์ ์ฐ์ฒ
(Woocheol Shin)
1iD
(Bimaridi Afif)
1iD
๋ฐ์ค์
(Junyoung Park)
1iD
๊ตฌ๋ณธํ
(Bonhyuk Ku)
1iD
์ดํธ๋น
(Hobin Lee)
1iD
๊ฐํ๊ตฌ
(Hyoungku Kang)
โ iD
-
(Master course, Dept. of Electrical Eng., Korea National University of Transportation,
Korea)
Copyright ยฉ The Korean Institute of Illuminating and Electrical Engineers(KIIEE)
Key words
Electrical breakdown experiment, Empirical formula, HTS, Insulation design, Saddle coil, Vacuum
1. ์ ๋ก
์ด์ ๋ ์์์ ๊ทน์ ์จ ํ๊ฒฝ์์ ์ ๊ธฐ์ ํญ์ด โ0โ์ด ๋๋ ์ด์ ๋ ์ ์ฌ๋ฅผ ์ด์ฉํ์ฌ ์ ์ํ ์์์ผ๋ก, ์ ๊ธฐ์ ํญ์ด โ0โ์ด ๋๋ฉด ์ ๋ ฅ ์์ค์ด ์์ด์ง๊ณ ์ ์ ๋ ฅ์ผ๋ก
๊ณ ํจ์จ์ ์ป์ ์ ์์ผ๋ฉฐ, ๋์ ์ ๋ฅ๋ฅผ ํ๋ ค ๊ฐํ ์๊ธฐ์ฅ์ ํ์ฑํ ์ ์๋ ์ฅ์ ์ด ์๋ค[1]. ์ด์ ๋ ์์์ ์ฃผ๋ก ์๊ธฐ๊ณต๋ช
์ฅ์น (magnetic resonance imaging, MRI), ์
์๊ฐ์๊ธฐ, ํต์ตํฉ ๋ฑ์ ๋ถ์ผ์์ ๋๋ฆฌ ์์ฉ๋๊ณ
์๋ค[2]. ์ด์ ๋ ์์์ ์ ์์๋ ์ ์จ์ด์ ๋ ์ ์ฌ๋ ๊ณ ์จ์ด์ ๋ ์ ์ฌ๊ฐ ์ฌ์ฉ๋ ์ ์๋๋ฐ, ์ ์จ์ด์ ๋ ์์์ ๋๊ฐ์ ์ํด ๊ณ ๊ฐ์ ์ก์ฒดํฌ๋ฅจ์ด ํ์ํ๊ณ ์ด์ฉ ์จ๋๊ฐ
์ ํ์ ์ด์ด์ ์์ฉ ๋ฒ์๊ฐ ํ์ ์ ์ด๋ค. ๊ทธ๋ฌ๋ 1980๋
์ค๋ฐ์ ๊ณ ์จ์ด์ ๋์ฒด๊ฐ ๋ฐ๊ฒฌ๋๋ฉด์ ๊ณ ์จ์ด์ ๋์ ์ฐ๊ตฌ๊ฐ ํ๋ฐํด์ก๊ณ , ํ์ฌ๋ ์ด์ ๋ ์ผ์ด๋ธ๊ณผ ์ด์ ๋
ํ๋ฅ๊ธฐ์ ๊ฐ์ ๋ค์ํ ๋ถ์ผ์์ ์ฌ์ฉ๋๊ณ ์๋ค. ํนํ ์๋ฃ ๋ถ์ผ์์๋ ์ ์น๋ฃ์ฉ ์
์๊ฐ์๊ธฐ์ ์์ฉ๋์ด ์ด์ ๋ ์์์ ํ์ฉ ๋ฒ์๊ฐ ๋์ฑ ํ๋๋๊ณ ์๋ค[3].
์ ์น๋ฃ์ฉ ์
์๊ฐ์๊ธฐ์ ๊ฐ์ ์๋ฃ ๋ถ์ผ์์ ๊ณ ์จ์ด์ ๋ ์์์ ์ค์ฉํ ๊ธฐ์ ์ด ๊ฐ๋ฐ๋๋ค๋ฉด, ๊ธฐ์กด์ ์์ ๋ ๊ธฐ์ ๊ณผ ๋น๊ตํ์ฌ ์ถ๊ตฌ์ฅ ํฌ๊ธฐ์ ๋์ ๊ฑด๋ฌผ์ ๋ฐฉ
ํฌ๊ธฐ์ ์์ ์น๋ฃ๊ธฐ๋ก ๊ตฌํํ ๋งํผ ๋ถํผ๋ฉด์์ ์ฐ์ํ ๊ฐ์ ์ ๊ฐ์ง ์ ์๋ค. ๊ทธ๋ฌ๋ ์
์๊ฐ์๊ธฐ์ ์ฌ์ฉ๋๋ ๊ณ ์จ์ด์ ๋ ์์์ ๋์ฑ ๊ฐ๋ ฅํ ์๊ธฐ์ฅ๊ณผ ๋ฎ์
์ดํ ์์ค์ ์ํ์ฌ ๊ณ ์ ์ถฉใป๋ฐฉ์ ์ ๊ธฐ์ ์ ์ ์ฉํ๋ค๋ฉด, ์ด์ ๋ ์์์ ๋์ ์ ์์ด ์ ๋๋์ด ์๊ฐ์ ์ผ๋ก ์ ์ฐ์ด ์ทจ์ฝํด์ง ์ ์๋ค. ํนํ, ์๋ค ํํ์
์ฝ์ผ์ ๋น๊ต์ ๋ณต์กํ ํ์๊ณผ ์์ ๊ตฝํ๋ฐ๊ฒฝ์ผ๋ก ์ธํ์ฌ ๊ตญ๋ถ์ ์ผ๋ก ์ ๊ณ๊ฐ ์ง์ค๋ ์ ์๋ค. ๋ํ, ์๋ค ํํ๋ก ๊ฐ์ ๊ณ ์จ์ด์ ๋ ์์์ ๋๋๊ธฐ๋ฅผ ์ด์ฉํ
์ ๋๋๊ฐ ํ๊ฒฝ ํ์ ์ง๊ณต์์ ์ด์ ๋๋ฏ๋ก ์ ์ฐ๋ด๋ ฅํน์ฑ์ ์์คํ
์ ์ง๊ณต๋์ ์ํฅ์ ๋ฐ๋๋ค. ์ง๊ณต์ ํ์ฑํ ๋ ์ ์ฒด์ ์ธ ์์คํ
์์๋ ๊ณ ์ง๊ณต (10-3๏ฝ10-5 Torr)์ด ํ์ฑ๋๋ ๋ฐ๋ฉด์ ์ด์ ๋ ์ ์ฌ ๊ฐ, ์ด์ ๋ ์ ์ฌ์ ๋ณด๋น ๊ฐ ๋ฑ void๋ ๋ถ์๋ฌผ์ด ์กด์ฌํ ์ ์๋ ์ง์ ์์๋ ๊ตญ๋ถ์ ์ผ๋ก ์ง๊ณต๋๊ฐ ๋ฎ์์ง๋
ํ์ (10-2๏ฝ10-1 Torr)์ด ๋ฐ์ํ ์ ์๋ค. ๊ตญ๋ถ์ ์ ์ง๊ณต ์์ญ์์๋ ์ ์ฐ๋ด๋ ฅ ํน์ฑ์ด ์ ํ๋ ์ ์์ผ๋ฏ๋ก ์ด์ ๊ฐ์ ์ง๊ณต๋๋ฅผ ๊ณ ๋ คํ ์ ์ฐ์ค๊ณ ๊ธฐ๋ฒ์ ๊ฐ๋ฐ์ด ํ์ํ๋ค.
