๋ฌธ์ฐฌํธ
(Chan-Ho Moon)
1
๊ถ๋ณด์ฑ
(Bo-Sung Kwon)
2
์ฐ์ํ
(Su-Hwa Woo)
3
๋ฐฐ๋์ง
(Dong-Jin Bae)
3
์ก๊ฒฝ๋น
(Kyung-Bin Song)
โ
-
(Master degree, Dept. of Electrical Engineering, Soongsil University, Korea)
-
(Ph.D Course, Dept. of Electrical Engineering, Soongsil University, Korea)
-
(Master degree, Dept. of Electrical Engineering, Soongsil University, Korea)
Copyright ยฉ The Korean Institute of Illuminating and Electrical Engineers(KIIEE)
Key words
Renewable Energy, Solar PV, System Marginal Price, Renewable Energy Certificate
1. ์ ๋ก
์ฌ์์๋์ง์ ๋ํ ๊ด์ฌ์ด ๊ณ ์กฐ๋๊ณ ์์ผ๋ฉฐ ๊ตญ๋ด์์๋ ์ฌ์์๋์ง 3020 ์ดํ ๊ณํ์ ํตํด ์ฌ์์๋์ง์ ๋น์ค์ ๋์ด๊ณ ์๋ค. ํ์๊ด์ ๊ฒฝ์ฐ ๊ตญ๋ด ์ฌ์์๋์ง
์ค ๋์ ์ค๋น์ฉ๋ ๋น์จ์ ์ฐจ์งํ๊ณ ์์ผ๋ฉฐ ๋งค๋
๋ณด๊ธ ์ฉ๋์ด ์ฆ๊ฐํ๊ณ ์๋ค(1-3).
์ ์ฌ์์๋์ง ๊ณต๊ธ ์๋ฌดํ ์ ๋(RPS, Renewable Energy Portfolio Standard)๋ ์ผ์ ๊ท๋ชจ ์ด์์ ๋ฐ์ ์ค๋น๋ฅผ ๋ณด์ ํ ๋ฐ์ ์ฌ์
์๋ค์๊ฒ
์ด ๋ฐ์ ๋์ ์ผ๋ถ๋ฅผ ์ฌ์์๋์ง์์ผ๋ก ๊ณต๊ธํ๋๋ก ์๋ฌดํํ ์ ๋๋ค. ์ฌ์์๋์ง์์ผ๋ก ์ ๋ ฅ์ ๊ณต๊ธํ์์ ๊ฒฝ์ฐ ์ ์ฌ์์๋์ง ๊ณต๊ธ ์ธ์ฆ์(REC, Renewable
Energy Certificate)๋ฅผ ๋ฐ๊ธ๋ฐ์ผ๋ฉฐ ํ์๊ด ๋ฐ์ ์ฌ์
์๋ REC ํ๋งค๋ฅผ ํตํด ์์ต์ ์ฐฝ์ถํ๋ค. ๋ฐ๋ผ์ REC ๊ฐ๊ฒฉ์ ํ์๊ด ๋ฐ์ ์ฌ์
์์
์์ต์ ๊ฒฐ์ ํ๋ ์ค์ํ ์์ธ์ด๋ค. ํ์ง๋ง ํ์ฌ ๊ตญ๋ด์ REC ๊ฐ๊ฒฉ์ ํ๋ฝํ๊ณ ์์ผ๋ฉฐ, ์ด๋ก ์ธํด ์ฌ์
์ ํ๋น์ฑ์ด ๋จ์ด์ง ์ ์๋ค. ์ง์์ ์ธ REC
๊ฐ๊ฒฉ ํ๋ฝ์ผ๋ก ์ธํ ์ฌ์
์ ์์ ๊ฐ์๋ฅผ ๋ง๊ธฐ ์ํด์๋ REC ๊ฐ๊ฒฉ ๋ณ๋์ ๋ํ ์ ์ฑ
๋์์ด ๋ง๋ จ๋์ด์ผ ํ๋ค(4-7).
ํ์๊ด ๋ฐ์ ์ฌ์
์ ๊ฒฝ์ ์ฑ ํ๊ฐ๋ ์ฌ์
์ ํ๋น์ฑ์ ํ๋จํ๊ธฐ ์ํ ๊ณผ์ ์ผ๋ก ์ฌ์
์๋ ๊ฒฝ์ ์ฑ ํ๊ฐ ๊ฒฐ๊ณผ์ ๋ฐ๋ผ ์ฌ์
์ ์ํ ์ฌ๋ถ๋ฅผ ํ๋จํ๋ค. ๋ํ, ํ์๊ด
๋ฐ์ ์ฌ์
์ ๊ฒฝ์ ์ฑ ํ๊ฐ๋ ์ ๋ถ์ ์ ์ฑ
์๋ฆฝ์ ์ํ ๋ฐฉํฅ์ฑ์ ์ ์ํ๋ค. ์ ๋ถ๋ ๊ฒฝ์ ์ฑ ํ๊ฐ ๊ฒฐ๊ณผ์ ๋ฐ๋ฅธ ์ฌ์
์ ์์ ๋ณํ๋ฅผ ์์ธกํ๊ณ ์ด๋ฅผ ์ ์ฑ
์ ๋ฐ์ํ์ฌ
์ฌ์
์ด ์ง์๋ ์ ์๋๋ก ํ๊ณ ์ฌ์์๋์ง ๋ณด๊ธ ํ์ฑํ์ ๊ธฐ์ฌํ ์ ์๋ค.
์ฌ์
์ ๊ด์ ์์ ํ์๊ด ๋ฐ์ ์ฌ์
์ ๊ฒฝ์ ์ฑ ํ๊ฐ๋ ๊ฑด์ค๋น์ ์ฐ๊ฐ ์ด์ ์ ์ง๋น๋ฅผ ํฌํจํ ๋น์ฉ๊ณผ ์ ๋ ฅ ์์ฅ ์์ต์ธ ๊ณํตํ๊ณ๊ฐ๊ฒฉ(SMP, System Marginal
Price)๊ณผ REC ๊ฐ๊ฒฉ์ ์ถ์ ํ์ฌ ์งํ๋๋ค. ํ์๊ด ๋ฐ์ ์ฌ์
์ ์ฅ๊ธฐ ์ฌ์
์ผ๋ก SMP์ REC ๊ฐ๊ฒฉ์ ๋ฐ๋ฅธ ์์ต์ ์์ธก์ด ์ค์ํ์ง๋ง ๊ธฐ์กด ๋ฌธํ๋ค์
SMP์ REC ๊ฐ๊ฒฉ ๋ณ๋์ ์ฒด๊ณ์ ์ผ๋ก ๊ณ ๋ คํ์ง ์๊ณ ๊ฒฝ์ ์ฑ ํ๊ฐ๋ฅผ ์งํํ์์ผ๋ฉฐ, ์ด๋ ์ฅ๊ธฐ์ ์ฌ์
์ ๊ด์ ์์ ์ฌ์
์ ํ๋น์ฑ์ ๋ํ ์ ๋ขฐ๋๊ฐ ๋จ์ด์ง
์ ์๋ค(2,3,8-10). ๋ฐ๋ผ์ SMP์ REC ๊ฐ๊ฒฉ ๋ณ๋ ์๋๋ฆฌ์ค๋ฅผ ์ ์ฉํ์ฌ ์ฌ์
์ ๊ด์ ์์ ํ์๊ด ๋ฐ์ ์ฌ์
์ ๊ฒฝ์ ์ฑ ํ๊ฐ๋ฅผ ์งํํ๊ณ ๋ฏผ๊ฐ๋๋ฅผ ๋ถ์ํ๋ค.
