๋ฐฑ์นํ
(Seunghwan Baek)
โ iD
๋ฐ์ฑ์
(Sung-Won Park)
1iD
-
(Department of Electrical and Electronic Engineering, Youngsan University, Korea)
Copyright ยฉ The Korean Institute of Electrical Engineers(KIEE)
Key words
Rehabilitation Robot, Medical Device, Robot Safety, Parallel Safety, Robot Design, Safety Design
1. ์ ๋ก
๋ก๋ด ํ์ ๋ํ ์์น์ ์ด ๋ฐ ํ ์ ์ด, ๊ทธ๋ฆฌ๊ณ ํ์ต์ ํตํ ์ ์ด ๋ฐฉ๋ฒ์ ๋ํ ๊ธฐ์ ์ ์์ฑ๋๊ฐ ๋์์ง๊ณ ์์ผ๋ฉฐ[1]-[3], ์ด๋ฌํ ์ฐ๊ตฌ ๊ฒฐ๊ณผ๋ ์ฌ๋ฌ ๋ถ์ผ๋ก ์์ฉ๋๊ณ ์๋ค. ํนํ ์ฌ๋๊ณผ ๊ฐ์ด ํ์
ํ๋ ํ๊ฒฝ์ผ๋ก๋ ํ์๋๊ณ ์์ด ๋ก๋ด๊ณผ ์ธ๊ฐ์ ๋ฐ์ ํ ์์
ํ๊ฒฝ์ด ํ์ฑ๋๊ณ
์๋ค[4].
์์ง ์ฌํ ๋ก๋ด์ ๊ธฐ์กด์ ๋ก๋ด ์ค๊ณ ๋ฐ ์ ์ด ๊ธฐ์ ์ ๋ฐํ์ผ๋ก ๊ธฐ๋ฅ์ ์ฑ๋ฅ๊ณผ ๊ธฐ์ ํฅ์ ์ธก๋ฉด์์ ๋์ ์ ๋ขฐ์ฑ์ ์ ์ด ์ ๋ต๊ณผ ์ถ๊ฐ ์ฅ์น๋ก ๋งค์ฐ ์ธ์์ ์ธ
์ฐ๊ตฌ ์ฑ๊ณผ๋ฅผ ๊ฑฐ๋๊ณ ์๋ค[5],[6]. ์ด๋ฌํ ์ฌํ ๋ก๋ด์ ์ฃผ๋ก ์๋ก์ด ๊ฐ๋
์ ๋ฉ์ปค๋์ฆ์ ์ ์ฉํ๊ณ ๋ค์ํ ์ ์ด ์๊ณ ๋ฆฌ์ฆ์ ํ๊ฐํ๋ ์ฐ๊ตฌ์ ์ฃผ์ ๋ฅผ ๋ง์ถ๊ณ ์์ผ๋ฉฐ, ๋๋ถ๋ถ์ ์๋ก์ด ๊ธฐ๊ตฌ์
๊ณ ์์ ๊ดํ ์ฐ๊ตฌ๋ ๊ตฌ์กฐ ํด์์ ๊ด์ ์์ ์ด๋ฃจ์ด์ง๊ณ ์๋ค[7].
๋ก๋ด์ ๊ธฐ๊ณ ๊ตฌ์กฐ์ ๊ดํ ์ฐ๊ตฌ๋ ์ฃผ๋ก ๊ธฐ๊ตฌํ๊ณผ ์ด๋ํ์ ๊ธฐ๋ฐํ ์ค๊ณ ๊ณผ์ ์ผ๋ก ์ ๊ทผํ๋ค. ์ด๋ฌํ ์ค๊ณ ๊ณผ์ ์์๋ ๋จ์ํ ๊ตฌ์กฐ๋ก ๋์ ๋ฒ์์ ๋์์ ์์ฑํ๋
๋ฐฉ์์ ์ ์ํ๊ฑฐ๋[8], ๋ฌผ๋ฆฌ์ ์ธ ์ธ๊ฐ-๋ก๋ด ์ํธ ์์ฉ์ ๊ฐ์ ํ๊ธฐ ์ํด ์ธ๊ณจ๊ฒฉ ๋ก๋ด์ ์ด๋ํ์ ์ฌ์ ๋ฅผ ๋ถ์ฌํ๋ ์ค๊ณ๋ฅผ ์ ์ํ์๋ค[9]. ๋๋ ฅ ๋ชจ๋์ ๊ธฐ๊ตฌ์ ๊ณต๊ฐ์์ ์ ์ฝ์ ์ค์ด๊ณ ๋ ๋ง์ ์์ ๋๋ฅผ ํ๋ณดํ๊ธฐ ์ํ์ฌ ์ผ์ด๋ธ์ ์ฌ์ฉํ์ฌ ๊ด์ ์ ์์ง์์ ์ค๊ณํ๊ฑฐ๋[10],[11], ๋ก๋ด์ ๊ด์ ์ ๋๋ ฅ ๋ชจ๋๊ณผ ์ผ์ฒดํ์ผ๋ก ์ค๊ณํ๋ ๋ฐฉ๋ฒ์ ์ ์ํ์๋ค[12].
๋ก๋ด์ ์์ ์ ํ๋ณดํ๊ธฐ ์ํด์๋ ๊ธฐ๊ณ์ ์์ ์ ์ํ ์ฅ์น์ ์ ๊ธฐ์ ์์ ์ ์ํ ์ฅ์น, ๊ทธ๋ฆฌ๊ณ ๊ตฌ๋๋ ฅ์ ์ ํํ๊ธฐ ์ํ ์ฅ์น๊ฐ ๊ตฌ๋น๋์ด์ผ ํ๋ค. ์ด๋
๋ก๋ด์ ์ค๊ณ๋จ๊ณ์์๋ถํฐ ๊ณ ๋ คํ์ฌ์ผ ๊ฐ ์์ ๊ธฐ๋ฅ๋ค์ด ์ ๊ธฐ์ ์ผ๋ก ๋์ํ ์ ์๋ค. ์ด๋ฅผ ์ํด ์ฐธ๊ณ ๋ฌธํ [13]์ ๋ก๋ด ๊ด์ ์ ์๋ ๋ฒ์๋ฅผ ์ ํํ๋ ๊ธฐ๊ณ์ ์ ์ง๋ฅผ ๋ก๋ด์ ๊ธฐ๊ตฌ์ค๊ณ์ ๋ฐ์ํ์ฌ ๊ด์ ์ ํ๊ณ ๋ฒ์๋ฅผ ์ ์ํ์๊ณ , ์ ๊ธฐ ์์ ์ ์ํ์ฌ ํจ์ฆ๋ฅผ ๊ตฌ์ฑํ์๋ค.
์ฐธ๊ณ ๋ฌธํ [14]๋ ๋ก๋ด ํ์ ๊ธฐ๊ณ์ ์ธ ์ ํ์ฅ์น๋ฅผ ์ ์ฉํ๊ณ , ํต์ ๋์ง ์๋ ๋ก๋ด์ ์์ง์์ ๋๋นํ์ฌ ์ ์ ์ฐจ๋จ ๊ธฐ๋ฅ์ ๊ตฌ์ฑํ์๋ค.
ํ์์ ์ง์ ์ ์ดํ์ฌ ์ฌ์ฉ๋๋ ์ฌํ ์น๋ฃ์ฉ ๋ก๋ด์ ๋ณธ๋์ ๋ก๋ด ๊ธฐ๋ฅ๊ณผ ๋๋ถ์ด ์์ ์ ๋ํ ์ ๋ขฐ์ฑ ํ๋ณด๊ฐ ์ค์ํ๋ค. ์ด๋ฌํ ์ด์ ๋ก ์์ฝ์ฒ์์๋ ์๋ฃ๊ธฐ๊ธฐ์
์น์ธ ๊ณผ์ ์์ ์์ ์ ๋ํ ๊ตญ์ ๊ท๊ฒฉ์ ๋ฐ๋ฅด๋๋ก ๊ฐ์ ํ๊ณ ์์ผ๋ฉฐ, ๊ตญ์ ๊ท๊ฒฉ์์๋ ์ด๋ฏธ ์๋ฃ๊ธฐ๊ธฐ ์์ ์ฅ์น์ ๋์๋ถ์ ์ ๋ขฐ์ฑ์ ๋ํ์ฌ ์ ์ํ๊ณ ์๋ค[15]-[17].
๊ทธ๋ฌ๋ ๊ธฐ์กด ์ฐ๊ตฌ๋ ๋ก๋ด์ผ๋ก ์ธํ ์ธ์ฒด์ ์ํด๋ฅผ ์ค์ด๊ฑฐ๋ ๋ก๋ด ํ์ ํํผ ๊ด์ ์ ์์ ๊ด๋ฆฌ๋ฅผ ๋ค๋ฃจ๊ณ ์์ผ๋ฉฐ, ํ์ ์ํ, ๋ก๋ด ๊ณ ์ฅ ๋ฐ ์ด์์ํฉ ๋ฑ
ํ์์ ์์ ์ ์ํฅ์ ๋ฏธ์น๋ ๋ณตํฉ์ ์ธ ์ํฉ์ ๊ณ ๋ คํ ๋ค์ค ์์ ๊ด๋ฆฌ ๋ฐฉ๋ฒ์ ๋ค๋ฃจ์ง ์๋๋ค. ๋ณธ ์ฐ๊ตฌ์์๋ ํ์์ ์์ ํ๋ณด๋ฅผ ์ํ ์์ง ์ฌํ๋ก๋ด์
๋ณ๋ ฌ ์์ ์ ์ด ์์คํ
์ ์ ์ํ๋ค. ์ด๋ฅผ ์ํด ๋์ค์ ๋ฅ์ ์๋ฅ์ ๋ฅ, ๊ทธ๋ฆฌ๊ณ ํ์์ ์ด์ ๋ฅ๋ฅผ ๊ณ ๋ คํ ์ ๊ธฐ ์ ์ด๋ถ๋ฅผ ์ค๊ณํ๊ณ , ์์ง ์ฌํ์น๋ฃ์ ์ ํฉํ ๊ฐ๊ฑดํ
๊ตฌ์กฐ์ 2-์์ ๋ ๋ณ๋ ฌ ๋ก๋ด ์ค๊ณ ๋ฐฉ์์ด ์ ์๋๋ค. ์ ์๋ ์ ์ด ์์คํ
์ ๊ธฐ๋ฐ์ผ๋ก ํ๋ ๋ก๋ด ์์คํ
์ ์ ์ํ๊ณ ๊ทธ ๊ณผ์ ์ ์ ์ํ์์ผ๋ฉฐ, ์ ์ ์ํ์์์
์์ ์คํ์ ํตํด ์ ์๋ ์์คํ
์ ํจ๊ณผ๋ฅผ ๊ฒ์ฆํ๋ค. ๊ฒ์ฆ ๊ฒฐ๊ณผ ๋ก๋ด ์ ์๋ถ์ ์ ์ฐํ๊ดด๋ฅผ ๋ฐฉ์งํ๊ณ ๋์ค์ ๋ฅ๋ฅผ ์์ ๊ท๊ฒฉ ์ดํ๋ก ์ ์งํ์ฌ ์ ๊ธฐ์ ์์ ์ด
ํ๋ณด๋จ์ ๋ณด์๋ค. ๋ํ ๋ก๋ด ๋์, Bio ์๊ทธ๋ ๋ฑ์ ์ด์์ํฉ ๋ฐ์์ ๋ฐ๋ฅธ ๋ก๋ด ๋๋ ฅ์ด ์ ์์ ์ผ๋ก ์ฐจ๋จ๋จ์ ๋ณด์์ผ๋ฉฐ, ์ด๋ฅผ ํตํด ์ ์ ํ๋ ์์คํ
์
์์ ํจ๊ณผ๋ฅผ ํ์ธํ ์ ์์๋ค.
