν μνλ₯Ό
보μλ€. κ±°λ λ¨λΆλ λ°μΉ¨ μμμΌλ‘ μΈν΄ μ§μ μ μΈ μν₯μ λ°μ κ· μ΄μ΄ λ°μνκ³ , μΈμΈ‘ κ±°λμμ κ· μ΄μ νμ°μ΄ μ’ λ λλ ·νκ² λνλ¬λ€. κ΅λ λ°μΉ¨μμμμλ
κ±°λμμ λ°μνλ μλ ₯μ ν¬κΈ°κ° λ¨κ²½κ° κ΅λλ³΄λ€ λ€κ²½κ° κ΅λμμ λ€μ μκ² λνλ¬λ€. μ΄λ μ μΆμ΄μ μμκ³Ό μ μ¬νκ² νλμ κ²½κ°μμ μ ννλ λ¨κ²½κ°
κ΅λκ³Ό λ¬λ¦¬ λ€κ²½κ° κ΅λμμλ κ²½κ° μ λ°μμ μ ννκ² λλ€. λ°λΌμ μλμ μΌλ‘ λμ λ²μμμ μλ ₯μ΄ λΆμ°λμ΄ μ μ μλ ₯μ΄ λ°μν κ²μΌλ‘ νλ¨λλ€.
Fig. 7 Heat map of the deck and girder cracks due to bridge device damage in the single span PSC-I bridge
Fig. 8 Heat map of the deck and girder cracks due to bridge device damages in the 3-span PSC-I bridge
4. μ΄μ’
μμ 3μλ리μ€λ³ 곡μ©μ°μμ λ°λ₯Έ κ· μ΄ νμ° μμΈ‘
4.1 μ΄μ’
μμ μλλ¦¬μ€ μ μ
κ³΅μ© μ€ κ΅λμ κ²½μ° λ¨μΌμμμ΄ λ°μνλ κ²μ΄ μλλΌ, μ΄κΈ° κ²°ν¨μ΄λ μ¬μ©νκ²½ λ±μ μν΄ ν κ°μ§ μ΄μμ μλ‘ λ€λ₯Έ μ νμ μμμ΄ ν¨κ» λ°μνλ©°,
λ³Έ μ°κ΅¬μμλ μ΄λ¬ν μμμ μ΄μ’
μμμ΄λΌκ³ μ μνμλ€.
κ· μ΄μ κ΅λ μ΄νμ μ°μ μ μΈ μμΈμ΄λ©°, μ΅κ·Ό κ· μ΄λΆ λλ μ μΆμ΄μλΆλ₯Ό ν΅ν λμλ‘ μΈν μμμ μ§μ μ΄ λ³΄κ³ λμλ€(Choi et al., 2014;
Lee et al., 2016; KEC, 2020). λν 129 κ°μμ λν PSC-I κ±°λκ΅μ λν μ κ² λ° μ§λ¨ λ°μ΄ν°λ₯Ό λΆμν κ²°κ³Ό λ°λ₯νμ
κ²½μ° μ 체μ μ½ 83.2%κ° μλ‘ λ€λ₯Έ μ νμ μ΄μ’
μμμ΄ ν¨κ» λ°μνλ κ²μΌλ‘ λνλ¬λ€. μ΄ μ€ 81%κ° κ· μ΄ μμμ΄ λλ°λμ΄ λ°μνλ κ²μΌλ‘ νμΈλμλ€.
λ°λΌμ λ³Έ μ°κ΅¬μ μ΄μ’
μμ μλ리μ€μλ λ°λ₯νμ κ· μ΄μ΄ κΈ°λ³Έμ μΌλ‘ ν¬ν¨λμ΄ μ μΆμ΄μ μ κ° λ°μ°©μ μμ λλ κ΅λλ°μΉ¨μ κ±°λλΆλ μμμ΄ ν¨κ» λ°μλλ
κ²μΌλ‘ μ μνμλ€.