๋ณธ ์ฐ๊ตฌ์์๋ ๋ณต์กํ ํ์์ ์๋ค๊ณผ ๊ฐ์ ๊ณ ์จ์ด์ ๋ ์์์ ์ ๊ธฐ์ ์์ ์ฑ์ ํ๋ณดํ๊ธฐ ์ํ์ฌ ๋ค์ํ ์ง๊ณต์กฐ๊ฑด์ ๋ฐ๋ฅธ ๊ดํต ๋ฐ ์ฐ๋ฉด ์ ์ฐํ๊ดด์คํ์ ์งํํ์๋ค.
๋ํ ์ ํ์์ํด์๋ฒ์ ํตํ์ฌ ๊ณ์ฐํ ์ต๋์ ๊ณ๋ฅผ ์ด์ฉํ์ฌ ์ด์ ๋ ์์์ ์ ์ฐ์ค๊ณ ๊ธฐ์ค์ ๋์ถํ์๋ค.
2. ๋ณธ ๋ก
2.1 ์ด๋ก ์ ๋ฐฐ๊ฒฝ
์์ ์ ์์ ์ด๋์ด ์์ ๋ก์ด ๋ฌผ์ง์ ๋์ฒด๋ผ๊ณ ํ๋ฉฐ, ๋ฐ๋๋ก ์์ ์ ์๊ฐ ์์ ๋กญ๊ฒ ์ด๋ํ ์ ์๋ ๋ฌผ์ง์ ์ ์ฐ์ฒด ๋๋ ์ ์ ์ฒด๋ผ๊ณ ํ๋ค. ์ผ๋ฐ์ ์ผ๋ก ๋์ฒด์
๋์ ์จ์ 1ร10-6S/m ์ด์์ด๊ณ ์ ์ฐ์ฒด์ ๋์ ์จ์ ์ฝ 1ร10-10S/m ์ดํ์ ๋ฒ์๋ฅผ ๊ฐ์ง๋ค. ๋ฌผ์ง์ ์ ์์ ์ธ๊ฐํ๋ฉด ์ ๋ฅ๊ฐ ํ๋ฅด๋๋ฐ, ์ ์ฐ์ฒด์ ์ผ์ ํฌ๊ธฐ ์ด์์ ์ ์์ ์ธ๊ฐํ์ ๋ ์๋ฐ์ ํ๊ฐ ์๋์ง๋ฅผ ๋ฐ์์ ์์ ์ ํ๋ก
๋ฐ๋์ด ๋์ฒด์ ๊ฐ์ด ์ ๋ฅ๊ฐ ํตํ๊ฒ ๋๋ ํ์์ ์ ์ฐํ๊ดด๋ผ๊ณ ํ๋ค. ์
์๊ฐ์๊ธฐ์ฉ ์๋ค ์ฝ์ผ์ ์ด์ ์ ์ด ์นจ์
์ ์ค์ด๊ธฐ ์ํ์ฌ ์ฃผ๋ก ์ง๊ณต์ํ์์ ์ด์ ๋๋๋ฐ
์ง๊ณต์ ์ธ๋ถ์ ์ด์นจ์
์ ์ฐจ๋จํ๋ ์ญํ ๋ฟ๋ง ์๋๋ผ ๊ธฐ์ฒด ์ ์ฐ์ฒด๋ก์์ ์ญํ ๋ ํ๋ค[4]. ์ผ๋ฐ์ ์ธ ๊ธฐ์ฒด์ ๊ฒฝ์ฐ์๋ ์จ๋, ์ ๊ทน์ ํ์, ์๋ ฅ ๋ฐ ์ ์์ ์ข
๋ฅ ๋ฑ๊ณผ ๊ฐ์ ๋ค์ํ ์กฐ๊ฑด์ ๋ฐ๋ผ ์ฐจ์ด๊ฐ ์กด์ฌํ ์ ์์ง๋ง, ์ ์ฐ์ฒด์ ํ๋ฉด์ ๋ฐ๋ผ
์ ์๊ฐ ์ด๋ํ๊ฒ ๋๋ ์ฐ๋ฉด ์ ์ฐํ๊ดด๊ฐ ๊ธฐ์ฒด ์ ์ฐ๋งค์ง์ ๊ฐ๋ก์ง๋ฅด๋ ๊ดํต ์ ์ฐํ๊ดด๋ณด๋ค ๋ฎ์ ์ ์์์ ๋ฐ์ํ๋ค๋ ์ฌ์ค์ ์ ์๋ ค์ ธ ์๋ ์ฌ์ค์ด๋ค[5]. ๊ทธ๋ฌ๋ ์ง๊ณต์ํ์์ ๊ดํต๊ณผ ์ฐ๋ฉด์ ์ ์ฐํน์ฑ์ ๋น๊ต์ ๊ดํ ์ฐ๊ตฌ๋ ํ์ฌ๊น์ง ํ์ธ๋ ๋ฐ๊ฐ ์๋ค. ๊ทธ๋ ๊ธฐ ๋๋ฌธ์ ๊ณ ์จ์ด์ ๋ ์์ ์์คํ
์์ ๋ฐ์ํ ์
์๋ ํด๊ณผ ํด, ์ธต๊ณผ ์ธต ๊ทธ๋ฆฌ๊ณ ์ฝ์ผ๊ณผ ๊ตฌ์กฐ๋ฌผ ์ฌ์ด์์ ์ ์ฐํ๊ดด ํ์์ด ๋ฐ์ํ ์ ์๋ ๊ฐ๋ฅ์ฑ์ ๊ณ ๋ คํ์ฌ ์ง๊ณต๋์ ๋ฐ๋ฅธ ๊ดํต๊ณผ ์ฐ๋ฉด ์ ์ฐํ๊ดด ํน์ฑ์
๋ํ ์ฐ๊ตฌ๋ฅผ ์ํํ์๋ค.