2. ์์ง ์ฌํ์น๋ฃ ๋ก๋ด ์์คํ
์ค๊ณ ๋ฐ ์ ์
2.1 ๋ก๋ด ์ค๊ณ ๊ฐ์
์์
๋ชฉ์ ์ ๊ธฐ๋ฐํ ๋ก๋ด์ ์ค๊ณ์์๋ ๋ก๋ด์ด ์ํํ ์์
์ ์ ์ํ๊ณ , ๊ทธ ์์
์ ์ํํ ์ ์๋๋ก ๋ก๋ด์ ์ค๊ณํ๋ค. ๊ทธ๋ฆฌ๊ณ ์ ์๋ ๋ก๋ด์ ๊ตฌ๋ํ์ฌ
๋ชฉ์ ๋ ์์
์ด ํฉ๋นํ๊ฒ ์ํ๋๋์ง ๊ฒ์ฆํ๋ ๊ฒ์ผ๋ก ์ค๊ณ๊ฐ ์๋ฃ๋๋ค. ์ด๋ฌํ ์ค๊ณ ๊ณผ์ ์ค์์ ๊ฐ์ฅ ๋จผ์ ์ด๋ฃจ์ด์ง๋ ์์
์ ๋์ ํน์ฑ ๋ถ์์ด๋ค. ์ํํ
์์
์ ๋ํ์ฌ ๋์ญํ์ ๊ด์ ์์ ๊ธฐ๊ตฌ ์์๋ฅผ ๋ชจ๋ธ๋งํ๊ณ ๋ํน์ฑ ํด์์ ์งํํ๋ค. ๋ํน์ฑ ํด์์ ๊ฒฐ๊ณผ๋ฅผ ๋ฐํ์ผ๋ก ๋งํฌ์ ๊ธธ์ด์ ๋๋ ฅ์ ์ ์ํ๋ ๋ฑ์
์์ธ ์ค๊ณ๋ฅผ ์งํํ๋ฉฐ, ์ค๊ณ์ ๊ฒํ ๋ฐ ์ฑ๋ฅ์ํ์ ํตํด ์์ ์ ๊ฑฐ์ณ ๋ก๋ด์ ์์ฑํ๋ค[18].
ํ์์ ์น๋ฃ ํจ๊ณผ๋ฅผ ๋์ด๊ธฐ ์ํด์๋ ์์
ํน์ฑ๊ณผ ๋ชฉ์ ์ด ๊ณ ๋ ค๋ ๋ก๋ด์์ ์ฌํ ์น๋ฃ๋ฅผ ๋ฐ์์ผ ํ ๋ฟ๋ง ์๋๋ผ, ๋์์ ๋์ ๋ฌด๊ฒฐ์ฑ์ ๊ฐ์ง ์์ ํ ๋ก๋ด์
ํตํด ์์ ์ฑ์ ๋ณด์ฅ๋ฐ์์ผ ํ๋ค. ๊ทธ๋ฆผ 1์ ์์
์ ๋ชฉ์ ๊ณผ ํ์์ ์์ ์ ๊ณ ๋ คํ ์์ง ์ฌํ์น๋ฃ ๋ก๋ด์ ์ค๊ณ ๊ณผ์ ์ ๋ณด์ฌ์ค๋ค.
๊ทธ๋ฆผ 1. ์์
๊ณผ ์์ ์ ๊ณ ๋ คํ ์ฌํ ์น๋ฃ ๋ก๋ด์ ์ค๊ณ ๊ณผ์
Fig. 1. Design procedure for rehabilitation robot considered both task and safety
2.2 2-Axis Robot Manipulator
๋ณธ ์ฐ๊ตฌ์ ๋ก๋ด ์์คํ
์ ์ฌํ์น๋ฃ๋ฅผ ์ํ ๋ก๋ด ๋ณธ์ฒด์ ๋ง๋จ์ฅ์น, ์ฌํ์น๋ฃ ํ๋ก๊ทธ๋จ์ ํ์ํ ๋ชจ๋ํฐ, ๊ทธ๋ฆฌ๊ณ ์ ์ด๊ธฐ๋ก ๊ตฌ์ฑ๋๋ค.
๋ก๋ด์ 2์ถ์ ์์ง์์ผ๋ก ๊ตฌ๋๋๋ฉฐ, ๋ก๋ด์ ๋ง๋จ์ฅ์น๋ ๋ชจ๋ํฐ๊ฐ ํ์ฌ๋ ํ
์ด๋ธ ์๋ฅผ ํ๋ฉด์ผ๋ก ์ด๋ํ๋ค. ํ์๋ ๋ชจ๋ํฐ์ ๋ํ๋ ํ๋ฉด์ ์ง์๋ฅผ ๋ฐ๋ฅด๋
๊ฒ์ผ๋ก ์ฌํ์น๋ฃ ์ด๋์ ์ํํ๋ค. ์ ์ํ๋ ๋ก๋ด์ ๋ณธ์ฒด๋ก๋ถํฐ ์ ์ด๊ธฐ๊น์ง ์ด๋ฅด๋ ๋ชจ๋ ๋ฌผ๋ฆฌ์ ์์คํ
์ ํ๋์ ์ฅ์น์ ํตํฉํ์ฌ ๊ตฌ์ฑํ์์ผ๋ฉฐ, ๊ทธ๋ฆผ 2๋ ์์ง ์ฌํ์น๋ฃ ๋ก๋ด ์์คํ
๊ตฌ์ฑ์ ๋ํ๋ธ๋ค.
๊ทธ๋ฆผ 2. ์์ง ์ฌํ์น๋ฃ ๋ก๋ด์ ์์คํ
๊ตฌ์ฑ
Fig. 2. System configuration of upper-limb rehabilitation robot
์๊ธฐ ๋ก๋ด์ 2-์์ ๋ ๋ณ๋ ฌ ๋ก๋ด์ผ๋ก์, ์ง๋ฉด๊ณผ ์ํํ X-Y ํ๋ฉด์์ผ๋ก ๊ฐ๋๋๋ ๋ก๋ด์ด๋ค. ๊ทธ๋ฆผ 3์ ๋ก๋ด ์์ ๊ตฌ์กฐ๋ฅผ ๋ณด์ฌ์ค๋ค. ๋ก๋ด ์์ ๋ณ๋ ฌ๋ก๋ด์ ๊ตฌ์กฐ๋ฅผ ๊ฐ์ง๋ฉฐ, ๋ชจํฐ 2๊ฐ๋ฅผ ์ฌ์ฉํ์ฌ ์ด 2-์์ ๋์ ์์ง์์ผ๋ก ๋์ํ ์ ์๋๋ก ์ค๊ณํ์๋ค.
2์ถ ๋ณ๋ ฌ๋ก๋ด์ ๊ฒฝ์ฐ์ ์๋ํ์ง ์์ ๋ง๋จ์ฅ์น์ ์์ ํ์ ์ ๋ฐฉ์งํ๊ธฐ ์ํ์ฌ ๋ก๋ด ์๊ณผ ํํํ 4์ ๋งํฌ๋ฅผ ์ค๊ณํ์ฌ ์ ์ฉํ๋ ๊ฒฝ์ฐ๊ฐ ๋ง๋ค. ๊ทธ๋ฌ๋
4์ ๋งํฌ ๊ตฌ์กฐ๋ฅผ ์ ์ฉํ๋ฉด ๋ก๋ด์ ๋์๋ฒ์๊ฐ ์ ํ๋๋ ๋จ์ ์ด ์๋ค. ์ด๋ฅผ ํด๊ฒฐํ๊ธฐ ์ํด ๊ทธ๋ฆผ 4์ ๊ฐ์ด LM(Linear Motion) ๊ฐ์ด๋๋ฅผ ๊ตฌ์ฑํ์ฌ ๋ก๋ด ๋ง๋จ์ฅ์น์ ํ์ ์ ๋ฐฉ์งํ๊ณ ๋๋ถ์ด ๋ก๋ด ์์ ๊ฐ์ฑ์ ๋ณด์ํ๋ ๊ตฌ์กฐ๋ก ์ค๊ณํ์๋ค.
๊ทธ๋ฆผ 3. ์ค๊ณ๋ 2-์์ ๋ ๋ธํ๋ก๋ด
Fig. 3. Designed 2-axis delta robot
๋ํ, ๊ทธ๋ฆผ 4์ ์์ผ๋ก ํ์๋ ๋ถ์์ ๊ฐ์ด LM ๊ฐ์ด๋์ ๋ ์ผ์ ๊ณ ์ ํ๋ ๋์ฌ๋ถ์ ์ฒด๊ฒฐ ๋์ฌ๋ฅผ ๋์ ํ์ฌ ์คํ ํผ๋ฅผ ์ ์ฉํจ์ผ๋ก์จ ๊ธฐ๊ณ์ ํ๊ณ ๋ฒ์๋ฅผ ์ค์ ํ ์ ์์ผ๋ฉฐ,
์ต๋ ๋์๋ฒ์๋ฅผ X์ถ ๋ฐฉํฅ์ผ๋ก 600mm, Y์ถ ๋ฐฉํฅ์ผ๋ก 375mm๋ก ์ค์ ํ์๋ค. ์ด์ ๋ฐ๋ผ ์ค๊ณ์ ๋ณ๊ฒฝ์ด๋ ๋ถํ์ ์ฌ๊ฐ๊ณต ์์ด ์คํ ํผ์ ์ฅ์ฐฉ ์์น๋ฅผ
๋ณ๊ฒฝํ์ฌ ๊ธฐ๊ณ์ ๋์ ํ๊ณ ๋ฒ์๋ฅผ ์ฝ๊ฒ ๋ณ๊ฒฝํ ์ ์๊ฒ ํ์๋ค.
๊ทธ๋ฆผ 4. ๋ก๋ด ๋ณธ์ฒด์ ๊ตฌ์ฑ
Fig. 4. Configuration of the robot body
2.3 ๋ก๋ด ๊ธฐ๊ตฌํ ์ค๊ณ
2์ถ ๋ณ๋ ฌ๋ก๋ด์ ๊ธฐ๊ตฌํ์ ๋ค๊ด์ ๋ก๋ด์ ๊ธฐ๊ตฌ์ ๋นํ์ฌ ์๋์ ์ผ๋ก ๋ณต์ก๋๊ฐ ๋ฎ์ D-H ํ๋ผ๋ฏธํฐ๋ฅผ ์ ์ํ์ง ์์๋ ๊ฐ๋จํ ๊ธฐ๊ตฌํ์ ์ ์ํ ์ ์๋ค.