λ°λ₯νμ κ· μ΄ μμκ³Ό μ μΆμ΄μ μ κ°λ°μ°© μμμ΄ λμμ λ°μν λλ₯Ό Damaged-AλΌκ³ μ μνμλ€. Damaged-Aμ κ²½μ° μ μΆμ΄μ μμμ΄ λ°λ₯νμ
λ―ΈμΉλ μν₯κ³Ό μ΄μ λ°λΌ κ±°λμ λ―ΈμΉλ μν₯μ λΆμν μ μλ€. λ°λ₯ν κ· μ΄ μμκ³Ό κ΅λλ°μΉ¨ κ±°λλΆλ μμμ΄ λμμ λ°μν λλ₯Ό DamagedβBλΌκ³
μ μνμλ€. κ΅λλ°μΉ¨μ κ²½μ°λ κ±°λ νλΆμ μμΉν΄ μμΌλ―λ‘ Damaged-Bλ κ΅λλ°μΉ¨ μμμ΄ κ±°λμ λ°λ₯νμ λ―ΈμΉλ μν₯μ λΆμν μ μλ€.
μμμ΄ λ°μ κ°λ₯ν μμΉλ λ°λ₯ν μμ μμΉμ λΆμ¬μ₯μΉμ μμ λ°μ μμΉμ λμΉμ±μ κ³ λ €νμ¬ μ΄ 3κ°μ§ κ²½μ°λ‘ μ μνμλ€. Caseβ
μ λ°λ₯ν λ¨λΆ
κ· μ΄μμκ³Ό μ μΆμ΄μ λλ κ΅λλ°μΉ¨ μΌλ©΄μμμ΄ ν¨κ» λ°μνλ κ²½μ°μ΄κ³ , Caseβ
‘λ λμΉμ±μ κ³ λ €νμ¬ λ°λ₯ν μ€μλΆ κ· μ΄λ°μκ³Ό κ΅λλΆμ¬ μλ©΄μμ μμμ΄
ν¨κ» λ°μνλ κ²½μ°μ΄λ€. Caseβ
’λ λ°λ₯νμ μμΈ‘ λ¨λΆμμκ³Ό κ΅λλΆμ¬ μλ©΄μμμΌλ‘ μ μνμλ€.
4.2 μ΄μ’
μμ μλ리μ€λ³ κ· μ΄ νμ° μμΈ‘
μ μν μ΄μ’
μμ μλ리μ€λ³ μ΄νλͺ¨λΈμ κΈ°λ°μΌλ‘ 곡μ©μ°μ 5λ
, 10λ
, 20λ
, 30λ
μΌ λ λ¨κ²½κ° λ° 3κ²½κ° μ°μκ΅ λ°λ₯νμ μμ μμΉλ³ νκ΄΄κ³μ
μ΄μμ κ· μ΄ λ©΄μ μ¨μ λΆμνμλ€. μ΄λ κ· μ΄ λ©΄μ μ¨μ μ 체 λ°λ₯ν λ©΄μ λλΉ κ· μ΄μ΄ λ°μν μμμ λ©΄μ μΌλ‘ μ μνμλ€.
Fig. 9λ λ¨κ²½κ° λ° 3κ²½κ°μμ λ°λ₯ν κ· μ΄μμκ³Ό μ μΆμ΄μ μ κ° λ°μ°© μμμ΄ ν¨κ» λ°μν DamagedβAμμ 곡μ©μ°μλ³ κ· μ΄ νμ°μ 보μ¬μ€λ€. Fig. 9(a)λ λ°λ₯ν μ’μΈ‘ λ¨λΆμ κ· μ΄μμκ³Ό μ μΆμ΄μ μ’μΈ‘μ μ κ° λ°μ°© μμμ΄ ν¨κ» λ°μν Caseβ
μ΄λ€. λ¨κ²½κ° κ΅λμ΄ λ€κ²½κ° κ΅λλ³΄λ€ κ³΅μ©μ°μ μ¦κ°μ λ°λ₯Έ
λ°λ₯ν κ· μ΄ λ©΄μ μ¨μ΄ λ€μ ν¬κ² λνλ¬λ€. κ·Έλ¦¬κ³ , 곡μ©μ°μ 10λ
κΉμ§λ DamagedβAμ΄μ’
μμμ μν΄ λ°μλλ λ°λ₯νμ κ· μ΄ λ©΄μ ν¬κΈ°μ μ μΆμ΄μ
λ¨μΌμμμ μν λ°λ₯νμ κ· μ΄ λ©΄μ μ΄ κ±°μ μ μ¬νκ² λνλ¬λ€. μ¦, μ μΆμ΄μμ μ κ°λ°μ°© μμμ΄ λ°λ₯ν κ· μ΄ λ°μμ μ§λ°°μ μΈ μν₯μ λ―ΈμΉλ κ²μ΄λ€.
