๊น์ฌ์ธ
(Jaein Kim)
1iD
๋ฌธ์ฃผ์
(Joo-Young Moon)
1iD
์ด์ฌํ
(Jae-Hyun Lee)
1iD
๋ฐ์ฑํธ
(Sung-Ho Park)
1iD
๊น์ฑ๋ฏผ
(Sung-min Kim)
2iD
๊น๋์ญ
(Dong-Sub Kim)
โ iD
-
(Researcher, Data Science Lab., KEPCO, Seoul, Korea)
-
(Assistant Vice President, Head of Distribution Planning Team, KEPCO, Naju, Korea)
Copyright ยฉ The Korean Institute of Illuminating and Electrical Engineers(KIIEE)
Key words
ARIMA, Graph neural networks, Load forecasting, LSTM, Switch
1. ์ ๋ก
์ ์ธ๊ณ์ ์ผ๋ก ์๋์ง ์ ํ ์๊ธฐ๊ฐ ๋๋ํจ์ ๋ฐ๋ผ ๋ฐฐ์ ๊ณํต์ ์ ์๋๋ ํ์๊ด, ํ๋ ฅ ๋ฑ ์ฌ์์๋์ง๊ฐ ๋ง์์ง๊ณ ์๋ค. ์ด์ ๊ณต๊ธ๊ณํต์ ๊ท๋ชจ๊ฐ ํ๋๋์ด
๊ฐ๊ณ ์์ผ๋ฉฐ, ๊ณํต ๊ฐ ์ฐ๊ณ ๋ฑ์ ์ด์ ๋ก ๋ถํ์ค์ฑ๊ณผ ๊ฐํ์ฑ์ด ํฐ ์ฌ์์๋์ง ๋ฐ์ ์ ํน์ฑ์ ๋ฐฐ์ ๊ณํต ์ด์์ ์์ ์ฑ์ด ์ค์ด๋ค๊ณ ๋ณต์ก์ฑ์ด ์ฆ๊ฐํ๊ณ ์๋ค.
๋ฐ๋ผ์ ํจ์จ์ ์ด๊ณ ์์ ์ ์ธ ์ ๋ ฅ๊ณต๊ธ์ ์ํ ๋น ๋ฅด๊ณ ์ ํํ ์๊ฐ๋ณ ๊ฐ์/์ ์ด๊ฐ ์๊ตฌ๋๋ค. ์ด๋ฅผ ํด๊ฒฐํ๊ธฐ ์ํด ๋ฐฐ์ ์๋ํ์คํ
(DAS)์ 1997๋
๋ถํฐ
์ ๋ ฅ์ฐ๊ตฌ์์ ์ํด ๊ฐ๋ฐ ๋ฐ ์ด์๋๊ณ ์๋ค(1,2). ์ด ์์คํ
์ ๊ณํต์ ๋ฐฐ์ ์ ๋ก(22.9kV) ๊ฐํ๊ธฐ ์ ์ยท์ ๋ฅ ์ผ์์์ ์ทจ๋ํ ์ค์๊ฐ ์ ๋ณด๋ฅผ ์ ์ ๋ก ๋จ๋ง์ฅ์น FRTU(Feeder Remote Terminal
Unit)๋ฅผ ํตํด ์ค์์ ์ด์ฅ์น์ ์ ์กํ๊ณ , ์ธก์ ๋ ์ ๋ณด๋ฅผ ๊ธฐ๋ฐ์ผ๋ก ๊ตฌ๊ฐ๋ถํ๋ฅผ ๊ด๋ฆฌํ๋ค. ํนํ, ๊ฐ ๊ตฌ๊ฐ์ ํผํฌ๋ถํ์ ๋ฐ์์๊ฐ์ ์๋ก ์์ดํ์ฌ, ์๊ฐ์
๋ฐ๋ฅธ ๋ถํ๊ณก์ ์ ํํ๋ก ๊ด๋ฆฌํ๋ ๊ฒ์ ์ค์ํ๋ฉฐ(3), ๋์๊ฐ ๋น ๋ฅด๊ณ ์ ํํ ์์ธก์ ํตํ ์ ์ ์ ์๋ฐฉ๋ฅ๋ ฅ๊ณผ ๊ฐํ๊ธฐ๋ฅผ ๊ธฐ์ค์ผ๋ก ๊ตฌ๊ฐ๋ถํ๋ฅผ ์ฐ์ ํ ํ์๊ฐ ์๋ค. ์ด๋ฅผ ์ํด ๊ฐํ๊ธฐ๋ณ ๋จ๊ธฐ๋ถํ์์ธก์ ๊ดํ ์ฐ๊ตฌ๊ฐ
ํ์ํ๋ค. ์ด์ ๊ดํ ์ ์ฌ ์ฐ๊ตฌ์๋ ์ ๊ฒฝ๋ง ๊ธฐ๋ฐ ํ๊ท ๋ถํ์ ์ต๋๋ถํ๋ฅผ ํตํ ๊ตฐ์ง๋ณ ์์ธก ์ฐ๊ตฌ(4-6), ๊ทธ๋ฆฌ๊ณ ARIMA์ LSTM์ ํ์ฉํ ๊ธฐ๋ฒ(7,8) ๋ฑ์ผ๋ก ์ง์ญ ๋๋ ํ๊ฒฝ์ ๋ฐ๋ผ ๋
๋ฆฝ์ ์ธ ์์ธก๋ชจ๋ธ์ด ํ์ํ๋ฉฐ, ๋ณธ ์ฐ๊ตฌ์ ๊ฐํ๊ธฐ๋ณ ์ ๊ทผ๊ณผ๋ ์ฐจ์ด๊ฐ ์๋ค.
๋ณธ ๋
ผ๋ฌธ์ ์ฐ์ฐ์์์ ํจ์จ์ ์ผ๋ก ํ์ฉํ์ฌ, ๋ฐฐ์ ๋ง์์ D/L ๋ด ๋ชจ๋ ์๋ํ ๊ฐํ๊ธฐ๋ณ ๋ถํ์ ๋ณด์ ๋ํด ํ์ต์๋์ ์์ธก์ฑ๋ฅ์ ๊ณ ๋ คํ ๋จ๊ธฐ์์ธก ๋ชจ๋ธ๊ฐ๋ฐ์
๋ชฉํ๋ก ํ๋ค. ์ด๋ฅผ ์ํด ์ต๊ทผ ๊ตํต๋, ์ฌํ๊ด๊ณ๋ง ๋ฑ์ ๋ถ์ผ์์ ํ์ฉ๋๋(9-11) ๊ทธ๋ํ ๊ธฐ๋ฐ ์์ธก๋ชจ๋ธ์ ํ์ฉํ๋ค. ๋ฐฐ์ ๊ณํต์์ ์ํธ์ฐ๊ฒฐ๋ ๋ถํ์ ๋ณด๋ฅผ ํ์ฉํ์ฌ, ๊ทธ๋ํ ์ ๊ฒฝ๋ง ๋ชจ๋ธ์ธ, ST-GCNs ๊ธฐ๋ฐ ๋จ๊ธฐ๋ถํ์์ธก ๋ชจ๋ธ์ ์ ์ฉํ๋ค.