๋ณธ ์ฐ๊ตฌ์์๋ ์ฐธ๊ณ ๋ฌธํ [19]์์ ์ ์ํ ๋ฐฉ๋ฒ์ ์ฐธ์กฐํ์ฌ ๊ธฐํํ์ ๊ตฌ์กฐ๋ง์ผ๋ก ๊ธฐ๊ตฌํ์ ๊ตฌ์ฑํ์๋ค.
๊ทธ๋ฆผ 5. ๋ธํ ๋ก๋ด์ ๊ธฐ๊ตฌํ์ ๊ตฌ์กฐ
Fig. 5. Delta(parallel) robot structure for kinematic analysis
2์ถ ๋ณ๋ ฌ๋ก๋ด์ ๊ธฐ๊ตฌํ์ ์ํ ๋ก๋ด ๊ธฐ๊ตฌ ๊ตฌ์กฐ๋๋ ๊ทธ๋ฆผ 5์ ๋ํ๋ด์์ผ๋ฉฐ, ์ฌ๊ธฐ์ $\theta_{1}$๊ณผ $\theta_{4}$๋ ๋ชจํฐ์ ์ํด์ ๊ตฌ๋๋๋ ๊ด์ ๊ฐ๋์ด๋ค. ๋๋จธ์ง $\theta_{2}$,
$\theta_{3}$, $\theta_{5}$, $\theta_{6}$์ ๊ด์ ๊ฐ๋๋ $\theta_{1}$๊ณผ $\theta_{4}$์ ์ํ์ฌ ๊ธฐ๊ตฌ์
ํ๊ตฌ์กฐ๋ก ๊ฒฐ์ ๋๋ค. ๊ทธ๋ฆฌ๊ณ $L_{1}$~$L_{6}$๋ ๊ด์ ์ฌ์ด์ ๊ฑฐ๋ฆฌ์ด๋ค. 2์ถ ๋ณ๋ ฌ๋ก๋ด ๊ด์ ๊ฐ๋์ ์๊ด๊ด๊ณ์ ์ํ์ฌ X-Y ๊ฐ ๋ฐฉํฅ์ผ๋ก์
๊ฑฐ๋ฆฌ์ ๋ํ ๋ ๊ฐ์ ์์ ์ ์ํ ์ ์์ผ๋ฉฐ ์ต์ข
์ ์ผ๋ก ์ ์๋๋ ๋ง๋จ์ฅ์น์ ์ขํ๋ ์ (1)๊ณผ ๊ฐ์ด ์ ์ํ ์ ์๋ค.
์ฌ๊ธฐ์ $P_{x}$์ $P_{y}$๋ ๋ง๋จ์ฅ์น์ X-Y ํ๋ฉด์์์์ ์ขํ์ด๋ฉฐ, ๋ง๋จ์ฅ์น์ ์ขํ๋ ๋ ๊ฐ์ ์ ์ค์์ ์ด๋ ๊ฒ์ ์ ์ฉํ์ฌ๋ ํ๊ตฌ์กฐ๋ก
์ด๋ฃจ์ด์ง ๋ณ๋ ฌ๋ก๋ด์ ํน์ฑ์ผ๋ก ์ธํด ๊ด์ ์ ์๊ด๊ด๊ณ๋ ๋์ผํ๊ฒ ๊ณ์ฐ๋๋ค. ๋ก๋ด์ ๊ตฌ๋ํ๊ธฐ ์ํ ๊ตฌ๋ ๊ด์ ์ $\theta_{1}$๊ณผ $\theta_{4}$์
ํด๋นํ๋ฏ๋ก ์ญ๊ธฐ๊ตฌํ์ $\theta_{1}$๊ณผ $\theta_{4}$์ ๊ด์ ๊ฐ๋์ ๋ํ ๋ฐฉ์ ์์ผ๋ก ์ ์๋๋ค. ์ด์ ๋ํ ๊ณผ์ ๊ณผ ๊ฒฐ๊ณผ ๋ฐฉ์ ์์ ์ฐธ๊ณ
๋ฌธํ [19]์์ ์ค๋ช
๋์ด์ง๋ค.
2.4 ์์ง ์ฌํ์น๋ฃ ๋ก๋ด ์ ์
๊ทธ๋ฆผ 6์ ์๊ธฐ ์ค๊ณ๋ฅผ ๊ธฐ๋ฐ์ผ๋ก ์ ์๋ ์์ง ์ฌํ์น๋ฃ ๋ก๋ด์ ๋ํ๋ธ๋ค. ๋ก๋ด์ ๊ตฌ๋ํ๊ธฐ ์ํ ๋๋ ฅ์ AC ์๋ณด ๋ชจํฐ์์ ๊ณต๊ธ๋๋ฉฐ, ๊ฐ์๊ธฐ๋ฅผ ์ ์ฉํ์๋ค. ๋
๊ด์ ์ 400W ์ฉ๋์ ๋ชจํฐ๋ฅผ ์ฌ์ฉํ์์ผ๋ฉฐ, ์ฌ์ฉ๋ ๋ชจํฐ๋ ์ต๋ ํ ํฌ๋ 3.82Nยทm, ์์ ํ ํฌ๋ 1.27Nยทm, ์ต๋ ํ์ ์๋๋ 3000rpm์ด๋ค.
์์ง ์ฌํ์น๋ฃ ๋ก๋ด์ ์ฌ๋์ ๋์์ผ๋ก ๊ตฌ๋๋๋ ๋ก๋ด์ด๋ฏ๋ก 40Nยทm ์ด์์ ๋์ ํ ํฌ๋ฅผ ์ด์ฉํ ๋ก๋ด์ ๊ตฌ๋์ด ํ์ํ์ง ์๋๋ค. ๋ฐ๋ผ์ ๋ชจํฐ์ ์ฉ๋์
์๋์ ์ผ๋ก ํฌ๊ฒ ์ค์ ํ์ฌ 10:1์ ๊ฐ์๋น๋ฅผ ์ ์ฉํ์๋ค. ๋ก๋ด ๋ชจํฐ์ ๊ณ ์ฅ์ ๋ํ ๋์ฑ
์ผ๋ก ๋ชจํฐ์ ์ฅ์ฐฉ๋ ์์ฝ๋์ ๊ด์ ํ์ ๊ฐ ์ฐธ์กฐ๋ฟ๋ง ์๋๋ผ ์ถ๊ฐ์ ์ผ๋ก
์ธ๋ถ์ ๋ฆฌ์กธ๋ฒ๋ฅผ ์ฅ์ฐฉํ์ฌ ๊ฐ ๊ด์ ์ ํ์ ๊ฐ๋๋ฅผ ์ฐธ์กฐํ์๋ค. ์ด๋ ๋ชจํฐ์ ์์ฝ๋์ ๋ฌธ์ ๊ฐ ๋ฐ์ํ ๊ฒฝ์ฐ ์๋์น ์์ ๋ชจํฐ์ ์์ง์์ผ๋ก ํ์์ ์ํด๊ฐ
๋ฐ์ํ ์ ์์์ ๋ฐฉ์งํ๊ธฐ ์ํ ๋ชฉ์ ์ผ๋ก ๊ตฌ์ฑ๋์๋ค.
๊ทธ๋ฆผ 6. ์์ง ์ฌํ์น๋ฃ ๋ก๋ด
Fig. 6. Upper-limb rehabilitation robot
3. ๋ณ๋ ฌ ์์ ์ ์ด ์์คํ
3.1 ์์ ์ ์ด ์์
๋ชจํฐ๋ก ๊ตฌ๋๋๋ ๋ก๋ด์ ํ์๋ ์น๋ฃ์ฌ๊ฐ ์๋ํ์ง ์์ ๋์์ ์ผ์ผํฌ ์ ์๊ณ , ์ด๋ก ์ธํด ํ์๋ ๊ธด์ฅ๊ฐ๊ณผ ๋ถ์พ๊ฐ์ ๋๋ ์ ์์ผ๋ฉฐ, ๊ฒฝ์ฐ์ ๋ฐ๋ผ ํ์์
์ํด๋ก๋ ์ด์ด์ง ์ ์๋ค. ๋ฐ๋ผ์ ๋ชจํฐ๋ก ์ ๋ฌ๋๋ ๋๋ ฅ์ ์ฐจ๋จํ๊ธฐ ์ํ ์์ ์ฅ์น๊ฐ ํ์ํ๋ฉฐ, ๋ณธ ์ฐ๊ตฌ์์๋ ๋ชจํฐ์ ๋๋ ฅ ์ฐจ๋จ์ ์ํด ์์คํ
์ ์ฌ๋ฌ
์ฅ์น๋ฅผ ์ฐ๋ํ์ฌ ๋ค์คํ ํ์๋ค. ํ 1์ ๋ณธ ์ฐ๊ตฌ์์ ๊ณ ๋ คํ๋ ์์ ์ด์ ์ํฉ์ ๋ํ๋ธ๋ค.
