์๋ณํ
(Byeong-Hyeon An)
1iD
๋ฐ์ฌ๋
(Jae-Deok Park)
1iD
์ฑ์ค์
(Jun-Soo Che)
1iD
๊นํํ
(Tae-Hun Kim)
1iD
๋ฐํ์
(Tae-Sik Park)
โ iD
-
(Ph.D. course, Department of Electrical Engineering, Mokpo National University, Korea)
Copyright ยฉ The Korean Institute of Illuminating and Electrical Engineers(KIIEE)
Key words
Frequency ndir, Frequency sability, RoCoF, VFT
1. ์ ๋ก
์ ์ธ๊ณ์ ์ผ๋ก ํ์ ๋ฐฐ์ถ๋์ ์ค์ด๊ธฐ ์ํด ๋ง์ ์ฐ๊ตฌ๋ฅผ ์งํํ๊ณ ์๋ค. ์ ๋ ฅ ๋ถ์ผ์ ๊ฒฝ์ฐ ์ํ๋ฐ์ ์ ๋น์ค์ ์ค์ด๊ณ ์ ์ฌ์ ์๋์ง ์ ํ ์ ์ฑ
์ ํผ์น๊ณ
์๋ค. ์ 10์ฐจ ์ ๋ ฅ์๊ธ๊ธฐ๋ณธ๊ณํ์ ๋ฐ๋ฅด๋ฉด ๊ตญ๋ด๋ 36๋
๊ธฐ์ค, ์ ์ฌ์ ์๋์ง ๋ฐ์ ๋์ 204.4TWh๋ก ์ ์ฒด ๋ฐ์ ๋์ 30.6%๋ก ์ฆ๊ฐ์ํฌ ๊ณํ์ด๋ค[1]. Table 1์ ๊ตญ๋ด ์ ์๋ณ ๋ฐ์ ๋ ๋ฐ ๋น์ค ์ ๋ง์ ๋ํ๋ธ๋ค.
Table 1. Forecast of power generation and proportion by power source(TWh)
์ด๋ฌํ ์ฌ์์๋์ง์ ๊ฒฝ์ฐ ๊ธฐ์กด ๋๊ธฐ๋ฐ์ ๊ธฐ์ ๋ฌ๋ฆฌ ๋ ์จ ๋ฑ์ ํ๊ฒฝ ๋ณํ์ ๋ฐ๋ผ ๋ฐ์ ๋์ด ๋ณํํ๋ ๊ฐํ์ ์์ ํน์ฑ์ ๊ฐ์ง๊ธฐ ๋๋ฌธ์ ๊ธฐ์ ๋ฐ์ ์์ผ๋ก ์ ์ฉํ๊ธฐ
ํ๋ค๋ฉฐ ์ง๋ฆฌ์ ์ผ๋ก ๋ถ์ฐ๋ ๊ฒฝ์ฐ๊ฐ ๋ง์ ์ ๋ ฅ๊ณํต์ ์์ ๋์ ์
์ํฅ์ ๋ฏธ์น ์ ์๋ค. ํนํ, ์ ์ฌ์ ์๋์ง ๊ธฐ๋ฐ ๋ถ์ฐ์ ์์ ์ฆ๊ฐ๋ ๊ณํต์ ์ธ๋ฒํฐ ๊ธฐ๋ฐ
๋ฐ์ ์์ด ์ฆ๊ฐํ๊ณ ๋๊ธฐ๋ฐ์ ๊ธฐ์ ๋น์ค์ด ๊ฐ์ํ๋ค๋ ๊ฒ์ ์๋ฏธํ๋ฉฐ, ์ด์ ๋ฐ๋ผ ๊ณํต ํ์ ๊ด์ฑ๊ณผ ์๋น๋ ฅ์ด ๊ฐ์ํ๊ฒ ๋๊ณ , ์ด๋ ๊ณํต์ ์ฃผํ์ ์์ ๋์
์ง์ ์ ์ธ ์ํฅ์ ๋ฏธ์น๊ฒ ๋๋ฏ๋ก ์ด๋ฅผ ๊ณ ๋ คํ ๊ณํต์ด์์ด ํ์์ ์ด๋ค[2].
AC ์ ๋ ฅ๊ณํต์ ์ฃผํ์๋ ์ ๋ ฅ ์์์ ๊ณต๊ธ์ ํต์ฌ ์งํ๋ก ์ฌ์ฉ๋๋ค. ๊ธฐ์กด ๊ธฐ์ ๋ฐ์ ์ ๋ด๋นํ๋ ๋๊ธฐ๋ฐ์ ๊ธฐ๋ค์ ํฐ๋น์ ํ์ ์๋๋ฅผ ๋ํ๋ด๋ ์ฃผํ์๋ฅผ ์ผ์ ํ๊ฒ
์ ์งํ๋ฉฐ ๊ณํต์ ๋ถํ๊ฐ ๋ณ๋๋ ๋ ์ฃผํ์ ๋ณํ๋์ ๋ฐ๋ผ ์ ๋ ฅ ๊ณต๊ธ๋์ ์กฐ์ ํจ์ผ๋ก์จ ๊ณํต์ ์ฃผํ์๋ฅผ ํ์ฉ ๋ฒ์ ๋ด์์ ์ ์งํ๋๋ก ์ด์ ํ๋ค. ๊ตญ๋ด AC
๊ณํต์ ๊ฒฝ์ฐ ์ฃผํ์๋ 60Hz๋ก ์ ํด์ ธ ์์ผ๋ฉฐ ์ฐ์
ํต์์์๋ถ์ ์ ๋ ฅ๊ณํต ์ ๋ขฐ๋ ๋ฐ ์ ๊ธฐํ์ง ์ ์ง๊ธฐ์ค์ ๋ฐ๋ผ ์ ์์ํ์์ ๊ณํต์ฃผํ์๋ฅผ ยฑ0.2Hz์
๋ฒ์ ์ด๋ด, ์ด์ ์ํ ๋ฐ์ ์ 62Hz โผ 57.5Hz๋ก ์ ์งํด์ผ ํ๋ฉฐ, ์ ์ฌ์ ๋ฐ์ ๊ธฐ ์ก์ ๊ณํต์ฐ๊ณ ๊ธฐ์ ๊ธฐ์ค์ ๋ฐ๋ฅด๋ฉด ์ ์ฌ์ ๋ฐ์ ์์ ์ฃผํ์ ์กฐ์
๋ฐ ์ ์ง๋ฒ์๋ ยฑ1.5Hz์ด๋ค. ๊ทธ๋ฌ๋ ์ ๋ ฅ๊ณํต์์ ์ก๋ฐฐ์ ์ ๋ก์ ์ง๋ฝ, ๋จ๋ฝ, ๋ณ์๊ธฐ ๊ณ ์ฅ ๋ฐ ๋๊ธฐ๋ฐ์ ๊ธฐ ํ๋ฝ ๋ฑ์ ์ฌ๊ณ ๊ฐ ๋ฐ์ํ ๊ฒฝ์ฐ, ์ฃผํ์๋
์งง์ ๊ธฐ๊ฐ ๋์ ๋น ๋ฅด๊ฒ ๋ณํํ ์ ์์ผ๋ฉฐ ์ ๋ ฅ ์๊ธ ๋ถ๊ท ํ์ผ๋ก ์ธํด ๊ณํต์ด ๋ถ๊ดดํ ์ ์๋ค. ์ ๋ ฅ๊ณํต์ ์ด์์๋ ์ด๋ฅผ ๋ฐฉ์งํ๊ธฐ ์ํด ์ฃผํ์๋ฅผ ์ ์
๋ฒ์๋ก ํ๋ณต์์ผ์ผ ํ๋ค.