λν, 10λ
μ΄νλΆν°λ μ΄μ’
μμ Damaged-Aμ λ¨μΌμμμ μν κ· μ΄μ μ°¨μ΄κ° κ±°μ μμλ€. κ±°λμλ μ΄μ’
μμ λ°μμΌλ‘ μΈν μΆκ°μ μΈ κ· μ΄μ΄
κ΄μΈ‘λμ§ μμλ€. μ΄λ μμ μΈκΈνμλ―μ΄ μ μΆμ΄μ μ₯μΉμ κ²½μ° λ°λ₯ν μμΈ‘λ©΄μ μμΉνκ³ μμ΄ λ°λ₯ν νλΆμ μμΉν κ±°λμλ μν₯μ λ―ΈμΉμ§ μκΈ° λλ¬Έμ΄λ€.
λ°λ©΄ λ°λ₯νμ κ· μ΄κ³Ό μ μΆμ΄μ μ₯μΉμ μλ©΄ μ κ°λ°μ°© μμμ΄ ν¨κ» λ°μνλ Caseβ
‘μ Caseβ
’λ Figs. 9(b)-9(c)μ κ°μ΄ λ€κ²½κ° κ΅λμ΄ λ¨κ²½κ° λλΉ μ½ 1.3 ~ 3.0 λ°° λ ν° κ· μ΄μ νμ°μ΄ λ°μνμλ€. μ΄λ λ¨κ²½κ°κ΅ λλΉ κ²½κ°μ₯μ΄ λ κΈΈκΈ° λλ¬Έμ μλμ μΌλ‘
μλ ₯μ΄ λ λμ λ²μμμ λ°μνλ©°, μ΄μ’
μμμ΄ λλ°λμ΄ λ°μν¨μ λ°λΌ λ°λ₯ν μ λ°μΌλ‘ κ· μ΄μ νμ°μ΄ λΉ λ₯΄κ² μ§νλ κ²°κ³Όλ‘ νλ¨λλ€.
Fig. 10μ λ¨κ²½κ° λ° λ€κ²½κ°μμ λ°λ₯ν κ· μ΄μμκ³Ό κ΅λλ°μΉ¨ κ±°λλΆλ μμμ΄ ν¨κ» λ°μν DamagedβBμμ 곡μ©μ°μλ³ κ±°λμμ κ· μ΄ νμ°μ 보μ¬μ€λ€. κ΅λλ°μΉ¨
λΆμ¬μ₯μΉμ λ¨μΌμμμμ νμΈνμλ―μ΄ κ΅λλ°μΉ¨ μμμ λ°λ₯νμ μ§μ μ μΈ μν₯μ λ―ΈμΉμ§ μμλ€. λ°λ₯ν κ· μ΄κ³Ό κ΅λλ°μΉ¨ μμμ΄ ν¨κ» λ°μν λ λ°λ₯νμ
μλ΅μ κ· μ΄ λ¨μΌμμ μμ λ°λ₯ν μλ΅κ³Ό κ±°μ λμΌνκ² λνλλ€. λ°λΌμ DamagedβBμμλ κ±°λμμ λ°μνλ κ· μ΄μ νμ°μ λΆμνμλ€. λ°λ₯ν
κ· μ΄κ³Ό κ΅λλ°μΉ¨ μμμ΄ ν¨κ» λ°μνλ κ²½μ° μμ λ°μ μμΉμ μκ΄μμ΄ λ¨κ²½κ° κ΅λμ κ±°λμμ λ°μνλ κ· μ΄ λ©΄μ μ¨μ΄ λ€κ²½κ°λ³΄λ€ μ½ 1.7 ~ 3.2
λ°° ν¬κ² λ°μνμλ€. μ΄λ₯Ό ν΅ν΄ λ¨κ²½κ° κ΅λμ΄ λ€κ²½κ° κ΅λλ³΄λ€ κ΅λλ°μΉ¨ μμμΌλ‘ μΈν μμ λ° μ΄νμ μν₯μ΄ ν¬κ² λνλ κ²μΌλ‘ νλ¨λλ€.