ํ 1 ์์ ์ด์ ์ํฉ
Table 1 Safety anomaly summary
Anomalous Safety Factors
|
Detail Descriptions
|
Results
|
Bio signal
|
Exceeding heart rate (220-age)
|
Cutting the power
&
Locking the brake on motor
|
Force on gripper
|
Exceeding
the reference force
|
Speed of gripper
|
Exceeding
the limited speed
|
Working range
|
Exceeding
the set range of motion
|
Motor angle
|
Mismatching between encoder-resolver angle
|
Enable switch
|
Patient/therapist button ON/OFF
|
SMPS
overcurrent
|
Fuse opened
|
Servo driver
overcurrent/ overload
|
Fuse opened /
Operating the protection system
|
3.2 ์ ์๋ถ ์ค๊ณ
์ฌํ์น๋ฃ์ฉ ๋ก๋ด์ด๋ ์๋ฃ์ฉ ๊ธฐ๊ธฐ์ ์ ์๋ถ ์ค๊ณ๋ ํ์์ ์์ ์ ๊ฐ์ฅ ์ค์ํ ์์ ์ค ํ๋์ด๋ค. ์ผ๋ฐ์ ์ผ๋ก 220V์ ์ ์์ ์ฌ์ฉํ๋ ๊ธฐ๊ธฐ์ ๊ฒฝ์ฐ์๋
ํ์๋ฅผ ๊ฐ์ ์ํฌ ์ ์๋ ์ ์ฌ์ ์์๊ฐ ์์ผ๋ฏ๋ก ์ ์๋ถ๋ ๋ฐ๋์ ์์ ์ ๊ณ ๋ คํ์ฌ ์ค๊ณํ์ฌ์ผ ํ๋ค. ์ด๋ฅผ ์ํด ์ ์๋ถ๋ ์ ์์ ์์ ๋ฐ์ํ๋ ๋์ค์ ๋ฅ์
ํฉ์ ๋ฑ์ ๊ฐ์ข
๋ฌธ์ ๊ฐ ์ง์ ๋ก๋ด์ด๋ ๊ธฐ๊ธฐ๋ก ์ ๋ฌ๋๋ ์ํฉ์ ๋ฐฉ์งํ๊ธฐ ์ํด ์ ์ ์
๋ ฅ๋ถ๋ฅผ ๊ธฐ๊ธฐ๋ก ๊ณต๊ธ๋๋ ์ ๊ธฐ์ ๋ถ๋ฆฌํ์ฌ ๊ตฌ์ฑํ์๋ค. ์ผ๋ฐ์ ์ผ๋ก 1:1
๋ณ์๊ธฐ๋ฅผ ์ฌ์ฉํ์ฌ ์ ์์ ๋ถ๋ฆฌํจ์ผ๋ก์จ ์ด๋ฌํ ๋ฌธ์ ๋ฅผ ํด๊ฒฐํ ์ ์์ผ๋ฉฐ, ์ ์ฒด ์์คํ
๋ด๋ถ์ ๋ชจ๋ ๋ถํ์ผ๋ก ๊ฐ์ ์ ์ผ๋ก ์ ์์ ๊ณต๊ธํ๋ค. ๋ํ, ๋์ค์ ๋ฅ
๋ฐ ์๋ฅ์ ๋ฅ์ ์ํ ๊ฐ์ ์ ์๋ฐฉํ๊ธฐ ์ํ์ฌ ์๋ฒฝํ ์ ์ง ์ฒ๋ฆฌ๊ฐ ์ด๋ฃจ์ด์ ธ์ผ ํ๋ค. ์ ์ง๋ ์ ์์ ์
๋ ฅ์ผ๋ก๋ถํฐ ๋ก๋ด์ ๋ง๋จ์ฅ์น์ ์ด๋ฅด๋ ์ ๋ฒ์์ ๋ํ์ฌ
์ฐ๊ฒฐ๋์ด์ผ ํ๋ฉฐ, ์ ์ง๊ฐ ์ ๋๋ก ์ด๋ฃจ์ด์ง์ง ์์ผ๋ฉด ๋ชจํฐ ๋ฑ์์ ๋ฐ์ํ๋ ๋์ค์ ๋ฅ๋ ์ด์ ์๋ฅ์ ๋ฅ๋ก ์ธํด์ ํ์๊ฐ ์ ๊ธฐ์ ์ํด๋ฅผ ์
์ ์ ์๋ค.
๊ทธ๋ฆผ 7. ์ ๊ธฐํ๋ก ๊ตฌ์กฐ๋
Fig. 7. Electrical circuit schematic
๊ทธ๋ฆผ 8. ์ ์๋ถ ํ๋ฌ
Fig. 8. Power control panel
๊ทธ๋ฆผ 7์ ์ค๊ณ๋ ์ ๊ธฐ ์ ์ด๋ถ์ ํ๋ก๋๋ฅผ ๋ณด์ฌ์ฃผ๋ฉฐ, ๊ทธ๋ฆผ 8์ ์ ์๋ ๋ก๋ด์ ์ ๊ธฐ ์ ์ด๋ถ๋ฅผ ๋ํ๋ธ๋ค. ๊ธฐ๊ธฐ์ ์ด์์ผ๋ก ๋ฐ์ํ๋ ์ด์ ์ ๋ฅ๋ฅผ ์ฐจ๋จํ๊ธฐ ์ํ์ฌ ์ฐจ๋จ๊ธฐ์ ํจ์ฆ ํ๋ก๋ฅผ ๊ตฌ์ฑํ์ฌ ์ด์คํํ์์ผ๋ฉฐ, ์ฐจ๋จ๊ธฐ๋
์ ์ฒด ์๋ชจ๋๋ ์ ๋ ฅ๋์ ๊ธฐ๋ฐ์ผ๋ก ์ ์ ํ์๋ค. ํ 2๋ ๋ก๋ด์ ์ ๊ธฐ๊ธฐ๊ธฐ๋ฅผ ๋ณด์ฌ์ค๋ค. ์ ๊ธฐ๊ธฐ๊ธฐ์ ์ด ๋ถํ ์ ๋ฅ๋ 7.5A ์ด๋ฉฐ, ๊ธฐ๊ธฐ์์ ์ฌ์ฉ๋๋ ์ ์ฒด ์ ๋ ฅ์ ์ฐจ๋จํ๋ ์ฐจ๋จ๊ธฐ๋ก 220V 20A์ ์ฉ๋์
์ ์ ํ์๋ค. ์ฌ๊ธฐ์, ์ด ์๋ชจ ์ ๋ฅ๋ฅผ ๋ฐ์ ธ๋ณด๋ฉด 10A๋ 15A์ ๋ฎ์ ์ฉ๋์ผ๋ก๋ ์ฐจ๋จ๊ธฐ๋ฅผ ๊ตฌ์ฑํ ์ ์์ง๋ง, ์๋ณด ๋๋ผ์ด๋ธ์์๋ ์๊ฐ์ ์ผ๋ก ์ ๊ฒฉ ์ ๋ฅ๋ฅผ
๋์ด์๋ ๊ฒฝ์ฐ๊ฐ ๋ฐ์ํ ์๋ ์์ผ๋ฏ๋ก, ์ ์์ ์ธ ์๋์ ๋ฐฉํด๋ฐ์ง ์๋ ๋ฒ์๋ฅผ ๊ณ ๋ คํ์ฌ 20A๋ก ์ ์ ํ์๋ค. ํฉ์ ๋ฑ์ผ๋ก ๋ด๋ถ ์ ๊ธฐ๊ธฐ๊ธฐ์ ๋ฌธ์ ๊ฐ ๋ฐ์ํ
๋๋ 20A ์ด์์ ์ ๋ฅ๊ฐ ์๊ฐ์ ์ผ๋ก ํ๋ฅผ ์ ์์ผ๋ฏ๋ก ๋ฉ์ธ ์ฐจ๋จ๊ธฐ๋ก ์ ์ ํ ์ฉ๋์ด๋ค.
ํ 2 ์ ๋ ฅ ๋ถํ์ ์๋ชจ์ ๋ ฅ ์ ์
Table 2 Power consumption of electrical parts
Part name
|
Input
Vol./Amp.
|
Output Vol./Amp.(W)
|
Qty.
|
Servo Drive
|
200~230V/ 2.8A
|
0~230V/ 3.0A(400W)
|
2
|
DC SMPS
|
100~240V/ 1.2~0.5A
|
24V/2.0A
(48W)
|
2
|
100~240V/ 0.6~0.2A
|
5V/5.0A
(25W)
|
1
|
100~240V/ 0.7A
|
ยฑ15V/1.0A
(15W)
|
1
|
Total Current
|
7.5A
|
-
|
-
|
ํจ์ฆ๋ ์ฐจ๋จ๊ธฐ์ ์ ์ฌํ ํํ์ ๋ถํ์ด์ง๋ง, ์ฐจ๋จ๊ธฐ๋ณด๋ค ์์ ์ฉ๋์ผ๋ก ๋ฏผ๊ฐํ๊ฒ ์๋ํ์ฌ ๋น ๋ฅธ ์ ๋ ฅ์ฐจ๋จ์ ์คํํ๋ค. ํจ์ฆ๋ ๊ฐ ๊ธฐ๊ธฐ์ ๊ฐ๋ณ์ ์ผ๋ก ์ฅ์ฐฉํด์ผ
ํ๋ค. ์ด๋ฅผ ์ํด ํจ์ฆ ํ๋ก๋ฅผ ๊ตฌ์ฑํ์ฌ ์ ์ ๋ถ๋ฐฐ๋ฅผ ํตํด ๊ฐ ์ ๊ธฐ๊ธฐ๊ธฐ์ ๊ฐ๋ณ ์ ์์ ๊ณต๊ธํ๋๋ก ๊ตฌ์ฑ ํ์๋ค. ์๋ณด ๋๋ผ์ด๋ธ๋ ๋ชจํฐ๋ฅผ ๊ตฌ๋ํ๋ ์ ๊ธฐ๊ธฐ๊ธฐ๋ก
๋ก๋ด์ ๊ตฌ๋์ ๊ฐ์ฅ ์ค์ํ ์ ๊ธฐ๋ถํ์ด๋ค. ๋ํ, ์๋ณด ๋๋ผ์ด๋ธ๋ ์ ๊ฒฉ ์ ๋ฅ๋ฅผ ์ด๊ณผํ์ฌ ๊ตฌ๋๋๋ ๊ฒฝ์ฐ๊ฐ ์์ผ๋ฏ๋ก ์๋ณด ๋๋ผ์ด๋ธ ๊ฐ๋ณ๋ก ํจ์ฆ๋ฅผ ์ฅ์ฐฉ ํ์์ผ๋ฉฐ,
2๋์ ์๋ณด ๋๋ผ์ด๋ธ์ ๊ฐ๊ฐ 10A์ ์ฉ๋์ ์ ์ ํ์ฌ ์ฅ์ฐฉํ์๋ค. DC SMPS๋ 2๋๋น ํ ๊ฐ์ ํจ์ฆ๋ฅผ ์ฅ์ฐฉํ์์ผ๋ฉฐ, 24V 2.0A ์ถ๋ ฅ์ ๊ธฐ๊ธฐ
2๋, ๊ทธ๋ฆฌ๊ณ 5V 5.0A ์ถ๋ ฅ๊ณผ ยฑ15V 1.0A ์ถ๋ ฅ์ ๊ธฐ๊ธฐ 2๋์ ๊ฐ๊ฐ 5A ์ฉ๋์ ํจ์ฆ๋ฅผ ์ฅ์ฐฉํ์๋ค.
๋
ธ์ด์ฆ ํํฐ๋ ์ ๊ธฐ๊ธฐ๊ธฐ ๊ฐ์ ์ ๊ธฐ์ ๋จ๋ฆผ์ ์ ํ๋ฅผ ์ฐจ๋จํ๊ธฐ ์ํด ์ฌ์ฉ๋์์ผ๋ฉฐ, ์ผ์ ์ ํธ์๋ ์ํฅ์ ์ฃผ๋ฏ๋ก ๋ฐ๋์ ์ ์ฉ๋์ด์ผ ํ๋ ๋ถํ์ด๋ค. ํนํ
์๋ณด ๋ชจํฐ๋ฅผ ์ฌ์ฉํ๋ ๊ฒฝ์ฐ์๋ ์๋ณด ๋๋ผ์ด๋ธ์์ ์ค์์นญ ๋
ธ์ด์ฆ๊ฐ ๋ฐ์ํ๋ฏ๋ก, ์ ์์ ์ธ ์ ํธ์ฒ๋ฆฌ ๋ฐ ๊ตฌ๋์ ์ํด ์ ์ฉ์ด ํ์ํ๋ค. ๋
ธ์ด์ฆ ํํฐ๋ ์๋ณด
๋๋ผ์ด๋ธ์ ๊ฐ๊ฐ ๊ฐ๋ณ๋ก 1๊ฐ์ฉ, ๊ทธ๋ฆฌ๊ณ DC SMPS๋ก ์ ๋ฌ๋๋ ์ ์์ ๋ฌถ์ด์ 1๊ฐ, ์ด 3๊ฐ๋ฅผ ์ ์ฉํ์์ผ๋ฉฐ, ๊ฐ๋ณ ์ต๋ ํ์ฉ ์ ๋ฅ๋ 10A์ด๋ค.