2.2 ์ ํ์์ํด์
๊ธฐ์ฒด ์ ์ฐ๋งค์ง์์์ ์ ์ฐํ๊ดด ํน์ฑ์ ์ต๋์ ๊ณ์ ํฌ๊ธฐ์ ์์กดํ๋ค๊ณ ์๋ ค์ ธ ์๋ค[6]. ๋ณธ ์ฐ๊ตฌ์์๋ ์ง๊ณต ์กฐ๊ฑด์์์ ์ ์ฐ์ค๊ณ ๊ธฐ์ค์ ๊ฐ๋ฐํ๊ธฐ ์ํ์ฌ ์คํ์ฉ ์ฑ๋ฒ ๋ด์ ๊ตฌ ๋ ๊ตฌ ์ ๊ทน์์คํ
์ ์์น์ํจ ํ ์ง๊ณต๋์ ๋ฐ๋ฅธ ์ ์ฐํ๊ดด ์คํ์
์ํํ์๋ค. ์ ๊ทน ๊ตฌ์กฐ์ ๋ฐ๋ฅธ ์ ๊ณ์ง์ค๋๋ฅผ ๋ํ๋ด๋ ์ ๊ณ์ด์ฉ๋ฅ ์ ์ธ๊ฐ์ ์์ด๋ ์ง๊ณต๋์๋ ๋ฌด๊ดํ๋ฉฐ ์ ๊ทน์์คํ
์ ํ์๊ณผ ๊ด๊ณ์์ผ๋ฉฐ ์ ๊ทน์์คํ
์์ ์ต๋์ ๊ณ์
๋ํ ํ๊ท ์ ๊ณ ํฌ๊ธฐ์ ๋น๋ก ๊ณ์ฐํ ์ ์๋ค[7]. ์ ๊ทน์์คํ
์ ์ ๊ณ์ด์ฉ๋ฅ ์ ๊ตฌ ์ ๊ทน๊ณผ ๊ตฌ ์ ๊ทน ์ฌ์ด์์ ์ง์ ์ ์ฐํ๊ดด๊ฐ ๋ฐ์ํ๋ ๊ดํต ์ ์ฐํ๊ดด์, ๊ตฌ ์ ๊ทน๊ณผ ๋๊ป๊ฐ 8.6mm์ธ MC Nylon
์ ์ฐ์ฒด์ ํ๋ฉด์ ๋ฐ๋ผ ์ ์ฐํ๊ดด๊ฐ ๋ฐ์ํ๋ ์ฐ๋ฉด ์ ์ฐํ๊ดด์ ๋ํ์ฌ ๊ณ์ฐํ์๋ค. Table 1์๋ ๊ตฌ ๋ ๊ตฌ ์ ๊ทน์์คํ
๊ณผ ์ฐ๋ฉด ์ ์ฐํ๊ดด ์คํ์ฉ ์ ์ฐ์ฒด์ ์ฌ์์ ๋ํ๋ด์๋ค. Table 2์๋ ๊ตฌ ๋ ๊ตฌ ์ ๊ทน์์คํ
์ ๊ดํต ์ ์ฐํ๊ดด์ ๋ํ ์กฐ๊ฑด๋ณ ์ ๊ณ์ด์ฉ๋ฅ ๊ณ์ฐ ๊ฒฐ๊ณผ๋ฅผ ๋ํ๋ด์๋ค. ๋ํ Table 3์๋ ๊ตฌ ๋ ๊ตฌ ์ ๊ทน์์คํ
์ฌ์ด์ ์กด์ฌํ๋ ์ ์ฐ์ฒด ํ๋ฉด์์ ๋ฐ์ํ๋ ์ฐ๋ฉด ์ ์ฐํ๊ดด ์กฐ๊ฑด์ ๋ํ ์ ๊ณ์ด์ฉ๋ฅ ์ ๋ํ๋ด์๋ค. ์ด์ ๊ฐ์ ๊ตฌ ๋ ๊ตฌ ์ ๊ทน์์คํ
์
์ ๊ณ์ด์ฉ๋ฅ ๊ณ์ฐ์ ์ํ์ฌ ์๋ถ์ ๊ตฌ ์ ๊ทน์๋ 1kV์ ์ ์์ ์
๋ ฅํ์์ผ๋ฉฐ, ํ๋ถ์ ์์นํ๋ ๊ตฌ ์ ๊ทน์ ์ ์ง๋ฅผ ์์ผฐ๋ค๊ณ ๊ฐ์ ํ์๋ค. ์ด๋ ๋ฐ์ํ๋ ์ต๋์ ๊ณ์
๋ํ ํ๊ท ์ ๊ณ์ ๋น๋ฅผ ์ ๊ณ์ด์ฉ๋ฅ ์ด๋ผ๊ณ ์ ์ํ์์ผ๋ฉฐ ์ ํ์์ํด์์ ํตํ ์ ๊ณ๊ฐ์ ๊ณ์ฐํ๊ธฐ ์ํ์ฌ COMSOL Multiphysics 5.6 ํ๋ก๊ทธ๋จ์
์ด์ฉํ์๋ค.