๋ํ, ํ์ต์ ์ํ ๋ฐ์ดํฐ ์์ฑ์ ์ํด ์ ๋ ฅ๊ณํต์์ D/L ๋ด ๊ฐํ๊ธฐ ๊ฐ ์ฐ๊ฒฐ์ ๋ณด์์ ๋ถํ์ ๋ณด ์ถ์ถ์ด ๊ฐ๋ฅํ ์๋ํ ๊ฐํ๊ธฐ ๊ฐ ๋ถ๋ถ์ฐ๊ฒฐ์ ๋ณด๋ก ์ถ์ถํ๋
๋ฐฉ๋ฒ์ ์ ์ํ๋ค. ๋ง์ง๋ง์ผ๋ก, ๋น๊ต ๋ชจ๋ธ์ ํตํด ์ฑ๋ฅ๊ณผ ํ์ต์๋๋ฅผ ํ์ธํ๋ค.
๋
ผ๋ฌธ์ ๊ตฌ์ฑ์ ๋ค์๊ณผ ๊ฐ๋ค. 2์ฅ์์๋ ์ฐ๊ตฌ์ ํ์ํ ๋ฐ์ดํฐ ์ถ์ถ์ ์ํด ์ฌ์ฉํ ๋ฐฐ์ ์๋ํ ์์คํ
(DAS) ๋ฐ ๋ฐ์ดํฐ ์ ์ฒ๋ฆฌ ๊ณผ์ ์ ๋ค๋ฃฌ๋ค. 3์ฅ์์๋
๊ทธ๋ํ ์ ๊ฒฝ๋ง ๊ธฐ๋ฐ ์ถ๋ก ๋ชจ๋ธ์ธ ST-GCNs๊ณผ ๋น๊ต ๋ชจ๋ธ์ ์ค๋ช
ํ๋ค. 4์ฅ์์๋ ๊ทธ๋ํ ๊ธฐ๋ฐ ๋ถํ ์์ธก๋ชจ๋ธ์ ์ ์ฉํ ๊ฒฐ๊ณผ๋ฅผ ๋น๊ต ๋ชจ๋ธ๊ณผ ๋น๊ตํ๋ฉฐ,
๋ชจ๋ธ์ ์ฅ์ ๊ณผ ํ๊ณ์ ์ ๊ดํด ์์ ํ๋ค. ๋ง์ง๋ง์ผ๋ก 5์ฅ ํฅํ ์ฐ๊ตฌ ๋ฐฉํฅ์ ๋ํด ๋
ผ์ํ๋ค.
2. DAS ๋ฐ์ดํฐ ์ ์ฒ๋ฆฌ
ํ์ฌ DAS๋ ๊ณํต์ ์ค์น๋ FRTU์ ๊ฐํ๊ธฐ ํต์ ์ฐ๊ณ๊ธฐ๋ฅ ๋ชจ๋์ธ ์ ๋จ์ฒ๋ฆฌ๊ธฐ๋ฅผ ํตํด์ ์ ์ยท์ ๋ฅ ๊ณ์ธก๊ฐ์ ์ทจ๋ํ๊ณ , ์ ์ด์ ํธ๋ฅผ ์ ๋ฌํ๋ค. ์ด๋ฅผ HMI๋ฅผ
ํ์ฉํ์ฌ, ๋ฐฐ์ ๊ณํต์ ์ฐ๊ฒฐ์ ๋ณด๋ฅผ ๋จ์ ๋์ ๊ณํต๋ ํํ๋ก Fig. 1๊ณผ ๊ฐ์ด ์ ๊ณตํ๋ค. ๋ํ, ์ทจ๋๋ ๊ณ์ธก๊ฐ์ ๋ณ๋์ ์๋ฒ์ ์ ์ฅํ๊ณ ์๋ค.
Fig. 1. Distribution system HMI (single-line diagram)
Fig. 2๋ 2019๋
8์๋ถํฐ 2021๋
8์ ๊ฐ ์ถฉ๋ถ/์ค์ก/๊ณต๋ถ-D/L ๋ด ๊ฐํ๊ธฐ๋ค์ ์ฐ๊ฒฐ์ ๋ณด์ ๊ฐ๊ฐ์ ์๊ฐ๋น A์ ์ ๋ฅ ์๊ณ์ด ๋ฐ์ดํฐ๋ฅผ ๋ํ๋ธ๋ค. ์ฌ๊ธฐ์
๊ทธ๋ฆผ ์ข์ธก์ ์ซ์๋ ๊ฐํ๊ธฐID, ํ๋์์ ๋ฐ์ดํฐ๋ฅผ ์ทจ๋ํ ์ ์๋ ์๋ํ ๊ฐํ๊ธฐ๋ฅผ ์๋ฏธํ๋ฉฐ, ๋ค์ฏ ๊ฐ์ ์ ์์์ผ๋ก ํ์๋ ๊ฐํ๊ธฐ์ A์ ์ ๋ฅ ํจํด์
๊ทธ๋ฆผ ์ฐ์ธก ๊ทธ๋ํ๋ก ์ํ ์์ฐจ์ ์ผ๋ก ๋ณด์ฌ์ค๋ค.
Fig. 2. Graph representation of connection information in D/L and load per hour of automatic switches
์ ์ฒ๋ฆฌ ๊ณผ์ ์ ์๊ณ์ด ๋ฐ์ดํฐ์ ๋ํ ๋๋ฝ ์ ๋ณด๋ฅผ ์ฒ๋ฆฌํ๊ณ , ๊ทธ๋ํ ๊ตฌ์กฐ๋ฅผ ๋์
ํ๋ ๊ณผ์ ์ผ๋ก, ์ต์ข
์ ์ธ ๋ฐ์ดํฐ์ ํํ๋ Fig. 3์ ๊ทธ๋ํ ๊ตฌ์กฐ์ ์๊ณ์ด ๋ฐ์ดํฐ์ ๊ฐ์ด ํํ๋๋ค. $I_{t}$๋ $t$์๊ฐ์์ ์ ๋ฅ ์๊ณ์ด์ ๊ทธ๋ํ ํํ์ ๋ฐ์ดํฐ ํ๋ ฌ(matrix) ํํ์ด๋ค.