์ ๋ ฅ๊ณํต์ ์์ ์ฌ๊ณ ๋ฐ์ ์ ๊ณํต์ ์ฐ๊ฒฐ๋ ์ค๋น๋ค์ด ๋์ํ์ฌ ์ฃผํ์์ ๋ณ๋์ ์ ์ดํ๋ ๊ฒ์ ์ฃผํ์ ์๋ต์ด๋ผ๊ณ ํ๋ค. ์ผ๋ฐ์ ์ผ๋ก ์ฃผํ์ ์๋ต์ ๋ถ์ํ
๋์๋ ์ต์ ์ฃผํ์(Frequency Nadir), ์ฃผํ์ ๋ณํ์จ(RoCoF, Rate of Change of Frequency)๊ณผ 1์ฐจ ์๋น๋ ฅ(PFR,
Primary Frequency Response)์ด ์ ๋ ฅ ๊ณต๊ธ์ ํตํด ์ ์ ์ฃผํ์๋ก ํ๋ณต๋๋ ๊ณผ๋์์ ์ฃผํ์(Quasi Steady State Frequency)๊ฐ
๋ํ์ ์ธ ์งํ๋ก ์ฌ์ฉ๋๋ค. ์ฃผํ์ ์์ ๋๋ฅผ ์ ์งํ๊ธฐ ์ํ์ฌ ์ ์ ํ PFR ๊ณต๊ธ์ ํตํด ์ต์ ์ฃผํ์๋ฅผ ๊ท์ ์ด์์ผ๋ก ์ ์งํ์ฌ ์ ์ฃผํ์ ๊ณ์ ๊ธฐ(UFR,
Under Frequency Relay)์ ๋์์ ๋ฐฉ์งํ๊ณ ๊ณผ๋์์ ์ฃผํ์๋ฅผ ๊ธฐ์ค๊ฐ ์ด์์ผ๋ก ์ ์งํ ํ ๋๊ธฐ๋ฐ์ ๊ธฐ์ ์๋๋ฐ์ ์ ์ด(AGC, Automatic
Generation Control) ์ด์ ์ ํตํด ์ ์ ์ฃผํ์๋ก ํ๋ณต์ํฌ ์ ์๋๋ก ํด์ผ ํ๋ค[3].
์ด๋ฌํ ์ฃผํ์ ์์ ๋๋ฅผ ์ ์งํ๊ณ ์ํด ๊ตญ๋ด ์ ๋ ฅ๊ณํต์ ์์์ ๊ณต๊ธ์ ๋ถ์ผ์น ๋๋ ๋ฐ์ ๊ธฐ ๋ถ์๊ณ ์ฅ์ ๋์ํ ์ ์๋ ์ฃผํ์ ์กฐ์ ์๋น์ค์ ๊ณํต์๋น๋ ฅ
์๋น์ค๋ฅผ ์ ๊ณตํ๊ณ ์๋ค. ์ฃผํ์ ์กฐ์ ์๋น์ค๋ ๋ถํ์ ์๊ธฐ ์ ์ด ํน์ฑ, ์กฐ์๊ธฐ ํ๋ฆฌ ์ด์ , ์๋๋ฐ์ ์ ์ด ์ด์ ๋ฑ์ด ํฌํจ๋๋ฉฐ, ๊ณํต ์๋น๋ ฅ ์๋น์ค๋
๊ณต๊ธ ์๋น๋ ฅ๊ณผ ์ด์ ์๋น๋ ฅ์ผ๋ก ๋๋์ด์ง๋ค. ์ ๋ ฅ๊ณํต ์ ๋ขฐ๋ ๋ฐ ์ ๊ธฐํ์ง ์ ์ง๊ธฐ์ค์์๋ ์ด์ ์๋น๋ ฅ์ ํ์์ ์์ ์ ์ฃผํ์ ์ ์ง๋ฅผ ์ํ ์ฃผํ์ ์ ์ด
์๋น๋ ฅ๊ณผ ๊ณ ์ฅ ๋ฐ์ ์ ์ฃผํ์ ํ๋ณต์ ์ํ 1์ฐจ ์๋น๋ ฅ, 2์ฐจ ์๋น๋ ฅ, 3์ฐจ ์๋น๋ ฅ์ผ๋ก ๋ถ๋ฅํ์ฌ ์ ์ํ๊ณ ์๋ค. Table 2๋ ๊ตญ๋ด ์๋น๋ ฅ ํ๋ณด ์์ค ๋ฐ ๊ธฐ์ ์๊ฑด์ ๋ํ๋ธ๋ค.
์์ ๊ฐ์ ์๋น์ค๋ ์ฃผ๋ก ๋ฐ์ ๊ธฐ์ ์ถ๋ ฅ์ ์กฐ์ ํจ์ผ๋ก์จ ์๋์๊ฐ์ด ๋น๊ต์ ํฌ๋ฉฐ ๋ถ์ฐ์ ์์ด ์ฆ๊ฐํจ์ ๋ฐ๋ผ ์ค์์ง์คํ์ ์ ์ด ๋ฐฉ์์ ํ๊ณ์ ์ ๋ณด์ธ๋ค. ์ด์
๋ฐ๋ผ ๊ตญ๋ด์์๋ ์์์ฑ์ด ๋น ๋ฅด๊ณ ์ ํ๋๊ฐ ๋์ ์ฃผํ์ ์กฐ์ ์ฉ ESS๋ฅผ ๊ณํต์ ์ ์ฉํ๊ณ ์๋ค. ํ์ง๋ง ESS์ ๊ฒฝ์ฐ ์ฉ๋์ ๋ฐ๋ฅธ ๋์ ์ค์น ๋น์ฉ์ด ๋ฌธ์ ์ ์ผ๋ก
์ ์๋๊ณ ์์ผ๋ฉฐ ์ฃผํ์์ ์ง์ ์ ์ธ ์ํฅ์ ์ฃผ๋ ๋ฐ์ ๊ธฐ ํ์ ๊ด์ฑ์ด ์๋ ์ ๋ ฅ์ ํํ๋ก ์๋น๋ ฅ์ ๋ณด์ ํ๊ณ ์๋ค๋ ๋จ์ ์ ๊ฐ์ง๋ค. ์ด๋ฌํ ๋ฌธ์ ์ ์ ํด๊ฒฐํ๊ธฐ
์ํด Grid-Forming Converter, ํ๋ ฅ ๋ฐ์ ๋จ์ง์ ๊ฐ์ ๊ด์ฑ ์ ์ด ๋ฑ ๋ง์ ์ฐ๊ตฌ๊ฐ ์ด๋ค์ง๊ณ ์๋ค[4-9,17].
Table 2. Reserve capacity level and technical requirements
๊ตฌ๋ถ
|
ํ๋ณด๋
|
์๋ต
๋ฐฉ๋ฒ
|
์๋์๊ฐ
|
์ ์ง์๊ฐ
|
์ฃผํ์ ์ ์ด ์๋น๋ ฅ
|
700MW ์ด์
|
AGC + ESS
|
5๋ถ
|
30๋ถ
|
์ฃผํ์
ํ๋ณต ์๋น๋ ฅ
|
1์ฐจ ์๋น๋ ฅ
|
1,000MW ์ด์
|
GF + ESS
|
10์ด
|
5๋ถ
|
2์ฐจ ์๋น๋ ฅ
|
1,400MW ์ด์
|
AGC
|
10๋ถ
|
30๋ถ
|
3์ฐจ ์๋น๋ ฅ
|
1,400
MW ์ด์
|
์๋
(๊ธ์
์ ํ)
|
30๋ถ
|
-
|
๋ณธ ๋
ผ๋ฌธ์์๋ ์ ๋ ฅ๊ณํต์ ์ฃผํ์ ์์ ๋ ํฅ์์ ์ํด ์ ๊ธฐ๊ธฐ๊ธฐํ ์ ๋ ฅ๋ณํ์ค๋น์ธ ํ์ ํ ๋ณ์๊ธฐ(VFT, Variable Frequency Transformer)์
ํ์ ๊ด์ฑ์ ์ด์ฉํ๋ ๋ฐฉ์์ ์ ์ํ๋ค. ํ์ ํ ๋ณ์๊ธฐ๋ 2000๋
๋ ํ๋ฐ, ABB, Simens ๋ฑ์์ ์ฐ๊ตฌ๋ ๋น๋๊ธฐ ๊ณํต์ฐ๊ณ๋ก ๊ถ์ ํ ์ ๋์ ๋๊ธฐ์
๊ฐ์ ๊ตฌ์กฐ๋ก ํ์ ์ ๊ถ์ ๊ณผ ๊ณ ์ ์ ๊ถ์ ์ ๊ฐ๊ฐ ๊ณํต์ด ์ฐ๊ฒฐ๋์ด ๊ณํต ๊ฐ ์ฃผํ์์ ์ฐจ์ด๋งํผ ํ์ ์๋ฅผ ํ์ ํ์ฌ ์ฐ๊ณ๋ฅผ ์ํํ๋ ๊ธฐ๊ธฐ์ด๋ค. ํ์ ์์ ํ์
๋ฐฉํฅ๊ณผ ์์น์ ๋ฐ๋ผ์ ์ํ๋ ์ฃผํ์๋ก์ ๊ฐ๋ณ ๋ฐ ์๋ฐฉํฅ ์ ๋ ฅ ์ ์ก์ด ๊ฐ๋ฅํ๋ฉฐ, ํ์ ํ ๊ธฐ๊ธฐ๋ฅผ ์ฌ์ฉํ๊ธฐ ๋๋ฌธ์ ๊ณ ์กฐํ๊ฐ ๋ฐ์ํ์ง ์๋๋ค๋ ์ฅ์ ์ด ์๋ค.