Table 1. Specifications of sphere-to-sphere electrode system
์คํ์กฐ๊ฑด
|
๊ดํต
|
์ฐ๋ฉด
|
์ ๊ทน์์คํ
|
๊ตฌ ๋ ๊ตฌ ์ ๊ทน
|
์ ๊ทน ์ฌ์ง
|
stainless steel 304
|
๊ตฌ ์ ๊ทน ์ง๊ฒฝ [mm]
|
12.7
|
์ ๊ทน ๊ฐ ๊ฐ๊ฒฉ [mm]
|
20, 30, 40
|
์ ์ฐ์ฒด ์ฌ์ง
|
-
|
MC Nylon
|
์ ์ฐ์ฒด ํฌ๊ธฐ [mm]
|
-
|
110ร100
|
Table 2. Field utilization factor of sphere-to-sphere electrode system(@ penetration)
์ ๊ทน์์คํ
|
๊ตฌ ๋ ๊ตฌ (๊ดํต)
|
๊ตฌ ์ ๊ทน ์ง๊ฒฝ [mm]
|
12.7
|
์ ๊ทน ๊ฐ ๊ฑฐ๋ฆฌ [mm]
|
20
|
30
|
40
|
ํ๊ท ์ ๊ณ [kV/mm]
|
0.05
|
0.03
|
0.02
|
์ต๋์ ๊ณ [kV/mm]
|
0.11
|
0.10
|
0.09
|
์ ๊ณ์ด์ฉ๋ฅ
|
0.44
|
0.33
|
0.26
|
Table 3. Field utilization factor of sphere-to-sphere electrode system(@ creepage)
์ ๊ทน์์คํ
|
๊ตฌ ๋ ๊ตฌ (์ฐ๋ฉด)
|
๊ตฌ ์ ๊ทน ์ง๊ฒฝ [mm]
|
12.7
|
์ ์ฐ์ฒด ๋๊ป [mm]
|
๋๊ป: 8.6
|
์ฐ๋ฉด ๊ฑฐ๋ฆฌ [mm]
|
20
|
30
|
40
|
ํ๊ท ์ ๊ณ [kV/mm]
|
0.05
|
0.02
|
0.01
|
์ต๋์ ๊ณ [kV/mm]
|
0.08
|
0.09
|
0.09
|
์ ๊ณ์ด์ฉ๋ฅ
|
0.54
|
0.24
|
0.14
|
Fig. 1์ ๊ตฌ ์ ๊ทน์ ์ง๊ฒฝ์ด 12.7mm์ด๊ณ ์ ๊ทน ๊ฐ์ ๊ฑฐ๋ฆฌ๊ฐ 30mm์ธ ๊ฒฝ์ฐ, ๊ตฌ ๋ ๊ตฌ ์ ๊ทน์์คํ
์์์ ๊ดํต ๋ฐ ์ฐ๋ฉด ์ ์ฐ๊ตฌ์กฐ์ ๋ํ ์ ๊ณํด์ ๊ฒฐ๊ณผ๋ฅผ
๋ํ๋ธ๋ค. ๊ทธ๋ฆผ์์ ๋ณด๋ ๋ฐ์ ๊ฐ์ด ๊ตฌ ๋ ๊ตฌ ์ ๊ทน์์คํ
์์ ๊ดํต ์ ์ฐํ๊ดด ๊ตฌ์กฐ์ธ ๊ฒฝ์ฐ์๋ ๊ตฌ ์ ๊ทน์ ๋๋จ์ ์ต๋์ ๊ณ๊ฐ ๋ฐ์ํ๋ค. ๊ดํต ์ ์ฐํ๊ดด ๊ตฌ์กฐ์์
์ ๊ณ์ด์ฉ๋ฅ ์ ๊ณ์ฐํ๊ธฐ ์ํ์ฌ ์ต๋์ ๊ณ๊ฐ ๋ฐ์ํ๋ ์ง์ ์์ ๋ ์ ๊ทน ์ฌ์ด์ ์กด์ฌํ๋ ๋ฑ์ ์์ ์ ์์งํ ๋ฐฉํฅ์ผ๋ก ๊ฐ์์ ๊ฒฝ๋ก๋ฅผ ์์ฑํ์ฌ ์ ์ฒด ๊ฒฝ๋ก์ ๋ํ
ํ๊ท ์ ๊ณ๋ฅผ ๊ณ์ฐํ๊ณ ๊ทธ ๋น๋ฅผ ๊ตฌํ์๋ค. ๋ํ ์ฐ๋ฉด ์ ์ฐํ๊ดด ๊ตฌ์กฐ์์๋ ์ต๋์ ๊ณ๊ฐ ๋ฐ์ํ๋ ์ง์ ์์๋ถํฐ ๋ฑ์ ์์ ์ผ๋ก ์์งํ๋ ๋ฐฉํฅ์ผ๋ก ์งํํ๋ ์ ๊ณ์
์ ์ ๋ฒกํฐ๋ง์ ๊ณ ๋ คํ์ฌ ์ ๊ณ์ด์ฉ๋ฅ ์ ๊ณ์ฐํ์๋ค.
Fig. 1. FEM simulation results of electrode system
2.3 ์ ์ฐํ๊ดด ์คํ
์ง๊ณต๋์ ๋ฐ๋ฅธ ์ ์ฐํ๊ดด ํน์ฑ ์คํ์ ์ํํ๊ธฐ ์ํ์ฌ ๋ด๊ฒฝ์ด 552mm์ด๊ณ ๋์ด๊ฐ 920mm์ธ ์ ์ฐํ๊ดด ์คํ์ฉ ์ง๊ณต์ฑ๋ฒ๋ฅผ ์ ์ํ์ฌ ์ฌ์ฉํ์๋ค. ํฐ๋ณดํํ๋
255l/s ์ฉ๋์ PFEIFFER VACUUM์ฌ์ HiPace 300๋ฅผ ์ฌ์ฉํ์์ผ๋ฉฐ, ๋กํฐ๋ฆฌ ํํ๋ ์ฉ๋์ด 600l/m์ธ ์ฐ์ฑ์ฌ์ MVP 36์
์ฌ์ฉํ์๋ค. ์ง๊ณต์ฑ๋ฒ ๋ด์ ์ง๊ณต๋๋ฅผ ์ธก์ ํ๊ธฐ ์ํ์ฌ ์ฌ์ฉํ ์ง๊ณต์ผ์๋ ์ต๋ 5.0ร10-9Torr๊น์ง์ ์ง๊ณต๋๋ฅผ ์ธก์ ํ ์ ์๋ Thyracont
์ฌ์ VSM77DL๋ฅผ ์ฌ์ฉํ์๋ค. Fig. 2๋ ์ฐ๋ฉด ์ ์ฐํ๊ดด ์คํ์ ์ํ ์ ๊ทน์์คํ
์ ๋ํ๋ด์๋ค. ๋ค์ํ ์ ๊ณ์ด์ฉ๋ฅ ์ ๋ชจ์ํ๊ธฐ ์ํ์ฌ ๊ดํต ์ ์ฐํ๊ดด ์คํ์์๋ ๊ตฌ ์ ๊ทน ๊ฐ์ ๊ฐ๊ฒฉ์ ์กฐ์ ํ์์ผ๋ฉฐ,
์ฐ๋ฉด ์ ์ฐํ๊ดด ์คํ์์๋ ์ ์ฐ์ฒด์ ์์น๋ฅผ ์กฐ์ ํจ์ผ๋ก์จ ์ฐ๋ฉด๊ฑฐ๋ฆฌ๋ฅผ ์ค์ ํ์๋ค. ์ฐ๋ฉด ์ ์ฐํ๊ดด ์คํ์ฉ ์ ์ฐ์ฒด๋ก๋ ๊ดํต ์ ์ฐํ๊ดด๊ฐ ๋ฐ์ํ๋ ๊ฒ์ ๋ฐฉ์งํ๊ธฐ
์ํ์ฌ ๋๊ป๊ฐ 8.6mm์ธ sheet ํํ์ MC Nylon์ ์ฌ์ฉํ์๋ค. MC Nylon์ ์ ์ฐ๋ด๋ ฅ์ด ์ํธํ๋ฉฐ ๊ธฐ๊ณ์ ๊ฐ๋๊ฐ ๋ฐ์ด๋๋ฉฐ, ๊ทน์ ์จ์
๋ํ ์ด์์ถ๋ฅ ๋ ์ํธํ๋ฏ๋ก glass fiber reinforced plastic (GFRP)๊ณผ ํจ๊ป ๊ทน์ ์จ ํ๊ฒฝ์ฉ ์ ์ฐ์ฌ๋ฃ๋ก ์์ฃผ ์ฌ์ฉ๋๊ณ ์๋ค.