Fig. 3. Graph structure time series data
์ฐ๊ตฌ์ ์ฌ์ฉํ๋ D/L์ ๋จ์ ๋ ๋ด ๊ฐํ๊ธฐ๋ฅผ ๋
ธ๋(node)๋ก, ๊ฐํ๊ธฐ๋ง๋ค ์ฐ๊ฒฐ๋ ๋ฐฐ์ ์ ๊ฐ ๋
ธ๋๋ฅผ ์ฐ๊ฒฐํ๋ ๊ฐ์ (edge)์ผ๋ก ๊ตฌ์ฑ๋๋ค. ๊ฐํ๊ธฐ๊ฐ
์ฐ๊ฒฐ๋ ํํ๋ฅผ ๊ฐํ๊ธฐID๋ฅผ ํตํด, source์ target์ผ๋ก ์ ๋ฆฌํ๋ค. ์ฐ๊ฒฐ๋ง์ ํฌํจ๋ ์๋๊ณผ ์๋ํ ๊ฐํ๊ธฐ๋ฅผ ๋ถ๋ฆฌํ์ฌ ์ฐ๊ฒฐ์ ๊ตฌ์ฑํ๋ค. Fig. 4์์ source์ target์ ์๋ํ ๊ฐํ๊ธฐ์ ์ฐ๊ฒฐ์ ๋ํ๋ด๋ฉฐ, con_pts๋ source์ target ์ฌ์ด์ ํฌํจ๋ ์๋ ๊ฐํ๊ธฐID๋ฅผ ๋ํ๋ธ๋ค.
Fig. 4๋ ์ถฉ๋ถ/์ค์ก/๊ณต๋ถ-DL ๋ด ์ค์น๋ ๊ฐํ๊ธฐ ์ฐ๊ฒฐ์ ๋ณด๋ฅผ ํ
์ด๋ธํ ๋ ๋ฐ์ดํฐ๋ก ์ฒ๋ฆฌํ ๊ฒฐ๊ณผ์ด๋ค.
Fig. 4. Connection information in D/L
์๊ณ์ด ๋ฐ์ดํฐ๋ฅผ ์ทจ๋ํ ์ ์๋ ์๋ํ ๊ฐํ๊ธฐ๋ฅผ ๊ตฌ๋ถํ์ฌ, ์ด๋ฅผ ์์ ๋
ธ๋๋ก ์ค์ ํ๊ณ ํ์๋
ธ๋์ ์ฐ๊ฒฐ ์กฐํฉ์ ๊ฒ์ํ์ฌ Fig. 5์ ๊ฐ์ด ์๋ํ ๊ฐํ๊ธฐ ๋
ธ๋(ํ๋์ ) ์ฌ์ด์ ๋จ์ํ๋ ๋ถ๋ถ ๊ทธ๋ํ(subgraph) ํํ๋ก ๋ณํํ๋ค.
Fig. 5. Subgraph representation of swtichโs connection information of four D/L
๋ถ๋ถ ๊ทธ๋ํ๋ก ์ฒ๋ฆฌ๋ ๋จ์ ๋ ์ฐ๊ฒฐ์ ๋ณด์ ๊ฐํ๊ธฐ ์๊ณ์ด ๋ฐ์ดํฐ๋ฅผ ๊ฒฐํฉํ์ฌ, ์๊ณต๊ฐ์ ์ผ๋ก ์ฐ๊ด๋ ํํ๋ก ๋ณํํด ์์ธก ์ด์ 12์๊ฐ์ผ๋ก ์ดํ 1์๊ฐ์ฉ 3์๊ฐ์
์ ์ ๋ฅ๊ฐ์ ์์ธกํ๋๋ฐ ์ ์ฉํ๋ค. ์์ผ๋ก (1/ 2/ 3hr)๋ก ํ๊ธฐํ๋ค. ๋ํ, ์๋ํ ๊ฐํ๊ธฐ์ ๋ถ๋ถ ๊ทธ๋ํ๋ฅผ ์๋ ์์์ ํ์ฉํ์ฌ ์ธ์ ํ๋ ฌ(adjacent
matrix) ํํ๋ก ์ฒ๋ฆฌํ๋ค.
$A_{ij}=\begin{cases}
1&{if}\left\{v_{i},\: v_{j}\right\}\in E{and}i\ne j,\: \\
0& otherwise
\end{cases}$
์ฌ๊ธฐ์ $v$ ๋ ๋
ธ๋, $E$ ๋ ๊ฐ์ ์งํฉ์ ๋ํ๋ธ๋ค. ๊ฐ๋จํ ์์๋ก ์ถฉ๋ถ/์ค์ก/๊ณต๋ถ-D/L์ ์ฐ๊ฒฐ์ฑ์ ์๋์ ๊ฐ์ Table 1์ ํํ๋ก ์ ๋ฆฌ๋๋ฉฐ, ํ๊ณผ ์ด์ ์ฒซ ๋ฒ์งธ๋ ๊ฐํ๊ธฐID๋ฅผ ์๋ฏธํ๋ค. ๋ง์ง๋ง์ผ๋ก ๋
ธ๋๋ณ ์๋ณ ์ ๋ฅ๊ฐ ์ค ๋๋ฝ ๋ฐ์ดํฐ๋ ์ ํ๋ณด๊ฐ๋ฒ์ผ๋ก ์ฒ๋ฆฌํ๊ณ . ์ ์ฒด ์๊ณ์ด
์
๋ ฅ๋ฐ์ดํฐ๋ z-score๋ก ์ ๊ทํํ์๋ค.
Table 1. D/L adjacent matrix
๊ฐํ๊ธฐ
ID
|
13088
|
16200
|
4688
|
9528
|
15344
|
4696
|
15358
|
13088
|
0
|
1
|
1
|
0
|
0
|
0
|
1
|
16200
|
1
|
0
|
0
|
0
|
0
|
0
|
0
|
4688
|
1
|
0
|
0
|
1
|
1
|
0
|
0
|
9528
|
0
|
0
|
1
|
0
|
0
|
0
|
0
|
15344
|
0
|
0
|
1
|
0
|
0
|
1
|
0
|
4696
|
0
|
0
|
0
|
0
|
1
|
0
|
0
|
15358
|
1
|
0
|
0
|
0
|
0
|
0
|
60
|
3. D/L ๋ณ ๊ฐํ๊ธฐ ๋ถํ์์ธก๋ชจ๋ธ
์ต๊ทผ ๋ฅ๋ฌ๋ ๋ถ์ผ์์ ์์ฉ๋๋ ๊ทธ๋ํ ์ ๊ฒฝ๋ง(GNN)์ ๋ค์ํ ์๊ณ ๋ฆฌ์ฆ๊ณผ ๊ฒฐํฉํ์ฌ ํ์ฉ๋๊ณ ์๋ค. ํนํ ์๊ณ์ด ์ถ๋ก ๋ถ์ผ์์๋ ๊ธฐ์กด LSTM, GRU
๋ฑ์ ์ํ์ ๊ฒฝ๋ง(Recurent Neural Network, RNN)๊ณ์ด์ ๋ชจ๋ธ์ ํตํด ์๋ก์ด ์
๋ ฅ๊ฐ๊ณผ ์ด์ ์ ์ถ๋ ฅ๊ฐ์ ๋น์ค์ ๊ฒ์ดํธ๋ก ๊ณ ๋ คํจ์ผ๋ก์จ
๋ค์ํ ์๊ณ์ด ๋ฌธ์ ๋ฅผ ํจ๊ณผ์ ์ผ๋ก ํด๊ฒฐํ์๋ค(12,13). ํ์ง๋ง ์ด๋ ์์ฐจ์ ์ฐ์ฐ์ ํตํ ๋ณ๋ ฌ์ฒ๋ฆฌ์ ํ๊ณ๋ก ์ฐ์ฐ๋์ด ํฌ๋ค๋ ๋จ์ ์ ์ง๋๋ค. ์ด๋ฌํ ๋ฌธ์ ์ ์ ํด๊ฒฐํ๊ธฐ ์ํด ๊ฒ์ดํธ ์ปจ๋ณผ๋ฃจ์
(gated convolution)(14) ๋ฐฉ๋ฒ๋ก ์ด ๊ฐ๋ฐ๋์๋ค.