3.3 ์ ์ด ์์คํ
์ค๊ณ
๋ณ๋ ฌ ์์ ์ ์ด ์์คํ
์ ์์ฒด์ ํธ ์ผ์์ ํ ์ผ์ ์ ๋ณด, ๋น์ ๋ชจ๋ํฐ๋ง ์์คํ
, Enable ์ค์์น, ๊ทธ๋ฆฌ๊ณ ์ ๊ธฐ์์ ์ฅ์น์ ๋ค์ค์ผ๋ก ์ฐ๋๋์ด ๋ก๋ด์
์ด์ฉํ ์ฌํ์น๋ฃ ๊ณผ์ ์์ ๋ฐ์ํ ์ ์๋ ๋ชจ๋ ์ํ ์์์ ์ํ ์ด์ ํ์์ ๊ด๋ฆฌํ ์ ์๋๋ก ์ค๊ณํ์๋ค. ๋ง์ฝ ์ด์์ํฉ์ด ๊ฐ์ง๋ ๊ฒฝ์ฐ ์ ์ด ์์คํ
์
์ฆ๊ฐ์ ์ผ๋ก ๋ก๋ด์ ๋๋ ฅ์ ์ฐจ๋จํ๊ณ ๋ธ๋ ์ดํฌ๋ฅผ ์๋์ํจ๋ค. ์ํํธ์จ์ด ๋ก์ง์ผ๋ก๋ง ์ ์์ด๋ ๋๋ ฅ์ ์ฐจ๋จํ๋ ์์ ์ฅ์น๋ฅผ ๊ตฌ์ฑํ๋ ๊ฒฝ์ฐ ์ํํธ์จ์ด ์์ฒด์
์ค๋ฅ ๋ฐ ์ค๋์์ผ๋ก ์ธํด ์์ ์ฅ์น๊ฐ ๋์ํ์ง ์๋ ๊ฒฝ์ฐ๊ฐ ๋ฐ์ํ ์ ์๋ค. ๋ฐ๋ผ์ ์ ์ด ์์คํ
์ ๋ชจ๋ ์ฅ์น์ ์ค๋ฅ ๋ฐ ์ค๋์์ ํ๋์ ์์ ์ ์ด ์์์ ์ด๊ธฐ๋ก
ํตํฉํ์ฌ ์ ์ดํ๊ณ , ์ต์ข
๋์์ ์ฆ๊ฐ์ ์ผ๋ก ์ ๊ธฐ์ ํธ๋ฅผ ์ฐจ๋จํ ์ ์๋๋ก ๊ตฌ์ฑํ์๋ค. ์ ๊ธฐ์ ํธ์ ์ฐจ๋จ์ ๋ฆด๋ ์ด ํ๋ก๋ฅผ ์ด์ฉํ์ฌ ํตํฉํ์์ผ๋ฉฐ, ์ด๋ ์ต์ข
์ ์ผ๋ก
์๋ณด ๋ชจํฐ๋ก ์ธ๊ฐ๋๋ ์ ๋ ฅ์ ์ฐจ๋จํ๊ณ ๋ชจํฐ ๋ธ๋ ์ดํฌ์ ์ ๊ธ์ฅ์น๋ฅผ ๋์์์ผ ๋ก๋ด์ ์์ง์์ ์ฐจ๋จํ๋ ์ญํ ์ ํ๋ค.
๊ทธ๋ฆผ 9. ๋ณ๋ ฌ ์์ ์ ์ด ์์คํ
๊ตฌ์ฑ๋
Fig. 9. Configuration of parallel safety control system
๊ทธ๋ฆผ 9๋ ์์ ๊ด๋ฆฌ ์์๋ฅผ ๊ณ ๋ คํ ๋ณ๋ ฌ ์์ ์ ์ด ์์คํ
์ ๊ตฌ์ฑ๋๋ฅผ ๋ํ๋ธ๋ค. ๋ณ๋ ฌ ์์ ์ ์ด ์์คํ
์ ํ์์ ์น๋ฃ์ฌ๊ฐ ์ ์ด๋๋ ํ๋์จ์ด ์ฅ์น๋ถ(User
Interface)์ ์ ๊ธฐ ์ ์ด๋ถ ๋ด๋ถ์ ํ๋ก(Electric Circuit), ๊ทธ๋ฆฌ๊ณ ์์์ ์ด๊ธฐ(Upper Controller)๋ก ๊ตฌ์ฑ๋๋ค.
์์ ์ ์ด ํ๋ก ๊ตฌ์ฑ์ ์ํด ์ฐ์ ์ผ๋ก ๊ตฌ์ฑ๋๋ ์์๋ ์ฌํ์น๋ฃ ํ๋ก๊ทธ๋จ์ ์ํํ๋ ํ์์์ ์ ์ด์ ๊ดํ ๊ฒ์ด๋ค. ์ ์๋ ๋ก๋ด ์ ์ด์์คํ
์ ํ์์ ์ ์ดํ๋
๊ทธ๋ฆฌํผ์ ์ฅ์ฐฉ๋ ํ์ผ์๋ก๋ถํฐ ์ธก์ ๋ ํ์ ์์ ์ ์ด๊ธฐ์์ ๊ฐ์ํ์ฌ ํ์ฌ ์ด๋๊ฐ๋์ ๋นํด ๋น์ ์์ ์ธ ํ์ผ๋ก ๊ฐ์ง๋๋ฉด ์ํ ์ํฉ์ผ๋ก ํ๋จํ๋ค. ์ด์ ๋๋ถ์ด
ํ์์ ์ํ๋ฅผ ํ์
ํ ์ ์๋ ์ฌ๋ฐ์ผ์ ๋ฑ์ ์์ฒด์ ํธ ์ผ์๋ฅผ ์ฌ์ฉํ์ฌ ํ์์ ์์ ์ํ๋ฅผ ๊ฐ์ํ๋ค. ๋ํ, ์ด๋ ๋ฒ์์ ์ด๊ณผ๋ ์ด๋ ์๋์ ์ด์์
๊ฐ์งํ ์ ์๋๋ก ๊ทธ๋ฆฌํผ์ ์์ง์์ ์ถ์ ํ๋ ๋น์ ๋ชจ๋ํฐ๋ง ์์คํ
์ ๊ตฌ์ฑํ๊ณ , ์ด๋ฅผ ์๋ณด ๋ชจํฐ์ ๊ฐ๋๋ฅผ ์ด์ฉํ ๊ธฐ๊ตฌํ ๊ฒฐ๊ณผ ์ขํ์ ๋น๊ตํ์ฌ ์ด์ ๋์
๋ฐ ์ํฉ์ ํ๋จํ๋ค. ๋ชจ๋ ์์ ์ฅ์น๊ฐ ๊ฐ์ง๋์ง ์๋ ์๊ฐ์๋ ์ธ์ ๋ ๋ก๋ด์ ๋์์ ์ฆ๊ฐ์ ์ผ๋ก ์ค์งํ ์ ์๋ Enable ์ค์์น๋ฅผ ์ ์ฉ ํ์๋ค. Enable
์ค์์น๋ ํ์๋ ์น๋ฃ์ฌ์ ํ๋จ์ผ๋ก ๋ก๋ด์ ์ฆ๊ฐ์ ์ผ๋ก ๋ฉ์ถ ์ ์๋๋ก ์์ ์ ์ด๊ธฐ์ ์ํํธ์จ์ด๋ฅผ ๊ฑฐ์น์ง ์๊ณ ์ ๊ธฐํ๋ก์ ์ง์ ์์ฉํ ์ ์๋๋ก ๊ตฌ์ฑ๋๋ค.
์ผ๋ฐ์ ์ธ ๊ธฐ๊ณ ์ฅ์น์์์ ๋น์์ ์ง ์ค์์น(Emergency switch)์ ํด๋นํ๋๋ฐ, ์๋ฃ๊ธฐ๊ธฐ์ ์ฌ์ฉ๋๋ ์ฉ์ด๋ ๋ถ์ ์ ์ธ ์๋ฏธ์ ๋จ์ด๋ ๋น์, ์๊ธ
๋ฑ์ ๋จ์ด๋ฅผ ์ฌ์ฉํ์ง ์๊ธฐ ๋๋ฌธ์ Enable ์ค์์น๋ก ๋ช
๋ช
ํ์๋ค. ํ์์ ์น๋ฃ์ฌ๊ฐ ๊ฐ๊ฐ 1๊ฐ์ฉ ์์ ์ฅ๊ณ ์ธ์ ๋ ์ค์์น์ ๋ฒํผ์ ๋๋ฅผ ์ ์๋๋ก
ํ์์ผ๋ฉฐ, 2๊ฐ์ Enable ์ค์์น ์ค์์ ์ด๋ ๋ฒํผ์ด๋ผ๋ ๋๋ฅด๊ฒ ๋๋ฉด ์๋ณด ๋๋ผ์ด๋ธ์์ ๋ชจํฐ๋ก ์ ๋ฌ๋๋ ๋๋ ฅ์ด ์ฆ๊ฐ์ ์ผ๋ก ์ฐจ๋จ๋๋ค. ์๋ณด ๋๋ผ์ด๋ธ๋
์์ฒด ๊ณ ์ฅ์ง๋จ ๊ธฐ๋ฅ์ด ์์ด์ ๋ชจํฐ์ ๊ณผ๋ถํ ๋ฐ ์ค๋ฅ๋ฅผ ๊ฐ์งํ์ฌ ๋ชจํฐ๋ก ์ ๋ฌ๋๋ ์ ๋ ฅ์ ์์ฒด์ ์ผ๋ก ์ฐจ๋จํ๋ค.