2. ํ์๊ด ๋ฐ์ ์ฌ์
์ ๊ฒฝ์ ์ฑ ํ๊ฐ
ํ์๊ด ๋ฐ์ ์ฌ์
์ SMP์ REC ๊ฐ๊ฒฉ ๋ณ๋์ ๋ฐ๋ผ ๊ฒฝ์ ์ฑ ํ๊ฐ ๊ฒฐ๊ณผ๊ฐ ๋ค๋ฅด๊ฒ ๋ํ๋๋ค. ๋ฐ๋ผ์ SMP์ REC ๊ฐ๊ฒฉ ๋ณ๋์ ๋ฐ๋ฅธ ์๋๋ฆฌ์ค๋ฅผ ์ค์ ํ๊ณ ,
์ด๋ฅผ ๋ฐ์ํ์ฌ ๊ฒฝ์ ์ฑ ํ๊ฐ๋ฅผ ์งํํ๋ค. ์ฌ์
์ ๊ด์ ์์ ํ์๊ด ๋ฐ์ ์ฌ์
์ ๊ฒฝ์ ์ฑ ํ๊ฐ ์ ์ฐจ๋ ๊ทธ๋ฆผ 1๊ณผ ๊ฐ๋ค. ํ์๊ด ๋ฐ์ ์ฌ์
์ ํ์ํ ๋น์ฉ๊ณผ ์ฌ์
๊ธฐ๊ฐ ์ค ์ป์ ์ ์๋ ์์ต์ ๋ํ ์์ธ๋ค์ ๋ถ์ํ๋ค. ๋ํ ํ์๊ด ๋ฐ์ ์ฌ์
์ ์ฅ๊ธฐ๊ฐ ์ฌ์
์ด๊ธฐ
๋๋ฌธ์ ์์ต์ ๋ํ ๋ณํ๋ฅผ ์์ธกํ๊ธฐ ์ด๋ ค์ฐ๋ฏ๋ก ์์ต ์์์ ๋ํ ๋ณ๋ ์๋๋ฆฌ์ค๋ฅผ ์ค์ ํ๋ค. ์ค์ ๋ ์๋๋ฆฌ์ค๋ฅผ ์ ์ฉํ์ฌ ํํ์ ์๊ฐ ๊ฐ์น๋ฅผ ๊ณ ๋ คํ ํ์ฌ
๊ฐ์นํ ๊ณผ์ ์ ๊ฑฐ์ณ ๋น์ฉ ๋ฐ ์์ต์ ์ถ์ ํ๋ค. ์ถ์ ๋ ๋น์ฉ๊ณผ ์์ต์ ๊ฒฝ์ ์ฑ ํ๊ฐ ๊ธฐ๋ฒ์ ์ ์ฉํ์ฌ ๊ฒฝ์ ์ฑ ํ๊ฐ๋ฅผ ์งํํ๊ณ ์๋๋ฆฌ์ค์ ๋ฐ๋ฅธ ๋ฏผ๊ฐ๋๋ฅผ ๋ถ์ํ๋ค(11).
Fig. 1. The economic evaluation process of solar PV generation business
3. ํ์๊ด ๋ฐ์ ์ฌ์
์ ๊ฒฝ์ ์ฑ ํ๊ฐ ์ ์ฐจ์ ๋ฐ๋ฅธ ๊ณ ๋ ค์ฌํญ
3.1 ํ์๊ด ๋ฐ์ ๊ธฐ์ ์๋ช
๋ฐ ์ด์ฉ๋ฅ
ํ์๊ด ๋ฐ์ ๊ธฐ์ ์๋ช
์ ์ฌ์
๊ธฐ๊ฐ์ ๊ฒฐ์ ํ๋ฉฐ ์ฌ์
๊ธฐ๊ฐ ๋ด์ ๋น์ฉ ๋ฐ ์์ต ์ฐ์ถ์ ์ํด ๊ณ ๋ คํด์ผ ํ๋ค. ํ 1์ ์ฌ๋ฌ ๋ฌธํ๋ค์ด ์ฌ์ฉํ๋ ํ์๊ด ๋ฐ์ ๊ธฐ์ ์๋ช
์ด๋ค(12-17).
Table 1. The lifetime of solar PV generators
์ถ์ฒ
|
ํ์๊ด๋ฐ์ ์๋ช
|
์ฐธ๊ณ ๋ฌธํ (13)
|
20๋
|
์ฐธ๊ณ ๋ฌธํ (14)
|
25๋
|
์ฐธ๊ณ ๋ฌธํ (15)
|
25๋
|
์ฐธ๊ณ ๋ฌธํ (16)
|
25๋
|
์ฐธ๊ณ ๋ฌธํ (17)
|
30๋
|
ํ์๊ด ๋ฐ์ ์ด์ฉ๋ฅ ์ ์์ต์ ์์ธกํ๊ธฐ ์ํ ์ค์ํ ์์๋ค. ์ผ๋ฐ์ ์ผ๋ก ํ์๊ด ๋ฐ์ ์ ์ฐ ํ๊ท ์ด์ฉ๋ฅ ์ 15 %์ด๋ฉฐ ๋ฐ์ ๊ธฐ์ ํจ์จ ๋ฐ ์ฐ๊ฐ ์ผ์ฌ ์๊ฐ์
๋ฐ๋ผ ๋ณํ๋ค(18).
3.2 ํ์๊ด ๋ฐ์ ์ฌ์
์ ๋น์ฉ ์์
ํ์๊ด ๋ฐ์ ์ฌ์
์ ์์ํ๊ธฐ ์ํด์๋ ํ์๊ด ๋ชจ๋, ์ธ๋ฒํฐ, ๊ธฐํ ๊ณํต ์ฐ๊ณ ์ฅ์น ๋ฑ์ ํฌํจํ ์ด๊ธฐ ๊ฑด์ค๋น์ฉ์ด ํ์ํ๋ค. ํ 2๋ ์ฉ๋๋ณ ํ์๊ด ๋ฐ์ ๊ฑด์ค๋น๋ค. ์ค๋น ์ฉ๋ 1 MW ์ดํ์ ํ์๊ด ๋ฐ์ ๊ฑด์ค๋น ๋จ๊ฐ๋ 2,274 ์ฒ์/kW, ์ค๋น ์ฉ๋ 1 MW๋ถํฐ 3 MW๊น์ง์
๊ฑด์ค๋น ๋จ๊ฐ๋ 1,493 ์ฒ์/kW์ด๋ค(19).
Table 2. The construction cost of solar PV generation business
์ถ์ฒ
|
์ฉ๋
|
๋จ๊ฐ
(์ฒ์/kW)
|
๋น๊ณ
|
์ฐธ๊ณ ๋ฌธํ
(19)
|
1 MW ์ดํ
|
2,274
|
9๊ฐ์ง ์ฌ๋ก ํ๊ท
|
1 MW โผ
3 MW
|
1,493
|
11๊ฐ์ง ์ฌ๋ก ํ๊ท
|
ํ์๊ด ๋ฐ์ ์ฌ์
์ ์ฌ๋ฌ ๊ธฐ๊ธฐ ๋ฐ ์ฅ์น๋ค์ ์ ๊ฒ์ ์ํ ์ด์ ์ ์ง๋น์ฉ์ด ๋ฐ์ํ๋ค. ํ 3์ ์ฌ๋ฌ ๋ฌธํ๋ค์ด ์ฌ์ฉํ๋ ํ์๊ด ๋ฐ์ ์ฌ์
์ ์ฐ๊ฐ ์ด์ ์ ์ง๋น๋ค. ์ฐ๊ฐ ์ด์ ์ ์ง๋น๋ ์ด๊ธฐ ๊ฑด์ค๋น์ 0.5 %์์ 1.5 %์ด๋ค (13-15,18,20).
Table 3. The operation and maintenance cost of solar PV generation business
์ถ์ฒ
|
ํ์๊ด ์ฐ๊ฐ ์ด์ ์ ์ง๋น
|
์ฐธ๊ณ ๋ฌธํ(13)
|
์ด๊ธฐ ๊ฑด์ค๋น์ 1 %
|
์ฐธ๊ณ ๋ฌธํ(14)
|
์ด๊ธฐ ๊ฑด์ค๋น์ 1 %
|
์ฐธ๊ณ ๋ฌธํ(15)
|
์ด๊ธฐ ๊ฑด์ค๋น์ 1 %
|
์ฐธ๊ณ ๋ฌธํ(18)
|
์ด๊ธฐ ๊ฑด์ค๋น์ 1.5 %
|
์ฐธ๊ณ ๋ฌธํ(20)
|
์ด๊ธฐ ๊ฑด์ค๋น 1 % (์๊ท๋ชจ)
์ด๊ธฐ ๊ฑด์ค๋น 0.5 % (๋๊ท๋ชจ)
|
์๋์ง ์ ์ฅ์ฅ์น(ESS, Energy Storage System)๋ ๊ธฐ์์ ๋ฐ๋ฅธ ์ถ๋ ฅ์ ๋ณ๋์ด ํฐ ํ์๊ด์ ๋ณด์กฐํ์ฌ ๊ณํต์์ ์ฑ์ ์ ์ง์ํฌ ์ ์๋
๊ธฐ์ ์ค ํ๊ฐ์ง๋ค. ์ ๋ถ๋ ESS๋ฅผ ์ฅ๋ คํ๊ธฐ ์ํด ํ์๊ด ๋ฐ์ ์ฌ์
์์๊ฒ ESS๋ฅผ ์ฐ๊ณ์ํฌ ๊ฒฝ์ฐ ๋์ REC ๊ฐ์ค์น๋ฅผ ๋ถ์ฌํ๋ค. ํ์๊ด ๋ฐ์ ์ค๋น์
ESS๋ฅผ ์ฐ๊ณ์ํฌ ๊ฒฝ์ฐ 10์๋ถํฐ 16์์ ์ถฉ์ ๋ ์ ๋ ฅ๋ ์ค 10์๋ถํฐ 16์ ์ด์ธ์ ์๊ฐ์ ๋ฐฉ์ ๋ ์ ๋ ฅ๋์ ๋ํด์ ๋์ REC ๊ฐ์ค์น๋ฅผ ๋ถ์ฌํ๋ค.