๋ณธ ์ฐ๊ตฌ์์๋ D/L ๋ด ์๋ํ ๊ฐํ๊ธฐ์ ๋จ๊ธฐ ๋ถํ์์ธก์ ๋ชฉํ๋ก ํ๋ฉฐ, ๊ธฐ์กด์ ๊ธฐ๊ธฐ๋ณ ๋ชจ๋ธ์ด ์๋ ํ๋์ ์๊ณต๊ฐ ๊ทธ๋ํ ์ ๊ฒฝ๋ง ๊ธฐ๋ฐ ๋ชจ๋ธ์ ํ์ฉํ๋ค.
3.1 ์๊ณต๊ฐ ๊ทธ๋ํ ์ปจ๋ณผ๋ฃจ์
์ ๊ฒฝ๋ง (ST-GCNs)
๋ณธ ์ ์์ ์ค๋ช
ํ๋ ๋ชจ๋ธ์ ์ ๋ฐ์ ์ธ ๊ตฌ์กฐ์ ๊ดํด์ ์ค๋ช
ํ๋ค. ์๊ณต๊ฐ ๋ฐ์ดํฐ์ ๋ํ ํ์ต์ ์งํํ๊ธฐ ์ํ ๊ณต๊ฐ ๊ทธ๋ํ ์ปจ๋ณผ๋ฃจ์
(spatial graph
convolution)๊ณผ ์๊ฐ ๊ฒ์ดํธ ์ปจ๋ณผ๋ฃจ์
(temporal gated convolution)
(14)์ธ ๋ ๊ฐ์ง ๊ตฌ์กฐ๋ก ๊ตฌ์ฑ๋๋ฉฐ, Fig. 6๊ณผ ๊ฐ๋ค.
Fig. 6. ST-GCNs architecture
์ฒซ์งธ๋ก, ๊ณต๊ฐ ์ ๋ณด์ ๋ํ ์ฐ์ฐ $*_{๐ข}$์ $K$ ํฌ๊ธฐ ์ปค๋, ์ฒด๋น์
ฐํ ๊ณ์(Chebyshev coefficient)์ธ $\Theta_{i,\:
j}\in R^{K}$, ๊ทธ๋ฆฌ๊ณ ๋ผํ๋ผ์์ ํ๋ ฌ(Laplacian matrix)์ธ $L$๋ก $y_{j}=\sum_{i = 1}^{C_{i}}\Theta_{i,\:
j}(L)x_{i}$ ๋ก ๊ณต๊ฐ์ ๊ทธ๋ํ ์ปจ๋ณผ๋ฃจ์
์ ๋ํ๋ธ๋ค. ๊ฐ๋จํ 3์ฐจ์ ํํ์ผ๋ก $\Theta *_{๐ข}๐ง$, $๐ง\in R^{M'\times
node\times C_{i}}$ ์ ์๋๋ค. ์ด๋ฌํ ์ฐ์ฐ์ ๋คํธ์ํฌ๊ฐ ๊ฐ ๋
ธ๋ ๊ฐ์ ์ฐ๊ฒฐ ๊ด๊ณ๋ฅผ ๋ดํฌํ์ฌ ํ์ตํ๋๋ก ํ๋ค(11).
๋ ๋ฒ์งธ๋ก, ์๊ฐ ์ ๋ณด์ ๋ํ ํ์ต์ ์๊ฐ ๊ฒ์ดํธ ์ปจ๋ณผ๋ฃจ์
(temporal gated convolution) ๊ตฌ์กฐ๋ฅผ ํ์ฉํ๋ค. CNN๊ธฐ๋ฐ ๊ตฌ์กฐ์ ๊ฒ์ดํธ(gate)๋ฅผ
๋์
ํ์ฌ, LSTM์์ ๋ฐ์ํ๋ ์ฒด์ธ ๊ตฌ์กฐ์ ์ด์ ํ๋ (hidden) ์ํ์ ์์กดํ๋ ๊ณ์ฐ์ ๋ฌธ์ ์ ์ ํด๊ฒฐํ๋ ๊ตฌ์กฐ์ด๋ค. ์ด๋ฅผ ํตํด ๊ณ์ฐ๋์ ์ปค๋์
ํฌ๊ธฐ k์ ๋ํด, $O(N/k)$์ ๊ณ์ฐ์ ์ด๋๊ณผ ์ฅ๊ธฐ๊ฐ ์ข
์์ฑ์ ์ ์งํ ์ ์๋ค. ์ด๋ฅผ ๊ฒ์ดํธ ์ ํ ์ ๋(gated linear unit, GLU)๋ผ๊ณ
ํ๋ฉฐ. ์์์ ์๋์ ๊ฐ๋ค(11,14).