๊ตฌ๋ ์ค์ ์ฆ๊ฐ์ ์ผ๋ก ๋ชจํฐ๋ก ์ธ๊ฐ๋๋ ์ ๋ ฅ์ด ์ฐจ๋จ๋์ด๋ ๋ก๋ด์ ๊ด์ฑ์ด๋ ํ์์ ์ํด ๊ณ์ ์์ง์ผ ์ ์๊ธฐ ๋๋ฌธ์ ๋จ์ง ๋ชจํฐ์ ์ ๋ฌ๋๋ ์ ๋ ฅ์ ์ฐจ๋จํ๋
๊ฒ๋ง์ผ๋ก๋ ํ์์ ์์ ์ด ๋ณด์ฅ๋๋ค๊ณ ํ ์๋ ์๋ค. ๋ชจํฐ๋ก ์ ๋ฌ๋๋ ์ ๋ ฅ์ ์ฐจ๋จํจ๊ณผ ๋์์ ๋ชจํฐ์ ์์ง์๋ ๊ตฌ์์ ํด์ผ ๋ก๋ด์ ์์ ํ ์ ์ ์ธ ์ํ๊ฐ
๋๊ณ , ์ด๋ฌํ ์ํ๊ฐ ๋์ด์ผ๋ง ํ์๊ฐ ์์ ํ๋ค๊ณ ํ ์ ์๋ค. ๋ณธ ์ฐ๊ตฌ์์๋ ๋ชจํฐ์ ๋ธ๋ ์ดํฌ๋ฅผ ์ ์ฉํ์ฌ ๋๋ ฅ์ด ์ฐจ๋จ๋จ๊ณผ ๋์์ ๋ธ๋ ์ดํฌ๋ฅผ ์ ๊ทธ๋ ํ๋ก๋ฅผ
๊ตฌ์ฑํ์๋ค. ๋ธ๋ ์ดํฌ๋ ์ ๋์ฉ๊ณผ ์ ์ง์ฉ ๋ธ๋ ์ดํฌ๋ก ๊ตฌ๋ถ๋๋ฉฐ, ๋ชจํฐ ์ถ๋ ฅ์ถ์ ์ฅ์ฐฉ๋ ๊ธฐ๊ตฌ์ ๊ด์ฑ์ด ํฌ์ง ์์ ๋ณธ ์ฐ๊ตฌ์์๋ ์ ์ง์ฉ ๋ธ๋ ์ดํฌ๋ฅผ ์ ์ฉํ์๋ค.
4. ์คํ ๋ฐ ๊ฒฐ๊ณผ
4.1 ์ ๊ธฐ์ ์์ ์คํ
๋ณ๋ ฌ ์์ ์ ์ด ์์คํ
๊ธฐ๋ฐ ์ฌํ์น๋ฃ ๋ก๋ด์ ์ ๊ธฐ์ ์์ ์ ๊ฒ์ฆํ๊ธฐ ์ํด ๋ณดํธ์ ์ง์ ์์ ์ํผ๋์ค, ์ ์ง๋์ค์ ๋ฅ, ์ ์ด์ ๋ฅ, ํ์๋์ค์ ๋ฅ, ๊ทธ๋ฆฌ๊ณ ๋ด์ ์
์ํ์ ํญ๋ชฉ์ ๋ํ์ฌ ์ ๊ธฐ์ ์์ ์คํ์ ์งํํ์๋ค.
๊ทธ๋ฆผ 10. ์ ์ฐ ๋ค์ด์ด๊ทธ๋จ
Fig. 10. Insulation system diagram
๊ทธ๋ฆผ 11. ์ ๊ธฐ์ ์์ ์คํ
Fig. 11. Electrical safety test
๊ทธ๋ฆผ 10์ ์ ์๋ ์ ๊ธฐ ์ ์ด๋ถ์ ์ ์ฐ ๋ค์ด์ด๊ทธ๋จ์ ๋ํ๋ด๋ฉฐ, ๊ทธ๋ฆผ 11์ ์ ๊ธฐ์ ์์ ์คํ ๊ณผ์ ์ ๋ณด์ฌ์ค๋ค. ๋ณดํธ์ ์ง์ ์์ ์ํผ๋์ค๋ ๊ธฐ๊ธฐ์ ์๋จ ์ธ์ฅ ์ ์ง๋ถ, ๊ธฐ๊ธฐ ํ๋จ์ ์ธ์ฅ ์ ์ง๋ถ, ๊ทธ๋ฆฌ๊ณ ๊ธฐ๊ธฐ ๋ด๋ถ์ ์ ์ง๋ถ์
๋ํ์ฌ 25A์ ์ ๋ฅ๋ฅผ 60์ด ๋์ ์ธ๊ฐํ์ฌ ์ํํ๋ค. ์ ์ง ์ ์ฐ์ด ์ ๋๋ก ์ ์๋์ง ์๊ฑฐ๋ ํ๊ดด๋๋ ๊ฒฝ์ฐ์๋ ์ธก์ ๋ถ์๋ก ์ธ๊ฐ๋๋ ์ ์์ด ํฌ๊ฒ ๊ฐํํ์ฌ
์ํผ๋์ค๊ฐ ๋๊ฒ ๊ณ์ฐ๋๋ค. ๋ณดํธ์ ์ง์ ์๊ณผ ๊ด๋ จํ ์ต๋ ์ํผ๋์ค์ ํ์ฉ ๊ฐ์ 200mฮฉ์ด๋ฉฐ, ์ ์ํ ์ ๊ธฐ ์ ์ด๋ถ์์๋ ํ 3์์์ ๊ฐ์ด ๋ชจ๋ ๋ถ์์์ ์ต๋ ํ์ฉ ์ํผ๋์ค๋ฅผ ์ด๊ณผํ์ง ์๋ ๊ฒ์ผ๋ก ์ธก์ ๋์ด ์ ์ง์ ์์ด ์ ์ด๋ฃจ์ด์ ธ ์์์ ํ์ธํ ์ ์๋ค.
ํ 3 ์ํผ๋์ค ์ธก์ ๊ฒฐ๊ณผ
Table 3 Impedance measurement results
Measuring point on parts
|
Test Current (A)
/Duration(s)
|
Voltage drop(V)
|
Maximum impedance(mฮฉ)
|
calculated
|
allowable
|
External earth (upper point)
|
25A/60s
|
4.025
|
161
|
200
|
External earth (lower point)
|
3.675
|
147
|
Internal earth
|
2.825
|
113
|
ํ 4๋ ์ ์ง๋์ค์ ๋ฅ์ ์ ์ด์ ๋ฅ, ๊ทธ๋ฆฌ๊ณ ํ์๋์ค์ ๋ฅ์ ์ ๊ธฐ์์ ์ํ ๊ฒฐ๊ณผ๋ฅผ ๋ํ๋ธ๋ค. ์ ์ง๋์ค์ ๋ฅ๋ ์ ์๋ถ ์ ์ฐ์ ๋ด๋ถ ๋๋ ์ธ๋ถ ํ๋ฉด์ ํตํด ์ ์ง์ ์ผ๋ก
ํ๋ฅด๋ ์ ๋ฅ๋ฅผ ์๋ฏธํ๋ค. ์ ์ด์ ๋ฅ๋ ํ์๊ฐ ์ ์ดํ๋๋ก ์๋๋ ๊ธฐ๊ธฐ์ ๋ถ๋ถ์ ์ ์ธํ ๋๋จธ์ง ๊ธฐ๊ธฐ์ ์ธ์ฅ ๋ถ๋ถ์ด๋ฉฐ, ํ์๋ฅผ ํฌํจํ ์ฌ์ฉ์์ ์กฐ์์๊ฐ ์ ์ดํ
์ ์๋ ๋ถ๋ถ์ผ๋ก ํ๋ฅด๋ ์ ๋ฅ๋ฅผ ์๋ฏธํ๋ค. ๊ณผ๋ํ ๋์ค์ ๋ฅ๊ฐ ๋ฐ์ํ๋ฉด ํ๋ก ์ฐจ๋จ๊ธฐ์ ๋ฌธ์ ๊ฐ ๋ฐ์ํ ์ ์๋ค. ํ์์ ์ด์ ๋ฅ๋ ํ์๊ฐ ์ ์ดํ๋๋ก ์๋๋
๋ถ์๋ก ํ๋ฅด๋ ์ ๋ฅ๋ฅผ ์๋ฏธํ๋ค. ํ์๊ฐ ์น๋ฃ๋ฅผ ์ํํ๋๋ก ์ ์ด๋๋ ๋ถ๋ถ์ ์๋ฒฝํ ์ ์ฐ๋์ด ๋์ค์ ๋ฅ๊ฐ ๋ฐ์ํ์ง ์๋๋ก ์ค๊ณํ์ฌ์ผ ํ๋ฉฐ, ๋ฐ๋ผ์ ์ด์
๋ํ ํ์ฉ ์ ๋ฅ๋ 10uA๋ก ๋งค์ฐ ๋ฎ๊ฒ ๊ท์ ํ๊ณ ์๋ค. ์ ์ง๋์ค์ ๋ฅ์ ์ ์ด์ ๋ฅ๋ฅผ ์ต์ด๋ก ์ํํ๋ ์ํ์์ ๊ฐ๊ฐ ์ต๋ 3,482uA์ 3,471uA์
๋์ค์ ๋ฅ๊ฐ ์ธก์ ๋์๋ค. ์ด๋ ๋์ค ์ ๋ฅ๋์ด ๋์ ๊ธฐ๊ธฐ์ธ ์ปดํจํฐ, ๋ชจ๋ํฐ ๋ฑ์ ์ ์๊ธฐ๊ธฐ๋ฅผ ๋ก๋ด ์ ๊ธฐ์ ์ด๋ถ์ ๋์ผํ ์์ผ์ ์ ์์ ์ฐ๊ฒฐํ์ฌ ๋ฐ์ํ๋ ๋ฌธ์ ์ด๋ค.
์ต์ด์ ์ธก์ ๋ ์ ์ง๋์ค์ ๋ฅ๋ ์ ์ง๋์ค์ ๋ฅ์ ๊ฒฝ์ฐ์๋ ์ต๋ ํ์ฉ ์ ๋ฅ๋ฅผ ์ด๊ณผํ์ง๋ ์์ง๋ง, ์ ์ด์ ๋ฅ๋ ์ต๋ ํ์ฉ ์ ๋ฅ๋ฅผ ์ด๊ณผํ๋ค. ๋ํ, ์ฃผ๋ณ์ฅ์น๊ฐ
์ฆ๊ฐํ ์๋ก ๋์ค์ ๋ฅ๋ ์ ์ฐจ ๋์ ๋์ด ๋ ํฌ๊ฒ ์ธ๊ฐ๋ ์ ์์ผ๋ฏ๋ก ์ด๋ฅผ ์ต๋ํ ๋ฎ์ถ๋ ๋ฐฉ์์ด ํ์ํ์ฌ ์ ์ฐ ๋ณ์๊ธฐ๋ฅผ ์ ์๋ถ์ ์ ์ฉํ์๋ค. IEC 60601-1
๊ท๊ฒฉ์ ์ ํฉํ ์ ์ฐ ๋ณ์๊ธฐ๋ฅผ ์ ์ ์
๋ ฅ๋จ์ ์ ์ฉํ๊ณ ๋ค์ ์ธก์ ํ ๊ฒฐ๊ณผ ์ต๋ ์ ์ง๋์ค์ ๋ฅ๋ 80uA๋ก, ๊ทธ๋ฆฌ๊ณ ์ ์ด์ ๋ฅ๋ 72uA๋ก ๋ํญ ์ค์๋ค. ๋ํ,
์ต๋ ํ์ฉ ์ ๋ฅ๋ฅผ ์ด๊ณผํ์ง ์์ผ๋ฉฐ, ์ ์๋ถ๊ฐ ์ฃผ๋ณ์ฅ์น๋ก๋ถํฐ ๋ถ๋ฆฌ๋์ด ์ฃผ๋ณ์ฅ์น๊ฐ ์ฆ๊ฐ๋์ด๋ ๋์ค์ ๋ฅ๋ ๋์์ง์ง ์์์ ๋ณด์๋ค.