ํ์ง๋ง ๊ตฌ์กฐ์ ์ผ๋ก ๋ฆฌ์กํฐ์ ์ํ ๋ฌดํจ์ ๋ ฅ์ด ๋ฐ์ํ๊ฒ ๋๋ฉฐ ์บํจ์ํฐ ๋ฑ
ํฌ์ ๊ฐ์ ๋ฌดํจ์ ๋ ฅ ๋ณด์์ฅ์น ์ค์น๊ฐ ํ์๋ก ํ๋ค[10-13]. Fig. 1์ ํ์ ํ ๋ณ์๊ธฐ์ ๊ฐ๋
๋๋ฅผ ๋ํ๋ธ๋ค.
Fig. 1. Diagram of VFT concept
ํ์ ํ ๋ณ์๊ธฐ๋ ์์ ์ธ๊ธํ ์ฃผํ์ ์ ์ด ์๋น๋ ฅ ๋ฐ 1์ฐจ ์๋น๋ ฅ์ ์ํ๋ ์ค๋น๋ก์ ๋ถํ ์ฆ๊ฐ ๋ฐ ๋ฐ์ ๊ธฐ์ ํ๋ฝ์ผ๋ก ์ฃผํ์ ๋ณ๋์ด ๋ฐ์ํ๋ฉด ์ฆ๊ฐ์ ์ผ๋ก
ํ์ ์๊ฐ ํ์ ํ์ฌ ์ฃผํ์๋ฅผ ๋ณด์ํ๋ ํํ๋ฅผ ๊ฐ์ง๋ค. ๋ํ, ๊ตฌ๋๋ถ DC ๋ชจํฐ์ ํ ํฌ๋ฅผ ์ ์ดํจ์ผ๋ก์จ ์๋ฐฉํฅ ์ ๋ ฅ์ ์ด๊ฐ ๊ฐ๋ฅํ์ฌ ๊ฐํ์ ํน์ฑ์ ๊ฐ์ง๋
๋ถ์ฐ์ ์์ด ์ ์๋๋ ๊ณํต์ ์ค์นํ๋ค๋ฉด ์ ๋ ฅ ์๊ธ ๋ถ๊ท ํ ํด์์ ์ฃผํ์ ์ ์ง์ ๊ธฐ์ฌํ ์ ์๋ค. ๋ณธ ๋
ผ๋ฌธ์์๋ ํ์ ํ ๋ณ์๊ธฐ์ ์ด๋ฌํ ์ฑ๋ฅ์ ๊ฒ์ฆํ๊ธฐ
์ํด์ Matalb Simulink๋ฅผ ์ฌ์ฉํ์ฌ ์ฃผํ์ ํ๋ฝ์ ๋ชจ์ํ์์ผ๋ฉฐ ํ์ ํ ๋ณ์๊ธฐ์ ์ฃผํ์ ์์ ๋ ๊ธฐ์ฌ๋ฅผ ๋ถ์ํ์๋ค.
2. ํ์ ํ ๋ณ์๊ธฐ ๊ฐ์
2.1 ํ์ ํ ๋ณ์๊ธฐ ๊ตฌ์กฐ ๋ฐ ๋์์๋ฆฌ
์์ ์ธ๊ธํ์๋ฏ์ด ํ์ ํ ๋ณ์๊ธฐ๋ ๋น๋๊ธฐ ๊ณํต์ฐ๊ณ ์ค๋น์ ์ผ์ข
์ผ๋ก ๊ตฌ์กฐ๋ ๊ถ์ ํ ์ ๋์ ๋๊ธฐ์ ๋งค์ฐ ์ ์ฌํ๋ค. Fig. 2๋ ํ์ ํ ๋ณ์๊ธฐ์ ๊ณํต์ฐ๊ณ ๊ฐ๋ต๋๋ฅผ ๋ํ๋ธ๋ค.
Fig. 2. Configuration of VFT grid connection system
๋ ๊ณํต์ ์ฐ๊ณ๋ฅผ ์ํด ๊ณ ์ ์ ๋ฐ ํ์ ์ ๊ถ์ ์ ๊ฐ๊ฐ 1์ฐจ, 2์ฐจ ๊ณํต์ด ์ฐ๊ฒฐ๋๋ฉฐ ํ์ ์์ ์ถ์ ํ์ ํ ๋ณ์๊ธฐ ๊ตฌ๋์ฉ ๋ชจํฐ์ ์ฐ๊ฒฐ๋์ด ๋ชจํฐ์ ํ์ ์๋๋ก
ํ์ ํจ์ผ๋ก์จ ์์ธก ๊ณํต์ฐ๊ณ๋ฅผ ์ํํ๋ค.
๊ณ ์ ์์ ์ฐ๊ฒฐ๋ 1์ฐจ ๊ณํต์ผ๋ก ์ธํด ํ์ ์๊ณ๊ฐ ํ์ฑ๋๋ฉฐ ์ ๋๊ธฐ์ ํน์ง์ผ๋ก ํ์ ์ ๊ถ์ ์๋ ํ์ ์๊ณ๊ฐ ํ์ฑ๋๋ค. ์ด๋, ํ์ ์๋ฅผ $\omega_{m}$์
์๋๋ก ํ์ ์ํค๋ฉด ํ์ ์ ์ธก ํ์ ์๊ณ๋ ๊ณ ์ ์ ํ์ ์๊ณ์ ๋ชจํฐ์ ํ์ ์๋์ ๊ฒฐํฉํ ํํ๋ก ๋ํ๋๊ฒ ๋๋ค.
์๋ฅผ ๋ค์ด 1์ฐจ ๊ณํต์ ์ฃผํ์๊ฐ 60Hz์ด๋ฉฐ ํ์ ์๊ฐ ๊ณ ์ ๋์ด ์์ผ๋ฉด ๋ณ์๊ธฐ์ ์ ์ฌํ๊ฒ ๋์ํ๋ฉฐ, ๊ฐ์ ๋ฐฉํฅ์ผ๋ก 10Hz ํ์ ํ ์ ์ถ๋ ฅ๋๋ ์ฃผํ์๋
50Hz๊ฐ ๋๋ค. ์ฆ, ํ์ ์ ์ธก์์ ๋ฐ๋ผ๋ณธ ์๋์ ์ธ ์ฃผํ์๊ฐ ์ถ๋ ฅ๋๋ ํํ๋ก ์ดํดํ ์ ์๋ค. ์ด๋ฌํ ํน์ฑ์ ํตํด 1์ฐจ ๋ฐ 2์ฐจ ์ธก์ ๊ณํต์ฃผํ์๊ฐ
ํ๋ฝํ๋๋ผ๋ ํ์ ์์ ์๋๋ฅผ ์ ์ดํจ์ผ๋ก์จ ์ ์์ํ ์ฃผํ์๋ฅผ ์ ์งํ ์ ์๋ค. Fig. 3์ ํ์ ํ ๋ณ์๊ธฐ์ ๋์์๋ฆฌ๋ฅผ ๋ํ๋ธ๋ค[14].