$T *_{๐ฏ}Y = C_{out_{1}}(I)\otimes\sigma(C_{out_{2}}(I))\in R^{\left(M-K_{t}+1\right)\times
C_{out}}$
์ฐ์ฐ $*_{๐ฏ}$์ $T\in R^{K_{t}\times C_{i n}\times 2C_{out}}$ ๋ ํฌ๊ธฐ $K_{t}$ ์ธ ์ปค๋๋ก ์ฐ์ฐ
์
๋ ฅ๊ฐ($I$ )์ ๋ํ ์ปจ๋ณผ๋ฃจ์
๊ณผ ์๊ทธ๋ชจ์ด๋(sigmoid) ํจ์๋ฅผ ํต๊ณผํ ์ปจ๋ณผ๋ฃจ์
์ถ๋ ฅ์ ๋ํ โ ์ฐ์ฐ์ ์๋ค๋ง๋ฅด ๊ณฑ(element-wise product),
$M$์ ์๊ณ์ด ๋ฐ์ดํฐ์ ๊ธธ์ด, $C$๋ ์ปจ๋ณผ๋ฃจ์
, ๊ทธ๋ฆฌ๊ณ $C_{"\in}"$์ $C_{out = out_{1}+out_{2}}$์ ๊ฐ๊ฐ ์ปจ๋ณผ๋ฃจ์
์
์
๋ ฅ๊ณผ ์ถ๋ ฅ ์ฑ๋์ ํฌ๊ธฐ๋ฅผ ์๋ฏธํ๋ค. ์ด๋ LSTM์ ๊ฒ์ดํธ์ ๊ฐ์ด ์ ๋ณด์ ์
์ถ๋ ฅ์ ์ ์ดํ๋ ์ญํ ์ ํ๋ค. ์์ ์๊ฐํ Fig. 6์์ ์๊ณต๊ฐ ์ปจ๋ณผ๋ฃจ์
๋ธ๋ก(spatial-temporal convolutional block)์ด๋ผ๊ณ ํ๋ฉฐ, ์์์ ์๋์ ๊ฐ์ด ๋ํ๋ผ ์ ์๋ค(11).
$i^{l+1}= T_{1}*_{๐ฏ}Re LU\left(\theta^{l}*_{๐ข}\left(T_{0}^{l}*_{๐ฏ}i^{l}\right)\right)$
๊ฒฐ๊ณผ์ ์ผ๋ก, $i^{l+1}$์ ์์ธก๊ฐ๊ณผ ์ค์ธก๊ฐ์ Loss๊ฐ์ ์ต์ํํ๋ฉฐ, ์ ๊ฒฝ๋ง์ ํ๋ผ๋ฏธํฐ๋ฅผ ํ์ตํ๋ค.
3.2 ๋น๊ต ๋ชจ๋ธ
ํ์ต๋ ST-GCN ๋ชจ๋ธ์ ์ฑ๋ฅ์ ๊ฒ์ฆํ๊ธฐ ์ํด์ ๋ค์๊ณผ ๊ฐ์ด ์๊ณ์ด ์์ธก์ ๋๋ฆฌ ์ฌ์ฉ๋๋ ARIMA ๋ชจ๋ธ๊ณผ ๋ฅ๋ฌ๋ ๋ชจ๋ธ์ธ LSTM์ ๋น๊ต๊ตฐ์ผ๋ก ์ ํํ์๋ค.
๋น๊ต๊ตฐ์ ๊ฒฝ์ฐ ๋ชจ๋ธ ํน์ฑ์ D/L์ ์ํ ๊ฐ ์๋ํ ๊ฐํ๊ธฐ๋ณ 23๊ฐ์ ๋ชจ๋ธํ์ต์ ์ํํ๊ณ ์ฑ๋ฅ์ ํ๊ฐํ๋ค. ๋น๊ต๊ตฐ์ ๋ํ ์๊ฐ๋ ์๋์ ๊ฐ๋ค.
โARIMA(Auto Regressive Integrated Moving Average(8)): ์๊ณ์ด ์์ธก์ ๋ง์ด ์ฌ์ฉ๋๋ ๊ธฐ๋ฒ์ผ๋ก์ ์๊ธฐํ๊ท(aurto regression)๋ชจํ์ ์๊ฐ ์ฐจ์ด์ธ p, ์ด๋ํ๊ท (movig average)๋ชจํ์
์๊ฐ ์ฐจ์ด์ธ q, ์ฐจ๋ถ(Differencing)์ ํ์ d์ธ ์ด๋งค๊ฐ๋ณ์(hyperparmeter)์ธ [p, d, q]๋ฅผ ํตํด ์๊ธฐํ๊ท, ์ฐจ๋ถ, ์ค์ฐจ์
๋ํ ์๊ธฐํ๊ท, ๊ทธ๋ฆฌ๊ณ ๊ณ์ ์ฃผ๊ธฐ๋ฅผ ๋ชจ๋ธ๋งํ๋ค. ๋ชจ๋ธ์ ARIMA๊ธฐ๋ฐ ๋จ๊ธฐ๋ถํ ์์ธก์ ๊ดํ ๋
ผ๋ฌธ(8)์ ์คํ๊ฒฐ๊ณผ๋ฅผ ์ฐธ๊ณ ํ์ฌ, ์ด๋งค๊ฐ๋ณ์ [1, 0, 0]์ ์ค์ฌ์ผ๋ก ๊ทธ๋ฆฌ๋ ์์น(grid search)ํ๋ค. ๋จ๊ธฐ๋ถํ ์์ธก๋ชจ๋ธ์ ๋งค์๊ฐ ํ์ต๋ฐ์ดํฐ๋ฅผ ์ ์ฆ์ ์ผ๋ก
๋ฐ์ํ์ฌ ์ต์ ํํ๋ค.
โLSTM(Long Short-Term Memory(15)): ๊ธฐ๊ณํ์ต ๋ชจ๋ธ์ด ๊ฐ์ง ๊ธฐ์ธ๊ธฐ ์์ค ๋ฌธ์ (gradient vanishing problem)์ ๋ฐ์ดํฐ ์ฅ๊ธฐ์์กด์ฑ(long-term dependency)
๋ชจ๋ธ๋ง์์ ์ข์ ์ฑ๋ฅ์ ๋ณด์ด๋ ๋ชจ๋ธ์ด๋ค. ๋ด๋ถ์ ๋ง๊ฐ(forget) ๊ฒ์ดํธ, ์
๋ ฅ(input) ๊ฒ์ดํธ, ๊ทธ๋ฆฌ๊ณ ์ถ๋ ฅ(output) ๊ฒ์ดํธ๋ก ๊ตฌ์ฑ๋
๊ฒ์ดํธ๋ค์ ํตํด LSTM ๋ด ์
์ ๋ณด๋ค์ ๊ฐ์คํ ์ํ์ ๋ณด๋ค์ ์ํ ๊ตฌ์กฐ๋ก ์ดํ ์
์ ์ ๋ฌํ๋๋ก ๊ตฌ์ฑ๋๋ค. ๋
ผ๋ฌธ(16)์์ ์ด๋งค๊ฐ๋ณ์๋ฅผ ์ฐธ๊ณ ํ์์ผ๋ฉฐ, Table 2์ ๊ฐ๋ค.