κ²°λ‘ μ μΌλ‘ μ μΆμ΄μ μ₯μΉμ μλ©΄μμκ³Ό λ°λ₯ν κ· μ΄μ μ΄μ’
μμμ΄ ν¨κ» λ°μνμμ λ, λ€κ²½κ° κ΅λμ΄ λ¨κ²½κ° κ΅λ λλΉ λμ± ν° κ· μ΄μ νμ°μ 보μλ€.
λ°λ©΄ μ μΆμ΄μ μΌλ©΄μμκ³Ό λ°λ₯ν κ· μ΄μ΄ ν¨κ» λ°μν κ²½μ°λ λ¨κ²½κ° κ΅λμμ κ· μ΄μ νμ°μ΄ ν¬κ² λνλ¬λ€. κ·Έλ¦¬κ³ , κ΅λλ°μΉ¨μ κ±°λλΆλ μμκ³Ό λ°λ₯ν
κ· μ΄μ μ΄μ’
μμμ΄ λ°μν κ²½μ°λ λͺ¨λ μμ λ°μ μμΉμμ λ¨κ²½κ° κ΅λμ΄ λμ± ν° κ· μ΄μ νμ°μ΄ λ°μνμλ€.
Fig. 9 Comparison of the propagation of crack area ratio in the deck due to single damage and that due to heterogeneous damage with increasing service life for Damaged β A
Fig. 10 Comparison of the propagation of crack area ratio in the girder due to single damage and that due to heterogeneous damage with increasing service life for Damaged β B
5. κ²° λ‘
λ³Έ λ
Όλ¬Έμ κ΅λ΄ κ³ μλλ‘ κ΅λ μ€ λ§μ λΆλΆμ μ°¨μ§νλ PSC-I κ±°λκ΅μ λ¨κ²½κ° κ΅λκ³Ό 3κ²½κ° μ°μκ΅λ₯Ό λμκ΅λμΌλ‘ μ μ νμ¬ μ£Όμ λΆμ¬ μμμΈ λ°λ₯νμ
κ· μ΄, κ΅λ μ₯μΉ μμμΈ μ μΆμ΄μ μ κ° λ°μ°©, λ°μΉ¨ κ±°λ λΆλμ λν λ¨μΌμμκ³Ό μ΄μ’
μμμ λν μμ νμ°μ λΆμνμλ€. λΆμ κ²°κ³Όλ₯Ό κΈ°λ°μΌλ‘ μ΄μ’
μμ
μλλ¦¬μ€ λ³ μ£ΌμλΆμ¬μ κ· μ΄ νμ° μμΈ‘μ μννμλ€. λ³Έ λ
Όλ¬Έμμ λμΆλ μ£Όμ κ²°κ³Όλ λ€μκ³Ό κ°λ€.
1) λ°λ₯νμ κ· μ΄ λ¨μΌμμμ΄ λ°μν κ²½μ° κ· μ΄μ΄ λ°μν λ°λ₯ν νλΆμ κ±°λ μμμμλ μλ ₯ μ§μ€μ΄ λνλ¬λ€. λ°λ₯νμ λ΄μΈ‘μμ κ· μ΄μ΄ λ°μν κ²½μ°λ
λ°λ₯ν κ· μ΄μ΄ κ±°λμ κ· μ΄λ‘ νμ°λλ κ²μΌλ‘ λνλ¬λ€. λ°λ©΄, λ°λ₯ν λ¨λΆ μΈκ³½μμ κ· μ΄μ΄ λ°μνλ κ²½μ°λ κ±°λμ λ―ΈμΉλ μν₯μ΄ μλμ μΌλ‘ μ κ² λνλλ€.