Fig. 3. Operating principle of VFT
2.2 ํ์ ํ ๋ณ์๊ธฐ ๋ชจ๋ธ๋ง[15, 18, 19]
Fig. 4์ ๊ฐ์ด ํ์ ํ ๋ณ์๊ธฐ๋ฅผ ํตํด ์ฃผ๊ณ ๋ฐ๋ ์ ๋ ฅ์ ๊ตฌ๋์ฉ ๋ชจํฐ์์ ๋ฐ์ํ๋ ๊ธฐ๊ณ์ ์ธ ํ์ ํตํด ์ (1)์ผ๋ก ํํํ ์ ์๋ค.
์ฌ๊ธฐ์, $P_{s}$, $P_{r}$, $P_{D}$๋ ๊ฐ๊ฐ ๊ณ ์ ์, ํ์ ์ ๊ถ์ ์ ์ ๋ ฅ๊ณผ ๋๋ผ์ด๋ธ ์์คํ
์ ๊ธฐ๊ณ์ ์ธ ํ์ด๋ค.
Fig. 4. Single line diagram of VFT grid connection system
ํ์ ํ ๋ณ์๊ธฐ๋ ๊ตฌ์กฐ์ ์ผ๋ก ์ ๋๊ธฐ์ ์ ์ฌํ๋ฏ๋ก 1์ฐจ์ 2์ฐจ ๋ฆฌ์กํด์ค๋ก ๊ตฌ์ฑ๋ ์ ๋ ฅ์ฉ ๋ณ์๊ธฐ์ ๊ฐ์ ๋ฒ์น์ ๋ฐ๋ฅด๋ฉฐ ์ด์์ ์ผ๋ก ๊ฐ์ ํ๋ฉด ๊ณ ์ ์์ ํ์ ์
์ฌ์ด์ ๋ค์๊ณผ ๊ฐ์ ๊ด๊ณ์์ด ์ฑ๋ฆฝํ๋ค.
์ฌ๊ธฐ์, $N_{s}$, $N_{r}$, $I_{s}$, $I_{r}$์ ๊ฐ๊ฐ ๊ณ ์ ์์ ํ์ ์์ ๊ถ์ ๋ฐ ์ ๋ฅ๋ฅผ ๋ํ๋ธ๋ค. ๊ณ ์ ์์ ํ์ ์๋ ๊ฐ์
์์์ผ๋ก ์ฐ๊ฒฐ๋๋ฏ๋ก ์ฃผํ์์ ๋ฐ๋ผ ์ ์๋ ๋์ผํ ๋น์จ๋ก ์ (3)๊ณผ ๊ฐ์ด ๋ณํํ๊ฒ ๋๋ค.
์ฌ๊ธฐ์, $V_{s}$, $V_{r}$, $f_{s}$, $f_{r}$, $\psi_{a}$๋ ๊ฐ๊ฐ ๊ณ ์ ์์ ํ์ ์์ ์ ์, ์ฃผํ์, ๊ณต๊ทน ์์์
๋ํ๋ด๋ฉฐ ์ ๋ฆฌํ๋ฉด ์ (4)์ ๊ฐ์ด ๋ํ๋ผ ์ ์๋ค.
ํ์ ํ ๋ณ์๊ธฐ๋ ์์ธก ๊ณํต์ ์ฃผํ์ ์ฐจ์ด๋ฅผ ๋ณด์ํ๋ ์ค๋น๋ก์ ๊ตฌ๋์ฉ ๋ชจํฐ์ ์ฃผํ์๋ ๊ณ ์ ์ ์ฃผํ์์ ํ์ ์ ์ฃผํ์ ์ฐจ์ด $f_{m}$์ผ๋ก ํํํ ์
์๋ค. ์ด๋ฅผ ํตํด ์ (5)๋ฅผ ์ป์ ์ ์๋ค.
์ฌ๊ธฐ์, $P$, $f_{m}$, $\omega_{m}$๋ ๊ฐ๊ฐ ํ์ ํ ๋ณ์๊ธฐ์ ๊ทน ์, ํ์ ์์ ์ ๊ธฐ์ ์๋์ ๊ฐ์๋๋ฅผ ๋ํ๋ธ๋ค.
์ (1), (2), (4)์ ๊ด๊ณ๋ฅผ ์ด์ฉํ๋ฉด ๊ตฌ๋์ฉ ๋ชจํฐ์ ํ์ ํ ๋ณ์๊ธฐ๋ก ์ธํด ๊ณํต์์ ์ฃผ๊ณ ๋ฐ๋ ์ ๋ ฅ์ ์ (6), (7)๋ก ์ ๋ฆฌํ ์ ์๋ค.
๋ํ, ๊ตฌ๋์ฉ ๋ชจํฐ์ ํ ํฌ ์ ์ด๋ฅผ ์ํด ์ (3), (6)์ ์ด์ฉํ์ฌ ํ์ ์ ์ถ์ ํ ํฌ๋ฅผ ์ (8)๋ก ์ ๋ฆฌํ ์ ์๋ค.
์ฌ๊ธฐ์, $T_{D}$๋ DC ๋ชจํฐ์ ํ ํฌ๋ฅผ ๋ํ๋ธ๋ค.
์ด๋ฅผ ๋ฐํ์ผ๋ก ๊ตฌ๋์ฉ ๋ชจํฐ์ ์ธ๊ฐ๋๋ ํ ํฌ์ ํฌ๊ธฐ์ ๋ฐฉํฅ์ ์ ์ดํจ์ผ๋ก์จ ํ์ ํ ๋ณ์๊ธฐ๊ฐ ์ฃผ๊ณ ๋ฐ๋ ์ ๋ ฅ์ ์ ์ดํ ์ ์์์ ์ ์ ์๋ค.
3. ํ์ ํ ๋ณ์๊ธฐ ๊ณํต์ฐ๊ณ ์์คํ
์ ์ฃผํ์ ์์ ๋ ๋ถ์
3.1 ์ ๋ ฅ๊ณํต์ ์ฃผํ์ ์์ ๋
Fig. 5๋ ์ ๋ ฅ ์๊ธ ๋ถ๊ท ํ์ผ๋ก ์ธํ ์ ๋ ฅ๊ณํต์ ์ฃผํ์๊ฐ ๋จ์ด์ก์ ๋ ์ ์ ์ฃผํ์๋ก ํ๋ณตํ๊ธฐ ์ํ ์ ๋ ฅ๊ณํต์ ์ฃผํ์ ์๋ต๊ณผ ์ ์ด๋ฅผ ๋ํ๋ด๊ณ ์๋ค. ํ์ ํ
๋ณ์๊ธฐ์ ๊ตฌ์กฐ ๋ฐ ์ ์ด ๋ฐฉ์์ ๊ณ ๋ คํ์ ๋ Inertia response์ Primary response์์ ์ฃผํ์ ์์ ๋์ ๊ธฐ์ฌํ ์ ์๋ค.