ํ 4๋ ESS ์ฐ๊ณ์ ๋ฐ๋ฅธ ๋น์ฉ์ด๋ค. ์ผ๋ฐ์ ์ผ๋ก ESS์ ์๋ช
์ 10๋
์์ 15๋
, ๋ฐฐํฐ๋ฆฌ ์ฉ๋์ ๊ณํต์ ์์ ์ฑ์ ๊ณ ๋ คํ์์ ๋ ์ค๋น์ฉ๋์ 10 %์ด๋ค.
์ฐ๊ฐ ์ด์ ์ ์ง๋น๋ ์ค์น๋น์ฉ์ 2.5 %์์ 3 %์ด๋ค. ์ค์น๋น์ฉ์ ๋ฆฌํฌ์ด์จ ๋ฐฐํฐ๋ฆฌ๋ฅผ ์ด์ฉํ์์ ๋ 1 kW(PCS)/1 kWh(๋ฐฐํฐ๋ฆฌ) ๊ธฐ์ค์ผ๋ก
๋จ๊ฐ๊ฐ 1,320 ์ฒ์/kWh์์ 5,800 ์ฒ์/kWh์ด๋ค(4,12,21-23).
Table 4. The cost of ESS connected with solar PV generation system
ํญ๋ชฉ
|
๊ฐ
|
์๋ช
|
10๋
โผ 15๋
|
์ฉ๋
|
ํ์๊ด ์ค๋น์ฉ๋์ 10 %
|
์ด์ ์ ์ง๋น
|
์ด๊ธฐ ์ค์น๋น์ 2.5 % โผ 3 %(์ฐ๊ฐ)
|
์ค์น๋น์ฉ
(PCS ๋ฐ ๋ฐฐํฐ๋ฆฌ ํฌํจ)
|
1,320 ์ฒ์/kWh โผ
5,800 ์ฒ์/kWh
|
3.3 ํ์๊ด ๋ฐ์ ์ฌ์
์ ์์ต ์์ ๋ณ๋์ฑ์ ๊ณ ๋ คํ ์๋๋ฆฌ์ค ์ค์
SMP๋ ๊ตญ๋ด์ ๋ ฅ์์ฅ๊ฐ๊ฒฉ์ผ๋ก ํ์๊ด ๋ฐ์ ์ฌ์
์ ๊ด์ ์์๋ ํ์๊ด ๋ฐ์ ์ผ๋ก ์์ฐ๋ ์ ๋ ฅ์ ํ๋งคํ์ฌ ์ป๋ ์์ต ์์ธ์ด๋ค. ๊ทธ๋ฆผ 2๋ 2001๋
๋ถํฐ 2019๋
๊น์ง์ ์ฐ ํ๊ท SMP๋ฅผ ๋ํ๋ธ๋ค. 2001๋
๋ถํฐ 2012๋
๊น์ง๋ ์ฆ๊ฐํ๋ ์ถ์ธ๋ฅผ ๋ณด์์ผ๋, ๊ทธ ์ดํ ๋ค์ ๊ฐ์ํ์ฌ 2016๋
๋ถํฐ๋
ํฐ ๋ณํ๊ฐ ์๋ ๊ฒ์ ์ ์ ์๋ค. ๊ทธ๋ฆผ 3์ 2020๋
6์ ์์ ์ผ๋ก๋ถํฐ ์ต๊ทผ 24๊ฐ์์ SMP์ 2020๋
1์ ์์ ์ผ๋ก๋ถํฐ ์ต๊ทผ 24๊ฐ์์ ๋๋ฐ์ด ์ ๊ฐ๋ฅผ ๋ํ๋ธ๋ค. ์ ๊ฐ์ ๋ณํ์ ๋ฐ๋ผ
SMP์ ๋ณํ๊ฐ ์ ์ฌํ๊ฒ ๋ํ๋ ๊ฒ์ ํ์ธํ ์ ์๋ค(5).
Fig. 2. Annual average SMP from 2001 to 2019(5)
Fig. 3. The fluctuation trend of SMP and the price of Dubai oil(5)
REC๋ SMP์ ๋๋ถ์ด ํ์๊ด ๋ฐ์ ์ฌ์
์์ ์์ต ์์ธ์ด๋ค. REC๋ ์ฌ์ ์๋์ง๋ก ์ ๋ ฅ์ ๊ณต๊ธํ์์์ ์ฆ๋ช
ํ๋ ์ธ์ฆ์๋ก ์์ฅ์ ํตํด ๊ฑฐ๋๋๋ค.
๊ทธ๋ฆผ 4๋ 2012๋
๋ถํฐ 2019๋
๊น์ง์ ์ฐํ๊ท REC ๊ฐ๊ฒฉ์ ๋ํ๋ธ๋ค. 2012๋
๋ถํฐ 2015๋
๊น์ง์ REC ๊ฐ๊ฒฉ์ ์ง์์ ์ผ๋ก ๊ฐ์ํ๋ค๊ฐ 2016๋
์ ๊ฐ๊ฒฉ์ด
์์นํ์์ผ๋, 2016๋
์ดํ๋ถํฐ๋ ์ง์์ ์ผ๋ก ๊ฐ์ํ๋ ์ถ์ธ๊ฐ ๋ํ๋๋ ๊ฒ์ ํ์ธํ ์ ์๋ค. REC ๊ฐ๊ฒฉ ํ๋ฝ์ ์์ธ์ ๊ทธ๋ฆผ 5๋ฅผ ํตํด ํ์ธํ ์ ์๋ค. ๊ทธ๋ฆผ 5๋ 2012๋
๋ถํฐ 2019๋
๊น์ง์ REC ๋ฐ๊ธ๋๊ณผ ์๋ฌด ๊ณต๊ธ๋์ ๋ํ๋ธ๋ค. 2016๋
์ดํ REC ๋ฐ๊ธ๋์ด ์๋ฌด ๊ณต๊ธ๋์ ์ด๊ณผํ๊ธฐ ์์ํ์์ผ๋ฉฐ, ์ด์
๋ฐ๋ผ ๊ฐ๊ฒฉ์ด ํ๋ฝํ์๋ค(5,7).
Fig. 4. Annual average the price of REC from 2012 to 2019(5)
Fig. 5. Annual the amount of REC issuance and the amount of mandatory supply from 2012 to 2019(5)
ํ์๊ด ๋ฐ์ ์ฌ์
์ ์ฅ๊ธฐ ์ฌ์
์ผ๋ก ํ๋น์ฑ์ ํ๋จํ๊ธฐ ์ํด์ ์ฃผ ์์
์์ธ SMP์ REC ๊ฐ๊ฒฉ์ ๋ํ ์์ธก์ด ์ค์ํ๋ค. SMP์ REC ๊ฐ๊ฒฉ์ ์๊ธฐ์
๋ฐ๋ผ ๋ณ๋์ฑ์ด ํฌ๊ฒ ๋ํ๋๋ฉฐ ์ฅ๊ธฐ์ ์์ธก์ด ์ด๋ ต๋ค. ๋ฐ๋ผ์ SMP์ REC ๊ฐ๊ฒฉ ๋ณ๋ ์๋๋ฆฌ์ค๋ฅผ ์ค์ ํ์ฌ ํ์๊ด ๋ฐ์ ์ฌ์
์ ๊ฒฝ์ ์ฑ ํ๊ฐ์ ์ ์ฉํ๋ค.