2) μ μΆμ΄μ λ° κ΅λλ°μΉ¨μ κ΅λ λΆμ¬ μ₯μΉμ μμμ΄ λ°μν κ²½μ° κ΅λ λΆμ¬ μ₯μΉκ° μμΉν΄ μλ λ°λ₯νκ³Ό κ±°λμμ μμμ΄ ν¬κ² λ°μνμλ€. μ μΆμ΄μ
μ κ° λ°μ°©μ΄ λ°μν κ²½μ° λ°λ₯ν λ¨λΆμμ κ· μ΄μ΄ λ°μνμμΌλ©°, κ±°λμλ κ±°μ μν₯μ λ―ΈμΉμ§ μμλ€. λ°λλ‘ κ΅λλ°μΉ¨ κ±°λ λΆλμ κ²½μ°λ κ±°λ λ¨λΆμμ
κ· μ΄μ΄ λ°μνλ λ°λ©΄, λ°λ₯νμλ κ±°μ μν₯μ λ―ΈμΉμ§ μλ κ²μΌλ‘ λνλ¬λ€.
3) λ¨κ²½κ° λ° λ€κ²½κ° κ΅λμ μ΄μ’
μμ μλ리μ€λ³ κ· μ΄ νμ°μ λΆμν κ²°κ³Ό λ°λ₯ν κ· μ΄κ³Ό μ μΆμ΄μ μμμ΄ ν¨κ» λ°μν DamagedβAλ μ΄μ’
μμ
λ°μμΌλ‘ μΈν΄ λ°λ₯νμμ κ· μ΄μ νμ°μ΄ ν¬κ² λ°μνμλ€. μ μΆμ΄μ μ₯μΉμ μΌλ©΄ μ κ° λ°μ°©μμμ΄ ν¨κ» λ°μνλ Caseβ
μ κ²½μ° λ¨κ²½κ° κ΅λμ΄ λ€κ²½κ°
κ΅λλ³΄λ€ μλμ μΌλ‘ λ ν° κ· μ΄ λ©΄μ μ¨μ΄ λ°μνμλ€. λ°λ©΄ μλ©΄μ μ κ°λ°μ°© μμμ΄ λ°μνλ Caseβ
‘μ Caseβ
’μ κ²½μ° λ€κ²½κ°μμ μ΅λ 3λ°°κΉμ§
λ ν° κ· μ΄ λ©΄μ μ¨μ΄ λ°μνμλ€.
4) λ°λ₯ν κ· μ΄κ³Ό κ΅λλ°μΉ¨ κ±°λλΆλ μμμ΄ ν¨κ» λ°μν DamagedβBμ κ²½μ°λ μ΄μ’
μμ λ°μμΌλ‘ μΈν΄ κ±°λμμ ν° κ· μ΄ νμ°μ 보μλ€. μ΄μ’
μμ
λ°μ μμΉμ μκ΄μμ΄ λ€κ²½κ° κ΅λλ³΄λ€ λ¨κ²½κ° κ΅λμμ μ΅λ 3.2 λ°° ν° κ· μ΄ λ©΄μ μ¨μ΄ λ°μνλ κ²μΌλ‘ λνλ¬λ€.
λ³Έ μ°κ΅¬ κ²°κ³Όλ₯Ό ν΅ν΄ λ¨κ²½κ° κ΅λμ κ²½μ° μλμ μΌλ‘ κ΅λλ°μΉ¨ μμμΌλ‘ μΈν΄ κ±°λμμ ν° κ· μ΄μ νμ°μ 보μ΄λ©°, λ€κ²½κ° κ΅λμ κ²½μ° μ μΆμ΄μ μ₯μΉμ
μμμΌλ‘ μΈν΄ λ°λ₯νμμ ν° κ· μ΄ νμ°μ 보μ΄λ κ²μΌλ‘ λνλ¬λ€. μ€μ μ΄μ© μ€μΈ κ΅λμ μ€μ°¨λ νμ€μ ν΅ν, 좩격 λ° μ¬ν΄ λ±κ³Ό κ°μ΄ μ¬λ¬ λΆνμ€ν
μΈλΆμ μΈ μμΈλ€μ μν΄ μΆκ°μ μΈ μμμ΄ λ°μν κ°λ₯μ±μ΄ λλ€. λν νκ²½μ μΈμλ μΌλΆ, μ μ€μ λ±μ μΉ¨ν¬μ μν λ°λ₯ν λ° κ±°λμ μ΄νκ° κ°μνλ
μ μλ€. λ°λΌμ μ£Όμ λΆμ¬ λ° λΆμ¬ μ₯μΉμ λν μ£ΌκΈ°μ μΈ μ κ²κ³Ό λμμ΄ νμν κ²μΌλ‘ νλ¨λλ€. λ³Έ μ°κ΅¬ κ²°κ³Όλ₯Ό ν΅ν΄ κ΅λλΆμ¬ μ₯μΉμ μμμ΄ λ°μνμμ
λ μ μν 보μ λ° κ΅μ²΄κ° μ΄λ£¨μ΄μ§μ§ μμΌλ©΄ λ°λ₯νμ μμ λ°μκ³Ό νμ°μΌλ‘ μΈν 2μ°¨ νΌν΄λ₯Ό μ λ°ν μ μλ€. λ°λΌμ λ°λ₯ν λ° κ±°λμ μλ΅μ λν
μ§μμ μΈ κ΄μ°°κ³Ό λμμ΄ νμν κ²μΌλ‘ νλ¨λλ€.