ํ์์ ์ด์ ๋ฅ๋ ์ ์ฐ ๋ณ์๊ธฐ์ ์ ์ฉ ์ฌ๋ถ์ ๊ด๊ณ์์ด ์ ํ ์ธก์ ๋์ง ์์๋ค. ์ด๋ฅผ ํตํด ๋ชจํฐ ๋ฐ ์ ๊ธฐ์ฅ์น์ ์ ์ง ์ฒ๋ฆฌ๋ ์ ์ด๋ฃจ์ด์ก๋ค๊ณ ๋ณผ ์ ์์ผ๋ฉฐ,
๋๋ถ์ด ํ์๊ฐ ์ ์ดํ๋ ๊ทธ๋ฆฌํผ ๋ถ๋ถ์ ์ ์ฐ์ฒ๋ฆฌ๋ ์ ๋์ด์์์ ์๋ฏธํ๋ค.
๋ด์ ์ ์ํ์ ๊ทธ๋ฆผ 10์ ๊ทธ๋ฆผ์์ B, C, J ๋ถ๋ถ๊ณผ ์ ์ฐ ๋ณ์๊ธฐ ๋จํ์ ๋ํ์ฌ ์ํํ์๋ค. ๋ด์ ์ ์ํ์ 1๋ถ ๋์์ ๊ณ ์ ์์ ์ธ๊ฐํ์ฌ ๋ฐ์ํ๋ ์ ์ฐํ๊ดด ํ์์ ํ์ธํ์๋ค.
B, C, J ๋ถ๋ถ์์์ ์ํ ์ ์์ AC 1,500Vrms์ด๊ณ , ์ ์ฐ ๋ณ์๊ธฐ๋ ์ํ ์ ์ AC 3,000Vrms๋ฅผ ์ธ๊ฐํ๋ค. 1๋ถ ๋์์ ์ํ์
์งํํ ๊ฒฐ๊ณผ, ์ ์ฐํ๊ดด๋ ๋ฐ์ํ์ง ์์๋ค.
ํ 4 ๋์ค์ ๋ฅ, ์ ์ด์ ๋ฅ, ํ์๋์ค์ ๋ฅ ์ธก์ ๊ฒฐ๊ณผ
Table 4 Current measurement results
Type
|
Supplied voltage (V)
/Freq. (hz)
|
Current(uA)
|
Isolation transformer
|
allowable
|
measured
|
Earth leakage current
|
220V
/60hz
|
5,000
|
3,482
|
Non
|
80
|
Equipped
|
Touch current
|
100
|
3,471
|
Non
|
72
|
Equipped
|
Patient leakage current
|
10
|
0
|
Non
|
0
|
Equipped
|
4.2 ์์ ์ ์ด ์คํ
๋ณ๋ ฌ ์์ ์ ์ด ์์คํ
์ ๊ทธ๋ฆผ 8์ ๋ํ๋ธ ์ ์ด ํ๋ฆ๋๋ฅผ ํ์ธํ๋ ๋จ๊ณ๋ก ์คํ์ ์งํํ์๋ค. ์คํ์ ํ 1์์ ์ธ๊ธํ ์ด์ ์ํฉ์ ๊ณ ๋ คํ์ฌ Enable ์ค์์น, Bio ์๊ทธ๋, ๋ก๋ด ๋์, ๊ณผ๋ถํ ์ํฉ์ ๋์์ผ๋ก ์ด์ ์ํฉ๋ฐ์์ ๋ก๋ด์ ๋์ ์ค๋จ ์ฌ๋ถ๋ฅผ
๊ฒ์ฆํ๋ ๋ฐฉ์์ผ๋ก ์งํ๋์๋ค.
๋ก๋ด ๋ง๋จ์ฅ์น์ ์ ๋์์น์ ๋ํ ๋น์ ์์คํ
์ถ์ ์ฑ๋ฅ์ ๊ฒ์ฆํ๊ธฐ ์ํด ๋ก๋ด ์ขํ (X, Y)๋ฅผ ๊ธฐ์ค์ผ๋ก (-70, 0)์์ (50, 0)์ผ๋ก ์ค์ ํ์ฌ
30ํ ๋ฐ๋ณต ์ด๋ํ์ฌ ์ฑ๋ฅ์ ๊ฒ์ฆํ์๋ค. ๋ก๋ด ๋์ ์คํ์ ์ฌ์ ์ ์ค์ ๋ ๋ก๋ด ๋์ ๋ฒ์๋ฅผ ์ดํ์ ๋ก๋ด์ ๋๋ ฅ ์ฐจ๋จ๊ณผ ๋ธ๋ ์ดํฌ ๋์ ์ฌ๋ถ๋ฅผ ๊ฒ์ฆํ์๋ค.
์ฌ๊ธฐ์ ๋ฆฌ์กธ๋ฒ์ ๋น์ ์์คํ
์ ํตํด ์ธก์ ๋ ๋ก๋ด ๋ง๋จ์ฅ์น์ ์ขํ๊ฐ ์ค์ ํ ์ค์ฐจ๋ฒ์ 10mm๋ฅผ ์ด๊ณผํ๋๋ก ๋ก๋ด์ ๊ตฌ๋์์ผ ์ด์์ํฉ์ ๊ฐ์ ํ์๋ค. ๋ง๋จ์ฅ์น
์ด๋์ขํ๋ 3๊ฐ๋ก ์ค์ ํ๊ณ , ๊ฐ ์ ์ ์ด๋ํ์ฌ 30ํ ๋ฐ๋ณตํ ๊ฒฐ๊ณผ๋ฅผ ๊ธฐ๋ฐ์ผ๋ก ์ค์ฐจ๋ฅผ ๊ณ์ฐํ์ฌ ๋ก๋ด ๋์์ ์ ๋ขฐ์ฑ์ ๊ฒ์ฆํ์๋ค. Bio ์๊ทธ๋ ์คํ์
์ฌ๋ฐ๊ณ๋ฅผ ์ด์ฉํ์ฌ 100 bpm์ด ๋๋ ์ด์ ์ํฉ์ ๋ฐ์์ ๊ฐ์ ํ์๋ค. ์ด๋ฅผ ์ํด ๋จ์ผ ์คํ ๋์์์ ์ฌ๋ฐ๊ณ๋ฅผ ์ฅ์ฐฉํ์ฌ ๊ฒฉ๋ ฌํ ์ด๋ ํ ์ค์ ๋ ์ฌ๋ฐ์
์ด๊ณผ์ ๋ฐ๋ฅธ ์ ์ด์์คํ
์ ์ ์ ๋์์ ์ฌ๋ถ๋ฅผ 10ํ ๋ฐ๋ณตํ์ฌ ์ ๋ขฐ์ฑ์ ๊ฒ์ฆํ์๋ค. Enable ์ค์์น๋ ํ์์ ์น๋ฃ์ฌ๊ฐ ๊ฐ๊ฐ 1๊ฐ์ฉ ๊ฐ์ง๋ฉฐ ์ค์์น๋ฅผ
๋์์์ผ ์๋ณด ๋๋ผ์ด๋ธ์ ๋๋ ฅ์ ๋ฌ ์ฐจ๋จ๊ณผ ๋ชจํฐ ๋ธ๋ ์ดํฌ์ ์ ์ ๋์ ์ฌ๋ถ๋ฅผ ๊ฒ์ฆํ์๋ค. ๋ํ ๊ณผ๋ถํ ์ํฉ์ ํจ์ฆ ์ค์์น ๋์์ ๋ฐ๋ผ ์๋ณด ๋๋ผ์ด๋ธ๋ก
์ธ๊ฐ๋๋ ์ ์ ์ฐจ๋จ ๋ฐ ์๋ณด ๋๋ผ์ด๋ธ์ ๋น์ ์ ์ง ์ฌ๋ถ๋ฅผ ๊ฒ์ฆ ํ์๋ค. ๊ทธ๋ฆผ 12๋ ์ฃผ์ ์คํ ์ค์ ๋ฐ ๊ณผ์ ์ ๋ํ๋ธ๋ค.
๊ทธ๋ฆผ 12. ์ฃผ์ ์คํ ์ค์ ๋ฐ ๊ณผ์
Fig. 12. Main experimental setup and process
ํ 5๋ ๋ณ๋ ฌ ์์ ์ ์ด ์คํ ์๋๋ฆฌ์ค ๋ฐ ๊ฒฐ๊ณผ๋ฅผ ๋ํ๋ธ๋ค. ๋น์ ์์คํ
์ ์์น ์ถ์ ์ค์ฐจ๋ 1.4mm ๋ฏธ๋ง์ผ๋ก ๋ํ๋ฌ๋ค. ์ถ์ ์ค์ฐจ๊ฐ ์์์๋ก ๋ก๋ด์
์์ง์์ ๋ํ ์์ ์ฑ์ด ๊ฐํ๋จ์ ์๋ฏธํ๋ฉฐ, ๋น์ ์์คํ
์ ํตํ ๋ง๋จ์ฅ์น์ ์์ง์์ ์ถ์ ํ์ฌ ๋ก๋ด ์์ฝ๋์ ๊ณ ์ฅ์ ๋๋นํ ์ ์๋ค. ๋น์ ์์คํ
์ ์์น
์ถ์ ์ค์ฐจ๊ฐ 2mm์ด๋ด์ผ ๊ฒฝ์ฐ ์์ ์ ์ํด ๋ง์กฑํ ์ฑ๋ฅ์ ๊ฐ์ง ์ ์์ผ๋ฉฐ, ์๊ธฐ ๊ฒฐ๊ณผ๋ ์ ์ํ ์์คํ
์ด ์์ ์ ์ด๋ฅผ ์ํ ์ถฉ๋ถํ ์ฑ๋ฅ์ ๊ฐ์ง์ ๋ณด์ฌ์ค๋ค.
๋ก๋ด ๋ง๋จ์ฅ์น์ ์ ๋์์น์ ๋ํ ๋น์ ์์คํ
์ ์ถ์ ์ค์ฐจ๋ ๊ทธ๋ฆผ 13์ ํตํด ํ์ธํ ์ ์๋ค. ๋ก๋ด ๊ตฌ๋์ ๊ฒฝ์ฐ ์ค์ฐจ๋ฒ์ 10mm๋ฅผ ์ด๊ณผํ ๊ฒฝ์ฐ ์์ ์ด๊ธฐ๋ ์ด์ ์ํฉ์ด ๋ฐ์ํ ๊ฒ์ผ๋ก ๊ฐ์ฃผํ์ฌ ๋๋ ฅ์ด ์ ์์ ์ผ๋ก ์ฐจ๋จ๋์๋ค.