SMP์ REC ๊ฐ๊ฒฉ์ ์์น, ํ๋ฝ, ์ ์ง 3 ๊ฐ์ง ๊ฒฝ์ฐ๋ฅผ ๋ชจ๋ ๊ณ ๋ คํ์ฌ ์๋๋ฆฌ์ค๋ฅผ ์ค์ ํ๋ค.
SMP์ REC ๊ฐ๊ฒฉ ๋ณ๋์ ๊ฐ๊ฒฉ์ ์์น, ํ๋ฝ, ์ ์ง 3๊ฐ์ง ๊ฒฝ์ฐ๋ฅผ ๋ชจ๋ ๊ณ ๋ คํ ๊ฒฝ์ฐ ์ด 8 ๊ฐ์ง์ ๊ฒฝ์ฐ๋ก ๋ํ๋๋ค. ์๋๋ฆฌ์ค๋ SMP์ REC
๊ฐ๊ฒฉ์ด ๋ ๊ฐ์ง ๋ชจ๋ ์์น, ์ ์ง, ํ๋ฝ์ 3 ๊ฐ์ง ๊ฒฝ์ฐ๋ง์ ๊ณ ๋ คํ๋ค. SMP์ REC ๊ฐ๊ฒฉ ๋ณ๋์ด ๋ค๋ฅด๊ฒ ๋ํ๋๋ 5 ๊ฐ์ง ๊ฒฝ์ฐ๋ ๊ฐ๊ฒฉ์ด ๋ ๊ฐ์ง
๋ชจ๋ ์์น, ์ ์ง, ํ๋ฝํ๋ 3 ๊ฐ์ง ๊ฒฝ์ฐ์ ๊ฒฐ๊ณผ๋ฅผ ํตํด ์ค๊ฐ ๊ฐ์ผ๋ก ์์ธกํ ์ ์๊ธฐ ๋๋ฌธ์ ๊ณ ๋ คํ์ง ์๋๋ค.
๊ทธ๋ฆผ 6์ ์๋๋ฆฌ์ค์ ์ ์ฉ๋๋ SMP์ REC ๊ฐ๊ฒฉ ๋ณ๋์ ๋ํ๋ธ๋ค. ์๋๋ฆฌ์ค ์ค์ ์ ์ํด SMP์ REC ๊ฐ๊ฒฉ ๋ณ๋์ด ์๋ ๊ธฐ์ค ๊ฐ๊ฒฉ์ ์ค์ ํ๋ค. ์๋๋ฆฌ์ค
1์ SMP์ REC ๊ฐ๊ฒฉ์ด ๋งค๋
์ฆ๊ฐํ๋ ๊ฒฝ์ฐ๋ฅผ ๊ฐ์ ํ๋ค. ์๋๋ฆฌ์ค 2๋ SMP์ REC ๊ฐ๊ฒฉ์ด ์๋๋ฆฌ์ค 1๋ณด๋ค๋ ์ ๊ฒ ์ฆ๊ฐํ๋ ๊ฒฝ์ฐ๋ฅผ ๊ฐ์ ํ๋ค.
์๋๋ฆฌ์ค 4๋ SMP์ REC ๊ฐ๊ฒฉ์ด ๊ฐ์ํ๋ ๊ฒฝ์ฐ๋ฅผ ๊ฐ์ ํ๋ค. ์๋๋ฆฌ์ค 3์ SMP์ REC ๊ฐ๊ฒฉ์ด ์๋๋ฆฌ์ค 4๋ณด๋ค๋ ์ ๊ฒ ๊ฐ์ํ๋ ๊ฒฝ์ฐ๋ฅผ ๊ฐ์ ํ๋ค.
Fig. 6. Fluctuation of SMP and the price of REC applied to the scenarios
3.4 ์๋๋ฆฌ์ค์ ๋ฐ๋ฅธ ํ์๊ด ๋ฐ์ ์ฌ์
์ ๋น์ฉ ๋ฐ ์์ต ์ถ์
ํ์๊ด ๋ฐ์ ์ฌ์
์ ๋น์ฉ ์์๋ ๊ฑด์ค๋น, ์ฐ๊ฐ ์ด์ ์ ์ง๋น, ESS ์ฐ๊ณ ๋น์ฉ์ผ๋ก ๊ตฌ์ฑ๋๋ค. ๊ฑด์ค๋น๋ ์ฌ์
์ด๊ธฐ ๋น์ฉ์ผ๋ก ํํ์ ์๊ฐ ๊ฐ์น๋ฅผ ๊ณ ๋ คํ
ํ์์ฑ์ด ์์ง๋ง, ์ฐ๊ฐ ์ด์ ์ ์ง๋น์ ๊ฒฝ์ฐ ์๊ฐ์ ํ๋ฆ์ ๋ฐ๋ผ ํํ์ ๊ฐ์น๊ฐ ๋ณํ๊ธฐ ๋๋ฌธ์ ํ์ฌ๊ฐ์นํ ๊ณผ์ ์ ํฌํจํ์ฌ ๋น์ฉ์ ์ฐ์ถํ๋ค. ESS ์ฐ๊ณ
๋น์ฉ์ ๊ฒฝ์ฐ ์ด๊ธฐ ์ค์น๋น์ฉ์ ํํ์ ์๊ฐ ๊ฐ์น๋ฅผ ๊ณ ๋ คํ ํ์์ฑ์ด ์์ง๋ง, ์ฌ์
๊ธฐ๊ฐ ๋ด ์๋ช
์ฃผ๊ธฐ๋ง๋ค ๋ฐ์ํ๋ ์ฌ์ค์น ๋น์ฉ๊ณผ ์ฐ๊ฐ ์ด์ ์ ์ง๋น์ ๋ํด์๋
ํํ์ ์๊ฐ ๊ฐ์น๋ฅผ ๊ณ ๋ คํ๋ค. ์ (1)์ ํ์๊ด ๋ฐ์ ์ฌ์
์ ์ด ๋น์ฉ์ด๋ค.
์ฌ๊ธฐ์, $N$์ ํ์๊ด ๋ฐ์ ์ฌ์
๊ธฐ๊ฐ(๋
), $\cos t_{PV,\:N}$์ $N$๋
๋์์ ํ์๊ด ๋ฐ์ ์ฌ์
์ ์ด ๋น์ฉ, $I nstall_{PV,\:
i=0}$์ ํ์๊ด ๋ฐ์ ์ฌ์
์ด๊ธฐ ๊ฑด์ค๋น, $OM_{PV,\: i}$๋ ํ์๊ด ๋ฐ์ ์ฌ์
์ด์ ์ ์ง๋น, $r$์ ํ ์ธ์จ, $i$๋ ์ฌ์
๊ธฐ๊ฐ์ผ๋ก๋ถํฐ
์์ (๋
), $k$๋ ESS ์๋ช
, $I nstall_{ESS,\: k\times i}$๋ $k\times i$์์ (๋
)์ ESS ์ค์น๋น์ฉ, $N^{'}=QUOTIENT(N,\:k)$,
$OM_{ESS,\: i}$๋ ESS์ ์ด์ ์ ์ง๋น๋ฅผ ์๋ฏธํ๋ค.
(๋จ, $QUOTIENT(N,\:k)$์ $\dfrac{N}{k}$์ ๋ชซ์ ๋ฐํํ๋ค.)
ํ์๊ด ๋ฐ์ ์ฌ์
์ ์์ต์ ์ฐ๊ฐ SMP์ REC ๊ฐ๊ฒฉ ๋ฐ ํ์๊ด ๋ฐ์ ๋์ ๋ฐ๋ผ ๊ฒฐ์ ๋๋ค. ์ (2)๋ ํ์๊ด ๋ฐ์ ์ฌ์
์ ์ด ์์ต์ด๋ค.