Fig. 5. Power plant response to mitigate the frequency drops[16]
์ ๋ ฅ๊ณํต์์ ์ ๋ ฅ ์์๊ฐ ๋ณํํ๋ฉด ๊ฑฐ๋ฒ๋๋ ํฐ๋น์ ํ์ ์๋๋ฅผ ์กฐ์ ํ์ฌ ์ฃผํ์๋ฅผ ๊ธฐ์ค๊ฐ์ผ๋ก ํ๋ณต์ํจ๋ค. ์ด๋ฌํ ๊ฑฐ๋ฒ๋๊ฐ ๋์ํ๊ธฐ ์ ์ ์ ๋ ฅ ๋ถ๊ท ํ์
๋ณด์ํ๊ธฐ ์ํด ๊ธฐ์กด ๋๊ธฐ๋ฐ์ ๊ธฐ๋ ํฐ๋น์ ๊ธฐ๊ณ์ ์ธ ํ์ ์๋์ง๋ฅผ ์ ๋ ฅ์ผ๋ก ๋ณํํ์ฌ ์ ๋ ฅ๊ณํต์ ์ ๋ ฅ ์์๋ฅผ ๋ง์ถ๋ค. ์ด๋ฌํ ์ฑ๋ฅ์ ๋๊ธฐ๋ฐ์ ๊ธฐ์ ํ์ ๊ด์ฑ์ด๋ผ๊ณ
ํ๋ค. ์ด๋ฌํ ๊ด์ฑ ์๋ต์ ๋ฐ์ ๊ธฐ์ ๋์ ๋ฐฉ์ ์์ผ๋ก๋ถํฐ ํํํ ์ ์๋ค. ์ (9)๋ ๋๊ธฐ๋ฐ์ ๊ธฐ์ ๋์ ๋ฐฉ์ ์์ ๋ํ๋ธ๋ค.
์ฌ๊ธฐ์, $J$๋ ํฐ๋น์ ๊ด์ฑ ๋ชจ๋ฉํธ์ด๋ฉฐ $\omega$๋ ํ์ ์๋, $\tau_{m}$, $\tau_{e}$๋ ๊ฐ๊ฐ ํฐ๋น์ ๊ธฐ๊ณ์ ํ ํฌ์ ํ์ ์์
์ ๊ธฐ์ ํ ํฌ์ด๋ค. $J$๋ฅผ ๊ด์ฑ ์์๋ก ๋์ฒดํ๋ฉด ์ (10)๊ณผ ๊ฐ์ด ํํํ ์ ์๋ค.
์ฌ๊ธฐ์, $\omega_{s}$๋ ๊ณํต์ ๋๊ธฐ ์๋์ด๋ฉฐ $S_{n}$์ ์ ๊ฒฉ ์ ๋ ฅ์ด๋ค. ํ์ ์๋์ ๋๊ธฐ๋ฐ์ ๊ธฐ์ ํ ํฌ๋ฅผ ๊ฐ๊ฐ ์ฃผํ์์ ์ ๋ ฅ์ผ๋ก ํํํ๋ฉด
์ (11)๊ณผ ๊ฐ๋ค.
์ฌ๊ธฐ์, $\triangle P$๋ ์์์ ๋ ฅ์ ๋ณํ๋์ด๋ฉฐ $f_{0}$๋ ๊ณํต์ ์ ๊ฒฉ ์ฃผํ์์ด๋ค. ์ฃผํ์ ์๋ต์ ์งํ ์ค ํ๋์ธ RoCoF๋ ์์
๊ฐ์ ์์ผ๋ก ํํํ ์ ์์ผ๋ฉฐ, RoCoF๊ฐ ํฐ ๊ณํต์ ๊ฒฝ์ฐ ์ ๋ ฅ์ ์์๊ฐ ๊ธ๊ฒฉํ๊ฒ ์ฆ๊ฐํ๊ฑฐ๋ ๋ฐ์ ๊ธฐ ํ๋ฝ ๋ฑ์ ์ฌ๊ณ ๊ฐ ๋ฐ์ํ์ ๋ ์ฃผํ์๊ฐ ๋น ๋ฅด๊ฒ
๋ณํํ์ฌ ๊ณํต์ ๋๊ท๋ชจ ์ ์ ์ ์ด๋ํ ์ ์์ผ๋ฏ๋ก ์ฃผํ์ ์์ ๋์์ ๊ณ ๋ คํด์ผ ํ ํ์ ์งํ ์ค ํ๋์ด๋ค. ๋ํ, ์ต์ ์ฃผํ์๋ฅผ ๋ํ๋ด๋ Frequency
nadir์ ๊ฒฝ์ฐ ์ฃผํ์ ํ๋ฝ์ผ๋ก ์ธํด ์ ์ฃผํ์ ๊ณ์ ๊ธฐ๊ฐ ๋์ํ ์ ์์ผ๋ฏ๋ก ๊ณ ๋ คํด์ผ ํ ์งํ์ด๋ค. ์ ๋ ฅ๊ณํต์ ๊ด์ฑ์ด ๋์์ง๋ฉด RoCoF๋ ๋ฎ์์ง๋ฉฐ
์ต์ ์ฃผํ์๋ ๋์์ง๋ ๊ฒฝํฅ์ ๊ฐ์ง๋ฉฐ Fig. 6์ ๊ด์ฑ์ ํฌ๊ธฐ์ ๋ฐ๋ฅธ ์ต์ ์ฃผํ์์ RoCoF๋ฅผ ๋ํ๋ธ๋ค.
Fig. 6. Frequency response characteristics according to inertia (a) Frequency Nadir
(b) RoCoF
๋ณธ ๋
ผ๋ฌธ์์ ์ ์ํ๋ ๋ฐฉ๋ฒ์ ํ์ ํ ๋ณ์๊ธฐ๊ฐ ๊ฐ์ง๊ณ ์๋ ๊ด์ฑ์ ์ด์ฉํ์ฌ ์ ๋ ฅ๊ณํต์ ์ฃผํ์ ์์ ๋๋ฅผ ๋ณด์ํ๋ ํํ์ด๋ค. ์์ ์ธ๊ธํ์๋ฏ์ด ํ์ ํ ๋ณ์๊ธฐ๋
ํ์ ์ ์ถ๊ณผ ์ฐ๊ฒฐ๋ ๊ตฌ๋๋ถ๋ฅผ ์ ์ดํจ์ผ๋ก์จ ์ฃผํ์ ๊ฐ๋ณ๊ณผ ์๋ฐฉํฅ ์ ๋ ฅ์ ์ด๋ฅผ ์ํํ๋ ๊ธฐ๊ธฐ์ด๋ค. ๋ง์ฝ ๊ณํต์ ๋ฐ์ ๊ธฐ๊ฐ ํ๋ฝํ๊ฑฐ๋ ๋ถํ๊ฐ ๊ธ์ฆํ๋ ์ํฉ์ด
๋ฐ์ํ๋ฉด ์ ๋ ฅ ์๊ธ ๋ถ๊ท ํ์ผ๋ก ์ธํด ์ฃผํ์๊ฐ ๊ฐ์ํ๋ค. ํ์ ํ ๋ณ์๊ธฐ๋ ์ด๋ฅผ ๊ฐ์งํ์ฌ ์๋ ์ ์ด๊ธฐ๋ฅผ ํตํด ๊ณํต์ด ๊ธฐ์ค ์ฃผํ์(60Hz)๋ฅผ ์ ์งํ ์
์๋๋ก ์ฃผํ์๊ฐ ๊ฐ์ํ๋ ๋งํผ ํ์ ์๋ฅผ ํ์ ์์ผ ์ฃผํ์๋ฅผ ๋ณด์ํ๋ค. Fig. 7์ ํ์ ํ ๋ณ์๊ธฐ์ ์๋ ์ ์ด๊ธฐ ๊ฐ๋ต๋๋ฅผ ๋ํ๋ธ๋ค.
Fig. 7. Frequency controller schematic of VFT
์ด๋ฌํ ํ์ ํ ๋ณ์๊ธฐ์ ์ฃผํ์ ์์ ๋ ๊ธฐ์ฌ๋๋ฅผ ํ์ธํ๊ธฐ ์ํด ๋ณธ ๋
ผ๋ฌธ์์๋ RoCoF์ ์ต์ ์ฃผํ์๋ฅผ ๋ถ์ํ์๋ค.
3.2 ํ์ ํ ๋ณ์๊ธฐ ์ฃผํ์ ์๋ต ์๋ฎฌ๋ ์ด์
์ ์ํ๋ ๋ฐฉ์์ ์ฑ๋ฅ์ ๊ฒ์ฆํ๊ธฐ ์ํด ๋ณธ ๋
ผ๋ฌธ์์๋ Matlab Simulink ์๋ฎฌ๋ ์ด์
์ ์ฌ์ฉํ์๋ค. Fig. 8์ ํ์ ํ ๋ณ์๊ธฐ ์ฃผํ์ ์์ ๋ ํฅ์ ์ฑ๋ฅ์ ๊ฒ์ฆํ๊ธฐ ์ํ ์๋ฎฌ๋ ์ด์
๋ชจ๋ธ์ด๋ค.