Fig. 2. Electrode system for creepage
์ง๊ณต๋์ ๋ฐ๋ฅธ ๊ดํต ๋ฐ ์ฐ๋ฉด ์ ์ฐํ๊ดด ์คํ์ ์ํ์ฌ ๋จผ์ ์ ๊ทน์์คํ
์ ์์น์ํจ ํ ๋กํฐ๋ฆฌ ํํ๋ฅผ ์ด์ฉํ์ฌ ์ฑ๋ฒ ๋ด๋ถ์ ์ง๊ณต๋๋ฅผ 10-1Torr๊น์ง ์กฐ์ ํ์์ผ๋ฉฐ, ์ดํ ํฐ๋ณดํํ๋ฅผ ์ฌ์ฉํ์ฌ ์คํ์กฐ๊ฑด์ ๋ง๋ ์ง๊ณต๋๋ฅผ ํ์ฑํ์๋ค. ์ง๊ณต๋์ ๋ฐ๋ฅธ ์ ์ฐํ๊ดด ์คํ์ ์ฌ์ฉ๋ ์ฑ๋ฒ์ ์๋ ฅ ๋ฒ์๋
๋๊ธฐ์์ธ 800Torr๋ถํฐ 7.5ร10-5Torr๊น์ง๋ก ์ค์ ํ์๋ค. ์ง๊ณต๋๋ฅผ ํ์ฑํจ์ ์์ด ๋ถ์๋ฌผ์ ์ํฅ์ ์ต์ํํ๊ธฐ ์ํ์ฌ ์คํ ์ ํ์ ์์ฝ์ฌ๋ก ์ ๊ทน์์คํ
์ ์ธ์ฒํ์๋ค. ๋ณธ ์คํ์์๋ ์ ๊ทน์์คํ
์
๊ณ ์ ์์ ์ธ๊ฐํ๊ธฐ ์ํ์ฌ 50kV, 60Hz ์ฉ๋์ AC power supply๋ฅผ ์ด์ฉํ์๋ค. ์ด๋, ์ ์ ์์น์๋๋ 1kV/s๋ก ์ค์ ํ์๋ค.
3. ์คํ๊ฒฐ๊ณผ ๋ฐ ๋ถ์
3.1 ์ ์ฐํ๊ดด ์คํ๊ฒฐ๊ณผ
์คํ์ ํตํ์ฌ ์ป์ ์ง๊ณต๋์ ๋ฐ๋ฅธ ๊ดํต ๋ฐ ์ฐ๋ฉด ์ ์ฐํ๊ดด ์ ์ (VBD)์ ํฌ๊ธฐ๋ Fig. 3์ ๋ํ๋ด์์ผ๋ฉฐ, ๊ทธ๋ฆผ์์ ๋ณด๋ ๋ฐ์ ๊ฐ์ด ํ์
ด๊ณก์ ์ ๋ชจ์ต์ ๋ณด์ด๋ ๊ฒ์ผ๋ก ํ์ธ๋์๋ค[8]. Fig. 3์์ ๋ณด๋ ๋ฐ์ ๊ฐ์ด ๊ดํต ์ ์ฐํ๊ดด ์ ์์ ๋๊ธฐ์์์ ์ ๊ทน ๊ฐ ๊ฑฐ๋ฆฌ๊ฐ ํด์๋ก ์ฆ๊ฐํ๋ฉฐ, ์๋ ฅ์ด ๊ฐ์ํ๋ฉด์ ์ ์ฐํ๊ดด ์ ์๊ฐ ์ญ์ ํจ๊ป ๊ฐ์ํ๋ ๊ฒ์
์ ์ ์๋ค. ๊ดํต ์ ์ฐํ๊ดด ์ ์์ 101Torr๋ถํฐ 10-3Torr ๋ฒ์์ ์ค์ง๊ณต์์ ์ต์ ๊ฐ์ ๋ณด์ด๋ฉฐ ๊ทธ ์ดํ์ ๊ณ ์ง๊ณต ์ํ์์๋ ๋ค์ ์์นํ์๋ค. ๋ค๋ง, ์ค์ง๊ณต ๋ฒ์์์๋ ์ ๊ทน ๊ฐ ๊ฑฐ๋ฆฌ์ ๋ฐ๋ฅธ ์ฐจ์ด๋ ํฌ์ง
์์์ผ๋ฉฐ 10-5Torr ์ดํ์ ๊ณ ์ง๊ณต์์๋์ ๊ทน ๊ฐ ๊ฑฐ๋ฆฌ์ ๋ฐ๋ผ ์ ์ฐํ๊ดด ์ ์์ด ํฌ๊ฒ ๋ณํํ๋ ๊ฒ์ ์ ์ ์์๋ค. ์ฐ๋ฉด ์ ์ฐํ๊ดด ์ ์์ ์ง๊ณต๋์ ๋ฐ๋ฅธ ๋ณํ๋ ๋๊ธฐ์๊ณผ
์ค์ง๊ณต ์์ญ์์ ๊ดํต ์ ์ฐํ๊ดด ์ ์๊ณผ ์ ์ฌํ ํํ๋ฅผ ๋ณด์ด์ง๋ง ์ผ๋ฐ์ ์ผ๋ก ์๋ ค์ ธ ์๋ ๊ฒ๊ณผ ๊ฐ์ด ์ฐ๋ฉด ์ ์ฐํ๊ดด ์ ์์ ํฌ๊ธฐ๋ ๊ดํต ์ ์ฐํ๊ดด ์ ์๊ณผ ๋น๊ตํ์ฌ
์๋์ ์ผ ๋ก ์์ ๊ฒ์ผ๋ก ํ์ธ๋์๋ค. ๊ทธ๋ฌ๋ ๊ณ ์ง๊ณต ์์ญ์์๋ ์ฐ๋ฉด ์ ์ฐํ๊ดด ์ ์์ ํฌ๊ธฐ๊ฐ ์ฐ๋ฉด ๊ฑฐ๋ฆฌ์ ๋ฌด๊ดํ ํํ๋ก ๊ฑฐ์ ์ผ์ ํ๋ฉฐ ์ ๋์ ์ธ ์ ์์
ํฌ๊ธฐ๋ ๊ดํต ์ ์ฐํ๊ดด ์ ์๊ณผ ์ ์ฌํ ๊ฐ์ ๊ฐ์ง๋ ๊ฒ์ผ๋ก ๋ณด์ธ๋ค.