Table 2. Hyperparameers setting of the LSTM model
ํ๋
๋ ์ด์ด ์
|
ํ๋
๋
ธ๋ ์
|
ํ์ต์จ
|
ํ์ตํ์
|
3
|
150
|
0.001
|
1-600
|
4. ์คํ ๋ฐ ๋ถ์
๋ณธ ์ฅ์์๋ ๊ฐํ๊ธฐ ์ฐ๊ฒฐ์ ๋ณด๋ฅผ ํ์ฉํ ๊ทธ๋ํ ์ ๊ฒฝ๋ง ๋ชจ๋ธ์ธ ST-GCNs๊ธฐ๋ฐ ๋จ๊ธฐ๋ถํ์์ธก ๋ชจ๋ธ์ ํ์ต๊ฒฐ๊ณผ์ ์์ธก ์ ํ์ฑ์ ๊ฒ์ฆํ๊ธฐ ์ํ ์ฑ๋ฅํ๊ฐ ๊ฒฐ๊ณผ๋ฅผ
์ ๋ฆฌํ๋ค.
4.1 ๊ทธ๋ํ ์ ๊ฒฝ๋ง ๋ชจ๋ธํ์ต
๋ณธ ์คํ์ ์ฌ์ฉ๋ ๊ฐํ๊ธฐ ๋
ธ๋ ์ ๋ณด์ ๋ถํ ๋ฐ์ดํฐ๋ ์ข
ํฉ๋ฐฐ์ ์๋ํ์์คํ
์์ ์ถ์ถํ์๋ค. ๋ฐ์ดํฐ๋ 2019๋
8์-2021๋
8์ ๊ฐ ์ถฉ๋ถ์ ๊ณต๋ถ,
์ํ, ๋์ด, ์ฐ์ 4๊ฐ์ D/L 23๊ฐ ๊ฐํ๊ธฐ์ ์๊ฐ๋น ์์ ๋ฅ ์๊ณ์ด ๋ฐ์ดํฐ ์ ๋ณด๋ก ๊ตฌ์ฑ๋๋ฉฐ, ์ฐ๊ฒฐ์ ๋ณด๋ ์๋ํ ๊ฐํ๊ธฐ์ ๋ํ ๋ถ๋ถ ๊ทธ๋ํ๋ก ํํ๋
์ธ์ ํ๋ ฌ์ ์ฌ์ฉํ๋ค. ST-GCNs ๋ชจ๋ธ์ ์๊ณต๊ฐ์ ์ฐ๊ด ๋ฐ์ดํฐ๋ฅผ ํตํด D/L๋ณ ์์ธก ์ด์ ์์ 12์๊ฐ ๋์์ ํจํด์ ๋ณด๋ก (1/ 2/ 3hr) ์ดํ
์ ์ ๋ฅ๊ฐ์ ์ถ์ ํ๋ ๋ฐ ์ฌ์ฉํ๋ค. ํ์ต ๋ฐ ํ
์คํธ ๋ฐ์ดํฐ๋ 4๋ 1๋ก ๋๋๋ฉฐ, ๊ธฐ๊ฐ์ผ๋ก๋ ๊ฐ๊ฐ 20๊ฐ์๊ณผ 5๊ฐ์์ ์๊ฐ๋ณ ์ ๋ฅ ๋ฐ์ดํฐ๋ก ๊ตฌ์ฑ๋๋ค.
์คํํ๊ฒฝ์ ๋ฐ์คํฌํ ํ๊ฒฝ(CPU: Intel(R) 10th i7-10875H NVIDIA GeForce RTX 2080)์์ ๋ชจ๋ธํ์ต์ ์งํํ์๋ค.
4.2 ์ฑ๋ฅ ์งํ
ST-GCNs ๋ชจ๋ธ์ ์ฑ๋ฅ์ ํ์ธํ๊ธฐ ์ํ์ฌ, ํ๊ท ์ ๋ ์ค์ฐจ(mean absolute error, MAE), ์ ๊ณฑ๊ทผ ํ๊ท ์ ๊ณฑ ์ค์ฐจ(root mean
squared error, RMSE), ๊ทธ๋ฆฌ๊ณ ํ๊ท ์ ๋ ๋ฐฑ๋ถ์จ ์ค์ฐจ(mean absolute percentage error, MAPE)๋ฅผ ์ธก๋๋ก
์ฌ์ฉํ๋ค. ์์ ์ธ ๊ฐ์ง ์ธก๋๋ (1 / 2 / 3hr) ์ดํ ์์ธก๊ฐ์ผ๋ก ๊ฐ๊ฐ ๋น๊ตํ๋ค.
์ฌ๊ธฐ์, $H$ ๋ ์๊ฐ์, $N$์ ํ์ต ๊ฐํ๊ธฐ์ ์๋ฅผ ์๋ฏธํ๋ค. ์ฑ๋ฅ ์งํ๋ ์์ธก์ฑ๋ฅ์ ํ์ธํ๊ธฐ ์ํ ์ธก๋๋ก ๋ฎ์์๋ก ์ข์ ์ฑ๋ฅ์ ์๋ฏธํ๋ค.
4.3 ์คํ๊ฒฐ๊ณผ
๋ณธ ๋
ผ๋ฌธ์์ ์ ์๋ ๋ชจ๋ธ๊ณผ ๋น๊ต๋ชจ๋ธ์ ์์ธก ๊ฒฐ๊ณผ๋ Table 3๊ณผ ๊ฐ๋ค. RMSE์ MAE ๊ด์ ์์, ST-GCNs๊ธฐ๋ฐ ๋ชจ๋ธ์ ARIMA์ LSTM์ ๊ฒฐ๊ณผ์ ๋น๊ตํ์ฌ ์ค์ํ ์ฑ๋ฅ์ ๋ณด์ฌ์ฃผ์๋ค.