Fig. 8. VFT frequency response simulation model
๊ณ ์ ์ ์ธก์ ์ฐ๊ฒฐ๋ 1์ฐจ ๊ณํต์ ์ฃผํ์ ํ๋ฝ์ ์์ ๋กญ๊ฒ ๋ชจ์ํ๊ธฐ ์ํด์ Programable Three Phase Source๋ฅผ ์ด์ฉํ์ฌ Swing
bus๋ฅผ ๊ตฌ์ฑํ์์ผ๋ฉฐ ํ์ ์ ์ธก์ ์ฐ๊ฒฐ๋ 2์ฐจ ๊ณํต์ ๊ธฐ๋ณธ 3์ ์ ์์ ์ฌ์ฉํ์๋ค. VFT์์ ๋ฐ์ํ๋ ๋ฌดํจ์ ๋ ฅ์ ๋ณด์ํ๊ธฐ ์ํด ๊ณ ์ ์์ ํ์ ์์
Capacitor bank๋ฅผ ์ฐ๊ฒฐํ์์ผ๋ฉฐ Grid Impedance์ Load๋ก ๊ณํต์ ๊ตฌ์ฑํ์๋ค. Table 3์ ์๋ฎฌ๋ ์ด์
์ ์ฌ์ฉ๋ ํ์ ํ ๋ณ์๊ธฐ ์คํ
์ด์
์ ํ๋ผ๋ฏธํฐ์ด๋ฉฐ Table 4๋ ์ฐ๊ฒฐ๋ 3์ ์ ์์ ํ๋ผ๋ฏธํฐ๋ฅผ ๋ํ๋ด๊ณ ์๋ค.
Table 3. VFT parameters
Parameters
|
Values
|
Unit
|
Nominal Power
|
100
|
MVA
|
Nominal RMS Voltage
|
17
|
kV
|
Nominal Frequency
|
60
|
Hz
|
XVFT
|
10
|
%
|
Turns Ratio
|
1:1
|
-
|
Stator
Capacitor Bank
|
8.8
|
MVAR
|
Rotor
Capacitor Bank
|
8.8
|
MVAR
|
#1 Local Load
|
0.01
|
pu
|
#2 Local Load
|
0.01
|
pu
|
Table 4. Power source parameters
Parameters
|
AC #1
|
AC #2
|
Nominal Power[MVA]
|
-
|
100
|
Nominal Voltage[kV]
|
17
|
17
|
Frequency[Hz]
|
57.5 - 62
|
60
|
X/R ratio
|
-
|
7
|
์๋ฎฌ๋ ์ด์
์ 2์ด์ ๊ณ ์ ์์ ์ฐ๊ฒฐ๋ 1์ฐจ ๊ณํต์ธ 60Hz Swing bus์์ ์ฃผํ์ ํ๋ฝ์ ๋ชจ์ํ๋ ๋ฐฉ์์ผ๋ก ์ํ๋์์ผ๋ฉฐ ์ฃผํ์์ ์ ๋ ฅ์ ์ธก์ ์
ํ์ ํ ๋ณ์๊ธฐ์ ํ์ ์ ์ธก์ ์ธก์ ํ์๋ค.
Fig. 9๋ 1์ฐจ ๊ณํต์ ํฐ ๋ถํ๊ฐ ํฌ์
๋ ๊ฒ์ ๊ฐ์ ํ์ฌ ์ฃผํ์๊ฐ 1์ ๊ธฐ์ธ๊ธฐ๋ฅผ ๊ฐ์ง๊ณ ํ๋ฝํ๋ ์๋๋ฆฌ์ค์ ์ฃผํ์ ์๋ต๊ณผ ์ ๋ ฅ์ ๋ํ๋ด๊ณ ์๋ค. ํ์ ํ ๋ณ์๊ธฐ๊ฐ
์๋ ๊ณํต์ ๊ฒฝ์ฐ ์ง๋ น์ ์ค ๋๋ก 59Hz๋ก ๋์ํ๊ณ ์์ผ๋ ํ์ ํ ๋ณ์๊ธฐ๊ฐ ์ ์ฉ๋ ๊ณํต์ ํ์ ํ ๋ณ์๊ธฐ์ ๊ด์ฑ ํน์ฑ์ผ๋ก ์ธํด 59Hz๊น์ง ํ๋ฝํ์ง
์์์ผ๋ฉฐ ์ต์ ์ฃผํ์๋ 59.9Hz, RoCoF๋ ๋๋ต 0.2๋ก ๋ํ๋ฌ๋ค. ๋ํ, ํ์ ํ ๋ณ์๊ธฐ๊ฐ ์๋ ๊ณํต์ Swing bus์ ์ฃผํ์๊ฐ ๊ธ๊ฒฉํ๊ฒ
๋จ์ด์ง์ ์ ๋ ฅ์ ๋์๊ฐ ์ผ์ด๋ ๊ฒ์ ํ์ธํ ์ ์์ผ๋ ํ์ ํ ๋ณ์๊ธฐ๊ฐ ์ ์ฉ๋ ๊ณํต์ ๊ฒฝ์ฐ Swing bus์ ์ฃผํ์๊ฐ ๋จ์ด์ง์ ์ ๋ ฅ์ 1์ฐจ ๊ณํต์
๋ ๊ณต๊ธํจ์ผ๋ก์จ ์ ๋ ฅ ์๊ธ ๋ถ๊ท ํ์ ๋ณด์ํ๋ ๊ฒ์ ํ์ธํ์๋ค.
Fig. 9. Frequency response for 1Hz ramp drop (a) Frequency (b) Power
Fig. 10์ 1์ฐจ ๊ณํต์์ ํฐ ๋ถํ๊ฐ ํ๋ฝํ์ ๋๋ฅผ ๊ฐ์ ํ์ฌ 1์ ๊ธฐ์ธ๊ธฐ๋ฅผ ๊ฐ์ง๊ณ ์์นํ๋ ์๋๋ฆฌ์ค์ ์ฃผํ์ ์๋ต๊ณผ ์ ๋ ฅ์ ๋ํ๋ด๊ณ ์๋ค. ํ์ ํ ๋ณ์๊ธฐ๊ฐ
์๋ ๊ณํต์ ๊ฒฝ์ฐ ์ฃผํ์๊ฐ ์ง๋ น์น ๋งํผ ์์นํ์์ผ๋ฉฐ ์ ๋ ฅ์ ๋์๊ฐ ๋ฐ์ํ ๊ฒ์ ํ์ธํ ์ ์๋ค. ์ด์ ๋ฐ๋๋ก ํ์ ํ ๋ณ์๊ธฐ๊ฐ ์ ์ฉ๋ ๊ณํต์ ๊ฒฝ์ฐ ์์น
์ฃผํ์๋ 0.1Hz๋ก ์ต์ ํ์์ผ๋ฉฐ ์ฃผํ์๊ฐ ์์นํ์ ์ ๋ ฅ์ ๋จ๋ ์ ๋ ฅ์ 2์ฐจ ์ธก์ผ๋ก ์ ๋ฌํ๊ธฐ ์ํด ์ ๋ ฅ์ด ์์นํ ๊ฒ์ ํ์ธํ ์ ์๋ค.