Fig. 3. VBD according to pressure
3.2 ์คํ๊ฒฐ๊ณผ ๋ถ์
Fig. 3์ ํตํ์ฌ ๊ณต๊ธฐ์ ์ง๊ณต๋ ๋ณํ์ ๋ฐ๋ฅธ ์ ์ฐํ๊ดด ์ ์์ ๊ดํต๊ณผ ์ฐ๋ฉด ๋ชจ๋ ๋๊ธฐ์์์ ์์ญ kV ์ด์์ ์ํธํ ํน์ฑ์ ๋ณด์ด์ง๋ง ์ค์ง๊ณต ์์ญ์์ ์ kV๋๋ก
๊ธ๊ฒฉํ๊ฒ ์ ์ฐํ๊ดด ์ ์์ด ์ ํ๋๋ฉฐ, ๊ณ ์ง๊ณต ์์ญ์์ ๋ค์ ์์นํ์๋ค. ๋ํ ๋๊ธฐ์์์๋ ๊ดํต์ ๋นํด์ ์ฐ๋ฉด ์ ์ฐํ๊ดด ์ ์์ ํฌ๊ธฐ๊ฐ ์๋์ ์ผ๋ก ์์ง๋ง
๋ชจ๋ ์ ๊ทน ๊ฐ์ ๊ฑฐ๋ฆฌ๊ฐ ํด์๋ก ์ ์ฐํ๊ดด ์ ์์ ํฌ๊ธฐ๊ฐ ์์นํ๋ ๋์ผํ ํน์ฑ์ด ๊ด์ธก๋์๋ค. ๊ทธ๋ฌ๋ ์ค์ง๊ณต ์ดํ์ ์์ญ์์๋ ์ ๊ทน ๊ฐ ๊ฑฐ๋ฆฌ์ ์ฐ๋ฉด๊ฑฐ๋ฆฌ๋
์ ์ฐํ๊ดด ์ ์์ ํฌ๊ธฐ์ ๋ฌด๊ดํ๊ฒ ์๋ก ์ ์ฌํ ๊ฒ์ผ๋ก ๋ฐํ์ก๋ค. ํนํ ๊ณ ์ง๊ณต ์์ญ์ ๊ดํต ์ ์ฐํ๊ดด ์คํ์์๋ ์ ๊ทน ๊ฐ ๊ฑฐ๋ฆฌ๊ฐ ์ ์ฐํ๊ดด ์ ์์ ํฌ๊ธฐ์
๋น๋กํ์ง๋ง ์ฐ๋ฉด ์ ์ฐํ๊ดด ์คํ์์๋ ์ ์ฐํ๊ดด ์ ์์ ํฌ๊ธฐ๊ฐ ์ฐ๋ฉด๊ฑฐ๋ฆฌ์๋ ๋ฌด๊ดํ๊ฒ ๊ฑฐ์ ์ผ์ ํ ๊ฒ์ผ๋ก ๋ํ๋ฌ๋ค.
์ด์ฒ๋ผ ์ง๊ณต๋์ ๋ฐ๋ฅธ MC Nylon์ ์ฐ๋ฉด ์ ์ฐํ๊ดด ์ ์ ํน์ฑ์ ์ ์ฐ์ฒด์ ํ๋ฉด์ ์กด์ฌํ๋ ํ๋ฉด์ ํ์ ์ํฅ์ธ ๊ฒ์ผ๋ก ์ถ์ธก๋๋ค. ๋๊ธฐ์ ์กฐ๊ฑด์์ ์ ์ฐ์ฒด์
ํ๋ฉด์๋ ๋ค์์ ํ๋ฉด์ ํ๊ฐ ์กด์ฌํ๋ฏ๋ก ์ ์์ด ์ธ๊ฐ๋๋ฉด ๊ดํต ์กฐ๊ฑด์ ๋นํ์ฌ ๋ฎ์ ์ ์์์ ์ ์์ ์๋๊ฐ ๊ฐ์๋๋ฏ๋ก ์ถฉ๋์ด ํ๋ฐํ ์ผ์ด๋์ ๊ฒฐ๊ณผ์ ์ผ๋ก
์ ์ฐํ๊ดด ์ ์์ ํฌ๊ธฐ๊ฐ ๊ดํต์ ๋นํ์ฌ ๋ฎ์์ง๋ ๊ฒ์ผ๋ก ํ๋จ๋๋ค. ๋ํ ์ค์ง๊ณต ์์ญ์์๋ ์๋ ฅ์ด ๋ฎ๊ธฐ ๋๋ฌธ์ ์ ์ฐ์ฒด ํ๋ฉด์ ์กด์ฌํ๋ ํ๋ฉด์ ํ๊ฐ ์์
์๋์ง์ ์ํด์๋ ์ฝ๊ฒ ์ด๋์๋์ง๊ฐ ์ฆ๊ฐํ์ฌ ์ถฉ๋์ ์ํ ์ ๋ฆฌํ์์ด ์ฆ๊ฐํ๊ฒ ๋๋ฏ๋ก ์ ์ฐํ๊ดด ์ ์์ Fig. 3์์ ๋ณด๋ ๋ฐ์ ๊ฐ์ด ๊ต์ฅํ ์์ ๊ฐ์ ๊ฐ์ง๊ฒ ๋๋ ๊ฒ์ผ๋ก ์ถ์ธก๋๋ค. ๋ง์ง๋ง์ผ๋ก ๊ณ ์ง๊ณต ์์ญ์์๋ ์ฐ๋ฉด๊ฑฐ๋ฆฌ์๋ ๋ฌด๊ดํ๊ฒ ์ ์ฐ์ฒด์ ํ๋ฉด์ ์๋ฅํ๋ ํ๋ฉด์ ํ์
์์ด ๊ทนํ ์ ๊ธฐ ๋๋ฌธ์ ์ ์์ถฉ๋์ด ๊ฑฐ์ ๋ฐ์ํ์ง ์์์ ์ฐ๋ฉด๊ฑฐ๋ฆฌ์๋ ๋ค์ ๋ฌด๊ดํ๊ฒ ์ ์ฐํ๊ดด ์ ์์ด ๋๊ธฐ์๊ณผ๋ ์์ดํ๊ฒ ๊ดํต๊ณผ ์ ์ฌํ ์์ค ์ผ๋ก ์ฆ๊ฐํ๋
๊ฒ์ผ๋ก ํ๋จ๋๋ค.