Table 3. Comparison of forecasting results
Model
|
๊ณต๋ถ(1/ 2/ 3 hr)
|
RMSE
|
MAE
|
MAPE(%)
|
ARIMA
|
8.01/10.84/12.98
|
4.59/6.57/8.21
|
22.50/32.07/41.49
|
LSTM
|
6.00/7.95/10.27
|
3.44/4.86/6.68
|
22.96/27.80/33.63
|
ST-GCN
|
5.88/7.01/7.98
|
3.12/3.71/4.36
|
35.61/36.91/38.91
|
์ํ(1/ 2/ 3 hr)
|
ARIMA
|
13.18/18.91/23.13
|
8.87/12.78/14.97
|
40.65/41.46/42.47
|
LSTM
|
9.78/14.71/19.51
|
4.90/7.71/10.56
|
8.64/ 13.19/17.81
|
ST-GCN
|
11.31/14.38/16.98
|
6.49/7.94/9.42
|
11.50/13.65/15.45
|
๋์ด(1/ 2/ 3 hr)
|
ARIMA
|
11.35/15.41/17.73
|
8.27/10.95/12.72
|
8.31/10.39/ 12.36
|
LSTM
|
13.03/16.12/21.50
|
6.16/8.19/11.68
|
5.88/9.29/13.35
|
ST-GCN
|
10.42/13.87/16.75
|
5.58/7.46/9.33
|
7.66/10.19/12.67
|
์ฐ์ (1/ 2/ 3 hr)
|
ARIMA
|
13.52/18.75/22.23
|
9.73/13.06/15.18
|
11.10/14.42/16.92
|
LSTM
|
19.20/20.54/21.64
|
11.22/11.94/12.75
|
16.11/18.81/21.73
|
ST-GCN
|
17.61/20.25/22.99
|
10.40/12.05/13.86
|
19.39/22.29/25.52
|
์ฐ์ฌ-D/L์ ๊ฒฝ์ฐ๋ ํ์ต๋์ง ์์ ์๋ก์ด ํจํด์ ๋ฐ์ดํฐ์ ๋ํด์๋ ARIMA์ฒ๋ผ ํ์ต๋ฐ์ดํฐ๋ฅผ ์ ์ฆ์ ์ผ๋ก ์ฆ๊ฐ์ํค๋ฉฐ ์ต๊ทผ์ ๋ฐ์ดํฐ๋ฅผ ๋ฐ์ํ๋ ๋ฐฉ์์ด
์ด์ ์ ๊ฐ์ก๋ค. ํ์ง๋ง ์ด๊ฒ์ ์์๋ก ๋ชจ๋ธ์ ๊ฐฑ์ ํด์ผ๋ง ํ๋ ๋ฌธ์ ์ ์ ์ง๋๋ค.
์ ์๋ ๋ชจ๋ธ์ MAPE ๊ธฐ์ค ๊ณต๋ถ D/L์์ ๊ฐ์ฅ ๋ฎ์ ์ฑ๋ฅ์ ๋ณด์๋ค. D/L ๋ด ๋ ๊ฐํ๊ธฐ์ ํ์ต๋ฐ์ดํฐ์๋ ์ ํ ๋ค๋ฅธ ํํ ํจํด์ ์์ธก ๊ฒฐ๊ณผ๋ก ๋ณด์ธ๋ค.
์ด ๋ ๊ฐํ๊ธฐ๋ณ ์ค์ฐจ๋ 67%์ 81%๋ก ์์ธกํ์์ผ๋ฉฐ, LSTM์ ๊ฒฝ์ฐ์๋ 77%์ 26%๋ฅผ ๋ณด์๋ค. ์ด๋ ์์ผ๋ก ์ ์๋ ๋ชจ๋ธ์ ์ฑ๋ฅ์ ๋์ด๋ ๋ฐ
์์ด์, ๋ค์ํ ํ์ต๋ฐ์ดํฐ๊ฐ ํ์ํ๋ค๋ ๊ฒ์ ๋ณด์ฌ์ค๋ค.
Fig. 7. MAPE-Boxplot result of test models
Fig. 7์ ์คํ๋ชจ๋ธ ๊ฐ MAPE ์ฑ๋ฅ์ ๋ฐ์ค ํ๋กฏ์ผ๋ก ๋ํ๋ด๋ฉฐ, ์ด๋ ๋ฅ๋ฌ๋ ๊ณ์ด ๋ชจ๋ธ์ด ARIMA์ ๋น๊ตํ์ฌ, ์ ๋ฐ์ ์ผ๋ก ๋์ ์ ํ๋์ ์ค๋ฅ์ ๋ํ ๋ถ์ฐ๋๊ฐ
๋ฎ์์ ํ์ธํ ์ ์๋ค. ์คํ ๊ฒฐ๊ณผ๋ฅผ ์ข
ํฉํ๋ฉด, ๊ฐํ๊ธฐ๋ณ LSTM ๊ธฐ๋ฐ ๋ชจ๋ธ์ด ๊ฐ์ฅ ์ฐ์ํ ์ฑ๋ฅ์ ์ป์ ์ ์์๋ค.
Table 4. Time consumption of training
Model
|
Time Consumption(s)
|
LSTM
|
11,598 x 23 switches
|
ST-GCNs
|
1,044 x 4 D/L
|
ํ์ง๋ง, ์ด๋ฌํ ์ฑ๋ฅ์ ์ป๊ธฐ ์ํด ํ๋์ ๋ชจ๋ธ์ ํ์ตํ๊ธฐ ์ํด ์ฌ์ฉ๋ ํ์ต ์๊ฐ(Table 4)์ ST-GCN๊ณผ ๋น๊ตํ์ฌ ๋๋ต 11๋ฐฐ์ ์๊ฐ์ด ์์๋์์ผ๋ฉฐ, ์์ฑ๋๋ ๋ชจ๋ธ์ ๊ฐ์๋ฅผ ๋ฐ์ํ ๊ฒฝ์ฐ 63๋ฐฐ๊น์ง ๋์ด๋๋ค. ์ด๋ ์ ๊ตญ ๋จ์์ D/L์
๋ํ ์ ๊ทผ์ ์์ด์ ์ฐ์ฐ์์ํ๋ณด์ ๋ํ ์ด๋ ค์์ ๊ฐ์ง๋ค. ๋ฐ๋ผ์ ๋ณธ ๋
ผ๋ฌธ์์๋ ์ ์๋ ๋ชจ๋ธ์ด ์ฐ์ฐ์๊ฐ๊ณผ ์ ํ๋ ์ธก๋ฉด์ ๊ณ ๋ คํ์ฌ, ์ค์ ์ฐ์
์ ์์ฉํ๋
๋ฐ ์ฅ์ ์ด ์๋ ๊ฒ์ผ๋ก ํ๋จ๋๋ค.