์ฌ๊ธฐ์, $N$์ ํ์๊ด ๋ฐ์ ์ฌ์
๊ธฐ๊ฐ(๋
), $Benef_{PV,\: N}$์ $N$๋
๋์์ ํ์๊ด ๋ฐ์ ์ฌ์
์ ์ด ์์ต, $r$์ ํ ์ธ์จ,
$i$๋ ์ฌ์
๊ธฐ๊ฐ์ผ๋ก๋ถํฐ ์์ (๋
), $UR_{i}$๋ $i$์์ ์ ํ์๊ด ๋ฐ์ ์ด์ฉ๋ฅ , $d$๋ ํ์๊ด ๋ฐ์ ํจ์จ ์ ํ, $SMP_{i}$๋ $i$์์ ์
SMP, $REC_{i}$๋ $i$์์ ์ REC ๊ฐ๊ฒฉ, $REC_{W}$๋ ESS ์ฐ๊ณ์ ๋ํ REC ๊ฐ์ค์น, $\alpha$๋ ์ฐ๊ฐ ์ ์ฒด ๋ฐ์ ๋
์ค ESS ๊ฐ์ค์น๋ฅผ ์ ์ฉ๋ฐ๋ ๋ฐ์ ๋์ ๋น์จ์ด๋ค.
3.5 ํ์๊ด ๋ฐ์ ์ฌ์
์ ๊ฒฝ์ ์ฑ ํ๊ฐ ๋ฐ ๋ฏผ๊ฐ๋ ๋ถ์
๊ฒฝ์ ์ฑ ํ๊ฐ๋ ์ฌ์
์ ๋น์ฉ๊ณผ ํธ์ต์ ์ฐ์ถํ์ฌ ๋น๊ต ๋ถ์ํจ์ผ๋ก์จ ์ฌ์
์ ํ๋น์ฑ์ ์ถ์ ํ๋ ๊ณผ์ ์ด๋ค. ํธ์ต๋น์ฉ๋น์จ(B/C Ratio, Benefit-Cost
Ratio)์ ํํ์ ์๊ฐ ๊ฐ์น๋ฅผ ๊ณ ๋ คํ์ฌ ๋น์ฉ๊ณผ ํธ์ต์ ํ์ฐํ๊ณ , ํ์ฐ๋ ํธ์ต์ ํ์ฐ๋ ๋น์ฉ์ผ๋ก ๋๋ ๊ฒ์ด๋ค. ์ผ๋ฐ์ ์ผ๋ก ํธ์ต๋น์ฉ๋น์จ์ด 1๋ณด๋ค ํด
๊ฒฝ์ฐ ๋น์ฉ์ ํ์ํ์ง๋ง, ๊ตญ๊ฐ์ ๊ด์ ์์์ ๊ณต๊ณต์ฌ์
์ ๊ฒฝ์ฐ ๊ณต์ ์๋ณธ์ ํ๋ฆ์ ๊ณ ๋ คํ์์ ๋ ํธ์ต๋น์ฉ๋น์จ 1.1 ์ด์์์ ํ์คํ๊ฒ ์ฌ์
์ ํ๋น์ฑ์
์ธ์ ๋ฐ๋๋ค(24). ๋ง์ฐฌ๊ฐ์ง๋ก ๊ฐ์ธ ์ฌ์
์ ๊ด์ ์์๋ ๊ธ๋ฆฌ, ๋ถํ์ค์ฑ์ ๊ณ ๋ คํ์ฌ ํธ์ต๋น์ฉ ๋น์จ 1.05 ์ด์์์ ์ฌ์
์ ํ๋น์ฑ์ด ์๋ค๊ณ ํ๋จํ ์ ์๋ค.
ํ์๊ด ๋ฐ์ ์ฌ์
์ ๊ฒฝ์ ์ฑ ํ๊ฐ๋ ํธ์ต๋น์ฉ๋น์จ ๊ธฐ๋ฒ์ ํตํด ์งํ๋๋ค. ์ (3)์ ํ์๊ด ๋ฐ์ ์ฌ์
์ ์ด ๋น์ฉ ๋ฐ ์์ต์ ์ด์ฉํ ํธ์ต๋น์ฉ๋น์จ ์ฐ์ถ ์์ด๋ค.
์ฌ๊ธฐ์, $B/C Ratio_{PV,\:N}$์ ์ฌ์
๊ธฐ๊ฐ $N$๋
๋์์ ํ์๊ด ๋ฐ์ ์ฌ์
์ด ๋น์ฉ ๋ฐ ์์ต์ ์ด์ฉํ์ฌ ์ฐ์ถ๋ ํธ์ต๋น์ฉ๋น์จ ๊ฐ, $Benef_{PV,\:
N}$์ ์ฌ์
๊ธฐ๊ฐ $N$๋
๋์์ ํ์๊ด ๋ฐ์ ์ฌ์
์ ์ด ์์ต, $\cos t_{PV,\: N}$์ ์ฌ์
๊ธฐ๊ฐ $N$๋
๋์์ ํ์๊ด ๋ฐ์ ์ฌ์
์ ์ด
๋น์ฉ์ด๋ค.
๊ฒฝ์ ์ฑ ํ๊ฐ๋ ๋ฏธ๋์ ๊ฐ์ ์ถ์ ํ๋ ๊ณผ์ ์ผ๋ก ๋ฏธ๋์ ๋น์ฉ ๋ฐ ์์ต ์์ธก์ ๋ํ ๋ถํ์ค์ฑ์ด ์กด์ฌํ๋ค. ํนํ ํ์๊ด ๋ฐ์ ์ฌ์
์ ๊ฒฝ์ฐ๋ ์ฅ๊ธฐ๊ฐ ์ฌ์
์ผ๋ก
๋จ๊ธฐ๊ฐ์ ์งํ๋๋ ํ ์ฌ์
์ ๋นํด ๋ถํ์ค์ฑ์ด ๋์ฑ ํฌ๋ค. ๋ฐ๋ผ์ ํ์๊ด ๋ฐ์ ์ฌ์
์ ๋ถํ์ค์ฑ์ ๊ณ ๋ คํ์ฌ ๋ฏผ๊ฐ๋ ๋ถ์์ ์งํํ๋ค. ํ์๊ด ๋ฐ์ ์ฌ์
์์์
์์ต ์์์ธ SMP์ REC ๊ฐ๊ฒฉ ๋ณ๋ ์๋๋ฆฌ์ค๋ฅผ ์ ์ฉํ์ฌ ๋ฏผ๊ฐ๋๋ฅผ ๋ถ์ํ๋ค.
4. ์ฌ๋ก ์ฐ๊ตฌ
์ฌ์
์ ๊ด์ ์์ ํ์๊ด ๋ฐ์ ์ฌ์
์ ์์ต ๋ฐ ๋น์ฉ ์์, SMP์ REC๊ฐ๊ฒฉ ๋ณ๋ ์๋๋ฆฌ์ค๋ฅผ ์ ์ฉํ์ฌ ๊ฒฝ์ ์ฑ ํ๊ฐ ๋ฐ ๋ฏผ๊ฐ๋ ๋ถ์์ ์งํํ๋ค. ์ฌ์
์
๊ด์ ์์ ํ์๊ด ๋ฐ์ ์ฌ์
์ ๊ฒฝ์ ์ฑ ํ๊ฐ ๋์์ ๊ตญ๋ด์ ๊ฐ์ฅ ๋ง์ ์ฉ๋์ธ 100 kW ํ์๊ด๊ณผ 1 MW ํ์๊ด์ด๋ค(12). ํ ์ธ์จ์ ์ฐธ๊ณ ๋ฌธํ (24)๋ฅผ ์ฐธ๊ณ ํ์ฌ 4.5 %๋ฅผ ์ ์ฉํ๊ณ ์๋ช
์ 25๋
์ผ๋ก ์ ์ ํ๋ค. ํ์๊ด ๋ฐ์ ์ฌ์
์ ๊ฒฝ์ ์ฑ ํ๊ฐ๋ฅผ ์ํ ๋น์ฉ์ ํ 5์ ๊ฐ๋ค. ๊ฑด์ค๋น์ ๊ฒฝ์ฐ ์ฐธ๊ณ ๋ฌธํ (19)๋ฅผ ์ฐธ๊ณ ํ์ฌ 100 kW ํ์๊ด์ 2,274 ์ฒ์/kW๋ฅผ ์ ์ฉํ๊ณ 1 MW ํ์๊ด์ 1,493 ์ฒ์/kW๋ฅผ ์ ์ฉํ๋ค. ์ฐ๊ฐ ์ด์ ์ ์ง๋น์ ๊ฒฝ์ฐ 100
kW ํ์๊ด์ ์ด๊ธฐ ํฌ์๋น์ 1 %, 1 MW ํ์๊ด์ 0.5 %๋ก ์ค์ ํ๋ค(20). ๋ํ, ESS๋ฅผ ์ฐ๊ณํ ๊ฒฝ์ฐ์ ํ์ง ์์ ๊ฒฝ์ฐ ๋ ๊ฐ์ง ๋ชจ๋ ๊ณ ๋ คํ๋ค. ESS ์ฐ๊ณ ์ ์๋ช
์ ๊ณ ๋ คํ์ฌ ์ฌ์
๊ธฐ๊ฐ ๋์ ํ๋ฒ ๊ต์ฒดํ๋ ๊ฒ์ผ๋ก ์ค์ ํ๋ค.