κ°μ¬μ κΈ
λ³Έ μ°κ΅¬λ κ³ΌνκΈ°μ μ 보ν΅μ λΆ νκ΅κ±΄μ€κΈ°μ μ°κ΅¬μ μ°κ΅¬μ΄μλΉμ§μ(μ£Όμμ¬μ
)μ¬μ
μΌλ‘ μνλμμ΅λλ€(κ³Όμ λ²νΈ 20230073- 001, DNA κΈ°λ°
λ
Έν κ΅λ ꡬ쑰물 μ€λ§νΈ μ μ§κ΄λ¦¬ νλ«νΌ λ° νμ©κΈ°μ κ°λ°).
References
Ministry of Land, Infrastructure and Transport (2022), Yearbook of Road Bridge and
Tunnel Statistics, 9-15 (in Korean).
Yoon, S. G. (2019), Evaluation of Bridge Load Carrying Capacity of PSC Girder Bridge
using Pseudo-Static Load Test, Journal of the Korea Institute for Structural Maintenance
and Inspection, 23(4), 53-60 (in Korean)
Ministry of Land, Infrastructure and Transport (2020), Guideline for Facility Safety
and Maintenance, 25-29 (in Korean).
Jeon, J. C., Lee, I. K., Park, C. H., and Lee, H. H. (2017), A Study on Improvement
of Inspection Activity Based upon Condition Analysis of Expressway Bridges, Journal
of the Korea Society of Civil Engineers, 37(1), 19-28 (in Korean).
Hwang, Y. K., Sun, J. W., Choi, Y. M., and Park, K. H. (2021), A Study on Improvement
of Maintenance Strategy based on Analysis of Bridge Safety Grade, Journal of the Korea
Academia- Industrial, 22(3), 36-43 (in Korean).
Park, C. H., Lee, I. G., and Jang, D. H. (2012), Deterioration Evaluation of Highway
Bridges Considering Bridge Condition Ratings, Journal of the Korea Institute for Structural
Maintenance and Inspection, 16(2), 132-136 (in Korean).
Kim, H. S., Kim, K. H., Choi, H. H., Kim, J. C., Kim, J. N., and Yoo, H. J. (2019),
A study on the Detailed Design Guides of Durability for Bridge Members under De-icing
Salts Environments, Korea Expressway Corporation Research Institute, 4-20 (in Korean).
Korea Expressway Corporation (2013), Improvement of Bridge Inspection System by Damage
Analysis, 37-41 (in Korean).
Korea Expressway Corporation (2005), Optimum Design and Standardization of the PSC-I
Girder Bridge, 4-8 (in Korean).
Kang, S. G., and Lee, C. G. (2019), Watertightness Test Method for Expansion joint
of Expressway Bridges, Journal of the Korea Institute for Structural Maintenance and
Inspection, 16(2), 216-217 (in Korean).
Hong, D. U., and Lee, J. S. (2018), Performance Evaluation of Friction Pendulum Bearing
using Finit Element Analysis, Journal of Industrial Science and Technology Institut,
32(1), 41-46 (in Korean).
Ministry of Land, Infrastructure and Transport (2016), Korean Highway Bridge Design
Code(Limit State Design), Korea Road and Transportation Association, 71 (in Korean).
ACI Committee 318 (2019), Building Code Requirements for Structural Concrete (ACI-318)
and Commentary (ACI318R-19). American Concrete Institute, Farmington Hills.