5. ๊ฒฐ ๋ก
๋ณธ ์ฐ๊ตฌ๋ ๋ฐฐ์ ์ ๋ก์ ์ค์น๋ FRTU๋ก ๋ถํฐ ์ทจ๋๋๋ ์๊ฐ๋ณ ์ธก์ ๋ฐ์ดํฐ์ ๊ฐํ๊ธฐ ์ฐ๊ฒฐ๊ทธ๋ํ ๊ตฌ์กฐ๋ฅผ ํ์ฉํ์ฌ ์ฐ๊ฒฐ์ ๋ณด๋ฅผ ๋ฐ์ํ ์๊ฐ์ ๋ฐ๋ฅธ ๋ถํ๋ฅผ ํํ
๋ฐ ์์ธกํ๋ ์ฐ๊ตฌ๋ฅผ ์งํํ์๋ค. ์ ๋ ฅ ๋ถ์ผ์์์ ์ต์ ๊ทธ๋ํ ์ ๊ฒฝ๋ง ๊ธฐ๋ฐ ๋ชจ๋ธ์ ํ๋์ธ ST-GCN์ ์ ์ฉํ ์ฌ๋ก์ฐ๊ตฌ๋ฅผ ํตํด ์๋ํ ๊ฐํ๊ธฐ์ ๋ถํ์์ธก์์์
์ ์ฉ์ฑ์ ๊ฒ์ฆํ์๋ค. ๋ํ, D/L ๋ด ์ฐ๊ฒฐ๋ ๋ชจ๋ ์๋ํ ๊ฐํ๊ธฐ์ ๋ถํ์์ธก์ ํ๋์ ๋ชจ๋ธ๋ก ํ์ตํ ์ ์๋ค๋ ํธ์์ฑ์ ํ์ธํ์๋ค. ์ด๋ฌํ ์ฅ์ ์
์ ๋ ฅ ๋ถ์ผ์ ํน์ฑ์ ๋ค์ํ ํํ๋ก ์ฐ๊ฒฐ๋ ๋ฐฐ์ ๋ง ๋๋ ์ก์ ๋ง์์ ์์ฐ๋๋ ์๊ณ์ด์ ์ฐ๊ด์ฑ์ ํตํด ์ ์ ๋ณต๊ตฌ, ๋ณดํธํ์กฐ, ์ต์ ํ ๋ฑ์ ๋ฌธ์ ๋ฅผ ํด๊ฒฐํ๋๋ฐ
ํ์ฉ๋ ์ ์์ ๊ฒ์ด๋ค. ์ฐจํ ์ฐ๊ตฌ์์๋ ๋ชจ๋ธ์ ์์ธก์ฑ๋ฅ ํฅ์๊ณผ ํ๋์ D/L์ด ์๋ ํ์ฅ๋ ์ ๋ ฅ๋ง์์์ ์ ๋ฅ ๋ฐ ์ ์ด ์ํ, GIS ์์น์ ๋ณด, ๊ธฐ์
์๊ณ์ด ๋ฐ์ดํฐ, ๊ทธ๋ฆฌ๊ณ ๊ณ ๊ฐ์ ๋ณด ๋ฑ์ ํ์ฉํ ๋ชจ๋ธ ์ฐ๊ตฌ๋ฅผ ์งํํ ์์ ์ด๋ค.
Acknowledgements
๋ณธ ๋
ผ๋ฌธ(์ ์)์ 2021ํ๋
๋ ๋ชฉํฌ๋ํ๊ต ๊ต๋ด์ฐ๊ตฌ๋น ์ง์์ ์ํ์ฌ ์ฐ๊ตฌ๋์์.
This Research was supported by Research Funds of Mokpo National University in 2021.
References
Kim M. S., Ha B. N., Kwan S. C., Park Y. B., 2016, Research on Conceptual Design of
the Next-generation Distribution Management System, KEPRI
Kim D. W., 2019, Design and Verification of Advanced Distribution Management System
using Information and Communication Convergence Technology, KSDIM, Vol. 15, No. 4,
pp. 19-29
Lim S. I., 2012, A Section Load Management Method using Daily Load Curve in Distribution
Systems, JIEIE, Vol. 26, No. 6, pp. 47-52
Kim B. S., Song K. B., 2005, Short-Term Load Froecasting of Transformer using Artificial
Neural Networks, JIEIE, Vol. 19, No. 7, pp. 20-25
Jain A., Satish B., 2009, Short Term Load Forecasting by Clustering Technique Based
on Daily Average and Peak Loads, IEEE Power & Energy Society General Meeting, pp.
1-7
Dong X., Qian L., Huang L., 2017, Short-term Load Forecasting in Smart Grid: A Combined
CNN and K-means Clustering Approach, IEEE International Conference on Big Data and
Smart Computing (BigComp), pp. 119-125
Lee H., Lee B., Ahn H., 2020, An LSTM Neural Network Model for Forecasting Daily Peak
Electric Load of EV Charging Stations, Journal of Internet Computing and Services,
Vol. 21, No. 5, pp. 119-127
Alberg D., Last M., pp 241-249 2018, Short-term Load Forecasting in Smart Meters with
Sliding Window-based ARIMA Algorithms, Vietnam Journal of Computer Science, Vol. 5
Scarselli F., Gori M., Tsoi A. C., Hagenbuchner M., Monfardini G., 2008, The Graph
Neural Network Model, IEEE Transactions on Neural Networks, Vol. 20, No. 1, pp. 61-80
Liu Z., Zhou J., 2020, Introduction to Graph Neural Networks, Synthesis Lectures on
Artificial Intelligence and Machine Learning, Vol. 14, No. 2, pp. 1-127
Yu B., Yin H., Zhu Z., 2018, Spatio-temporal Graph Convolutional Networks: A Deep
Learning Framework for Traffic Forecasting, In Proceedings of the 27th International
Joint Conference on Artificial Intelligence, pp. 3634-3640
Sak H., Senior A. W., Beaufays F., 2014, Long Short-term Memory Recurrent Neural Network
Architectures for Large Scale Acoustic Modeling
Cho K., 2014, Learning Phrase Representations Using RNN Encoder-decoder for Statistical
Machine Translation, arXiv preprint arXiv:1406.1078
Xu Y., 2018, Large-scale Weakly Supervised Audio Classification Using Gated Convolutional
Neural Network, In 2018 IEEE International Conference on Acoustics, Speech and Signal
Processing (ICASSP), pp. 121-125
Hochreiter S., Schmidhuber J., 1997, Long Short-term Memory, Neural computation, Vol.
9, No. 8, pp. 1735-1780
Lee H., Lee B., Ahn H., 2020, An LSTM Neural Network Model for Forecasting Daily Peak
Electric Load of EV Charging Stations, Journal of Internet Computing and Services,
Vol. 21, No. 5), pp. 119-127
Biography
He received Ph.D. degree in Applied Mathematics from Korea University in 2020.
He is currently a Researcher in Data Science Lab., KEPCO.
He received the M.S. degree from the Department of Data Science, Seoul National University
of Science and Technology.
He is currently a Researcher in Data Science Lab., KEPCO.
He received the M.S. degree in engineering from School of Integrated Tecnology (Energy
program), Gwanju Institute of Science and Technology in 2020.
He is currently a Researcher in Data Science Lab., KEPCO.
He received M.S. degree in Convergence engineering for future city from Sungkyunkwan
University.
He is currently working at Data Science Lab., KEPCO in Researcher.
His work in KEPCO focuses specifically on the deep learning, anomaly detection, energy
management system(EMS).
He received M.S. degree in electrical engineering from Yonsei University in 2000.
He is currently a Assistant Vice President, Head of Distribution Planning Team, KEPCO.
He received Ph.D. degree in Technology Policy from Yonsei University in 2014.
He joined Mokpo National University in 2020, where he is currently a professor at
the Department of Electrical and Control Engineering.