ESS ์ฉ๋์ ์ ์ฒด ํ์๊ด ๋ฐ์ ์ค๋น์ฉ๋์ 10 %๋ฅผ ๊ฐ์ ํ๊ณ , ์ค์น๋น์ฉ์ 1 kW(PCS)/1 kWh(๋ฐฐํฐ๋ฆฌ) ๊ธฐ์ค์ผ๋ก 1,320 ์ฒ์/kWh,
์ฐ๊ฐ ์ด์ ์ ์ง๋น๋ ์ด๊ธฐ ์ค์น๋น์ฉ์ 3 %๋ฅผ ์ ์ฉํ๋ค(4,11,21-23).
Table 5. The cost of solar PV generation business for economic evaluation
์ฉ๋
|
ํญ๋ชฉ
|
์ด ๋น์ฉ(์ฒ์)
|
100 kW
|
๊ฑด์ค๋น
|
227,400
|
์ด์ ์ ์ง๋น(1 %)
|
33,719
|
ESS
|
์ค์น๋น
|
20,983
|
์ด์ ์ ์ง๋น
|
5,871
|
1 MW
|
๊ฑด์ค๋น
|
1,493,000
|
์ด์ ์ ์ง๋น(0.5 %)
|
110,692
|
ESS
|
์ค์น๋น
|
209,835
|
์ด์ ์ ์ง๋น
|
58,719
|
ํ์๊ด ๋ฐ์ ์ฌ์
์ ์์ต ๊ณ์ฐ์ ์ํ ๊ฐ์ ์ฌํญ๋ค์ ํ 6๊ณผ ๊ฐ๋ค. ์ฐํ๊ท ํ์๊ด ๋ฐ์ ์ด์ฉ๋ฅ ์ 15 %๋ก ๊ฐ์ ํ๊ณ , ๋ฐ์ ํจ์จ์ ๋งค๋
0.8 %์ฉ ์ ๊ฐ๋๋ค๊ณ ๊ฐ์ ํ๋ค(18). ESS๋ฅผ ์ ์ํ์ง ์๋ ๊ฒฝ์ฐ๋ 100 kW ํ์๊ด์ ์๊ฐ๋ฐ์ ์ฉ ์ค๋น๋ฅผ ํตํด ์ ๋ ฅ์ ๊ฑฐ๋ํ๋ ๊ฒฝ์ฐ, 1 MW ํ์๊ด์ ์ผ๋ฐ๋ถ์ง์ ์ค์นํ๋ ๊ฒฝ์ฐ๋ฅผ
๊ฐ์ ํ์ฌ REC ๊ฐ์ค์น 1.0์ ์ ์ฉํ๊ณ , ESS๋ฅผ ์ ์ํ๋ ๊ฒฝ์ฐ๋ REC ๊ฐ์ค์น 4.0์ ์ ์ฉํ๋ค(4).
Table 6. Assumption for calculating the profits of solar PV generation business
์ฐํ๊ท ์ด์ฉ๋ฅ
|
๋ฐ์ ํจ์จ ์ ๊ฐ
|
REC ๊ฐ์ค์น
|
15 %
|
์ฐ๊ฐ 0.8 %
|
1.0 (ESS ๋ฏธ์ค์น)
4.0 (ESS ์ค์น)
|
ํ 7์ ๊ฒฝ์ ์ฑ ํ๊ฐ์ ์ ์ฉํ๊ธฐ ์ํ SMP์ REC ๊ฐ๊ฒฉ ๋ณ๋ ์๋๋ฆฌ์ค๋ค. ์๋๋ฆฌ์ค์ ์ ์ฉํ SMP์ REC ๊ฐ๊ฒฉ ๋ณ๋ ๋น์จ์ SMP๋ ์ต๊ทผ 19๋
,
REC ๊ฐ๊ฒฉ์ ์ต๊ทผ 8๋
์ ์ถ์ธ๋ฅผ ๋ฐ์ํ๋ค. ๊ทธ๋ฆผ 2์ ๊ทธ๋ฆผ 4๋ฅผ ํตํด ์ฐ์ถ๋ ์ฐ์๋ ๋ ์ฐ๋์ ๊ฐ๊ฒฉ ๋ณ๋ ๋น์จ์ SMP๋ ์ฐํ๊ท 14.6 %, REC ๊ฐ๊ฒฉ์ ์ฐํ๊ท 24 %์ด๋ค. SMP์ REC ๊ฐ๊ฒฉ์ ์์น,
์ ์ง, ํ๋ฝ์ 3๊ฐ์ง ๊ฐ๋ฅ์ฑ์ด ์กด์ฌํ๋ฏ๋ก ์๋๋ฆฌ์ค์ ์ ์ฉ๋๋ ๋ณ๋ ๋น์จ์ ์ฐ์๋ ๋ ์ฐ๋์ ๊ฐ๊ฒฉ ๋ณ๋ ๋น์จ์ ํ๊ท ๊ฐ์ 33.33 %๋ฅผ ์ ์ฉํ๋ค. ์๋๋ฆฌ์ค
1์ ๊ฒฝ์ฐ SMP๋ 4.87 %, REC ๊ฐ๊ฒฉ์ 8 %๊ฐ ๋งค๋
์ฆ๊ฐํ๋ค๊ณ ๊ฐ์ ํ๊ณ , ์๋๋ฆฌ์ค 2์ ๊ฒฝ์ฐ ์๋๋ฆฌ์ค 1์ ์ ๋ฐ ๋น์จ๋ง ๋งค๋
์ฆ๊ฐํ๋ค๊ณ
๊ฐ์ ํ๋ค. ์๋๋ฆฌ์ค 4์ ๊ฒฝ์ฐ SMP๋ 4.87 %, REC ๊ฐ๊ฒฉ์ 8 %๊ฐ ๋งค๋
๊ฐ์ํ๋ค๊ณ ๊ฐ์ ํ๊ณ , ์๋๋ฆฌ์ค 3์ ๊ฒฝ์ฐ ์๋๋ฆฌ์ค 4์ ์ ๋ฐ ๋น์จ๋ง
๋งค๋
๊ฐ์ํ๋ค๊ณ ๊ฐ์ ํ๋ค. ์ด ๋, ๊ธฐ์ค๊ฐ๊ฒฉ์ SMP๋ ์ต๊ทผ 3๋
ํ๊ท ๊ฐ๊ฒฉ, REC ๊ฐ๊ฒฉ์ 2020๋
6์ ํ๊ท ๊ฐ๊ฒฉ์ ์ ์ฉํ๋ค(24).