Fig. 11์ ๊ณํต์ ๊ด์ฑ์ด ๋ฎ์ ๊ฒ์ ๊ฐ์ ํ์ฌ Ramp ์
๋ ฅ์ด ์๋ Step์ผ๋ก ์ฃผํ์๊ฐ ๋ณํํ๋ ๊ฒ์ ๋ชจ์ํ๋ค. 1์ฐจ ๊ณํต์ ยฑ1.5Hz ๋ณํํญ์ ์ฃผ์์
๋ ํ์ ํ ๋ณ์๊ธฐ๊ฐ ์ ์ฉ๋ ๊ณํต์ ๊ฒฝ์ฐ ์ต์ /์ต๊ณ ์ฃผํ์๋ 0.4Hz์์ผ๋ฉฐ RoCoF๋ ๊ฐ์ ๋จ์ ํ์ธํ ์ ์๋ค. ํ์ง๋ง ๋ค์ ์ ์ ์ฃผํ์๋ก ๋์์ค๋
๊ฒฝ์ฐ ํ์ ์์ ํ์ ๊ด์ฑ์ผ๋ก ์ธํด ์ฃผํ์๊ฐ ๋ฐ๋๋ก ๋ณ๋๋์๋ค ํ๋ณต๋๋ ๊ฒ์ ํ์ธํ์๋ค.
Fig. 10. Frequency response for 1Hz ramp increase. (a) Frequency (b) Power
Fig. 11. Frequency response for step signal (a) 1.5Hz drop (b) 1.5Hz increase
๊ตญ๋ด ์ ๋ ฅ๊ณํต์ ์ฃผํ์๋ 60Hz๋ก ์ ํด์ ธ ์์ผ๋ฉฐ ์ด์ ์ํ ๋ฐ์ ์ ์ผ์ ์๊ฐ ๋์ 57.5Hz โผ 62Hz๋ก ์ด์ ํด์ผ ํ๋ค. Fig. 12๋ ์ ๋ ฅ๊ณํต์ ๊ทน์
์ ์ํฉ์ ๊ฐ์ ํ์ ๋์ ์๋ฎฌ๋ ์ด์
๊ฒฐ๊ณผ๋ก์จ Swing bus์ ์ฃผํ์๊ฐ 57.5Hz โผ 62Hz ์ฌ์ด์์ ๊ฐ๋ณํ ๋ ํ์ ํ ๋ณ์๊ธฐ๊ฐ
์ฃผํ์๋ฅผ ์ ์งํ๋ ์ฑ๋ฅ์ ๋ณด์ฌ์ฃผ๊ณ ์๋ค.
Fig. 12. Frequency response for 57.5Hz to 62Hz
4. ๊ฒฐ ๋ก
ํ์ ํ ๋ณ์๊ธฐ๋ ํ์ ํ ์ ๋ ฅ๋ณํ์ค๋น๋ก ๋น๋๊ธฐ ๊ณํต์ฐ๊ณ๊ฐ ๊ฐ๋ฅํ ์ค๋น์ด๋ฉฐ ๋น๊ต์ ๊ฐ๋จํ DC ๋ชจํฐ์ ์๋์ ์ด๋ฅผ ํตํด ์ฃผํ์ ๊ฐ๋ณ๊ณผ ์๋ฐฉํฅ ์ ๋ ฅ์ ์ด๋ฅผ
ํ ์ ์๋ค. ๋ณธ ๋
ผ๋ฌธ์์๋ ํ์ ํ ๋ณ์๊ธฐ์ ํ์ ์ ํ์ ๊ด์ฑ์ ํ์ฉํ์ฌ ์ฃผํ์ ์์ ๋๋ฅผ ๋์ด๋ ๋ฐฉ์์ ์ ์ํ์์ผ๋ฉฐ ์ ์๋ ๋ฐฉ์์ ์ฑ๋ฅ ๊ฒ์ฆ์ ์ํด
Matlab Simulink๋ก ๊ฐ๋ณ ์ฃผํ์ ๊ณํต์ ๋ชจ๋ธ๋ง ํ์๋ค.
์๋ฎฌ๋ ์ด์
๊ฒฐ๊ณผ, Swing bus์ ์ฃผํ์๊ฐ ๊ธ๊ฒฉํ๊ฒ ๋ณํํ๋๋ผ๋ ํ์ ํ ๋ณ์๊ธฐ์ ํ์ ์ ๊ด์ฑ์ผ๋ก ์ฃผํ์ ๋ณํ๋ฅผ ์ต์ ํ ์ ์์์ ํ์ธํ์์ผ๋ฉฐ ๊ณํต์
์ธ๋์ด ๋ฐ์ํ์ฌ ๋ฎ์ ์ฃผํ์๋ก ์ด์ ๋ ๋์๋ ์ฐ๊ณ๋ 2์ฐจ ์ธก์ ์ฃผํ์๋ฅผ ์ ์์ํ๋ก ์ ์งํ ์ ์์์ ๊ฒ์ฆํ์๋ค.
์ ์ ํ์๋ฏ์ด ํ์ ํ ๋ณ์๊ธฐ๋ ์ฃผํ์ ์ ์ด ์๋น๋ ฅ ๋ฐ 1์ฐจ ์๋น๋ ฅ์ ์ํ๋ ์ค๋น๋ก์ ๋ถํ์ ๊ธ๊ฒฉํ ์ฆ๊ฐ, ๋ฐ์ ๊ธฐ์ ๋ถ์ ํ๋ฝ์ผ๋ก ์ฃผํ์ ๋ณ๋์ด ๋ฐ์ํ๋ฉด
์ฆ๊ฐ์ ์ผ๋ก ํ์ ์๊ฐ ํ์ ํ์ฌ ์ฃผํ์๋ฅผ ๋ณด์ํ๋ ํํ๋ฅผ ๊ฐ์ง๋ค. ๋ํ, ๊ถ์ ๋น๋ฅผ ์กฐ์ ํจ์ผ๋ก์จ ๋ณ์๊ธฐ๋ก ๋์ํ ์ ์์ผ๋ฉฐ ์๋ฐฉํฅ ์ ๋ ฅ์ ์ด๊ฐ ๊ฐ๋ฅํ์ฌ ๊ฐํ์
ํน์ฑ์ ๊ฐ์ง๋ ๋ถ์ฐ์ ์์ด ์ ์๋๋ ๊ณํต์ ์ค์นํ๋ค๋ฉด ์ ๋ ฅ ์๊ธ ๋ถ๊ท ํ ํด์์ ์ฃผํ์ ์ ์ง ๋ฑ ๊ณํต์ ์์ ๋์ ์ด์ ์ ๊ฐ์ ธ๊ฐ ์ ์๋ค๊ณ ํ๋จ๋๋ค.
์ ์๋ ํ์ ํ ๋ณ์๊ธฐ๋ฅผ ์ด์ฉํ ๋ฐฉ์์ ์ธ๋ฒํฐ ๊ธฐ๋ฐ ์ ์ฌ์ ๋ฐ์ ์์ด ์ฆ๊ฐํ๋ ๊ณํต์ ํ์ ๊ด์ฑ์ ์ถ๊ฐํ ํจ๊ณผ๋ฅผ ๊ธฐ๋ํ ์ ์๋ค. ๋ณธ ๋
ผ๋ฌธ์ ๋์ด๊ฐ๋
์ ์ฌ์ ์๋์ง ๊ธฐ๋ฐ ๋ถ์ฐ์ ์์ ์ ์์ ๋ฐ๋ฅธ ์ ๋ ฅ๊ณํต ์์ ๋ ๋ฌธ์ ๋ฅผ ํด์ํ๊ธฐ ์ํ ํ์ ํ ๋ณ์๊ธฐ์ ์๋ก์ด ์ ์ฉ ๋ฐฉ์์ผ๋ก ํฅํ ์ฐ๊ตฌ๋ฅผ ์ํ ๊ธฐ์ด๊ฐ ๋๋
๋
ผ๋ฌธ์ผ๋ก์ ์ฃผํ์ ํ๋ฝ ์ ํ์ ํ ๋ณ์๊ธฐ์ ์๋์ ์ด๋ฅผ ํตํด ์ฃผํ์๋ฅผ ์ ์งํ ์ ์์์ ์๋ฎฌ๋ ์ด์
๊ฒฐ๊ณผ๋ฅผ ๋ฐํ์ผ๋ก ๊ฒ์ฆํ์๋ค.