Fig. 3๊ณผ ๊ฐ์ด ์ ์ฐํ๊ดด ์คํ์ ํตํ์ฌ ์ป์ MC Nylon์ ์ง๊ณต๋์ ๋ฐ๋ฅธ ์ ์ฐํ๊ดด ์ ์ ๊ฒฐ๊ณผ๋ฅผ ์ ์ฐํ๊ดด ์ ์ต๋์ ๊ณ์ ๊ฐ์ผ๋ก ํ์ฐํ์๋ค. ์ด๋ ์ ์ฐํ๊ดด
์ ์ต๋์ ๊ณ๊ฐ (EBD)์ (1)๊ณผ ๊ฐ์ด ์ ํ์์ํด์์ ์ด์ฉํ์ฌ 1kV์ ์ ์์ ์
๋ ฅํ์ ๋ ๊ณ์ฐ๋๋ ์ต๋์ ๊ณ๊ฐ (E1kV,MAX)์ ์ค์ ์ ์ฐํ๊ดด ์ ์๊ฐ (VBD)์ ๊ณฑํจ์ผ๋ก์
์ป์ ์ ์๋ค.
Fig. 4์์ ๋ณด๋ ๋ฐ์ ๊ฐ์ด ์ ๊ณ์ด์ฉ๋ฅ ์ ๋ํ ๊ดํต ์ ์ฐํ๊ดด ์ ์ต๋์ ๊ณ๋ ๋๊ธฐ์๊ณผ ๊ณ ์ง๊ณต ์กฐ๊ฑด์์๋์ ๊ณ์ด์ฉ๋ฅ ์ด ์ฆ๊ฐํจ์ ๋ฐ๋ผ ์ง์ํจ์์ ์ผ๋ก ๊ฐ์ํ๋ ์ถ์ธ๋ฅผ
๋ํ๋ด์ง๋ง ์ค์ง๊ณต ์กฐ๊ฑด์์๋ ์ ๊ณ์ด์ฉ๋ฅ ๊ณผ ๋ฌด๊ดํ๊ฒ ๊ฑฐ์ ์ผ์ ํ ์์์ ๊ฐ์ผ๋ก ํํ๋์๋ค. ๋ํ Fig. 5์์ ๋ณด๋ ๋ฐ์ ๊ฐ์ด ๋๊ธฐ์๊ณผ ๊ณ ์ง๊ณต, ๊ทธ๋ฆฌ๊ณ 2ร10-3Torr ๋ฒ์๊น์ง๋ ์ ๊ณ์ด์ฉ๋ฅ ์ด ์ฆ๊ฐํจ์ ๋ฐ๋ผ ์ง์ํจ์์ ์ผ๋ก ๊ฐ์ํ์ง๋ง ์ค์ง๊ณต์ ์์ญ์์๋ ๊ดํต ์ ์ฐํ๊ดด ํน์ฑ๊ณผ ์ ์ฌํ๊ฒ ์ ๊ณ์ด์ฉ๋ฅ ์ ํฌ๊ธฐ์ ๋ฌด๊ดํ๊ฒ
๊ฑฐ์ ์ผ์ ํ ์์์ ๊ฐ์ผ๋ก ํํ๋ ์ ์์์ ์์ ์๋ค. Fig. 4์ 5์์ ๋ณด๋ ๋ฐ์ ๊ฐ์ด ๊ดํต๊ณผ ์ฐ๋ฉด ์ ์ฐํ๊ดด ๋ชจ๋ ์ค์ง๊ณต ์์ญ์์ 1kV/mm ์ดํ์ ๋งค์ฐ ๋ฎ์ ์ ์ฐํ๊ดด ํน์ฑ์ ๊ฐ์ง๋ค๋ ๊ฒ์ ํ์ธํ์๋ค.
์ด์ฒ๋ผ ์ ๊ณ์ด์ฉ๋ฅ ์ ๋ํ ์ ์ฐํ๊ดด ์ ์ต๋์ ๊ณ์ ๊ฐ์ ํจ์๊ด๊ณ๋ก ๋ํ๋ธ ๊ฒฐ๊ณผ๋ฅผ Table 4์ 5์ ์ ๋ฆฌํ์ฌ ๋ํ๋ด์๋ค.
Fig. 4. Electric field intensity at sparkover according to field utilization factor
considering pressure (@ penetration)
Fig. 5. Electric field intensity at sparkover according to field utilization factor
considering pressure (@ creepage)
Table 4. Empirical formula for electric field intensity at sparkover according to
pressure (@ penetration)
์๋ ฅ
[Torr]
|
๊ธฐ์ค์ ๊ณ์
[kV/mm]
|
์๋ ฅ
[Torr]
|
๊ธฐ์ค์ ๊ณ์
[kV/mm]
|
800
|
1.9ร $\xi$-0.27
|
5ร10-3
|
2.69ร $\xi$-0.58
|
150
|
0.53+0.5ร$\xi$
|
7.5ร10-5
|
1.9ร$\xi$ -0.45
|
6ร10-1
|
0.2
|
-
|
-
|
1ร10-2
|
0.14ร$\xi$ -0.70
|
-
|
-
|
Table 5. Empirical formula for electric field intensity at sparkover according to
pressure (@ creepage)
์๋ ฅ
[Torr]
|
๊ธฐ์ค์ ๊ณ์
[kV/mm]
|
์๋ ฅ
[Torr]
|
๊ธฐ์ค์ ๊ณ์
[kV/mm]
|
800
|
0.6ร$\xi$ -0.66
|
5ร10-3
|
0.7ร $\xi$-0.33
|
150
|
0.6
|
7.5ร10-5
|
2.1ร$\xi$ -0.09
|
6ร10-1
|
0.2
|
-
|
-
|
1ร10-2
|
0.3ร$\xi$
|
-
|
-
|
4. ๊ฒฐ ๋ก
๋ณธ ์ฐ๊ตฌ์์๋ ๊ณ ์จ์ด์ ๋ ์์ ์์คํ
์์ ๋ฐ์ํ ์ ์๋ ํด๊ณผ ํด, ์ธต๊ณผ ์ธต, ๊ทธ๋ฆฌ๊ณ ์ด์ ๋์ฒด์ ์ ์ฐ์ฒด ์ฌ์ด์์์ ๊ดํต ๋ฐ ์ฐ๋ฉด ์ ์ฐํ๊ดด ํน์ฑ์ ์คํ์
ํตํ์ฌ ๋ชจ์ํ์๋ค. ๋ํ ์ ํ์์ํด์์ ํตํ์ฌ ์ง๊ณต๋์ ๋ฐ๋ฅธ ๊ดํต ์ ์ฐํ๊ดด ํน์ฑ๊ณผ ๊ณ ์ฒด ์ ์ฐ์ฒด์ ํ๋ฉด์ ๋ฐ๋ผ ๋ฐ์ํ๋ ์ฐ๋ฉด ์ ์ฐํ๊ดด ํน์ฑ์ ๋ถ์ํ์๋ค.