Table 7. Fluctuation scenarios of SMP and the price of REC for economic evaluation
of solar PV generation business
|
๊ธฐ์ค ๊ฐ๊ฒฉ
|
์๋๋ฆฌ์ค
|
์ฐ๊ฐ ๊ฐ๊ฒฉ ๋ณํ
|
SMP
|
REC
|
S
M
P
|
์ต๊ทผ 3๋
ํ๊ท
(87.8 ์/kWh)
|
์๋๋ฆฌ์ค 1
|
4.87 % ์ฆ๊ฐ
|
8 % ์ฆ๊ฐ
|
์๋๋ฆฌ์ค 2
|
2.43 % ์ฆ๊ฐ
|
4 % ์ฆ๊ฐ
|
R
E
C
|
2020๋
6์ ํ๊ท
(44.3 ์/kWh)
|
์๋๋ฆฌ์ค 3
|
2.43 %
๊ฐ์
|
4 %
๊ฐ์
|
์๋๋ฆฌ์ค 4
|
4.87 % ๊ฐ์
|
8 %
๊ฐ์
|
ํ์๊ด ๋ฐ์ ์ฌ์
์ ์ด ๋น์ฉ๊ณผ ์์ต ๊ณ์ฐ์ ์ํ ๊ฐ์ ์ฌํญ, SMP์ REC ๊ฐ๊ฒฉ ๋ณ๋ ์๋๋ฆฌ์ค๋ฅผ ์ ์ฉํ์ฌ ๊ฒฝ์ ์ฑ ํ๊ฐ๋ฅผ ์งํํ๋ค. ๊ฒฝ์ ์ฑ ํ๊ฐ ๋ฐฉ๋ฒ์
ํธ์ต๋น์ฉ๋น์จ์ ์ด์ฉํ๋ค. ๊ทธ๋ฆผ 7์ 100 kW ํ์๊ด์ ๊ฒฝ์ ์ฑ ํ๊ฐ ๊ฒฐ๊ณผ, ๊ทธ๋ฆผ 8์ 1 MW ํ์๊ด์ ๊ฒฝ์ ์ฑ ํ๊ฐ ๊ฒฐ๊ณผ๋ค.
Fig. 7. The result of economic evaluation by scenarios(100 kW Solar PV)
Fig. 8. The result of economic evaluation by scenarios(1 MW Solar PV)
ํ์๊ด ๋ฐ์ ์ฌ์
์ ๊ฒฝ์ ์ฑ ํ๊ฐ ๊ฒฐ๊ณผ๋ 1 MW ํ์๊ด์ด 100 kW ํ์๊ด๋ณด๋ค ํธ์ต๋น์ฉ๋น์จ์ด ๋ ๋๊ฒ ๋ํ๋ฌ๋ค. 100 kW ํ์๊ด์ ESS๋ฅผ ์ฐ๊ณํ์์
๋์ ์ฐ๊ณํ์ง ์์์ ๋ ๋ ๊ฐ์ง ๊ฒฝ์ฐ ๋ชจ๋ SMP์ REC ๊ฐ๊ฒฉ์ด ์๋๋ฆฌ์ค 1๊ณผ ์๋๋ฆฌ์ค 2์์๋ง ํธ์ต๋น์ฉ๋น์จ์ด 1.05 ์ด์์ผ๋ก ๊ฒฝ์ ์ฑ์ด ์๋
๊ฒ์ผ๋ก ๋ํ๋ฌ๋ค. ESS ์ฐ๊ณ ์ฌ๋ถ์ ๋ฐ๋ฅธ ๊ฒฝ์ ์ฑ ํ๊ฐ ๊ฒฐ๊ณผ๋ ์ฐ๊ณ๋์ง ์์ ๊ฒฝ์ฐ๊ฐ ์ฐ๊ณ๋ ๊ฒฝ์ฐ๋ณด๋ค ์ ๋ฐ์ ์ผ๋ก ํธ์ต๋น์ฉ๋น์จ์ด ๋๊ฒ ๋ํ๋ฌ๋ค. 1 MW
ํ์๊ด์ ESS๋ฅผ ์ฐ๊ณํ์์ ๊ฒฝ์ฐ์๋ ์๋๋ฆฌ์ค 1, ์๋๋ฆฌ์ค 2์ ๊ธฐ์ค๊ฐ๊ฒฉ์ผ ๊ฒฝ์ฐ์ ํธ์ต๋น์ฉ๋น์จ์ด 1.05 ์ด์์ผ๋ก ๊ฒฝ์ ์ฑ์ด ์๋ ๊ฒ์ผ๋ก ๋ํ๋ฌ๊ณ
ESS๋ฅผ ์ฐ๊ณํ์ง ์์์ ๊ฒฝ์ฐ ์๋๋ฆฌ์ค 4๋ฅผ ์ ์ธํ๊ณ ๋ ํธ์ต๋น์ฉ๋น์จ์ด 1.05 ์ด์์ผ๋ก ๊ฒฝ์ ์ฑ์ด ์๋ ๊ฒ์ผ๋ก ๋ํ๋ฌ๋ค. ESS ์ฐ๊ณ ์ฌ๋ถ์ ๋ฐ๋ฅธ
๊ฒฝ์ ์ฑ ํ๊ฐ ๊ฒฐ๊ณผ๋ ์ฐ๊ณ๋์ง ์์ ๊ฒฝ์ฐ๊ฐ ์ฐ๊ณ๋ ๊ฒฝ์ฐ๋ณด๋ค ์ ๋ฐ์ ์ผ๋ก ํธ์ต๋น์ฉ๋น์จ์ด ๋๊ฒ ๋ํ๋ฌ๋ค.
์๋๋ฆฌ์ค์ ๋ฐ๋ฅธ ๋ฏผ๊ฐ๋๋ 100 kW ํ์๊ด๊ณผ 1 MW ํ์๊ด ๋ชจ๋ ์๋๋ฆฌ์ค 1๊ณผ ์๋๋ฆฌ์ค 2์ ์ฐจ์ด๊ฐ ๊ฐ์ฅ ํฌ๊ฒ ๋ํ๋ฌ๋ค. ๋ํ ์ ๋ฐ์ ์ผ๋ก 1 MW
ํ์๊ด์ด 100 kW ํ์๊ด๋ณด๋ค ๋ฏผ๊ฐ๋๊ฐ ๋ ํฌ๊ฒ ๋ํ๋ฌ๊ณ , ESS ์ฐ๊ณ ์ฌ๋ถ์ ๋ฐ๋ฅธ ๋ฏผ๊ฐ๋ ๋ํ 1 MW ํ์๊ด์ด 100 kW ํ์๊ด๋ณด๋ค ๋ ํฌ๊ฒ
๋ํ๋ฌ๋ค.
ํ์๊ด ๋ฐ์ ์ฌ์
์ ๊ฑด์ค๋น๋ ์ฉ๋์ด ํด์๋ก ๊ฑด์ค๋น ๋จ๊ฐ๊ฐ ๋ฎ์์ง๋ ๊ฒฝํฅ์ด ์๊ธฐ ๋๋ฌธ์ ๋์ฉ๋์์ ํ์๊ด ๋ฐ์ ์ฌ์
์ ํ๋น์ฑ์ด ๋ ๋๊ฒ ๋ํ๋ฌ๋ค. ESS๋ฅผ
์ฐ๊ณ์ํฌ ๊ฒฝ์ฐ ๋์ REC ๊ฐ์ค์น๋ฅผ ์ ์ฉ ๋ฐ์ง๋ง ๋์ ESS ์ค์น๋น๋ก ์ธํด ํ์๊ด ๋ฐ์ ์ฌ์
์ ํ๋น์ฑ์ ๋ฎ์์ก๋ค. ๋ฐ๋ผ์ ํ์๊ด ๋ฐ์ ์ฌ์
์ ํ๋น์ฑ์
๋์ด๊ธฐ ์ํด์๋ ๋์ฉ๋ ํ์๊ด ๋ฐ์ ์ฌ์
์ ์ ๋ ดํ ๊ฑด์ค๋น ๋จ๊ฐ์ ๋์ REC ๊ฐ์ค์น๋ฅผ ์ ์ง์ํค๊ณ , ESS ์ค์น๋น์ฉ์ ๊ฐ์์์ผ์ผ ํ๋ค. ์ถ๊ฐ์ ์ผ๋ก ํ๋ฝ
์ค์ธ REC ๊ฐ๊ฒฉ์ ๊ณ ๋ คํ ์ ์ฑ
๋์์ด ๋ง๋ จ๋๋ค๋ฉด ํ์๊ด ๋ฐ์ ์ ๋ณด๊ธ ๋ฐ ํ์ฐ์ ์ง์์ํฌ ์ ์์ ๊ฒ์ผ๋ก ํ๋จ๋๋ค.