ํ์ง๋ง ํ์ ํ ๋ณ์๊ธฐ์ ์ด๋ฌํ ํน์ฑ์ ์ ๋ ฅ๊ณํต์ ์ฃผํ์ ์์ ๋ ๋ฐ ์์ ํธ ์์ ๋์ ํฌํจ๋๋ ์ฌํญ์ด๋ฉฐ ๊ณํต์ ๊ณ ์ ๊ฐ/๋ฏผ๊ฐ๋ ๋ถ์์ ํตํ ์์ ๋ ํ๊ฐ๊ฐ
ํ์์ ์ด๋ค. ์ด์ ๋ฐ๋ผ, ๋ณธ ์ ์๋ ํ์ ํ ๋ณ์๊ธฐ๊ฐ ํฌํจ๋ ์ ๋ ฅ๊ณํต์ ์์ ๋ ํ๊ฐ์งํ์ ๊ดํ ์ฐ๊ตฌ๋ฅผ ์งํํ๊ณ ์์ผ๋ฉฐ ์ถํ, ๋
ผ๋ฌธ์ ํ์ฅํ์ฌ ๊ตฌ์ฒด์ ์ธ
์์น ๋ฐ ์งํ๋ฅผ ํตํด ํ์ ํ ๋ณ์๊ธฐ์ ์ฃผํ์ ์์ ๋์ ๋ํ ๊ธฐ์ฌ๋ ํ๊ฐ๋ฅผ ์ํํ ์์ ์ด๋ค.
Acknowledgement
๋ณธ ๊ณผ์ (๊ฒฐ๊ณผ๋ฌผ)๋ 2023๋
๋ ๊ต์ก๋ถ์ ์ฌ์์ผ๋ก ํ๊ตญ์ฐ๊ตฌ์ฌ๋จ์ ์ง์์ ๋ฐ์ ์ํ๋ ์ง์์ฒด-๋ํ ํ๋ ฅ๊ธฐ๋ฐ ์ง์ญํ์ ์ฌ์
์ ๊ฒฐ๊ณผ์. (2021RIS-002)
๋ํ, ์ด ์ฑ๊ณผ๋ ์ ๋ถ(๊ณผํ๊ธฐ์ ์ ๋ณดํต์ ๋ถ)์ ์ฌ์์ผ๋ก ํ๊ตญ์ฐ๊ตฌ์ฌ๋จ์ ์ง์์ ๋ฐ์ ์ํ๋ ์ฐ๊ตฌ์. (No. NRF-2022R1 A2C1013445).
References
Ministry of Trade, โIndustry and energy, the 10th basic electricity supply and demand
plan,โ 2022.
Energy Focus, โImpact and implications of solar and wind power generation on the power
system,โ 2020.
NERC, โFast frequency response concepts and bulk power system reliablity needs,โ 2020.
Hyeong-Jun Yoo, Gyeong-Hun Kim, and Jin Hong Jeon, โTransient response characteristics
analysis of distributed generation based on virtual inertia,โ The Transactions of
the Korean Institute of Electrical Engineers, vol. 69, no. 5, pp. 664-670, 2020.
Yong Ha Kim, et al., โA study on estimation of ESS capacity for inputting wind and
solar power in frequency stability,โ Journal of the Korean Institute of Illuminating
and Electrical Installation Engineers, vol. 33, no. 2, pp. 53-59, 2019.
Sang Hun Lee, Sang-Kyu Choi, Hwa-Choon Lee, and Sung-Geun Song, โDesign of digital
governor controller for frequency stability improvement,โ Journal of the Korean Institute
of Illuminating and Electrical Installation Engineers, vol. 26, no. 09, pp. 64-72,
2012.
Dongmin Kim, Joungjin Seo, and Hanju Cha, โVirtual inertai modeling of variable speed
DFIM system 525,โ The Transactions of the Korean Institute of Electrical Engineers,
vol. 72, no. 4, pp. 525-531, 2023.
Dooyeon Kim, et al., โVirtual inertial control of a wind power plant using the maximum
rate of change of frequency,โ The Transactions of the Korean Institute of Electrical
Engineers, vol. 62, no. 7, pp. 918-924, 2012.
Ye-Chan Kim and Seung-Ho Song, โValidity study of foreign technical standards for
of frequency-based synthetic inertia through analysis of wind turbines and power system
dynamics,โ The Transactions of the Korean Institute of Electrical Engineers, vol.
28, no. 5, pp. 377-386, 2023.
E. R. Pratico, C. Wegner, P. E. Marken, and J. J. Marczewski, โFirst multi-channel
VFT application - The linden project,โ IEEE PES T&D 2010, pp. 1-7, 2010.
D. Nadeau, โA 100-MW variable frequency transformer (VFT) on the hydro-quรฉbec transรnergie
network - The behavior during disturbance,โ 2007 IEEE Power Engineering Society General
Meeting, pp. 1-5, 2007.
Piwko and Larsen, โVariable frequency transformer - FACTS technology for asynchronous
power transfer,โ 2005/2006 IEEE/PES Transmission and Distribution Conference and Exhibition,
pp. 1426-1428, 2006.
B. Bagen, D. Jacobson, G. Lane, and H. M. Turanli, โEvaluation of the performance
of back-to-back HVDC converter and variable frequency transformer for power flow control
in a weak interconnection,โ 2007 IEEE Power Engineering Society General Meeting, pp.
1-6, 2007.
Jeong-Sik Oh, et al., โNew VFT grid-connection system including reactive power compensation,โ
Journal of IKEEE, vol. 23, no. 1, pp. 143-150, 2019.
F. I. Bakhsh, M. Irshad, and M. S. J. Asghar, โModeling and simulation of variable
frequency transformer for power transfer in-between power system networks,โ India
International Conference on Power Electronics 2010 (IICPE2010), pp. 1-7, 2011.
A. B. Attya, J. L. Dominguez-Garcia, and O. Anaya-Lara, โA review on frequency support
provision by wind power plants: Current and future challenges,โ Renewable and Sustainable
Energy Reviews, vol. 81, no. 2, pp. 2071- 2087, 2018.
Jin Yong Jung and Yoon-Sung Cho, โA study on the evaluation of system inertia impact
and stability improvement plan according to renewable energy expansion,โ The Transactions
of the Korean Institute of Electrical Engineers, vol. 70, no. 9, pp. 1263-1273, 2021.
Byeong Hyeon An, et al., โAsynchronous AC-DC hybrid power grid connection system using
VFT,โ Jouranl of the Korean Institute of Illuminating and Electrical Installation
Engineers, vol. 37, no. 2, pp. 54-62, 2023.
Byeong Hyeon An, Jae-Deok Park, Han Ma, and Tae-Sik Park, โA study on frequency stability
analysis of variable frequency transformer asynchronous grid-connected system,โ Korean
Institute of Illuminating and Electrical Installation Engineers Conference, 2023.
Biography
He received a B.S. and M.S. from Mokpo National University of Korea and he is currently
Ph.D. course in Electrical Engineering from the Mokpo National University of Korea
since 2021. His primary work is in the areas of Power grid connection and Power Conversion
device design.
He received B.S. in 2019 and M.S. in 2021 at Mokpo National University. He is currently
a Ph.D. course in Electrical Engineering from the Mokpo National University of Korea.
His primary work is in the areas of Power grid connection and Power Conversion device
design.
He received B.S. in 2019 and M.S. in 2021 at Mokpo National University. He is currently
a Ph.D. course in Electrical Engineering from the Mokpo National University of Korea.
His primary work is in the areas of Power grid and power electronics.
He received B.S. in Electrical Engineering from the Mokpo National University of
Korea, in 2017. He Has M.S. degree in Electrical Engineering from the Mokpo National
University of Korea, in 2020. He is currently a Ph.D. course in Electrical Engineering
from the Mokpo National University of Korea.
He received the Ph.D. degree from Korea University, in 2000, in electrical engineering.
He was with Samsung Advanced Institute of Technology as a Senior Research Engineer
in 2000. From 2005 to 2013, he was an Administrative Official at Korea Intellec-tual
Property Office, Daejeon, Korea. In 2011, he was a Research Fellow at the University
of Michigan-Dearborn. In 2013, he joined the Department of Electrical and Control
Engineering,