์ค์ง๊ณต ์์ญ์์๋ ๊ดํต ๋ฐ ์ฐ๋ฉด ์ ์ฐํ๊ดด ํน์ฑ์ด ๋ชจ ๋ ๋ฎ์ ๊ฒ์ผ๋ก ๋ํ๋ฌ์ผ๋ฉฐ, ๊ณ ์ง๊ณต ์์ญ์์๋ ์ ์ฐํ๊ดด ํน์ฑ์ด ์์นํจ์ ์ ์ ์์๋ค. ์ด๋ฌํ
๊ฒฐ๊ณผ๋ฅผ ํ ๋๋ก ๋๊ธฐ์ ๋ฐ ์ง๊ณต๋์ ๋ฐ๋ฅธ ๊ดํต ๋ฐ ์ฐ๋ฉด ์ ์ฐํ๊ดด ํน์ฑ์ ์ ๊ณ์ด์ฉ๋ฅ ์ ๋ํ ์ ์ฐํ๊ดด ์ ์ต๋์ ๊ณ์ ํจ์์์ผ๋ก ๋ํ๋ผ ์ ์์๋ค.
ํฅํ์๋ ๊ณ ์ฒด ์ ์ฐ์ฒด์ ์ข
๋ฅ์ ํ๋ฉด ์กฐ๋, ๊ทธ๋ฆฌ๊ณ ์ ๊ทน์ ์ฌ์ง์ ๋ฐ๋ฅธ ์ง๊ณต๋๋ณ ์ ์ฐํ๊ดด ํน์ฑ์ ๊ดํ ์ฐ๊ตฌ๋ฅผ ์ถ๊ฐ๋ก ์ํํ ๊ณํ์ด๋ค. ์ด๋ฌํ ์ฐ๊ตฌ ๊ฒฐ๊ณผ๋ฅผ
ํตํ์ฌ ๊ณ ์จ์ด์ ๋ ์์ ์์คํ
์ ์ ๊ธฐ์ ์ ์ฐ ์์ ์ฑ์ ํฅ์์ํฌ ์ ์์ ๊ฒ์ผ๋ก ๊ธฐ๋๋๋ค.
Acknowledgement
๋ณธ ๋
ผ๋ฌธ์ 2022๋
๋ ๊ต์ก๋ถ์ ์ฌ์์ผ๋ก ํ๊ตญ์ฐ๊ตฌ์ฌ๋จ์ ์ง์์ ๋ฐ์ ์ํ๋ ์ง ์์ฒด-๋ํ ํ๋ ฅ๊ธฐ๋ฐ ์ง์ญํ์ ์ฌ์
์ ๊ฒฐ๊ณผ์. (2021RIS-001(1345341783))
References
J. van Nugteren, et al., โA Fast Quench Protection System for High-Temperature Superconducting
Magnets,โ in IEEE Transactions on Applied Superconductivity, Vol. 29, No. 1, pp. 1-8,
2019.
U. J. Bong, S. Y. Hahn, and S. J. Lee, โRecent Trends in High-Temperature Superconductor
Magnet Technology,โ in KIEE The Korean Institute of Electrical Engineers, Vol. 71,
No. 10, 2022.
W. Lei, Y. Feng, J. Zheng, and Z. Deng, โThe SCML-05 Developed for Studying the 3D
Force and PMG Irregularities Characteristics of HTS Maglev,โ in IEEE Transactions
on Applied Superconductivity, Vol. 32, No. 4, pp. 1-5, 2022.
H. Kojima, et al., โDependence of Spark Conditioning on Breakdown Charge and Electrode
Material under a Non-uniform Electric Field in Vacuum,โ in IEEE Transactions on Dielectrics
and Electrical Insulation, Vol. 23, No. 5, pp. 3224-3230, 2016.
O. Lee, et al., โCreepage Discharge Characteristics of Solid Insulation Materials
for Superconducting Power Cable,โ in IEEE Transactions on Applied Superconductivity,
Vol. 28, No. 3, pp. 1-4, 2018.
S. H. Nam and H. K. Kang, โA Study on the Lightning Impulse Dielectric Characteristics
of Air for the Development of Air-Insulated High Voltage Apparatuses,โ The Transactions
of The Korean Institute of Electrical Engineers, Vol. 60, No. 5, pp. 1005-1010, 2011.
D. Y. Lim, K. S. Lee, and S. Bae, โEffect of Rod-Electrode Curvature on Surface Discharge
Characteristics in N2/O2 Mixture Gas,โ J Korean Inst. ILLum. Electr. Install. Eng.,
Vol. 30, No. 4, pp. 46-52, 2016.
H. Wang, et al., โExperimental Studies of Electron Emission and Gas Breakdown for
Nanoscale Diodes at Atmospheric Pressure,โ 2020 IEEE International Conference on Plasma
Science (ICOPS), Singapore, pp. 450-450, 2020.
Biography
He received bachelorโs degree in electrical engineering from Korea National University
of transportation in 2022. He is currently a masterโs course in Dept. of electrical
engineering, Korea National University of Transportation. His research interests are
high voltage engineering, power asset management, and applied superconductivity.
He received bachelorโs degree in Physics engineering from Telkom University, Indonesia
in 2016. He is currently a masterโs course in Dept. of electrical engineering, Korea
National University of Transportation. His research interests are high voltage engineering,
power asset management, and applied superconductivity.
He received bachelorโs degree in electrical engineering from Korea National University
of transportation in 2023. He is currently a masterโs course in Dept. of electrical
engineering, Korea National University of Transportation. His research interests are
high voltage engineering, power asset management, and applied superconductivity.
He received bachelorโs degree in electrical engineering from Korea National University
of transportation in 2023. He is currently a masterโs course in Dept. of electrical
engineering, Korea National University of Transportation. His research interests are
high voltage engineering, power asset management, and applied superconductivity.
He received bachelorโs degree in electrical engineering from Korea National University
of transportation in 2023. He is currently a masterโs course in Dept. of electrical
engineering, Korea National University of Transportation. His research interests are
high voltage engineering, power asset management, and applied superconductivity.
He received doctorโs degree in electrical engineering from Yonsei University in
2005. He is currently a professor in Dept. of electrical engineering, Korea National
University of Transportation. His research interests are high voltage engineering,
power asset management, and applied superconductivity.