5. ๊ฒฐ ๋ก
SMP์ REC ๊ฐ๊ฒฉ ๋ณ๋ ์๋๋ฆฌ์ค๋ฅผ ์ ์ฉํ์ฌ ์ฌ์
์ ๊ด์ ์์์ ํ์๊ด ๋ฐ์ ์ฌ์
์ ๊ฒฝ์ ์ฑ ํ๊ฐ๋ฅผ ์งํํ์๋ค. ๊ฒฝ์ ์ฑ ํ๊ฐ ๊ฒฐ๊ณผ 1 MW ํ์๊ด์ด
100 kW ํ์๊ด๋ณด๋ค ํธ์ต๋น์ฉ๋น์จ์ด ๋ ๋๊ฒ ๋ํ๋ฌ๊ณ , ESS ์ฐ๊ณ ์ ํธ์ต๋น์ฉ๋น์จ์ 100 kW ํ์๊ด, 1 MW ํ์๊ด ๋ชจ๋ ๊ฐ์ํ๋ ๊ฒ์ผ๋ก
๋ํ๋ฌ๋ค. 100 kW ํ์๊ด๊ณผ 1 MW ํ์๊ด ๋ชจ๋ SMP์ REC ๊ฐ๊ฒฉ์ด ์์นํ ๊ฒฝ์ฐ์๋ ๊ฒฝ์ ์ฑ์ด ์๋ ๊ฒ์ผ๋ก ๋ํ๋ฌ๋ค. ๊ทธ๋ฌ๋ 100 kW ํ์๊ด์
SMP์ REC ๊ฐ๊ฒฉ์ด ์ ์ง๋๊ฑฐ๋ ํ๋ฝํ ๊ฒฝ์ฐ์๋ ๊ฒฝ์ ์ฑ์ด ์๋ ๊ฒ์ผ๋ก ๋ํ๋ฌ๊ณ , 1 MW ํ์๊ด์ SMP์ REC ๊ฐ๊ฒฉ์ด ํ๋ฝํ ๊ฒฝ์ฐ์๋ ๊ฒฝ์ ์ฑ์ด
์๋ ๊ฒ์ผ๋ก ๋ํ๋ฌ๋ค. ๋ฐ๋ผ์ ์ฌ์
์ ๊ด์ ์์์ ํ์๊ด ๋ฐ์ ์ฌ์
์ ํ๋น์ฑ์ ๋์ด๊ณ ํ์๊ด ๋ฐ์ ์ ๋ณด๊ธ ๋ฐ ํ์ฐ์ ์ง์์ํค๊ธฐ ์ํด์ ์ ์ฑ
๋น๊ตญ์ SMP์
REC ๊ฐ๊ฒฉ ๋ณ๋์ ๋๋นํ ์ ์ฑ
๋์์ ์ค๋นํ ํ์๊ฐ ์๋ค. ๋ํ ๋์ฉ๋ ํ์๊ด ๋ฐ์ ์ ์ ๋ ดํ ๊ฑด์ค๋น๋ฅผ ์ ์งํ๊ณ , ESS ์ฐ๊ณ์ ๋ฐ๋ฅธ ๋์ REC
๊ฐ์ค์น๋ฅผ ์ ์ง์ํค๋ ๋์์ ESS ์ค์น๋น์ฉ์ ์ค์ผ ์ ์๋ ์ ์ฑ
์ด ๋ง๋ จ๋๋ค๋ฉด ์ฌ์
์ ๊ด์ ์์์ ํ์๊ด ๋ฐ์ ์ฌ์
์ ํ๋น์ฑ์ ๋์ฑ ๋์์ง ๊ฒ์ผ๋ก ๊ธฐ๋๋๋ค.
Acknowledgements
๋ณธ ์ฐ๊ตฌ๋ ํ๊ตญ์ ๋ ฅ๊ณต์ฌ์ 2018๋
์ฐฉ์ ์๋์ง ๊ฑฐ์ ๋ํ ํด๋ฌ์คํฐ ์ฌ์
์ ์ํด ์ง์๋์์ต๋๋ค.
(๊ณผ์ ๋ฒํธ : R18XA04)
References
Ministry of Trade , 2017, Industry and Energy, The implement plan for 3020 renewable
energy policy
Seo M., 2016, Economic Analysis of Alternative Investment (Solar Energy Generation),
M. Sc. Thesis, School of Real Estate Studies, Konkuk University
Lee S., 2013, A Study of Economic Feasibility in Solar Photovoltaic Power Generation
Business Utilizing idle Space(root of top)of School facilities, M. Sc. Thesis, School
of Real Estate Studies, Konkuk University
Korea Energy Agency , Renewable Energy Portfolio Standard, https://www.knrec.or.kr/business/rps_guide.aspx,
(Accessed 1 JULY 2020).
Korea Power Exchange , One-Stop Business of Renewable Energy, https://www.knrec.or.kr/business/rps_guide.aspx,
(Accessed 1 JULY 2020).
Korea Electric Power Corporation , Renewable Energy, http://home.kepco.co.kr/kepco/SM/C/htmlView/SMCCHP001.do?menuCd=FN29030301,
(Accessed 1 JULY 2020).
Sunny Weather , The price of REC, https://www.mal-eum.
com/rec/trend, (Accessed 1 JULY 2020).
Lee K. H., 2016, Regional Capacity Factor and Economic Feasibility of Domestic Photovoltaic
Power Plant, M. Sc. Thesis ,School of Energy Engineering, In-ha University
Kim Y., 2018, Economic Analysis and Investment Strategy of PV Power Generation Business,
M. Sc. Thesis, School of International Trade, Pai Chai University
Woo S., Kwon B., Bae D., Song K., 2019, The Benefit Cost Analysis of Solar Photovoltaic
from the Business Perspective in South Korea, International Conference on Electrical
Engineering
Hyeon S., 2019, A Study on the Method of Economic Analysis for the New Facilities
and Technologies in the Distribution System, The Korean Institute of Electrical Engineers,
pp. 144-145
Kepco , 2017, A Study on the Benefit and Cost Analysis of Dispersed Generation Considering
Environmental Costs
Korea Energy Economics Institute , 2014, An Economic Research of Photovoltaic and
wind power generation considering system stability
Ministry of Trade Industry and Energy , 2006, Improvement of the FIT System for renewable
energy and linkage with the RPS System
International Energy Agency , 2014, Technology Roadmap-Solar Photovoltaic
International Renewable Energy Agency , 2018, Renewable Power Generation Costs
National Renewable Energy Laboratory , 2010, Cost and Performance Assumptions for
Modeling Electricity Generation Technologies
Korea Power Exchange , 2018, A Study on the Levelized Cost of Electricity by Power
Source
Korea Power Exchange , 2018, Current Status of Power Generation Facilities
National Renewable Energy Laboratory , 2018, Best Practices for Operation and Maintenance
of Photovoltaic and Energy Storage Systems, 3rd .edition
Hana Industry Info , 2019, Current Status and Prospect of Energy Storage System(ESS)
in South Korea
Korea Energy Economics Institute , 2014, A Study on the Economic Feasibility of PV
generation and Wind Power generation Considering Electric System Stability
Korea Energy Economics Institute , 2014, A Study on the Effect of Energy Storage
System Demand Side Management and Market Development
Korea Development Institute , 2018, A Study on the Modification and Complementation
of General Guidelines for the Implementation of Preliminary Feasibility Study of Public
Enterprises and Quasi-Government Agencies
Biography
He received his B.S. degree in Electrical Engineering from Soongsil University, Seoul,
Korea in 2020.
Currently, he is pursuing M.S. degree in Electrical Engineering at Soongsil University,
Seoul, Korea.
E-mail : mch9293@naver.com
He received his B.S. degree in Electrical Engineering from Kongju National University,
Cheonan, Korea, in 2018.
Currently, he is pursuing Ph.D. degree in Electrical Engineering at Soongsil University,
Seoul, Korea.
E-mail : bosung1994@naver.com
She received her B.S. degree in Electrical Engineering from Soongsil University, Seoul,
Korea in 2020.
Currently, she is pursuing M.S. degree in Electrical Engineering at Soongsil University,
Seoul, Korea.
E-mail : shiningpon@naver.com
He received his B.S. degree in Electrical Engineering from Soongsil University, Seoul,
Korea in 2020.
Currently, he is pursuing M.S. degree in Electrical Engineering at Soongsil University,
Seoul, Korea.
E-mail : ehdwls7191@naver.com
He received his B.S. and M.S. degrees in Electrical Engineering from Yonsei University,
Korea, in 1986 and 1988, respectively.
He received his Ph.D. degree in Electrical Engineering from Texas A&M University,
College Station, Texas in 1995.
He is currently a full Professor in Electrical Engineering at Soongsil University,
Seoul, Korea.
His research interests include load forecasting, load modeling, power system operation
and power system economics.
E-mail : kbsong@ssu.ac.kr