Bio ์๊ทธ๋ ์คํ์ ๊ฒฝ์ฐ, ์ฌ๋ฐ์ 100bpm์ ๋์ด์๋ ์๊ฐ ๋ก๋ด์ด ์ ์งํจ์ ๋ณด์ฌ ์ ์ด ์์คํ
์ด ์ ์ ์๋ํจ์ ๋ณด์๋ค. Enable ์ค์์น ๋์์
๋ฐ๋ฅธ ์๋ณด ๋๋ผ์ด๋ธ์ ๋๋ ฅ ์ฐจ๋จ๊ณผ ๋ชจํฐ ๋ธ๋ ์ดํฌ ๋์์ด ์ ์์ ์ผ๋ก ์๋ํ์์ผ๋ฉฐ, ๊ณผ๋ถํ ๋ฐ์์ ๋ก๋ด์ ๋์์ด ์ ์ง๋๊ณ ๋ชจํฐ ๋ธ๋ ์ดํฌ๊ฐ ์ ์์ ์ผ๋ก ์๋ํจ์
๋ณด์๋ค.
ํ 5 ๋ณ๋ ฌ ์์ ์ ์ด ์คํ ์๋๋ฆฌ์ค ๋ฐ ๊ฒฐ๊ณผ
Table 5 Parallel safety control experiment scenarios and results
Target
|
Experimental scenario
|
Control results
|
Tracking error
|
Based on the robot coordinates (X, Y), set from (-70, 0) to (50, 0) and move 30 times
repeatedly
|
less than 1.4mm (Error)
|
Robot motion
|
When the robot is out of the set range of motion (Error range 10mm)
|
Controlled
|
Bio signal
|
Abnormal heart rate of patient (100bpm or more)
|
Controlled
|
Enable switch
|
Patient and therapist press the Enable switch.
|
Controlled
|
Overload
|
Overload of electrical equipment
|
Controlled
|
๊ทธ๋ฆผ 13. ๋น์ ์์คํ
์ ์ถ์ ์ค์ฐจ
Fig. 13. Tracking error of vision system
5. ๊ฒฐ ๋ก
๋ณธ ์ฐ๊ตฌ์์๋ ์ฌํ์น๋ฃ ๋ก๋ด์ด ๊ฐ์ง๋ ๋ณธ์ฐ์ ๊ธฐ๋ฅ๋ฟ๋ง ์๋๋ผ ํ์์ ์์ ์ ํ๋ณดํ๊ธฐ ์ํด ์์ง ์ฌํ ์น๋ฃ ๋ก๋ด์ ๋ณ๋ ฌ ์์ ์ ์ด ์์คํ
์ ์ ์ํ์๋ค.
์ด๋ฅผ ์ํด ๊ธฐ๊ตฌ์ ์ผ๋ก ๋ก๋ด ๊ตฌ๋์ ํ๊ณ๋ฒ์๋ฅผ ์ค์ ํ๋ ๋ฐฉ์์ผ๋ก ์์ ์ฅ์น๋ฅผ ๊ตฌ์ฑํ์๊ณ , ์ ๊ธฐ ์ ์ฐ์ ๊ณ ๋ คํ ์ ๊ธฐ ์ ์ด๋ถ์ ์ค๊ณ๋ฅผ ํตํด ์ ๊ธฐ์ ์์ ์
๊ตฌํํ์๋ค. ์คํ ๊ฒฐ๊ณผ, ์ ์ํ ๋ฐฉ๋ฒ์ ์ ์ฉํ ์์ง ์ฌํ์น๋ฃ ๋ก๋ด์ ์ ๊ธฐ์ ์ธ ์์ ์ฑ์ด ํ๋ณด๋จ์ ๋ณด์์ผ๋ฉฐ, ์ฌํ์น๋ฃ ๊ณผ์ ์์ ๋ฐ์ํ ์ ์๋ ์ด์ ์ํฉ์
์ ๋ขฐ์ฑ ์๋ ๋์ ๊ฒฐ๊ณผ๋ฅผ ๋ณด์๋ค. ์ ์๋ ๋ณ๋ ฌ ์์ ์์คํ
์ ์ฌํ์น๋ฃ์ฉ ๋ก๋ด์ด๋ ์๋ฃ๊ธฐ๊ธฐ์ ์ค๊ณ์ ํ์์์์ธ ํ์์ ์์ ์ ๊ณ ๋ คํ์ฌ ์ค๊ณํ์์ผ๋ฏ๋ก
์ค์ ํ๊ฒฝ์์ ์ ์ฉ ๊ฐ๋ฅํ ์ ์์ ๊ฒ์ผ๋ก ํ๋จํ๋ค.
ํฅํ ์์ง ์ฌํ์น๋ฃ ๋ก๋ด์ ์ ๋ฐํ ์ ์ด๋ฅผ ํตํ ๋์ ๋จ๊ณ์ ์์ ์ฑ ํฅ์์ ์ํด ์ ์ ์ํ ๋ฟ๋ง ์๋๋ผ ๊ณผ๋ ์ํ์์์ ์์ ์ฑ๋ฅ๊ฐ์ ์ ๋ํ ์ฐ๊ตฌ๊ฐ
์งํ๋ ๊ฒ์ด๋ค.
Acknowledgements
This work was supported by the National Research Foundation of Korea(NRF) grant
funded by the Korea government(MSIT) (No. NRF-2020R1G1A1005721).
References
S. J. Kim, B. W. Kim, 2021, Robot Arm Control Technique using Deep Reinforcement Learning
based on Dueling and Bottleneck Structure, The Transactions of the Korean Institute
of Electrical Engineers, Vol. 70, No. 12, pp. 1906-1913
J. W. Lee, S. Jung, 2022, A Comparative Study of Tracking Performances on Angular
Acceleration Estimation for Time-delayed Control of a Robot Manipulator, The Transactions
of the Korean Institute of Electrical Engineers, Vol. 71, No. 1, pp. 182-188
S. Lee, J. Yoo, J. Back, 2022, Hybrid Position-Force Control of Robot Manipulator
via Model Predictive Control Combined with Disturbance Observer, The Transactions
of the Korean Institute of Electrical Engineers, Vol. 71, No. 1, pp. 164-172
H. Kang, J. Yoo, K. Ryu, J. Back, 2021, Disturbance Observer based Relative Impedance
Control of Dual-Arm Robots, The Transaction of the Korean Institute of Electrical
Engineers, Vol. 70, No. 12, pp. 1976-1983
R. M. Hakim, B. G. Tunis, M. D. Ross, 2017, Rehabilitation robotics for the upper
extremity: review with new directions for orthopaedic disorders, Disability and Rehabilitation:
Assistive Technology, Vol. 12, No. 8, pp. 765-771
K. Zhang, X. Chen, F. Liu, H. Tang, J. Wang, W. Wen, 2018, System Framework of Robotics
in Upper Limb Rehabilitation on Poststroke Motor Recovery, Behavioural Neurology,
Article ID 6737056, Hindawi, pp. 765-771
M. R. Islam, C. Spiewak, M. H. Rahman, R. Fareh, 2017., A Brief Review on Robotic
Exoskeletons for Upper Extremity Rehabilitation to Find the Gap between Research Porotype
and Commercial Type, Advanced in Robotics & Automation, Vol. 6, No. 3, pp. 1000177
S. Christensen, S. Bai, 2017, A Novel Shoulder Mechanism with a Double Parallelogram
Linkage for Upper-Body Exoskeletons, Wearable Robotics: Challenges and Trends, Vol.
16, pp. 51-56
M. Gunasekara, R. Gopura, S. Jayawardena, 2015, 6-REXOS: Upper Limb Exoskeleton Robot
with Improved pHRI, International Journal of Advanced Robotic Systems, Vol. 12, No.
4, pp. 12-47
M. Hosseini, R. Meattini, G. Palli, C. Melchiorri, 2017, A Wearable Robotic Device
Based on Twisted String Actuation for Rehabilitation and Assistive Applications, Journal
of Robotics, Article ID 3036468, Hindawi, pp. 1-11
F. Xiao, Y. Gao, Y. Wang, Y. Zhu, J. Zhao, 2017., Design of a wearable cable-driven
upper limb exoskeleton based on epicyclic gear trains structure, Technology and Health
Care, Vol. 25, No. s1, pp. 3~11
J. Garrido, W. Yu, X. Li, 2016, Modular design and control of an upper limb exoskeleton,
Journal of Mechanical Science and Technology, Vol. 30, pp. 2265-2271
M. H. Rahman, M. Saad, J. P. Kennรฉ, P. S. Archambault, 2013, Control of an Exoskeleton
Robot Arm with Sliding Mode Exponential Reaching Law, International Journal of Control,
Automation, Systems, Vol. 11, pp. 92-104
A. M. Khan, D. W. Yun, M. A. Ali, K. M. Zuhaib, C. Y. J. Iqbal, J. Han, K. Shin, C.
Han, 2016, Passivity Based Adaptive Control for Upper Extremity Assist Exoskeleton,
International Journal of Control, Automation and Systems, Vol. 14, pp. 291-300
ISO 13485, 2016, Medical devices-Quality management systems- Requirements for regulatory
purposes, International Organization for Standardization
ISO 14971, 2019, Medical devices-Application of risk management to medical devices,
International Organization for Standardization
IEC 60601-1, 2021, Medical electrical equipment-ALL PARTS, International Electrotechnical
Commission
P. H. Chang, H. S. Park, 2003, Development of a Robotic Arm for Handicapped People:
A Task-Oriented Design Approach, Autonomous Robots, Vol. 15, pp. 81-92
X. Yang, S. Wang, Y. Dong, H. Yang, 2017, D2 Delta Robot Structural Design and Kinematics
Analysis, IOP Conference Series Materials Science and Engineering, Vol. 274, pp. 1-11
์ ์์๊ฐ
๋ฐฑ์นํ(Seunghwan Baek)
He received B.S. and M.S. degrees from Inje University, Korea, in 2006 and 2009,
respectively, and the Ph.D. degree in Mechanical Engineering from the Inje University
in 2014. He founded a company 'maxton' which deals with automation system and customized
robot system in 2015 and ran it until 2019. He is an Assistant Professor in the Department
of Electrical & Electronic Engineering, Youngsan University, Korea from 2019 to now.
His research areas are system integration and control methods for robot, automotive,
and factory automation.
He received B.S. and M.S. degrees from Gachon University, Korea, in 2011 and 2013,
respectively, and the Ph.D. degree in Electrical Engineering from the Gachon University
in 2018. From 2018 to 2020, he was a research professor at Gachon University. He was
a visiting scholar at the Centre for Sustainable Power Distribution, University of
Bath (UK) in, 2018 and 2019. He is currently an Assistant Professor in the Department
of Electrical & Electronic Engineering, Youngsan University, Korea. His main research
interests include virtual power plant, distribution system operators, digital-twin,
and vehicle-to-grid.